Ruperti abbatis monasterij Tuitiensis, ... Commentariorum in Euangelium Ioannis, libri 14

발행: 1564년

분량: 315페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

21쪽

per tanta custodit mira, tanta conflauet diligentia, ut tentator diabolus, nulla unquam inuti. C 'i' niat eius vestigia , ignor ut unde vcniat, eiciat quo vadat. Quia ergo sic est in unu patris, quia peccatum non sccit, nec aliunde contraxit, idcirco ad reconciliandos li omines vultui soni ita. patris ciuidem ait istere venit, idcirco gratia S cratas per eum sacta est sicut supra dicium est: idcirco Deum, Civem n mo vidit unquam, enarrauit, id est, reuela ut, videndum hominibus

reddidic: hinc est illud in psalmo, uoa iacira paret, dum dicit, optra iba regi huic, dum luise

ua sua, id cui, sancti spiritus potcntia, veluti calamo scribae velociter scribentis, hoc verbum suum, halic sapientiam suan porcini iamque voluti sana, humanae natur e inscribit, alloqui iii eum lic: Frecloius fornia prae iiiijs Eoininiam, discita est pratia in lal, is tuis. Speciosus nanse

que forma est prae illus hominum: a videlicet non solum homo,sed Ec natura Deus est. Nam es silii hominum sunt quidem a laui per adoptionem dij, sicut supra dictum est ex testimonio psalmi dicentis Ego dixi, di: c lis d. iiiij ex cciii oti in s. Hic autem solus per naturam Deus est, solus patri seni obstantialis tritos et . Cuius diuinitas luc proprie tignatur hoc nomine Diuini quod est torma, diuinita. nai quc sol ma est, i mra utique non sormat a, quia videlicet creata iri vel si sta noti est lubstantia Dci, ac per hoc t dictum e constat, quia non formata, sed tan ina fibri tum scrina est, formata quippe dicuntur i. sunt ea quae constant ex materia simul dc soliva.

torma. Verbi gratia, ut i Cmo formatus dici or, quia ccnuat ex corpore&anima,ti sunt quoque cor rus solum, constans cx terra umus & Ucipias Laiura, vel etiam statua aliqua, constans ex niateria lapidea Vel a rea de a Gisicis sculpta ra. Deus autetia ex nulla constat matella, propter quod semper cit idem quod cit, non peti. otatur ni illisque iubiacet accidentibus. Quapropter di

ximitas non sormata vi dici sed lanium torma ea . Vnde Iesu Christi diuinitas pro rite lignatur per hoc, quod dictum Oi: speciosus Orma prx filiis hominum, ac si dicetetur: Ex eo quod Deus cs, speciosi is a glomotos es prae cunctis hominibus, quia puri sunt homi nes. Igitur dicturus, dictus aes; gratia in labi, tuis, recte praemisit, speciosus forma prae illi hominum, quod idem cis ac si dicat aruies ei latine ista: idcirco plenos est gratiae di verit iis, quia in principio crat verbum,& Dcris erat verbum. Vel sic dicat loannes Baptiuia: Id circo gratia S veritas per illum facta est, Via prior me erat, vel quia in linii patris est. I Et hocicstimonium loanniis, quando es scrunt Iudaei ab P ierosolyinis sacerdotes de leuitas ad cum ve interrogarent eum iu quis es o Hoe, inquit , cur reii simonium Ioannis quod dixi, quod nunc eo ii , perhibet, quod nunc clamat aduri sus omnes Aniicii risios, qui an e mariam Clirisium fuisse neri, ox. sant, imo A perhibes it di ci amabi qua in v bonis piscibus mali pisces permixti, conabun

matri , tur rumpere retia si ei. Hoc verum csi eius ti utimonium . Quod quando vel qaa causa coni monitus perhibuerit, ia ira dicam. Multum enim attinet ad rem, i ire tempos di caulam, prxsertim, cum exinde pol it dinosci vir uni ex tion inibus, an de coctores inicinium eius sit, id est, ea quae de Christo testatus esi, utrum ex coniectura humana, an ex prophetiae spiriis. ru percepit. Hoc ergo dico, quia i si unoni uni hoc quod praedictum est, tunc elocutus est, quando iniicrunt ludaei ab Hierosolymis iacerdCtes S leuitas ad eum, ut interrogarent eum: I ii quis Videlicci recensa deserto Venerat, Ubi vitam eremiticam, imo anaclaoreticam duinxerat, adeo secreta nata hominibus incognitani, ut quando venit Christus, aut Helias, aut v nus ex antiquis pro lictis,ex occultis Stoli Deo cognitis locis apparuit se putaretur. Quod ni nurum palatia iiiiii aratoc verita: scilicet quod non ex hominibia vi praeditum est, scd decae loles in ilium eius tuerit. Non enim sanna ictu excitus Venerat, quippe qui adhuc inter homines occulius depens,iailulsam sum operabatur, ne I ab illo per viii bilem aliquem nunciuiusuenit Iori rat euocatu ed sicut Lucas rescrs nullibili dici innariamsi natione tui sus erat,vt veniret prae

x p Pis dicate baptizare. Ait enim. Anno decimo imperii a yberis Coa , procurata: e Pontio Pila io ludaeam, I et rarcha autem Galilex Herode, es cxtera usque, lactiam eii veri si domini superos , iis Ioannem Zacliarix silium in dci cito, S reliqua. lcal nesciebat adhuc dominum Iesum secun

annes dum hominem, doncc idit cum venientem ad se inter iurbas ut baptizaretur ab co in iorda v p ira ite, si unc reu lante eodem spiritii quos per eum factum fuerat x erbum domini, cognouitii si tum proprium cste templutiri citas dum ver ei domani, ante cuius faciem mittebatur ut pararet lavi. vias cius: Unde&post aliqua d ciurus est: Et ego nesciebam eum,sed qui misit lare in aqua ha ptizare ite milii ixit: Super quem Videris spiritum Dei descendenteiri ιicut columbam, Amanentem in eo, hic cli qui baptizat in spiritu sancto. Non etiam nesciebat venisse Christum, cum ob lioc itaque a desertoillum expultisci spiritus, ut venicias pra dicando Rhaptizando, ins v p r A motaendo, iux coram illo praecursionis officio sungeretur. Neque ignorabat virtutem vel maiestatem eius, cum & nu notis gradus prophetae non ignorauerint, uno S non mi

nora quini Euangelium , scriptis quoque suis ipsi ioanni non incognitis, de Clii sio pro testati sint. Sed secundum hominem nesciebar illum Ut dictum est id cit, cuius tigii xae ves labitus est et, aut ubi ves quibus cum hominibus habitat et . Tanto ergo si delius

inspira

m neve i

22쪽

& omni acceptione dignius est testimonium,quanto ab Omni humano seu repurum,vel con iecturali praesumptione constat ei te liberrimum. igitur non ab re, vitiam dictum est, rei tuiti nil poli: o tempore vel causa: nunc ipsis verba restant, quod ad idem teli imonium perueri tum est, ordine di serenda. Nouerant Iudaei ex lege Sprophetis, mannum regem Clariri cicii esse Venturum, nec desecturum regem vel principem de Iuda, Pristit quam veniret ii te qui iam tendus erat. Si enim dixerat pater ipsorum lacob: Non auferetur ice trum de Iuda , dc dux destam re eius, donec veniat qui mittendus est. Iam vero iub oculis suis ea videbant, icilicet ab latum est e sceptrum de luda, duceniet de Demore eius, praeiertim cum in regno diuilo ac di

