장음표시 사용
121쪽
Bella forent, nulli tota morerentur in urbe, Sic Martem indomitum Danaosque ad tecta ruentis Cernimus obsessumque acta testudine limen. Haerent parietibus scalae postisque Sub ipsos Nituntur gradibus clipeosque ad tela sinistris Protecti obiciunt, prensant fastigia dextris. Dardanidae contra turris ac tecta domorum Culmina convellunt; his se, quando ultima cernunt, Extrema iam in morte parant defendere telis; Auratasque trabes, Veterum decora alta parentum, Devolvunt; alii strictis mucronibus imas Obsedere fores; has servant agmine denSO. Instaurati animi, regis succurrere tectis Auxilioque levare viros vimque addere victi S. Limen erat caecaeque fores et perviuS USUS Τectorum inter se Ρriami, postesque relicti A tergo, infelix qua se, dum regna m3nebant, Saepius Andromache ferre incomitata solebat Ad soceros et avo puerum Astyanacta trahebat. Evado ad summi fastigia culminis, unde Τela manu miseri iactabant inrita I eucri. Turrim in praecipiti stantem summisque sub astra Eductam tectis, unde omnis I rota videri Et Danaum solitae naves et Achaia c3Stra, Adgressi ferro circum, qua summa labanti SIuncturas tabulata dabant, convellimus altis Sedibus inpulimus lde; ea lapsa repente ruinam Cum sonitu trahit et Danaum super agmina late Incidit. Ast alii subeunt, nec Saxa nec ullum
Vestibulum ante ipsum primoque in limine Pyrrhus
Exsultat, telis et luce corUScUS 3ena
Qualis ubi in lucem coluber mala granun a paStus, Frigida sub terra tumidum quem bruma tegebat, Nunc, positis novus exuviis nitidusque iuventa, Lubrica convolvit sublato pectore terga Arduus ad solem et linguis micat ore trisulcis. Una ingens Periphas et equorum agitator Achillis, Armiger Λutomedon, una omnis Scyria pubes Succedunt tecto et flammas ad culmina iactant.
122쪽
P. VERGILI MARONIs Ipse inter primos correpta dura bipenni 480 Limina perrumpit postisque a cardine vellit
Aeratos; iamque excisa trabe firma cavavit Robora et ingentem lato dedit ore fenestram. Adparet domus intus et atria longa patescunt; Adparent Priami et veterum penetralia regum 485 Armatosque vident stantis in limine primo. At domus interior gemitu miseroque tumultu Miscetur penitusque cavae plangoribus aedes Femineis ululant; ferit aurea Sidera clamor. Τum pavidae tectis matres ingentibus errant 490 Amplexaeque tenent postis atque oscula fgunt. Instat vi patria Ρyrrhus; nec claustra neque ipsi Custodes sufferre valent; labat ariete crebro Ianua et emoti procumbunt cardine poStes. Fit via vi; rumpunt aditus primosque trucidant 495 Inmissi Danai et late loca milite conpleni. Non Sic, aggeribus ruptiS cum Spumeus amnis Exit oppositasque evicit gurgite moleS, Fertur in arva furens cumulo campo Sque per omnis Cum stabulis armenta trahit. Vidi ipse furentem 500 Caede Neoptolemum geminosque in limine Atridas; Vidi Hecubam centumque nurus Ρriamumque per 3r3SSanguine foedantem, quos ipSe Sacra Verat, igniS. Quinquaginta illi thalami, Spe8 ampla nepotum, Barbarico postes auro spoliisque superbi 505 Ρrocubuere; tenent Danai, qua deficit ignis. Forsitan et, Priami fuerint quae fata, requiras.
Urbis uti captae casum convolsaque vidit Limina tectorum et medium in penetralibus hostem, Arma diu senior desueta trementibus aevo510 Circumdat nequiquam umeris et inutile ferrum Cingitur ac densos fertur motriturus in hostis. Aedibus in mediis nudoque sub aetheris axe
Ingens ara fuit iuxtaque veterrima laurus Incumbens arae atque Umbra conplexa Ρenatis. 515 Hic Hecuba et natae nequiquam altaria circum, Ρraecipites atra ceu tempestate columbae, Cundensae et divom amplexae simulacra sedebant. Ipsum autem sumptis Priamum iuvenalibus armis Ut vidit, Quae mens tam dira, miserrime coniunX,
Aen. II, 503. ampla P tanta M.
123쪽
Inpulit his cingi telis' aut quo ruis inquit.
