Physica speculatio

발행: 1569년

분량: 456페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

241쪽

13o Vni ei libri de e celo.

alinrte locu 1 coieli sectio. i mrecitari opinione de eccen

nueratpythagoras, tu ae rasae est moderno tu ea no reprobata&li. i di meta lectio. .sit pra. t. 6 vitietur tenere cotra modernox v-bi ait q4 tenere ecce tricos,' epici clos cotradicit illis,quae traditastitit a philoso in seletici naturali uiaκime in. de coelo, quia ni otus naturalis,non esset a medio, vel ad me- .lium vel circa medium. Coclimrespositia est, et ecce trici sunt prane si ut comunis si liola astrologorii ponit, Ptolemetus. quae eonesia. aal, at a Ptolemaeo .in. .disti t. At agelli. i .s iis a et ecce trici, ergo

plancta' semyapparet equae disi lites a te era:&eoru diametri vis bile .sem p ei ut eius de qualitatis sed hoc est sessum quia ad sensum depres, itur planeta aliunci do .ppinquior aliqua ira remotior a terra seis .pha tur eo sequeriti, quia i ta a centro ierr.v,omnes parten eo li aeque distet iu dissereti x eo epti l l .metae est centriciiquanta qua ma-pi . in unci sep reditiaret, i in cilio vi ergo eruemus maior minore propinquitate soli, A I iiii ae dc alior si planetam oportet secunda ratio eN eius estolemaeo in. d al

2.3. scis in illa medietate Zodiaci, qua est a principio arietis ad sinem vir itivi hui

vi tem ore immorat: qua in alian rediet. te. qui est a pri tui pio libra . usui ad

iiii pisi i

ii: c ii crgo in otiis to ii' globi soli, sit requi ais oportet maior sit pars illa o e

iis tu in illa prima meditate, ii in se

iucu in dii an illa medietates an partes inue quales se eat,it ' sic partes deflerentis solis iniit quale sed hoe no potest esses ide steentrii gesset eritis sole, 'miidi: ergo ponendus est necessario e eeentricus inoibe solis,dccs t sicut corace limus de ecce tricis, de in si de epidi est; dieddit qui sunt circuli paruuli in quo est eoi p' planetae ratione cuius attendit,& dicitur planeta statationarius,directus, 'retrogradus,&c.de quii 'in theoriea planetaria excepto q, Solia Ohabet epici clum, cuin alii planet habeant. Ad aulina, Restat respondeantus ad argumenta Coco M Μζnx' iii tituti, his quibus, pbare nitebaturno ense politaris eccentricos neque epiciesos.

Ad. i. A d primo dicitur q, po sitis eccetri tollit ratis sphericae figuraeiquae cosistit iu

hoc q, a cetro ad hircuserella,snt line/ equales rim hoc reperit in eccentrico: na a suo tetro od circunferentia sua, aequales sunt ii, ne ei&et eccet ficus in una partest grosor, in alia notollit spherica figura tot orbi, Ad. q. sibi v. est: q, argum Et uenelu/etet si 44 pars gross i deberet occupare locii subtili, partis vel e contra sed ii , ita est, sed talitersimos in eccetricis, i, pars grossa iusminuti separet riparte subtili perioris, 3 ee3tro:vt patet in s gurar&ob id neq; est phnetratio corporia, neq; dat vacuit seg in inse-ii' eX parte subtili est psimior planeta,&dicitur disse in opposito augis:& qn est ensaite superiori est in auge,& magis dista, I

cetro mundi. .

Ad. a. resp5detur et post oectetrico non e cessario ponit alia terra, de ali' misy pastilii seqtur lin eo de terra in cui' medio cetiu es insedi, dei aliud cetro: , centrustee cetrici: ' cose inenter q, υtia pars illi' etcetrici,niagis distet a eiecti ferentia terr 'alia magis aevinquet, is S nos intendimus

proliare positis eccentricis. 'i De epicac is ergo age duellaei reicius est paruul' eitculus iti corpore deis eriti vis mus: ineuius circusi retia ponitur planetaq&mouetur iti eo, ni, solia ad motu toti' o hi, , di deseretis sedetis inovetur ad motu epicicli: rati ne cuius planeta, vocatur sile. Eius,retrogradus, stationarius, . sequit' agedu est breuiter soli; ut vocas nior unotitia habeat & pes ima lite aesti rudimenta resneant dis distiliret sedilis sit a 4itus uastio. Epidiclux Satia ni quolibet die mouetur; . Di inutis stolii motu perseit se sp tio. 3 8.diersi R Viti' hort&oo. minutoru Iouis epici liti pei scit motu simin, ρῖ. I diebus R., i Ioris&.dio . mi ilutis&scia 'φ' quolibet die peragit. .minuta. I Marti e epici clusiniacit inolsa. s.dies' ω hori ,:&in qualibet die mouetur .ar.

minutis.' Sol non habet epi ei elum sed monetur in

suo ite sente ad motum eius.

Veneris esses clus complet motu spatio 4 ,. 4. 8 . die rui&quolibet die. 'in inutis. Mercurii epieictu, citissimesscit. ii s t la

242쪽

De circulis ex quibus constat spheram

Ratione huiusmodi motus epicies oru, ubi est planeta, tui etiam δicitui moueri in suo

