장음표시 사용
111쪽
ii, qui in fortunas huius invaserunt: eausam dicit is, ea
non modo luctum mors patrii attulit, veram etiam egesta. tem. Accusant, cto. 1 Anaphora valet plurimum ad Objgrgandum, O ad similitu
Est ejusdem verbi in extremum illatio: ut, Pecuniam petit. Nune denique t verumtamen petit. In Vatinium : Cum ego lege n de ambitu tulerim , ex Senatus consulto tulerim, ne Oi tulerim , fatois auspiciis tulerim. Philippiea a. Doleistis tres exereitus Populj Romani interfectos t Interfeeit Anatonius. Desideratis elarissimos ciUes t Eos quoque eripuit υobis Antonius. Auctoritas hujus ordinis afflicta es t Afflixis
Repetitio verbi in principio, & fine. Actione γ. Muia tiΦgraves dolores inυenti parentibus, ct propinquis multi. Eneidos 5. -- Cessas in vota precesque, Tros, ait, e Enea , cessa Alter modus Complexionis, cum aliud verbum In principiis iteratur, aliud in extremis. Cicero Agraria a. Quis
legem tulit ' Rullus. Quis mayorem Populi partem fugfragiis priυaoit Rallus. Quis comitiis praefuit Idem Rullus. Pro Milone : Quis eos posulavit ' Appius Quis produxit Appius.
I Symploce ornat multum Po m. Posterior autem modus utilissimus es ad objurgandum.
Est verborum trajectio : ut Cicero in B/uto. Crassus erat elegantium parcissimus , ScaeUola parcorum eleganti sinus. Pro Cluentio : in sue invidia culpa plectatur , e culpa inυidia ponatur. Virgilius Eelaga 8.
-- Crudelis tu quoque , mater , Crudelis mater magis , an puer improbus ille prtibus ille puer I crudelis tu quoque , mater. I Ploce tractantur graves sententia , adagia, animata , responsa acuta, carmina ingeniosa , ct βmbola. PO-
112쪽
Ejusdem verbi iteratio mutatis attributis Grammati- cIS. Agraria a. Deducuntur coloniae : quo quorum hominum i in quae loea s Pro Caelio : Ipsius autem veneni qua ratio singitur 8 ubi quaestum es ' quemadmodum paratum quo pacto s eui l quo in Deo trauitum s . Eneidos S. - Quo deinde ruis , quo proripis i inquit, Quem fugis S aut quis te no ris eo lexibus areet φMutatio generum : Actione T. Certus locus, certa lex,
certum tribunal, quo hoc refervetur. Mutatio Numerorum. Eneidos q. - Eadem me ad fata vocasses.
Idem ambas ferro dolor , atque eadem bora tulisset. Figurae ob Mutationem Verbi duae.
Cum fit mutatio in verbum simile : ut Fbilippica 3. En cur magifer ejus ex aratore orator factus st. Pro Cluentio : Sis in hae calamitosa fama , quasi in aliqua perniciosissima flamma. Adiisne 3. Ut ad audendum projectus, fle paratus ad audiendum. De Responses Aruspieum:
Non modo vincere, fed etiam vincire oporteret. I Paronomasia plurimum valet ad iocos, tam eos, quibus persona lacessuntur, quari ad eos, quibus facete de re aliqua disputatur.
Mutatio unius Uerbi in aliud melius: I ut pro Quin-th : O hominem fortunatum, qui hujusmodi nuntios , seu potius Pegasos habeati Pro Caelio: Nisi mihi intereederent inimicitia eum istius mulieris viro, fratrem volui dicere, semper bὶe erro. Pro Ligario : Cesit auctoritati amplissimi Viri, vel potius paruit. Fit aliquando Correctio non lubjecto alio verbo: ut pro Muraena: Atque haec cives, cives, inquam , si hoc nomine eos appellare fas est de patria sua cogitant. 1 Magnus est Correctionis usus in irrisione, ct in modestia animi
113쪽
Hactenus de FIguris Verborum. 2
cx Figura Verborum valent plurimum in humili dicendi tenere, quale Bucolicum est; ct in iocoso, ct in amatorio. Anadiplosis autem , ct Epanalepsis adbιbentur elegantissime ad libertatem animi exprimendam, o vehementem perturbaιionis contentionem.
