장음표시 사용
61쪽
quam Mediolanenses excercere conscie verunt in Comitatibus Septi, & Μartianae,& Burgariae, & in aliis Comitatibus, exceptis locis quae Pergamenses modo per Cornmune tenent inter Ad tuam, &Oluum, Rexcepto Romano veteri, & Bariano; &eam quam modo exercent, libere & quiete halhant & possideant sine contradies ione nostra, δc Successorum nostrorum; sal
vis pactis, & datis, & concessionibus in
suo robore durantibus, quae per Commune Mediolanenses secerunt & I) Civitatibuς Pergama, Novariar, Laudi, nec propter hanc concessionem laedendis. XXVII. Nec ullum praejudicium fiat iuri aut consuetudini alicujus Civitatis societatis, nec aliquod ius acquiratur in detrimentum alicujus societatis Civitatis 1 ὶ propter concessiones praedictoas. XXVIII. Pacta inter Civitates quondam facta, nihilominus firma, & rata perma
XXIX. Nec aliquid intelligitur acquisiis tum Mediolanensibus in Episcopatu Laudensi propter praedictas concessiones, salvo iure Mediolanensibus aquae Labrensis, quod habent in pedargio. XXX. Omnes de societate, qui fidelitatem nobis iurabunt, in sacramento adjicient fidelitatis, quod possessiones δc jura, quae nos in Lombardia habemus & possit
demus extra Civitatem, jurabunt nos bona fide manu tenere, si opus fuerit, & super hoc per nos, Vel per nostrum Nuncium certum requisiti fuerint; & si amiserimus, recuperare : ita videlicet, quod finitimae Civitates obnoxiae sint principaliter ad hoc faciendum; Sc si opus fuerit,
aliae teneantur ad competens auxilium pG- standum .
XXXI. Civitates de societate, quae sunt extra Lombardiam, in suo confinio ita teneantur facere.
XXXII. Si qua vero Civitatum ea, quae in conventione pacis ex parte nostra statuta sunt, non observaverit, caeterae Civitates ad id observandum bona fide compellent ; pace nihilominus in suo robore
XXXIII. Nobis intrantibus per Lomba diam sodrum consuetum, & regale qui
debent & solent, & qui solent & debent praestabunt, & vias dc pontes bonas de sine fraude 3c suffcienter reficient. In eundo & redeundo mercatum sufficiens nobis, Sc nostris euntibus & redeuntibus bona fide sine fraude praestabunt. XXXIV. In omni decimo anno fidelitates renovabunt in his, qui nobis eas non i iri. Et huc superfluit. 1J Societatis Civitatis Hoc est: Cimita
3 qui solent m debent. Lege, eT. quando solent debent: vel potius, is quod
secerint, cum nos petiemus, vel per Numcium nostrum.