Non tali auxilio nec defensoribus istis Tempus eget; non, si ipse meus nunc adforet Hector. Huc tandem concede; haec ara tuebitur omnis, Aut moriere simul. Sic ore ei sata recepit Ad sese et sacra longaevum in sede locavit. Ecce autem elapsus Pyrrhi de caede Polites, Unus natorum Priami, per tela, per hostis Porticibus longis fugit et vacua atria lustrat Saucius. Illum ardens infesto volnere Pyrrhus Insequitur, iam iamque manu tenet et premit hasta. Ut tandem ante oculos evasit et ora parentum, Concidit ac multo vitam cum sanguine fudit. Hic Priamus. quamquam in media iam morte tenetur, Non tamen abstinuit nec voci iraeque pepercit: At tibi pro scelere. exclamat, pro talibUS auSiSDi, si qua e4t caelo pietas, quae talia curet, Ρersolvant grates dignas et praemia reddant Debita, qui nati coram me cernere letum Fecisti et patrios foedasti funere voltuS. At non ille, satum quo te mentiris, Achilles Τalis in hoste fuit Priamo; sed iura fidemque Supplicis erubuit corpusque ex Sangue sepulchro Reddidit Hectoreum meque in mea regna remiSit. Sic fatus senior, telumque inbelle sine ictu Coniecit, rauco quod protinus aere repulSum Ex summo clipei nequiquam umb0ne pependit. Cui Pyrrhus: Referes ergo haec et nuntius ibis
Ρelidae genitori; illi mea tristia facta
Degenerumque Neoptolemum n3rrare memento. Nunc morere. Hoc dicens altaria ad ipsa trementem I raxit et in multo lapsantem sanguine nati, Inplicuitque comam laeva dextraque coru Scum
Extulit ac lateri capulo tenus abdidit enSem. Haec sinis Priami, satorum hic exitus illum Sorte tulit I rotam incensam et prolapsa videntem Pergama. tot quondam populis terrisque Superbum
Regnatorem Asiae. Iacet ingens litore truncuS, Avolsumque umeris caput et Sine nomine CorpuS. At me tum primum saevus circumstetit horror.
Obstipui; subiit cari genitoriS imago,
Ae n. II, 5b2. eomam laeva v eoma laevam P.
124쪽
P. VERGILI MAR0NIS Ut regem aequaevum crudeli volnere vidi Vitam exhalantem; subiit deserta Creusa Et direpta domus et parvi casus Iuli.
Respici 0 et, quae Sit me circum copia, tu Stro, 565 Deseruere omnes defessi et corpora saltu Ad terram misere aut ignibus aegra dedere. Iamque adeo super unus eram, cum limina Vestae Servantem et tacitam secreta in sede latentem
Τyndarida aspicio; dant clara incendia lucem
570 Erranti passimque oculos per cuncta ferenti. Illa sibi infestos eversa ob Pergama Τeucros Et poenas Danaum et deserti coniugis iras Ρraemetuens, Τroiae et patriae communis Erinys, Abdiderat sese atque aris invisa Sedebat. 575 Exarsere ignes animo; subit ira cadentem Ulcisci patriam et scelerata S Sumere poenaS.
