장음표시 사용
21쪽
in sensibilibus .ium in ideis p ripsum dictitur. Itaque,
elim dixisset, Formas ipsus quid est, caeteris rebus esse causas, formis aut unum locutus, tae hac, quae a prsdictis in specie constituitur, eius, quae in vultq; habetur, meminit .dicens, de qua formae partim in ipsissensibilibus, partim in ideis dicuntur.quasi dicat, de qua formae quaedam in sentibilibus, quaedam in id eis dicunturidiciatur enim & in his & in sensibilibus esse quaedam lubiecta materia, de qua formae dicuntur,i.quq in specie seu
forma constituitur. Est enim hae e dualitas. Qualis sithaee dualitas,per subiecta verba declarat. Non, sdute minata, nee quae in numeris habetur, sed indefinita talis est enim magnum & paruum. Quaquam aliter legitur ad hune modum. De qua dicuntur in sensibilibus quidem formae,in formis autem unum & tune intellectus hic esset, de qua materia formae N ex Ilunt & dicuntur in sensibilibus.nam formae sensibili uin hac materia sunt, unum autem informis & ideis. Materiam. quae in his habetur,1 bipso uno informatur. Sed quaerat aliquis, Cum Plato caulam ess cientem dixerit in eo loco ubi ait, Operaeprecium eis igitur essectorem ae patrem vesiuersi inuenire aedem ostrare,nec cuius causa,& finem praetermiserit, ubi rursus dixit. Penes cium regem cuncta sunt,& omnia illius causa, cur Aristoteles nullius harum causarum mentionem in Platonica opinione fecit utrum quia Plato cum de caulis loqueretur, hanc utranq; reticuit, ut docuit Aristoteles in libro de Bonol An quia nascentium & intereulium has causas non ponit, neque de ipsis accuratius edisset it
Sed, postquam docuit caulam materialem a quibusdacorpoream, ab aliis corporis expertem constitui, eoia, qui incorpoream esse dixerunt, Platonem primum c6
memorat, qui magnum & paruum dixit, & Pythagoricos qui in sinitum asserebant, par ipsum esse dicentes. At Leucippsi & Democritum siletio praeteriit, qui corpus dein corporeum, hoc est inane, materiam esse tradebant. quaquam de his superius mentionem fecit, sed nec Anaximandri sententiam omisit, qui natura aeris, ignisq; mediam, vel aeris, & aquae. nam utrisq; traditum est materiam esse asseuerabat. Praeterea bom matq; iam elementis, utrisque utraque
attribuit. quod quidem Er priorum quositam plalosi phantium, Empedorie nunquam, re Anaxagoram diximus qua-suisse. Brevibus igitur, summatim : ram vimus, quinam,
quo pacto de principηs veritatrii; d erum. Verutamenim ex bis babemus, neminem, v tiam, de principis causas dicentium,praeter ea quae, in hisce,qua de natura sunt , a no-
determinata, dixisse ,sed omnes Obscure quesem, illa tatetigisse videari. Quidam enim ut materiam principium d eunt, siue νnῆ, siue plura supponam, siue corpus, siue incorporeum idipsum ponant, vetati Plato quidem magnum duens ac paruum, Italici autem infinitu, Empedocles vero
ignem, terram erem rique aqua, o Anaxagoras, eorum,
qua misit tam partium, finitar .Hi igitur omnes tale causam tetigerunt furi Wsuper qui aerem, aut ignem ut aquan aut igne quide densus, aere vero subtilius posuere. Sunt. n.qvi primum elementia tale ese dixerunt, atque hi solum banc cam tetigere. Quidam avit O eum unde est primcipium motus, utquι concordia, sordiamuri vel mentem, ,es cupidinem, principium fac umi. Φ7 Praeterea boni malici; causam elementis suam cuique reddidit.) Hoc quoque de Platone refert, sica sim bene Ae male, i. bonorum At malorum causam elementis r. buerit, cuique suam, boni, scausam uni, hoc
est enim quod ipsum des nit, e In specie aut forma restituit, mali vero indesinitae dualitati : quippe quae per
ipsum, multitudinis Se inaequalitatis, ac omnino inlinitatis, quae in rebus habetur, est causa. Sed , postquam Platonem retulit de causa essciente disseruisse, utriuque enim elemento causam esscientem retulisse,i .vni caulam boni,dualitati indefinitae e fi m mali, admonet nos, quosdam etiam ante hunc causam huiusmodi in
uestigasse, deq; ea disseruisse,dum ait: Quod quidem
de Priorum quosdam philosoph nsum, Empedoclem. inquam & Anaxagoram diximus quasi uisse, quorum Empedocles non solum boni,sed mali etiam causa usus est per esscientis causae participationem, ut de Platone
docuit. Anaxagoras vero tum boni,tum etiam mali enficientem causam mentem esse statuebat Areuiter igitur summatimq; , strictim se ae summatim perstri xisse ait qui auctores ante ipsum de principiis disseruissent,& quomodo. Veritateq;. Contemplatricem philosophiam more suo Aristoteles veritatem appellati vers tamen ex his habemus. Dicit se idcirco quae stionem principiorum repetisse, ut doceret nullsi esse causit modum, qui non cadat in quempiam ex quatuor in auditu physico demonstratis, quod hinc licet intelligere ,'quia omnes, qui de causis loquuti sunt, aliquam ex his causis commemorarunt, qui licet neque dilucide, neque distincte, sed obscure potius & implicite disseruerint, illas tamen quoquo modo attigisse videntur. Nam in Primo Libro de Physico auditu accuratius de quatuor causis disputatum esse, in promptu est intelli-ercili cui locum libeat considerare, quocirca dixit, In is, quae de natura sunt a nobis determinata. Vt Nostendat nullam causam praeter memoratas in auscultatione physica prioribus suisse tactam, ait. Quidam
enim ut materiam principium dicunto Eorsi, qui causam materialem ponebίt,alios unam posuisse ait, alios plures. Item quosdam corpus, alios incorporeum M in loco Platonem primum refert ex iis, qui materiam incorpoream ponebant, qui magnum S paruum materiam esse dicebat. deinde Pythagoricos, qui infinita. hoc autem erat par, quippe qui numerus ipsis erat pro materia. Nam impar numerus finitus his habebatur, feformae obtinens locum. Anaxagoras,eorum quae sunI, similium partium infinitatem o Hic ex eorum numerosuit, qui principium materiale corpus esse statuebant, ut qui deinceps commemoratur, A t Leucippi S Democriti sententiam reticet, quibus placebat corpus& incorporeum materiam esse, inane videlicet & corpus.
Caeterum de his supra est habitus sermo. Huic porro historiae sesam adiicit Anaxima dri, qui naturam aeris, ignisq; mediam principium esse statuebat. Hi ergo talem causam tetigerunt solum de his sortasse loquitur,
de quibus pollea meminit, cum ait. Et insuper qui aerem, aut ignem, aut aquam, aut igne quidem densius, aere vero subtilius posuerunt. Nam his priores non solam causam materialem potuerunt, non Anaxago ras, non Pythagorei, non denique Plato. Adiicit a sit quosdam alios meminisse, eius unde principium motus,
quae quidem est efficiens, quoru esse ait qui amicitiam&discordia asserebant, ut Empedocles .vel mentem, ut Anaxagoras: ves amorem ut Parmenides &Hesiodus. Quidestatem vero,substantiamue dilucide quidemn mo reddidit . maxime vero ii dicunt, qui formas ponunt. qequear. νι materiam sensibilium, neque τι causam viae
es principium misi, formas ipso, o ea qua sunt infor-
22쪽
s ese existimat. Immobilitatis euim iam magis, ut res snt in quiete formas inqtiiunt esse. Sesquidditatem forma quidem caeteroru cuique praestant, ipsumaat νηumformis. Quidditatem vero & substantiam dilucide quidem nemo reddidit. Praefatus Anaxagors & Empedoclem
piner causam materialem,essicientis quoque mentionem fecisse, iis.qui cis essicientis meminerur,tos quinque annumerat qui amorem in causis posuerunt. At hicam potius finalem amorem posuisse videri possunt, huiusmodi.n est ipsum appet&um. At s isti dixissent, quid desiderans amor saceret, quae sacit, finalis cauis
meminisse videri possent, nunc in principiis amore ut effciente solum utentes,& cuius gratia reticentes, principii finalis non meminisse videntur. Porro Platonem causae formalis mentionem fecisse ostendit, qm ideae, quae per ipsum causae sunt Ac principia, non sunt causaevi materia, cum in sensibilibus non habeantur. Dicit autem ea,quae sunt in formis, idest formarum principia. neque. n.haee sensibilibus sunt materia, sed ipsa sunt serinarsi elementa) in ideis esse ut elementa,quippe cum elementa non desola materia dicantur.discor. dia. n.de amicitia per Empedoclem elementa sunt, de in elementis habentur, non iiivi materia. Sed neque ideae sunt ut causae essicientes. Nam Ascientis munus
est mouere. ideae vero per ipsum status potius & im bilitatis caeteris sunt causae. Sed iis q ad ipsarum exemplar es sciunt, formae ae quidditatis essicientis esse pnt. Quemadmodum igitur unum ipsis ideis,sic ipsae caeteris sunt causae formae,ita demu,ut haee ad similitudinem illarum in specie constituantur, prorsus ut quς ad ide rum exemplar & suntine fiunt, ideis sint species similes.
