Acta synodi discesanae vercellensis primæ quam excellentissimus et reverendissimus d. d. Alexander ex marchionibus d'Angennes Dei et apostolicæ sedis gratia sanctæ vercellensis Ecclesiæ archiepiscopus habuit anno Domini 1842 diebus 7, 8 et 9 iunii po

181쪽

rcut animum adiicere, ac tempestivis praemiis iuvenum animos ad pietatem, ac studia excitare, suasque Archiepiscopales aedes ad publicas quotannis exercitationes adaperire, ut quae studia antea veluti in silentio colerentur, in amplissimam postmodum lucem prodirent. Haud salis esse duxit editis saepissime in i cem , aut e suggestu liabitis orationibus mira dicendi vi ac sapientia resertis Cleri sui, ac populorum animos ad omne virtutis ac Christianae pietatis genus erigere atque inssammare; haud

satis habuit quotannis animarum Pastores, ac Consessarios ad Se Con ocure, eosque Sanctissimis monitis veluti in spiritu re-nmatoS, atque opportunis ad rectam Sacramenti Poenitentiae administrationem praeceptis abunde instruetos ad Suas oves r mittere. Haud satis spiritualibus exercitiis una cum suo Clero

singulis quoque annis interesse. Haud satis Diocccsim invisere editisque opportunis decretis maiori ipsius utilitati prospicere. Haec omnia tam multa, ac praeclara pastoralis regiminis munia illius gelo haud sussciebant, sed ingenti cum voluptate ceu in tabula spectans uberrimos fructus, qui ex hisce Cleri conventibus solent prodire, atque utilitates, iisdem Ecclesiam suam

diutius carere haud voluit, sed Praedecessorum suorum vestigiis inhaerens, ab iisdem naviter occupatam proFinciam, et ipse Strenue occupare decrevit, hanc nempe Synodum omnibus mirum in modum antea dispositis, alque paratis conFoea it iamque omnes. adsumus, iamque amantissimus Pastor nos omnes palerna caritate complectitur, alque ut olim iam in sua ad Clerum allocutione salebatur celeberrimus Episcopus, et ipse quoque sutetur, nullam sibi diem die SInodi iucundiorem esse, nullam,

quae in maximis molestiis, quas Pastoralis muneris cura assert, ipsius animum magis consoletur, ac recreet, quum in tot animarum Ρastoribus, atque Ecclesiae Ministris totidem veluti instructissimas acies videat plenas omnes animorum ad praelianda

praelia Domini, totidemque gravis sibi commissae pastoralis sollicitudinis adiutores, qui opera, vigiliis, laboribus, atque etiam

182쪽

periculis summa ope nitentur, ut Sanctissima Christi Religio in dies magis crescat, atque ampliscetur, laetemur igitur Ρastoris amantissimi votis tam benigne Deum vnnuisse, quodque PotiSsimum est, Serio cogitemus, qua tandem ratione et Deo optimo Maximo, et tam mirae pontificis caritati grati esse possimus, ipsius voluntati obsequamur, nostra eum ipsius studiis studia consuramus, ut haec Synodus felicissimum exitum consequatur. Nulla autem meliori ratione hunc sinem assequemur, quam si ea, qua par est .animi reverentia ac docilitate sanctissimas, quae seruntur, ue Promulgantur leges excipiamus, ac potissimum fideliter Ser emus eas quae ad nos spectant, quibusque Clericalis, ac Sacerdotalis nostra disciplina constituitur, enitamurque ut aliae leges ab Omnibus et singulis, quorum interest, in iolate Ser-

entur. Quid enim prosint Synodi, quid leges, Si non observentur 3 -Quid sunt inobservatae leges 3 Eloquentissimi viri verbis utari quid sunt inobser alae leges nisi veluti gladius in