Scilicet haec Spartam incolumis patriasque Mycenas Aspiciet partoque ibit regina triumpho Coniugiumque domumque patres natosque videbit 580 Iliadum turba et Ρhrygiis comitata ministris Occiderit ferro Ρriamus ' Τroia arserit igni
Dardanium totiens sudarit sanguine litus Non ita. Namque etsi nullum memorabile nomen Feminea in poena est nec habet victoria laudem, 585 Extinxisse nefas tamen et sumpsisse merentiSLaudabor poenas animumque explesse iuvabit Ultricis flammae et cineres Sati3SSe meorum. Τalia iactabam et furiata mente ferebar, Cum mihi se, non ante oculis tam clara, Videndam
590 0btulit et pura per noctem in luce refulsit Alma parens, confessa deam qualisque videri Caelicolis et quanta solet, dextraque prehen Sum Continuit roseoque haec insuper addidit ore: Nate, quis indomitas tantus dolor excitat iras 595 Quid furis aut quonam nostri tibi cura recessit Non prius aspicies, ubi fessum aetate parentem Liqueris Anchisen' superet coniunxne CreUS3, Ascaniusque puer' quos omnis undique Graiae
Circum errant acies et, ni mea cura resi Stat,
600 Iam flammae tulerint inimicus et hauserit enSiS. Non tibi Τyndaridis facies invisa Lacaenae
125쪽
Culpatusve Paris, divom inclementia, divom,
Has evertit opes sternitque a culmine Troiam. ASpice - namque omnem, quae nunc obducta tuenti
Mortalis hebetat visus tibi et humida circum Caligat, nubem eripiam; tu ne qua parentis
Iussa time neu praeceptis parere reCUS3 Hic, ubi disiectas moles avolsaque saxi SSaxa vides mixtoque undantem pulvere fumum, NeptunuS muros magnoque emota tridenti Fundamenta quatit totamque a sedibus urbem Eruit. Hic Iuno Scaeas Saevis Sima porta SPrima tenet sociumque furens a Da VibuS agmen
Iam summas arces Τrit0nia, respice, Pallas Insedit limbo effulgens et Gorgone S3eV3. Ipse Ρater Danais animos virisque Secundas Sufficit, ipse deos in Dardana suscitat arma. Eripe, nate, fugam sinemque inpone labori. Nusquam abero et tutum patrio te limine sistam. Dixerat et spissis noctis se condidit umbris. Ad parent dirae facies inimicaque Τr0iae
Τum vero omne mihi visum considere in ignis Ilium et ex imo verti Neptunia Τroia; Ac veluti summis antiquam in montibus ornum Cum ferro accisam crebrisque bipennibus instant Eruere agricolae certatim; illa usque minatur
Et tremefacta comam concus 80 vertice nut3t,
Volneribus d 0 nec paulatim evicta supremum C0ngemuit traxitque iugiS avolsa ruinam. Descendo ac ducente deo flammam inter et hostis Expedior; dant tela locum flammaeque recedunt. Atque ubi iam patriae perventum ad limina sedis Antiquasque domos, genitor, suem tollere in alt0S Optabam primum montis primumque petebam, Abnegat excisa vitam producere I rota Exsiliumque. pali. Vos O, quibus integer aevi
Sanguis, ait, Solidaeque Suo stant robore vireS, Vos agitate fugam. Me si caelicolae voluissent ducere vitam, Has mihi servassent sedes. Satis una Superque
605610615620625630635640Α en. II, 616. limbo ς' nimbo M P.
126쪽
P. VERGILI MARONIS Vidimus excidia et captae superavimus urbi. Sic O, sic positum adlati discedite corpus. 645 Ipse manu mortem inveniam; miserebitur hostis Exuviasque petet. Facilis iactura sepulchri. Iam pridem invisus divis et inutilis annos Demoror, ex quo me divom pater atque hominum rex Fulminis adnavit ventis et contigit igni.
650 Τalia perstabat memorans fixusque manebat. Nos contra effusi lacrimis coniunxque Creusa Ascaniusque omnisque domus, ne Vertere Secum Cuncta pater fatoque urguenti incumbere Vellet. Abnegat inceptoque et sedibus haeret in isdem. 655 .Rursus in arma feror mortemque miserrimuS Opto.
Nam quod consilium aut quae iam fortuna dabatur Mene esserre pedem, genitor, te posse relicto Sperasti tantumque nefas patrio excidit ore 'Si nihil ex tanta Superis placet urbe relinqui, 660 Et sedet hoc animo perituraeque addere Τroiae Teque tuosque iuvat: patet isti ianua leto, Iamque aderit multo Priami de sanguine Ρyrrhus, Gnatum ante ora patris, patrem qui obtruncat ad aras. Hoc erat, alma parens, quod me per tela, per ignis 66b Eripis, ut mediis hostem in penetralibus utque
Ascanium patremque meum iuxtaque Creusam Alterum in alterius mactatos sanguine cernam Arma, viri, ferte arma; vocat lux ultima victos. Reddite me Danais; sinite instaurata reviSam 670 Ρroelia. Numquam omnes hodie moriemur inulti. Hinc ferro accingor rursus clipeoque Sinistram Insertabam aptans meque extra tecta serebam. Ecce autem conplexa pedes in limine coniunx
Haerebat parvumque patri tendebat Iulum: 675 Si periturus abis, et nos rape in omnia tecum; Sin aliquam expertus sumptis spem ponis in armiS, Hanc primum tutare domum. Cui parvus Iulus, Cui pater et coniunx quondam tua dicta relinquor
Τalia vociferans gemitu tectum omne replebat, 680 Cum subitum dictuque oritur mirabile monstrum. Namque manus inter maestorumque ora parentum Ecce levis summo de vertice visus Iuli Fundere lumen apex tactuque innoxia mollis Lambere flamma comas et circum tempora paSci.