XXXV. Si qui ex parte nostra de suis justis possessi ollibus expulsi sunt, restituantur sine fructibus & damno; nisi in cauca principali, seu proprietatis, jure possit se tueri poste Dr; salvis prioribus concessioniabus. Et omnes offensis eis remittantur. E
dem iure servando in his, qui sunt ex parte nostra, circa restitutionem; nisi Civitas teneatur iuramento ut non restituat; quo casu arbitrium boni viri volumus pro restitutione succedere. XXXVI. Et si qua controversia de seu do orta suerit inter nos, & alium qui sit de societate, per Pares illius Civitatis, vel Episcopatus, in quo discordia agitur, secundum consuetudinem illius Civitatis in eodem Episcopatu terminetur; nisi nos in Lombardia fuerimus: tunc enim in audientiam nostram, si hoc nobis placuerit, causa agitabitur. XXXVI I. Item volentibus venire Contra pacta non per violentiam facta, & juramento firmata, inter Civitatem societatis, vel Civitatem & alias petibnas,
nos audientiam denegabimus. XXXVIII. Item nos restituimus stratam Veronensibus. Et nominatim recipimus Atolinum in plenitudinem gratiar nostrae,& omnem ossensam ei remittimus. Hanc igitur pacem secundum formam praescriptam, Sc sicut per mediatores pacis, videlicet willielmum Astensem Episcopum , Hemicum litarchionem Saonensem, & eius s in fratrem Theodoricum de Silva be
nedicta, & Rodulsum Camerarium nostrum, una cum eis bona fide intelleximus, & secundum tenorem, quo eandem pacem Rconcordiam intimari & jurari secimus, &secundum quod Lombardi eam bona fide,
intellexerunt, perpetuo ratam haberi & confirmari statuimus. Ut firma permaneat Scinconvulsa, praesentem paginam nostri impressione sigilli fecimus communiri. Nomina vero Civitatum, quibus gratiam nost am reddimus, Jc pra criptam fecimus concessionein, seu permissionem, haec sunt: Vercellae, Novaria, Mediolanum, Lauda, Pergamum, Brixia, Mantua, Verona, Vicentia, Padua, Tarvisium, Bononia, Fa- Ventia, Mutina, Regium , Parma, Placentia . Istis autem Civitatibus, Sc locis p
cena servare volumus, dc gratiam nostram reddimus. Praescriptam autem concessionem , &pe missionem eis non facimus; videlicet Ym
lae, Castro Sancti Cassiani, Bobio, Plebi
de Gravatona, Felire, Bellunae, Cenetae .
solent o debent. Inter Civitatem societai s. Lege, in ter Cimitatem, o Civitatem societatis . s) ejus. ) Aliis spectatis exemplaribus haec verba superflua sunt.
62쪽
Terrariae autem gruiam nostram reddimuS dc piaescriptam coli cessionem eis f. rei muS,
seu permissionem, si infra duos menses post reditum Lombardorum a Curia nostra de pace praescripta cum eis concordes fuerint. Hanc itaque pacem & concordiam , sicut supra scriptum est, tam nos, quam filius ster Henricus Romanorum Rex per Camararium nostrum Rodulphum in animam nostram jurari fecimus.
Hi sunt Principes & Nobiles Curiae, qui
prascriptam pacem per se firmam tenere iuraverunt. Hermannus Μoastus i) Episcopus: Henricus Curiensis elemis: Thy-teynus Aquensis Abbas: Got bos redus Imperialis aulae Cangellarius: Ortus Dux Augeriae et ): Fredericus Dux Suaviae filius
noster: Bertoldus Dux Zarigenae: Bertoido Marchio Ystriae: Her mannus Μarchio Veronae: Comes Henricus de Dier se: Comes Theopoldus de Leschem unde: Comes Lo- loyeus frater Cangellarii de Elfellen: Ro-dulphus Camararius: Venerius de Bombardia : Che uno de Montebret: Conradus Pin
Hi sunt Nuntii, qui ex parte Lomba
dorum pacem praescriptam& concordiam receperunt , & in praesentia nostra iuramento
