Io. Arnoldi Coruini I.C. Enchiridium seu Institutiones imperiales. Insertis latioribus materijs, theorice ac practice digestae, & explicatae per Erotemata ..

발행: 1643년

분량: 696페이지

출처: archive.org

분류: 상속법

531쪽

418 INSTITUTION. LIB. IV.

Duatenus amo legis Aruilia , dicituν mixta , id es Lie, rem mul re poenam persequi 'A I. Quatentis Rcus, si se damnum iniuria dedisse do lo inficietur & conuincatur,in duplum, sides in rem,oda

ni dati imationcm condemnatur; L 2I . t. 13. g. penuis. I. contra negantem. C. h. t. lieet eam in alionem Uytia ad Iliis contestationem reuocare possit. t. 36. f. neque s deno l. act. olita cotusata minori succurratur, d. g. neque, 2. QuatenuS eaia

casu quo agitur in simplum , id est ad simplicis damni aestimationem, seu quantum damni reuera passus est Actor, ad id tamen agitur quanti res praecedenti tempore fuerit pluris , atque id quod supra simplicem damni aestimationem est, poena dicitur, Vult. com. in . hic. num. I J. Cus, aduersus quem competit '

I r. I. Hero,hoc est domino, a. item fructitario,vel viuario. 3. bonae fid. possessori cuna titulo, & creditori, qui rem postea corruptam pignori accepit, non tamen directe ,sed itavit ei succurratur per actionem in factum. 4. Domino commodanti, non commodatario; l. item Mela. f. legis Aqui- M. f. tis. 3. Libero homini nomine suo , sed Utilis ean-rum i quia non es membrorum suorum dominus , I. liber homo. Τ. hieJad sumtu S. 6. Marito,etiam constantibus nuptilS, de damnis rerum dotalium, l. F Seruus. g. f cum maritur. F. a. r. Aduersus eum I. qui praecipue damnum dedit directa; aduersus eum qui causam, vel occasionem damni dedit utilis, vel in factum praeterea, secundum specierum diue statem, l. qua actione. g. sed is si quis F. eod. 2. Aduersus plures seruum percutientes, Vel aliam rem corrumpenteS, in solidum; Et ita quidem ut quod alius prastitit alium non relener seum poena pη sed si appareat cuius ictu lasus perierit is,quasi occiderit. teneatur, d. l. item Mela. 6 sed si seruum. Aduersus magistratus municipaIes non ex lege, neque iure aliquem damno afficientes , i. quemadmodum se mogisr rus. q. eod. q. Aduersus delentem chirographum , Vel testamentum , vel aliud instrumentum, t. si quis testamentum. C. ad ι. Corn. de fass. Iniuriae etiam causa, nec tantum Vt

damnum daret si publicauit id quod sibi secreto comissum, S in factum, di iniuriarum actione t iactur. d. 'quis rasa-

mea .

532쪽

mentum . Quatenus hae actio aduerseus eum qui dolo malo seruum, occiderit eum a tione legis Gornelia possit cumulari, supra rit. Hod.

dictum. Datur vero haec actio heredibus , sed cum sit poenalis, non in heredes damnum dantes. A quia competit p. v. Id ex superioribus colligi potest. t. Ad duplum qua do agitur contra inficiantem , siue ex legis Aquiliae pri mo, siue ex secundo capite. a. Ad aestimationem seu interessis damni dati, & quidem quanti pluris res fuerit insta annum, si ex primo; infra triginta dies proximos, si ex tertio capite agatur. Ad interesse extrinlecum, puta ut consideretur omnis utilitas quae ex re perempta percipi poterat, s. p.

eia D 2. inde Neratius b. IV eod. Vt omnia commoda qua intra an num pretiosorem struum facere possent,ad astimationem aceedant is Secundum ante di subi se quomodo astimatio facie da explicatum. sua sunt requisita actionis legis Aquilia rv. Distinguendum hic inter primum S tertium caput eiusdem legis. In primo capite ut agi possit requiritur , i. Vt