68b Nos pavidi trepidare metu crinemque flagrantem
127쪽
Excutere et sanctos restinguere fontibus ignis. At pater Anchises oculos ad sidera laetus Extulit et caelo palmas cum voce tetendit: Iuppiter omnipotens, precibus si flecteris ullis,
Aspice nos hoc tantum; et, Si pietate meremur, Da deinde augurium, pater, atque haec omina firma. Vix ea satus erat senior, subitoque fragore latonuit laevum et de caelo lapsa per umbras Stella facem ducens multa cum luce cucurrit. Illam summa super labentem culmina tecti Cernimus Idaea claram se condere Silva Signantemque vias; tum longo limite sulcus Dat lucem et late circum loca sulfure fumant. Hic vero victus genitor se tollit ad auras Adlaturque deos et sanctum SiduS adorat. Iam iam nulla mora est: Sequor et qua ducitiS adsum. Di patrii, servate domum, SerVate nepotem. Vestrum hoc augurium, vestroque in numine Τroia est. Cedo equidem nec, nate, tibi comes ire recUSO. Dixerat ille; et iam per moenia clarior ignis Auditur propiusque aestus incendia volvunt. Ergo age, care pater, cervici inponere nostrae; Ipse subibo umeris nec me labor iste gravabit;
Quo reS cumque cadent, unum et commune periclum, Una salus ambobus erit. Mihi parvus Iulus Sit comes et longe servet vestigia coniunx. Vos, famuli, quae dicam, animis advertite Vestris. Est urbe egressis tumulus templumque Vetustum Desertae Cereris iuxtaque antiqua cupreSSUS Religione patrum multos SerVata per ann0S. Hanc ex diverso Sedem veniemus in Unam. TU, genit0r, cape Sacra manu patriosque Penatis; Me bello e tanto digressum et caede recenti Aurectare nefas, donec me flumine vivo Abluero. Haec fatus latos umeros subiectaque colla Veste super fulvique insternor pelle leonis Succedoque oneri; dextrae Se parvus Iulus Inplicuit sequiturque patrem non passibus aequiS Ρone subit coniunx. Ferimur per opaca locorum;
A en. II, 691. augurium Probus auiilium libri. - 699. tollit utollere P.
128쪽
40 Ρ. VERGILI MAR0NlSEt me, quem dudum non ulla iniecta movebant Tela neque adverso glomerati ex agmine Grai,
Nunc omnes terrent aurae, sonus excitat omnis
Suspensum et pariter comitique onerique timentem. 730 Iamque propinquabam portis omnemque videbar Evasisse viam, subito cum creber ad auris Visus adesse pedum Sonitus genitorque per umbram Prospiciens, Nate, exclamat, fuge, nate; propinquant. Ardentis clipeos atque aera micantia cerno. 735 Hic mihi nescio quod trepido male numen amicum
Confusam eripuit mentem. Namque avia curSUDum sequor et nota excedo regione Viarum,Heul misero coniunx fato est erepta Creusa. Substitit, erravitne via, seu lassa reSedit, 740 Incertum; nec post oculis est reddita nostris; Nec prius amissam respexi animumque reflexi, Quam tumulum antiquae Cereris Sedemque sacratam
Venimus; hic demum collectis omnibus una Defuit et comites natumque virumque sesellit. 745 Quem non incusavi amens hominumque deorumque Aut quid in eversa vidi crudelius urbe Ascanium Anchisenque patrem Τeucrosque Penatis
Commendo sociis et curva valle recondo; Ipse urbem repeto et cingor fulgentibus armis. 750 Stat casus renovare omnis omnemque reVerti
Per Τroiam et rursus caput obiectare periclis. Principio muros obscuraque limina p0rtae, Qua gressum extuleram, repeto et vestigia retro Observata sequor per noctem et lumine lustro. 755 Η0rror ubique animo, simul ipsa silentia terrent. Inde domum, si forte pedem, si forte tulisset, Me refero. Inruerant Danai et tectum omne tenebant. Ilicet ignis edax summa ad fastigia vento Volvitur; exsuperant flammae, furit aestus ad auras. 760 Procedo et Priami sedes arcemque reViso. Et iam porticibus vacuis Iunonis asylo Custodes lecti Phoenix et dirus Ulixes Praedam adservabant. Huc undique Troia gaga Incensis erepta adytis mensaeque deorum 765 Crateresque auro solidi captivaque vestis
A en. II, 738. fato est Peerlkampus lato mi Ribbeckius libri. - 749 damnaverunt Peerlhampus et Ribbeckius. Dione
129쪽
Congeritur. Pueri et pavidae longo ordine matres
Stant circum. Ausus quin etiam voces iactare per umbram Inplevi clamore vias maestusque Creusam Nequiquam ingeminans iterumque iterumqUe Vocavi. Quaerenti et tectis urbis sine sine furenti Infelix simulacrum atque ipsius umbra Creusae Visa mihi ante oculos et nota maior imago.