Id vero, gratia cuius actiones, mutatio es, motusque Munt,aliquo quidem modo causam esse dicor ,sic autem non dicunt,nee eo modo quo sua natura flagitat.Qui naque menrem aut concordiam dicuηt, ut bonum quidem hasce causas ponunt, non tamen xt horum gratia quicquam sit eom, quasin , aut fiat, sed ut ab his borum pro ant motus. Similiter O - , quior id quod est ut ipsum unum talem natura minquiunt esse, causam quidem illud esse substantiae,notamen hiausce gratia esse vel fieri duunt. Quare partis dicunt, partim non dicunt ipsum bonum causam esci non enimsimpliciter, sed per accidens dicunt. Omnes igitar bitestari videntur recte de causis quot oequales sunt a nobis
ope determinatum, quippe eum nullam aliam cavsam tan-rere possint. O insuper patet quaerenda esse principia, aut
sic omnia, aut horum aliquem modum. Post hac autem pedi tractemus oportet luomodo sique horum dixit , O quanam de principi s ipsis dubitationes emergunt. Id vero gratia cuius actiones de mutationes motusq;
sunt. De causa finali loquitur. haecin.est ipsum bonude causa rerum quasi fias, docetq; neminem priorum de hac causa proprie disseritisse. Nam, eis bonum camesse quodammodo dicunt, non in ut finem,& quasi huius gratia caetera fiant, quemadmodum bonum causa esse est idoneum, sed ipio velut causa viciente ututur. Anaxagoras.n.qui mentem asserebat, ct Empedocles,
qui amicitiam,haec bona esse statuebant, Ze bonorum efficientes eausas, non in res ipsorum gratia seri, sed haec ipsa bonorum efficientia sunt per istos. Similiq; ratione eos disseruisse ait, qui unum de idem principia esse tradebant. sed eosdem fortasse intelligit etiam vnsi dixisse . Plato.n.&vnum & ens dicebat, cum diceret unum de ideam, cum haec proprie sint entia. Neque n. horum gratia res efficiuntur, sed haec aliis rebus causa sunt esse supped tantes,hoe.naest formae cauti,nec caetera per istos huius gratia sunt, ct fiunt. Ergo inter
eiusas boni meminerunt, sed quodammodoresiquerunt ipsum quia proprium eius locum non tuentur,sed ex accidenti ait ipsos mentionem causae ut boni sacere.
quia esse causam ut bonsi, est cxtera seri huius gratia. Qui ergo ei, quod dicunt, hunc ordinem in causis non seruant, si non quatenus est bonum ipsum causam sis cisit sed cui accidit bonum esse, id causam essicientem esse statuunt.Sed quaerat aliquis, si Plato in epistolis diu cit, penes omnium regem cuncta. Sc huius gratia ola sunt,quo his verbis non dicit bonum esse cautam ut sinem aut si dicit, quo Aristoteles dicere negati an separatim in calce huius libri idem Aristoteles fatetur,cum siescribit, Ex his igitur quae prius dicta sunt,patet, svniuersos videri causas quaerere, quiuis obscure, quas nos in naturalibus diximus, nullaque aliam praeter illas hos dicere posse. Atque prius panim omnes, partim nullo modo dictas fuisse. Prima naque philosophia recens nata , & adhue in principiis subsistens, balbutire de rebus omnibus videtur. Omnes igitur hi testari vita dentur recte de causs esse determinatu. Ex hac commemoratione eorum, quae de causis dicta sunt, satis patere ait, recte sequor de quae causae sint, statuisse, quas tales esse testimonio est quod priores nullum aliud genus causae meminisse potuerunt. Et insuper patet quaerenda esse principia aut sic omnia. Hoc quoque ex di iactis intelligi ait,quaeredum esse de principiis, vel de otiabus a nobis expositis quadripartita diuisione causae.
Illius autem, Aut sic hic est intellectus.vel sic principia
omnia quaerere oportet, vel ex his quatuor aliquodo Nam licet doctrina haec non omnium musarum rationem poscat,modus tamen,qui quaeritur causae, in qu tuor ipse quoque continetur, nec abhorret ab huiuia modi causis,cum praeter haec causarum genera nullum aliud esse intelligatur. Caeterum in primis explicat rum se profitetur,quomodo eorum, quos supra cominmemorauit quisque praeceperit,& quae ex singulis opinionibus quaestiones existant.
Patet igitur eos oes tui unum seuersum ipsum, namq; naturam ut materiam esse ponunt, atque hanc corpoream, magmtudinem; habentem,multis modis peccare. Corpora enim elementa tantummodo ponunt, incorporeoru Hro non pomolgum etiam incorporea sint, atque causas generati ius corrupti sue duere aggredientesin de uniuersis naturaliter loquentes, motus causam tollunt, praeterea substantiam, ipsum quid est,millius rei causam esse ponunt, Eι is super facile quodvis simplicium corporum praeter terram principium esse dicunt.non considerantes quonam pacto mutuum ipsorum faciunt ortum, Ignis inquam reu, aquos, ac
terrae. ahanaque coriregatione, alia distregatione ex sesie
mutuo fiunt. hoc aut ad idipsumί ut quippiam sit prius poHeriusve,plurimum refert. Aliqua naque ratione idolum maxime elementum esse videbiturinx quo primo congrega
tione elementa sunt, tale autem est id quod nimarum est partium, corporumque etiam subta smum est. Quapropter qui principium ignem ponunt, consentanea maxime
huic dicerent rationi: tale autem ct extera m quisque carporum elementum ese fatetur. emo naque eorum, qui unum dicunt, terram elementum censet esse ob magnitu dinem partium,Hi patet. Trium autem elementoru quod que iudicem aliquem habuit. Quidam erum ignem, qui iam aquam, quidam aerem, id inquiunt esse. At enim curistram o terram non Leunt,ut pleraq; hominum opinantur e
23쪽
cuncta nat terram sequiunt esse. Hesiodus quoq: terra ον-- esse prima eorpora ait adeo vetusta, adeo vis aris hac existimatiosuit. Hae igitur rone nesse quis horum aliquid dicat praeter ruiemor : si quis aere quide densius,aqvi ν ros Atilius id ponat recte dicere pol. Quod si id quod ortu posterius est ratura est prius d aut quod est digestum atque
congestu, posterius est gnatione, eontrarium his euenit ane. Nam aqua quidem aere prior erit, terra autem aqua. Patet igitur eos OB.qui unum vniu ersum,unoq; naturam ut materiam esse ponunt,atq; hanc corpoream, magnitudinemque habentem, multis modis peccare. Quo isti uniuersum unum esse dixerint, ipse declarat eum ait, Et unam sidam naturam ut materiam esse ponunt, & hanc materialem. sic.n.unum, quasio uno.Qeterum connumeratis veterum de principiis & causissententiis, disserens quid profanis dixerint, quidue
secut ab iis sermonis initium capit, qui principiu unu, idemq; corpus esse statuebant, eosque multa peccasse con firmat.Primum,quia volentes olum reru principia exponere, corporum tin principia reddunt eum in re ii nonnullae habeantur incorporee: quippe fieri non potest,ut incorporei corpus principium sit. Deinde, quia gnationem inducentes, generandaru in & mouenda
rum rerum causam auctoremq; praetermittu .n qI.D.
materiae i seipsa suppetit.ut moueatur. Illud aut,atque de generatione. dictum est pro hoc, atq; gnationis Rinteritus causas dicere aggredientes. Et de uniuersis naturaliter loquentes. id ess,de uniuersis rebus, quarum maxima pars m ouetur. Motus eausam. id est,cIm aD serentem motum omiserunt,tum quia formam nullius e m esse s auerut,cum in res oεs, ut sint id quod sunt, ab ipsa forma mutuentur, qn quidem inter se sim materiam nullo discrimine distent,cum materia eadem sit in rebus cibus. Et quidem merito formam appellauit substantiam. Aserma. n.unicuiq; suppetit esse. Quaria peccatum istorum est, P ex primis corporibus temere.
