장음표시 사용
11쪽
eere, quae posteriores dixersit, de nunc magis appa t. Peneenm, Omnia,quae sunt sim ibit partium, ut aqua &ignis,& lingula quatuor corpora sic generari corrum-piq; congregatione & dis legatione vidErur, scilicet quia unu quoq; li estici videtur multorum suntlium
contu mil. Ad hunc itaq; modum Anaxagoram dixisse ait, haec limitaria,quae infinita sint &sempiterna, generari, & intcrire. generari autem complurium similium concretione interire discretione. Dixitq; prope omnia similaria, quia non omnia posuit esse principia. havd.n. aquam, terram, ignem,& acrem, quae similaria esse patet sensus argumento, elementa esse dixit, sed misturas quasdam .Exhis igitur, inquit,solam quispiam esse putauerit. Ex his . l. quae dicta lunt. na principia materialia adiecit & corpora. At Empedoclis di Anaxagorae, qui causas quoque Ascientes posuerunt,idcirco meminit, ut declararet quibus causis materialibus isti usi fuerint raeter priores. Nam de hos inlectatus est, pessicietius causis verbo tenus usi fuerint, nec eas complectantur in ijs generandis, quae gignuntur ex ipsis es emetis.
Hoc aurem modo procedentes, ipsa res eos in via posivit, quaereroq; riterius coegit. nam,tametsi quam mMme generatio corruptioq; omnis ex aliquo viro est,aat pluribus, cur
tamen id accidit , quidnam huius est causa ζ Non enim subiectum sei sum musari facit. etenim neque signu- quem causae, νι νι que ipsorum mutetur,neque ligna quidem lecticam, aes vero statvam facit, sed aliud quid muta,rionis ebl ea ad me autem qu rere, mi aliud est . quam alteram quaerere causam viae en principum motus, ut nos ea
appellare solemus. ari igitur huiuscemodi doctiuia a primcipio tetigere, unum bibiectum esse dixere, Iam suam in optiuone di cultatem se fere.
Hoc autem modo procedentes. Docet unde post caulam materialem processerint ad inuestigatione cnscientis . quoniam subiectum aliqua indiget eausa, ut mutetur in ea, inqui trant . nihil. n. seipsum mutare sa-cit sine aliqua ex thrna causa. Qui ergo huiusmodi doctrinam prortus a principio tetigere. Ad eos redit, qui sola causa & principio materiali usi sunt , qui addidisse
videtur illud prorius a prinei pio, ut Thalete atq; Anaximenem designaret Nam Empedocles S Anaxagoras,de quibus metionem fecit, aliquid de principio eia sciente attigisse videntur, ut ipse in processu doc. b. t. Nullam, inquit, in tua opinione difficultate senserim: γidcit, diciorum tuorum ablurditate ignorarunt.Neque placita ipsa d1nabant, in non recte traderentur, nequuo ι praeter causam materialem aliud principita in stigabant, velut ipsa no satis esset nec ab ipsis recte traderes
sed quidam eorum, qui vitum dicunt, quasi a quaestimo hae superati νnκ ipsum immobile imi cirum esse, totas natura non sola generatione corruptio ue, hoc enim vetustumo, GH: in hoc confientiunιὰ sedata quoque omni mutati ne , atque hoc ipsorum est proprium. Nemini igitur unum
uniuersum ipsum ponentium, talis Di mentem catis euenit, nisi Parmenidi soli, c ea ratione nimirum,qua non solum ν m ,sed etiam duas quodammodo causas seponit,e autem magis dicere possunt, qua plura faciunt, ut qui cadadam, frigidum, vel ignem terram ponunt. namVm qu
dem,ut motivam babente naturam, qua rem erra in talibus, ut contrariam habentibus naturam utuntur.
8 Sed quida eorum,qui unum dicunt, quasi hac quae- mones , perati, unum ipsum immobile esse inquiunt. Xenophanem designat, atque Parmenide de Melisitim. isti .n. uniuersum udum esse lutuebit: quos ideo ait vi
ctos fuisse hae qua stione, qm statuet es uniuersum via esse,de inuestigantes qui fieri possit, ut hoc unum ex se
mutaretur,non valebat ipsum unum amplius tueri, nisi usu rerum explorata insciarentur, atq; adeo prope dixerim manifestissima qua q;. Tollebat. n. Erebus mi tu, de mutationε qm his salvis, no poterant ipsi ens unuesse asserere. Sed, cum dixisset, unum ipsum immobile inquiunt esse, addit: Totamq; naturam quia ipsis tota natura unum esse videbatur,& quasi in comperto absurdum si affirmare totam naturam esse immobilem,
ad ijcit. Non solum generatione & corruptione qnihl
mutationes, et si no sunt motus, fiunt tir,du aliquae mouentur. Sed alia quoq; omni mutatione. Nemini igitur affirmantium uniuersum esse unum, huiusmodi causae
cognitio contingit.) huiusmodi, idestes scietis. per hos enim nihil prorsus efficitur. Aut hoc n6 tm dicit de his, quibus placebat oe unu esse, idcin q, immobile, ted etiade iis, qui subiectum unum, unaq; materia esse statue. bant. Nam de isti uniuersum unum esse tradebant. Et fortastis, ut ex hoc loco argui potest, cum dixit paulo ante. Ex his igitur solam quilpiam causam esse putauerit hos innuebat, qui unum clementum esse putabant.
Nisi Parmenidi soli De Parmenide & eius Opinione
meminit Theophrastust Primo lib. de Rebus naturali bus, ad hunc modum. Parmenides autem Eleata, qui huic. i Xenophani successit, utraq; via ingressus est. si tuit. n. uniuersiam esse sempiternu. & generationem rerum tueri conatur, non Psimile de utroq; sementiam habeat, sed reuera uniuersum unum esse ratus, idemq; ingenita, ct globosum, ad tuendu generationε ex opsenione vulgi rerii apparentiu duo principia facit, ignem
di terra, alter u ut materia. alter u ut causam & efiicientiquaohre Aristoteles dixit, Nisi Parmenidi idq; uat
nus duas causas esse statuebat, non qua ens unu dicebat
esse. Hi aute magis dicere possunt, qui plura faciunt,
idest,pter causam materiale essiciente quoq; asseruere. sed fortasse nolo quis de asseretibus manifesto&esficiente cam hoc est de Anaxagora L Empedocle,sed de ijs,quibus plures causas esse placer .fieri enim potest, ut isti horum lubiectorinalteru ei scies, aliau pudiui I ficii , ut di Parmenide dixit. Na qui duo esse principia statuit calido Stii du, vel igne de teria, v t Parmeniades, is calidum de igne efficiens esse ait Igni naque in
tricem inesse naturam arbitramur, aquae di terra: dc talibus passiuam. Dixit autem talibus nerem significans,
aut mixta ex humore de terra. In
Ton hos autem, taliaq; pri apta, H nonfuscientia a dfenerandam rerum naturam, ab ipsa veriturecompulsi mcuti diximus, siques principiamqLesiuere. nam ut bene resectiari, atrae rerum sese habeantiatiae fiant, nec ignem fortasse,
nec terram, nec aliud Fcqua tu tam verisimis est esse eas Iam nec illas idipsum existimasci nec rursus casur forem e tantam rem concedere tribuereri; bene sese habeat . Ita quidam,cum mente mundi cavsam, ac uniuersi ordinis est perindeq; naturae atque animalibus messe dixerit interpri res illas ranaduentes cluasi sobrius habitus est. eiq; Anaxagoram quidem manifeste sermones hos tetigisse scimus. I Iermotimum aurem cluromenium hoc prius diis Herat. Ni igitur sic existimantes, causam bene habendi simul principium esse rerum posuere, caram unde est principium mintus. Primum autem Hesiodum idipsis quaesiui se qψ hami lucabitu ἀπ si quas aluti amorem, ala cupiditat Guhi se tuae sunt, uti principium posivit, queadmodum est a m
12쪽
cincta ramisse Deum primum produxit Amorem, edi Hesiodus vero ait.
Ante claros,post hoc facta est latissima tellus. Quis: aliis decus est diuis deus ipse Cupido. Propterea quod oportet in hisce, que sunt, causam ea e P,
qua res moueat ac congreget, sed quisnam tarn primus hae causam attulit, liceat posterius iudicare.