Reus non modo vulnerauerit, sed occiderit seruum, ver quadrupedem. 2.Et quidem animal quod Pecudum numero continetur. 3. faetum id esse iniuria , ides non iura. Ιαtertio capite requiritur, 1. ut occisum sit animal vel vulnera tum, quod pecudum numero non continetur; vel seruus Vulneratus, aut quadrupes pecudum numero; contentum; vel damnu aliis rebus inanimatis datum. 2.Idque dolo,vel culpa quide leuissi ma.No casu fortuito,vel vi maiore. Bredersic. . uomodo proponitur 'Narratur secundum requisita facti speetes ; & secui,

dum eandem eiusdemq; circumstantias, petitur damni in iuria illati, iuxta tenorem legis, reparatio. , Qua hic est actio ex res amento ro νι qua retiara Ant locis nerabildus

N. Est actio quae datur aduersus eum qui ex hereditate, quam ipse adluit, Ecclesiae vel alteri venerabili loco seu miserae personae ad pias caussas aliquid legatum esse negari vel fatetur quidem, tamen sine iusta caussa solutionε talis legati differt donec apud Iudice coueniatur. Ditem init. hic.

Cur mixta incisurr

inia

533쪽

ήιο INSTITUTION. LIB. IV.

Quia licet actio ex testamento regulariter rei persecutoria est,& in simplum Competit; his tamen duobus ca-1 h us in duplum datur. 9.item mixta. hic. Cout- quos d tur, cui is quid rN. I. COnyra be redem CX testamento siue directui siue fidei commissarium. 2.contra heredem ab intestato, sputa ita reti tis legatu9 3. ConcrR testamenti e ecutores, omnesq; legata pijs locis relicta esse negantes, vel eorundem sol

Et quidem darur haec actio locis quibus relicta sunt legata ad restitutionem rei legaῖae, cum interesse & fructibus 1 die morae, simulque dupli p*na ; ita ut non interesse, sed res

solum legata duplicesur. Sch etsi hic. um. I7.Bre est aeue requiruntur ergo ut haec actis competat 'ν. Vt legatum relictum sit S. S. Ecclesijs, vel alijs locis

venerabilibus; quae reseruntur, i M. C.de n. EccI. 2.Vt heres vel neget legatum relictum esse,vel si cofitetur,ut differar, quidem fraudulenter sine iusta caessa. st hic soluere donec ad iudicium vocetur. 9.item mixta j.μή furti. eod. Schneid.eos. Et datur quidem hac actio eX negatum M licet primo extra iudicium fe ui tegatum, Omis neget , non si in iudicio si it confessus. xuta reuocare t 'tem confessionem non pore p. t. I. cum ibi uot. C. ea non o expin ri AE par upti it nerant aliquado totest f , Omnino. r. Cum ex errore iusto, seu probabili ignorantia negat. Dd. bi .qγia b c post 'a est tu mentie em, is sic deti . quintem, ot non delinquit qui iusto errore negat. Schuel .hic.nu.8.

a. Quando i euocax inficiationem, & deinde confitetur, &quidem ante litem contestataria. gt.bic. Puta I. quando Actor ex tali tam sessisne legatum vult probare. i. quando ex negation non ex solusionu procrastinatione Reum vult condemnari . Schuer .

Suomo O tr*ρ ituri . N. I icit Actor Maevium testamento Titium heredem nominasse, in quo tali Ecclesiae pro conseruatione ministeri j IOO. aureos leῖavit: Titium hereditatem adijsse, Leg tum vero Ecclesiae, quamuis saepius admonitum, non solu

o uisse, lad fraudulenter negasse di ad buc negare, vel sine

iusta

534쪽

TIT. VI. DE ACTIONIBUS. 43i

iusta caussa solutionem differre: Petercitaque se Titium heredem condemnari ad , soluendum duplum dicti legati, uta IOO. aureos lebatos, & totidem pro poena siue frauduentae negationis, uue iniuste dilatae solutionis.