Di ectus. epici elo dicit statioar', direct retrograd': na Retrogra' quando planeta est iti superiori parte epici clisubisti, i, quae ruspicit si tinentu in ocatur directu, quia tunc dicitur moueri secti dii successione signorum & vocatur retrogradu se quando eis in pax te opposita inseriori quia tunc dicitur moueri contra successionem signorum vocatur stati ovarius:quando est in ilia parte epici ethubi contingit lineam a centro terrae eductain, per circunferentiam eccentrici, vocatur prima statio, quanao id ex parte orientis:&seeunda statio quando ex opposta, quia tuc uia et stare planeta. Etiam s planetoe vocentur directi, retrogracli stationarii ratione sui epici clii Luna i ii etiam si habeat epici elum,non dicitur stationaria,neque directa, neque retrogradat ob elocitatem motus orbis sui eceetraei: sed in duiti superiori ait esui epicicli est tarda :dicit, DEAstiati. &in inferiori velo κ. Etili tribuit planetis deelinatio, Stati iugo, declinati inest distati a planeticis en noctiali. xlinq*' Latitu so, est sistitia planetae, a linea eclipt ca. Linea ecliptica est quae per mediam latitudinenclo Aiaci describitur, de qua inferius que devia solis dieitur: quia Sol nuquam recedit cis ea, quia semper sub Zodia eo petiue sium reo uetu ob id solis ullam liabet latitudinem, cutamen habet declinationem. Aulid . εἴ in ordine a a solem, sunt aliae proprietates planetarum,scilicet,augmetatio,& diminutio

lumini sint cum a Sole receAat dicatur auctus. c. bii P. Et dicitur planetaeo bustus, quo nilo Soli a p- Eua M. ximatur,per. 1 f.gradus:&s est intra. i a. gr diis vocatur planeta oppresu sedc quan Ao in eodem gradu vocatur unitus di quando recedit a sole,vocatur euasus. Aspectus Ad inuicem inter planetas est passio quae divarius. citur aspectus: qui& varius est, dicit ut coniunctio, opposito, se X tili&. . δέ trinus,&c. coniuctio est quando planetae simul iunguntur: Oppositio qua do per. 6. signa distat, de sextilis qn per ἡuo. st se per ibo. grati s quia cuilibet si, gno. 3o.gradus deputantur&h: ee est nota. quartus aspectus est qn dissat per tria signa. i. Per. o.gradus es trinus aspectus est quando pquatuor signa. a. per. lao .gradus.

sp ECULATIO. XIIII.

De circulis componentibus spheram. '

ponit ire, ons aera retia loqDii

iis tim' de Zodio eo, deo quino Eliasi,&de polis 3 ge circulo arctico,& anta retico: quae velligi nequeunt nis pedulicii iter speetilentii r s De circusi, ex si jL'iphera materia iis c ponit,tra tui voletes, ira sis nis, ut que ad in dum in materiali deseri buttirlo d. iii antire in coelo etia secundu amaginatione a prehendatiu& primo in primo mobilina cubitio 1llo motu diurno. .horarii spatio, omnes in seriores Ie- cum rapiat orbes, billis circi iis in primo ruobili imaginatione Aepi ii, in quolibet coelo inferiori, oportet contemplari similiter ut cor respondentiast inferiori ad superiorem sphe

Eu decem circulis conssat sphera materialis, s sex sunt maiores quatuor Attuntur Minores,& qui maiores sunt, eo die utitur , quia totam ipti eram in d uas diuidunt partes a quales. Primus circulus in maioribus equinos talis AEquiso fiadiei tui qui aequaliter diuidit orbem rut a que iti. sistans ab vi 1 sque i,oJo sit ci ciuges a s p rimi, obilis seupyi, ni motus dicituri es ideo a quinoctialis: quia quus o sol por Dei it ad tolem locum in coelo, lineam describens motu suo diurno, inter noctes di dies a qualitatem causat,quod in duobus temporibus anni euenit, in principio arietis in re ense marth, 35in prin-ιipio librae in re ense 1eptembris, nepe. i 1. siena iiij ct decliuo tellio septembris. Et hie circulus in sphera ab omnibus alijs maioribus distinguitue in multi ,:&quia in eo solo squalitas inter diem de noctem tirtis eicilem . Et ia aequaliter dis et apolis mundi, Sc. quia hic holi eκproposito tradimus astiologia ili, neque spheraetro tactum exponimus: sed solum rudimenta quaeclum pro tyronibus, quae con erantur in scientiaci rea hunc circulum Aquinoctialis, illa ex pio posito facta'. Hieci cuius sine latitudine consideratur,a cuius distantia latitudo locorum raetiri debet: ut inseritis dicemus. I secundus circulus ex maioribus Eoὰiaeus zodiacus, dicitur hic ut auctor spherae, intersecat equinoctialem in duas partes aequales intersecatur ab ea:S una me Aetos seclinat tia septen-thione salia ad meridiem, quietia vocatur ..circulus vitae: via te Zodiacus ci . 3 o. id est viata,nam secundum motum planetarum fuligo

P . diaco

243쪽

I32 viatici libri de eoelo.

ilia eo uita in hi inseriopisux est, vel eo diea- que a diuersis animalibus nomen aec int quitur Zodiacus, quia ibidem signa duodecim sunt sequentia. Aries. calidus & seeu, Taurus. frigidus ' secuti remini . calidus & hurei tu . Coticer. frigidus δή humidus.

Libra Seorpius. sagittarius.

Capri eornus Aquarius.

Est nota sum quod inter circulos omnes eNZoili io quiluis spheia constat ,hie qui Zodiacus dici- .ii ἡ-ρ , ' tur, latati adia em habet,&per mediti ut cli Mim', y u*φ' linei in tu agi antione descril, itur, quae ecliptica dieitur vel via soli, pee quam viam sena per soliti cedit Smi qua ad Austrum vel ad Aquilone decliua verum signa quat per Zodiacum posista at scribuntur, interdum declinant in unam parteae,ad Aquilonem, hinter stim ad aliam,&se situ a die utitur habere latitudinem septetrionalem,S aliquando meridionalem.

in terra sati litia iij eonsideraritum quod s*i ut in terris latinio ab aῖ- titudo si uti itur ab re utiliti, ita si,vt talem ciuitavio uoiati, leui .ili ea iuves latitam habere laxitu inem, quata dii ianua est abs quiniit tali: Sconsequenter lata est polleleutitio:sie in e sis in omni Pli stellaruansplanetarum Iatiti O, sumitur ab