Obstipui steteruntque comae et Vox faucibus haesit. Tum sic adfari et curas his demere dictis: Quid tantum insano iuvat indulgere dolori O dulcis coniunx non haec sine numine divom Eveniunt; nec te comitem hinc portare Creusam Fas aut ille sinit superi regnator Olympi. Longa tibi exsilia et vastum maris aequor 3r3ndum. Et terram Hesperiam venies, ubi Lydius arva Inter opima virum leni fluit agmine I hybris: Illic res laetae regnumque et regia coniunx Parta tibi; lacrimas dilectae pelle Creusae. Non ego Myrmidonum sedes Dolopumve superbas Aspiciam, aut Grais servitum matribus ibo, Dardanis et divae Veneris nurUS; Sed me magna deum genetrix his detinet oris.
Iamque Vale et nati serva communi S 3 morem.
Haec ubi dicta dedit, lacrimantem et multa volentem Dicere deseruit tenuisque recessit in Bura S. Ter conatus ibi c0llo dare bracchia circum; Τer frustra conprensa manus es fugit imago, Ρar levibus ventis volucrique simillima Somno .l
Sic demum socios consumpta nocte reVi So. Atque hic in geotem comitum adfluxisse noVorum Invenio admirans numerum, matreSque Viro Sque,
Collectam exsilio pubem, miserabile Volgus. Undique convenere animis opibuSque parati, In quascumque velim pelago deducere terras. Iamque iugis summae surgebat Lucifer Idae Ducebatque diem Danaique obsessa tenebant Limina portarum, nec Spes opis ulla dabatur: Cessi et sublato montis genitore petivi.
Aen. II, 771. Iurenti u rueriti P. - 775 damnavit Ribbeckius. 778. comitem hinc portare u comitem hinc asportare P hinc eomitem asportare Ribbeckius. - 792-94. cf. A. VI, 700-2.
130쪽
Postquam res Asiae Priamique evertere gentem Inmeritam visum Superis, ceciditque superbum Ilium et omnis humo fumat Neptunia Troia, Diversa exsilia et desertas quaerere terras 5 Auguriis agimur divom classemque sub ipsa Antandro et Phrygiae molimur montibus Idae, Incerti, quo fata ferant, ubi sistere detur, Contrahimusque viros. Vix prima inceperat aeSias, Et pater Anchises dare satis vela iubebat: 10 Litora cum patriae lacrimans portusque relinquo Et campos, ubi Troia fuit. Feror exsul in altum Cum sociis gnatoque Penatibus et magnis dis. Terra procul vastis colitur Mavortia campis, Thraces arant, acri quondam regnata Lycurgo, 15 Hospitium antiquum Troiae sociique Ρenates, Dum fortuna fuit. Feror huc et litore curvo Moenia prima loco satis ingressus iniquis
Aeneadasque meo nomen de nomine singo. Sacra Dionaeae matri divisque ferebam 20 Auspicibus coeptorum operum superoque nitentem Caelicolum regi mactabam in litore taurum. Forte fuit iuxta tumulus, quo cornea Summo Virgulta et densis hastilibus horrida myrtus. Accessi viridemque ab humo convellere silvam 25 Conatus, ramis tegerem ut frondentibus ar3S, Horrendum et dictu video mirabile monstrum. Nam quae prima solo ruptis radicibus arbos
Vellitur, huic atro liquuntur sanguine guttae Et terram tabo maculant. Mihi frigidus h 0rror 30 Membra quatit gelidusque coit formidine sanguis.
Rursus et alterius lentum convellere vimen InSequor et caussas penitus temptare latentis: Alter et alterius sequitur de cortice Sangui S. Multa movens animo Nymphas venerabar agresti835 Gradivumque patrem, Geticis qui praesidet arvis,