lacerato,quatuor alienigenae per partes i4ngulas principarentur. Igitur facile persuaderi poterant, ut crederent venisse liritium, ad Omne in sonum arrecti temper, ac liai pecti, nox n. laliquid audire cupidi, utpote iuxta carnalem opinionem tua: ri liabituri auream,ac gemma iam Hierusalem,oc seculum carnale, regnum* Uictarioliam, ua vi iuxta prophetam capieri res essent eos, qui se ceperant,scilicet Romanos,quoi iam sub dicione erant. Hoc utatim au i r e dicationem Ioatinis sacile iuspicari poterant, in tantiam, Vt ipsumcise Christum xlii macerit. Veruntamen carnalem illorum spe ni non parum Menacbar, quod humilitatem prunis en rix Pr. 'dicabat , S genimina .iperarum, iaciendo sciacius dignos pix nitentiae, fugere a Uen tura ira commonebat, de ita omnino regni Dei leges, tuis vitiis quibus libenter inhaerebant; contrarias illo praedicante tore,audiebant. Miserant, inquit ergo Euangelista, ab Hierosoly mi, sacerdotes A Levitas ad eum, Ut interrogarent eum, . ta quas i ii, inquiunt, bomo cantinominis, qui tanta aut ritate nouum baptii mi ritum inaucri, quem re e se dicis Nimirum au direcia iebant eκ ore ipsi ii , ut ruin ipse esset Christuς, icut viii exiitimabatur. Ac ille ri earundo erat , iicut supra dictum est, ut vento aduerto pollet agitari, ec a veritate deflecti, nee homo mollibus vestitas, Ut mensura in tuarii excedenti sanax iux praeconia, quasi palpantium manus, molli assensu exciperet, veluti iacturit tu, qui iri domibus regum sunt, quia pote ita tem habentes gratulantur, quod ab adulatoribus iuri benefici V centur. Interrogatas ergo,

protinus excutietis hirtas animi letas, pilis camelorum, quibus u Aterius erat contectus, multo a periores: Non sum, inquit,ego uri itas. Verax urique Veritatis praeco, cauit sapienter mortiferum diuini nominis adulterium velut qui caparari imp a te esse sciret, claricula adi poti iam veniendo,si ni iam te essie mentiri nollet. Notanda vero diligenter, non iis scia Ore apoli lico sumpta huiusce circumlocutionis exornatio, qua dicit sic: s Et consessus est, D non negat ut, o consessas est, quia non sum ego lici situs .al es quippe id est . ius dein lux in Ioanne c t verita iis & humilitatis Virtus, quae luς narratur, tanta est, ut digne elocutio eius splendentia ui senten tiarum, qua ii quibusdani odulis illustretur, Ut ait en sanius, i iremur, Ic eiusdem imitatione de teriemur. Nihilominus notandam Sc hoc, quod Euangelii in cniantiatione negativa qua dicit,nosum Stiristus, conseisionem esse affirmat, negationem ea e negat. Nimirum hoc intendit,ut iv

maxime loco Ioannem Bapi .siam, quod omnino probabile vera eli, hi tu i conse sine eme se ii γ M. Nam si Christulti se eis edixisset, Vel ita ob nantibus coniens uec, eum procul a labio , qui Cur lucis est, Christum elati negaster. igitur ex hoc ops tuo satis constans clit, quia dum dicit pro testimonio C: aristi. iton sum ego uta. tus, Uno de eodem dicio Glii .stum consessus est, Christucii non negauit ac eroinde Uerus hoc loco Chri ii cons isoc claruit. lta fidelis Ebri ii testiudigne ab euangelio Chrisiti testimonium recepit, pronuncia rite sic euangelica veritate, de coses

sus est, A non negauit:& subaudia risium: quem periecto negat bersi aliud dixisset, P diuit:

non scam ego hi istas. TEt interrogauerum eum: Quia ergo Helias es tu i t dixit Non. J No, inquit, iuxta senium Uel opinionem vel iram in periona Helias ille ego sum , qui in igneo curru raptus est in caelum,scituro tempore reseruandus sed sum homo alius, ante annos circiter triginta, patre veterano, matre sterili ea deni prouecta progenitus. Sic enim distinguenda est, qui ivis clicet sine ulla exceptione Heliam Leelle negare non poterat. Alioquin contrarium hoc es sci veritati , dicenti de illo ad turbas: Si Pulcis recipe te, ioannes ii lectit Helias. Nunc autem quomodo non repugnet peripicuum est. Nam quod ait Dominus ipse est Aelias, mysticum esse, Regere intelligentia, tequenti sermone demo aurat, dicens: Qui habet aures audiat. Videst com hoc est Helias, quod, iuxta aliud Euangelis testimonium, oenerit in spiritu & virtute He lix, dc eandem spiritus sancti gratiam habuerit Vel mensuram. Sed de vitae austeritas rixorque mentis Heliae pares sunt. Ille in eremo lite in eremo, Sc uterq: zona cingeba cur pellicea. ille quomodo regem Achab 5c Iezabel impietatis arguit,fugere compulsu; eui. Iste quia Herodis N He rodiadis illicitas arguit nuptias, capite truncatur. Vel idcirco Ioannes Helias vocatur, quia uiciat iuxta Malachram Helias praecellarus esit , dc venturum iudicem nunciaturus: incloanne; in primo aduentu secerit, 5 Vterque, ic primi, ille secundi a diaetatus nuntius sit. Itaque naγlti cum est, qud a Ioannes a Saluatore Helia, dictus eii. At illi mysteria non qu .c rebatu, de periona tantum Helix requirebant igitur contrarium non esit sententiae veritatis, quod Heliam te ei se denegatiqvia proculdubio quod millico intellectu, ut talia dicta in est, verum erat: illorum

n ii senia

anoes

23쪽

s RVPERTI IN IOAN. CAP. r. sensu, qui interrogabant, si diceret:Helias ego sum, salsum erat. Propheta es tu Et responditi L. Non a ri hoc planὸ verum est, licet de illo dicat Dominus: Quid existis in desertum videre. i. hriis propnetam: etiam dico UObis,dc plus quam prophetam .loannes enim virtute quidem prophe