L. - ς /Js hae e. ipti ealii .' strum duodecim ponatur supra di la fgnu in uia eo bd euilibet signetur limitudini, ,3o.gradus, quodlibet has et in latitudine. iuuam tu itudinem has et Zodici tu, sic linea. ecliptica pi r medium imaginato, seu gradus la titudini Lodiaci ad partem j, qui ratiare, e .c. ad Austi a se relinquit. lit ei. Nos no rcc .it a

linea vidi tit me ii, iii, ii habet s. titiluinem ,habent tamen hiaueta ut supra diximus. Et notandum quod eum sol nunquam aqAhsitum vel meridiem dei liuet,s te per sub arido, si ecliptica, non potest ecclipsi se ut insere So- λhitecti lis vel 1 una', nisi sub eadem eclipti ecimam si se si . Luna eclipsis, portet sit periti reespositionem ter die inter solem ' Lunam i δ: tune solum est, quando Luna qu e interdum ad Austrum dei tui ut interdum ad Aquilone mi teati situm 1acit stis litica eclipti ea in uno duo tum pune iotuit vel in cauda vel in eapite draconisi ut sibi ita illat in capite, I una iit in cauda: vel econtrario i et ob id voti si eis ipsi, in omni pleni bixio quia non contingit oppositio in illis punia. iis: eo quod Luna noti et i sub ecliptica. Et eclips, Stilis, est etiam quan Johnna supponitur sui, eclipti ea. st in omni coniuncti, te posset contingere, s Luna semper sub edi. pii ea sed quia seclinat, non in omni coluntibile euenit talis sub ecliptica Lundie supp6sitio. De hoe circulo Aristotes. in secundo de genti loques ait, secundum accessum & recessum soli in circivio obliquo, sui generationes,leorruptiones: ia inquantum sol viam eclipticatis seroans a puni o arietis , accedit ad tropicξ cancri generationes si int:&per recessuma νῆcto libri as capricornii tropicum,contingustcorruptiones in hyeme. st eum a puncto avstio iij vernali, in ariete usq; ad tropicum canerierescat dies non tam e squaliter a cura. a .gradu tisere sit maxima declinatio in ariete sere Per. i 1 .gradus caescit:&in Tauro quas pet . Sin Geminis sere quatuor: quod demostrat stole me iis in Almagest 'tande quanto maior approxiluatio ad aequinoetiale, tanto est maius augmentu, a se erit cosideratis in aequinti lio autumali. Viae late Abuld.is.1 .d ea sorij. c. 88. De qnibus suo loco. . sunt alij duo maiores circuli qui colu rivo

cantur alter est diuidens solstitia, alter diuidit equinoetici a riin' diuidit sphera in duas partes aequales,tr. siens p tro picta cacriba postigodiaci,

244쪽

specula. a 4. De circulis coponentibus spheram.

Capricornii , & semper medius circulus apparet nobis , dc alius megius occulta tu . Et ille punctus Cancri quem inter se cat coturus, vocatur solstitium aestiua te: quia est locus ad quem maxime Sole leuatur , & non progreditur amplius: sed rursus reuertitur ad aequinomalem, de illa pays circuli intercepta inter aequinoctialein,&illuni putimim , ubi intersecat solstitiuua,vocatur maxima Solis de elitia tior quae ab authore sphers. et a graduum sic. s. minutorum ponitur: vi patet ex stolemaeo in libro suae magnae constitutionis cap. 13 Verum Almeon, & Georgius p u. baech ait inuenisse. 3. gradus & as. minuta. Alia portio coluri, quae est ab aequinoctiali,vsq; ad tropicu Capriconi j, dicit ma sima soli, declinatior quia ultra non progreditur Haec de coluro, qui solstitia diui dit aestiuale,& hyemale. Colutus q- Alter est coluriis,qui etiam spheram to quinoctiu. iam in duo aequalia diuidit transens per solos mundi, & per duo puncta aequinoctiali , scilicet, Arietis,&Libre ubi ergo cotingit aequinoctialem circulum, qui cingulus primi mobilis dictus es insinuat ibi deesse, ubi aequalis est dies nocti, fle habentibus pio geniti ipsam aequinoctialem, perpetuo erit aequalitas: sed illis qui non hcibit it sub aequinoctiali,quando contingit lem peruenire a A primum graρu Arietis,

est ales aequalis nocti.Et quando in princia siti Libiae siviliter. genitia . . Et nota quod et enith aieitur punctus in

coelo respondens vertici capitis &punctus oppostus eκ alia parte coeli Nadir vocat. Omnes isti quatuor maiores circuli de

scripti intelligiltui in sphera, & x qualiteem Oix omisibii habit ditibus in orbe deseruietes: quia ubicunque contingat aliquem habitare, semper est verum solstitium esse in tro

Pico cancri,& in tropico Capri conii, scutaequinoctiu in principio Arieli g,& Libra . N.AAati . Est alius circulus maior spher , 3c ditii. gens inὰuo aequalia,qui Meridianus dicitur: transit per genitia capitis,& per mundi polos, Si per puninim oppositu corretis pondens capiti, qui Nadir vocatur: hic ci culus Merisicinus deseruit ad hoc, qdubicunque contingat aliquem habitare: cum sol Oriens pertingat illum cireulum seu lineam qu e transit per Een illi capitis, Aper mundi polos, Meridies illi erit: in quocuq anni t Epore:& ciuitates quae no equaliter distat ab Oriente, non habent eunde

Meri lianum quia illis qui magis as Orietatem citius sol oritur: de consequenter peruenit in Meridie aὰ lineam illam per transeuntem per zenith sui capitis per mundi polos :& nondum peruenit ad lineam alterius esuitatis, quae magis ass Occiden tem post aesti ob id sicut non semel dixi mu habitantibus Toleti per Leptem horassere ante ad Meridiem sol peruenit,respectu eorum, quam perueniat respuctu M. iaciti illorum qui habitant Mexi ei, quod tanta Υoleti di sit distantia lutei lio, cluo, Mefidianos Et stata Meri star duos eundere habere Meridianum, diano Nexicum tamen unus habitet ad plagam Se . sic 'ς Ptentrionalem in eleuatione poli ad. 6 o. ο δ' vel . o. gradus .fisi an ob aequinoctiali, ct quod alius habitet sub a quinoctiali isti habebunt eundem Meridianum quia

ciuitates aequaliter distant a parte Orienti, i de quo ad latitudinem non conia cui ut, quia via a ciuitas sub squinoctiali, alia vita tra Tropicu,ado .gradus eleuatio is poli.

