장음표시 사용
251쪽
tandum Si enim haereticus neget lumen naturale, Logicam Philosephiam Metaphisica Theologia; Uerbum Dei non Scriptum; Certa probationes;Co
sequentias,&alia; dicatque, plene ore, se velle solam Scrip ruram absque consequentiis. sine illius ad particularia application quis Don vider totam disputationem ad contentionstria,&confusionem esse terrninandam adeo regulam ristotelis esse obseruandam λ Et tunc non disputatio, sed confutatio ad. hibenda est.
- . VI. Depreparastione ad disputandum.
Disput re de Verbo Dei,& de vera illius si opportuis gnificatione ite de diuina reuelatione, ' ::::::
de veritatibus a Deo reuelatis;quae sui: h: 'irves uti pretiosissimae margarita digne tra mousudauctandae,& canibus non obiicienda est talis, uanta actio, ut omnino aliquam requirat praeparationem tum in sensu tum in voluntate, tu in intellecta: Inses requiritur moderatio 'ocis, S exrcrna totius corporis compositio: In voluntate debet esse recta intentio,& affectus bene regulatus: Pro intellectu requiritur studium ad illa cognoscenda, quae disputationi Opportuna,&accommodata sunt. . Catholicus debet humiliter sentire de seipso;c6 s ud uis. fiderando, quod solus Deus potest tangere, cillumi Humilitas nare corda hominum; ideo tum oratione, tu studio debet se ad tantam actionem praeparare. Hianc librum,non superficaliter,sed 'ofunde cO-
Si illum haeretico bene , vel non maIO iis mo etiam male disposito , radet ad legendum , antequania fiat disputatio existimo
252쪽
nihil posse nocere in multum prodesset Si enim hune librum &contenta in illo despiciat, omnino a disputatione,quoad ipsum, est abstinendum 'Quod si ad aliorum utilitatem,&ad redarstuendam haeretici temeritatem opus sitidisputare; Catholicus se , praeparabit ad falsa haereticorum principia confutanda,& ad certas probationes de Catholica Doctrina ciendas, explicandas ut sic circunstantes de veritate edocti sint;&ad hoc praestandum, hic lia her,4 Catholica doctrina a me edita deseruieta
ue Praxi ad determinandam materiam Catholis disputationis. MAieri est illud, de quo habenda est dispu
tatio: Haec aut materia alia est remota,a lia minus remota,alia proxima: Remota
sunt Regnum Dei,4 Sanctum Euangelium a parte rei consideratum Minus remota sunt doctrina Catholica, & doctrina reuelata de illis: De hoc enim est disputati x; quia Catholicus probat .videfendit, quod Doctrina Catholica de dictis vera,&certae r Haeretici hoc negant; affirmantes, d ctrinam Lutheri vel Caluini, vel alterius vera esse Proxima materia sunt conclusiones de dicta . doctrina,quae a atholico,&haere reco propositistit: Maxime autem expedit,ut tales conclusiones recte propositffitit. Catholicus tales potest proponere conclusione . Prima erit. Doctria de Regno Christic de Sancto Euangelio; quae ab Ecclesia Catholica, Apostolica, Romana, quq sola vera est, tradituri, Omnino vera,& certa,atque completa estivi hoc ita esse cum
253쪽
eertitudine fidei, & per eludentia sensus,4 intellectus Omnibus modis,potest probari atque defendi: Et est impossibit quod haererici, cum certitudine, aut probabilitate, contrarium probare possint. Secunda Conclusio erit; Doctrina de Regno Christi,& de Sancto Euangelio,quae a quacunque Secta haereticorum tradita est; quatenus contrariatur Catholicae doctrinae, omnino false,incerta , absurdaeit Et est impossibiles, quod haeretici illam possine cuin certitudin aut probabilitate probare; Cath lici vero falsitatem illius omnibus modis cum certitudine probabunt. Conclusiones positς, sunt de doctrina Catholica . in genere considerati; quod si disputatio de materia particulari, veluti de Primatu Summi Pontificis, hahenda sit, dictae conclusiones tali uaateriae sunt applicandς; quod ita fit. Prima conclusio Doctrina