agina reconditus, neque hoc unquam hostes dispelles, neque illis publicae felicitati inimica facinora extirpabis. Pro certo itaque, atque explorato omnino habendum: -Salutem, uti inquiebat Tertullianus, esse in obser atione legis, atque nobis Omnibus summa ope enitendum, ac nostram omnem operam in hoc collocandam, ut leges accuratissime observentur.- Ut vero

ulaCriores ac promptiores in istarum Clericalis disciplinae legum Obser antia reddamur, Operae pretium me iacturum puto, Si pauca de ipsarum praestantia, vi atque sapientia bre iter inmemoriam re oca ero. Utinam milii modo ex hoc ornatissimo loco ad tot clarissimos viros verba facienti illud ingenium adesset, illa eruditio cum ipsa dictionis castitate coniuncta, atque dicendi exercitatio, quae magna prorsus requireretur, ut aliquid possem in medium assurre, quod dignum hoc loco, vestrisque ingeniis videreturi At cum haec omnia mihi deesse plane intelligam, neque mihi fas fuerit hoc arduum.onus recusare, hoc Superest, ut vestram iudulgetitiam estIagitem, Festraeque mo

183쪽

humanitali etiam inque etiam commendem. Quod si exspecta- . tioni haud satisfecero, id saltem consecutus fuero, me, et enixam mearn erga Excellentissimum Λntistitem voluntatem, quoad sesti per me licuit, meumque in vos omnes, et universam Dioe-

- Cesim amorem declarasse.

Dolendum summopere est, vel inter ipsos sacros Ecclesiae ministros aliquos haud defuisse, qui Sacerdotalem, ac Clericalem disciplinam aegro animo tulerint, eamque veluti nimis grave iugum ab Evangelica simplicitate prorsus alienum conati su rint traducere. Quam indecorae, quam pudendae huiusmodi. querelae sint, quanta Fero ex adverso sit vis, praestantia atque sapientia istarum legum, quae Sacerdotalem hanc disciplinam respiciunt, illico comperiet. qui ad status nostri dignitatem, et ad eam, quam requirit sanctitatem parillisper animum inten- .derit. Quicumque enim Sacerdos vocationis suae memor paullo attentius haec reputaverit, simulque ad hanc sanctitatem assequendam .viriliter contendat nec pericula ignoret conditionis nostrae, facile is intelliget, quam sapienter, atque oPPortune ab Ecclesia canones, ac leges eonditae sint ipsi Divino .Iuri, eique plane concordes, ex quibus haec Sacerdotalis disciplina conflatur, ad suam intus Clericorum vitae cursus perpetuo dirigatur, is prosecto nedum contra has leges 'Obmurmuret, summo quinimmo habebit in pretio, ae diliget, easque tamquam necessarium sulcimentum inter tot, quae undique nos cireumstant pericula, ac peccandi illecebras existimabit. Quis porro, proh Deum, immortalem l mente concipere, nedum verbis exprimere valeat

quae, et quanta sit Slicerdotum dignitas, atque excellentia2 Eorum dignitas nullis possit comparationibus adaequari. Quid est enim Sacerdos3 Vir nempe ex hominibus aMumptus pro hominibus constitutus in iis, quae sunt ad Deum: ipse, qui pro Deo legation iungitur, mediator inter Deum, et homines, ipse lux mundi,' sal terrae, gregis Christi dux, atque magister, pi illa ipsa oculorum Dei, quid plural Ipsi Sacerdotes sunt Dii, qui et alios

184쪽

' in 79 . Deos essesanti Quanta vero, ac pene incredibilis ac prope Di- tua ipsis tradita potestas, quae duas Divinae ipsius omnipotentiae dotes amplectitur, Eucharistiae consecrationem, et int gram peccatorum veniam 8 Quam praeclaris, ac prorsus Ang Iicis virtutibus eos fulgere oporteat, ac caeteris praestare fidem libus i. In memoriam rex entur tot illae atque eximiae prorsus

virtutes, quibus eos ornari postulat D. Paesus, qui se Divino mulatui mancipaverint pro vario illorum gradu, Episcopatus nimirum, Sacerdotii, Diaconatus, ex quibus Ecclesiastica tunc

