장음표시 사용
41쪽
victualium , mercium , aliarumve rerum : ut earum v cnditione , et permutatione aliquid lucron-tur. Haec est negotialio quaestuosa , quae utpote periculis plena , et statui Clericali valde indecora Alexander III. secundum instituta Pragdecessorum suorum sub interminatione anathematis Clericis,
ac monachis prohibuit Cap. Secundum 6. MClerici etc. ; ct hunc prohibitionem praeter alios
Pontifices confirmarunt , et innovarunt etiam Benedictus XIV. in Const. Apostolicast seruitutis uS. Febr. II 4r. , et Clemens XIII. in Const. Cum primum 17. Sept.
44. Q. Quare dixisti: Eo animo , ut integram,
et Non mutatam caritis vendat 2
v. Quia , si quis rem emat, ex qua possit ali quid estbrmare ; ex. gr. si quis telam , et Colores emat , ut picturas iaciat , et vendat; si lignum ,
et metalla comparet, ut Statuas , Cruces etc. eL formet; hic non esset quaestuosus negotiator , Sed exerceret artificium seu operam manualem; quae, quando est honesta , et propriis manibus exercetur absque sui olficii detrimento, et non Causa lucri , et ditescendi , vel lautius vivendi , sed ad
honestam sui, suorumque sustentationem; non SO-lum est Clericis permissa ad imitationem tot Sanctorum , et ipsius S. Pauli Actor. ao. 54. ; sed ut multum utilis ad concupiscentiam frenandam , ad corporis macerationem , et ad otium vitandum potius laudatur ; et i Concilio Carthagi-yiensi IV. ap. Bene l. XIV. do Syn. Dioec. Lib. . o. cap. 6. n. I. jubetur Clericis pictum , et pestitum sibi artifc iso , oel agricultura rab qua C cii sui detrimonio Parare : praesertim , Si ur iis cium illud, et operam manualem eXerceant etiam ad pauperes sublevandos.
42쪽
45. Quid praetcrea circa liaec est notandum pay. Quod nou sit ne otiatio quaestuoSa , et proinde Clericis non sit interdictum colere Sua Praedia , eorumque fructus etiam minutim Vendere I greges , et apes lenere , earumque foetus , lanam , lac , Ceram, et Irael velidere; et sic de similibus. Item, si quod quis emit ad sui , samiliaeque sustentationem absque intentione revendendi ; postea voi diis minutione familiae, vel aliis de causis superfluum, vel inutile, vol incommodum reddatur; poterit pretio currenti etsi cariori licite vendore : quia his in casibus deest, ut sui3ponimus, animus distrahendi, et carius vendendi quod vilius suit emptum equae intentio , ut inquit B. Ligorio Lib. 3. n. 836. requiritur , ut negotiatio sit Cloricis in
terdicta. Et ob eamdem rationem non erit iis interdictum revendere carius ognos , triticum , et alia , quae emerunt pro sustenta udo se , samilia , communitate Ecclesiastica, cui praesunt, si postea pretium augeatur ; ut vilius alia emant et quia hoc, ut advertit S. Thomas a. a. q. R. 4. ): non ad negationem pertinet, sed ad aecon Diniam , dummodo, quando emunt, non habeant in te tionem ea revendendi , et lucrandi.