uod ipsis videbatur,principium esse statuebant.quod eri non posse docuit in posteriore libro de Gnatione,& ipse inuit se disseruisse in libris de Natura, signiscans hoc modo totam doctrina naturalem. Namsue quatuor eo ora, sue quaeda ex his principia sunt, seu de . nique unum ipsorum quodvis nimirum, vel prima
corpora, iterum ex altero non sient, ut sint imortalia, aut si Ac mutua gnatione sacta maneant, qsunt simulerunt Acopposita in quae mutantur, c se res contrariis
siossius appellabitur, verbi gratia, ignis & aqua, Aut si se effecta non perstiterint, abolebuntur nimirum, ae proinde principium interibit,quod est absurdum, cumst principiu ex quo primo res esticitur, & in quod ultimum abit, ipsum vero ex nullo efficitur:quaquam huius peceati, quod istorum istam sequitur, hoc in loco mentionem praeterit,illud insectans, quod temere atq;
leuiter nee dispicientes, quo simpliciu corporum alte rum ex altero genereIur: statuebant ex tribus corporibus simplicibus unum aliquid esse caeterorum elementum. Nam excepta terra alterum quodq; elementum esse ab aliquibus dictum est. Hoc aut est quod his vitio dat, quod oportebat non ex modo mutuae ipsorum generationis accipere ex ipsis primum di pricipiu,qm alteriam ex altero generari, coecibus est, neque hac rone alteru altero prius aut posterius habetur,quod isti non praestiterunt. Simulq; docet discrimen mutuae generationis elementorum dicens. Alia naque discretione
sunt ex alteris, ex quibus licet prius & posterius accipere,alia concretione. Quibus dictis docet fim ipsos
generationis modos quadam rone consideratos,videri posse corporum id esse primum, ex quo primo caetera concretione generantur, cuiusmodi esse intelligitur id quod minimis partibus & tenuissimu est: quare qui hae rone ignem elementum esse statuerunt, non temere ii locuti esse videri possunt. Nam eorum, qui non ignem,sed aliud quoddam corpus elementum esse st tuum, quisq; fatetur huiusmodi esse oportere corporsi elementum. Quo factum est, ut nemo ipsorum solam terram elementu esse censuerit, ut quae caetera partium magnitudine vincat. Haec prasatus quaerit, cur nullamne terra debeat alioru elementum esse,ut vulgo mortales putantiatq; adeo Hesiodus existimauit, qui hanc prima post chaos genitam esse tradit,isIam suam vulgi testimonio confrmans. Sed fortasse de terra dicit, Si priores ad modum generationis spectantes, illa esse elementa rebantur,cur non terram quoq; ipsam, ut homines communiter opinantur,elementum esse dicebant lQuibus dictis,redit ad id,quod dixerat, elemenIum vi deri id,quod tenuissimis est partibus: docetq; sim hanc stiam qui pler ignem quodpiam aliud corpus elementum esse statuebant, siue de horum quatuor numero, siue medium corpus inter ignem & aerem,lirarum nominem recte dicere.Deinde subiungit, qua rursus rone
possit terra putari elementum, dices. Quod si id,quod ortu posterius est, natura est prius. sensus. n.est, quod . est persectius,prius est natura imperfectiore,quaquam posterius gnatione essiciaturi imperfectius vero quod tye proxistit, ut sundamentum imperfectius est domo,& puer viro.Hae igitur inquit rone, qui crassiora corporum elementa esse statuunt,rectius sentire videbun ur, qm haec magis concocta magisq; persecta videntur, quamq simpliciora, subtiliora & priora generatione sunt. ex his.n. mutatio in crassiora fit. quare si
quod est, prius,id principium est,nimirum quod natura & substantia prius est, potius quam quod gnatione praecedit,principium fuerit. Nam si quod prius est generatione,id posterius est natura, profecto quod posterius gnatione est, id prius natura suerit, terra aut, per eos qui concreatione res putant generari,posterior est. haec igitur potius principium fuerit, ex qua caeterorum generatio concreatione magis esscitur.
De his uitur hae sint dicta, qui cam unam qualem diis mur, ponunt. Eadem dici possis: ct si quispiam haec plura
ponativi Empedocles materiam quatuor corpora dixit esse. etenim bula partim eade, partim propria euenire necesse est. nam Mevissim ex se egenerari videmus, non igne, non aere,non terras per eodem tempore permanente. Dictumes aB de his in hisce, qua de natura sunt tradita. De causa quoque mouentium, Ῥtrum una sit, an duae ponenda, neque
recte, neque irrationabit ter penitus putar dum est eo dictum. Dino etiam eorum Ria, qui ita dicunt, alteram nemὰ medio tolli necesse est. non enim ex calido frigidum, ne que ex frigido calidum erit. Quid enim ipsa contraria patientur , O quanam erit una natura, quae sit ignis O aqua quod quidem illa non dicit. De his igitur,qui causam unam ponunt Explicatis squae dici possunt in eos, qui unum idemque corporum principium esse statuebant,in eodem errore versari ait,
si quis haec plura esse putauerit, hoc est si qs plura principia eorporea esse dixerit. Aut fortasse non eos simpla designat, qui principia de corporea & plura esse dicebant,sed eos,qui non unum ex his quatuor corporibus,
24쪽
sed plura principia esse asserebant, quorum corporum unum aliquod principium esse, praedictis putabatur.
Empedoclis. n.mentionem facit, qui quatuor corpora rerum materiam esse censebat.Etenim huic partim eadem, parti m ypria euenire necesse est. Empedoclem, ut dicebam, insectans,huic quoq; absurda eueuire docet,etsi quatuor corpora principia esse dicit, partim eadem quae dilebant asserentes unum ex ipss esse princi-Iuum, partim diuersa& peculiaria. Eadem,quia si uit
,alterum ex altero generari,nec eadem numero γsstere,quod in proprium est elementi. Est. n.consenistaneum iis,qui unum aliquod corporum elementum &materiam esse tradunt, ut intereat quod quisii; supponit elementum. Qus qua de his pluribus egit in Tertio libro de Coelo, quorum ut nos admoneret,dixit. Dictu
est aut de his in hisce, quae de Natura dicta sunt. Aut
enim non efficietur alterum ex altero,si numero sempiterna sint, cum in esset conspiciantur, aut erunt in e
dem simul opposita. Illud quoque istorum ista consentaneum est, substantiam & formam non esse denumero cIrum, qui virorsique cois est error. Peculiariter aut Empedocles in mentione mouitium principiora, hoc est amicitiae ac di eordiae, labitur. Neque.n .satis liquet, du6ne, an unum has esse principium per ipsumst statuend um . qnquidem amicitia discordiae muneribus iungi videtur, cum quae per se tota sunt, dissociet, discem atq; ut concernat efficiatq; corpus unum. quin& discordia per ipsum non solum discernit, sed q smilia inter se sunt concernit, cogitq; eadem ex unitate seiungens,prorsus ut neutrum altero magis sit per iplum oppositorum essesens. quaquam nescio an rectius sit. quod in quibusdam exemplaribus legitur ad hunc mocum,neque penitus absq; ratione, ut sit sensus: Neq; recte prorsus, nec penitus absque ratione. Ana ago m aut, si quispiam elementa dicere duo ρο- tauerit, ea maxime roneputauerit, quam etsi ille non dilucide pertractauit ,secutus tamen fuisset squi ipsam adducerent.quiquam o aliter absurdu est mixta inprincipio cuncta fuisse dicere,o quia accidit antea non mixta oportere, O quia non aptum est quodvis cum qinius misceri re insuper quia sit,ut affectus accidentia a substantia separentur,estrudem enim mixtis separatis est: Si quis vero qMedicere vult ramuspertractas sequatur,admirabilius dicerefortasse videbitur. Vm cum nihilsegregatum erat, nihil tum, ut aut e substantia illa dicere vere licebat:veluti neque album, neque nigrum, neque fictum, neque ullum alium colorem ,sed necessario erat incoloratum aliquem aneolorum horum habereti similiter O insipidum. eademque ratione neque aliud similium quicquam. neque enim quale
quid ipsum poterat, neque quantum, neque quid esse. aliquanaque particularium formarum ipsi inesset, Me aut es is pqsbile, si erant omnia mixta.serregata enim iam essent. At ille dixit mixta esse omnia, praeter mentem, hanc vero solam impermixtam esse, atquesinceram. Ex his igitur fit, ut ipse principia dicat um ipsa rhoe est mi mstratque non mixtum, alterum quale ponimus indolum,antea quam definiatur alicuius sit particeps forme. Quare neque recte quidem, neque dilucide dicit, vult tamen aliqaid hisce simile vicere , qua posteriores dixerunt, o qua nunc magis apparent. v Λnaxagoram autem, si quispiam elementa duo dicere putauerit. Posthac Anaxagors resert opinionem, refutans ut absurda quς ab ipso palam & aperte dici videntur. Ae per absurditatem eorum,quq dici videntur, alia ipsum per illa dicere voluissedoeet, aures,ceius
sermoni,& eius, ut ipse ait explicans volutatem. Nam, eum Anaxagoras dicato in omnibus esse commista, ipse materiam illum somniare colligit, q potentia qui dem cuncta,actu vero nihil est eorum,quae esse potest. Nam haec licet ille non dicat apertritia eius lata consentanea sunt, siquis eam ad eius mentem expseuerit cenim rone innituntur. quae vero ab ipso dici videntur, prorsus aliena sunt. Nam quaquam & aliter absurdum est id est,qm absurdum dictum est,oia in omni segemisti,tum quia oportet, ut haec ante missionem immusta praefuerint, nam quae inter se miscentur, ea ut sep rata misceantur necessum est , di semistio non fuerit rima, tum quia non quavis res naturalem obtinet haitudinem,ut cuius misceri valeat. NI qui fieri potest, ut linea cum albo, aut album cum musica temperetur Praeterea, qm huic doctrinae affectione& accidentia a substantia separari ac per se subsistere consentaneu est. Nam quorum existit misso, horum quoque habetur separatio Ergo cum haec misceantur, sunt.n.de numero rerum olum poterunt etiam separari. Cum haec e go dicere alienu sit, nam coniunctio &,vacare videt. ii quis is dicta eius sequetur concinnans explicansq; illius mentem, aliquidsertasse,quod plus habeat noui, talis, dicere videbis, & praeter caeteros magis propriu.& hoe est forsitam op initio dixit de Anaxagora,ipsum aetate priorem esse, re ast posteriorem. Docet aut qui eius dicta sequitur, quo is ipsa concinnare explicarem valea Nam .cum nihil segregatum erat, nec per se existebat actu, tune haud dubie nihil de illa substantia &mistura,quae ab ipso dicitur,vere dicere licebat, non album, non nigrum,non suscum,non colorem,sed ne saporum quidem ullum, nec aliud quidpiam huiusmodi. Neq; enim verum diceret,siquis id vocaret quale, aut quantum,aut aliquam substat iam ex iis,quae actu sunt. Inesset .mahquid horum letaratum de iam actu existens in vocata mistur a.quod.cum sint ola missa, fieri neut,
tunc.n.hoc non esset mistu. Nam pr ter mentem,quam
solam vendicat mistura, & sinceram esse tradit, oia temperari cofirmat. Illud aut, necessario, significat iam esse in actu .Ex his igitur sit, ut ipse principia dicat una ipsum. Opinionem Anaxagorae de principiis in pauca colligit,cui,si quis mentem eius expresserit, consenta. neum est unum principium esse. Mens enim, quae per ipsum simplex est,& mistionis expers, proportionale unius videri potest.Et alterumJidest infinitum.huiuia modi.n.erat materia antequam determinaretur, informareturq;, indefinita videlicet,& nihil actu,sed potentia cuncta obtinens, quae essici valenti cuiusmodi esto missuram ille statuebat. Quare neq; recte quidem,n que dilucide dicit. Nam licet ita dicat ut ipse, sauens eius dictis,eum dicere volitiseait, non in recte prorsus edisserit. pro quatuor.n. principiis duo dicit solum. Preterea ne se quidl illu dixisse Oino confirmari pol. Nam similaria,quae habentur in mistura, non potentia esse,sed actu dicere videtur.Sed neque horu quidquam aperte tradit.Vult in aliquid hisce timile dicere,quae posteriores dixerunt. J Platonem diagnat, qui unum&dualitate infinitum rerum principia esse statuebat.
