Veteris Mediae et Persiae monumenta descripsit et explicuit Carolus Fridericus Christianus Hoeck Brunovicensis, bibliothecae regiae academicae a secretis. Commentatio historicophilologica ab amplissimo Gottingensi philosophorum ordine praemio ornata.

발행: 1818년

분량: 233페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

101쪽

quorum mentionem fecit, montem; montis lateribus et nostra incisa sunt. Vix vero plures montes fuisse agri Scha pur, inde colligas, quod praeter eum, qui huic nomo versus orient in fines inponebat, nullius mentio iniicitur a peregrinatoribus, sed e contra.

rio, in ipso illo agro. quem haud peramplum fuisse, constat M. planities satis spatiosa suisse contenditur e , ita ut prati adeo speciem habuerit ager, teste Golio f . Eadem anaglypha ab Abulseda g quoque, eadem fere ratione nisi quod Albuladae desunt, quae sub finem habet Ebn Haucat describuntur: Inter admirabilia Persae es mons ille, in Rurata Sabur silur, in quo regum citiusque imago Dyidi conspicitur incisa, et cuiusque Marzayani seu satrayae qtuem Persae meritis norunt illustrem, et aeditui eviusque ignis fama praeclari Videtur . sane iam tum temporis regio ista monumentis suis inclaruise, i ter admirabilia enim haec recensentur. Vix dubitari poterit, quin eidem tempori, ad quod pertinet urbis origo, tribuenda quoque sint anaglypha. Artis eorum ratio et indoles Sassanidarum tempora arguit, sngula vero indicia Saporem

Produnt autorem. - Notum est, consuesse Persarum reges urbes '

sondere in memoriam facti alicuius clarissimi. Sic e. c. Cyrus Pa. sargadas condidit eo loco, quo Astyagen vicerat li); Artaxerxes fruxit urbem laur in memoriam victorias de Artabano reportatae L Varanes et Sapores Diiulalitas eundem imitati sunt morem l . Hinc sagacissime colligit Morieri doctus commentator, Saporem quoque; simili ratione commotum, condendae urbi Scha pur manum inposuisse o. Quum vero nullum factum tota vita peregerit Sapores clarius, nullumque, quod posteritati mandaretur dignius, insigni illa victoria, qua, Romanis fusis, captus et in servitutem reo dactus est Valerianus: in huius ipsius victoriae memoriam, urbem

102쪽

Scha pur a Sapore conditam, eiusque nomine appellatam su: sis, acute opinatur Inghsius. Quae coniectura si vana non est . vero simile sultem sit, anaglyphis illis, tam ad bellum illud cum Romanis. quam ad victoriam de Valeriano reportatam, alludi. Videamus numinonumentis ipsis sulciatur haec coniectura: - Saporis emgiem sub equitis figura, tabula nostra V. expressa, sisti, ex solo fastus ambitionisque studio Orientis vero simillimum est; urbs enim glyphicis monumentis clara, a Sapore condita, ante omnia exhibere debe. bat autoris elligiem. Cui vero si mi litatiS rationi accedit fama Persarum ni , quae ipsum Saporem in monumentis illis agnoscit. Quibus adiicias superbiae et crudelitatis indicia, in regis nostra estigio obvia, quae bene quadrant cum Saporis indole. Addas adhuc ex. hibitae figuras tiaram a superiori parte trifidam, qua simili instructuin exhibent Saporis protomum num i n . Quibus computatis, Saporem in equite nostro exhibitum puto O . - Figura altera, post illam attentione dignissima, ea est, quae genu ioni Xa, manus supplex versus regem protendit. Diversa est a reliquis elligiebus et capitis tegumento rotundo, et brevi veste gladioque a Persicis alieno. Romanum vix ignores; conveniunt omnia cum Romanorum mili. tum habitu et cultu p). Quem vero Romanorum potius exhibitum putes, quam ipsum illum Valerianum Τ qui accommodatior erat ad gloriam Saporis hoc loco celebranda my quod argumentum magis convenit cum Persarum indole, quam quod ipse ille Valerianus, hostis infestissimus, eo vitae momento Exhiberetur, quo suppleἀSapori se submiserit 3 Ad Saporis gloriam ostentanuam comparata . sunt