Post hos aut taliaq; principia Post hos, id est post
vetustissimos, de talia principia, id est materialia. Dicere aut vides post eos,ii inter principia materialia pon bat cam es sciete, velut haec principia non satis sint adret si natur generada. H . n.ordine seruat Ze cosec tione quada fere gigniatur, illoru vero nullu habere potest ordinis eam.Sed neq; illud eo uenit casui S sortunae horu cam assignare. Quaobre cam huiusmodi ge. nerationis indagabat, velut rebus de veritate in ipsis coleta ducti, acti & impulsi Generationis aut pricipiu eL fici εs proximu estὶ materiali. A naxagoras igit, si me te principiu esse dixit generadam rem , admirationi sui thoibus, quasi solus ratione fuerit secutus, caeteris placita sua temere tradetibus,t si huiusmodi cim praeteriret sed addidit, Atq; animalibus qm in animali sus mente praeditis mes est principi u Ze ca eoru,quae ab ipsis recte
sui.Ergo Anaxagoras, inqt, primus in hae cam manifesto venisse vides, qu Hermotimus eius ciuis huiusmodi caulae metione fecisse videri p6t.Hi ergo cu et scicte cI. causam recte de ordine esset edi, principiu & cam rerii esse statuunt.talis est mes, Si huiusmodi motum pii nentem ad recte essiciendia,quia causa a cedere videtur ess ciente,qm cam recte moliendi de esis ciendi, no aut eam efficiessi lotu do mouendi principiu esse ponebant. talis est.n. nes .Quam si Hesiodus, inur,ante hos de his
quis uisse cuipia , ideri potest. Et si qs alius amore aut cupiditate in nisce quae sunt, uti principi si posuit, ut Parmenides dicere G. Staseripsit ipsoru carmina quibus haec dicunt. Amor. n. de desideri u pulchri ex horii sent εtia motus principium fuit. Atq; hi quidem bonoru camin principiis ponunt. Anaxagoras n. bonum cam iacitestici die, Hi vero amore de cupiditate causantes fortas. se bonum quasi final ὁcam esse dicunt, qm huiusmodi est ipsum appete du, aut appetedu est huiusmodi. Amor aut ca es scies est:si quide appetitu sequutus siciebat, isaciebat. Propterea quod oportet in hisce q lunt D
cet qualis eoru sentetia suerit, u amore cam esse dix sit: statuebat n. amore esse cam, quasi oporteat cam ἰida motrice de essectrice rebus adesse. Caeter si quis primus auctor fuerit huius causae, Anaxagoras ne,ut vidi εan Herminimus ante ipsum,& ante huc Hesiodus, postmodo, inquit, licebit indagare. Q mia aut e ct eo traria bonis in natura videbatur in essene e sola ordopalchrum ,IM O inordinatio atq; turpe, pluraq: mala qua bona, ct turpia qua honesta, alius quida concordia atq; discordia introduxit, vi viro q: causa sit Ῥtruque.' asi quasi a sequat Empedocte, sumatq; ea qua dicit ad eius mBesentetia , no ad ea rua dicit balbutieri cocordia quia bonora discordia aut maloru causam inveniet esse. Quares qui tua dixeritEmpedocv modo qu da O dicere, privsu en dicere bonii ac mala principia reram esse ecte festasse dixerit, si quidem bonorum apud euca omnium ipsum est bonum, malorum aute malum. Hi uiruti diximus,ct huc usque duas earum carum ruas nos in natura cote platione distinximus, tetigi' ridetur,materia iu-
qua, oe ea, viae est principium motus, obscure tamF, nod Locissita vim pugna riati inexercitati aciut.Etem illi eum agitatur, persipa praeclare sit, egregiosq; inferunt, ictus. Verum neq; illi id perscietia agunt, neq; hi quid dicat scire videntur,mhil enim his uti videntur, usi per parῆ. nam
Anaaagoras ad extruenta quia mundum Plitur mete, perinde atq: des inscena poetae,eum in angu tu res deduc ruriarique cum dubitat propter quam cam necessario est,tuc ipsum tradit,in caeteris autem omnia niagis, vi causas eoia,
quae fiunt, quam mentem assutiat. Qin aut de contraria bonis. Locutus de his, si prin- Iocipiis annumerar ut pricipiu efficiedi recte de pulchre talis naq; mes est cuin animalibus qbus adest, huc ordine sortita sit, docet rursus quo ductus Empedocles iter principia es fiet Aia posuit pricipiu efficies malor v. Quia .n.sunt in rebus etia, mala idcirco Empedo.n5 sotu principiu bonor inquς est amicitia, sed etia maloruiqest discordia, posuit in pticipiis. si quis.n. sensum dictora illius excerpat, nec simpliciter carmina sequatur,reperiat idcirco Empedoclem amicitiam de discordiam inter principia posuisse, ut altera bonoru, altera malo rum esset efficiens.Vocat autem balbutire obscure loqui, qm sic balbutietes loquuntur. od si bonoru b num est causa, malorum malum,utiq; Empedocles bonu le malu eos esse statuit, bonu amicitia, malu disto
dia. C eru sic locutus de sono, omisit mctione de malo. Hi igit, uti diximus. Empedocle dicit de Anaxagora, Hermoti mu ite, de ex poetis Hesiodu de Parmenide metione fecisse causi essicitiis, et no statu materialis,quq inquit, eadem sunt atq; ea q nobis dicta suerut in Physicis, nee extra illa cadunt, obscure tamen, non aperte:
de paru us sunt ca efficiente, ' eos so fecisse ex posuit osten ditq;, dices. Fere.n.nihil his uti videntur,nisippa-rv. Testatur aute Empedoclem primu cam es sciente distinxisse, usumq; suisse principiis materialibus. de quatuor corporibus P elementis, at no ipsis pare honorem tribuisse, sed igni eaetera opposuisse, ceu tria elementa sint una qda natura,vt patere dicit ex ipsis carmin ibus. Na quod Anaxagoras & Empedocles no usi suerit caessciente, admonuit nos, cu ostenderet recte,paulo ante illud.dictu esse. Ex his istit sola quit pia cam esse putauerit,q materip tonem subit. Porro Anaxagora mete quasi machina uti dicit, ut solent in tragoediis dii ex machina in auxiliu laborat tu aduci,u, ipse declarauit. De Anaxa.vero eadem dicit q Plato in Phaedone. Et Empedocles niagis quidem,quam ille causis νtitur,nonnsusscisiter, nec in his id inuexit, i sis absentuint, atq; c cedunt. Nurtis.min locis ipsi concordia quia di regat,discordia aure curegat. Nam csi uniuersum quia per discordia inela ta distinguitur, O ignis ane, csterori V . u. quodque elemetam n ou tuc ι ogregatu resed cum per amicitia in unu iterum coeunt, tunc ipsae partes ex νυ quoque
rursus di r Uptur necesse est. Empedocles igitur primus P a
ter xeteres diuisam hac causam attulit. non.n. unum principiam motus, sed diuersa, atq; contraria fecit. Praeterea primus ea quatuor esse dixit, qua in materiei specie elemeta di culino in illis ut quatuordia ut duobus utitur solis igni quia de perse oppositis aure vi una natura terra inqua aere tu aqua, hoc aut ipsum ex eius carminibus qui Di sumere potest. His igitur, uti diximus, sic o tot principia dixit esse. Leucippus aut et sicius ipsius Democritus elementa quidem plenum et vacuum esse aiunt, horum alterum, plenum imquam ac solidum ens, Alterum, iden vacuum, non res esse
diceres. adiar propter oe inqui ut id quod est , non magis quam id quod baud est, esse, quoniam neq; vacuum minusquam corpus est,hac autem causas eorum, qua sunt, vi ma-
13쪽
teria esse aiunt. Atq; ut ῆ, qui unumsubiectam Astantia
faciunt , caetera ipsius affectibus generat,rar m ac desum principia affectuum ipso rami ponentes, sic l id fere tias ipsas caeterorum causas esse dicunt, has autem tres esse
asserunt figmam, ordinem, positionem. Diferre.n.inquisnet
id quod est, figura, ordine, position solum. Nam A quidem ab N figura, A N autem ab N A: ab N A ordine, O Eab v positione differt. De motu vero unde ut quonam pacto inest rebus, O bi perinde atq; caeteri per inertiam omiserunt De duabus igitur causis viti diximus huc que a prioribus quaesitum fuisse videtur. Inter hos autem, ante hos hi qui Pytbagorici vocantur primi tetigere doctrinas ac auxere,oe eorum principia, entium quoque omnium principia
esse putarunt Et Empedocles magis quide et ille causis utitur. Empedoclem dicit causis efficientibus magis usum suisse,u Anax. at ne ipsum udent Emped. abude eas usurpasele, sed neq; eo nitantem sententiam continuisse. opor, ruit. n.ut ipsi amicitia cunctis in rebus causa esset concretionis,discordia vicissim discretionis, ta, no st. Sed multis in locis amicitia discernit, dii cordia cocernit, dederia rat in ubus. Cum.n .uniuertum , discordia ex uno dissidet i elemeta,diuiditurq, 6c seiungitur,tunc pristinae partes elementorum ' inter se consula suerant, si e .n.omnia erant unum q similes lum, in idem c5cresculti congregantur, partes inu. ignis in ignem, de pari ratione aeris in aerem, prorsus ut aeris partes inter se conluctae sint.& ea deest ratio ignis,& cuiusq; elementor v. Sic. n. fit unius in elem et a diuiso, qua quidem rone discordia per ipsum non magis discretionis, quam csicretionis est causa. Rursus amicitia cu eadem corpora &Hementa cocernit, δέ in unum cogit, primum ipsa diuidit,& in particulas secat,discernit m. Neq;. n.integrati singula separati exi sutia fisit,cuius rei auctor est amicitia. Na mutuo co tactu etia in discordia esset in uno, sed colundu tur inter se.h uius.n. rei amicitia sit efficiens no ut se mutuo coligat, ut in discordia quoq; accideret. Posthac Leucippi de Democriti lententia de elementis comemorat,qua exponit apte,& quo dii crepet ab aliis. aut cu ipsis cosen tiant, declarat. Dicebant aut corpus atomorum esse plenum p p soliditate, de v, expers sit vacui, sed Qq plenu ens vocabat,inane vero n5 ens, in qm