I Itaque ei uitatuis longitudo quo ati Meridianum attendenda est penes punemini Orientis: & latitudo dc dierum in aequalitas penes distantiam ab aequinod tali. Et hie eli mo tui loquendi se longitudine I latitu sitie apud Astrologos, quem l equiamur commu iter.

Aduertendum est apud Aristotel ut secundo de creto constat,longitudinem numeratam sui se olim, a polo as polum, sicut nos latitudinem ea vocamus.Cautantio oportet modo signare, sed sat si quod de longitudine loquetes ad puncta Orientat alia, vel Occidentalia attendendum est ii eut de latitudine sermonem habentes: ad distantiam vel approximatione ad polos, vel ad aequino ficilem. Et Astriam de ostiographi, ad ponendum gradus Iongitudini, signarunt Meridianum si Rum ad Occidentem,a quo inciperet ratio computi,s cum partes maKime remo te essent, Ab sille de quibus erat notitia, insuls Fortunatae, portunatis quas Canarias vocato')ab illi ine operiit, sitinitur inisi e Ptolemaeus libro septinaci, capit. s. & 'non posuerunt e parte Crientis , quia d n datis illis quot si eo notitia, certo sci at, ultra aliastae regio es eii: si incognite. Ob id putates ex parte Occidetis se inuenisse finem, statuet ut Metidians illud insulas u Fortunata ru,tan qua sXum 3: immobile

245쪽

134 unici libri de coelo.

cd si salierem notitiam ultra, quam Nos modo habemus de nouo orbe, non ibi lem Meridianu collocarent tanqua vltinati eaei arte Occidetis a quo longitudo sumeret p cce alio maiori circulo, qui Meridian' di

ei turm logitudo haec maior S minor potdepresed Ut Ptolemaeus libr. i . c. . locuit per eclypsin lunati qui contingit in ciuitate orbesis quinta hora, & in Carthagi me Asticae visum est deliquium hora secunda. Quapropter collegerunt ab una ad aliam ouitatem esse differentiam triti horarum: ct cuilibet hodie respondent. iue .gradus. lit se erat rogitudo unius ciuitatis ad alia. s. graduum si ut&deprehesiani eli, quanto

excedat Toletana ciuitas Meesicana,vtillast inagis Orientali, per eentu ct amplius fradus quam sis, ei thaliis modis deprehendit potest longitudo Varia inter Meridianos, liuersis instrumentis.' Si hae depaeehensum cetis scimus anno i 76 a nostris Hispanis in insula Cebii, iti qua dux Dictaei Lupus esei Ga pi, &ν-tieralis claus totius, qui a noua Hupauia a portu, qui dicitur iles a Nauid ad nauigates versus partes oecidentale ad insula, Plii lippinas quas vocant) post longam nauia sationem ad insulam Cebu deuenietes: &ibidem moram trahentes,per viros in arte peritissimos,reuerendum patrem fratrem

Martitium delirida in Astiologia unice do

titili & per reuerendum patrem fratrem Andr. tia ise Vrda ueta,cuius 4 1pra mentionem idcimus in Costili raptua,&nauisaugi peritia eminentis sitii uni ordini, Eieinitarum S. Augustini, sui iust una agesia tis reric seletii fueriat una cum aliis eiusde orditiis viris probatis imis in nauigatione, dc detectione insularum, ubi abundant cir inata ad euangeli Ealidi, ut illis gentibus incognitis, deprehensum inquam es , quanta sit iugitudo a ciuitate Toletana qu: e est, Dist sis, iii ineleia atione. .graduuin)vsque ad insuisii sinu.ls. latu Cebii, quae eii io eleuatione. 1 o. grais ne a Tole- diuitii ad Septentrionem, ut se longitudoto ad suis sa di ad utina d. s. minutorum iuxta ta-ι i is , bulas Alphon sinas,&iuxta Neotericii c5bi, i . 'l' periticis . hira cingitudo. ais. graduum flea s. itii Diatorum, sublatis. 3. gradibus, &s .itii mitis longitudini, qui iuui a Meridiari Toletatii, Vi . cid lineam de Malchationis quam vocant vis diuisionis totius or. ibi si ius iacia est iusti sumitii psti scis Aleti audii. Vs inter principes Clitillianos regem catholicti Ferditi adii Hispaniaismon arctis mct regena Portugaliae facta anno i 9 .uare lineo erso ab insula S Antonij se scis de cabo ver se. per. 3 o. leucas ultra ad Oeeide intem deberet signari quae distatia ad geadus longitu sinis regii a est. 1 a.