Dst Mediolano Guido de Landriano: Pina mundus de Uicomercato: Adobatus Bu- trasus: Villielmus Birrus: Hertius de Buxolo : Adericus de Vonate: RogeviuςΜar-Zelinus: Lotherius indicus. De Brixia: Obtaldus de MarZetengo: Gezo de Turbi aco: Desideritas Judex: Rodul-phus de Congissio : Bochasius de Minerbio :Albericus de Capriano. De Placentia: Gerardus de Arditione: ID cobus Strictus: Hermannus de Chario: Caupo Iudex. De Pergamo : Albertus de Mapello : Artus Fatianus: Iohannes de Piterengo : Lan-srancus de Monachor Albertus Artonus: Albertus AlberianuS. De Perona: Cogo Judex: Ube irinus de Carcere: Valerianus de Castello: Μartinus de Castello: Thobaldus de Ramti ido: Thobaldinus de Nastinguera. De inentia: Pileus Judex: Ubertinus de Fontaniva: Κarde navarius Marcus de Pauliano. De Padua: Gnansus: EZelinus Iudex: Henglescus de Fonte nugiuria. Tom. Q
oo Ta fio: Florius Judex: Gorrabem tinus de Anardone. De Aganitia : Alexandrinus: Iacobus de Amica: Anguellus judex : Henricus de An-
De Faventia: Bernardus Judex: Ugolinus de AZO. De Bonsula: Antonius Potestas Rotandus Guarini: Matthaeus Rodulfi . Do Mutina: Artotus judex: Raynerius de Pirca bara . De Notio: Albertus Cambiator: Rotan diis de Caritate. De Parma : Jacobus Patri avie : Malabe-tus Judex: Vetulus Judex: Conradus Eul-
De Laudo: Uiventius de Fufigam : Anselnius de Faparma. De Nosaria : Opigo de Brionia: The- disius Caballatius: wido de Bon prando. De me; ilist Meardus: Vigelinus. Hae sunt Civitates Sc loca, quae pacem praescriptam sub juramento Lombardorum nobiscum receperunt, & eadem pro se iuraverunt r Papia : Cremona: Cuma : Ta
dona: Asta: Cesaria: Ianua: Alba: Et aliae Civitates, & loca, & personae, qua
sunt 3c fuerunt in parte nostra. Haec sunt nomina Nuntiorum, qui investituram Consulatus a nobis nomine Civitatum receperunt: Adobatus, de Mediolano: De Placeirtia, Gii ardus Arditionis: De Laude, Viventius: De Verona, Cogitis: De Uicentia, Pileus: De Padua, Gnanias: De Tarvisio, Florius : De Mantua , A 'exandrinus: De faventi Bernar dus: De Amonia, Antonius: De Mutina, Artotus: De Regio, Rotandus: De Parma, Jacobus de Patri ave: De Novaria, Opiho: De Vercellis, Meardus: De Pergamo, Artus Fatianus.
Signum Domini Frederici Imperatoris Romanorum invictissimi. Ego Gothosi edus Imperialis aulae Cancellarius vice Christiani Maguntinae Sedis Archiepiscopi, & Germaniae Archi
cancellarii recognovi. Facta sunt haec anno Dominicae Incarnationis ΜCLXXXIII. Indi inione prima, regnante Domino Federico Romanorum Imperatore gloriosissutio, anno Regni ejus
Data apud Constantiam in solemni Cu
Voluit, Baugeriae: Eaυiera. Sed haud multum exacti is fuit in describendis nominibus personarum atque locorum ; alia namque nonnulla huiusce generis errata occurrunt in e xemplari ; quae tamen Lector animadvertere facile poterit, atque corrigere collata Μura toriana editione. Credo tamen & in his Muratorium ipsum alicubi ex nostro esse corrigendum .
hunc trado in ipso textu correctum ; etenim amanuensis, cuin eum exscripssit, vel vino vel sopora captus fuisse videtur. En quam inepte scripsit: Ego .... Vice Scrinarii Magnitudine sedis Arebi piscopi, Jermau Archi
Lal. ut alia habent exemplaria.
63쪽
In non line Christi. Iuro ego, quod amodo ero fidelis Domino Imperatori Federi.
eo, & ejus filio Regi Henrico: Nec ero in consilio, vel facto, quod ipsi perdant
vitam, vel membrum, seu coronam Imperii, vel Regni: Et si sciero aliquem secisia
se, vel facere Volentem, per me vel per alium Domino Imperatori vel Regi, vel Nuncio . eorum sine fraude manifestabo , dc
eum adjuvabo tenere, & si perdiderit, recuperare, bona fide in Episcopatu, &Comitata adjuvabo. Insuper pacem Domini Federici Imperatoris, & filii ejus Regis Hemici, & suae partis, factam cum societate Lombardorum, & ejus societatis, sicut scriptum est, & inde sine fraude, infra XU. dies post iuratam bono intellectu,& sigillo Domini Imperatoris sigillatam, observabo bona fide & sine fraude: Et hoc
jurare faciam omnes masculos mecum habitantes a sexdecim annis supra usque ad LXX. infra XV. dies, postquam juratum habuero, exceptis servis. Et qui per me jurare noluerint, infra tertium diem Imperatori vel Regi, vel suis Nunciis per breve manifestabo.