similiter o hos plenum existit,atq; inane idcirco dic bat no magis plenum esse,q inane. Aitq; hos quoq; solacam materialem principium esse statuisse. In hoc. n. genere M principiis ponuntur ab istis corpora indiuidua,& inane, ex quibus caetera gnantur Fn fgurarum ordinum situ umq; discrimina, quarum rerum P figura stuxum in ordine cotactum, P situ c5uersionem dicebat. Neq: aliter hi,u veteres,assectionibus materialis caulas I generationem rerum iuuabatur, at es scientem camnulla asserebant ut si extera raritate & densitate materiae generabant: nisi θ illi duobus discriminibus utebatur ad generationem eoru q ex materia efficiunt,raritate, I densitate:hi vero tribus c5memorationis, figura, ordine, ac situ. Sed in quibusda exemplaribus scriptura talis habetur. Et ut Mathematicora, eodem m5&ist Uu, si recte habet, Platonem designat: qm, ut ille tenerationem corporii est ciens ex mathematicis , fimiscrimina de multitudinem triangulorum discrimina corporum gignebat, si e de isti fim discrimina figuraruprimorum corporum, caetera ex ipsis generabant. De
motu vero vade, & quonam pacto adsit rebus, hi pi dς atq; cateri incitia omisi re. De Leucippo loquitur
Ze Democrito qui alternis ictibus de impulsibus indiuidua corpora moueri dicebant, unde vero principium naturalis motus ipscisceretur. tacuerunt. Na motus,qsit alternis ictibus, violentus est, nonaturalis at motus
violentus posterior est naturali. Na neq; atomis unde suppetat grauita , quid id icut. indiuidua. n. q in atomis intelligutur, qu q, sunt ipsorum partes, expila esse alui grauitatis. At copositore ex no grauibus grauitas quo . na m6 queat generari l uq de his in Tertio lib.de Gelo accuratius disputauit. Qui pinde atq; caeteri dixit, qm ne illorum qde et pia cam reddidit motus in corporibus naturalibus. Nemo igit caeteroru naturalium auctoraqdu de motu dixit, ut in naturalibus docuit cude motus disputaret. De duabus igitur his causs. M teriale dicit & es sciente inter hos ast&ante hos usq; ad illud. Sed qm horum numeri sunt primi natura l situr de Puthagoricis, et parti ante Democritu de Leucippum parti aequales ipsori 1 suerunt. Aut certe cum dicit, inter hos autem,& ante hos, no solum de Democrito de Leucippo loquit, sed etiam de cunctis c5memoratis Physicis, qui parti, ante Democritu de Leucippum,
parti cum ipss sio ruere.Vel potius, qm ipse Phythagoras Democrito & Leucippo aetate Paulo supior fuit.cuius multi auditores cu his floruerunt. ob id hos dicit,cuversati suissent in mathematicis, principia mathematustatuisse principia rerum esse. Mathematum vero principia sunt ipsi numeri, fle natura primi pis ipsos . qu nisi alia ex appositione sunt. Magnitudines .n. positionε
praesurr plerunt, ut supra dixit. Quoniam autem numeri his priores sunt natura,ct in numeris siti magis videbatur videre similitudines multus eoia quae sunt G fiunt,qu2m in igne, terra, aqua , veluti talem quidem numerorum ectum iustitia esse, talem aute anima atque metem, alium vero tempus oe caeterorum sese quemque similiter: insiper affectus cΩetuum in numeris intkrtes
ac rationes,quoniam caetera quidem numeris videbantur m nulla esse in omni natura, numeri vero primi ante omnem naturam Ideo numerorum elementa omnium quae sunt lamenta esse putarunt, totumq; cretia concentu, ac numerum esse,
atque quaecunque in m neris ct concentibus ostendere pol rant ad exti afectus ac partes, O ad uniuersum totum essa accῆmodata./ac aggregantes accomedabant, O si quid alicubi deficiebat, illissupplebat quo tota sua tractatio perfecta foret atq; connexa, veluti eum denarius numerus perfectus, esse onmemis, numerorum naturam coprehendere ν
deatur, O ea, quae ferunt in caelo, dece inquiat esse. atquia sunt novie manifesta sola ideo aduersa terra decima fici uti Uem de his aliis in locis, exactius est a nobis determinas. Quonia aut e numeri his priores sunt natura P Ω- 3 atus Pythagoricos putasse mathematu principia omnium rerum principia esse, quia plurimit versati supra tin mathematicis , deinceps exponit qua ratione aucti venerint in hanc sent Etiam. Dictio autem commodius sese haberet,si pro autem,lubstitueretur enim, ad hunc modum. Quoniam enim rebus numeri priores sunt. Numeri enim ex abstractione sumuntur, Se quoniam
cernere videbant multa in his similia rebus , quae sunt vel sunt, atque in his magis quam in corporibus simplicibus, quia item videbant concentuum rationes assessiones esse in numeris, idcirco numeros principia rerum esse dicebant.Nam, cum caetera omnia similitudinem habeant cum numeris, numeri autem omni natura priores snt,idest cunctis rebus quae sunt,quaeques cundum naturam constant ob numeros principia esse omnium
14쪽
omnium rerum putabant.similitudines autem rerum, to caeli de uniuersi numerum principium esse statuebat. quae iunt vel essiciuntur,magis inesse his,idest numeris Nam solis,exempli ca, interuallum a terra in dupla M
ci rarm orporibus, quae elerni fila esse dicuntur: ut terrs, portione es Ieputabant qua Lunae ,interuallum aute Ve& similibus. Adiecit autem, de caeterorum, quoniam neris in tripi o, Mercurii in quadrupla, de in caeteris sin ad numeros entia reserebat,& hos illorum elemeta esse gulis inusse aliquam numerorum mortione, de motu dicebat,no corpora. Porro quas similitudines reruleis caeli in numeros fieri,& moueri velocissime, ut qui mase numeris dicerent, exponit. Na quia proprium iuili- ximu habeat iteruallu tardissime, ut quae minimis metiae copensationem,le aequabilitatem esse reba ur, idql dia vero, Pportione magnit udinis circulai et ix. Ex his in numeris reperiebant,idcirco numerum pariter pare ergo sit militudinibus reru & numeroru, res & entia exprimum.iustitiam esse dicebant. Na quod est primum numeris costare:& numeros quosda esse affirmabit. At in simuli, habentibus eadem ratione, hoc maxime id numeros Oi natura cum iisq; rebus naturalibus prio esse quod dicitur, asserebant. Hunc aute numerum alii res esse rati,cu nulla res valeat no solu sine numero esse, quiluor esse dicebat quia,cum primus sit quadratus, in sed ne cognosciqde omnino , de numeri sine aliis co- patia diuiditur,& est par est enim bis duo.Alij vero no gnosci pol sit, numeroru elemeia,S: horum principia,ue: et est primus numerus solidus ex impari numero.3. Omnium alia tu rerum pricipia esse statuebant. haec a in se multiplicato.Rursus numerum. .dicebant esse te tem,ut dictum est, sunt par & impar, quorum impar si pestiuitate, quoniam res naturales multas tempestiui- nilum,par infinitum esse credebant, numerorum au tates habire videtur tum p ationis,tum etiam pla- tem unit tem csse principium, ex pari de impari conit,ctionis,per septimanas, ut in homine. scelus.n.leptimo tem. siquide unitatem pari inparem esse dicebat, quod
etiam mese vitalis editur, I septimo aetatis anno defit, Osteditur, quonia ipsa genitrix est paris di imparis nu-εc circa annorum alteram septimanam pubescit, circa meri , quippe qu7 addita pari numero, impare essicit, tertiam barbam emittit. Eade rone de Sole disserunt, impari vero pare. Et quae q; numeris copositioni-u cum auctor siugum esse videatur,in eo loco situs est, busq, harmonicis cu caeli assectionibus partibusq; coue ubi septimus numerus habetur, qui tepestiuitas appet . niut haec illi quasi manifesta sumet et, calum ex numelatur. Na m inter dece corpora, quae circa medium,Ve- ris,& in coce tu collare demsistrabat. & siqua in exta assamque mouentur, Solem septimum ordinε obtinere numeroru ordine discrepare videbatur,lixe ipsi suppleaiunt, ut qui locatus sit post globum esistatium stella- bir,mmplere conabatur, ut sibi tota doctrini cost
rum,& quinque errantium astrorum: nam octauum ret. QuaPpter,cum numersi, dece, persectum esse puta terram nonum,decimum antichthonem seu aduersam ret, videretq; in rebus sensu nobis exploratis noue gloterram.Ite,quia numerus. .eorum, qui in dece conti- bos moueri, septε erratium stellarum,octauum mertanetur, nullum generat, nee ab ullo generas, idcirco ip- tium,nonum turrae nam de hanc in orbem moueri ar septena ius sum appellabant Mineruam. Numerias.n. binarius es- bitrabantur circa Vestam consistentem, quae o ipsos numerus in, scit quatuor, ternarius noue&sex, item quaternarius est igna quadam antichthonem,uue oppositam terra,
py qd Mi ot' , quinarius dece generat, generantur aute. . & 6. suis dogmatis addebat,qui ipsis in oppositum terrae mo ς' ε &8 & io. Septem neque generat quempiam,n ueri placebat, ac idcirco oculis in terra degentium esse que peneratur ab aliquo, ualix est Minerua, quae a nul- ignotam.Quibus de rebus exactius disseruit in libris dela matre nata est.& virgo psistit.Quinque vero appel- caelo, & in Opinionibus Pythagoricorum . Sed harum