νae oris eum faeie Saporis, in numo apud Ue Sacy tab. VI. N r. 3. expressa. Num iis Saeyanus est Saporis Il, nostrum vero anaglyphirin fistit Saporem I; nullum igitur hoe Ingliiii argumentum. Dieit perro, regiam figuram in nostra tabula einetam esse diademate duplo, quo se ornape eonsueverit Sapor: hoe alterum verum, prius falsum, meis enim oculis unum tantum diadema eonis spieio. Tertiam denique eausam affert, sinιlem esse nostram figuram ei, eui inter monumenta MVehi. Rinam tindieare vult Nahsehi . Radjah, in eo enim solo instriptio, ad Saporem referenda , .obvia est eo pieuae, inseriptio additast, nomen Saporis exhibens. Conseras quaeso, tabulas nostras III et V., utrumque monumentum sistentes; ubi mehereule similitudo Z mun in ore exeso, num in vestitu prorsus diverso Τ Quae haee est probandi ratio i

103쪽

sunt et reliqua. Victoria alis delata Sapori diadema regium offert et expandit. ita enim potius interpretarer hanc emgiem, quam cum inglisio, qui pro Gloriola. quae gloriae expandat libellulum. eam accipio. Videntur Persae a Parthis hanc symbolicam figuram petiisse; occurrit, quae similem haud dubie significationem habet, es; figies. paucis mutatis, in Seleucidarum g et Parthorum o numis; inter alios Orodes, victoria de Crasso nobilitatus, manu eam tenens exhibitur H. Videtur ergo cum hic tum illic ad victoriam alludere. Homo, quem regis equus pedibus pulsat, imago. haud dubie. devicti alicuius vel interemti adversarii. regem, ni fallor. indicat militem sortem et felicem, hostium victorem. Homo iste cuius manum prendit rex, pari modo captivorum aliquis esse videtpr. Romani speciem et hic quodammodo habet. Duas reliquas figuras non pro Aegyptiis cum Moriero, sed pro Persis habeo; altera manum laevam sublevans, ornata est tiara bucculis instructa, involuta et in fronte demira, qua l. m gestare solebant, qui e vulgo erant, ut habet Scholiasta ad Aristophanem e . instructa est prae terea gladio permagno, cuius generis. Satanidis proprios. in minnumentis multos observaveris. Inseriorem eius cultum parum accu.

rate delineasse videtur Morier. Figura supplici ad dextram insignita est pileo turrito v , quo, aeque ac illo altero capitis tegmine, uti licuit Persarum cuivis. Servi fortasse hi sunt regis ambo, ad custodiendos captivos constituti. De reliquis eiusdem anaglyphi figuris ita sta. tuo: hominum ad regem conversorum . qui in serioris seriei mediam

partem occupant v , captivi esse videntur . nullo enim armorum genere conspicui sunt ἔ unus eorum annuli figuram manu sublata tenet,

summae fortasse potestatis ab iis Sapori oblatae symbolum. Qui vero eos praecedunt, quique post eos siti sunt, armati omnes. speciem habent ac si regi adducerent captivos. Ad regis corporis custodiam equites pertinere videntur, qui post tergum regis duplici ordine siti, excepto capitis ornatu, regi simillimi sunt vestitu cultuque. . Quos

UA LLANT Seleueidarum imperium p. 254. 233. aliasque. νὶ Idem, Arsacidarum imperium p. 3 . Vis CONTI pl. 49. ι TYCHSEN Commentari. Gort. resi Vol. I. Tab. II. N r. I 4. VI ScoNTI 49.

τιάραν καὶ προβαλλουσαν εἰς το μέτωπον ἐχειν.

104쪽

Quos sistit anaglyphum tertio loco descriptum, pro Persis habeo omnes; alios enim gladius praelongus, alios reliquus corporis cultus clunica scilicet et et braccae κανδυς - ἀναμίδες Pe fas prodit. Regem haud ignoras media tabulae parte conspicuum, sella sedentem, omnia oculis metientem. Audientia, quam vocant. exhibita videtur. Capita abscissa, quae manibus tenet homo inseriori serie collocatus, ad eruentum procul dubie facinus quoddam alludunt; regis vero Armeniae caput esse, vix assirmare auderem cum Inglisio G; facinorum enim cruentorum multa peregit Sapores. Equus in inferiori tabulae parte conspicuus Persarum more ornatus est. Frena laminibus illis magnis et rotundis instructa eiusdem generis sunt, cuius similia cum in aliis tabulis, tum apud Niebultrum inprimis obvia sunt M. Anaglyphum loco quinto descriptum, expeditionem aliquam a

Sapore susceptam exhibere, docent camelorum capita. Saporem haud ignores, bene crinitum, diademate duplo, vittis post tergum fluitantibus, ornatum.