de Primatu Summi Pontificis,quae ab Ecclesia & caetera omnia, quae in prima conclusione posita sunt Secunda Conclusio Doctrina de Primatu Summi Pontificis;quae a quacunque Secta; reliqua, quae in secunda eonclusione propontintur. Catholicus faciet, quod Haereticus hasdem omnino de sua doctrina conclusiones,4 cum eisdem veris bis proponat tali ratione. Prima Conclusiri Doctrina de regno Christi. de S. Euangelio,vel de Primatu Summi Pondificis, quae a Luthero, vel Caluino, vel alio traditur; vera,& certa atque completa omnino est: Et hoc ita esse cu. certitudine fidei,& per euidenriam sensus, istellectus omnibus modis probari potest,atque defendi: Et est impossibile,quod Catholici cum certitudine, aut probabilitare,contrarium probare possint. Secunda, Doctrina de dictis,quae a Catholicis tradita est, quatenus iciamIarlatur doctrinae Luthecis
254쪽
vel alterius haeretici, omnino falsa,incerta, absuris da est: Et est impossibile, quod Catholici illa possint
Cum certitudine aut probabilitati probare. Haeretici vero falsitatem illius omnibus modis cincertitudine probabun r. Si haereticus nolit ponere dictas conclusibnes diis sputatio videretur omittendi vel saltem Catholic ostendet Probationes suas esse compleras, perfectas, Haereticos vero diminutas habere probationes, remale positas conclusiones. Conclusionem exempli gratia proponam de Priamatu Summi Pontificis,sic. Hic propositio, In regno Christi datur Primatus Summi Pont. est vera, certa, omnribus modis pro-haia ;& non potest fieri certa probatio, quae illi conistraria fit. Conciusiones, probationes in tertia, 'uarta Elistinctione posita Doctrina Catholica distincte explicant, probant In quinta vero dist falsa haereti eorum fundamenta,&conclusiones sunt confuta. ta, in illis materia disputationis determinata.
De Praxi ad examiηadas dictas coclusiones
Raxis est examinare subiectu & praedictitiis in dictarum coclusio nu; hoc in ratione Praeli cisa; quia sietem inorum tollentur confissiones,& equi uocationes;quae duo in dispu4ado maximam eiciunt confusionem.
Subiectu est duplex, sicut duplex est coclusior V iiii est Doctrina Catholica de Regno Christi,vel dei liare particulari ad illud pertineter Aliud est doctria Lui heri, seu alterius rueretici de eisdem.
255쪽
Prςdicata,quae de hoc subiecto dicu tur multa suti Primu est,quod sit vera: Secudum quod sit certa;Tertiu quod sit plera: Quartu quo is it omnib' modis Cum certitudine probata; uJntu quod non possititori certa, sed neq; probabilis, seu To prca probatio,*illi cotraria sit: Haec praedicata de illo subiecto probada. Idem est de praedicatis secundae conclusionis. De hac ergo Conclusiones In Regno Christi dari Primatu Sumitor . eo modo,qno Ecclesia Catholica docer,est veru,ceriu, plene proba iii; vel sic, Doctrina Ecclesi Catholicς de Primaru dicto est vera,certa,c5pleta, plene pre ala prςdicatu, subiectum examinandum est . Et hoc modo omnes Conclusiones
sunt proponendae,atque cxalninandae.
Ratio,cur ita proponi deber, examinari, estga .rostati
regula est Arist. quod idistinitione subiecti,& praedicati coclusionis,quae ut demostrabilis, pol fieri cer
ta probatio desilla veluti si diffiniatur Quid sit regnum ingencce consideratia, de quid sit regnuChri, iii, quid si, Primatus Summi Pontificis fiet certa probatio proposite coclusionia sic in omni regno behe ordinato necessario summa potestas gubernatiua,qualis est Priniatus Summi Pot in singulari per: sona est constituta; hoc ita esse omnibus modis cincertitudine iubari potesti Minor sed regnu Christi. Scriptura certissime iubatur,qd sit veru regnu ec Primat Sumitor.nihil est aliud ,qua Sunia potestat
gubernatiua in regno Christi 1 singulari personaeostituta;ergo:& ide est de alijs: Aliud exemplum sit.