Iabant nuptias quia nuptiae sunt maris de sceminae con- rerum ordinem per concentum esticiebant, sumentes luctio. cum aute impar numerus istis si mas, par vici se decem,quae mouentur corpora, ex quibus mundus ccismis mina, hic primus ex primo numero pari, id est stituitur, distare inter ipsa harmonicis iteruallis, eadeq; duobus,& primo Ipari id est tribus,tignitur.His enim, moueri proportione interualloria, ut supra dictu est,&ut dixiom par erat mas par vero semina. Ad haec mente, alia celerius,alia grauius, eademq; mouendo sonos ededi substantiam appellabant unum. animam .n .pro me- re, grauiores quidem quae tardius seruntur, acutiores te dixit, sed quia mens stabilis est, & undiq; similis, 3e vero quae celcrius. ex quibus harmonica proportione principatum obtinet,idcirco mente unu appellabam & temperatis,concentum essici assirmabant, qui idcirco unitate. quinetiam substantia, quoniam substantia pri- ὸ nobis non exaudiretur, quod ei fuerimus assueti ab mum est, duo auri vocabant opinion quia in v tranq; ineunte aetate. De quo item in libris de coelo meminit, parte secti potest . motu ite de imponem. Huiusmodi ec salsum esse demonstrauit, docuitq; placuisse his pa- ergo similitudines rerum & numerorum colligentes, rem esse infinitum, imparem finitum,& haee principiunumeros principia esse rerum statuebant, alfrmantes unitatis esse.vnitatem nanque quod ex his constet,par omnes res ex numeris constitui. Praeterea videtes con- imparcmesse, ac proinde principia haec egeois nume- centus ad aliquem numerum constitui, horum quoq; ri , cum rurius unitates principia sint numerorum : dc principia numeros esse dicebant. Diapason enim in du numerum esse totum coelum, id est omnia, quae sunt inpla proportione consstit, diapente in sesquialtera,dia- coelo, hoc est omnia entia. Sed haec,quamquam hoc in tessaron in tesquitertia. Asserebantq; totum calum ad loco perstingat, latius tamen de ipsis disseruit in libris quendam concentum constare . hoc enim significat, de C lo. cum ait,totum caelum esse numerum,q, ex numeris co sed cuius raria haec enarramus,id est,νtet ab is ea quae sonu ΗΦ staret,& in numerum de concentum. Nam, cum cor- principia esse pontunt, accipiamus, O quonam modo in di-- ' pora, quς circa medium vertuntur, habeant in pro- ctas causas incidunt videmur ira τ' O hi merum putare portione tua interualla,&alterum altero velocius,& principium esse 'materiam existentibus in Hariectis, circvacta sonum ericiant, grauε tardiora, & celerio' habuMue. Nu vero elempta eparintq; impar, hora acutum, qui soni interuallorum proportione fiant, ru alteri finitu esse hera i finitu ipsum Pnu ex viridq; ex his harmonicum sonitum effici tradebam, cuius co his esse. parai.ac impar Misi se dicebant. numerum aut excentas, cu numerum esse principium dictarent , meri- ν constare numera totis φgum coetu,na riximus, te.
15쪽
Abi vero eorundem principia decem inquiunt esse, eaque perseriem attulerunt finitum inquam, infinitum, impar par, unum multitudinem, dextrum o sinistrum, marem Ofoemeitim. quiescens o quod mouetur,remo ob-ιqua,tumen ct te braFI num malum, quadratum parte altera longius. quo pacto Alcmeon Crotoniates putasse v p. nam aut hie ab illis aut illi ab hoc sententiam hae fuso 'runt. Etenim Alcmeon siene ia Pythagora fuit, similem: sententiam attulit. Dicit. n. plerasq; humanara rerum duas ege, tuas vocans Atrarietas,non,νt iri, definita sed qua uis,v r album uinum .dlidre amarum sonum mala,magnum o parus. Is itaq; de reliquis indesinite dixit. I tha Iorici vero cr quot, quaenam sint ipsae contrarietates, dixerunt. Ab his igitur viri': tantum sumere licet, contraria i quam principia rerum ese. A IUthagoricis vero stolia, quot quaenamsint illa Quo tamen modo fieri potest, Had dictas causas redueantur, dilucide quidem ab illis non est pertractam videntur tamen elementa vim materieisspecie collocare: ex illis enim, tanquam intrinsecis constare mctumstes Uantiam inquiunt esse.
Sed cuius gratia haec enarramus, hoe est. Admonet nos,quorsum hoc in loco tam multa dixerit de illorum opinione, ut intelligati ir ad quod genus causarum Pythagori ei principia referrent. Atque hos videri ait sensisse numerum pricipium esse rerum,ut materiam, cem
ex numerorum compositione caetera cuncta generarent. Et ut essectus, inquit,habitusq; ribus verbis declarat placuisse Pythagoricis, numeros affectionum qu que & habituu genitores δe causas esse idest velut causam efficientem, im pro discriminibus numerorum, affectiones & habitus ingenerari aiebant rebus ex ipsis compositis. Affectiones enim Se hibitus numerorum caulas esse affectionum de habituum,qui in rebus habetur.exempli caus duplum, sesquitertium, sesquialterv. Aut certe quemadmodum Asipasus dicebat, numerus materia est,par autem affectio,impar vero habitus. vel numerorum par est materia Se a flectio,impar vero habitus. Quae his adiungit clara sunt, scilicet numerum imparem esse finitum, parem infinitum , de unum ex utroque constitui, ac idcirco unitatem parem esse &impare, Ac numerum generari ex uno constituto ex pari Ac impari,eo scilicet modo, quo fieri supra diximus. Dei de comemorat quosdam Pythagoricorum decem oppositiones pro principiis potuisse, qui numerus ipssprimus persectus est,quas secundum quosdam ordines ponebant,ad eas res ipsas redigentes. de exponit quae sunt: finitum scilicet de infinitum, impar δὲ par, unum de multitudo, dextrum de sinistris,mas de tamina, quiescens, d motum, rectum de curuum, lume 3e tenebrae, bonum de malum, quadratum de parie altera longius. Refertq; Alcmeonem Crotoniatem perinde atq; hos de principiis statuisse, ut qui lingula entia ad aliquam oppositione referre conaretur, ceu contrarietates principia essent, quanii , Pythagoricis discrepabat, qua Pythagorici dece esse confirmantes, has explicabant determinabant i ,hic autem quan cunque opponem indeterminate pricipiis esse dicebat. Itaq; ois cotrarietas principium huic esse poterat. Pythagoricis ergo,qui suersi in hac sententia cum Alcmeone, conueniebat contraria
esse principia rerum. At statuere quot & quae, Pprium est pythagoricorum. Addit autem pythagoricos numerum potuiste principium de causam ut materia, non quasi hoe illi aperte tradiderint. Nam de his, ut ipse testatur. nihil eaposuerunt ed quia hoc consentaneu est in piis,q ad illis dicebantur.Ex illis enim inquit,ut ex hisce quae inlunt, constitutam fictaq; substantiam inquiunt esse. Merito, fictam, dixit du de huiusmodi generatione verba saceret. Talis enim generatio figmento similis est,nec ullam habet cum vero similitudinem.
Opposita qua pro principiis Pythagorici possiere.
Tar, num multa Dextrum Sin rarum NasFσmina
Altera parse longius. Antiquorum igitur, pluraque dicentium elementa esse 1iature . ex hisce satis qui iam mentem perspicere potest.
Sunt autetu quι de Hiruerso perinde atquese unius esset natura , dixerunt, non tamen modo eodem omnes, aut rationerem. t ratione eius quod es fecundum uaturam. Atque ferino de hisce nullo modo ad praesentem causarum considerationem accomodatur. no .n.νι Naturalium quidam, uno supposivn eo tanquam ex materia generant, sed alio modo dicunt. Iina universum generantes, motum addunt, bidierni nobile inquiunt esse. Antiquorum ergo, pluraque dicentium elementa esse naturae id est elementa rerum naturaliter essiciendarum. Dicit autem plura, vel materialia, vel plura elementa idest plures causas. Nam praeter materia n5- nulli causam eis cientem asserebam, ut retulit. Post quorum commemorationem redit ad mentionem illorum, qui ens unum esse statuebant, non unum principium, ut quidam Naturales authores dixere, sed quasi
una natura esset uniuersi, de quorum numero sue
runt Xenophane de Parmenides,atque Melissus .Qu Douam huius opinionis commemorationem inutile esse dicit ad inquisitionem principiorum & causarum,cum isti unu neq; principiu, neq; cam sic esse potuerint,vt si aqua, aut igne,aeremue principiti esse dicentes, caetera deinde ex hoc mouedo gignebat sed ens unu esse dicebant, Sc imobile. Et docet Parmenidis snia de uno, quo discrepet ab opinione Melissi. neq;. n.vterq; eodemo de uniuerso statuebant, qua uis diceret ipsum esse unu . Aut rone recti,insit, aut rone eius, qd eli sim natura o Rone naturae, qm eoru ,iquit,alter ad mam spectabat, alter i ipsem quas forma in .Rone recti,qua ille m lius, hic peius dicebat,& aher altero Pbabilius.Na Parmenide ait ad forma de rone respiciente, ens unum esse statuisse, ac idcirco desinitum .RAnis. n.ac se s munus est, definire idon quo fuerit. Melissum ad materia spectasse, ac ideo ipsum infinitum posuisse. Infinitio
enim materiam attingit. Verum hactenus ad hanc considerationem erit accommdatum .,Parmenides enim id νnum, quod ad rationem,
Melissus id, quod ad materiam acommodatur, tetigιsse νι- detur. Quapropter O alter uitum, alter infinitum i iis esse dixit. Xenophanes autem ante hos unum ipsi attulit primus. Tarmenides enim halus fuisse discipulus fertur, si tamen dilucide dixis, est neutram naturam uti rgisse γideur,sed in totum calam respiciens, Deum estis
16쪽
ipsum unum dicit. Hi igitur, uti dirimus, in bacperscrintatione sunt postiabendi, duo quod , o penitus, Xen phanes miram atque histilus,propterea quod parum quin
νudes simi deesse videtur. Tam des autem magis ri- dege. qua dixit videtur. praeter enim id, quod est, id quod
haud est, nihil esse censens, id quod est, necessario unum nihil aliud e se putat, de quo diluciditis diximu in hisce, quae de Natura sunt dista. Sed, cum ea sequi, qua
ridentur , compelleretur , ipsum quidem unum ratione, plura vero sensu ponebat, atque duas causas, duri; principia rursus, calidum inquam ae frigidum asserebat, ut ignem ac terram, oe horum adicium ut id quod es, alterum ut id quod haud est, mrit.