constabat Hierarchia: eos. nimirum vult omnino irreprehensibiles esse, nullumque crimen habere, ita ut etIum qui ex as erso est vereatur nil malum habens de ipsis .dicere. Εο ubet esse sobrios, temperantes, castos, modestos, pudico' continen tes, benignos. Λb ris petit, ut adeo omnes suos affectus in dominatu habeant, ut numquam ad iracundiam se abripi sinant, ut iustitiam sectentur, sdem, mansuetudinem, pietatem eamque doctrinae supellectilem sibi comparent, ut revera possint doctores appellari et esse, in doctrina sana exhortari, eosque qui contradicunt arguere. Τandem adeo ossiciorum suorum memores, adeo sollicitos legum suarum observantes, ut caeteris Semei possint omnium bonorum Operum exemplum praebere. Dabetis hic egregiam profecto veri Saeerdolis imaginem atque picturam, in qua videatur Apostolus Angelos potius, quam homines expressisse: eas siquidem is Clero vittutes requirit, quae ad Angelicam pene puritatem accedant. Si vero a D. Paulo ad Ecclesiae Patres aliosque sanctos viros gradum faciamus, quot quamque' praeclurae' hac de re ipsorum sententiae nobis occurrent 7 fitque ut pauca tantum aD .seram: --In gremio quasi consacerdotum positus, ait D. Ambrosius in libro de Dignitate Sticerdotali: in ipsos alloquor Sacerdotes.

Audite me stirps Levitica, germen Sacerdotale, propago Sanctificata, duces ac rectores gregis Christi, audite me rogantem os pariter et timentem . . . . dignum est, ut dignitas Sacerdo-

185쪽

talis prius noscatur a nobis, et sic deinde servetur a nobis, ut psalmographi sententia queat repelli a nobis: homo cum in honore esses, non intellexit; comparatus est iumentis insolensibus et similis factus est illis. Haec dignitas nullis poterit comparationibus adaequari. Nihil in hoc saeculo excellentius Sacerdotibus .... digne noscamus, quid sumus, et quod sumus professione, actione potius, quam nomine demonstremus, ut nomeneongruat actioni, actio respondent nomini, ne sit nomen inane

et crimen immane, ne sit honor sublimis, et vita deformis, ne sit deisca professio, et illicita actio. . . . magna sublimitas magnam habere debet cautelam. Honor grandis grandiori debet sollicitudine circumvallari. In Epistola vero ad EccIesiam Vercellensem: -Debet praeponderare vita Sacerdotis, sicut praeponderat gratia.- Et alibi Christum alloquens: -- Quanta enim Domino Iesu Christe cordis contritione, et lacrymarum sonte, quanta

reverentia et tremore, Auanta corporis castitate, et animi puritate istud divinum et caeleste Sacrificium est celebrandum, ubi Caro tua in veritate sumitur, ubi Sanguis tuus in veritate bibitur, ubi summa imis iunguntur, ubi adest praesentia Sanctorum Λngelorum, ubi tu es Sacerdos, et Sacriscium mirabiliter, et inessabiliter constitutusl- Quid vero Chrysostomus3- Quanta ergo puritate, ex Sacrificii excellentia concludit Homilia 35. in Mathaeum), quanta ergo puritate oporteret eum ESSU, qui hoc fruitur Sacrificio, quanto radiis solaribus puriorem esse oporteret manum carnem hunc dividentem, os, quod igne spiritali repletiit, linguam, quae tremendo nimis sanguine rubΡ- scit 3 In libris vero de Sacerdotio: - Sacerdotium, ait, in terra peragitur, sed caelestium Ordinum classem oblinet .... idcirco Sacerdotium Obeuntem ita purum esse decet, ac si in Caelis inter Potestates illas collocatus esset. . . cum videris Domitium immolatum et iacentem, ac Sacerdotem Sacrificio incumbentPm, ac precantem, omnesque pretioso illo Sanguine rubentes, an putas, te adhuc cum hominibus, et tu terra esses An non potius