Ωum aOriones mixtas rei persecutorias-recenset Imperatori

tres. I. Familiae erciscundae. r. communi diuidundo. 3. finium regundorum. 6.2οδες.

Cur dicuntur mxta t

N. Quod sunt directae tam in rem , & ptimo quidem ac per se, puta pro diuisione r ei ae vindicatione . Uves par. C.

famil. ercis. quam in personam. Text.eod. idque ex consequenti ratione personalium prastationum, Uvespar.eod. Treuit. disput.de xl. fu,regun4.action. the I. Alias etiam mixta dicuntur , quod te uterque litiganrium actoris is rei partes potes sustinere.Pere hica. I S. F. n. z.l 44fam.erciscI.3 7.1.4e.O. o A. Luatenus hoc verum l

. Ratione i. initi j hoc est, antequam iudicium sit constitutum. 2. arbitri jS: voluntatis partium. 3. Quoad merita horum iussiciorum . Non si constitutum iudicium specteturiquia ta iri in his,qua in alijs distincti sunt Reus & Actor.

Familia eregeund

iaua est actio familia erescunda r'. Quae ex leg.xij.Tab.orta,datur cohaeredibus quocun- ue iure de erciscunda familia, seu diuidendis rebus haere itari js,& de eo quod alterum alteri praestare Oportet.Vult. m. Insi .num Ruibus, aduersus quos, ct ad quid competit fhe. Di recta os enim duplex) datur ei qui de iure ciuili, siue ex testamento, siue ab intestato coheres est, possidenti, Vel non possidenti hereditatem,dummodo eum esse coheredem

535쪽

31 INSTITUTION. LIM

redem Aduersarius confiteatur. peritext. I.sfh.t.2. Vtilis i. heredibus; de Iure Praetorio a. bonorum possessotibus. a. fideicommissarijs quibus restituta est ex SC. Trebelliano hereditas. Laq. familia. f. eod. 3. Arrogato ad Consequendam quartam ex bonis arrogati tis. l.r. g. si quartu. Leod, Aduersus I. possidentem, vel non possidenrem res limreditarias; puta si adita hereditate aliquid geseris exfr.reditus

receperit, vel damnum rebus hereditari=s dederit.l.22.6, .cum.

t.seq.sfeod. Sed eum coheredem. I II.2s. F. eod. 2.Interfilios quorum uni facta est inofficiosa donatio , puta pro eo sequenda legitima. I.2.C.de inst.don. 3. Eum cui cohereS partem suam vendidit, i.heredes.*sitestator Feod. Et quidem ad ea ipsa ad quae cohaeredes ex quasi contractii obligati supra, lib.3,ris.18. g.familia erciscunda diximus . Vnde ista, ut is

eatera ibidem explanata. Le rori huc repetenda, ne actum agamus,

monemus .

Ωuamdiu datur R. Sic est perpetua vi possidenti nulla obstet temporis praescriptio. I.vit C.eom.diuid. non possidenti opponi possit , exceptio triginta annorum. l. I. g. I. de ann. except. Pac indi Puta' thes II.Ωtra sunt requisita actionis familia ereiseunda li. Eum qui agit S Reum esse coheredes. 2. Herediatatem esse aditam. 3. Res quarum diuisio petitur esse hereditarias. Eiusmodi ut diuidi possint. 3.Eas ante non filisse

diuisas, siue ilire, ut nomina, Due a testatore, siue a coheredibus. Quod druisione semel facta de Vs qua forte extra eam manseere, Mon aciιone hae qua non nisi si iante eaussa. ut ante diactum, repetitur9 sed communi diuidundo sit experiundum. 3. Vt Is aduer us quem agitur diuisionern detrectet, aut non nisi iniqua m admitta r. Vult.comm. In vis . Quomodo proponitur 'M. Narratic instituitur secundum requisita lacti circumstanti js applicata ,&secundu es ea petitur rerum heredit Harum dii:ilio, iisque diuisis singulis coheredibus diuisarum partium singularium adiudicatior Item si quidem in

alicinus persona praegrauarz videatur, ut inuicem altera leti certa pecunia condemnetur , di nomine adiudicato alter

536쪽

alter alteri de euictione cauere compellatur. Oidendὸ ς δ.

communi diuidundo.