46. Q. Quid circa hanc materiam decrevit Sacra Congregatio Concilii 2 Multae quaestiones apud Theologos illis tom-l oribus agitabantur , quibus ad dictam S. C. deatis , eadem annis I 62 . I 629. I 66 a. et I 687. vide ap. Ferrar. V. Clericus Art. 3. BN. I P. ad 47. liaec inter alia decrevit : I. licitum esse Clericis boves, et alia . .malia pro necessario
culturae usu Suorum praediorum emere , corumque
spelus vendere: illaque , dum sibi non inserviunt, aliis Iocare. a.' eos , qui in propriis terris quer-
43쪽
eus , et castaneas habent, Posse emere sues , eos que alere , et Vendere Pro sua , et familiae sustentatione. 3.' animalia, quae in propriis praediis sunt nata , vel habent ex successione , ex decimis non autem ad hunc effectum empta posse ea locare, Concedere a giopatico pro certa tritici quantita is juxta, usum proborum , et dare etiam in socie
4 Q. Quid aliud decrevit dicta Sacra Conis gregalio rv. Decrevit 4.' posse Clericos dare certum numerum OVium propriarum pro certa quantitate caseo rurn ; et si oves suerint emptae , id sat non ad lucrum , sed ad comparandum necessaria ad victum. 5.' posse Clericos, si vere pauperes sint, ad suam , sana iliaeque sustentationem terras Ecclesiae Conducere ; non autem bona lηicorum , nisi ex mera , et praecisa necessitate. 6. posse Episcopum prohibere Clericis cliam tantum tonsuratis , ne exerceant mercaturam , neque SuScipiant
appalius tabaci , salis , saponis , cerae, m3Citiatus etc. Caveant tamen Clerici, ne quod ab Ecclesia Pro mera necessitate permittitur ; id sat ab eis alii mo ditescendi , et lucrandi. 48. Q. Quid notandum circa praefata Decreta Notandum , quod tam in operibus manualibus , quas Clerici exercent ; lam in cultura , et adininistratione propriorum bonorum; tam in Com-Puratione , ct distractione fructuum , et animalium PraeSertim in . mercatibus . et nundinis, quas Cle
rici Vix petere deberent ; nil , quod sit sordidum nil , quod avaritiam . sapiat ; nil , quod de
Corem dedeceat ecclesiasticum , appareat : nu , quod sapienter monet Clemens XIII. in citata
s u. 43. Constitutione Cum primum ; ii, qui
44쪽
ilii Iucti esse , et αρρarere deberent; sinculi illos terrenoe auiditatis anxietate Susterare videantur. Et , si quis clericus ecclesiastici decoris , et gravitatis immemor , turpiter Episcopi judicio in iis se gerat; vult Pontifex ibi , ut Episcopus ejusmodi Clerici turpitudinem, et cupiditatem increpationibus , salutaribus poenitentiis , ac
demum poenarum, ac cenSurarum gladio coerceat, ac puniat.
40. Q. Si Clericus sit pauper , potest ne negotiari pu. Quondam commune erat apud Doctores vide B. Ligorio Lib. 3. n. 83 7. , pro necessaria
Sui , suorum Vo Sustentatione posse. Sed Clemens
XIII. ibid. praecepit, quod , etiamsi hujusmodi indigentiae sint verae ; non possit Cloricias ne-poliari absque disponsatione Sedis Apostolicae , si Clericus sit intra Italiam ; et , si sit ex ira Ila liam , absque dispensatione saltem ordinarii. Et insuper voluit , tules dispensationes aio Ia esse con cedendas , nisi constet, praedictas indigentias nulla alia ratione levari posse ; et cum pacto , ut in concedendis dictis dispensationibus , indicentur modi honestiores , quibus Clericus pauperibus consanguineis succurrere valeat , durante tantum eorum indigentia. Et super horum exectatione , et observantia , Ordinarii vigilantiam , et conscientiam vult Ponti sex esse oneratam.
50. Q. Quid dicendum si Clerici negotientur Per altum M. Aliqui Doctores ap. B. . Ligorio ibid. n. 83 a. opinabantur , posse Clericos dare laico pecuniam negotiandam, ut ipsi cum socio possent inde lucrum referre. Sed cum velitum sit Cleri- eis carusci Iucri negotiari; cumque juxta regu
45쪽
Iam a. Iuris quod quis facit 'Per alium , rinde est , ac si faciat Per se*sum ; id votuit Ilone dicius XIV. in cilata Constitiitione AP Ostoli m n. 43. ; et hujusmodi Clcricos alion O nomine
negotiantes perinde ac per seipsos negotia exerce- Tent , considerat. Solum pel inittit , quod , si alicui Clerico jure haereditario , vel ullo titulo negotium obvenerit ; obtenta prius sa cultu te a S. Congregatione Concilii , et extra Italiam ala ordinario; . Possit per breve tempus , nisi statini negotium illud valeat dimittere , lier alium exercere. Et, Si tempore in concessione elapso , statim non dimit tat , aut si per seipsum exerceat; vult , dictum Clericum subjacere poenis in Clericos negotiatores in nictiS. 51. Q. In quam culpani, et poenam incurrunt Clerici quaestuosam negotiationcm exercentes
Si Clerici sint in sacris , aut , etiamsi sint in minoribus , sunt beneficiati ut cum Communi se intit Lugo cum aliis quos citat , et Sequitur B. Ligorio ib. n. 83 i. ; generaliter loquendo Peccant graviter, cum negotiatio seVere, et sub interminatione anathematis n. 4o. Clericis prohibeatur ; et praeter Excommunicationem serendae sententiae possunt suspendi Cap. Sed nes Pro curationes 4. Ne Clerici et c. ; et possunt etiam degradari, ut Iegitur in C. Clericus 4. dist. 9r.;
et insuper ex Const. Pii IV. Decens esse 5. Nov. I 56o. incurrunt in poenam spolii. Dixi: generaliter loquendo'. quia cum Canones loquuntur de Clericis negotiationem exercentibus ; non vide tur negotiationem exercere, nec graviter Peccare, nec in licenas incurrere Clericus , qui , ut ad Vertit Lugo cum aliis , quos citat ibid. et sequitur ipse Bualus , bis , ter in materia non gravi nego-
46쪽
tiaretur; ex. gr. Si libros , crUees , Coronas etc. emeret, ut occulte carius Venderet. Nota.