186쪽

in Caelos translatus, omnique earnali cogitatione eliminata nudonnimo menteque pura. quae in Caelis sunt circumspicis 3 Cnm autem Spiritum Sanctum invocaverit, et horrendum illud , Sacrificium obtulerit, et communem omnium Dominum assidue tractaverit, quo illum, quaeso, in ordine constituemus 3 quamnam ab illo puritatem, quam pietatem exigemus 3 cogita, quales oporteat esse manus illas, qualem eam linguam, quae illa verba ciliandat - Sed plura non assero: oporteret namque aureos ipsius de Sacerdotio libros integros exscriberet hortabor itaque potius ut Saepe Iegantur, eiusque verba alte animis demittantur: vix enim dici potest, quam uberes ex ipsius lectione fructus seremus : adeo namque magnifice de dignitate ac sanctitate Sacerdotali loquitur, ut omnes in suam trahat sententiam, ac in admirationem rapiat. Quem Fero non moveant piissimi auctoris de Imitatione Christi ad Sacerdotes verbal -Si haberes angelicam puritatem, et Sancti Ioannis Baptistae sanctitatem , non esses dignus hoc Sacramentum aecipere, et tractare. Grande mFsterium, et magna dignitas Sacerdotum, quibus datum est quod Angelis non est concessumi attende tibi, et vide cuius ministerium tibi traditum est per impositionem manus Episcopi. Ecce Sacerdos laetus es, et ad celebrandum consecratus .... Vide nunc ut teipsum ire .prehensibilem exhibeas. Non alleviasti onus tuum, sed arctiori iam alligatus es vinculo disciplinae, et ad maiorem teneris persectionem sanctitatis. Sacerdos omnibus virtutibus debet esse ornatus, et aliis bonae Fitae exemplum praehere. Eius conversatio non eum popularibus, et communibus hominum viis, sed cum Angelis in Caelo, aut cum persectis viris in terra. Oh quam mundae debent esse manus illae, quam Purum OS, quam Mnctum corpus, quam immaculatum cor erit Sacerdotis ad qu0m totius ingreditur auctor puritatis i Ex ore Sacerdotis nihil nisi sanctum, nihil nisi honestum et utile procedere debet verbum.

Oculi eius simplices, et pudici, manus purae, et in Caelum

187쪽

elevatae, quae Creatorem caeli; et terrae solent contrectare.. Sacerdos interea tanta excellens dignitate, ut nulla humana et nequidem Angelica cum ipsa possit comparari ; Sacerdos,' quem necesse omnino est huic dignitati respondere eximiis, utque angelicis prorsus sirtutibus, haud desinit homo esse, et ipse circumdatus ins itote, lutea vasa portans, quae undique faciunt .. angustias, ipse, ut caeteri homines in hoc mortali corpore visit, iisdem assectibus ac . caeteri agitatur. Versatur quoque in hoc mundo, qui totus positus est iu maligno, ubi omnia, ex

Ioanne, sunt concupiscPinia Carnis, eone iscentia oculorum, Superbia vitac: Iersatur in hoc saeculo, quod ex ipso Tacito nihil aliud est nisi corrumpere, et eorrumpi, ubi laqueis, et hosti bus plena sunt omnia, ubi et a dexteris, et a sinistris undique impugnatur. Qua igitur rutione inter tui Mnestas exemplorum pestes, utque pernicies, inter tot pericula, ac peccandi illece- . bras posset se tueri, nisi sanctissimis clericalis disciplinae t gibus' veluti sulcimentis iuvaretur, nisi lusce .praesidiis, - .luti repagulis adversus tot undique ingruentes hostes commu- ,