FIGURAE Διανο ιας QUATUOR. Aut versantur in Petitione, aut in Fictione, aut In Permissione , aut in Negatione. Lae positae sunt in Petitione , aut habent responsionem, aut responsone carent. Posterioris generis formaequatuor sunt, Addubitatio , optatis , Exesamatio , Apostrophe. Διαπορησ1ς , ADDUBITATIO, i Est affi ctus solliciti hominis, & in consilii perturbatione haesitantis. Pro Sexto Roscio : Quid primum querar aut unde potissimum , Iudices , ordiar aut quod s aut a quibus auxilium petam i Deorumne immortalium φ Populine Romanii Vestramne , qui summam pote 'atem habetis, hoe tempore Mem implorem Actione T. Quid agam , Judices ' quo accusationis meae rationem conferam quo me ver tam 8 Ad omnes enim impetus quasi murus quidem boni nomen imperatoris opponitur. Virgilius GEneidos q. En quid agami rursusne procos irrisa priores Experiar t Nomadumque petam connubia funis Quos ego sum toties jam dedignata maritos Iliaeas igitur elasses, atque ultima Teuerum
ra Dubitatio multum ualit in Exordiis, o ut animi modestia nificetur, o ut auctoritate apud alios valeamus. Nam qui de rebri dubitant, quia diligentes videntur esse, magnam habent auctoritatem.
Est voti significatio : ut pro lege Manilia. Utinam, Quirites , virorum fortium , atque innocentium eopiam tantam haberetis, ut haec deliberatio vobis dis ilis esset, quemnam potissimum tantis rebus , ac tanto bello, praesciendum putaretis. Virgilius Ecloga 8. - En erit unquam
114쪽
En erit ut liceat totum mibi ferre per orbem Sola Sophoclio tua carmina digna cothurno Pro Muraena: Dii faxint, ut meus eollega vir fortissimus hoe Catilina nefarium latrocinium armatus opprimat.
Pbilintea a. Utinam aliquando dolor Populi Romani pariat , quod jam diu parturit.
I optario valet multum in Exordiis, ct ad favorem animi, atque gratiam significandam , ct ad docendam singularem alisujus hominis laudem.
Est orationis vehementior elatio : i quae saepe utItur particulis , o , pro , heu , eheu , variasque animorum Commutationes declarat. Pro Quintio : O rem ineredibilem l o eviditatem ineonsideratam l Pro Milone : O frusrafuscepti mei labores t o spes fallaeest o cogitationes inanes meae t AEneidos q.
Heu vatum ignarae mentes lAdhibetur haec virtus ad iIludendum: ut Pro Balbo. Dpraeclarum interpretem juris , auctorem antiquitatis, eo rectorem atque emendatorem nostrae eiυitatist Pbilippiea 3. O praeclarum e fodem Ουium ut funt Iupum l Habet interim admirationem : Pro Ligario. O elementiam admirabilem , atque omni laude , praedicatione , literis , monumenti ue deeorandami Admittit commiselationem. Actione T. O spectaeulum miserum atque acerbum l . magnum atque intolerandum dolorem l In Belua l-- En quo discordia cloes Perduxit miseros i en queis confvimus agrosi In Pison m. O scelus, O pesis , o Iabes t Ibidem. O tene brae , o lutum , . fordes t Sub hoc genere continentur Ae- clamationes , quae in extremis clauiuiis elegantissime a
hibentur. . neidss I. Tantae molis erat Romanam condere gentem. Eneidos 4.
Improbe amor , quid non mortalia pectora cogis
115쪽
iri istis , commisiratἰο: habet autem istum potissimum in extrema difiputatione, ct tunc vocatur Exclamatio. Punctulus cum pirgula diresta est nota Exclamationu.
Est mutatio sermonis a recto , & naturali cursu ad aliud quidpiam. Ad Deum. Actione 7. Nunc te , Iupiter Optime Maxime. Ad Hominem. Pro domo sua O Quinte Catule, patremne appellem l an silium S Negabas fas esse duos Consules esse
in hae eiυitate inimicos Re publicae. Ad incertam Personam. Virgilius Eneidos 4. Exoriare aliquis nostris ex ossibus ultor, Qui face Dardanios , ferroque sequare colonos. Ad Seipsum : ut illud Didonis . neidos
Quin morere, ut merita es, ferroque aυerte dolorem.