Verum hactenus ad hanc considerationem erit accommodatum Verum sententiam tantum , inquit, eorum explicare , qui uniuersum unum esse statuunt, pinsenti speculationi conueniens est, caetera explicare alienum est ad inquisitionem causarum quoniam hi non ponunt unum ut principium, neque ut caulam, sed hactenus accommodabitur, quia horum alter ad materiam spectans, ipsiim unum infinitum esse dicebat , alter ad formam respiciens, initum materia enim di larma in causis habentur. Itaque licet nullam causam dicant, quae tamen dicunt, e quibus ducuntur,de numero causarum sunt. Incusat autem Xenophanem, quod primus hanc opinionem attulerit. Nam Parm
nidem huius auditorem fuisse dicit, qui tamen nihil e
presserit, quique harum neutram naturam attigerit, idest neque materiam, neque sermam, sed totum cc Iumspectans, Deum ipsum unum esse affirmauerit. Illud autem, unum attulit primus, talem habet vim, qui primus ens unum esse dixit. Laudat porro Parmenidem , quod probabilius quam isti posuerit ens esse
Vnum .Vtitur enim aliqua ratione & ratiocinatione ad huius demonstrationem, cum illi rudius statuissent. usus est autem hae ratione. Sumebatur quod non estens, id esse non ens, ut non album, quod non est al-hum. non ens autem nihil esset quibus positis cons uensese putabat, ens unum esse. Atque haec quiem erat rationis probabilitas. Caeterum de his latius
disseruit in Ptimo Libro Physici auditus, ad quem locum nos nunc quoque relegat. Ens enim aequivocum est, sed licet accipiatur velut significans unam naturam, non tamen potest ad hunc modum demonstrari ens unum numero esse. Praeterea ex ratione colligitur , quod praeter ens est, nihil esse, non tamen unum esse,aut non ens, cum hoc autem conuertitur non quidem ens esse unum, sed unum esse ens. Commemorat autem duplicem Parmenidis opinionem, qui sensus eoactus sequi, dicebat ens unum esse secundum rationem & veritatem, sed plura secundum sensum. secundum quam opinionem mundum genitum esse aiebat, & duo principia ponebat ipsius mundi, di rerum,
quae ad hunc modum sunt, ignem & terram, quorum ignem ens dicebat, terram non ens, de frigidum. Itaque non tantum Democritus & Leucippus ens & nonens esse posuerunt in principiis . Ac sortasse Parm nides frigidum appellabat non ens, quoniam haec magis est materialis causa, videtur aut materia esse quod
Ex dictis igitur a sapientibus rui bula iam sermoni incubuoe,tot nos accepimus, atque a primis quidem corporeum
esse principium i Hum. Nam i nisi aqua, o talia corpora sunt, quorum ali unum, at plura, virique tamen hac ut materiam posuerera quibusdamautem hanc ipsam eausam eam influper viae est principia motus,atque hanc aquibusdam viam,2 quibus am duas. Qui huic iam sermoni incubuere. idest, qui indagarunt di inquisivere de his, quae loquimur, vel qui incubuere sermoni horum sapietum,de quibus mentionem secimus.hos enim, de quibus mentionem facit, dicere videtur incubuisse huic sermoni in eo fuisse versa
toS.Commemorat ergo de primis veteribus nominatis , quod vetustiores& primi principium corpus & materiale secerint,vt Thales aquam,Hippasus,& Heraclitus ignem,& quae his similia sunt. Nam, ut dictum est,
Anaximenes & Diogenes aerem principium esse ponebant, quibus annumerari potest Anaximander,qui mediam naturam ponebat,cuius opinionis meminit in libris de Generatioe.Ex hoe item numero sunt Leucippus de Democritus.Nam N hi principia materialia ponebat. orum alij unum otii plura unum, ut Thales, Anaximenes,Herac litus plura, ut Leucippus di Democritus. Nam secundum hos omnes plura erant principia materialia,& secundum Parmen idem . A quibusdaautem, inquit, hane ipsam causam & insuper unde est principium motus hanc iplam,i .materiai cm. Dicitq; quosda causae materiali adiecisse eam unde motus : designans tum Anaxagoram . qui mentem ut principium efficiens posuit inter principia,tum Empedoclem, qui quatuor elementis, quae ipsi erant pro materia,amicitia& discordia addebat,& si e principiis utebat.Ac ideo dixit cam emcientem , quibusda unam poni,intelligens Anaxagora, quibusda duplicem,innuens Empedocle. Vsque igitur ad Italos, O praeter illos mollius caeteri
de ipsis rixerunt, rerum, vis iximus, causis duabus νtuntur, O harum alteram quidam oum faciunt, quidam duas, eam inquam νnde est principium motus. Pythagorici vero duo quidem principia modo eodem esse dixerunt, tantum autem addiderunt, quod quidem O proprium es ipsorum, finitum enim o infinitaem ac rium, non alias quasdam naturas esse putarunt, ut ignem, aut terram, aut al
quid aliud tale, sed ipsum infinitum, ac ipsum vnum, eorum esse substantiam, de quibus dicuntur. quapropter omnium substantiam, numerum esse rixerunt. De his igitur hoc modo dixerunt, est de ipso quid est, incaeperunt quidem
dicere, ac definire. Valde autem simpliciter tracta aerunt. insuperficie nanque definiebant, atque cin primo competeret definitio dicta, id rei substantiam seputabantisicuti siqui tuam idem esse duplum, dualitatemqueex eo putaret, quia primo duplum duobus inest, at non idem es fortasse dualitatis esse, ac dupti: alioquin ipsum unum plura prosecto erit,quod quidem illis etiam accidebat. Vsque igitur ad Italos, & praeter illos, mollius caeteri de ipsi dixerunt Italos appellat Pythagoricos, quia Prthagoras in Italia Tarenti docuit Philosophiam, &cum dixisset, usque ad Italos, ne ipsos commemora istis opinionibus annumeraremus, addit, & praeter ipsos. Nam cum dicimus usque ad aliquem, ipsum quoque cum prioribus possumus intelligere. Neque illud usque, tempus designat hoc in loco ..Nam Empedocles, cuius opinionis mentionem lacit, quasi fuerit in his qui usque ad Italos, non fuit ante Pythagoram. Sed usque dixit spectans ad c5numerationem opinionum,
quae memoratae lunt. Prius enim illorum, quam Pytha gorae opinionem reser t. Aitque multos, qui nominati sunt ante Pythagora, mollius de causa disseruisse,i.vna causa sui lia usos, hoc est materiali praeter duos, Anaxa-
17쪽
goram & Empedoclem, qui eausae materiali essese
tem adiecere. Anaxagoras hane unam esse dicens, Empedocles in duas secans, quod ipse declara iiii, dicens: Verum, uti diximus, causis duabus utuntur. cui orationi deest, Quidam ex ipsis Quanquam in quibusdam exemplaribus legitur stultius pro mollius. quod
quidam obscurius, quidam molli ux interpretamur. at neque nomen est usitatum, neque supradictis consentaneum, dicere, qui usque ad Pythagorieos de causis disseruerunt, eos obscurius suisse loquutos, cum quae Pythagoricis dicta sunt, obscutius dicta suis e potius reperiri possim t. quod si mollius dieere voluisset, hoe ipso nomine suisset usus, ut aliis in locis. quanquam in progressu de omnibus, qui ante Pythagoram resem tur,dicit:Sed omnes subobscure locuti sunt. Porro Pythagoricos quemadmodum alios duo principia asseruisse dicit. Nam illud modo eodem, signiscat eos perinde atque alios dixisse. Sed , cum pauloante dixerit, ipsos una causa materiali suisse usos, quomodo nune duabus diciti An duo dicit: non quod duo genera causarum, sed quod duo principia materialia esiscerent, ut abj l Nam qui terram & ignem ponunt, ij