Quod in lioc Paragrapho dictum est de Clericis , comprehendit etiam Monachos , seu Religiosos , etiamsi non sint Clerici. PARAGRAPHus II.
De Diciis , et Artibus, quin clericis
prohibentur.5 a. Q. Quae ossicia sunt Clorici r vetita 8W. Multa sunt Osficia , quae Clericis interdicuntur. I. interdicitur eis, si sint Beneficiati , vel in Sacris constituti, agere ossicium Advocati in Foro saeculari ; dummodo non agatur de causa Propria , vel Ecclesiae suae, vel personarum miserabilium , quae proprias causas administrare non possunt Cap. Clerici I. de Postulando ; vel , si necessitas immineat , pro personis conjunctis ;ut legitur Cap. Cum Sacerdotis 3. Τit. eod. Vide etiam infra n. 25o. Secundo interdicitur in-SerVire personis laicis , praesertim mulieribus , utpote sacro ministerio , et characteri indecorum Innocentius XII. in Encycl. ad Episc. I 6. Mar.
1697. . 53. Q. Quid aliud Clericis interdicitur p
u. 3.' Interdicitur eis sub plena suspensionis sexendae sententiae Cap. Sacerdotibus a. et Cap. Sed neo 4. Ne Clerici etc. exercere ossicium mi nistri , et procuratoris personarum laicarum etiam Principum , propriam operapa , et industriam ca-
47쪽
riam obsequiis , ct servitiis forsan vilibus addicem do ; et quod pejus cst, sua sacra ministeria negligendo. IIoc exercitium prohibet etiam Clomes
XIlI. in cit. Const. n. 43. , inculcat Epi
copis , no patiantur , Clericos quietos in suo dedecore in sordescere; et eos ad propria munstra revoconi. Notat utilem B. Ligorio Lib. 3. n. 838 in fine ) , se non audero damnare de mortali Cloricum , qui ob tale exercitium sua ministeria non negligit : praesertim , si id faceret non avaritiae causa , sed ad decentius Statum suum , et fami
54. Q. Quaenam alia Osticia Clericis vetantur ZIV. 4. ' Vetatur Clericis exercere judicium sanguinis , ita ut non possint nec proferre , nec dictare sententiam sanguinis , nec ullo modo in his causis se immiscere. Hinc Clerici, et Praelati Ecclesiastici jurisdictionem temporalem habentes , per Iudicem laicum generaliter depulatum debent haec judicia exorcere Cap. Uρiscostus 3. et Cap. Clericus 5. Ne Clerici etc. ). 5.' vetatur Cle- ricis in sacris exercere Officium Tabellionis , seu notarii ex Cap. sicut te ibid. . Possunt tamen , ubi est consuetudo, hoc Ollicium exercere, prae-ε sertim in Curiis Ecclesiasticis; et illi Notarii , qui dicuntur Apostolici. 55. Q. Sunt ne alia ossicia Clericis intordicia p6. Interdicitur eis in scholis pubblicis Iuri Civili , et medicinae studere, non autem in Scholis privatis , et domi , ut tenet communior Doctorum ; teste Fagnano in Cap. Suer speculan. 8. et 3 o. , praesertim , si Iuri civili vacent pro pleniori intelligentia Iuris Canonici, et Theologiae. 7. ' interdicitur Clericis in sacris exercitium
medicinae , et Chirurgiae Cap. Sententiam 9.