Data MCLXXX II. Indict. I. Ego juro omnibus Civitatibus Lonabar ἀ ite, Marchiae, & Romaniae, & locis, Domino Opigoni Marchioni Μalaspinae, &omnibus personis p dictae societatis concessiones, & permissiones, sicut in scripto pacis inter Nuncios Domini Imperatoris, &Rectores Nuncios Civitatis Societatum
Lombardiae facto continetur , firmas tenere : Nec ero in facto vel consilio, ut aliquid praedictorum minuatur alicui de s cietate. Et si qua persona, aut Civitas, vel locus alicui Civitati vel loco aut personae praedictae societatis, aut jam dicto
Marchioni auferre vel diminuere voluerit, eos vel eas manu tenere & defendere bona fide absque fraude contra omnes homines adiuvabo. Et omnia praecepta, quae RectO- res concorditer omnes, vel major pars mihi fecerint, sine fraude observabo. Et omnia
supra dicta attendam a Kalendis Madii uiaque ast XXX. annos. Et in caei te unius cuiusque quinquennii, si per majorem partem Rectorum requisitus fuero, renovaho . Et hoc totum sine si aude iurare faciam omnes homines meae Civitatis a XUIII. annis usque ad LXX. Et haec omnia jurare faciam Consules vel Potestites meae Civitatis, Sc Credentias usque ad illum terminum, qui mihi constitutus fuerit per Rectores Lombardipe, & Marchiae, & Romaniae in hoc Colloquio. Die Lunae XI. exeunte Ianuario, in Placentia in Ecclesia Sanctae frigidae in praesentia Villanelli, Willelmi, Girorii Notarii ; ibique in eorum praesentia Rectores
Lombardiae, Assarchiae, Romaniae secerunt praedictum sacramentum: Nomina quorum haec sunt: De Brixia, Albricus: De Verona, Cogo Iudex: De Bononia, Prendi parte Potestas: De Novaria, Rogerius Ma gellinus Potestas: De Padua, Varotus: De
Tarvisio, odoricus de Montello: De Mutina, Willelmus de Ato: De Placentia, Bonigo Iudex: De Pergamo, Albertus de Osa Potestas: De Plebe de Gravatona Petrus allus Consul: De Fauentia, Willelmus Burinus Potestas: De Mediolano, Pe
Haec sunt nomina illorum, qui iuraVς- runt, ut supra legitur, & ut dicti Rectores juraverunt; excepto quod non sint districti facere jurare homines suae Civitatis: De Brixia, Desiderius Judex, Martinus Petena lupus, Pax Confatonerius: De Padua, Gnanfus a Catone : De Verona, CarlaXatus Crescentioniam, & Vivianus Advocatorum: De Tarvisio, Trivisus de Walperto: De Pergamo, Lans rancus de Monacha, O prandus Judex, Iohannes de Petengo: De Novaria , Federicus de Bono, Michael Ca- pr a: De Mutina, Rotandus Demi .m: DBononia, Rotandus de Rodulpho, Deveni Vivollelus, Ospinellus de Carbonensibus De Plebe de Gravatona , Gregorius Consul: De F ventia, Aureus judex; juraverunt ita ut suis Rectoribus. Anno a Nativitate Domini MCLXX XV. Indictione III. Et postea sequenti die Martis X. exeunte Januario, Armaninus de Parma Rector, idem sacrianentiam secit, ut praedicti Rectores secerunt; dc Albertus de Thebaiaqsimiliter,
64쪽
Ex Codice Membranaceo in fol. Saeculi XIII. apud Iaudatum V. Cl. Lucium Dolleonium , in quo Consuetudines Feudales ,& Acta Pacis Conltantiensis continentur.