niretur 7 Id porro praestant sanctissimae huius disciplinae I

geS, quae eo omnes tendunt, ut Claricorum mores ad eam ho

neSlutem, ae sanctimoniam estingant, quam Deus ipse ab Iisdem requirit, quaeque nil aliud sunt nisi tofidum rationta, atque praesidia, quibus cum ad virtutes assequendas, ac inviolate servandas, tum ad vitia vitanda facilior via sternatur. Id praestat haec disciplina, quae Clericum a venenato huius saeculi

commercio, a societate scilicet amatorum mundi seiungit; quae eaFet, ne se se in perpetuum negotiorum,. atque hominum

vorticem immittat, ad hilentium . meditationem, solitudinis amorem allicit, pertrahiι quantum licet homini ad sanctiscationem aliorum addicto; quae eundem prohibet a pompis, a, luxu, aspectaculis, aliisque periculosis, sutilibus, indecoris. Atque ut unum, aut alterum huius disciplinae caput attingam, quis non ideat, quam sapienter Ecclesia pristinis canonibus inhaerens,

188쪽

licet eorum rigore mitigato, disciplinae leges tuler 'circa Cle

ricorum cum mulieribus cohabitationem, consuetudinem, aesamiliaritatem; quamque prudenter sollertissimus noster Archi piseopus in sua Synod praecipIat, ut Clerici ri .Mulierum sa- v miliares consuetudines, et colloquia etiam sub pietatis ima. mi gine eflagiant, ut consessarii a nimia familiarstate cum alterom sexu abstineant. ab ipsarum domibus frequentandis . etiam m collationum spiritualium causa sibi temperentin Quis enim Jm ret, haec et Sanctarum Scripturarum Oraculis, . et Sanctorum Pa eum doctrinae atque exemplis,. ipsiusque rei naturae optime . i congruere 3 Quis ignoret, foeminarum familiaritatem rem. esse . aleae, ac periculi plenam, quod Solomon ipse infausta nimis experientia edoctus latetur: pinum, et mulieres iam fasiare faciunt sapientest Quis ignoret praeclaras hac de re Hieronymi prausertim, atque auctoris libri de singularitate Clericorum inter

. 'opera CSpriani inserti sententias 3 Hospitiolum tuum lut raro, ' aut numquam mulierum pedes ierant, omnes Firgines Christi . . aut aequaliter ignora, aut aequaliter dilige. . . Cli eis ψmnes Su- - . ,

. spiciones, et quidquid probabiliter singi potest, ne singatur ante

devita. Blandas ac dulces litcrulas sanctus amor non habet. Primulentamenta Clericorum. sunt frequentes mulierum accessus: nec ' Davide sanetior, nec Samsone forisor, nec postes esse Salomone Sapientior . . . . mementis semper quod colonum paradisi de possessione sua mulier eiecerit. S. Bieron. Epist. ad Nepol. et alibi . -In hac parte, ait.auctor de singularitate Clericorum: in hac Pparte expedit bene timere, quam male. sidere, et utilius est infirmum se homo agnogat, ut sortis existat, quam seriis. videri velit, et insimus emergat. quantos Icones. domuit una infirmitas descata, quae cuna sit vilis, . t. misera de magnis esscit praedam Quid nos haec γ Numquid non diligentissimc nos quoque, qui arctiori eaelibatus vinculo adstringimur, oportet custodii e castitatem, quod quidem thesaurum Portamus in vasis s- . ctilibus t Numquid caro nostra aenea, aut sortitudo lapidum sor