Toleti vh ad iustilam sancti Autonii sustai. gradus longitii dinis:iun i faciunt. 3.xemanent. 173 gradus, de . r. miruta, cum medietas totius orbis sit i gogra sua. tis si s. Insula Cebu, pertinet ad reges nostros ca- lis lis iltholicos s ultra adhuc per . .gradus Haec re e pasorbiter dicta sint ut intelligautii, deprehe nia pini, di posse distantiam,&disserentiam locorus uti dum sibi situdinem, vel considerando edypsim lunae,vel per alia instrumenta hi iiii quibus in arte petati utuntur, & quibus me di viarito side, adhibenda est: & non stillim lioeci insitio nominatorii sunt explorata,&coperta: sed congregatione sues odostis mi, Costi raptus in regia curia, apc1M dritum cinno. 1 36 . euidentissimum etis ectum est insulam Cehu in dem arcatione regi ι Idispaniaria in esse,' ad eum pertinere ratio comerii 3 illarum gentium, in qua congregatione ego piaesens assui. ii ii alius circulus inaior, qui dicitutor et On. i terminator visus, lue diuidit spli iaiti duo aequalia quia ubicunq; sit homo ut dieitur)medietatem coeli videt,asi a me sietatem non videt:&υocatur haec uedietas,isa hemisperiunt. 'Nicori Voti est duplex remis,&obli quus, reictus est illis qui habitant stiba qu, si octiali: eh eam habent pro dimith capitis, qui vero habitateNtra aequiti octialeis, sitie ad Austrum, sitie ad Aquilonem, M. bent obliquum ori strantem .sed tamen fruue rectus, siue obliqu',pto medietate sphetam Aiuidit habitantibus extra aequinoctialem tanto quato polus eleuatur unus, qua eleuatio tanto est quata distantia ab aequinoctiali)tanto alterius poli, lepressio eth,& semper medietatem coeli videt 'medietas ocultaturn secitdum diuersitatem orizontis obliqui,eth varietas,dcinaequalitita siti hori; diei, &noctis, quod iuxta elimatum diuerstat ein nos supra probaui

nius.

Ecce quom o lo. s. sunt Aescripti circuli

maiores in sphera aequinoctialis,etodiacus, coluriis si lilitiorum colurus, a quinocti, lis meridianus, oria On.

246쪽

specu. IJ. De paradi se terrestri.

Tropleui Restat de aliis quatuor patuis ςirculis ac scri, gamus, primus sese offert circulus qui dieit Tropicus Caeri, de est ille qui deseribitur a

sole qua do magis eleuatur in principio Cacri ultra quem puctu no es progressus,sed reuertitur potius:ob id Tropietis vocatur, dc est silualis, quia in astate peruenit.Hie circulus vocat mino quia licet sphera diuidat,sed tamen no in aequales partes. Cum versus septetrione minor portio maneat,

dc ad Austrum aio . Et scut Sol peruenies ass punctu Cancri, 4eseribit circusu quem tropi est Caneti vocamus se quado ex alia parte ag Austrum declinat, cu peruenit ad gradum Capricoriiij, aliudescribit circulu

hopleut eX minoribus, quem tropieti Capti coriiij caprie oti ii vocamus, deminorem parte orbis relinquit ad ausi tuae maior est,quae ad septentrionem remanet. Et id quod int/reeptum est inter hos duos circulos minores tropicum Cancri , ct Capricornij, torrigam et onam vocamus ut diximus, quia sim et Sol incedit sub ea ue ag Austro, nutaci Aquilone.

Alij quo minores cireuli sunt arcticus, quidem, qui describitur a polis et diaci, ad motum primi mobilis diu ibidem stogiae I so isai positi intelligi, tur ab Astrologi, si sicut

ex parte septe trionali ille paruultis describitur cit culus: similiter e N parte Australi, Cleeurus an alius correspo flet, qui vocatur circulus an

Minicus. saeticus:& cu quata est Solis maxima eleuatio,quae est usos ia Cancrii. a 3. gradu Zc. 1 sMinuto tu duplicata, si gi statia inter

tropicu Cancri,&circuiu anctarii cur coniungendo cum maxima senatione, res

duit est usq; ad.; o. gradus est distantia circuli arctiti Usq; ad polii muti si quae est. 13. fragitu sthmc se coposito e toti sphere, dc deest eireularii in ea sufficiati alia 1 .ppria scietia tractada, qtis clarent in hac fgura.

LATIO.

XV. Vtrum paradisus terrestris vere , & realitersit in partibus O

rientis.

VM senissetve sat et Argum. ae X gene. I. ubi clicitur, se eundum Hebraicam

veritas Patauit Deu qparaalsum in Edem agoridiem sed Edem est

locus terrae nune habi

tatae asso minisux ut patet eu EMehiele r eclis. a , ' Praeterea paradisu vere est loeu, 3 DEO AEUM a. creatus, de ag litteram intellectus, ct non metaphorice: ergo vere alieubi esti& non vi Aetur ubi, nis in terra habitata ad Oileintem:ergo ibi est.' In contrartam est , quia nulliuinneia a et tiari tus tali, locus in tali habitabili terra. Nesilia , si pio solutione notandum B. Augusti- Atie. stipὰenum dixisse varia, suisse doctorum senis Drie. ad 1 . tentias de payali Alo terrenti apsenti irima opa. pio a Deo Demato ad fasitationem pyia

morum parentum. Prima ege eorum qui putant illuA Gene di . tantum corporali

ter intelligens uni. secunda est illorum, qui tantum spiritualiter:& tertia es meiadia, quae tenet illud intelligi copo res iter, Ati ust. 4 1 de spiritualiter quam B. P. Augustinus vi getaui a.detur amplects, quan Ao ait. Commo AEdia ei possunt de intelligenito spiritualiter pa. yadiso , dummodo illius historiae siletissi- s ΦL. d. rema veritas rerum gestarum narratione liodi

commendata credantur. Haec ille. Et qui-ἡem merito haec amplectenda sententia est: ut se realiter paradisum creatum asis seramus, ut non tollamus quominu, miti tuaIiter, Sc mystice multa depecies a Udi, 'tam militante in terris, quam triumphan- , ii te in eo lis intelligi possint. Meritate ergo puria oss4 Iito supposta, quoad stum loci, opiniones etiam sunt variae. Est opinio quae tenet, locum illum amoenis imum adhuc stare, & ibigem omnia Permaner sicut a principio, de esse eutra omnem terram habitatam,& habitabilemeκ parte orientis in quodam monte altissimo qui nubes transcetigit, ad quem diluun

aquae Nora Derum et ti

247쪽

1,6 Vni ei libri flee celo.