Post Constitutionem Friderici I. de pace ponenda inter subjectos Romano Imperio , haec veteris Iurisconsulti adnotati b, sive monitum legitur.
ET primo quidem singula inseromento
rum editione annos oportet in primordio describere dominicos, er quoto Imper*toris anno, qua die mensis, deinde qua radictisne scribatur infrumentum. Vendentium quoque ementium personet , atque
postmodum res ipsa, quae venis, m locus , ipsius rei defcWiptio inscribenda es. Similiter conditio, si aliqua forte in contractu apposita fuerit, rei defensio, a poenae promisso, in quo loco infrumentum ustribitur I ac deinde venditoris subscriptio singulis infrumentis perscribenda es; quae quidem omnia seriarim ex subjectis
apparebunt. Sod cum ad cunctorum nomina pertractanda in uandaque enucleato fullo felici- per proponimus istorum negotia, de quibus
inserumenta conficiuntur, varietates , ac differentias nobis vestit quendam murum ob viare me inexpugnabilem vim facere concupiscamini. Aliquando enim contrahimur vendendo, emendo, aliquando donando,
quandoque permutando , pignus tu solutum accipiendo, quandoque testamentum faciendo, aliquando mutuum accipiendo, vel aliter, ut plerumque accidit, quamplurimis modis pacthcendo, quae quidem omnia in competentibus locis manthesianda duximus, υenditionis oe emptionis instrumentum
feri cogatur I cujusmodi emptiost. Simialiter iurisdictionis personam oe causam
ac tutius inspicienda maudamur I quia aliquando ipsa res est domini uni, ετ proprietas ejus unanimiter venit , se hic est Cera legitima υenditio, aliquando solum dominium, quandoque sola possesso crursus possessio Ioia quandoque in iure emphteotico I quandoque concessonis dumtaxat nomine emitur, emph leostr infirmmentum a domino habente conficitur . Lia
bellus quidem. ad solam possessionem injucitur. Res quoque, quae injucitur , intuenda est, veluti s sacra est religiosa,
aut violenter alicui exempta, aut quolibet
modo injusle a venditore possessa sit. Per ua donantis accipientis vel vendentis inspicienda est, metuti s si minor
XXV annorum, aut furiosus, aut qu libet alia persona, certe propter aetatem aut aliam quamlibet causam prohibeatur alienatio fumrum rerum I veluti s nimis minor inopia videatur laborare aut alia probabilis causa intercedente, quie minorem locum sacrum ad propriae rei alienationem perducat . His itaque omnibus sugulatimpraecognitis atque
praescriptis facilius ac justus ad ipsorum
inspumentorum eandem formam Deo annuente pervenire valebimus.
Pose tractatum em mentes iuris restat fidere oe tractare de precariis, qualiter scilicet contrahantur, quae perfosse possunt dare, o quae accipere. Omnes staque pessunt dare, exceptis minoribus,
servis Γ, omnes accipere praeter ecclesam
servos. sualiter igitur fant precaria
dicendum est. Plerumque enim ecclesiae, quia non possunt dominia suarum rerum iualium transferre certa pensone consitu a solent aliis precarium concedere. Antiquiatus nim cautum precibus θabantur I hodie pretio sne dampno eaedem tantum in f r
ptis conceduntur, ita si non trans r au-tur terciam generationem. Sed tamEn ex
pacto renovari posunt, ut in libello. Neque hic necessaria esi promisso meliorati
nis ut in empΘteotico iure. Quomodo in hoc contractu succeditur, vi udum est. Plerumque enim solent h' recarium c u- cedere , ita ut masculi fuccodant, Θ non feminae I prius tamen mes ulis quam semianis desertur. Et ideo quantique m culi tantum succedsunt, quandoque masculi feminae. Resat ergo, ut de libello dicatur, qua liter continebatur, quae personae possunt dare , quae accipere. Omnes possunt dare, praeterquam minores r servi, omnes accipere exceptis serυis. Nunc quomodo contrahitur videndum est Solent enim personae, quae volunt dominium suarum rerum in alium transferre precaris acceptum usque ad jusum pretium temporis scilicet XVIII. annorum expletis certa
pensione constituta res soli sub specie ve dicationis concedere, si dictum fuaerit renovant, non de pretio satuet secundum qualitatem rei tu libeIlo datae . Idem es in precario des renoυatione. suae personae succedere valeant, videndum es. Su cederθ omnes possunt scilicet defendentes , ex latere venientes, quando fuit paterriuum, vendere autem insera dictum tempus proe er dominorum v luntate aliis possunt. m. V.