Et nunc apparentibus magis. hic verbum, consentanea, desideratur. hac enim magis sunt sensibus n- sentanea,qu m quae dicere videtur. At enim bi quidem ad eossidum sermones, qui rerra Isneratioηem, corrupti m , --mque versaritur, accommodate
25쪽
modate dixert a. stre enis eirca tatim substantiam dum principiq ra e fas quaerunt os autem,qua de ciminibus quidem quas , contemplationem faciunt, ipsorum autem c lit sensibilia, alia Gn sensibitia ponunt, de νον ques nexibus comerationem facere patet. Quocirca magis apud ipsos moram qvis iam trahet quirendo quid bene, aut non
ne dixeram ad eorum tua nunc proponuntur nobis, comsiderationem. Igitur W,qui Iottagorκι vocantur,principvs quidem elementis vltra quam naturales vluntur , pr pterea quod non exsensibilibus ipsasumpserwnt. Res enim matbematica motu vacant, praeter eas, circa quas Astr iova versaturi differunι tamen O tractant omnia derat Tagenerant. n. Caelum, O id, quod accidit circa partes b
ius, O affectus, operas obseruant, O principia, causasq;
in his consumunt, tanquam consentientes caeterιs naturat,bus,quod illud essem quodcunque est Ubiis,quodque comtinet id,quod coelum appellare silemus.Causas autem atque principiat, ut id inus suscientia Acῶt etia ad ascendenduad ea, quae superiora sunt, O magis illis,quam sermonibus, qui de natura fiunt,accommodata, quo tamen undo, motus
erit finito ac infimio solum suppositis, pari ac impari,non dicunt. Neque cluo miseri potest risine motu mutationeue generatio m atque corrupti rut eorum opera quas runtur in caelo, omnino aiunt. Praeterea si detur etiam irsis magnitudinem ex bisse constare, autetiam ostendatur, quo tamen modo corporum alia levia, alia grauia erunt e
E x his enim clua supponunt ae aiunt, non magis de math viaticis corporibus, quὰm sensibilibus dicunt. Quocirca de igne, vel terra, vel catens corporibus talibus, mhil omnino dixerunt, tanquam nihil, νι arbitror, proprium defensibilibus ipsis dicentes. At enim hi quidem ad eos solum sermones, qui circa generationem. corruptionem, motuque versantur acc6modate dixerunt. memoratis Veterum sententiis de principiis,distinctisq;, nune naturales auctores secernit ab iis, qui substantias incorporeas substituebant, quorum doctrina eo noIe damnata quod non de omni substantia disseruissent, nec ea tradidissent, quae huie doctrint conferre possent, transit ad discutiendas, Pythagori eoru de Platonis snias, ut magis hic e5 memtationi accomodatas. Hi .n.de cunctis rebus dissere tes, quasdam substatias a natiuis Se naturalibus &vino corporeis sensibilibusq; diuersas ponebant.quo sit , ut horum istae discussio ad lusceptum negocium usui m tori sit. Inquisitio.n. nobis no de iis causis luscepta est,
quae neque naturales sunt, neque in motu versantur,
sed de intelligibilibus di incorporeis. Igitur ii qui Pythagorici vocantur, principiis quidem S elementis vlterioribus cinaturales utuntur a Insectatur Pythago ricos, qui natum incorporeae meminisse videntur,qssaliena magis Se abiuncta a rebus naturalibus principia
Ponant,ac ulteriora,r.Iatius patentia, excedentiaqa, de quae aliarum naturarum principia esse queant, incorporea. .ac immobilia. huiusmodi. n. sent numeri. neque.n. rebus naturalibus proxima ineque coibus opinionibus εe naturalium auctora lententiis consentanea constania
itaq; principia ponebant. Nam quae ab aliis principia
statuuntur, ni agis corporibus naturalibus cohaerent,&mani festiora sunt. cuius simul causam reddit, quia non conabantur haec a sensibilibus accipere,sed a mathematicis. Nam, cum essent in his versati, ex his & horum consentanea principia ponebant. haec porro sunt mathematica, quorum per ipsos numeri principia sunt .at mathematic intra motu uino, nec paturalia sunt, tacceptis iis, in quibus versatur Astrolo a , quae licet scrimathematica sit,de rebus in naturalibus, & quae motu cientur, edisserit, cum astra, in quibus versatur, natura . Ita sint,& moueantur. At qui huiusmodi principia poἀnum, de nihilo alio, ude rebus naturalibus disputant.& has ex illis generari tradunt i quippe qui coelum cinis liq; parier, ex iis quae ponunt principia, generari asse rant,quae principia,ut supra diximus, par de impar lunt,& se ronem reddunt eorii, quae in ipsis accidunt, i rerucoelestiu, quasi nihil sit aut fiat ex ipsis praeter sensibilia
Se corpora,qua parte naturalibus auctoribus c6sentie bant,qui Her eorpora naturalia, quaeque in motu sunt, nihil este putabant,licet ea principia costituant,quae in corporearum Ze plusquam naturalium rerum principia dici possunt,quaeque magis illarum r5nibus si natur libus congruant.accusantur aut ab ipso quod ne horum quidem causas,abunde reddiderint. Nam non docent quod munus horum proprium esse videtur, quo fiat
motus in rebus ipsis , quae ex huiusmodi principiis, desunt de es sciuntur, ex finito inquam & infinito, quorufinitum est impar, quod appellauit snem, infinitum autem par. Si quidem numeri imobiles sunt,& nullius motus auiliores. Sed neque illud docent: posse quae ex his prinei piis generat, citra motum & mutationem effici, aut astra suis muneribus sine motu sungi, quς latione ia
motu ipsorum beuntur. Sunt. n.astrorum opera, o
tus &occasus,&similia,quae quo sine motu obiri valeail Astrorum autem argumento,quorsi opus per motum efficitur, opinionem deficere apertissime demonstrat. Sed neque illud ostendunt, utrum sibi concedendum sit, posse ex numeris,& iis, quae nullam habent distantiam, magnitudines de corpora constitui, quod minime otum seri potest. neque hoc posito ronem resdunt, unde corporibus naturalibus naturales propen
sones contingant,leuitates, grauitatesq;. neque. n.haec
facultato talia sunt, ut illi censent quibus materiam,quae eo us iam aliquod aut corpus iacultate sit.subiectum esse placet. Nam quae de his tradunt,ea non magis corporibus naturalibus, q mathematicis congruunt, cum
aequabilitates inaeq uabilitatesq; ac figurae, & id genus extera horum illorumq; corporum cola sint. in si ea,
quae corporibus naturalibus, qui sunt naturalia, priuatim conueniun r, ut grauitatem, leuitatem,si umiditat
siccitatemq; silentio pretereunt, merito de corporibus naturalibus non disseruisse videri possunt, quaquam id
praestare vellent,& se praestituros prostentur. Preterea quonam pacto uanere oportet, meri quidem affectus ac ipsum numerum Eas eorum esse, qua a primcipio, P nunc in crio sunt atque funΚ numerum aurem nullum alium Use, praeter hunc numerum, ex quo mundus esse stitutusἰ cum enim hac quidem in parte opimo eis atque tempus sit, parum autem supra vel infra, murra oed iummo, vel mixtis 4: ita esse demonstrent ex eo, quia π m- quodque istorum numerus est, contingit autem in hunc lota mulsitudinem iam constitutarum magnitudinum esse, ex eo
quia affectas hi gula loca equis turi es ne idem hic monexus rui est incerto rum accipere oportet quod horum ν quodque est lanatius praeter hunc ipsum e Plato nique abuesse dicit u O ille numeros haec esse, borum causas aro tratur, intelligibiles autem causas, hos autem sensibiles esse censit. Sed de Pythagoricis quidem loqui num omitamus, fatis es enim hos tetigisse.