Maior.Quod docet vera Ecclesia, ut certu de fide, omnino veru,&certu est Probatur per di finitionὲ Ecclesiae verae: Est n. illa, quae habet veram fidem. minor. Sed sola Ecclesia Catholica, Apostolica, R mana est vera Ecclesia, quia illa sola fundata est inta Primatu Summi Pontificis, ipsa anirmat, docet dari Ptituatum Sumta Pontificis: ergo, c.
256쪽
Idem fiet in omnibus alijs. Quid autem sit regnum Christi, quid Primat Sumi Pontificis, quid veritas. certitudo,certa probatio, qlia octrina Catholica,quq vera Ecclesia, Malia suis pra explicata,&dimnua sunt.
Praxis ad inueniendum,m examinandum medium certae probationis.
Edium dicitur illud, quod mediat inter ex 'r' trema,&in assirmatiua potest illa, ni reis in negativa separi re;&inio potest esse cer
L; . a. Aristoteles ait, Dissinitio subiecti; Item praedica ti, possunt esse certa media adprobandum, quod prudicatum sit, vel non sit in subiectori Si enim in i
nitione subiecti ponatur praedicarum, vel e contraisos illa dissinitio certum medium erit ad probandum quod prς dicatum sit in subiecto E contra si in dita finitione subiecti ponatur aliquid , quod repugnet praedicato, illud repugnans erit certum medium ad negandum praedicatum de subiecto. Sit exemplurDissinitio Ecclesiae est lito; Est populus fidelis: Sic poterit fieri certa probatior Populus fidelis est ille , qui habet veram fidem vera Ecclesia est populus fidelis, ergo Vera Ecclesia est illa quae habet veram fidem sup disto. Theologi dicunt; Media certae probationis ad qua z I ruor capita possunt reduci, quae sunt; Primo dictum, Misi Dei; Secundo dic um Ecclesiae aliquid de fide deter- nranan 's Tertio euidentia intellemis: Quarto euidentia sensus: Ratio ess,quia in his quatuor omne fundamentum certitudinis positum est Quamuis culm
257쪽
enim dicta quatuor non semper sint causa et titul μnis; quui perrectam illorum applicationem fit ce ritudo; recta autem utorum applicatio non ab Omnibus recte facta est inihilominus verum est,quod in illis tantum fundatur verae cerritudo. . . a Philosophi concordant cum Theologis dicentes; medium ad probandum triplex eito ut horitas Ratio; Sensus, seu experientia Authoritas fundatur in dicto alicuius sapienti qui, si potest errare facit probabilitatem .si non potest in suo dicto errare, ut Deus , Ecclesia, faciti se certitudinem Per ratione significatur itellecD; Per experietia ses'. Regula ad examinandam certitudinem medij t lis videtur possis proponi. i. Dictum eius, qui in dicendo potest errasmetia biderm plene cognitum cum sua vera significatione. legi si time applicatum potest esse medium aptum ad ,no dico certam, sed probabilem probationem essiciendam Ideo aut horitas Aristotelis in philosophia ιItem alicuius Patris in Theologia;non erit medium ad certam probationem essiciendam, faciet tame
Secundo dictum eius, qui indicendo non potest lit'
errare, plene cognitum cum sua vera signincatione. &legitime applicatum est aptum medium arcertam probationem essiciendam inde hoc dicium
est supra. Tettio Principium per se notum, tale commu Est philost niter a sapientibus habitunii, siue sit in logica, aut in phia. Philosophia naturali,&morali, aut in Metaphysica contentum si plene,&claro lumine naturali cognitum,&legitime applicatum Illa, poterit esset oium ad certam probationem lumine naturali em-ciendam Deseruiet etiam,vt per illud mixta probatio facta sit.
Quarto euidentia sensus claro lumine, & pleno
258쪽
a liquid cognoscentis, si fiat illius legitima applicatio poterit esse medium ad certam probatione emcreda. Haec deseruient ad mediu certae probationis inueniendum, examinandum. Dictis autem possunt addi quinque modi, quibus ab aliqua veritate, principio certo cognito, per certatia consequentiam , aliquae conclusiones deduci possimi, ut in fine primae Distinctionis dictum est.