65쪽
A in qualiter siὶ Regi placuerit, com
Vide Volumen II. pag. 463 Ad Legem IX.
Si quis qualemcumque hominem de causa Regis j ad Regem accusaverit, quod animae suae pertineat ad periculum, liceat ei qui accusatus fuit, cum sacramento satisfacere, & se idoniare. Et si talis causa emerserit, & ades homo in praesentia, cui lege qui ) crimen immittit, liceat ei per Camphionem crimen ipsum de super se ejicere &c. Infra . Et si ei probare non potuerit, & cognoscitur quod dolose accusasset, tunc ipse qui accusaverit, &probare non potuerit tradatur set in in manus ejus cum rebus suis , O ipse faciat de eo quod voluerit) widrigildum suum componat , medietatem Regi, dc medietatem, cui crimen injectum est.
Hoc primum sapias , secundum quosdam, quoniam in omnibus appellacionibus , quariu Edicto sunt, debet ii terrorari appellator , si potes Erobare, e ' si non potuerit probare, det madia qui appellatus es, si se recordatus fuerit, quod emendet I sin
autem, juret . Exceptis appellarionibus tinde
leges infra se praecipiunt hominem jurare ;per Edictum quidem. Sed per legem 'probacis esse potes de omnibus, ubi testes per judicium producendi sunt.
F o R M U L IS. Petre, hoc dicit Dominus noster Lipuerator, aut Paulus Advocatus de parte Publica , quod tu consiliatus es , aut cogita- si contra animam suam, aut contra an
mam Regis. aut ausus fulsi fugere foras Provinciam. Aut inimicos Regis ii ira Proυinciam λυitasti, vel introduxisti. t Diam Regis intra Provinciam cel 1li, aut annouam dedisti. Aut leυasi se-disionem foris tu exercitu contra tuum Ducem , au contra eum , qui erat ad exerciatum gubernandum ordinatus a Rege ou feci-- Si accusator non est in praesentia, per sacramentum cum suis, secundum quos
dam , sacramentalibus se purificet. Et si est in praesentia, per pugnam se defendat; sic
tamen dum jurat, ut Advocatus non juret antea, per usum-- Sed secundum valentes solus juret, Ad Legem XL
Unusquisque qui homicida es, omnem substantiam suam amittat s 3 . Scamerarius fuit ψὶ . Si . . . .