duo principia materialia esicere videntur. Anhoc dicit tanquam placitum illorum,&ipsorum dictis consentaneum t his enim numerus ins nitus, id cst numerus par, materia erat, finitus autem, id cst impar, sor-ma . Sic enim de ipsis in processis commemorat. Sed quomodo etiam num sunt duo principia secundum Pythagoricos, si, ut ipse refert, principia his erant f ni tum de infinitum & unum i ad hunc enim modum tria
emciuntur. An unum extra haec non erati quoniam, ut dictum est, unitatem parim parem dicebant, si v ro parimparem, ergo infinitu & snitu. erat autem par
infinitum , vicissimque impar finitum. Nam primae unitatis principia Pythagoricis erant impar&par. Et sortasse Pythagoricorum hi duobus principiis usi fiunt,
qui decem contrarietates ponebant in principiis. has enim in duo redigebant, bonum S malum, alterum ordinem bonum, alterum malum esse affirmantes. Sed horum opinionem 3 caeteris discrepare ait, quoniam alis, q pro principio utuntur in sinito aut sinito, diuer. sum aliquid, Ac corpus faciunt in sinitum N finitum, iaccidat inlinito e se, aut sinito. quidam enim aqua infinitum Se dicebant, alij acrem .alii mediam quandam naturam, ut Anaximander. illi vero ipsum infinitum & ipsum mel linitum subiectum esse, quoniam numerum parem,qui sua natura cli infinitus, cum per ipsos esse infinitum, lit esse numerum parem, de pari ratione numerum imparem, qui natura finita sit,entibus
subiiciebant. Neque enim istis infinitum accidens esse dicebatur eius, de quo diceretur, idest numeri paris, sed ipsius lubstantia, cum eis numerus par non ideo esset inlinitus, quia tantus es et, sed quia talis, cum istis omne par, qua par est, infinitum esse placeret. Eadem ratione unum siubilantiam per se esse,& non alteri rei accidere, ut esset una. Porro quoniam haec subiecta eslem, numerum ipsum omnium rerum substantiam esse assirmabant, ceu res omnes ex numeris Uss constituerentur. Nam ut ignis est omnium subiactantia, quibus subiicitur ignis, se quibus subiicitur
numerus, horum omnium numerus eii substantia. Atiaue hos primos aggressos esse ait rationem reddere, ace finire quid sit entium quodque, sed rem simplici Ls me ira ictasse,& ruditer ac negligenter. Et exponitquὶm isti opinionem his de rebus habuerint. Cui enim primum definitio ab ipsis dicta conueniret, id hoc esse
dicebant, quod des nitione explicaretur, idemque habere rei subitantiam explicatam desinitione. verbi causa, quoniam amicitiam aequalitatem esse dicebant, ac proinde ipsius rationem esse pariter par, idcirco cui primum ex numeris hoc suppeteret, hunc amicitiam
esse, non aliter quam si quis duplum & dualitatem idem esse putaret, quoniam huic primae duplum Vci .dit. quam opinionem corrigens adiicit. At non idem
est sonasse dualitatis esse, ae dupli, alioquin ipsum unum plura profecto erit: quod quidem illis etiam accidebat. Nam istis unum multa essetebatur. Vt
enim dicenti idem esse duplum S dualitatem, duali istas multa essicitur, omnia scilicet, quibus congruit ratio dupli, se illis, qui ita docibant, unaqueque res multae essiciebatur. Amicitia enim per hos est numerus, cui primum congruit pariter par. quippe amicitiam pariter par esse definiunt, quae cum sit definitio ipsus, quibuscunque hec des nitio congruerit, erunt
amicitia, hoc autem modo unum multa erit. Illi enim, cui numero primum haec ratio conueniret, hune rei
substantiam csse putabant. At non sic sese res habet. Sed cuicunque congruit des nitio alicuius, illud est
ipsa res, cuius est definitio,& inter se conuertuntur. At multa lunt pariter paria, vi q. 8e8. de I 6. qui numeri , cum differant inter se, erunt tamen amicitia, &sic amicitia, quae unum est, essicitur plura. Nam pariter par, quia est eadem ratio, quam illi ponebant ecse amicitiam, de pluribus vere dicitur quod ipsum in aliis quoque rebus 4stis accidit. Aut sensus hie est, si de quibus ratio primum vere dicitur, haec sunt eadem,
atque ratio quae de ipsis dicitur. Multae autem rationes uni primum congruiit. Nam eundem numerum verbi causa tempestiuitas & Mineruam esse dic Bbant. idem ergo & unus numerus multa erit, cum ei multae rationes diuersae congruant.
A prioribus igitur caeterasque tot sumi possunt. Post dictas autem philosophias, Platovis accessit disciplina , inplensique quidem hos sequens, in nonnullis aut cm ct propria quum habens , prater Itaticorum philosophiam. Abadolescentia nanque Plato factus amicus primum Cratylla, ct in opinionibus Heracliti sententiisq; νersatus, qui qui
dem νmuersa semper siensibilia fluere , de ipsis hientiam non esse censebat, hae quidem O postea tenuit, atque ita
eputauit. Cum vero natura tota poRhabita, circa mores Socrates versaretur, atque in his ipsis uniuersale quae reret, mentemque primus disritionibus adseret, illo propter idipsum probato, hoc de aliis fieri, non desensebit,bus rebus existimauit. oneram potest communis di nitio culinquam sensibilium esse, cum si per mutentur. itaque talia quidem ideas formasq; vocavit , sensibilia vero praeter haec esse dixit, O secundum haec dici cuncta. δε prioribus igitur caeterisque. id est ab aliis omni- 38bus, qui illos secuti sunt. Deinceps explicat Platonis sententiam, quem magna ex parte Pythagoricos secim tum esse aiic nonnulla ipsum priuatim prscepisse, ut de ideis.& docet qua ratione ductus Plato ideas asseruerit, refertque ipsum Craiylli familiaritatem nactum, qui studiolus Heracliti erat, ab ipso accepisse omnia lensibiliain fluxu esse,& nihil unquam consistere, atque hac
sententiam quasi veram fuisse tutatum. Caeterum, cum Socratcs, inquit, occupatus in ea philosophiae parte, qu pertinet ad mores, quaereret uniuersa leo Dil putans .n.
18쪽
de honesto es quo aut alio,in uniuersum qu rebat quid esset honestum, nec sumebat hoc honesium, sed id, de quo quaestio erat, definire conabatur. Praeterea Socratem dicit non disseruisse de rebus naturalibus. Sed quomodo Socratem primum de definitionibus disseruisse tradit,si Pythagorici, ut dictum est . qui hue aetate praecesserunt,idipsum sacere tentarum' An quia illi, ut testatus est, molliter Se citra artificium de ipsis disputauerunt. Ergo Plato suscepta doctrina Socratis cir- ea desinitiones & uniuersale, putauit definitiones qua rundam aliarum naturarum & seri, de esse, non autem cuiuspiam sensibilium,sed ne uniuersalis quidem quod in his habetur, quoniam lime,& omnia quae his iniunt, etiam uniuersalia, semper fluere, mutari, nec unquam in eadem natura persistere dicebat, ac proinde desinitionem c5munem & uniuersalem, cuiusmodi hae sunt, de quibus agimus, sensibilium cuiuspiam esse no posse, ideoq: hae inepta esse definiendo, quoniam ne esse quidem. Et illas naturas a sensibilibus diuersias. quarum sunt definitiones, ideas appellabat, a quibus lensibilia die se& diei assimabat. Per participationem enim pleraq; univolorum formis esse aequivoca inquit, ipsum vero nomen, idest participationem, mutatum coepit.Pythagorici naque ea, quae sunt,rmi ratione numerorum inquiunt esse: participatione a sit Plato, nomine mutato, sicuti diaimus. Quae num tamen sit parabcipatio formarum νel imitatio,vt in communi quaeratur
ipse illi etiam on erunt. Insuper praeter sensibilia fommasq; , res mathematicas medias esse dixit, a sensibilibus quidem Me disserentes ruta perpetuae atque i mobiles Di, a formis aut hoc, quod ipsae quidem complures sinmiti sunt, forma cutem ipsa νυν ri sola.