Praeterea quonam pacto stimere Oportet, numeri quidem affectiones ac numeru caulas comesse quae in coelo
26쪽
e o fiunt. Hoe quoque Ine5modum, istorum seIam
sequi,demonstrat,s, eorum,q ab initio & nunc in eo loves sunt vessune, caulas esse putantes numerorum affectiones ipsosd; numeros, nequcin. praeter ea,' in Geso sunt, quid i esse rebantur nullos in alios numeros esse tradunt, prater eos, ex quibus mundus, ipserum seia, fuit constitutus.Nam, cum cam ab opere causae diuersam esse deceret, in qui mundum, quaeque in mundo sunt, numeros esse autumant, &hors principia numeros esse constituunt, ii nullum alium numerum praeter ne esse docebant. Melius Plato, qui numeru forma
Iem,quem cEm esse statuebat, altu esse putabat ,equam qui in sensibilibus haberes. Nam isti ad hune modum disserentes, numerum ipsum sui eam esse dicere videntur , siquidem una sit causa eorum, si in mundo continentur,& haec ipse mundus sint .cum. n. hae in parte opinio eis atque tempus sit. γ His verbis qsio isti mundu, di quae in ipso habens, numeros sacerent, ondit, qui etis per numeros appellarent,& ipsorum causas num ros esse statuerent, alios in praeter hos nullos asserebat, sed ipsos numeros numerorum eausas esse docebant,
prorsus vi, horum filia, de' causa sit,& opus causi,qui una in parte msidi opinionem in altera tempus oppor. tunum consistere aiebat. Rursusq; in alia paulo supra, aut insta lixe iniuriam, disiunctionemve, aut mistura. aut ex iis,qus in coelo habentur quidquam aliud. Horuautem restitutionem,quae hm6i ordine conficitur, demonstrare conabantur: horum. n. quodque alicuius numeri esse aiunt,cuique aut e loco in mundo suum propriumq, numerum esse. Medio. n. unum, utpote quod
hie sit primum post medium vero duo, ci quidem opinionem S audaciam appellcband. & sie quo magis Imedio recederetur,eo seri numerum, eorum quae constituerentur, ampliorem, P numeri, ex quibus constituuntiar, ae potius quibus haec sunt, hmoi sunt. num
rom. n. affectiones,iplosq; numeros consentaneos esse
locis, qui in eoelo habentur,ipsisq; proprior, ae idcirco ex his magnitudines accidere. Potest di illud, c Accidit
autem sim hunc locum iam multitudinem magnitudinum constitutarum esse. dixisse propter loca nostratia, quaeque in terra sunt, quasi in hoe loco ideirco mul titudo magnitudinum consistat, qm numerus iam in hoc complura sit,quor si plura existentia erias essetant sm multitudinem magnitudinum . numeros. n.ipseritq; affectiones assectari um proprietatem singula loca. Vel simplicius colusq; dicere, in aliquo loco compluribus ipsas consistentes causas esse, de numeros iam plures in hoc loco,eeu rerum minitudo horti multitudinem esi sequatur, qm res & n umeros ipsus, & ipsum in numero mundum es sciunt.Sed virum, inquit, est hic num rus,qui est in coelo,quem accipere oportet causa m esse
eorum, quae fiunt in coelo, prorsus vi idem sui causa sit An alius praeter hunc ipsum, qui si huius causal Probabilius est. n. alium dicere, ut Plato secit. Sed de ordine coelesti numerorum, quem Pythagorici asserebat, me. minit in Secundo libro de opinione Pythagoreorum. Parum a sit supra vel infra, iniuria & disiunctio. Mui res numeros esse dicebant, ij hoc ordine ipsas in coelo col
lacabant, quem numeros seruare censebant, quos hoc
idem quod res ipsas, esse dicebat.Exempli gratia,quem ordinem dualitatem habere rebantur, huc opinionem in mundo obtinere confirmabant, qm his dualitas erat opinio. Rursus quem ordinem numerus septem, obtineret, hunc in mundo assignabant tepestiuitati, utique
qm hune numersi tempestiuitatem esse censebantaniuriam vero exempli gratia,vel disiunctionem paulo supra vel infra tempestiuitatem,qm numerorum,qui hoc idem erant quod hae res, ordo idem haberetur. Sed in quibuidam exemplaribus pro iniuria legitur, inuictu, quod a Pythagoricis idcirco, quinque,appellari tradosi qm in rectangulis triquetris, quae latera primum dicibilia continent. laterum angulum rectum complectentium alterum est trium,altem quatuor, basis vero quinque. ergo,qm basis aequi ualet utriq; simΗl ideo victrix ipsa, latera vero debellata esse dicuntur. ergo numerus
quinque inuictum, ab istis appellabatur, quasi non superatus, sed inuictus superiorq; sit. Caeterum seu inuictu seu iniuria scribendumst, verborum intellectus perspicuus est. Sed de Pythagoricis, insit hactenus, satis est enim hos tetigisse tin, non amplius discutiens istosi opinionem, quoniam nihil in rebus praeter naturales refi-
querunt. Caeterum licet hac in parte huic sententiae s-nem iaciat, iii de principiis quid senserint, omnem ipsorum sententiam in s ne huius operi isputabit.
Qii vero Ideas ponunt, primum quidem quarentes haruremsumere cavsas,adia his squalia numero attulitat, perinde ac si quilia numerare volens, pauciora quidem si 'tinoum se putet, plura autem ea fretat, numeret. Qui vero ideas ponunt, primum quidem querentes 1 sharum rerum sumere causas. Hoc idearum affertoriubus primum vitio dat, y inuestigantes causas rersi naturalium. has. n. signiscat cum ait,haru rerum aliorusubstantias his numero aequabiles adiiciunt, quasi res tanto sint suturae notiores, si eadem plura es sciantur. si quidem, excepta aeternitate,ideas a rebus sibi assimi istis nihilo differre statuebantiquo s t, ut cum haec ignota sint, illa perinde ignorentur, quae horum exemplaria esse tradu tur. Alia igitur totidem numero similiaq; hia
ponentes, quorum cognitionem indagabant de sciam,
per haec illa qua inquirebant, se posse assequi rebamur, ut paulo post dem6strabit. Vel quod accusat, est, quod
volentes entium causas cognoscere, per haee quaerebat ipsorum causas .hocin modo harum rerum causas reddere sbi videbant, simile facientes, ac si quis velit multitudinem numerare, sed quasi illa, si tot sint, numerari
nequeant, aliam aequalem numero multitudinem apponat,& sc deinde connumeret. Sed quaestio tunc maxime, vim haberet,s multitudinem isti rebus inquirendis non sm aequalitatem numeri adiicerent,sed ses similia, ae eroinde similiter ignota. Nam sormas ab iis q ad hoc ut lint habent, nihilo alio per istos differre,quam sola aeternitate, ipse declarabit. esse aut similiter ignota peradditionem numeri iam demonstrauit. autem quae adiiciebant, non sint causae iis, quae inquirebant, paulo post docebit.Vel quod reprehendit, est, quod adiicie tes totidem sere numero iis, de quibus inquirebant, se
omnium causas inquirebant,& explicabant tum pri rum,tum etiam adiectorum. hic enim simile est num Gri etiam exemplum.
Tene autem bis aquales aut non pauciores ipsae sunt Amma. avorum causa. quaerentes, ex his ad illas profecti sunt. Est enim per singula, quadam eiusdem mmmis DNma , praeterque substantias 1 tereram, es unum in multis, O in his, O in perpetuis rebus. Deinde nulla eorum modorum esse forma videntur, per quos ipsas esse ostendi. s. Ex qvibusdam enim non necesse operi ratiocinati nem, ex quibusdam autem c eorum etiam formae fiunt, quorum nem esse formas censemus. Pene
27쪽
Pene agi inquit semas hic non pauciores esse. His aut,non singularibus de indiuiduis, sed formis, in ipsis
sunt. Neque . n. Socratis, aut Platonis, sed hois, equiue ςaulas indagabant. liis. n. numero pene aequales sermas ςsse tradebant. Pene aut fortasse idcirco adiecit, quia non olum communium ideas esse statuebant. Nam neque artificiosorum, neque malorum ideas faciebant,
quiquam ipsorum doctrinae, ut horum quoque ideasese gicerent, erat consentaneum, ut paulo post declarabit. At non esse ideas pauciores iis, quorum causas inquirenter ad illas Meesserunt,declarant Iubiecta verba. Est. n. per singula, forma quaedam aequivoca sed aequivocam pro univoca dixit: siquidem Plato ad hune modum illis esse dicebat, quem cuique rerum inquisiitaru m vni uocam formam tribu sse docet, proptera, P rmas numero totidem atque sensibilia esse diceret. Aut aequivoca dixit,qm, ut ab istis traduntur, ad rerum nostratium cognitionem nihil conserunt. Cum ergo
dixisset, Est. n. per singula forma quaedam aequivoca ondit quo per singula. illud aut, Praeterq; Iubilantias caeterorum,q sunt unum in pluribus,t: in his,& in perpetuis tebus, limoi est, praeter nostrates substatias sunt formae ipsis aequivocae, & pari rone praeter res a substantia diuersas, i sunt lia genera,in quibus est um4 quiddade coe in multis singularibus,quorum colum ideae per
hos causae fuerint existendi, ac vi cssiciatur Quod vero ait. Et in his & in perpetuis rebus,) limoi est, tum in na- .scentibus, & intereuntibus, haec.n .significat dicens,in his .ium in sempiternis, nam mundus ,& quae in naudo habentur, per ipsos sempiternum habent esse. ut merito dixerit formas aequales esse numero caeteris, quoruest unum in multis,i. in quibus est unum in multis quibusdam. Nam ut ly caeterorum, exponeret,hoc adiecit,
ideae naque per istos cause lunt uniuersalium, q in singularibus lintur,aut unum in multis dixit de idea .Qu1uis. n. ingulariu non sit idea, est in uniuersalis,u, in singularibus inest. li Ois.n. non Socratis,aut Platonis habes idea, i homo cois est his & oibus specie ipsi similibus, qm cibus adest. Deinde nullo eorum modorum fornagesie videmur, per quas ipsas esse Ondimus. Ondimus dixit quasi professus duin Platonis refert finiam, laam ipsius reserre sibi videri .eaq; non ut aliena placita dogmataq; insectari, sed ut suam disserere ac examinare, ut inteli git veritatis indagandae gratia lonem ab ipso
fuisse susceptam. Acondere conatur, nulla rone ex iis, quibus Plato innititur, ideas elle demonstrari. ex qui . busta. n. neque arguitur, neque colligitur Ppositum, di essicitur ut qua rudam rerum habeant ideae, quarum eas haberi illi inficiant. Aliae vero licet aliquid de ideis colligere videantur, illuditi inc6modum non es glut, quin earum rerum sint ideae,quarum his esse no placet. Neque dicit quosdam illorum cino inepte argumentari, alias ideas esse aisit mare earum rerum, quaru nultis esse volunt, scd ipsarum ronum quasda in utroque peccare, alias Oino in altero. Aut certe nonnullas istorurones damnat, velut Oino salsas, & nihil demonstranus, quales hae sunt,si quidquam verum est, sermae sunt.