48쪽
eo l. Tit. θ extra casum neccssitatis , in desectualius Medici , .et Clii rurgi , ex motito charitatis ;dummodo non iaciant incisionem, vel adustionem. Imo ex medicorum penuria indulgetur a S. Congregatione Concilii, et etiam in Secretaria Brevium Clericis exercere medicinam. 56. Q. Est ne aliud circa hoc addendum ZMaxime. 8. Clerici absque dispensatione S dis Apostolicae non possuut esse tutores testamentarii , et dativi S. Congr. Episc. 24. Iun. 16i9. ;dummodo pupilli non sint pauperes , orphani , Viduae, qui alium tutorem habere non possint : quia tunc dispensare posset Episcopus Cap. Lices i. et Cap. Defensionis a. Dist. 87. ). Dixi: testamentarii; et datioi; quia Clerici, si velint, possunt esse tutores legitimi consanguineorum usque
ad quartum gradum eum licentia Episcopi. Dodictis in hoc Paragrapho , vide alios textus apud Ferraris V. Clericus Art. 3. a n. 59. ad. 89. . 57. Q. Sunt ne alia ossicia Clericis vetita
u. Sunt illa ossicia, et artes, quae inducunt Imregularitatem ; aut illas exercentes ab Ordinati ne removentur ; ut sunt histriones , mimi , comoedi , aleatores pubblici , aurigae , gladiatores , cur- Sores , citharaedi , lyristae , saltatores , caupones , macellarii , satellites , cloacas emundantes , pelles expurgantes; ut habetur in Clemcnt. I. do ita , et honestate Clericorum : ubi Glossa omnes has artes onumerat , ut habetur ap. Ferraris V. Inregularitas Art. I. n. Ia. VersIc. Octava.
49쪽
PARAGRAPHus III. Me Venationibus , et Ludis Clericis interdictis.
58. Q. Quaenam Venationes Clericis interdi-Cuntur Iν. Etiamsi Canon IS. Concilii Lateranensis IV. VEnerationem, et aucuPationem uniet ersis Clericis indistincte interdicat, sicut et in Cap. Ερμscoρuvi I. de Clerico Venat. ; nihilominus, cum
Coue ilium Tridentinum Sess. 24. Cup. II. de Res. loquendo de Clericis dicat : Ab illicitis penationibus , et aucupiis abstineant ; Glossa in hoc Caput cum multis Doctoribus apud Benedictum XIV. de Syn. Dioec. Lib. κΙ. Cap. IO.
venationum genera distinguunt : Clamorosam , et quietam. Clamorosa , Seu tumultuosa est illa , quae sit cum magno armorum , canum , Recipitrum , Venatorum 9pparatu , et tumultu ; ut apri ,
cervi , et majores serae capiantur. Et hanc illicitam dicunt. Quieta autem est illa , quae sit solis laqueis, et retibus, aut etiam armis, sed paucis cum canibus ad occidendum lepores , aves , vulpes , aliasve scras minores , Sine ullo strepitu ; et hanc licitam dicunt. 59. Q. Quomodo peccant clerici venatores u. Si Venatio sit clamoroSa, per se peccant graviter ; quia in ea gravis adest deordinatio , et incit. Cap. Discopum est intcrdicta sub poena Suspensionis , licet serendae sententiae. Sed cum haec censura in eum Clcri cum instigatur , qui in hac voluρtate sin ius detentus fuerit; inserunt D
ctores ap. B. Ligorio ibid. , quod si talis
50쪽
natio sit rara, absque scandalo , et absque detrimento propriae obligationis ; hujusmodi Clericus non sit sacile damnandus de mortali. Imo , si sit rara , moderata , sueta caUSa neceSSitatis , exercitii ; dicunt, omni culpa vacare. Si autem Venatio sit quieta, iacta recreationis, neceSSitatis , exercitii causa , non erit peccaminosa ; dummodo in Dioecesi non sit vetita ; nec Clericus Propriis desit obligationibus.
v. Ja in dictum est supra Lib. a. n. 758. 76o. et 76ι. , Ludos sortuitos, quia casu pendent, ut sunt ludi ta cillorum , bassetia , fanaone , zecclunctio , Ut inιera , et similes , Vetitos esse , et non solum Ecclesiasticis , sed etiam laicis , et non solun dure Canonico , sed etiam jure Civili ; et ibi dicta recolantur. Quoad autem Ludos industriosos , et mixtos , quisque de Ciero servet statuta Dioecesis , in qua Versatur. Et , si recreationis causa, ob animi solamen aliquando Iu dat ; Iudat in modica quantitate ; ludat per modi- eum tempus; ludat cum aliis Clericis, vel probis laicis ; et meminerit servare conditiones , quas
esse necessarius , ut Ludus sit licitus. PARAGnapuus. IV.
De Conversationibus Clericis interdictis. 6 r. Quaenam Conversationes sunt Clericis i terdictae r . Prima tentamenta clericorum, inquit S. Hieronymus Epist. ad Ocean. Sunt foemina - tequens accessus. Iste sexus reprehensibiles