189쪽

mulieres misere lapsi sunt, multosque alios se Iidisse testatur auctor Soliloquiorum, quae Augustino tribuuntur, et a patribus audivisse, ascendisse primitus usque a d Caelos, et inter sydera nidum suum collocasse, Postmodum autem recidisse usque ad abyssos, et animas eorum in malis Obstupuisse: Ecclesia vero non debuit suis ministris, et ecclesiastici coetus decori sanctissima hac disciplinac lege prospicere 3 Ita profecto, et diligentissime haec lex ab omnibus observanda, ut hac ratione quilibet Clericus ob aliorum praesertim utilitatem propriae famae consu- Iat, neve periculo se obiectet, aut ipsius existimatio ulla foedi criminis probabili suspicione imminuatur. Si vero de ea lege loquamur, qua arcentur Clerici ab alearum lusu, choreis, aliisque profanis spectaculis, quis reprehendat, aut eidem iure succenseas Qui namque probe noverit per alearum lusum, qui non ab industria, sed a sertuna regatur, passim homines ad Daudes, sullacias, mendacia, periuria, serta, aliaque enormia Scelera inclinari, qui probe sciat, huiusee generis ludos ab ipsis civilibus legibus prohiberi, ab Ecclesia quoque Clericis sapientissime prohibitos fuisse satebitur, cum quia eorum conditioni sunt indecori, tum ne per hunc ludorum consuetudinem tempus perdant, quod gravioribus Profecto rebus debent impendere, patrimonium profundant, et animae ipsius fortasse detrimentum patiantur. Qui probe etiam noverit, quam Sanctu Sit lex. qua Clerici a choreis, comoediis, aliisque spectaculis longe abesse

iubentur. ac Fero Ecclesiae spiritu reserta, omniumque Conciliorum auctoritate firmata, eam valde laudaverit, ac Benedicto decimoquarto assentiet m merito caxisse Ecclesiam, ne Clericim hisce coetibus miscerentur, ubi amatoria cantantur, ac tur- α' pia. aut ObScoeni motus corporum choreis, ac sultibus essem runtur, ne auditus, et obtutus Sucris mysteriis depulatus tur-m pium spectaculorum, atque Verborum contagione polluatur. ηHae aliaeque plures quus silentio praetereo sunt disciplinau

190쪽

I85 leges, quas Ecclesia potestate a Christo accepta ad informandos Ecclesiasticorum mores coustituit, ac nemo satis mirari queat maternam prorsus ipsius sollicitudinem, atque caritatem, quaslios suos complectitur, eorumque potissimum qui in sublimiorem statum erecti sunt, necessitatibus consulit, ins itati opitulatur, sanctitati in iis servandae ac fovendae Perpetuo studet. Mirum namque, quot in sibi praescripta persectionis via eos pracsidiis auxerit, atque Iocupletarit, ac communem omnium Dagilitatem adiuverit, mirum quanta sollicitudine, atque Prudentia semper, ubique vel ab antiquissimis temporibus huic ORficio incubuerit ea statuta, illas leges promulgando, quibuS eorum disciplina constitueretur, collapsa instauraretur, ita ut eaedem manifesto notam reserant antiquitatis, perpetuitatis, universitatis quod maximam hisce legibus eonciliat vim, atque auctoritatem. Si namque plura huius disciplinae capita, quae in Praesens vigent, inspicias, ea comperies vel a remotissimis Ecclesiae in culis initium ducere, ab iis nimirum temporibus, quibus post tot saeva bella, ac persecutiones, pacatis tandem rebus, potuit Ecclesia disciplinae constituendae incumbere. Et quam is disciplina mutationi obnoxia sit, et re quidem vera antiquorum Ca- nonum severitate mitigata, in pluribus fuerit immutata, attamen xivcndi regulae Ecclesiae ministris propositae, quod ad rei naturam Bitinet, eaedem semper suere, constans ubique in sul, stantialibus concordia reperitur. Concilia mira inter se consen-Fione eadem praeceperunt, sanxerunt, easdem vitae normas

adprobarunt, ut decori ac Sanctitati Ecclesiastici coctus eonsulerunt. Testimonium huiusce rei luculentissimum habemus in iis, quae peracta sunt ab Ecclesia posterioribus hisce temporibus. Vable nimirum cupiens Clericorum mores ad pristinae sanctitatis, atque servoris laudem iterum efforescere nulla potiori ratione id se consequi posse arbitrata est, quam si veteres leges innovaret, earumque obseryantiam quam maxime urgeret. Id videas a sacrosanto Concilio Tridentino religiose observatum