nihil. n. verum est ex his, lapud nos habentur. Pr terra,si memoria est,iarmae sunt,quia memoria rei manentis est. Item numerus est entis, haec aut, quae apud nos sunt, non sunt entia, ergo numerus est sormarum,
ac proinde Drmae iunt. Et illa, definitione sentiu liint, horum aut n: hil est,sor mae igitur sunt. Scd,qm limoi rationes Alsae lunt,&nihil coniiciu idcirco harum nul-
iam csime morat,sed quasdam refellit, quae aliquid de, monstrare videntur, & eam in primis, quae ex scientis ideas esse co firmat. Quod si rones, quibus isti ideas esse
arguere conamur, huiusmodi sunt, ut vel propositum non conficiant,aut earum quoque rerum idus esse cotiligant , quarum isti esse negant, nihil opus ei externi rationibus ad expugnanda ipsorum dogmata. fati . n.
suarum rationum infirmitate detecta, corruunt. Ter rationes emm scientiarum , formae eorum omnium erantiquor scientiaesunt.
Per rone scientiarum, fornas eorum cium erunt, s 7 quorum scientiae sunt. Multifariam scientiis usus est ad asserendas ideas,ut in Primo de id eis die .Rationes autem, quarum hoc in loco meminisse videmur, huius modi sunt. Ois scientia ad aliquid unu & idem relata, ossicio suo sungitur: sed non resertur ad aliquod sing lare ergo praeter sensibilia aliquid cst in unaquaq; lem
puernum, Si exemplar eorum, q in quaque scientia e sciuntur, hoc autem est idea . Prsterea, quarum rerum sciae habentur, eae re sunt. sciae autem aliorum quam singularium habentur. nam singularia sunt infinita de i determinata, sciae vero quiddam des nitum. lunt ergo aliqua praeter singularia,& haec sunt ideae. Ad haec in dicina non est scia huius ianitatis, sed sanitatis simpli, est igitur aliqua ipsi sanitas. Item Geometria non est huius aequalis,& huius commenlarabilis, sed simpliciter aequalis,&sim pili comensurabilis. est igitur qddam ipsi aequale, & ipsi comensurabile. Hae porro sunt id ex. Itaq; limoi rcines, propositum,hoc eli idem esse,
non conficiunt: licet aliqua esse arguant praeter singularia & sensibilia, quae tamen non protinus sent idem Nam coia,quorum scias esse dicimus, praeter singularia sunt. Item rerum artificiosarum ideas es earguunt Et enim ara Ois opera sua ad aliquid unum refert, Ac eae res sunt,quarum artes habentur, S artes rerum i singularibus diuersarum habentur. Sed posterior ratio non s him non demonstrat ideas esse, sed earum rerum, quarum his non placet, ideas esse confirmare vides. Nam
si ideirco ipsi sanitas est, qm medicina non est huius sanitatis Dd sanitatis simpliciter, idem quoque erit in singulis artibus Ars.n. non est singularis, neque huius, sed illius si miret in quo versat, ut ars lignaria eis sedilis simpliciter, non huius sedilis,& lecti simpliciter, non huius lecti. Eadem est fingendi pingendiq; ac aedili candi artium ratio,& aliarum cuiusque ad iuum subiectum. Sequitur ergo contra istorum placita, rerum quoque artibnciolarum ideas esse. Et per id, unum inquam in multis esse, negatio
Et per id unum inquam in multis esse . negationum s 8
quoque nimirum erunt.) H moi quoque rone ad asserendum ideas utuntur. Si multorum holum quisque homo est aialium ais, quae eadem in caeteris est ratio,& nihil de seipso dicitur, sed aliquid est diuersem 1 si gulis, quod deoibus ipsis dici inr,aliquid igitur est prγter singularia seiunctum ab ipsis, ac sempiternum semper.n. pariter dicitur de cibus,q ue sis num crum com - .
mutantur. Q uod autem unum est in pluribus ab ipsis seiunctum & sempiternum hoc idea est, sunt igit ideae.
Caeterum hac ratione ait negationum quoque&non entium ideas esse colligi. Negatio. n.una eademque de multis dicitur, & deno entibus,& a singulis. de quibus vere dicitur,diuersa est. Non homo.n.de equo de cane, caeteriri; oibus ab homine diuersis dicitur, ac proinde
28쪽
unum In multis est, neque Idem est, quod eoru aliquod
de quibus dicitur.Praeterea semper manet, cum similiter de similibus vere dicatur.Non musicum .n.de m v tis vere dicitur, de cibus videsicet non musicis, quε ad modum non homo de non licibus. quo fit, ut negationum quoque idee sint.quod quidem est absurdum. non existendi. n.idea e δε qui potest Quod ii quis admise.
rit,discrepantium genere, ac cino diuersbrum una erit idea, exempli caula lineae, litasq;, utrunq;. n.horum est non equus. Item indeterminatorum ins nitorumq; una
erit idea, quin etiam prioris & posterioris. homo .n.decal.quorum alterum est prius, alterum posterius, non num sunt. quoru in istis neque genera, neque ideas e placet. Satis ergo intelligitur, hac rone ideas esse noconcludi, quiqua eadem aliquid esse demonstrare ve- Iit,quod coiter praedicetur,diuersum a singularibus, de quibus dicitur. Praeterea, ipsi ondere volentes esse aliquid unum in pluribus, quod coiter praedicetur, idq; esse ideam, ex negationibus id ipsum confirmant. St. n. qui de pluribus aliquid negat, is ad unum aliquid reserens negat. nam qui ait homo non est albus,equus noest albuK is no aliquod de ipsis proprium singulare negat, sed ad unum aliquod album spectans , id ipsum de cibus negat nimiru de qui de pluribus idem affirmat, non aliud singulare de alio assirmat, sed aliquid, quod unum sit fim relationem ad unu & idem, exempli gratia,hoiem . similis.n. ratio est asirmationis atque negationis. Aliquid est igitur diuersum a sensibilibus, quod causa est veritatis in pluribus, de cois assimationis, qσquidem idea esse intelligitur: sed hanc r6nem non moassirmatorum, sed negatorii etiam, ideas esse colligere ait:quippe eum in utrisque pari ratione unum sit. Per in lectionem autem alicuius deletis rebus intere rium quoq: erat Heae. V erum horum esuri id si utichrum in imagistatione, ut patet.Trsterea rationsi exactiores, par tim eorum qua sunt ad aliquid deus faciat,quorum non dicimus persi genus esse, parum tertium hominem asserunt. Per intellectionem aut alicuius deletis rebus, intem euntium quoque erunt ideae. Nam horum quiddam
phantasma existit. Ratio, ii ideas esse intelligendo arguere molitur, hmoi est. Cum holem intelligimus,aut pedestre, aut aiat, aliquid rerum existentium intelligimus, sed nullum singulare intelligimus, cum deletis singularibus eadem intelligentia maneat, ergo praeter singularia & sensibilia aliquid est, quod illis vel existentibus,vel non existentibus intelligimus. Neque.n.tunc aliquid non ens intelligimus. hoc aut est forma & idea.