.imite. ta erat sed officio propheta non erat .Quod autem Officio propheta non fuerit, palam fiet ex no om- ipia diffinitione officii prophetici. I rophetarum osticium fuit, verbum Domini, antequam calo. a. herci,carnein assumpi rum est e, dictis praei ignare, actis praesigurare. Nam et fiunt vel sue . i. runt plurimi,qui diuertis in rebus Propiae ix spiritia perdoceri meruerunt eos tamen solos ecclesia ianeta computat in catalom prophetarum,clui de Italiam is rebus, id est, de verbi incar nandi mysteritu ianeti ii iri ius omculum mente perceperunt, Voce Sc literis mundo annunclauerunt. Ioannes autem non hoc modo verbo Domini oblecutus est : quippe qui non in umbrarois.1. futurorum,sed in Veritate erat prxsentium neque proferebar propheticum iermonem,cui attendendum est et, tanquam lucernae lucenti in caligino; o loco, sed digito praetento monstra hac verum solem exori ieis,qui toti averti, mortalitatis Lax s quebantur occasum: Christinannhumanitati pene cocciatis aderat . cuius exortum non plus quam sex mensibus ipse ortu suo prccessierat. Igitur CE icio propheta non erat ,rectet hoc denegat requisitus,velut si dicat spons s paMat. i. Ianymphus: Non ego legatus,vi caeteri, Aenia tibi vel eulogias a sponso tuo detuli : sed ipse sponsus me architriclinum vel consecreta lena haberis,ecce te nuptiali die conuenit. Virtute au tem vel gratia propheta imo plus quam propheta erat:quia videlicet praesentem prophetarii omnium verticem Christum contingens,ipsius mysteria prophetis omnibus familiarius noue xat. Sed dicit aliquis: Cur interrogatus, trum est et Propheta,c Lini de officio negauit, de vir tute vel gratia relicuit Videlicet quia cum hi qui interrogabant ex aduerto coli litterent,quod N paulo post Euangelisia latenter innuit,cum dicit : Et qui misit suerant, erant ex Pharii eis. i in ergo iniqua vel insidiosa intentione starent ex aduerto, non placiait Ioannis habitatori spiritui tapientiae , Ut illis alio modo respondere dignaretur. i antum ad interrogata respon clit parcitate irreprehensibili. quia videlicet nemo iure reprehendit, quod non rei pondetur vis Prispe ira vel aliterquam modus inquisitionis exigit. Duo nanci modi tulit inquisitionis: nus, qui histori, proprie interrogatio dicitur:quo solo Dialectici utuntur, quo cum at quid inquiritur , semper xi .in. aut est aut non rei Pondcri Porret. Hoc videlicet modo nunc ista aduertarii sunt usi, uicentes: orroea Helias es tu Propheta es tu Alius vero modus inquisitionis est, qui nihilominus proprie per xi'J contatio dicitur: quein Dialcctici nesciunt, quo cuin aliquid inquiritur, multa ac diuersa proii ibo voluntate vel senili respondentis liabiiciuntur: quo item iiii tandem utuntur, dicentes: LQuis es, Ut responsam demus his qiu m: ierunt nos Quid dicis de teipio I Quamdiu ergo hi qui sibi sapientes 5c prudentes Videbantur, interrogationibus irreuerenter halaitaculum tantae gratiae pulsauerunt, itinplici negatione iuxta modum inquii monas ut par erat castati nunt. Vbi ve Mis , ro quomodocunque ad percontationem descenderunt,dicentes: sQuis es, ut responsum demustria, i his qui mi erunt nos, quid dicis de teipso J Tunc delectis illis sacerdotibus S leuitis, hoe destia i ha seipio rei pondu,quod intei rogare ipsi non nolitant,quodq; audituin praealtitudine mysterii nulcis . latenus attingere, ac per hoc pede sui contemptus conculcare non Iri stent. Ait: i Uno Mox cla mantis in delerto,dirigite viam Uni sicut dixit Esaias propheta. I Eant nunc magiitri scriptu rarum,qui clauini iciemiae tulerunt, proluentes penes te magisterium esse legis de prophetari eant iiii, Ss uolensu,ti pollunt, perspiciant huius lectionis suae lacramentum, aut certe, si non possunt humiliter ab ipso solui positulent,4 quo sublimiter eit propositum. At illi sapientes vi deii magis quam ess e volunt,neicire quam diicere malunt, nunc maxime, quando ob hoc missi sunt, quia tales xstimabantur, qui pollunt comprehendere omne respontum, Se de Oinni Mat.D. busqux dicerentur, certii habere iudiciti. Ergo praue prudentes declinant animo retrorsiam, Sehoe responsum dii simulatores callidi,quali non audierint,surda aure praetereunt. Vnde Sc ri deant paruulsiquibus haec di cxtera talia reuelata ium,abscondita autem a sapicntibus de pria dentibus, qui humilem spiritus altitudinem per superbiam nescientes, dcij ciuntur diam excol iuntur,& circa viles literae sarcinulas occupantur. Ex hoc enim,quod ait Ioannes: eno vore cla mantis in deserto,ex hoc dicto Iblis paruulis, id est,huin ilibus intclligi datur, quia contemporalem Christo se esse fatetur. Ac ii aperte dicat: Sicut supra dixi, non sum ego Citi titias, sed e go ille sum, quem Esaias interiori audiuit auditu clamantc Obis,ut paretis vias eicis , quia nucadest idem Dominus, icilicet Christus.Clamo enim nunc vobis: Parate viam domici quia videlicet dico vobis, poenitentiam agite,appropinquabit enim regna Dei. Cum ergo vox haec mea tanta sit, ut tanto ante tepore audierit propheta latus super cussi odiam suam,imo super custodia Ua. t. diii,stans totis noctibus,& si aspiciensi longe vidensi Clarisii ite quo Q vidit &audi Uic ita spii, S gaudio attonitus ericlamaui dicens: Vox clamantis in deserto, parate viam domini, rectas tacite s initas Dei nostri. Cum ecce tantus ego siti Ut de me quo is sit prophetali:, oc homines me suspicati sint iplum, quem expectaris,esse Christur dignucili, c credatis naihi, cutia vobis o stendero Christini Sicut enim ad hoc sit vox, ut verbum audiatur ilic ego ad hoc tactus vel

24쪽

natus sum, ut per ministerium in uiri Clitastus, qui si incarnatum verbum patris, praesens agnoscatur. Et quia clamo Parate V m Domihi in via nai qtie est Dominus, viam vitae prs sentis est inne: μ δε qui secundum ieieii per idem ςsit, icci dii nostrae mutabit: tatas varicta ad grande opus prosiciscitur. io via nunc et t. Ecce tanquam pooius procederis de thalamo

suo, eAultas i ut 'inas ad cur eouam .iam Vnde quo itiariis cli A limur o cxloeci tisio e cius, coccurius eius usque ad luminum eius. Noliae obuia te, nolite resistere, nolite Oaencticula ponere. Nana super quem ceci terit, coiit a inuet cum: .c illi, quoruin i cel e in morierit casu

rus est. Dirigite ergo, inquit, Via mi omini. At illi iurda turpi carctam cit aure claruo in eius praetereuntes, quatini ut dixerit, dicunt in conclusionei ic: Quid ergo baptizas, si tu non es Claristus,nesue Helias, neqr Propheia Poterant eadem memoria rencie id quod nouit si iiiii au dierant,qua de supeuora diligenter computant alsi doctrinam mallent lini adere,qu in qua rere. di angelista,ut lupra dictum cs,tacite innui curia lubiungit. Et qui initai fuerant erant ex Pharisaeis.J Ex pharisaeis, inquit erant, id clicet ex eis qui non Dei, sed suam quaerebat s lo riam,quicia iiiiii scientiae tulerant,fc nec ili introibant, nec alios intrare sinebant. Quo vitio nunc loann insistebant, non solutia non panitentes, sed S alios inuitari ad poenitentiam non

seretues, ac dicentes Quid ergo baptizas,si tu non es i tristias, ne P Helias, neque propheta IIgitur, et dicta est,quadonii serunt ludaei ab Hierosolymis sacerdotes de Levitas, 5 illi sic minterrogauerunt,sic percontaii iunt ora expectante tynagoga Iudaeorum N Pharisaeorum, a quibus missa int: tunc perhibuit io almes de Christio hoc testimonium, quod magna ex parte supra scriptam & expolitum cst. Tunc exaudita est vox clamantis in deserto, imo a deier' ve Sacti timent:s,ubi solitarius ac Heliae per similis vitam aluerat,qualem decebat esse legitimi de iii ma in lati testis, ne oculi qui vi iuri erant praesentiam Uerx lucis, qui 'piam haurirent de omni quae io. in mundo ei concupiscentia carnis me digitus, quo praetento demonstraturus erat agnum Dei, vel manus quas subiturum Sc a quibus baptizandum erat caput reuerendum potestaribus anne licis aliquid tangerent de omni ina illa picis coinquinantis,&pulchritudo oris, a quopia inita. Ddiendum erat reicimonium gratiae dc veritatis, aliquo modo dest reiceret, loquendo aliquidua vi aut otioli sermonis. Tunc illa audita est Vox magna, 'ox prae clara, a deserto venientis: . imo' od illo deterio clamanti ubi quondam iuistitia habitauit,nunc autem honicidae quos et dem iustitia delerentes se dei eruit cluorum ex uentu erant iii, quibus Ut supra cinctu in est in si ientibus hoc modo rei pondiis Ego baptizo in aqua, medius autem vestrum iterit quem Vos o citas. I i go quidem,inquit, non ab re,non absque coelestri auromate, no emens a tne ipso, sed nussus a Deo, baptizo in aqua, c proinde iunioibus admirationi, e quis sim ego tantopere qus ritis, quia non de medio Uestrior o decolici satione comunt, scd a deserto veniens, cum voce prae dicationis, actum oc habitum praesero sanctitatis. Et hic quidem nonnulla sunt, sed medita Pe strum stetit ia eat, in frequentia plebis iamdudum arii bulauit, in caui tu hominum aisaei actus est,& liabitatione conaria uni que iri tamen vos rici utis, que scire expedit, quem quaerere oportet,quem inueniae prodeli, in quem credere calus est. Γ ipse cst qui post me venturus est,ct qui ante me iactus est. D t cxtera quae supra expolita sunt, lux hae ordine ingrellus fidelis oeator elocutus est: auditores magis habens attentos,quam dociles aut benevolos, curioritate vide licet Propria magss attentos, quarta beneuolentia. Et eta tunc iPle quidem minui, hi latus autem Iesus crescere coepi tea tic diminuendo se coram lionam ibus,tatum crevi coram Deo, ut ultra illum crescere nullus potuerit homo Eno, inquit, baptizo in aqua. Iam in hoc diminutionis eius magna est lauririlitas, quJd cum dixisset, ego baptizo, addidit, in aqua: videlicet ut subaudias id quod paulo potidieturus est ille autem iiii piritu lancio Daptizat. Et quidem Clari ius quoque . in aqua bapti uat: sed haec est tertia, imo minuua baptistiti ei bis substantia. I res qui ' e tum qui testimolitum dant in Daptismo Christi Spiritus, aqua, Ni aliguis. Horum, ut dicetiam eii, qua minimum est,in qua sola baptizabat loranes, alitequam glorificato Iesu, latus casecipuis i i is itus ni o 5c antequam lanceato lesu iuius eii et sanguis eius. Maximum eat spiritus, in quo toto ' peccatorum remissio datur, quam io times dare non praeualens, baptizando ia i Enitentiam baptismo Claristi populum pr.eparabat. Christus emin per aquam o sanguinem Ueniens, non in aqua solum ea in aqua oc languine, solus in spiritu baptizat, tocii. caiue quomodo Citrii asea veritas, ut solus remissionem peccatorum dat, aqua ligna am, sanguine emptam, spiritu