Tabulam sexto loco descriptam non integram nobis esse exhibitam, est quod maxime doleas, quum figurarum diversitate et sinis gularitate prae ceterisi emineat. Rex iterum obvius occupat me. diam totius iconis partem. Eadem ratione exsculptas est, qua in anaglypho primo occurrit, eo tantum discrimine, ut iupplicis figura non manus sed annulum 'ei offerat. Qua re, ni fallor, insigniter confirmatur nostra generalis de annuli figura sententia. Significat procul dubio hoc Ioco summam Motesatem a devicto victori oblatam. In. ter reliquas figuras et Aegyptios Indosque agnoscere haud dubitat Morierus. An verum viderit, nescio; quae singula fragmenta s stit pictura Morieri, nec hos nec illos produnt; ex laxa et demissa veste qua indutas eas dicit MorieruF. nihil colligitur, ita enim vestitos esse Persas, docent alia monumenta. Refragari porro videtur Morieri sententiae, quod originem debent haec monumenta principi, de quo, an unquam cum Indis vel Aegyptiis rem habuerit, non constat; sed liceat adeo illud constet, vix locns eorum seret aptus in monumentis, quae saporem de Romanis triumphantem inhibere vi.

Gen.

105쪽

dentur. Romanorum vero in hoc anaglypho aperta obvia sunt indicia. Memorabilis est equi apud Morierum g) exhibiti ornatus . idein plane, quo indutus conspicitur Romanorum equus apud Malliolum κ). Equites duo, eadem tabula conspicuos, pro Persis habeo. CapitiS tDgmine instructi videntur implicato. involuto et in frontem prolecto a . La- minae magnae et rotundae, quibus equorum frena Ornata sunt, Persa rum morem produnt. In esseda ambiguo, utrum ad Persas. an ad Romanos reseram; homines equos ducentes Romanis similes. esseda vero ad Persas. potius referenda videtur. Simile enim curruum genus Niebuli rus h ex ruderibus Persepolitanis sistit. In monumentis nostris explicandis, nemo sane exspectabit, nos singula quaeque ad rationes suas revocare; nam primum, parum tantum de historia urbis Scha pur nobis constat, deinde ipsorum mO- numentorum cognitio quam maxime imperfecta est et manca. Neque tamen speS deest, ultra nobis progredi licere, si modo integra nobis exhibita fuerint, omnia. quae supersunt, anaglypha. Tanta enim est, ut contendit Morierus e . figurarum copia, tantaque hominum, quoad oriS lineamenta. summa arte a sculptore expressa,

diversias, ut, s patria modo estici posset, ad quam singulae si gurae pertineant, haud parum inservirent anaglypha historiae illustrandae.

3. Artis ratio.

Ex Moriero discimus, anaglypha nostra ad maximam partem summa 'arte esse persecta, legibus anatomes bene semper serva. tis d). Idem praedicat de monumento architectonico ibi adhuc superstite; nihil enim cedere dicit vel optimis Graecorum monuis mentis architectonicis eis. Fidem facit huic laudi monumenti pictura. Ex historia vero, aliisque Persarum monumentis constat, in arte sculpendi nunquam persectionis aliquem gradum assecutos suisse Persas;

106쪽

CAp. XI. MONUMENTA URBis Scia Ap UR. 89 Persas; singularum enim partium concinnitatem et anatomes regulas semper neglexere. Est igitur quod iure mireris, qui fieri potuerit, ut talia summa arte persecta monumenta hic inveniantur. Iure idcirco opinatur Morieri commentator I persecta ea esse ab artificibus Europaeis, quos Sapor vel ex Valeriani exercitu ad ea perficienda coegeriri vel post Asiae Minoris invasionem, inde secum duxerit. Putat adeo, Saporem fortasse, ut eo magis se victoremostpnderet, partem huius operis perficiendam valeoriano ipsi inposuisse. Cui opinioni vero similitatis speciem aliquam affert fama illa, quae Valerianum coactum perhibet, suos ipsus carceres in urba Schuster exstruendi g , Vereor tamen, ne haec aeque ac multa alia, quas de Valeriano inhumaniter tractato perhibentur. veritate sint destituta li). Graecorum igitur vel Romanorum est ars, quam' non modo singulae monumentorum partes arguunt cui exempli

causa Victoriola alis delata , sed quam indicat ipsa artis magna pera sectio. Probatur quoque haec sententia historicorum testimoniis i .