Qua es nato communi diuidundo : : R. Est actio coriori plane a li9 mixta, quae datur i js i ter quos res aliqua ex caussa legati, vel donationis, veI alia uacunque, honesta tamen, est communis, ut res vel diuidatur, vel quod alterum alteri ex aequo &bono praestare

oportet,vel utrimque praestetm Vult.com.IU. eod.nu. I 8. Di ferens ab actione familia erei cunda quod ada tnter coheredes , quidem pro uniuersali, o semel quidem , hac pro re singulari, ex quacunque caussa communi , plureis detur. Ab aettono pro socio, quod illa expressam societatem pra*pponit, is ad rerum inde utrimque communium communicationem o dissonem dirigatur: hac res particulares concernat ex incidenti aliquib- communes. Sec. dicta seupra libJ.tit.28. g. rerum communio. Plures conuenientias o disserentias vide apud Plateam hic. Breder. eod. Cut, aduersus quem , ct ad quid datur

R. ta:ecta quidem nam ct hac duplex es9 1. Ei qui ex quacunque , sed legitima caussa, rem quam velit diuidi haber

Communem, ac rei communis si,t dominus, siue socius sit, siue, non, idque siue ipse rem communem, siue reus possideat.l. 1 ff.eom.diuid. 2.Vtilis,quasi dominiS. Puta I .ei qui Publicianam habet, hoc est rem bona fide & ex iusta caussa spossideat. l. communi dixi ndo. I . eod. 2. Qui usum inactum, pignus , & similia iura cum alio habet communia. d. I. communi. g si duo. s. Re communi extincta, vel desine te communione, non domino ratione performitum praesta-UOnum rei non cohaerentium. l. item Labeo. g. pen. Ufami ercise . t. si quis putans. pr. Τ. t. ira summa. f. hic. q. Credia toribus pignorum saluo iure debitori S d L communi. F. Fum dum vectigaleni habentis non ut diuisio fat , sed ut uni res ad

dicetur, nec confundatur vectigalium prassario. d. l. commmuni. Non pradoni , aut rem communem ex de licto possidentem. d. l. communi. 9. inter pradones . Aduersus eosdem quibus conr- petit, hoc est consortem rem communem habentem ,

537쪽

INSTITUTION, LIB. IV.

. sed aut negantem diuisionem, aut iniust/ diuidere voler tem ; ut Maduersus singularem succes rem, si quidem 1

cius partem suam alienaverit. t I. C.bic. aeuod nec minus qtiis in commuuioue maueat. t. F. C. He. nec ut iniquam iuisionem admittat cogi potest. d. l. I. C. eodem Datur autem ad ea ipsa ad quae reni ut dictum communem habentes obligari sit pra . d. lib. . tit. 28. Hrimus. OMen . clus act. Scbneid. Brecer.

aeo sunt rer3isita huius actionis Rhi. Duo I. Rem esse communem. r. h.t. 2. Aduersarium eius diuisionem, aut praestationem eius quod oportet detrectare. Vu0.eom. I .hic.nMn. t. - Quomodo proponitur '

nt. Deductis secundum Schi speciem requisitis, petitur ut res Omnes cbmmunes Vel ex illis una alistrave diuidatur; vel ex accidenti, si quid forte ex dilata diuisione , aut aliter ex rebus vcl re communi, alia,dolo, vel culpa socij non casu Grtuito I.16sseo . absit, damni reparatio,& impensarum in rem communem factarum restitutio. . . t D. .eοι '

Finium regundorum.