sancto effusa m. Suae ergo diminutioitis cauta li.rc ao ipio i iocis ac minoris, tam longe di se I 3nne reris oppositio facta est. Amplius autem ac manifestius ex eo quoa te qua tu i , semetipitari di Ini μmiit, t crescat aestimario magnitudinis lWisit. Aic ent,nti Pie eat qui poli me ventia ius esit, qui . ille

ante ine saeius est. Hoc superius x ' ' My cst,icii .cet in eo post Ioannem venire hristum, uti scit aestinatiuitatem, pr 'dicationem, baptistarum qia que 5 mortem eius, ipse nascendo, prxaicanao, i, ptizando quoque moriendo secutus ire. Et ia hoc ante ilium iacius cit, quoa ilii pra latu. est. Sed hoc eit magnum ac prxclarum humilitaris speculiam, quod subiequutus alia uitas e uo no sum dianua vi soluam eius corrigiam calcea naenia. Hoc etenim dicto braeientibu quin vi aderans

25쪽

it xv pr nTI IN IOANNEM CAP. I. r. ἡ et erant nota similitudine,iuxta quod audire VH capere poterant, cum maxima si diminuti , ebrii ei a Christi commendat excellentian ,ec nobis d pectore torcunua: prati e perpulchia sanat ii

calcea- laui, quam nunc videmus viduitatem vel abiectionem synagogae. Hos enim apud veteres fuit, ' siquis eam,quar tibi competeret, accipere Uxorem nollet ile calceamentum ei solueret , qui citi. . ad hanc sponsi iure propinquitatis veniret. iii aut magis coinpetebat, Ut uxor esset lynagosa, quam ilia risus tota Patris h.creduas, vel uniueria quae cui abii trio usque ad sinem ieculicta, ita Quis enim patri propinquus magis cpsiliuου Sed hic competentem sibi Uxorem di celerecusa q ita quondam Deo coniunctam synagogam repudiat. Non erro putet eadcinibis . synagoga, quod a Christo pro Vixi O tuo repudiata , molen aut prophetas habeat, videli

Ait, . . cet, quia i ut loannes de scipso teliatur,nemo propinquorum Cli isti dignus cst loluere corii vortitio giam calciat 'enti eius a est, nemo patriarcharum aut proplietarum apud β lana remanere, vel

Ni cana in laluare po quae tristi coniunctione indigna eii. Quod tamen de aliter intelligi

potest. Nam quia calceamenta ex mortuis animalibus si unt, incarnatus Dominus quali cattaceatus apparuat,quia in ditari utate sua, morticina noarx corruptionis allum: lic. Vnde Sperprophetam dicit: in Idumaeam extendam calceamentum meum, id eit, nentibus innotes Plaues, cani perinc, nationis meae mys cri utra. Malloc ipsum incarnationis eius mytterium ocul s penetrare non sutricit, inuetii ari enim nullatenus potest, quomodo corporatur verbum, quo modo iii minus de Manticator spu itus intra vici iam matris ariimatur, quomodo is qui inicii, non habet, de existit,de conc pitur: Ioannes ergo soluere corrigiam calceamenti eius non valet, quia

incarnationis eius mysterium nec ipse inuessi inare sufficit, qui hanc per pro hetiae spiritum a roannes in, R. Sed o tu loannes, veritatis 5 gratiae riministes, nunquid non saltem hoc scire potes, quam ob cautam illa corrigia ligata est Nunquid ignoras, quo vel quali in diuersorio diuini ias calceata est Nunquid nescis quali ex muliere verbum caro factum cID I noras tu cae

leuis paranymptius 5 iponsi amicus, quod nos paruuli Ecclesiae silii non ignoramus ure go illet de hoc vox clamantis in deiecto ur non hoc euangelizas, cic vocem exaltas LGI I Videlicet, quia tempus nondum est. tempus enim loquendi, dc tempus iacendi. 4 empusi e loquendi tunc erit, cum silicis hominis a mortuis retorrcxerit. Non ergo ab regemnas seetus amantis, de magno desiderio clamantis, iux et imputat indignitati, quod tempus non a Ia. habituras sic, ut currat cum speciosis pedibus super montes euangelizantis, de praedicantis

Pacem, anticii cratuis bonum praedicant Oalutem, dicentis: Sion regnabit De is tuas.

N i. Hunc ane ius eius clamorem vel temetitem, Euangelista Matilixus aliis Verbis non minua exprimit, dicens ain autem post me Venturus est, sol cior me est, cuius non sum dignus calce menta portare. uia cnim est calceamematius portare, niti praedictum incarnationis eius my/sterium palam mundo annui si re Eccerunt hoc apostoli, quos propheticus beati sicans irim P Lla. tus: Cael ii tui etiarrant gloriam Dei, bc Opera manuum eius annuntiat tirmamentui Non sum loquelae Eeque ternaones, lurrum non audiantur voces eorum: In Omnem terram exi uiti 'us eorum, de in sines orbis terrae verba eorum. Et quis locius, quae verbi eorumc in sole, inquiunt, pol uit tabernaculum suum,&ii te ianquam spontus procedensse thalamo suo, de Hoc cienim iacientcs Apostoli,calceamenta eius in Idum,ain, de in omncs aliciat genas ex

tensa portauerunt, pro quibus S contumeliam pati, dc mori di ni sunt habiti. Ioanncς au tem in spiritu praeuidet enarrandae illius loris tempori, te non e se seruandum, magnus qui . dem,& nullo ii morai Ottoloium, ted de ieipso humiliter sei triens, de gratiam, quae iii ie est ' ' i' paratione illorum, qui illam Des gloriam enarraturi istant, paruam ducens. dicit Parique,quia priusquam Christus illa per passionem calceamenta deponat, suis electi, per tot iam mundum portanda imponat, ipse in angustiis liadis coiisummandus, ec ad iii se sceiceni arus iit, ut i luc quoque odicium ius peragat sex cursonis Geniit ergo prosiletis, quὀd calceamenta eius portar vel corrigiam cius loluere indignus sit a est, mysteri uri incarnationis Chri siti, glorianaque

resurrectionis non mereatur cum beatis an nunciare apostolis. eruntamen non Macherunt a iiiiii Galilss Oppidulum, non carcer Herodis adulteri tantum caput continere potuit, quin per Orn . oloi no nem mundia Dux adrigis et Ilicans et angelicis, cum sirmamento lienarraret gloriam Dei, id iuri est, cum beatis aposiolis allaionum ferret testinaonium verbo Dei, iiciat vique hodie persona

re non desinit in euangelio eluidem silis De itotus 5c inclytus,max me ex illo famoso leui moe his V mo, quod ei Chrii iussi te perhibuit: qui nemo inter natos imulierum maior eo iuri exit. si xc in netliama facta iunt, trans Iordanem, ubi erat Ioannes baptizans. Quia locus quoque quae risolet in causis, icilicet celebris,an delerius sit is,io quo ali iam quid vel ciet uni alteri cur: hene locum quoque Euangelista,in quo tanta UOX clamansis intorum, subiicit dicens: Hac in Beth ma stadia iunt trans Iordanem, ubi erat ioannes baptizans. Ac li dicat: O vos. ieiunx & pliari , stat, testi inolitum hoc, quod de cxio es. , non poteit distiteri, latere quenqua in vestrum non potuit. Nam de propinquus erat locus, utpote tantum quindecim si addidi sitans ab Hieroso