Perparticipationem nanque esse pleraq; vniuocoru
sormis. Praefatus sensibilia praeter haec di secundum hare dici,i praeter haec & ab his diuersa esse atque sic si- dum tae dici quod exposuit, dicens, parti ei patione nanque pleraq; sensibilium habent esse , deinde explicans quae sunt ista pleraq; , addit, Uniuocorum formis
idest uni uocorum suis formis. univoca enim sermis nivoca sunt. Hoc autem est, non omnium sensibilium formas esse dicebant. Nam eorum, quae ad aliquid dicuntur, nullas esse statuebant.sed ne cuiuspiam quidem eorum quae sunt praeter naturam, neque omnino malorum . Aut pleraq; dixit pro sensibilibus, ut sit sensus: Multa & sensibilia sunt,participatione earum formarum quibus sunt via uoca. Homines enim sunt participatione hominis, equi aut participatione equi: ut si sensus sensibilia de uni voca formis habet ese pari. ticipatione sormarum . Aut sensus esse potest, Multa esse participatione formarum, haec autem multa sunt. quae inter se sunt univo . Multa enim desuae sunt uni- uoca , inter se habent esse participatione unius formae. Neque enim cuncta participant una forma, sed quς-cunque sunt similis formae inter se, ac univoca. non enim sensibilia univoca esse diceret ipsis sormis, reserens Platonis opinionem, cum ille dicat sormas aequi uocas iis esse, quae adipiarum exemplar sunt. Aut s cundum platonem formae non sunt milia ae iis, quae ad sui exemplar essiciuntur,sed uni uocat. qui fortassis in quibus uni vocum usurpat, in iis ipso,communius, pro uni uoco utitur. Nam quae ad exemplari deae officiuntur, ea nisi ratione di forma sunt ideae similia, quanam realia similia esse possunt, cu ideis nihil adst aliud, nee
ipsis quicquam ac dat At qua formarunt similia,
hae e univoca certe sunt. Nam si ipse homo,sorma quidam simplex est, haud dubie, quod ipsi est aequivocum. eundem secundum formam imitatur. At des nitiones secundum formam materialiu quoque rerum sunt.quare , si homines forma ideaes miles sunt, quae nihil aliud est quam forma, horum definitio ea de erit atque ideae. Praeterea, licet haec non sint apta desiniendo , sed sormae , illarum tamen definitiones de his quoque dicuntur,cum animal ronabile mortale de sensibilibus etiam hominibus dicatur, liret horum non sit proprie des nitio. Ipsum vero nomen .i. participationem , mutatum
cepit. hoc est mutauit. Nam imitationem a Py thago ricis appellatam, ipse mutato vocabulo participati nem dixit quaquam nee Pythagoricorum quisquam, nec Plato ipse qd participatio aut imitatio sit . aut quomodo sat, declarauit, sed q ua ratione aut modo fiat, quaerere in medio reliquerunt, qusquam hoc a Platone in Parmenide explicatum esse videtur. Fortasse autem Pythagorici dicebant caeteros numeros tales esse imi atatione primorum, quo x proprie eas res esse dicebant, quae de ipsis dicerentur. Insuper praeter sensibilia Gmasq; ,res mathematicas. Platoni placuisse resertim thematica esse medias quasdam naturas S substantias inter formas & sensibilia. Nam secundum Platonem media erant inter ipsa, quae quidem sensibilibus discrupare putabat, quod essent sempiterna ,& prorsus imo bilia, a formis autem,quod formae unum aliquid num e ro essent, mathematica vero in multis hoc est in sensibilibus, & singularibus quibus insunt, similitudinem declararent Neque enim ipsa per se subsistunt, sed consideratione. Nam ex materialibus rebus superata matereri a & motu, per quas &eu quibus datum est ipsis subsistere, supersunt mathematica, quae in rebus materiali bus,& multis,ac per accidentia materialia discrepanti, bus similitudinem declarant. Aut certe res ita seseli bet. Plato tamen non ita disseruir, qui naturas ipsas de substantias per se ae sempiternas esse faciebat. led sorotasse multa similia esse dixit in Mathematicis, quasi ipsorum quoque non si unum numero. Mathematica . n. multa numero sunt triangulus & quadratum, & alioruquodq; , ut sensibilia seruatia simittudinem intre se smdefinitionem. At forma quaeque una numero est. Quoniam autem fomae fiunt eneris causa, Hemeruia it larum,omnium quae sint esse elementa putauit. Magnia ui . tur. O paruum, imateri .esse principia, unum autem, ιώἴctu tram dixit. Ea illis erim unius participatione, formas ipsis numeros ipsis esse asserunt. Quoniam autem formae sunt,caeteris cause. Ratus, εο inquit, Plato formas, hoe est ideas causas esse cxteris omnibus ut sint, stera enim illoru participatione sunt, rursus id earum principia caeterorum omnium principia esse statuebat. id earum autem principia, ut maioriam S subiectum, magnum & paruum esse tradebat, quae dualitas quaedam esset, ut ipse dicit, inde finita, ut substantiam autem Ee formam, unum quod quo modo r, esset principium deinde declarat, dicens. Ex illis enim unius participatione sormas ipsas numeros i plos esse asserun t. Ex illis, id est,ex magno & paruo coeuntibus, di in specie constitutis, ab uno participation l. quia sumunt ab ipso ut sint formae, hoc est idex,quae Se ipsgnumeri sunt. Id eas enim numeros specificos egeaiunt. sed cum formas dixisset,addidit numeros. mae enim, ut numeri, ideae lunt. Nam forma aliae quoque sunt, quemadmodum euam numeri.
19쪽
numeras cateris substantiae cis esse villa, dicebat. Pro infinito vero Huno dualitatem, infinitia ex magno ac paruo
feci se hoe i sus propria est. O insuper ipse quia numerus praeter sensibilia dixit esse, illi vero numeros res ipsus esse dicebant, O matbematicas medias iter ista no ponebant. AI Ipsum tamen unum substantiam esse, di nullu aliudens dici unum Praefatus Pythagoricos nullam aliam supposuisse naturam numeris, sed ipsos numeros subflantias esse asseruisse,& unum de nullo alio ente praedieassesed statuisse unum quadam esse substantiam, quae in esse unum. habeat esse, hoc quoque de Platone roseri, placuisse huic perinde atque illis, unum substan . tiam esse, non aliud quidpiam ens secundu m subiectu, deinde unum patiens esse. Atque haec quidem Platoni
ait conuenire cum Pythagoricis, item numeros principia &causas rerum esse, qua uis non eodem modo.
Pythagorici enim numeros causas esse dicebant, quasi inexistentes rebus,& ut materiam, utique quasi ex ipsis
omnia entia consisterent. Plato autem ipsos extra res, quarum causae essent, existere, In eos velut exempla.ria esse tAderct.Qd vero dicit,Vtillio non sie est acci. piendum quasi Plato eadem atque Pythagorici ratione numeros causas esse substantiae confirmauerit, sed quia ipse quoque, ut illi, numeros reru causas esse dixit. Pro infinito vero, ut uno, dualitatem, de insinitum ex magno ac paruo fecisse hoc ipsius proprium est. his explicatis. quae Platoni cum Pythagoricis c5uenirent, adiicit rursus eundem ab illis discrepasse, qua illi unum infinitum esse ponebant, de unam quandam naturam, quod ipsis erat pro lubiecto & materia, hoc autem est numerus par: quoniam specie unum est parii. quod in paria diuiditur. Plato vero dualitatem faciebat, quam subiectum esse dicebat, & infinitum, quia non constituitur in specie per se, magnum, .& paruum, ac excessus & desectus. in his naque infiniti naturam esse putabat, quae quidem illi erant causa materialis, quaquam
magnum non est idem specie, atque paruum, neque excellus ac desectus. Sunt enim opposita, ac proinde
non sunt unum. Illud vero, Et infinitum γ ductum est pro. Infinitum enim quod secundum ipsum ex magno & paruo efficitur. Sic. n. dictio concinnari debet. Ad haec Plato numeros extra sensibilia relinqvibat, nec ipsos rebus subiiciebat, ut materiam, nec ipsarum eos sic causas esse statuebat. At Pythagoricis res ipsas,
Ee entia ex numeris constare placebat, cui consentaneuerat, v I rc Soes numeros esse saterentur. Est &aliud i
ter ipsos discrimen ,u, Plato mathematica inter sensib, lia & ideas collocabit, Pythagorici non item. 6- igitur O numerum praeter res ipsas feci se non
νι Pythagorici, O formari etiam introductio, ob considerationem in disserendo nimirumset. Priores enim aculis ratis disserendi parricipes non erant.
x Vnum igitur Ac numeros praeter res ipsas secisse, Scnon vi Pythagorici & formarum introductio ob considerationem in disterendo nimirum fuit Explicatis dissensonibus Platonis cum Pythagoricis, nunc causam reddit,cu r Plato pune perinde ac Pythagorici numeros principia esse rerum statuerit, sed ipsos a lensibilibes exemerit, & idox alias quasdam lubstantias &naturas a lensibilibucine posuerit, de cam suisse in rationum exquisitionem .ci dialecticam, quam priores nondum attigerant. Nam Plato considerans rerum v 'ς E consequentiam, I consuetus erat ex dialectica ves diauisione ae definitionibus: dialectici est. n.vimque per haec venit in hane sententiam,vt aliqua separaret a sensibilibus,& putaret esse quasdam alias naturas praeter sentibilia. Diuisio enim generum & specierum,non est
diuisio sensibilium. At diuisio sensibilitam gesolutio est ipsorum in elementa di principia, si non sunt sensibilia. Neque enim sentibilium quodq; idem est,atque id v de suppetit ei vi tale sit, cum artificiosum non hoc sit
quod ars, nec naturale quod natura. quare licet numeri
sensibilibus in eausa sint,ut talia sint,vel talia, pariq; ratione si ideae, tensibilia tamen erunt ab ipse separata. Sed neque definitiones sensibilium sunt, oim sint non singularii .sed uniuersalium. Itaque his puceptis dialecticis factum est,ut in contemplatione intelligibilium versaretur. Quaquam unum hic quoque subitantiam esse dicebat, & quandam naturam separatam, ut Pythagorici. Caeterum hi res ex hoc di aliis numeris generabant , Plato non item. Dualitatem autem alteram naturam fecisse, ex eo fuit.