- Naee sitit opinio se scae,& eam sequitur

Mutinet Nisio se solossice lib. i. cap. 13. x. Oplnso. Secuda opinio tenet,quod ille locu fuit a Deo creatus in parte terra: habitabili, es nunc liubitatur seii quoa modo non sunt arbores illa , a pirincipio plantatae, nectae bar sit talutem iij iiiii Hlauerunt aquar diluith periit loci illius amoenitas. 3.Opitito. 'ITertia opinio tenet,paradisum ter est resuisse in Mesopotamia Syria inbi habitauere salti hi patriarchae poli diluuiu an , Noe: . opstilis. sciri, ichor, Titare Pater Abi aliae. Quarta opinio recentior est,qucid in palesli,4a Iudhae est,no longe a campo Damasceno,ubi primus homo de limo terra1 fuit formatus.Et quidem motivum non deest equia Admai eiectus de paradiso,prope habitauit,& mortuus in Hel, ron, s pultus est

iuxta Damascenum casum: . t a uesi resis. Illercor, i .llidiony. sum&eotis lio diuino ibi pro se habitatio fuit primi parentis, ct eX v aiuntate .l ob oculos haheret loci ii, ne Di tatem, quam perdia erat ob rei catum. Et quod post alluvium sancti putriarchae in queutissime in illo loco habitata erunt, vi io: musturae cum es mori DL

'Relictis ergo varijs opinionibus, ' eoruvarijssundanientis,quas poterit qui volue-cii uero. rit videre in par addixi Cirueli Dari, celis, qua st .s.quod probabilius apparet, sequeni bias concius otii bus othetide itius. Et si

prima Corielus 4 paragi sus tei restri non est extra omne habit.isi Iem tacti in motitet iaci es, Dii, au non dissiti, auuare noti peruetieristi .PPO Ratio. i. satur: uia nulliis taIis motis datur, ut per vici, Quadi laxem circulum, neque in uel suprematu regio vetiti quia talis locu , hominum habitationi est dis onuenietissimus: quod de paradiso didere est irrationabile, cu in congruentissimus fuerit, di

locato conueniens, nempe primo homini. Ratio. ,. Secundo. atria Gene. . dicitur, quod a quae, diluuii intantum creverunt, ut lJtit Oiacrii omnes montes escelsi sub uniueis coelo: cqu5d aquae ascederunt super moles altissimos per quindecim cubitos: ergo non est dicetidum quod a me non peruenerivit ob cillitudinem ad talem locinia paradis.

Rallo. i. 'Item est max irinum argumentum: quia

Hispalaiadnavigati erunt ad ona neni creui Pallelia,Septet oiae iii, Meridie ui Oricii te,

Occidentem:& eum itisulas, di alia ignota

loca inuenerint geloco parcissis nulla me tio est Qui locus sta eminetissimus eset. latere non posset Quapropter D. Augu.&alij doctores huius rei memoriam satientes,non assertiue,sed recitatiue sunt intelligendi secundum opinionem Hebreorum.' Secui a eonesti paradisus terrestris in cretusi. motibus Sarmatiae, Asiaticae Armeniae potietidus non est patet.Omnes qui de para' hii. i.

dilo terrestri loquii tui assiimant fuisse itavi. b hoc sub aequinoctiali aliqui planeret: quia locus te inperatissimus est: sed moles illi ad Septetiione posti frigidis sinat sunt, quia nimis Septentrionales: ergo ibi n6 ne si ponendus. Ad idem si ibi esset ponendus, esset quia gilhil

viserunt quatuor sontes oriuntur exiliis montibus, eκ quibus quatuor illa sumina,

egredientia a paradiso : sed hoeno probat quia dato Tygris, S Euphrates ex monte

Jaurino oriatitur, qui est unus montiusvmatia , alii tamen sau vij Auo Gyon,' Phison loge ab illo loco ad Orientem habeat

suos fontes originarios.' Tertia conclusio. No caret probabilitate civi, paradisum terrestrem suisse sit uatilinis.s potamia. Patet . illa vi ex scriptura patet) suit terra amoenissima,&ibitie patriari lue habitauerunt. 'ISecuda liuia in Mesopota nata est fidem, ui. . in quo loco dicitur Deum plantasse par, diluties ergo aliquam habet probabilitatem

opinioliae C.

Quarta conclusio. Pupadisux terrestris θ ω IJ eo principio creatus in palestiua circa Iordanem videtur fuisse, ubi sodomitatum subucilio. Haec suadetur ex B. Hierony isi

Ada in palestina in agro Damascens suit lite formatus:&post ius m eiectus est, ibidem habitaui ubi S sepultus est sed hoe estia Palestiua ii rea Iordansi ergo ibi prope loeus suis ille desidia ium positu; Et quod ibi clem A sum fuerit post peccatum, ex illo

Gene. 3.Reuerteris in terram de qua sum, plus es, probat Hieronymus. eterea Cene. 13. te illa planitie Iorda ι Inis scriptura loquenq,quando Abraham a Lot est separatus, dicitur . Leuans autem Lot oculos, vidit omnem regionem circa Iordanem , quae uniuersa irrigabat ut Iordane ante qua sit buerteret dominus sodo viti.&Comorrham. Erat enim sicut para

248쪽

Specu. a ue. De paradiso terrestri. 31

esse paraalsum terrenum, cui comparatur terrena irrigatio. Hac sentetiam velut procliues.. babiliore sequitur Ciruelo in loco citato, S contendit illam corroborare, eo quod primum peccatum per quod in aus in lectus ibidem coepit in primo parente rin his Rom. locet p. paul. Per via una hominem pecca tum introiuit in olbem terra rurer ergo illa omnium corruptionem pessi ina ibi probabile est ypost peccatum sitisse,. qualis illas sit sodomorti: ergo verisimile stibi talia se stucitu para si sunt .Et super adium quod.