Luc. . lycnis, de tunc nimium celebris, quia videlicet ibi erat Ioannes baptizans , dc egredieba

26쪽

COMMENTARIORVM O r. r. 3'riir ad illum Ut alii quoque euangelis e reserunt , Jc vestri non tacent historio raptat' omni

regio ludsae 5c Hiero:olymitae Universi, S baptizabantur ab eo, consti tuo peccata sua. Ex culabiles igitur vos eis non sinit verbum domini, quod trans lordanem tam prope ad vos accellit, ct tali in loco talem per hominem, eo teme re quo mi istis ad illum, test metonium per hibuit veritati. Sed vos quidem nori credidi liis ei, at ille in Bethania, id est, domo obedientiae, scilicet in Eccletia quae ei clonius Christi, obediens sidei eius, itidein clamare non desinit, vos

impietatis acculans, nos in. fide Chr: ita suo testimonio corroborans . interca nemo qui ambi gat, i aianis antinam deiiderio iuspensam caelo inhaerere, Sc eum quem it Pus agnouerar, foris quaerere oculis intentis N antino iunicer orante. Nam spiritu sancto edomis, idcirco a deserto venerat, ct confluentes ad se turbas excipienς, baptizabat: ut eum qui peccata mundi tolle ret, venientem inter peccatores quod proculdubio laturiani erat de ipse a nosceret, Sc ex teris pal. m ottenderet. Sic enim, i pie paulo poli dieiuras est: Et ego riel ciebam eum, sed ut mam cstare ir iri Israel, propterea veni ego in aqua baptizans. Curii ergo staret in excelso speculator , omni mundo sublimior, deiiderio vulneratus, es cxlum pulsans gemitibuς, salia tem tuam videre sitiens, ut cana ct Uiciis ottenderet, de mortuis nuntiaret. s Altera die vidit ius in ad eum Uenientem ad te. J Altera inquit die, poli quam tanto clamore praeco velitati oblecuius se νςnie est,prxnuum recipit iides, deuocio remunerata est. Magnum utiq1ie recipit praenuum iliud ' stilicet quod i te qui sanctorum omnium corona esit Jc praeiritum, Pro magno repromittit, si Ioan a cens: Si quis diligit ine, dii gerur a patre meo, ego diligam eum, de marti testaboci ri ipsum. Quomodo enim ioannes viciens agnouillet eum, nili aliqui ex parte Ieius manifesta rec ei se ipsum Nunquia agnouillet eum, ii venieris Ioiarii mani testati et ei serui sormam, quam orra

nes videbant: Non utique, quia Lucut iam di tum est, secundum hominis sormam, ut Ioan nes i pie testatur, nesciebat eum. Vidit igitur in sorma hominis illam, qua speciosita erat pi xii Ins hominum, speciem de pulchritudinem, vidit mundo corde iliam quam pi estatus fuerat per eum saetam esse gratiam 5c veritatem. Vidit illum cic ait: Ecce agnus Dei, qui tollit pec cata mundi. J Hoc pia E quod dilatata mente vidit, hac breui enunciatione mirabiliter ex pressit. Suavitatem Dei, quat' ax corporali pariter 5 spirituali eius aspe iu dupliciter deice a

ius degustinuit, nobi protinus degustandam, gratia lationis voce resudit. Q Us enim exultauit Lu .r insans in gaudio, cum adnuc ei let paruus in utero, quod in aulam virgineam rex seculorum descenditiet: quanto exultauit trepudio iuuenas praedicans, cum idem rex Christui coram alloquendus adesset Et qui tam digna ux iupra elocutus est, de illo sentire meruit, dum sola mente videns, exterioribus illum quxi erce Ocialis, quanto magis ubi illum inuenit, dignum aliquid exclamando effari debuit aut potuit Exclamauu ιgitur magno concutrias impetu lati . t et, cti spiritus, de prioribus Uerbis quali auro mundo gemmam pretiosam superaddidit, dum gau maticidio metiti, in Vocem erumpente, dixit: Ecce agnus Oci,quii tollit peccata mundi. Cunni; nati io ni que si perior scrino eius,quali aureum subsellium rutilat in euangelica Glicilli quadriga ioc vero didicina tanquam pretioli istinus lapis ad augmentia ' decoris accedit, quod lancia eccletia ceriatim rapiens in fronte do in pectore suo prxsixum, frequentius concelebrat in laudit, s cisti. Ecce inquit agnus Dei: Ubi agnum auuas, cui acncem magni lacramenti adiriam rete Minuenis . Notum quippe est, quia per immolationem agni liberatus eii ab Aegyptiaca ierat γ g 'Oci

Duutepopulus Dei, & Pioraonem cum omnibus Aegyptii;, quorii duritiam decem planae non '

vicerant per manum Moli, tolus agni cruor,& vespertini in 'irica virtus iac ificii contriuit ck-

sis omnibus primogenitis , lilios quoque Israel per mare rubrum trani re iecit submerso P a

raone cum curribus de equitibus tuis. Hanc Vmbram futurorum, in veritate Oriciati mox adimplendam, Ioannes propheta ec plus qua in propheta,digito demonstrat: Ecce inquiens annus

Dei, ecce qui tollit peccata mundi, ac si dicat: Non plagae decem praec iriorum, quae per Moy sco data iunt, verberaucrunt suli cienter Utque ad plenam victoriam spiritualem P ara nem, libertatis S Uitae nostrae exterminatorem: ted languis huius agris, id est, hominis innocentis, qtai illum omia: no peccatum iecit, agni veri absque macula, qviem nec Origna ale, nec aliquQa actuale peccatum odiis cat , liberos nos ab illo mortis prx tuo de principe tenebrarum, trantire iaciet in iliam, quam in primo parente pcrdidimus, patriam lucis, oc veram tetram re promistionis. Non enim decem praecepti tanquam in decem plagis, reii tendo spirituali ita raoni, neque in carnalibus iacrii cii , 'pocuimus ad persectum iuirit cari nos aut patres nostri: sed hic agnus tollet peccata mundi, quanao penciens in cruce, riuo sangui s& aquae de la tere suo pro uentas, Umueriam ecclesiam tuam emiandabit, quanta clarique eit vel crit ab ini tio usque ad sutem seculi. Hoc intendens inc it te Ioannes Ba tuta, te naum alios euan renati gelistas dicebat: Ego a te debeo baptizari, de tu Venis ad me Debebat enim tam ipse ubi ni debeo ames eiecit baptizari in languine Giuitii, quia Uidelicet hactenus excubabat soris univer P i asa ab origine mundi ecclesia, non admittente iuninax iustati A centura, Ut cxle: te sanctuarium . Dii, ingrederetur atri Qui privaricationis delicto incuruata. Vnae dici Vnus ex lanetis illis, lanctus Lucae.a