si in Aut qualiur ero. Haec proprie leguntur, ut a legislatore producta, infra Lege IX. Sed Glostiator ea repetiit in calce Legum 1 I. IV. U. VI. itemques ad Leges U. VI. VII. glossa addit: o res eius in cosorientur :quae profesto leguntur de in quibus ciam aliis Ro-iharis legibus de crimine Maiestatis agentibus. 6 Tradatur Oc. Glossa deprompta ex lege VI. Rachis, animadversione digna, quod legem exasperet, de juri privatae vindictae laxet
3b Amittat. Hoc est , ut aliae an Cridice ni usae habent: Si liber libertim inie ece-νit. Eadem paena pluries repetitur in glossas, ei quoque instigenda, qui furtivo mortis ganere homicidium perpetrasset, ut per venem num dic. Colliges hinc, glossias ipsas descriptas fuisse, antequam huic delicto Henricus Il. praeter omnium facultatum mulctam poenam quoque mortis innixisset. Vide Henrici II. Legem II. Scamerarius fuit. Nonnulli ex antiquis, & modernis scriptoribus Scameras interpretantur exploratores; hisque assentitur supra relata formula ad Legem IX. quae alludens ad Legem U. Edicti Rotharis, ubi Scamerae memorantur, haec habet: Diam Regis intra provinciam celasti. Alii quibusdam ve,
66쪽
Petre te appellat Mars tuus , quod tu oc-eidisti patrem suum -- De torto me a pI. - Si manifestaverit se occidisse, det wadia de emendacione, aut per se, aut cum aliis . Petre u appellat Martinus quod tu o
cidisi patrem suum-- Feci, sed cum in I, ct illo . Volo me aduuare, oe simulco , adunabis, quod mihi conposuerint , o tu te subtraxisi-- Aut iuret quod non subtraxerit, aut componat
sicut alii - Et si iuraverit, det suam
Petre te appellat Murtivus , quod tu pro .njuria tua vindicanda intrasti fiser se in
vicum xalem cum manu armata, aut cum
exercitu, usque ad quatuor homiues si . Petre te appellax Martinus, quod Donatur intrassit super se in talem vicum pro sua injuria vindicanda , cum mauu armata, aut cum exercitu usque ad quatuor fo-
inines I tu fuissi cum ipso. HI Legem XXUL
PARs inals Ex VARIA LECTIONE .
si dux exercitatem suum molestaverit in
iuste, Gastaldius set) pi praebeat solacium,
I so XX. solidi disidantur inter Re, gem, actorem.
Petre Dux, aut Petre judex, te appeLIat Martinus, quod tu eras ordinatus a Reee ad gubernandum exercitum talem, si e erat in ipso exercitu, s habebat perditam talem rem in ipso exercitu, ct ve
nit ad te, ut faceres ei jusiciam , o non
teribus monumentis innixi, malunt Scameraresso latrones, praedones. Hic autem Scame rarius si truncae lectioni fidendum, i dicitur homicida, qui neque explorator est, neque praedo. Assentiamur erudito Iohanni Inre, qui in Glossario vocem S amra sepitheton ca codaemonis a gens rati verbo male si cum interpretatur: Nec dubitandum G subdit j, quin eadem 'ox β , quae in Legibus Longobardicis, Scriptoribus aliis medii aevi saepius occurrit, tibi latrones audiunt Scamari , Scamarae , Scamaratores. Si res ita se habet, vox apta erit
in similiter de servo intelligatur ,
praeciEimus. Petre te appellat Carolus, quod tu occidisti suum patrem --- Ego DNeni iucurte mea illum tacito, nutiis mihi d re manus ad ligandum, oe ita Occidi il- Ium -- Et ita probet - Sin autem; probet appellator, quod eum ita non intersecit - Aut ipse, qui appellatus est, iuret cum suis sacramentalibus, quod eum interfecisset -- Sed melius est ut dicat, quod non occidi ilium, quod per legem emendare debeam.
Petre te an uat Martinus, quod ipsiuυ uit te in curto sua tacito -- De torto. Petre te appellat Martinus, quod tu eum
ligusti de torto. Sed secundum valentes solus juret. Ad Legem XXXLII. Petre te appellat Martinus, quyd tu occidisi unum fersum Dum -- Similiter omnimodo fiat, ut supra de libero. Petre te appellat Martinus, quod ipse
inυenit in corte Iua unum tuum servum De torto me appelli.
Si quis scandalum in Ecclesia s propria Longobardi in perpetraverit non in ferυis
fuis, Vel anciliis, vel aliis, vel atria-bus, nec per se, nec per suos I si enim ita
indicars latronem, exploratorem, homicida ,& quemcumque insignem malefactorem. r ὶ inque ad quatuor homines. Quae in-nuunt adhuc glossatoris, seu formulitiae aevo viguisse, ut quatuor tantum homines animo hostili conjuncti sorensi Langobardico stylo dicerentur exercitur. Vid dicta in notis ad
Legem Ua iuvariorum Tit. III. cap. VlII. Vol. II. huius Colle t. a) Sastaldius. Glossa inter i. ides , O mes. Par glossa occurrit ad Legρ in VI. lib. VI. Liuiprandi, ut infra videbimus.