Praemonenda de Susana. Susana nunc Khuzisan vel Mohasan dicta, fines habet: ab orisnte Persidem, a meridie sinum Persicum, ab occidente Babyloniam, septentrionem versus Mediam et Elymaeos a . Secundum alios scriptores Susiana pars Persidis censetur b , alii eam a Perside disiungunt

Ni . . . . o λ . G

107쪽

gunt; Herodotus adeo propriam eam facit satrapiam o Tota terra planities est multis fluviis irrigua, satis spatiosa, ambitu dimidium fere eis ciens Persidis, quam, licet eadem cum illa fruatur coeli temperie, tam soli ubertate quam aeris et aquae salubritate, adeo vincit. Quibus quidem commodis si adiungas, quod Susiana intermedia erat Persidi, Babyloniae et Mediae, intelligitur cur Persa. rum reges eam inhabitandam tres vernos menses sibi sumserint. Eandem fere imperii sortem cum Perside semper habebat Susiana. Monumentis non aeque clara est: de Susis ipsis dubia tantum et levioris monumenti supersunt reliquiae; alia vere e tempore Achaemenidarum, quod scimus, rudera exstant nulla. Cuius rei causa inde repetenda videtur, quod non ex saxis caesis et quadratis Susanae monumenta constabant, sed ex coctili lapide ad modum Babylonis. Sassanidarum tempore haec aedificandi ratio inmutata est; ex ea enim aetate nonnullae supersunt munumentorum saxis quadratis structorum reliquiae, aliorum mentionem facit Ebn Haucat M. - Cognitio nostra cum veteris huius terrae conditionis tum hodierni eius status, multo magis tenebris est occulta, quam de Pers de notitia.

L. Suforum deseriptio. caput Susianae Susa τα Σῶσοι erant, ita dicta, teste Athe

naeo a , Lὰ τήν ίρωοτητα του τοπου; Sosan enim Orientalibus lilium est, liliis vero abundasse dicitur Susorum regio. In sacris litoris nomen habent Schus an b . Audiunt praeterea Mεμνονειον δευ c , . item

108쪽

CΑp. I. Sus A. 9 Iitem Mεμνονος κτli μοι M. quod a Tithono Memnonis patre, cxx st diorum ambitu. figura oblonga, condita perhibentur e) Ex quo quidem testimonio nihil amplius colligas, quam quod ad prisca v que tempora Susorum ortus reserendus est D. Quamquam certum est, antiquiora suisse Susa Dario Hystaspis filio, quem eorum auto. rem habet Plinius g), nec tamen plane reiiciendum, sed ita fortasse moderandum est Plinii testimonium, ut a Dario restalirata et amplificata intelligamus Susa. Urbis aeque ac templorum et regiae murismiles erant structura Babylonicis, e coctili latere et bitumine, A. cundum Strabonem h compositis. Cui testimonio aliud eiusdem. que Strabonis ex Polycleto allatum. Susa muris caruisse, repugnare videtur. Quam quidem Polycleti sententiam non missam Deiocum Cellario i , sed ita cum altero Strabonis testimonio concilio ut urbem ipsam muris.nudam habeam. Probabilitatis speciem affert. quod Alexander nullo munimento prohibitus urbem ingressus est, eaque potitus sne molestia; nec apud Arrhianum nec apud scripto. rum alium . murorum expugnatorum mentio occurrit. Muri igitur apud Strabonem et Pausaniam n commemorati si. quid video, Suosorum arcem circumdabant; non enim credibile est, regiam sedem et tanti thesauri custodiam munimentis caruisse satis firmis. Cum ex hac causa, tum ex loco apud Diodorum Siculum I iure eclligi.tur, arcem suisse firmissimam. Arcis splendorem docet Cassiodo.

rus M, quo teste, Cyri Medorum regis domum, illigatis auro la. pidlis

D In Tithono et Memnone quomodo luxuriaverit poetarum ingenium, vide apud neyaiam: i. Apolladoram, III. Ia. Animadversi. g H. N. VI. 3r. Stictaaa, in qua vetur regia Persarum Susa, a Dario 'φι-pis Illis eoadita. ἀ) xv. p. o50. το δὲ radiος ωκοuuητο esse πολεως. καὶ ἱερὰ, καὶ βασίλεια