27쪽

Εω.s & magnus Esaias propheta: Facti sumus ut immundi omnes nos, on nes ius itiae nos, sicut pannus naenstruatae. Ergo quod ait Ioannes ego a te debeo baptizat hoc ia m de se quam de omnibus quoiquot praeordinati sunt ad vitam, Veraciter ici sit. Per solam quippe gratiam id rennii caelorum reduci: aur, quod nulli erum nostrorum meritis comparare postumus. Nam S Abraham potuit quidem per fidem suam vel iustitiam, pa: cini reatus euadere poenam: sed O. bulaullis meritas iliari' qua in primo parente i sic e lixi edatus esit, potuit redimere gloriam. Res est non meri: sed grati in pnitudo vel aeternitas cxlesiis plo. i. Graiis data eii beatis an eli , gratis nil illonati is data soli prinus parentibus humani Leneris, gratis omnino, id est, per iolani Christi gratiam rea itur nobis, quicunque per ipsum nunc t econciliationem accepimus. Qui ol Ilitur solus N vertis hic est agnus Dei qui tollit peccata mundi. Quo dicto mirabilis praeco

di, lit pecca veritatis breuiter utran in una pessona lubstantiam, scilicet Dei ec hominis ostendit,utian ,

id cii, pati bilem humanitatis, impasi bilem vero diuinitatis naturam consitendam eci primiti

i, Nam ex eo quod homo est, potuit quasi agnus mansi crus port ri ad vi 'unam, dedito cor γpus tuum percutientibus, ta genas luas vclientibus, Ut cartii bus eius cn

cubaremur lanis eiu Σκo.ii Operiret ur: S coni xus atq; Ianceatus est, Vt sanguine eius post nostrarum frontium signia remin. Ex eo autem quod Deus est, quod potuit tollere peccata mundi, ascendens ad prae dam, S rupiens apud inseros ut catulus leon: s, non , alemc cti texe antiquo praecione, tyran no mortis, , nunc morte superata sedens ad dcxteram patris, credentium in se potenter pec cata dimittit. lianc ergo hic Euangelista , cui propositum est testimonia congerere diuinitatis biisti, dictum hoc non omittendum putauit, praesertim cum ianti sit splendoris,ut ab hoc cinsecto iactit, ab eo quod tollit peccata mundi, maxime comprobetur id quod superius diciu est, θε Plenum inaux ta veritatis. Nequitur: si ic est de quodi κι, qui poet me Venturus eii, at me de quo iactus est, quia prior me crat. J Acii dicat: Ne alium iuscipiatis in nom: ne Clirili tanquant ipledixi. sve sit Cliotius, neque i educantini quando dicent vobis, ecce hic Christus, aut ecce illic: quia hic Oenon alius, hic inquam cst Claraitias de quo dicebam vobis: Hic est qui venit benedictus in no mirae inini: alius cum venerit in nomine tuo, videte ne illum suscipiatis. Hic lesus Ut puia Lucie. i tur lilius Ioseph lilius est, tempore certo, N Prat initis diebus natus in Lethleem ex seminem ti David, scilicet, quando ablato sceptro de luda, A duce de s more eius, alienigena Hesodes in

h. 4b regno Dauid principasatur. IEt ego nescieba eum, sed ut maniscitaretur in is rael, propterea

veni ego in aqua baptizai H Nequeo saias ad mirari rerum omnium artificet Π,onmeni liaberi tem Virtutem, omnia prospiciente Dei sapientiam: quomodo summis ii negotiis non dedi ii ti. a. ta comi em habere secularem ae loquentiam, sic utatur illa veluti ancilla, sic secum iliam abdu- ita etia cat,ut magnitudine sua totam operiat : adeo ut non niti a diligentali itiis internoi ci queat gar, in diai- rulae huius pedisse lux praesentia. Ecce ena indum lapicntes iii astutia ipsoriarii comprehende regestit, euidentillicite ix logiimuin iecit. Supra nan per liuncto annem dapri talia, si delem tuae voluntatis interpretein proposuerat prouide, de abiem e liristo dicens, quia prior me e Carna. rat, de plenitudine cius nos omnes accepimus, S gratiam pro gratia, dic. Cori ait audi ii, opi' tor omnis populus, imo A libenter accepit, L lixis tum magnum fore regem, magnum Sinclyd.. d. riani ducem abitur m coronalia regni in capite tuo dominaturum a mari usque ad ma , uti,' te, S a numine Ut Q ad terminos Orbis ccrrarum. Haec enim una erat omnium sententia de liri Ostiiii. si' & iis prophetae indicauerant de illo. i amo ergo alientius audierant, di tanto procinatus vi M. O leuit canti Ioanni concellerant, quanto carnalibias subditi affectibus, voluptates corporis Somnium rei uni inuentiam, S per Omnia carnale ieculiam, Cluilio regnante, liba non a si tu rom sperabant. igitur constante apud auditores tanti Pr conis propolatione, veniente tandem. Iesu intei alios homines ad loaniuio, ali untit spuitias sanctus Per os eiusdiccns: Ecce agatis Dei usui tollit peccata mundi: Hic est de quo dixi,Sc. Ad haec auditor, qui supra nullatenus coii Luci 'a quiescit, imo quantis Potest argumentis depugnando contradicit: ieius enim hoico Galilio, validis crat, inter eos vi cxteri hominum hactenus ambulauerat, tanquam in patria sua. Sed profecto testimo, verum est illud, quia nemo propheta acceptus in patria sua. iret ergo ut hic, qui ali ri Q4 psit, confligat ni cadem assumptione lua,quod& lacu validis vici stetrimoniis, & ad ultimum a 'osia cocludens sic: Et ego Vidi Stellurionium perhibiai,quia hic eli tilius Dei. . Igitur cum dixisset,ee 'roo. ce agnus Dei, Sc. protinus ad confirmationem sui sermonas, S consolationem aduersari sumptum de caelo testimonium infert cum dicit: s Quia vidi spiriturii Dei defcci demeta cui columbam, & manentem in eo J Et Ui purum cile oliendat testimo uni suuna, ab Omoi hu

manos aliore vel gratia, & e linquit Helciebam eunt. Ac si aperte dicat: ux mea iiii Des ratia vel fauore humano condiactum, hoc illi perhibere testimomu in ELOm ciebam clam, quip pe quicum in deserto anachoreta cilem, nullamantehac habueram ciam illo concieri aiionem, nullum colloquium . t Sed ut manifestaretur in ii aes, pi .crca Veni exo in auria Da ci. α iis .J Id est, non veni a deterio,eo quod iorem euin i ea veni ego idcirco vi icirem eiam. Sed

28쪽

COMMENTARIORVM LIE. Ir. dii eum: Ad haec inquam: si tego nesciebam eum, sed qui misit me in aqua baptizare, ille mihi

dixit: Super quem videris spiritum descendentem licui columbam,& manente in eo hic est qui baptizat in spiritu sancto. I Itaque non voluntate humana, sed aut lioritate diuina veni in aqua baptizans. Et quomodo mittebatur Samuel in Bethleem , iciens ellia in filii; Isai, quem ungeret in regem,sed quis siliorum eius esset nescieris,sic N eso veni in Iordanem, liris tu in iam venisse sciens, sed in persona quis Cliri situs es et nesciens. Et licui idein Samuel ex occursu faciei David inest aagnouit, exat enim rusus 5 pulcher aspectu, decorat lacte, certior autem factus est dicente do mino: Surge de unge eum, ipse est enim, sic dc venientem hunc ad me,& reuelante spiritu agia Di, oc dixi: Ecce agnus Dei, de ego a te debeo baptizari, de tu venis ad me Certior autem sa ctus sum veniente super eum spiritu in specie columbae. ζEt ego vidi,ti testunonium perhibui,

quia Ilic est silius Dei.d Finis libri primi.

T UITIEN. IN EVANGELIVM

1OANNIS COMMENTARIOR UM LIB. II.