. Ωua es actio fimum regundorum pH. Actio haec qua ct finalis quaestio dicitur, O I 1. b.t. o m imitis a ctio. c.inter memoratos. X V s. q.3.) est actio mixta inter confines praediorum,& quidem rusticorum; data in hoc ut limites mutua,sive fundorum diuisione,siue adiudicati ne & condemnatione regantur, hoc est distinguantur. Vult

mibus eo alit hae actio , aduersus quos'ad quid 3. Uirecta quidem dominis fundorum , seu praemiorum rusticorum, de quibus coaurouersia, Laesteod. Vtilis Vero Mue ficiario, emphyleutae, usust ictitario, creditoti iure pignoris possidenti, t. ood. Aduersus eosdem quibus id concedi dictum,puta quemlibet vicinum sex pro serio) praedia rustica cos finia habentem, & terminos vicini occupantem, .. t. . b. qui communem . g. Mium x rundornm. F. eod. Bred. hic. . Duplex ruippe es iudicium , ut is iso priora.) Et datur quia

538쪽

TIT. VI. DE ACTIONIBVs. 4u

dem ad confinium fundorum ipsorum diuisionem, siue ut termini constituantur noui, siue ut antiqui reparentur. t. . S. feod. g. . ἰυ.de osse iud. 2.Item ad distinctionem adherentium iurisdictionum, siue spiritualium, siue temporari lium .Schnet4. 9 Bre .ex eo.hiς. 3. Ad impensarum & stuctuum post lixem contestatam perceptorum compurationem t. f. a. bis. Quia ante litem contestatam bona fide percepti sunt consumentis,si mala fide percepti,condici possitnt. dA 2.Treuit.bie.the 3 4. Eius quod interest praestationem. o. .

3 .i.Schoetd hic. num. I. Qua sunt requi Oab actionis finium reruniarum y M. Duo. i. Agentium agros esse confineS a. De finibus . esse coritentionem,siue Vetustate, siue auaritia, temeritate, vel vi fluminis turbatis. Vult eoinum.27, momodo proponitur 'nt. 1 ost secundum requisita facti speciem deductam,pelitur veterum torminosum ossicio iudicis restitutio, vel si non appareant, nouorum deiectio, ut ex accideti eius quod interest,& studuium post litem contest tam habenda rati in

Quarta diuisio Actionum. '

quantitate in eas deducta.

Quod sunt vel in simplum, vel in duplum , vel in triplum, vel in quadruplum , nulla virerius cxtensa actione.

Mna actisnes dantur in ptum 3- , OmneS actiones reales,item personales ex obligatio. ne conuerationali, jura vero.vel quasi contractu) ortae; Ex deluetis ortae partim in simplum, partim in duplum, &c. Ita r men, Vt quod ultra simplum est, poena sit. Quae ipsa vel legalis esse potest , 'quando legibus a finita delictis os imposita

quam . se. priuatis impostram, hic quatenus ea non excedunt qua cruptam , cum e cedere possimi ar.uraria, item ex publicis deli-

539쪽

INsTITUTIO LIB. IV.

ctis modo re pisimus Vel conuentionalis contractibus ex conuentione partium est adiuncta, quam hic non respicimus, '

M. In duplum agimus actione surti nec manifesti, damni iniuria dati ex lege Aquilia, depositi ex caussi incendii,t multus, ruina naustasij, item aduersus depositum inficiante ira, serui corrupti, siue dolo malo & calliditate, siue consilio& hortatu, Aectione ex testamento venerabilibus locis relicto, secundum supra dicta. 9.23. hic.Ωuibus actionibus agitur in triplum fhr. Tales adctiones hodie non esse in usu, ideo quod viatores, non ut Olim , cum in ius vocant & iudicata exigunt, Veluti executores litium,sportularum nomine nihil exigere possunt: N Iustinianus peculiarem legem ob maiores spo