Hanc ergo ronem ait intereuntium etiam atque interemptorum,& in summa sensibiliu Sc mortalium rerum ideas esse confirmare,ut Socratis,vel Platonis.Nam&hos intelligimus,& ipsessi,vel cum nulli iam sunt, imaginationem retinemus. phantasma. n. rersi quoque noexistentium conservamus,quin de ea intelligimus, quae penitus non sunt, ut hippocentaurum & chim eram. Itane hae quidem rone esscitur ut ideae sint. Praeterea rationum exactiores partim eoru q sunt ad aliquid, ideas faciunt, quorum non dicimus per se genus esse,partim tertium holem asserunt. Ratio igitur astruens eorum,
quae se ni ad aliquid ,ideas esse, imia est. In quibus aliquid idem de pluribus praedicatur non aequi uoce, sed quasi naturam unam significans,in iis hoc de ipsis vere incitur, vel quia proprie sunt id quod per praedicatum
signiticatur, vi cu socratem aut Platonem holem esse dicimus, aut quia hae uni rerum verarum signa, ut cu
mus imagines holum eadem naturam in olbus signifieantes,vel hunc quasi exemplar esse ipsarum, illas vero huius imagines, ut si Socratem eiusq; imagines holesese dicerem us .aequale aut ipsum de rebus nostratibus praedicamus,& id quidem aequivoce. Nequae. n.eadem
ratio congruit oibus,neque vere x qualia significamus. quantum. n. in sensibilibus mouetur, de continenter comutatur,nec est des nitum, sed neque aliquod sensibile aequalis ronem exacte admittit. Caeterum neque hoc est ut exemplar ipsorum,illud ut imago. neque. n. alterualtero magis est vel exemplativel imago. Quod si quis
admittat imaginem non esse aequivocu exemplari, semper sequitur,haec aequalia, ut imagines aequalia esse eius
quod proprie ae vere est aequale.quod si verum est, aliquid est proprie ad per se aequale, ad cuius Geplar haec quasi imagines de sunt de dicuntur. hoc aut est idea,qJexemplar te imago iis, quae ad eius similitudinem lensciuntur. Haec igitur una ratio, quae ideas e se confir mat eorum,quae dicunt ad aliquid,accuratius,exa et tu propiusq; id earum demonstrationem attingere videtur,quae non aliquid coe preter sensibilia simpliciter videtur demonstrare,ut superiores, sed esse quoddi sensibilium exemplar, quod proprie existit. hoc. n. maxime ideae signiscare videntur. Hanc ergo rationem eorum quoque,quae ad aliquid dicuntur, ideas esse confirmare ait.Nam praesens demonstratio in equali procedit,qσquidem aequale ad aliquid dicitur.At eorum, quae sunt
ad aliquid, ideas isti esse negabant, ut quibus ideas lubstantias quasdam esse placeat, q per se subsistant, csiq; ad aliquid dicu tur in habitudine mutuae relationis esse habent. Praeterea ,si aequale ae uali est aequale,esscitur, ut aequalis plures habeantur ideae, qm ipsi aequale ipsaequali est aequale. Ns si nulli est aequale, ne aequale quidem fuerit. Adlixe inaequaliu ideas esse pati rone oportebit. Nam oppositorum perinde erunt aut non erunt
ideae. Inaequale aut constat inter hos in pluribus esse. Quo in Ioco opinionem rursus coem eicit, quasi diu sputet aduersus A priam opini onem, licens, Quorum,no dicimus per te genus esse. Genus aut pro subsistetiade natura dixit.Ipsum . n.ad aliquid,ut alio in loco teli tur, propagini simillimum est. Ratio porro qua tertius homo esse colligitur, hinoi est. Quae de substantiis coiter dicunt, ea proprie talia esse aiunt, de hic esse s qualia. at hic,quae inter se similia sunt, talia esse,quia participant eode aliquoiquod proprie hoc est, de id esse ides. Quod si ita est,de quod de quibusdam coiter dicitur,nisi est idem quod aliquid eorum,de quibus dicitur, aliquid est praeter illa. nam idcirco ipsi homo genus est, quia de lingularibus dicitur, de ab illis quoque discropat: γ nimirum tertius quidam homo fuerit preter singularia,ut Socratem de Platonem, e praeter ideam,quae de ipsa una numero est. Erat aut alia tophistarum ratio, qua tertius homo esse concluditur, ad hunc modum.
Cum dicimus, homo deambulat, no hiam quas idea
deambulare dicimus. immobilis est madea, neque sim gulorum quempiam, quippe quem non cognoscimus. Nam holem deambulare cognoscimus ex singulis: quis aut est de quo loquimur,non cognoscimus, sed alium quedam praeter hos tertium holem deambulare dicimus .est igitur tertius homo,de quo deambulare praedicamus. Huic erga rationi,qus quidem captiosa est,
easionem prinuerunt, qui eo e i singularibus seiungui, quod es sciunt qui ideas esse statuuntsed Phanias in eo libros
29쪽
libro,quem scripsit in Diodorum, testatur Polyxenum sophist am arguere tertium holem esse, ad hunc mod Si panicipatione ac societate ideς ac ipsi hois homo est, alique holem esse oportet, qui esse habeat ad ideam. At ipsi ho , cum ipse sit ideat non eli participulone ideae, sed neque homo quilibet. superest igitur alium quedatertium holem esse, qui habeat esse ad ideam. Ad haec tertium holem esse, ad hunc modum onditur. Si quod de pluribus vere praedicatur,aliquid est diuersum ab iis, de quibus praedicatur, auetores. n. idearu huc demons rate rebantur idcirco .n. istis ipsi EO est, quia ho de pluribus singularibus hoibus v tre praedicatur, ac proinde
diuersus i lingulis hoibus esl, si res ergo ita sese habet,
ἡ,fectu ut tertius homo sit, perinde suerit consentaneu.
Nam de singularibus ipsaq; idea homo praedicatur, est igitur tertius homo praeter singulares, ipsamq; ideam. St. n, qui praedicatur, diuersus est ab iis, de quibus praedicatur. & per se subsistit, homo aut de singularibus atq;
idea praedicatur, nimirum tertius homo suerit a singu- Iaribus, ipsiq; idea diuersus. Sed hac rone quartus quoque homo esse confirmabitur,qui de hoc,& idea, singularibusq, proiectur: dc item quintus,& hoc in infinitu. sed haec ratio eadem est, atque prima: quod incommodum his accidit, dum similia alicuius eiusdem participatione similia esse statuanti holes. n.& ideae similes inter
se sunt. Duas igitur rationes, quae ex aetiores esse vid hantur,conuincit: alteram , ν eorum quae dicuntur ad
aliquid, ideas esse confirmet, alteram Ptertium hominem asserat,& homines demptos ne multiplicet. Qua ratione v nu mquodq; multiplicari potest ex iis, quoruideas esse tradunt. At priore quidem tertii hominis expoti tione tu in alii quida, tum in primis Eudemus aperte in libro de dictione utitur, posteriore vero ipla quar
o dei deis,& in hoc paulo post.
Atque nino rationes eae , quae fiunt deformis, ea tollunt,
quae nimis esse volunt qui formas inquiunt esse quam ipsas deas. t. v. H no D dualitas prima Ad numerus, id quod
es aua Hutit, prius sit eo quod est perfici 'co Atque vino rationes hae, quae fiunt de formis, ea tollunt si magis esse volunt qui formas inqui ut esse, quam ipsas ideas. Manis aut potissimumq; principia esse volunt. Nam principia his iplarum quoque idearum sunt principia.Sunt vero principia unum, de dualitas inde finita, ut paulo ante dixit,& ipse refert in libro de buno, quin & numerorum haec esse principia istis placet. Haec igitur principia, rationibus ideas asserentibus,tolli δν- stetur, quibus principiis sublatis corruent ipsecto quae deindet quutur. Siquidem haec ex principiis existunt, ac proinde ideae constate nequibiit. Nam, si de quibus-c sique aliquod c6mune dicitur, in his in quiddam separatum, de idea, de dualitate vero indefinita dualitas dicitur, sequitur, ut hac sit prius aliquid, ac idea,& se dualitas indesinita non erit principium. Neque rursus ipsa dualitas prima principiumq; fruerit. Nam iterum de illa ut idea numerus praedicatur,cu istis ideas numeros esse Placcat. Quare numerus, qui sit aliqua idea, prior erit per illos,& tunc infinita dualitate, quae his est
principium, numerus erit prior, non e diuerto numero
qualitas:ita non iam erit illa principium, siquidem cultabit id ne quadam talis est. Praeterea positum cst,hac pse numeri principium: rone vero proposita efficitur, ut 'umerus dualitate sit prior. Ad haec, si numerus est ad aliquid, omni Lia. numerus alicuius est, estq; numer m ς bua priori cum a quoquc duylitat Qq am pii η' Dadacipium esse statuebant, prior sit, utiq; ipsem ad aliquid
prius erit eo, quod per se existit. quod quidem est absurdum.quicquid. n.ad aliquid dicitur, posterius est,quippe quod habitudinem significat naturae praeexistentis, quae natura prior est habitudine, quae ipsi accidit.Nam
ad aliquid , ut in Moralibus dixit, propagini simile vi,
det esse.Quin etiam s quis numerum quantu esse,non
autem ad aliquid esse dixerit, fiet ut quantum substan tia prius sit. Praeterea istis ad aliquid principiu eius esse, quod per se subsistit eoq; prius dicere, consentaneum est,cum ideam ipsis substantiarum principium esse placeat ,& esse ideam positum sit in esse exemplar, sitq;
exemplar ad aliquid. Exemplar. n.alicuius exemplar est.
Iam vero, si id cas esse consistit in esse exemplaria, pro secto que ad ipsarum exemplum sunt,& quorum sunt ideae, imaginum erunt imazines. hac au t ratione quaecunque sm naturam consiliunt, ad aliquid per eos ens ei dicas, cum Oia imagines snt,&cxeplaria. Prsterea, si esse ideas consistit in esse exemplaria, estq; exempla dgratia eius quod ad ipsus esscitur smilitudinem, &quod propter aliud est, hoc ignobilius est illo iideae nimirum, quam quae ad ipsarum similitudinem efficiuntur, ignobiliores erunt.