Ria sunt quae hoc loco dissincta diligenter considerada sunt, scilicet baptism i

Ioannis,de quo ipse ait, sed ut manifestaretur in Iirael, propterea veni ego in aqua baptizans. Daptismus quoque Chri iti, de quoad ipsum Ioannem dicium lius P iest: Hic est qui baptizat in spiritu sancto, de columbae ipecies in qua spiritus baptis

sanctus supra dominum descendens, eidem Ioanni octiensus est. Haec ut iam dixi diligenti conlideratione digna sunt, quia videlicet magna sunt Sc alta, quorum intellectu sides pascitur, i pes enutritur, charitas accenditur, totusque homo interior, velut matutinae lucis instasione ierenatur. Illud igitur diuinae gratiae prae Dio lumine, primum quaerimus quae causa vel intentio fuerit Ut Ioannes Cliristi gratiam no mine signans, officio pr.udicatis ei iret ut ipse ait) in aqua baptizans. Et quidem causa illa protinus occurrit, quod idcirco venerit baptizans in poenitentiam, ut hoc modo illi viam pararet, qui veniens post ipsum baptizaret in remiissionem peccatorum. Sed nunquid adeo necessarium erat baptizare in poenitentiam, quasi glorificato domino Iesu nemo poli et , nisi sit praeparatus baptismi eius percipere gratiam Hoc certe omnino alienum est a iide. Nam ecolura pauci admodum de gente illa cui baptismum poenitentiae praedicatum est, baptismum limiti consecuti sunt, ad nos autem absque baptismo poenitenti, tota icansmigrauit gratia baptismi in renuissionem peccatorum. Quid ergo intendit i piritus laneuis, qui prophetas cura nes misit, suo quenque tempore, dum Ioannem a delerio expulit, ut iret ad praealcandum ha ptis naum poenitentix Non enim sterilis ludaea valde dignos attulit poenitetiae fructus. Nec ve- Μat. . ro frustrari potuit in hoc facio quxcunt tuit intentio eius,quem proculdubio misit spiritus sari

ctias,cuius instinctu quaecunqrcci pta sunt, nullo prorsus impedire Ualente perficiuntur. Erigeri

da eii igitur conlideratio ab illa exili poenitentia populi, qui profecto quantulacuni fuerit, ni tui digna attulit tanto molimine vocis clam is in deserto, dirigite viam domini. in ipso ita ldomino nostro causam ean ac qui quaerit,hoc modo inueniet. Nemo fidelisi qui dubitet Chri situm lesti iri idcirco venisse in carne,ut peccata mundi tolleret,S in se transferret,iux ta Propi .ctam dicente, dc dominus posuit in eo ini'uitates olum nostrii, de pro nobis dolet,& disciplina pa λ' os nostrae super eum. Hanc aute vera ec sumina ei se poenitentiam pro omni mundo celebratam, res ipsa ostedit, ratio sentit, fides sancta consitetur. In ipso nal habitu poenitetis, unc Dei filium propheta ide qui supra intuenς,&aicendit inqui0 sicut .irgultu, dc sicut radix de terra utienti. Ibiam

Non est species ei neq: decor Sc vidimus eum,& no erat aspectus,dec. Igitur ad agendia pro cuia cto mundo poenitetiam, qua peccata cunctoria expiaret, dominii nostra Uenisse dubium non est. At ipse iuuenilem iam attigerat aetatem, Sc cum sciret se ad hoc venisse, ut tanto pro cunctis ut dictum est inlicio langeretur,im militer apud se latebat, expectans insorma lerui iuben tis Patris imperium, videlicet in totum opus suum non voluntatis propriae, sed verae at Q per sectae foret obedientiae. Dandum quippe nobis in semetipso nouerat eXemplum, nequis no strum de sanctitate vel scientia confidens, praeripere audeat munus ecclesiasticum, maximeque

sancta ac venerabilis sacerdotii gradum, quod videlicet eiusdem Chri siti domini peccata muta di tollentis, proprium est mini uterium. Vnde Apostolus ait: Nec quisqualia sumet sibi hono irem, sed qui vocatur a Deo tanquam Aaron. Sic de Christus non semetipsum clarificauit, ut Pial a Pontis

29쪽

G RVPERTI IN IO AN. CAP. II. .

ponit sex fieret, sed qui locutus est ad Deum, filius meus es tu, ego hodie tenui te. Ille ergo

sicut dicitum est legitimam atque ordinatam suimet expectante promotione, venit Ioannis N it I captista praedicans in deserto Iudaeae, & dicens: Poenitentiam agite, appropinquabit enim re pnum cociorum. Hanc autem Ioannis praedicationem huius este vocatione testatur idem Ioan nes Baptista, in hoc Ioannis Euangclio dicens, quia ut manifestaretur in Israel, propterea se tu ni epo in aqua baptizans. Igitur causa cur Ioannes venit in aqua baptizare & praedicare ba ahi, ut Piliniui in i cenitentiae, non est alia quina lucc, Ut ille sanctus saninorum, qui solus erat idoneu,

uti ad serre poenitentiam pro peccati Omnium electorum, adirentiam eius ab origine mundi pcinan zgenda tium, linc voce publica vocatus accederet palam ad caleste sanctuarium in coni pecitu Dei pra 'ro Π0 tris&sanctorsi angelorsi,vhi eodem spiritu in columbae specie super se descedente, de lignarcturti i/ti pontifex, quo dudum in Mariana superueniente, idem sanctus immaculatus homo conceptus est, non aliam habiturus quam offerret holitam, nisi carnem propriam, quam statina quadra Mai ..i ginta dierum S quadraginta noctium ieiuni , deinde omnibus ponitentiae modis asili iam tanErlae. ι dem pro peccatis nostris oblatiariis crat Deo Patri hostiam in odorem suauitatis acceptam. Hoc autem totum sic oportebat fieri, quatenus dicuriosam diaboli malitiam totamq eius dem Sathanae synaetogam consilium Dei pro tempore lateret, di de ipso latibulo suo crebris intermicans bcne si cns, eius sapientia sinapiscibus prosiceret. Propolitum nanque erat utiliter, ut primo aduentu occultus veniret si lius Dei. Nam lecundo idem Deus noster nianis este ve Psal. si ni et di non ille bit. Lene ergo Ioannes ex consulto sancti l piratus ministeri uiri suum, quo so lus quaerebatur Chrisus, mutit in turbam, palam uniuersis baptismum praedicam, cunctosque haptizans in pocnitentiam, ut dum idem pluribus cernitur, occatio d isteri and i de uno ad prae die Sa. sens iubtrahatur. Sic profecto Satri uel, de quo supra dictum est, nullus ungere regem quem Qς prouiderat tibi Dominus in illiis liai, Ze timens ne audiret Saul, vitulum tulit de armcto ex ptae

bai .ii cepto Domini, veni cnil dethleem admirantibus senioribus Adicentibus, pacificus ne est in esione pre illis riau, Pacificus, inquii: Ad immolandum Domino veni. Sancillica in ini cie venite me Dauid. cum ut immolem. Et eduxit eos ad sacrificium. Sic nimirum de illic unctionem electi regis, dei. llic inani ellationem Saluatoris, diuina proiit dentia in magna frequentia secretam esse voluit,. - is reiq; caecia est consulto maris qu. in occulte. Quia videlicet idcirco iacia est ut sciretur in suo quid co tempore. De his, qui baptizabantur in lordane ab eodem Ioanne cvt ait Lucas peccata sua tulit. coiisitentes, de dignos fructus poenite iii ix iacientes, nulli dubium esse debet, quin peccata illo rum hic in innocentia poenitens , di in poenitentia innocens, super te tulerit cum peccatis nium qui illum apud inferos expediabant, ita videlicet, Ut postmodum per passionein Christi

saluarentur, quotquot ex eis ab hac Uita deced cretu ante reuelatum eius baptismum, cuius desiis nil io vel regula est baptizari in nomine patris, S silit , A spiritus sancti. Nam quotquot ex eis perueniente, ad illam plenitudinem temporis, in qua dictum est, euntes docete omnes gentas, baptizantes eos in nomine patris, Sc iit l, A si ii itus sancti, non receperunt hoc lauacrum gra tiae ct vernatis, nihil prosciit illis baptizatos luit se bapti imo Ioannis, nec omnino saluare po tuti illos poeiaticinia iidei Christi non admi Ata. Ioannes enim baptizauit in aqua, solum poeni temtam indicens, ea causa vel intentione mitius quae iam pro posse dicta ent,non est,non etiam raptis peccator una remit Itonem tribuens. Christus autem baptizauit semel qDidem in aqua limul nu, pi & languine de latere suo prolluente , baptizauit nihilominus, imo N nunc baptizat in spiritia sancto, cum aqua N eius dei anguinis tui lacra mento perlectam tribuens peccatorum remis Tio restatis nem, quae e tra baptismum clos, postquam regulam eius deprompsit, nulli deinceps tribuitur.