Deus occasione primi peccati piri et utatu illum abhorruit locii, ut subiti ergetes solii illud, vi amplius appareat inini via. ico orsariis si Ex hoe sequitur, vanum esse q di quia

clam nunc ex modernis cisti olo u , Mico',

smogrophus assurit,paradisum terre mena. esse ad partem Australem, quam continuchabitatam inueniunt Hispani nauigant es, a i quem non peruentum est ue num sin- . quam) apparet , eo quod aὰ eleuatisne multra gradus. . peruent uni est ultra aequinoctiale ad meridiem ut patet in virectio de Magallane, tamen de tali lo eo paradisi

nullum vestigium est:im ὀ adinventa si ni loca intemperatissim assimul S iii amoena, es habitati otii hominum sitis inco grua

ut nobis retulerunt qui illud mare nauigauerunt,ccsstidium Magallanicum per trios etiant.

Dabsum, Verum hic sese ingerunt aliqua dubia. Diimum est,& potissimum qu um c dola

telligitur id quod ae illis Fontibus,seunurninibus paradisi,qui dicti sunt:Gyon, phison,Tigris,huphrates.Nam si v I &re

liter tales stunt riuuij cu circa Iordane, ubi 'erat sodoma, tales non sint. Quod si talea sontes habeant intelligi spiritualiter iuxta datis.ais B. Augustaeoctrinana, qui ait muri IosetiἡGlti illa. plura aliquid dicit, quod ad litera aeceptia,chostia. seu sui Videtur repugnare, ad sensum spiri- ,tualem est recurrendunnuicut est illud iudicum. s. Quando ligna siluar interqui consiliuni ut ungerent sibi regem. Quoilli spiritualiter accipiatur,similiter ae paradiso dici posset, quod tame reprobatum est. Dis hiso. ali Diuersorum doctorum cie dubio varia, Prima ops. Nisi uersa se Metitia est. si quide qui tenent paradisum esse in Oriente, in loco remotis

imo, stare interiecho, inter habitatam ter

eam,& ipsum dicunt. illa numina ortum habere ex tali loco: & statim in mari ini- mergi vi ataplius non maneat vestigium: seis post: in terra in diuersis partibus emeris gutur puta. Riison in sarmatia seu Armenia maiori Gyon in aethiopia:Tygris,oc Euphrates in syria,& Μesopotamia. Alii qui para istim in montibus Armes o, . .

niae collocant de istis. . sontibus philoso P Ο 'phantur.Dic utq; omnes. Fluvios per te eram gi sevi rede, usq; a s Indicia mare in huc modum: ut Tistris & Euphrates intret mare in sinu persico sed Ganses quem phison appellant, paulo superitis ad Orietem intrat mare in sinis magno Indiae. Alius fluuius qui Gydda in maris introitu mergitur, dc absorbitur ii terra,&discurres versus inerediem erumpit vltra Athiopiam propovopi cum hyemalem:& iterum deseendi eversus septentrionem per aethiopia in , SAEgyptusn venit ag naare Mediterraneum ,

prope Alexandriam AEgypti. Tertia opinio, quae in Mesopotamia pu- opinio. 3.tat esse paradisum, dicit omnes. . fluuios

per terram discurrere, usque ad inuite Indi cuna. 'aen tres citata opiniones rJheiu- proba.tur, si eutdc pura damptu ipsa tumiae proba in nos

tumesti44n sipa aginis terrestris ponedias est,ubi Socloniosum subuersio,prope Io

sane oportet de sontiu alia ponere ratione. Aa dubium ergo consequenter loquen' shlii sores.paraditum iuXta lotatio eiu a Ieretires, iri.

4ila Getici ci litera δα .ssumin sus seitite ligi potest. Fluvius egrediebat se loco Vo- .luptatis, id est, de paradiso, in telligitur de Iord se irrigante illam platii ciena. Et quod

sequitur diui ebatur in . rapida, accipi- . . t ursu i pug naterialiter pro ipse nomine,

dcvnx invitios batur, tenetur logicet vis gnisee ιδ iuisione generis in suas species,

aut disserentias, ad hunc sensum. Hoc nomen suuius cunas tualde commune se nus, si uidi potest in multas spe etes suuio Iu .Quarum. . sunt specialissim, & iliciatur capita, seu capitales species: shisciti , Gyooasgris, Schuyli rates. ille mo sus eκ ponendi etXraneus videtur,sed apud 1 lie-tores κGrammiuicos non infrequens, siquidem transitum taciunt a rebus ad vocabula,cte contra.

Et quidem h ec hitio potest roborari, Rhi ΛΘatur quia omnes; lii modi die edi sunt improba lui1

bile, nam multa in opinabilia Ebbetit, scilicet, subnaer sonum,&emersonuina longissima quκquet ratu: ut prima,&. 2. ducit opinio.Et, quod. 3. dicit,niin' opinabile. Qi apriss r cum constet in sacra scripta .

. . . . rapo M

249쪽

Vtii ei libri ge Coelo.

rapositum Ae glis. fluminibus, oportet alii talem intelligentiam habet vel tetimendosum eo licem, vel nos non assequi intelligentiam, iuκta D. Aug.goctrinam. d. s. c. go vero solis .vbiaitisi in saetig seripturis alui uidos pendero, quo 1 videtur coiatrariu veritati, nihil aliud existimo vel me doso messe codicem vel interpretem notae te assequutum quod dicitur vel me non intelligere loeum illum sed in loco eitato locus non est metidosus,& tres interpretes,Grteus Cald tisin Latinus c5eordant cum Hebrae oro portet ergo dicere quod locus sit valde obseueus,& uiu intelligibili

etiam .i doctis.Hunc intellectuin sequitur magister Ciruero. 'Et Rune, tus Abbasinis1igentiam banc' sequi videtur olim, eum asserat, quod fons ille uniuersam irrigat terram,ad hune sensum quemadmodum ieeur in corpore animaliscuistis venis sauguinem ut in lirat, vitantia; animatis hoc ministerio retineat, se ille fons uniuersam terra per venas Occultas vegetat, s in inultos redundat sol iates, disti mi 4:ir sed eopsi omnium isti sunt. 4.capita 1 .principalia II militia. igitur de sontes horum. I. Tigris,&supii rates. Si libet in Armenia demoliretur. Et tame per viam quam nouit cultor suminum Deu de paradiso secudum veritatem scripturae, huius manare credantur. Haec ibi. Quae addui utur a Loiso Lipomano in catena aurea super Genu.c. a.