Et uniussia etiam ea, quibus opiniones quidam deictis secuti, principiis sunt aduersati. Et uniuersa etiam ea, quibus opiniones quidam de s ii deis secuti, principiis sunt aduersati. H moi q uaedam
sunt rationes,quae praeter commemoratas per id earum
positionem,principia ipsarum amoliuntur. Quod cointer de si quibus dicitur id principium est, ideaq; illo
rum, principium autem coiter de principiis, elementude elementis dicitur.ergo principiorum & elementorualiquid est principita, eisq; prius,ac proinde neque principium luerit, neque elementum. Ad haec, id ea non est
prior quam idea .nam similiter oti ides sunt principia, sed ipsiunum de ipsidualitas perinde idea est, atque ipsi homo, ct ipsi aequus, S alia quaeq; idea, non igitur alte
ra prior est altera, nec alterius principium, ergo neque unum nec infinita dualitas principium est. Item ideam ab idea informari absurdum est, cum oes formae sint. at
si unu & indefinita dualitas principia sint, idea ab idea erit informata. Nam ipsi dualitas ab ipsi uno insormabitur. quae sic principia esse traduntur, ut unum sit so ma,dualitas autem materia.haec igitur non sunt principium. Quod si dualitatem indu finitam ideam esse negauerint, primum aliquid erit prius ipsa, q principiu est. Nam ipsidualitas cuius participatione ipsa est dualitari hac prior erit. Neque.n. est ipsa dualitas participatio, ne.de ipsa. n.dualitas praedicabitur, qm de dualitatibus praedicatur. Deinde,si ideae simplices sunt,non conlubunt ex diuersis principiis. At unum, &dualitas infinita,diuersa sunt.non igitur ex his constabunt ideae. I si dualitatu multitudo mirabilis fuerit, si alia sit ipsi dualitas, alia dualitas infinita, alia dualitas mathematica,qua numerantes usurpamus, quae a prioribus illis est diuerissa. 2 item alia, quae in numerandissensibilibusq; habe
tur. Atqui haec incommoda sunt, cum positit quispiam, horum placita de id eis secutus, principia demoliri, quaeiplorum lententia sunt id eis potiora. ,
Praeterra qui em existituationem qua ideas disimus esse,n solumfissumiarum ei uniforma Ita multorum etiam
caeterorum. Gl enim νnus conceptus,no modo circa subfla, tias, sed etiam circa caetera. Etscientiae non substantusioli
30쪽
D. cestate autem omisgusue quae de ipsis habentur, si formae participabiles sunt,substantiarum duntaxat Ucas
exuese est. n enim per accidens participantur. Praeterea existimatione quidem, qua ideas dicimus esse. Ex rationibus, inquit, confirmantibus ideas esse, efficitur, ut non substantiarum solum sed complurium aliorum ideas esse costendum sit, ut supra demonstratum est, illa. n. ratio. quiddam coe in pluribus intelligi, quod, etiam lublatis lensibilibus, intelli atur. mortaliuim rerum ideas esse demonstrat. Eae vero, quae ex doctrinis colligere moliuntur,non modo substantiarum, sed multorum aliorum ideas esse consciunt. Neque. .
substantiae solum intelligutur, deletis etiam iis, de quibus intelligi praedicatur, sed quanta etiam & qualia.de
horum entium quodque. Neque doctrinae de substantiis tin habetur.Quin etiam si virtutum ideae sunt, non substantiarum modo erunt ideae,cem virtutes non sint substantiae. Illud aut, Et alia eueniunt lim sit in sinita dbest, quia sunt assae quaedam rones ad assertionem idearum pertinentes,ex quibus efficitur, ut non substantiarum solum ideas habeti, sit constendum. Nam quod aiunt,unum de pluribus diei, quod idem cunctis inter se diuersis adest, sed differt ab ipsorum singulis , id non
substantiarum tin ideas esse confirmat. Neque enim ut unum de pluribus dicatur, in substantia tna usu uenit. Neque ea ratio, quae rerum constanter efficiendarum
eam esse dicit, , sae ad constans quoddam exemplum, quae idea est,esticiantur, in subsutiis solum valet, non magis quam alia, quae ad hile modum colligere molis. Quidquid assirmantes vere dicimus,id existit .sed assim
mantes concentus esse quinque vel tres,&harmonias tres,vere dicimus,tot igitur sunt.at numerus rerum nostratium insinitus estutini ergo alia sempiterna,per quae vere dicimus. & haec ratio non solum valet in substantiis, iusmodi rationes aliae quoque complures habentur. At necessarium est, inquit, & istorum placitis consentaneum si formae coicabiles fiunt, substantiarum imesse ideas. Na, si ideas causas illis esse placet, ut ea snt, que ad ipsarum ex eplar esticiuntur,& coicatione idea rum lixe sunt, satis intelligitur ipsas non ex accidenti coicari,neque per accidens causas esse ut ea sint,quae ad ipsarum exemplar, &ppipsas sunt, sed per se in eo γhae sunt.Ex accidenti aut quibusdam participare ea dici possunt,quae non participant rebus c5icatis,qua illis esse adest. Sed neque ideae ex accidenti coicatae sibi assimilatis, ut sint, praestare queant. Neque. n.homo est, v aliquo homini accidenti pa rticipat, sed ν participat homine,qua homo est. At ideae substitiae sunt. nequcin. his placet principia non esse substantias. t sic. n. non substantia prior esset quam substati a. necesse igitur est,quq his coicandis esse naci scutur, ea quoque substantiae sitnt,
substantiarum ergo im ideas esse,horum decretis consentaneum est. Nam, si ideae sunt etiam non substa aliarum,i. accidentium, primum quare non Oium accidentium, sed quorundam sunt i deinde ipsorum accid entiuidem vel substantiae sunt,uel secus. si non substantiae,emgo ideae, quae principia sunt, erunt non substantiae. At
ipsi ideas substantia i esse dicunt. Tum illud est absurdum, non omnes ideas unius potissimum esse naturae.
Quod si quis dixerit ideas esse intelligentias, vel substatias, cur quae substantiis per se participant, ea partim substantiae sunt, Se sunt, partim non substantiae' Sed eatenus cuiusque quodq; particeps esse oportet,qua
tenus non dicitur desubiecto: veluti,s quippiam ipsim O-FSparticeps est,id et perpetui particeps est, sed per accides.
accidit.n.duplo perpetua escia uare sormae siubstantiae exsit,
atque hae substantiam hic O ibi significant.
Sed eatenus cuiusque particeps esse oportet, quate. 6 3nus non dicitur de subiecto , .eatenus oportet idea
rum participia esse, quae ad ipsarum exemplar habent esse,quatenus aliquid na habet esse in Bbiecto, hoc est, quatenus no dicitur per accidens neque ex aliquo ipsi accidente. Nam hoc in loco, subiecto, pro accidenti positum est. Per te igitur,inquit, quae ad exemplar idearum sunt,es ficiunturq;,& sp ipsas existunt, ipsis participabunt, non aliquo eis accidenti. Et sic idearum aemula lubstantii fuerint,substantiis per se non per accidens participado. Porro exemplum apponit eius, quod per accidens esse dicitur. Nam dualitas quae participatione
dualitatis, dualitas est, sempiterni quide est particeps, sed per accidens sempiterni. Nam dualitas sempiterno
participans, est dualitas, at non dualitate per accidens participat. Tunc . n.perinde esset dualitas, atque sempiterna. Illi vero dualitati esse dualitatem non est positu in eo quod sit sempiterna, sed hoc ipsi accidens est: qua ob rem si quidquam sempiterno participans,dualitate participare dicatur, dualitate ex accidenti participabit. Ergo cum dualitate per se participet, sempiterno autem per accidens, dualitas erit, ac proinde similis illi, sempiterna vero non. Nam quae ex accidenti aliquibus
participant ea no sunt illi similia cuius participia sunt. s haec ergo nostratia id eis similia sunt, profecto non ex accidenti,sed per se illis participant. porro quod per se substantia participat, id quidem substantia est. Ergo necessarium est,& huic opinioni consentaneum, substatiarum sotu haberi ideas, squidem ille substantiae sunt,& quae substat iis participant,ea quoque substantiae esse intelliguntur. Eadem naque apud nos & in sempiternis substantiam significant, ut homo & hie S illi e subsu tiam significat,calidum vero utrobiq; quale. Quod si
verum est,esticitur, ut substatiarum nostratium solum ideas esse consteri debeant,si ideae substantiae sunt.Vercitamen in quibu Idam exemplaribus ita scriptum est, Sed cuiusque particeps esse oportet, quatenus de subiecto dicitur. & tune sensus esset, quae idea participant, haec oportet ut participet ipsa tum per se, tum in eo q Ide ipsis subiectis praedicatur. Itaque, si dualitatis ratio ei congruit, quod dualitate dicitur participare, dualitate participat. sin minus dualitatis, sed sempiterni ratio congruit participanti, tunc participat sempiterno Illud veroc quare sormae substantia erunt pro hoc dictum est, quare si formae erunt substantia, vel, quare formae erunt sola substantia, hoc enim positum et . Atque haec
substantiam δὲ hic & illic significant. Neque enim,ait, si quod apud nos est qualitas, id in Ideis est substantia.
oportebit harum modo substantiarum ideas esse. Naseri non potest si illae substantiae sunt, ut ipsarum aemula partim substantiae sint partim secus Haec enim vir bique substantiam fgnificant.
Vel quid id eris, unum, inquam, ipsum in multis aliquid esse praeter haec ipsa rixise lAlioquin quid erit dicere quiddam unci praeter haec σε in multis eril si hic, inquit non peris,sed ex accidetiparticipant ideis. quorsum isti dicunt aliquid esse pleri, pc,i. praeter iansibilia, id quod unum de pluribus dici
tur,&eli unum exemplar in compluribus his rebus Neque enim unum erit in pluribus , quod ex acci denti de iis dicatur, quae ad ipsus similitudinem ei secta sunt. Haec