109쪽

pidibus, arte prodiga fabricavit Mem non. Cassi odori verba firmat locus Pseudo . Artitotelis n) de magno rege Susis et Ecbatanis regiam habente. Diodorus Siculus o celebratam vocat Susorum regiam' τα περιειητα ἐν Σουσοις βασιλεῖα . De singulis Susorum par. tibus praeter arcem, parum scimus; Plinius templum Dianae commemorat, de quo et Martianus Capella ρ haec habet: Oppidum nobile Susa, in quo templum Dianae.' Quod quidem sanum aeque ac Ecbatanis, 'Anaitidis haud dubie suit; haec enim Dea a Graecis Diana vocata est q). Iosephus rὶ narrat, Danielem Ecbatanis turrim mirabili artificio exstruxisse. Quae Iosephus Ecbatanis, Hieronymus f Susis locat, utrum memoria lapsus, an ex alia causa salsus, neScio, nec multum interest, quum toti/Iosephi narrationi parum fidei habendum videatur t . Susorum amplitudinem et praestan. tiam epitheta probant, quibus ornantur a veteribus scriptoribus v . Fuerunt Susa inter illas urbes, quas quadam anni tempestate inhabitabant reges. Cyrus, teste Xenophonte v tres vernos mentes ibi transigebat. Errat Athenaeus x . qui reges hiemare statuit Su-ss. Caulam. quapropter ea regiam sedem elegerint Persarum reges, hanc affert Strabo v , quod Susiam interius sitam, et Babylo. niae et aliis gentibus propiorem viderent, simulque regionis eius assinitatem probarent et urbis dignitatem, et quia Susii nunquam pro se magnas attentaverant. Quam inmensae suerint Susorum di. vitiae, inde intelligitur, quod Alexander pro belli praemio ea haberet. Hac enim urbe potitus, munera illa sponsalia tribuit militibus, iisque quidquid aeris alieni conflaverant, dissolvit; dona super in dedit aliis alia, pro unita Scuiusque virtute . qua in praeliis eminuerat et . Nec per Alexandrum prorsus exhauriri potuerunt

Susa; licet enim quinquaginta talentorum millia inde sustulerit o nihilo .

110쪽

CAP. I. Sus A.

nihilo secius Antigonus quoque ad viginti quinque millia ibi pras.

datus est b . Quamquam pluribus Persae urbibus regum aeraria servabantur, Susis tamen primarium fuisse videtur Θησαυροφυλακιον. Divitias enim ex toto imperio congestas, per longam aetatem intactas ibi conservaverant reges, ut ad inopinatos fortunae casus. quo refugerent, in. promtu foret. Hinc factum, ut Aristagoras. quum Cleomenem ad bellum instigaret, hoc incitamento uteretur: 'Eν τῆ

Κuror η παρα ποταμον ovoe Xρασπιην κείμενα τα Σοῦσα ταυται , ενΘαβασιλευς τε μεγας δίαιταν ποιεeται, καὶ των χρηματων οἱ Θησαυροι ι Θαυτα εἰ- ἐλοντες δε ταυτην την πολιν, Θ αρσεοντος ηδη τω Διt πλουτου περι ερίζετε e . - Haec suerunt τοι περιβοητα Σῖ-

σαι; quae qualia iam sint, inde quodammodo prodit, quod de eorum situ disquisitionem institui nucesse est.

I. A d quemnam si uvium apud veteres It ea perhibeantur pMagna apud scriptores hac de ro obtinet diversitas. Arrhia. nus Q, Plinius o et scriptores biblici D, Sula ad Eulaeum locant; ex Herodoti g vero Strabonis h aliorum que auctoritate sita erant ad Choaspem. Difficile videri potest expeditu, utrum ex horum an illorum auctoritate standum sit. Nec ita res componenda, ut ambobus fluviis intermedia putemus Susa; nam primum nec ulli bi constat, nec vero simile est, tanta vicinitate sibi affines suisse illos fluvios; deinde repugnat situs. Ex Curtii i) auctoritate Alexander Babylone Susa quum tenderet, prius ad Choaspem fluvium pervenit, quam Susa introivit. Aristagoras in notissima sua terrarum descriptione apud Herodotum fi , primum Choaspem commemorat, eumqUe navibus

SEARCH

MENU NAVIGATION