quia numeri prater primos apte ex ipsa perinde ut ex sigilla
quodam fiunt ac generantur. Dualitatem autem alteram naturam secisse, ex eo 63suit , quia numeri praeter primos ex ipsa perinde ac vi ex sigillo quodam fiunt ac generant. Numeros principia rerum esse, Platonis de Pythagoreoru placitum fuit. Primum naque incompositum ipsis principium esse videbatur. Porro corporibus plana esse priora simpliciora enim, nec contracta, prima esse natura. planis eadem ratione lineas,lineis puncta, quae 3 mathematiueis signa, ab his unitates appellabantur, quae simplicia omnia sunt, nec habent quidquam ante te. At unitates numeri sunt. numeri ergo priores fiunt entibus. Et, qm formae per Platonem ideaeq; priores sunt rebus,q ad sui exemplar efiiciuntur,n ab ipsis habent esse,quas ideas esse multis rationibus confirmare conabatur, idcirco formas numeros esse dicebat. Si enim solitarium prius est iis quae ab ipso exiliunt, nihil autem est prius numero, superest ut formae numeri sint. quocirca numerorum principia, formarum esse principia dicebat, unum
autem omnium. Praeterea, formas aliarum rerum esse
principia, sormarum autem, quae numeri sunt,principia esse i pilus numeri principia. Tum numeri unitatem de dualitatem principia esse confirmabat. Nanucum sit innumeris unum & non unum, quod est plura & pauca, quod primum in ipss est non unum,id multoru de paucorum principium esse dicebat. Primum autem non unum, est dualitas,q uae in se multum continet, atque paucum. Nam duplum multum est, dimidium vero paucum, quae in dualitate insunti Est autem dualitas
uni opposita, si quidem illud est individuum, haec aut
diuisa. Praeterea putans se demonstrare aequale dein- aequale principia esse omnium tum per se existentium, tum his oppo litorum . nihil enim relinquit inexpertiri ut ad simplicissimum omnia reserat aequale refert ad unitatem, inaequale vero ad excessum de desectum. In aequalitas enim in duobus ines an magno & paruo, quae sunt excedens de deficiens. qua rem ipsam dualitatem indefinitum appellabat,quod neutrum ipsoru,
neque superans, neque superatum. quatenus est tale, de terminatum esset, sed indeterminatum & infinitum. Caeterum dualitatem indefinita uno terminatam, suri duilitatem quae in numeris habet. Dualitas.n.hmo. est unum specie. praeterea dualitas primus est numerus. Huius
20쪽
Huius vero principia sit tu excedens εἰ excessum, qm in prima dualitate est duplum & dimidium. duplum aut
di dimidium est excedens de excessum, quo fit, ut haec sint elementa dupli. Et,quia excedens Sc excessum d terminata duplum te dimidium essciuntur. neque. n. amplius hare sunt indeterminata, non magis quam timplum tertiumm, vel quadruplum & quartum,aut aliorum quodq; habentium iam excessum determinatum,
hoc autem iacit unius naturatv numquodque. n.quatenus hoe aliquid est,determinatu habetur idcirco vns,
ct magnum atque paruum, dualitatis, quae in numeris habetur,ele metum esse videtur, at primus numerus est dualitas, haec ergo sunt dualitatis elementa. Atque ob talia qdem Plato unum di dualitatem, Ze numerorum Ecolum rerum principia esse statuebat, ut Aristoteles refert in quaestione de bono. Nunc autem dicit Plato. nem ideo secisse dualitatem, quae est de numero principiorum alteram esse natura, quia numeri praeter primos apte ex ipsa generentur, quasi ex quodam sigillo,
idq; qm d ualitas cuicunque adderetur, huius diuidens illi esse videbatur. quapropter ipsam bisectivam nuncupat. bi .n. eorum quodq; es sciens quibus additur,diuidit quodamodo ipsum, nec sinit manere id qd erat, iquidem diuiso generatio est numerorum.Vt vero sigilla& sormae quibuscunq. imprimuntur, ea reddunt sibi
similia,sic dualitas ceu sit quoddam sigillum, numeros, qui post ipsam sunt, generat, duo duplumq; efficiens,
cuicunq; apposita suerit. Addita. n.vni essest duo,quia bis unum est duo,duobus quatuor,tribus sex.bis. n.tria sunt sexsimilis est caeterorum ratio. Illud autem, praeter Irimos sic intelligitur,t. praeter impares.Neque .nadunc modum impares numeri generantur, quippe qui non esset untur per duplicationem aut bipartitam diuisonem. Nunc igitur primos numeros simpliciter appellauit omnes numeros impares. hi enim priores si pares esse consueuerunt. Primi vero numeri simpliciter dicatur, qui sola unitate mensu rantur, ut tria, quinque,se-Ptem, quἔquam dualitas quoq; huiusmodi esse potest
ad alios vero relati,qui cum mensuram coem unitatem
solam habeant, separatim in ab aliquo numero melarantur, quales inter se sunt octo&nouem, quorum resola unitas mensura cois sit , uterq;tsi aliquem num rem habet mensura,i. octo habet duo,de quatuor, nouem autem tria.Sed hoc in loco primos appellat oes numeros impares,quia priores sunt u pares r nullus. n.ipsorum ad modum supra dictum a dualitate generatur. si quide addita unitate cuiq; numero pari,impares numeri generantur. Additur aut unitas & unum ut principi u m .hoc enim constituit speciem, nec subiicitur ut materia.Caeterum ut magnum te paruum uno definita,dualitas esse dicebantur,sic utrunq; illorum uno terminatum, unitas ipsius vocatur. praeter primos ergo dixit, i. praeter simpli primos.hi porro sunt,qui sola unitate menturatur,ut tria,quinque, septem, quos solos ait iidualitate non generari. Omnes .n alii a primis generantur,numero super numerum addito. Ita, qm ipsorum
generatio est ex duobus numeris,o dualitate esset videntur, ac vicissim numeri simpli primi, qυia non ad
hunc modum gignuntur,ex dualitate generari negant. Fit tamen idipsum Gonna. mn. n. ita feri consionum est rationi. m illi quidem ex materia multa faciunt o semen illis silumgenerat forma.αι a quitae ex materia, νna ferimensa videtur. Id vero assertforma clua una est multas
facit,νt patcr. insese babet cymi ad fermem cratellan : uno coitu grauida sit , masa: t multas grauidas facit. O tamen hare principio νῶ illsa sunt imitationes. Plato ι
tur de his tuae quaruntur, hoc pacto determinain. Fit tamen ipsum contra .non enim ita seri conse taneum est rationi. ressatus indes nitam dualitatemper Platonem esse principium, ut materiam, eiq: dualitatem materiale principium videri eum addidisset in-s nitam esse sui natura, de multitudinis efficientem, re sellit hae in parte opinionem, ut quae parum constantia sensibus, usuq: rerum exploratis praecipiat. Nam dualitate materiale principiu esse statuentes,ipsam multorum genitricem faciunt. cum per ipsos eadem et dualitas multitudinem, atq; adeo pares omnes numeros generet, alios. n. dum ipsis apponis generat, alios bipartito diuidendo. principium vero formale per eosdem unius est effici ens, quoniam omnis forma determinata Et definita secundum esse,aliquid unum est, quia numerorum quisq; unum quoddam est,cum ipsum vnum sit quoddam unitiuum, dualitas ast indefinita bisecti uu, at non sic usu venit in rebus efficiendis,quς il lis assimilantur,quaeq; habent esse ad illorum similitudinem sed
ediuerso. Materia. 'una numero, uniuscuiuspis sormae receptrix est, Sc genitrix. Neque. n. in ea de materia numero plures formae simul inesse valent, ut unia lignu sit lectus,& idem mensa, idemq; scamnum, sed una materia unam quapiam formam actu solam habet. At forma,licet una numero sit, complures tamen formas efficit. Ars enim, quae una forma quaedam est, εἰ artifex, qui unus est numero, eo plura tamen ac diuersa opera facit. ars quippe lignaria, eiusq; artifex lectum sacit,&scabestum ac mentam,qui tamen idem unus , numero est,quod in mare ac semina perinde sese habit, quoruscemina, quae scelui materiam praeber, uno coitu impletur, mas autem multas taminas implet. Plato ieitur de iis,quae quaeruntur,ad hune modum statuit. Quaeria
tur autem principia causaeq; rerum. De principiis igitur hac, Platone tradita sunt. Tatet autem ex dictis psum duabus solum eausiti uti pso inquam quid est atq; materia .ipsius enim quid sint, careris quadem forma, sunt causa, formis autem unum. Patet autem ex dietis ipsum duabus solu causis sui Die usum. Ex quatuor causis, quas explicat ipse, duabus Platonem usum fuisse refert,imateriali, 8e se ali forismae naq; Ze ideae sunt per ipsum formarum efficientes, ut ipsis rursus formis & id eis vnsi causa est formae. dualitas enim in ipsis materiae rationem habet. quaquam in quibuidam exemplaribus ita icriptum reperit ur. Ipsus enim quid est, caeteris quidem sormae sunt causae,scie
tibus autem v nu,& sormae materia. ut caeteros eos esse
intelligamus,qui ignorant Platonem sensisse unum de subiectam materiam principia esse, de ipsum vnu ea
iam esse id es ipsius quid est.sed prior scriptura castiga
tior habetur, quae declarat formas caeteris rebus camese ipsius quid est,sormis aut ipsum unum .Et quidem illam lectione vetulliorem esse, auctor est Haspasius, sed postea mutatam fuisse ab Eudoro & Harmosto. Et quanam est ipsa subiecta materia, qua deducuntur in
sensibitibus quidem fomiae formis autem v es enim
Et quaenam est ipsa subiecta materia de qua sermς. Praefatus Platonem duabus causis usum fuisse,postquameminit causa sor malis, &, quomodo hae sit causa, docuit,adducit secundam, & hanc ait esse materialem. Est enim quaedam materi subiecta,de qua sormae tum