Ad res inanimes Ecloga S. -- Vos , Coryli , teses , ct flumina suebis. Uropbe si fiat cum consultatione quadam , Communiis eatio nominatur. Pro Quintio: QMaero abs te , C. Aquilli, L. Luculle , P Quintili, M. Marcelle , vadimonium mibi non obiit quidam foetus , ct a uinis meus , non multum me fallit, A eonsulamini quid Ais respousuri. Pro Carinna: Te uti in bae re magisro volo : quae o sitne aliqua hujus rei actio , an nulla s Pro Rabirio Perduellione : Tu denique , Labiene , quid faceres tali in re ae tempore φ eismignaυiae ratio te in fugam , ct latebras impelleret: improbitas ct furor L. Saturnini in forum arcesseret: Cosf. ad
patriae salutem ae libertatem vocarent et, quam tandem auctoritatem , aut quam vocem , cujus sectam sequi , cujus imperio parere potissimum velles φQhiod si s rophe fiat cum precibus, Deprecatio nominatur. Pro Rabirio Perduellione : Ab foυe Optimo Maximo , caeterisque Diti immortalibus pacem ac vemam peto. Pro domo sua : Quocirca te , Capitoline , quem propter b nseia Populus Romanus Optimum , propter vim , Maximum nominaυit, teque , Juno Regina , te custos urbis, Minerυa , precor quaeso. Virgilius . Eneidos I.
116쪽
Musa , mihi eausas memora. Implorandum igitur Numen divinum In rebus magnis. Homines autem deprecamur, cum auxilium , aut veniam, 'aut aliquid aliud petimus, aut alios commendamu S: Pro
Quintio : Te, C. Aquilli, vosque, qui adesis in judicio, orat
atque obsecrat. Deprecamur res alias : ut Cicero Philosophiam , Tusculanarum s. Ad te confugimus , a te auxilium petimus tibi nos ut antea magna ex parte , sis nune peni. us , tot que dedimus. Pro Milone: Vos, enim Albani tumuli, atque luci, vos, inquam , imploro atque ob- tesor , vosque Albanorum obrutae arae Derorum , Populi Romani foriae ct aequales. Virgilius Georgicorum I. - Vos, o clarissima mundi Lumina , labentem caelo qua ducitis annum, Liber ct alma Ceres. 1 . Apostrophae subjecta μηι ires forma , Communicatio, Dein
precatio, & Hyposiopesis et hac autem extrema sit, cum alienam personam ad nostram tνansferimus, commrenicantes nobis uin vitia aliena, ut liberius νιιia aliorum reprehendamus. Sic Dimosthenes Olympiaca prima loquitur reprehendens gnaviam Atheniensium: NOs Omnem occasionem palsi sumus nobis eripi. omnis autem Apostrophe in Exordiis multum valet, o cum Prosopopoeia coniungitur.
FIGURAE quae Responsionem habent, duae,
Est alicujus petitionis responsio , & anteoccupatio: eaque duplex : Objemonis , & Deput lanis. Prioris generis exempla sunt in Oraιione pro Quintio , ubi objectiones Hortensii praesumuntur, & ratione ditatuuntur. Spectatur hoc ornamentum plerunque in Prooemiis. Cicero pro Sexto Roscio : Credo ego vos, Judices, mirari, quid sit, quod eum tot summi oratores , hominesque nobili simi δε- deant, ego potissimum furrexerim : qui neque aetate , neque ingenio, neque auctoritate sm cum iis, qui fedeant, comparandus. In Divinatione: Si quis vestum, Judices, aut eorum qui adfunt, forte miretur, &c. Pro Caelio: Si quis forte nunc ad t ignarus legum , judiciorum , consuetudinis nostrae, &c. Ovidius i3. Metamorphoseon: Huic modo ne prosit, quod, ut es, hebes esse videtur.