t Je oligines uuio risi Sc de aliis vide' Abii

hic adnotare lieet Origenis fuisse eerore intomis supersen.omue historiani paradis terrestris non .iis licera, sed allego i iel intelliget id ina. CG tra que Meto sui; in Dia

stola ad Ioane Hierosolyme episc4ps,in quem errorem etia incidit Ranciseu; Georgius Venetus in primo tomo problema tum quia multa dicit,quae deliramenta videntu i& Aiubeos in suo libio de Para si-so v detur id sentire in allegorico sensu cuoiisen. 'in epistola a I sal imu verbis expressis id coni edit. seg tamen ige Ambeo siti, in prima epistola ad Corinth. ca. s.geani nutu ponit paradisum S terrestrem &coelestelinqua propter certii non est, cum Origen. Ac Philoti e euiij sensisse. Et qui de Augus Chisi ineus sepiscopus in annotationibus in Pethateue ii asserit paraditi suisse locum corporeum . sed tamen statim post peccatum ab oleri ceptu est,' per Aluuium totaliter iocu; ille destructii, est. erudeeipitur qua loqui de ibidem etiam Shnoch transatos tenemus . Et alii etiam Ioanne Eliangelista ibi collo eat, dehic ideAusus Egubinus episeopus Chi mensis ausuqesi die eie in suis illi, annotatio uisu in Pei4thateuchi morte corporale nosuisse ob peccatu, es negat translatos ibiἡe Helia es Elioth .veru cotra egregie probat&testimoniis scripturie 3 rationibus contra eundem xiis ros Callierinus in suis commeriauper quinq;. c. i . Genes eos . Me geIoann.cua geli siti,& adducit autores v

ue id ameetes Simone Metaphraste tu oestione de la Oibus. ILIoanin nomi parapsi ea sun s Hi poli. martyre in sermone de Antichristo & eatena Graece in Apocal.& ,regoriua uroiae se lib. s. c. st .&s. Antonin . .Et id e tenet in opusculis. Ad primu aegumentum ubi ex illo pZ5 utiis. clite. 17 Ae Edem probare contendunt in Mesopistamia suille paradisum terre ite, responitetur, non eodem modo capi Demgene. 2δε EReda. 27. M in Ezechieleelf orae proprium loci in Mespota4nia, sedgἡii. a.esi nomen appellati uia.quod statὴcat voluptatem. Et sic literae sensus hic ethli, tauit patagi sum in fidem id est,inlotoxo.

luptuoso de delieijs pleno,in qua significitioe accipitur. a. Reg. 4 .Vestiebat nos coeue in eo in delicii .Et quidem secundum eiuι ii, allibile a multum, gloria, & decore nos veniet in illo in leni paea giso,& supressu Hierusale in matre nostra. Vbi bibemus de Tot rente voluptatis suae, Sinebriabimur tib Ubertate sontis luminis aeterni. In quo quissem amoenissimo,&llorido loeo iii missibilitee matis ii suseipientur.ΝΛ si per v nulli ho natue introiuit mors,&expulsio ab illo primorum parentum loco in Chi sto vero sontris angulari lapisse vivificabi pili, mur. Cui sit gloria, potestas,di imperiit per

aeterna secula. Amen.

FLee disisse susticiant esse libros de te

io edito, ab Arist. dc reliqua aliaqus maioris momenti sunt esse astrologiam iudiebriam reprobanda, sinibus Christiano. rum relegandam pro suo congruenti loco si domin 'dederit)reter tes:na ut aliasnole inel .pmisimus, in animo est &hec in nostris Theolosi eis resolutionib' tractare, ut par est, s i,pprio tractatu no reposuerim'.

Finis libri unici de Ceso.

250쪽

N SPECULATIO

ne edita per Reuerendum patre fratrem Alphoniam a Vera cruce Au ustinianum artium,& sacrae Theologiae magistrum, & cathe irae primae moleratorem in uniuersitate Medii ca-Dam noua Hispania, nunc tertio edita & ab eo idem auctore diligenter correcta&in multis addita.

ARGUMENT Puci MI LIBRI DE GENE. E generatione acturi,& corruptione Oportet praesupponere Aristo. per duos integros libros tractare de modo quo cotingat generatio:corruptio: alteratio: augmentatio,& diminutio: & commemo ' rat omnes quinque species motus, generatione, corruptionem, annumerando. His tractatus non solum p Lysicae disciplinae, sed maxime ad eam pertinens. Et cum in libris physicorum Aristo t. iactando prauudia quaedam velut fundamenta totius aedilicii de elare mobili dilertierit, ad particularia in consequentibus descendendo,de particulari motu entis mobilis loquitur. Et in libris de coelo exacte satis de mobili ad ubi, In istis loquitur Je mobili secundum generationem,& corruptionem. Istius ah, is it . tractatus merito subiectum dicemus esse ens mobile ad formam:at in

vi comprehendat omnes motus alios amotu locali. Docet eniimib.degene.

Aristotel quomodo acquiratur,vel de pergatur per motum forma substantialis,& forma acc1dentalis:ob id subiectum eius merito est ens mobile adsermani & omnia quae tractantur, reducuntur ad hoc subiectum quia sub ista ratione in consideratione cadunt pro quanto ad generationem, vel corruptionem,augmentationem, vel diminutionem,aut alterationem spectant. Sunt qui

argumentum tractent hoc diligenter,inter quos primus sese οὐ sert Marsilius peritissimus ph3scar S in theologia,si hi scri- Mariat, psi,S AEgidius,sed magis speculati uaso subtiles ingerens quae Jς ' με:stiones,quam practicas& intellegibiles. Cui vaeat per otium, fa

SEARCH

MENU NAVIGATION