tutas introduxit, tripli ait Perez. eodem videatur textus. Qua sunt actiones in quadruptam p. R. Quatuor. I. actio furti manifesti , de qua iam egimus,& quam in quadruplum dari diximus supra o 2. Quod metus causa ei data qui iustum metum passus est ob quem fecit quid, vel dedit in proprium detrimentum, contra eum qui metum talem incutit , de quibus duabus agemus statim. 3. Actio de eatumn atoribus, in eum data qui vel ipse calumnioso iudicio aliquem vexavit, vel vi vexaret pecuniam accepit , ι. 25.6. F. de calum. 4. Condictio ex lege aduersus execut res litium plus aequo contra constitutionis Imperatoriae nommam a litigante quicquam exigentium, siue ab aes ore, siue a Reo quid expresserint. Pac. notis. ut triplum fisco detur, simplum ei qui damnum est passus. Nou. II . p.3.

Pac. eod. quadrupli. Pere eod.

An inter a ctiones dupli'quadrupli nulla es disserentia r- Iv. Imo haec inter eas est diuersitas, quod quaedam huiusmodi sint per se; puta actio furti nec manifesti; 't in qua dupli est poena, quaedam ex accidenti legis Aquiliae, ut in qua dupli non est poena, nisi inficiatus sit damnum is qur dedisse conuincitur, ut & in ali js quae inficiatione crescunt. Inter admones quadrupli nihil interest, nisi quod qui rem vi abstulit, ex iussu iudicis Achoti restituens a quadruplo abso

. . . uatur,

540쪽

TIT. y I. DE ACTIONIBUS. 43

uatur, & in quadruplo res contineatur. 6. 26. hic. Die obii r quot sunt omnino atriones qua inficiatione erescat pN. Septem. I .legis Aquiliae, a. ex testamento legatorum nomine per damnatiQnem relictorum. 3. piorum legatorum. q.depositi,sed in quatuor casibus supra notatis specialiter. s.Condictio ex syngrapha, si debitor neget se scripsi Gse,Vel Uponat non numeratae pecuniς exceptionem,idque falso factum probetur. 6. condictio ex contractu habito inarsentarijs sine scriptura . 7. actio iudicati. serui Corrupti.

Fecisti in hae quarta diuisione mentionem trium actionum , quas explicare expedit, serui corrupti , & quod metus causa, &de calumniatoribus, Dic qua es actio serui Corrupti seu de se

uo corrupto t

Est actio in factum praetoria quae dabatur aduersus eum, qui seruum alienum velaneistam corrupisset, vel ei dolo malo persuasissctet, ut, cum bonus esset, malus ; cum malus esset, deterior fieret, i. I.9 2.F.eo.. g. 23 ώς. Comparata ad exemplum legis Aquili ita tamen ut cum actio ex lege Aquilia competat quoties corpus; haec competat quoties mores sellii corrumpuntur , g hic. in verb. deterior, Vula.

eodem num. .

An eius ergo aliquis usus f

ullus circete, utiliter tamen datur de corruptis suo- quo modo pol cstati nostrae subiectis. ex . gr. patri de filio &filiassim . corruptis. I. Iq. g. I. 1 eod. & magistratui de corruptis subditis. Dd. ad hunc. f. marito de corrupta VXOre. ZU

An is corrupto detur, vide Vult. id Lis negantem ruri consentaneum esse, licelsit aquitati. Aduersus quos ergo datur utiliter suac actio '

Directa dabatui in eu cuius consilio& hortatu seruus alienus vel nigisset, vel contumax aduersus dominum se . eius effet,vel luxuriose vitiere coepisset, vel quolibet modo deterior faci us esset, j. 23. hie. Vnde utilis in eum datur, qui potestati noἱtra: 1ubiectos moribus deteriotes facit. a. vel E e 3 mO

SEARCH

MENU NAVIGATION