117쪽
Qua nunc pro domino , pro vobis saepe loeuta es, Insidia eareat: bona nee fua quisque recuset. Ulylses orditur ab occupatione eloquentiae, quam ad-Veziarius in armorum contentione vocavit in invidiam. Fit etiam in aliis partibus orationis. Pro lege Manilia: Requiretur fortasse nune, quemadmodum , eum haec ita snt reliquum possit esse magnum bellum. Pro Caelio: Di-eet aliquis , Haec igitur es tua disciplinat Sie tu instituis adolescentes Secundum genus , quod praecurrit Depulsiones, multum habet cum roboris, tum gratiae, quo Cicero passim est u us in Actionibus; occupavit enim quod Hortensius respondere posset pro Verre ; idque vehementer infirmavit. Ut Amtone T. Nosi locum : Oideo ubi se jactaturusAt Horten sius. Belli pericula, tempora Reipublica , Imperatorum penuriam , commemorabit; tum deprecabitur a vobis , tum etiam pro iure suo contendet, ne patiamini. talem Imperatorem Populo Romanos eudorum te simoniis erupi. i Piolepsis constat ex duabus partibus. Ex Propositione, ct Solutione e quarum ilia , Prohositio . exprimitur fere his vocibus: etsi, quanquam et posterior autem his vocibus, tamen, veruntamen , ct siqua suut bis pares. υsus autem Prosepseos in quavis dissputatione cernitur.
Est prompta & expedita redditio ad id quod promanitur. Cujus tres sani modi; aut enim in alteram ta tum partem , aut in utranque, aut in neutram cadit Ιnterrogatio. In alteram tantum. Pro Lege Manilia : Quid est tam noυum , quam adolescentulum privatum difflei-Ii Reipublieae tempore exercitum eonficere eonfeeit. bule praeesse φ praefuit. rem optime ductu suo gerere ἶ gessit. Pro Luarto : Apud quem igitur haec dieot nempe apud eum, qui cum hoc sciret, tamen antequam mr vidit, Reipublicae reddidit.
In utramque : Pro Quintio. Mittis initisu Praetoris μοrensilio i jussurum sciebas i quid ῖ ciam iussiset, tum mittere
non poteras ' In neutram : Cicero in Paradoxis : Meat,
118쪽
' . Uyniendum: posis , dandum: elisit , abeundum: misatur, extimescendum. Actione 3. Pater dat filiae 3 probibes : leges uni ; tamen te interponis. I in Dua sunt partes Subjectionis, Propositio , o Redditio : qua
Figura valet plurimum ad orationem amplificandam.
PROSOPOPOEIA, 1 QUAE IN FICTIONE
Est ficta Personarum inductio , per quam res cujuscunque generis sint, vocem & sermonem possunt accipe-Ie. Haec, vel Plena est, vel quodammodo Μuta. Plena, ctim tota Fictio Personae repraesentatur ; Muta , eum obliquae locutiones inducuntur. Plenae Prosopopoeiae duo sunt
genera: umam,Continens, inerum, Concisum. Continens coni at perpetua, & non interrupta ferinonis continuatione. Cicero pro Sex. Rasio. Patrem msum eum proscriptu non es et, jugulastis; occisum, tu numerum proscriptorum retulisis; me domo m a per υiin expulsis. Hujusmodi sunt .Fictiones in Diυinatione : una Siciliae , ut, Sicilia tota, suna voee sequeretuν , hoe diceret. Quod auri , q ιos argenti , quod ornamentorum in meis urbibus , sedibus , delubris fuit ; quod in unaquaque re benesicio Senatus , Populique Romani iuris habui; id tu mibi, C. Verres, eripuisti , atque abstulisi. Altera Siculorum. Si tibi, et,
Caeelli , hoe Stetiti dicerent: Te non noυimus , ne simus qui A , nunquam te antea vidimus. Virgilius Eneidos q. Dixitque noυissima verba: Dulces, exuυiae dum fata , Deusque snebant, Accipite hanc animam , meque his exsolυite curis. Vixi, quem dederat cursum fortuna , peregi: Et nunc magna mei sub terras ibit imago. Urbem praeclaram satui : mea moenia vidi. Haec eadem conformatio interdum cogitationes alienas subjicit : ut Cicero in Verrem , Actione 7. Oecurrebat baeeratio : Quid Cleomene flet I Poterone animadvertere in eos,
quos dicto audientes esse jussi : missum facere eum , cui imperium , potestatemque permise 'Prosopopoeia concidia est Dialogismus : estque vel to- C tius
119쪽
18tius orationis; ut Comoediae, Tragoediae, Disputariones Platonis, & Ciceronis. Pro Sylla. Cur dixisti tes,monium in alios φ Quia coactus sum. Cur damnati sunt i Quia ereditum es. Actione 7. Cleomenem nominare non licest; at ea a cogit. Moriere , s appellaris I at remiges non erant. Praetorem tu accusas' frange eerυicem. Obliqua locutio est apud Ciceronem in Dioinatione. Dicebam eos habere
Q. Caecilium , qui praefertim Quaesor in eadem provinciapos mr fuisset. Apud Livium , Lib. I. Urbes ct eaetera ex insimo nasci: deinde , quae fua virtus , ac Dii jubent, magnas si opes , magnum Abi nomen facere. Apud Caesarem in Commentariis hoc genus est usitati simum : ut Libro I. Oratio Legatorum Helvetiorum, qui dicerent, Sibi esse in animo sine ullo maleflcio iter per provinciam facere, propterea quod iter haberent nullum aliud; rogaretit ejus voluntate id Mi facere Beeat.