Per dissinitionem ergo subiecti in praedieari vialijsdictis modis maeae conclusio In regno Chriani datur Primatus Summi Pontificis habebit media ad certas probationes de illa emciendas Si enim demniatur.Quid sit Regnum i Quid dictus Primatus;Quid veritas; Quid certitudo; Quid certa prohatio; Irta erunt media ad certam illius probatione essiciendam; Idem in alijserit.
Com. X. Praxis ad certum medium in frmai Io-gistica collocandum.
a. i. i. . I r ς ς ductio Medij certi iam inuenti, , .li examinata ad rmam byllogisticam rar recte inter disputantes fiat . maximas
tollit confusiones,&valde deseruit, ad ottendcndum, ex qua parte veritas sit Potissimam autem in disputando cum haereticis, qui ordinarie logicam non habent, ideo nesciunt disputare, utilissima, tene necessaria erit: Modus enim disputa di duplex est: Vnus apud Rhetores;qui Topicus est; Ll Wyla. probabilitati deseruit, non utitur figura Syllo- rφRςι gistica Alius Logicus,&scientificus,&cerritudini maxime accommodatus est, quia cum certitudine declarat,an consequetra legitima, vel non legitima
259쪽
sit Ideo hoc modo utendum est. Qu9d si haereticus dicat ego nescio uti hoc modo: Dicendum, illum nodebere disputare,qui nescit artem disputandi:Quod si disputatio cum tali habend sit, qui est peritus in arte Catholicus,debet sparsa,4 confusa haeretici dicta in unum colligere, teducere, si fieri potest, ad formam Syllogisticini, respondere illi. ostendendo defectum probationis Et ego experientia didici hoc plurimum ad veritatem cito comprobandam , deseruire: Nunc practice ad hoc praestandum aliis quid dicam.
Si medium sit verbum Dei; talis Syllogismus si ri potest. Maior. omnis propositio siue assirma tria, sivi su=ulist.υ
negativa, probata per Verum verbum Dei, pleno cognitum cum sua vera interpretatione, Megiti-me,ac euidenter applicatum, vera omnino. certa de fide est: Patet ex rerminis, quia Veritas,&Certitudo habet necessariam conexionem civerbo Dei; Et dicta propositio cum illo. Minor. Sed haec propositio ιSeptem sunt Sacramεta: Baptismus est necessarius ad salutem i& a te plurimae sunt probatae modo superius dicto; ergo &c. Probatio minoris fiet,afferendo loca Scripturae dicit ex quibus Eeclesia dictas propositiones cicertitudine deduxit,&deriuauit Et de hoc dictum est supra. Si medium sit dictum Ecclesian talis Syllogismus fieri potest. Maior. Smnis propositio, probata per dictum E clesiae aliquid deride determinantis, vera,&certa a est; quia dictum Ecclesiae necessariam habet connexionem cum cerii tudine,& veritate. Minor. Sed lige propositio septem sunt Sacrametatalis est:ergo Minor est probanda, afferendo locum, in quo Ecclesia illim determinat de fide. Si medium sit Euidentia intellectus,4 principiuper
260쪽
per se notum sic fiet sillogismus. Maior . Omnis propositio probata, de derivata cum euidentia a principio per se, et .iro lumine naturali noto, omnino vera certa est Patet exterminis, quia talia principia habent necessaria connexionem cum certitudine & veritate olet autem propositio ab illis necessario, e euidenter est
Minor. Sed haec propositio, omne regnum habet leges, magistratus,& primus magistratus in sinis gulari persona est constitutus est probata modo dictor ergo&c. Et haec minor ex dimnuione regni a.. pertissime probata erit. Si medium fuerit euidentia sensus, Syllogismus sic fieri posse videtur. Maior Illa propositio, quae per euidentiam senissus clare probata est, o innino vera, certa erit Patet ex terminii; quia sensus probat Ita esse in re, si tab illa propositione signirimum est ergo vera est,quia significat esse,quod est. Minor: Sed istae propositiones, In Ecclesia Romana est Summus Pontifex,sunt Episcopi, Sacerdotes, Saetificium Missis Septem Sacramenta, alia , sunt per sensum euidenter probatae: ergo Res patet sensu Hare praxis deseruiet adprobationem in formata
A P. XI. axis adsendendum, quodprobati se .cta mera ,s certa sit.
Μ Ediu,ad hae probatione faeleda, est diffinitio m probationi.; Et syllogismus ita fr.