De quo eius baptismo iam nunc dicendum est, licur supra propositum est. Γ Super quem vide ris inquit spiritum deicen demena sicut columbam es manentem in eo, hic cst qui Baptizat in spiritu ianeto. J Notandum diligenter, quod ciam propria posset eum appellatione de lignare dc dicere, hic est Christus, vel quod magis est proprium, hic est unigenitus Dei filius, maluit de scriptione vii, dicendo, laic est qui baptizat in spiritu sancto. Primo desiniendum est, quid sit baptizari in spiritu sancto, ac deinde dicendum, cur maxime hoc loco dicere voluit, qui bapti zat in spiritu iancto. in spiritu iancto baptizari,est gratiam accipere spiritus sancti, quae noli se ii seu modo quid s. t peccatum o alendat, sed N auxilium aduectus peccara praebeat, delendo prae sancto. terita, repellendo instantia, atque ita de seruis peccati faciat siliou Dci, de si iis irae filios gra i tiae, de ignotis Raducia is genus regale&sacerdotale. Baptismus enim Christi unctio est rega L fici lis sacerdotalis, qua ipse Unctus prae cunctis participibus suis. Claristus nuncupatur, quodHebiaice Mest as,Grxcc Christus, Latine dicitur unctus, qua ipse plenarie solus sic unctus est, ut particulariter Ungere allos,& iacere post i adoptionis silioς,& a se, qui principaliter unctus PGLqη est, vi Cios, id cli, a Christo vocari faciat Christianos , quod designatur per hoc quod dicitur: Hic est qui baptizat in spiritu iancto. Hoc ante Chri siti aduentum nullatenus estici poterat,

quia videlicet lex quae data suerat, peccatum ostendere tantum, non etiam auferre valebat.

Roin. γ Vnde Patres antiqui quamlibet tulit ad inferos descendebant, veterem Pateriise praeuarica

30쪽

lanis portantes ignominia ira, actualium quoi peccatorum non omnino e sentes comunes, Rom. quin aliquam contraherent iordem vel maculam, quam carnibus taurorum aut sanguinetur .corum emundari impossibile erat. Hoc erat opprobrium Israel, quod exprobrabat iugitertiostii incircuncti iri, Icilicet diabolus, insultans patribus antiquis quamlibet iustis 5 quodam, modo dicens: Quare venistis parati ad bellum eo quod legis mandato velut arma teocntes, nihil sortiter agerent, ncede te virum dare pol sent, qui pro cunctis iniret singulare certamen. Fcultra nai lue variis baptismatibus & iustitiis carnis, opprobrium suum delete conabatur, eo quod non liaberent lacerdote iii, qui spiritu in sanctum dare posset, cuius gratia vera de sola peccatorum remis o est. Cum ergo Ioanni signum datur quo Christum agnoicat, dicitur illi:

Hie est qui ba rizat in spiritu sancto. Quod idem est ac si dicereriir, hic est qui aufert opprobria

ab li tabel,videlicet peccatorum remictionem tribuendo, quae non datur omnino nisi iii spiritu sancto. Et llic baptismus non unius tantula potenti , sed duplicis operationis est . Baptizat Uus enim Christus in spiritu sancto, primum Ut dictum cui 3 peccatorum remittio em tribuendo. Baptizat nihilominus o secundi diueria inro namenta gratiarum conserendo. De gratia Da

que remi sionis peccatorum ipsa die qua resurrexi dici pie missi ilans discipulis suis, tuos uti ptismusim lauerat a peccatis eorum in sanguine tuo: Accipite spisti tum sanctum , quem se illis dare in au . Ο

remiti onem peccatorum testatur ipse, protinus adian ens: Quorum remiseritis peccata, remittuntur eis: & quorum retinueritii, retenta sunt. Deilia vero donorum largitate, qua diuersa rum ut praedictum est consert ori auacrica gratiarum dicit iple, Luca res eiente in Actibus A Amrpostolorum, quia Ioannes quidem baptizauit aqua, vos autem baptizabimini spiritu sancto non post nauicos hos dies. Vtrunque datum huius baptismi hic idem loannes Baptista apud p i , . euangelicias Matthium de Lucam exprimat, cum dicit: iple baptizabit in spiritu lancio Aci&id igni. napti et enim D in spiritu sancto, cum in suntem baptismi deicendente inui: ibili gra- Π ita ei uidem spiritus sanct omnia peccata eorum qui baptizantur dimittit. naptizat se igni, 'cum eiu lem sancti ipiritus seruore accentos, ioci es iii an ore , 5 ua liae conii antes, Vel scientia D: lucentes, oc zelo bono calentes in cit. Et in remidione quidem peccatorum nulla diuitio nati terest, sed xqualiter atque Uni imiter vita ea lenaque omnibus gratia re miluonti adeli, deponens omnes iniquitates no iras, do pro ciens in prostandum maris Omnia peccata nostra. In donis autem gratiarum non eadem omnibus quantitas impenditur, sed quodammodo diuiditur ma- dou re ruticum in diuisiones, dum alii datur sides, alii serino scientix& sapientiis, ali senera lingua om trum, alq interpretatio iermoniam, dic. quae omnia operatur virus atque idein spirat id, d. iii aetas iungulis prout Mult. Et in sanctis quidem noui testamenti haec baptizantis dona, hi ei, apri imi 'glorioli praeclara videmus insignia, quae nemo illorum antequam ιn remiissionem peccatorum baptizaretur perceptile legitur, praeter Corneliam, de eos qin cum ipso erant, luper quos adhuc Aa . oloquem e Petro cecidit piritus lanctus, Aerant loquentes linguis, i magnificantes Deum. Patres autem vereris testamenti nonnulli operationes viri iaciam, de plurimi prophetiam perceperunt, de baptizati non erant in remistionem peccatorum. Certum e. t enim, quia iunc omnes naptizati sunt, quando mortuus in cruce Chri tus nauuim languinis dc aquae de suo pro ait lanceato latere, in emendationem uniuersae ecclesiae, quantacunque fuerit ab Origiae mundi usque in ipsam horam mortis tuae, a se lino iust arum, i cilicet Abel, usque ad la is trociem, qiain cracenota sum eisias de lacere licisti tantae tamq: talutiferae inundationis dii

Dio, do auauin contea us est, regnumque eius suturum credens, eadem celeri confect ione mer catus est. Potitiam est autem extunc eiusdeiri bapti. mi l .icramentu in , ad primas eiusdem

sanctae ecci est e tores , ut qui quis ecclesiam ingredi cupit, quomodo illa iam baptizata est, x ipse baptizetur, sive Gentilis, Lue lud Lus. Cum ergo veteris testamenti patres ei dem ntactarum dona consecuti sunt, antequam Clitiaias baptizaret , quae idem Christus piceo lucis in altum dedit ho. ninibus noui testat nenia , certa discretione opus est, ut non igno ret C tristiana sides, quid nouis amplius quam veterious, Hii 5 quid nouis pari rer ac veteri hasci Chri sti baptii bio collatum iit. Nam bi caula poaculat Ut, de gratia Citristi vel san o i spicitus seritio habeatur, si delem acque calliolicum in dictis suis auuersa inis, lixrece fa- acic obiectionibus sui , qui de ii non selitu, interdum sermone delicit. Tanta enim per pa ires antiquos idem Deus operatus cit, tanta idem spiritus per Os sanctorum , qui a seculo sunt prophetatum eius locutus est, Vt obloquente aduertari , nouos veteribus conferre con te cio tria , prxferre Vero ut sicillimum iit, si non animaduerto prius. rei puncto, verbo riam agere cuculturia caperit. Primum crgo dicendum, ii iam baptii mi Claristi gloriam, quo sancti apostoli post ascentibilem ei uiderii domini glorificati sunt, accipiendo di uersarum dona gratiarum, maximeque genera linguarum, quae in lignum sunt non sidcli Leotii bus sca inlidelibus, vel prophetiam, qua maxime veteres sancti claruerunt, non eius esse Vir tutis, ut in eis talus periecta sit, Praeterinia cum alia dc boni, Sc mali habere pollini. Multi e Mat. γnim inquit Dominus dicent mihi in illa die: Donaine, nonne in nomine tuo Prophetaui

muri

SEARCH

MENU NAVIGATION