1 -Figura, et fi in tota oratione multum valet ad vehementes animi perturbationes excitandas ; tamen in Epilogis plus habet ornamenti , quam reliqua Figura. Ut fi quis in malos imitatores M. Tullii 'invehatur; poterit extrema oratione Ciceronem ab inferis excitare, qui sum his expostulet de inepta interpretandi ratione.
Concessio, I Licentia, Sustentatio. CONCESSIO.Hujus elegans est usus, clim id quod conceditur, stata nobis, & adverta parti nocet. Pro Quintio. Vertim id
tibi eoncedo, ut ea praetereas, qua eum taces, nulla esseeoneedis. Actione 7. Sit facrilegus , si fur, si flagitiorum
omnium, vitiorumque Princeps : at es bonus Imperator. neidos A. Esto, aegram nulli quondam flexere mariti. At quemadmodum Concessio in objectionis approbatis une, ita huic finitima Permisio in facti reique alicujus condonatione eleganter usurpatur. Cicero Agraria I. Si quid es, quod indagaris quanquam iniquum es) tameneon me sane. De Provincia Consulari. Lateant libidines
ejus ilia tenebricos, quas fronte O supercilio, non pudo
120쪽
re, temperantia contegebat. In Vatinium. Liset impune per me parietes in adolescentia perfoderis , vicinos compilaris , matrem verberaris 3 habeat hoc praemium tua indignitas , ut adolescentia turpitudo obscuritate , ct sordibus tuis obtegatur. Apparet nonnunquam in hoc genere apertior Ironia. Pro Flacco : Litemus igitur Lentulo , parentemus Cetbego , revocemus ejectos: nimiae pietatis, ct summi
amoris in patriam vicissim nos poenas, Diti placet sufferamus.
i υμ Concessionis omnis Qvistis qualitatis , ct translationis constat. Concessione facti, ut cum concedit Cicero, occisum fuisse Clodium a Milone; defendam jure factum fuisse. Valet etiam plurimum ad gravem reprehensionem, ct ad securitatem adversarii compa
Γαρρησία , LICENTIA, i Est orationis libertas, atque fiducia, liberius affectum mentis exprimens. Cicero Agraria I. Iis ego rebus, P. C. res iam vehementer atque aeriter : neque patiar homines ea me Consule expromere, quae eontra Rempublicam eoeitarint. Agraria a. Ego autem non fotam hoe Deo dia
eam , ubi es dictu Deillimum ; sed in ipso Senatu , in quo
esse loeus bule ooei non videbatur , popularem me futurum Consulem. Pro Diu : Adese omnes animis, qui adesis cor poribus : erigite mentes, auresque Osras , ct me de in- Oidiosis rebus ut ille putat dicentem attendite. Ego Consul eum exercitus civium clandesino selere conflatus , er dὸIissimum ct Iuctuosissimum exitium Patriae eomparasset; ineensione urbem, internecione eiυos, volitate Italiam, imperita Rempublieam liberavi. Pro Domo sua. Quare di rumpatur licet ista furia : atque audiat hae ex me, quo niam Iaeestoit : bis fervavi, ut Consul togatus armatosvieerim: privatus Confulibus a malis cesserim. Pro Ligario: Quantum potero contendam , ut hoc Populus Romanus exau. diat. &c. Excitat Licentia tragoedias in objurgationibus. Virgilius OEneidos I. Tantane vos generis tenuit sidueia Osri Iam caelum, terramque meo sine nnmine, Venti,