67쪽
tu fecerit, volari id componere delet ), XL. sol. ilb veneiabili loco situ culpabilis,e ecepto plagas, aut feris , quas cui fecerit , coi aponat. Et praedicti XL. sol. p, Guldai aut iudice, qui in loco ordinatus fuerit, exigantur, & in sacro altari, ubi iniuria fa fa ess, ponantur. Si vero in E eissa de Episcopatu, vel Abba ne fuerit , DC, se . conssouat.
Petre te appellat Martinus, qui est Arimocatus de parte Publica, quod commissi seandalum in tali Ecclesia, qttae est inproprietate Donati -- Non placeat Deo. Ad Legem XXXVL
Si quis intra Ρalatium, ubi Rex praeest, scandalum perpetrare praesumpserit, animae suae incureat periculum, or res ejus in
Petre te appellas Martinus de parte Pusilica, quod tu commisisti scandalum iu P 'cio, ubi Rex erat vplacet Deo. Ad Legem XXXVIL
Petre te appellat Martinus, qui es -υοcatur de parte Publica, quod tu commissi scandalum in eadem Ουitate , ubi Rexerat, aut satim venire debebat plagas, aut feritas fecisi Non placeat Deo. Ad Legem XL
F o R Μ U L A. Pet e te appellat Martinus, quod tibi subito adveniente ira , fecisti ei LII. feritas, quae apparuerint lividae, o in stu- tw -- De opto me appelli. Ad Legem XLVII.
Petre te appellas Martinus, quod fecia si ei plagam unam in capite, unde exiυ rint tria ossa, ex quibus unum os, aut omnia palia inveniuntur, quae ad pedes ML per Ciam sonum in scuto fac e pu snt - De torto me appelli .
Si quis alii praesumpti Ue, aut non,
oculum excusserit, pro mortuo apprecietur,
qualiter in havc gargathungi, idest secundum qualitatem personae &c.
Si quintum digitum excusserit, compo, nat sol. XVI. Ad Logem LXXIV.
Et si contigerit de ipsit; plagis & seritis insta anni spatium mori hominem, qui plagatus est, tunc qui eum plagaverit se defendendo) componat qualiter in hargar- gathungi, idest secundum qualitatem personae. Si vero juper eum ambulaverit, omnem substantiam suam amittat. Exceptos servus se defendendo hominem liberum plaga rit. Nam ille, qui pos plagatus est, ct intra annum inde compos cis facta es, si post annum mortuus fuerit, absque compositione alia jacebit.
Petre te appellat Martinus , quod tu se, si ad patrem suum unam PIagam, fuit mortuus non de ipsa plaga intra au-
ni hacium - se fecit misi finem de ipsa plaga - De plaga potuit tibi fac re finem, sed non de morte. ad Legem LXXV.
Si infans in utero matris suae nolendo ab aliquo occisus suerit, si ipsa mulier libera est, & evaserit, apprecietur ut libera secundum nobilitatem suam; medietatem precii, quod ipsi valuerit, Infans ipse componatur. Nam sit ipsa mortua fuerit, Componat ipsam secundum generositatem suam ;excepto quod in utero ejus mortuum suerit, ut supra, ces in te faida, quod est inimicitia j, eo quod nolendo fecit. S militer praecipitur de Omnibus feminis ID
beris , quoe nolevdo occiduntur.
Si tertium digitum de manu excusserit , componat fol. II. - Si quartum digitum de manu excusserit, componat δει. u i Si quintum digitum de manu excusserit, componat soL HIL excepta opera & mercede medici.
Si quis servo alieno rusticano pollicem de pede excusserit, componat sol. II
68쪽
si digiti podis excusserit , Com ponat sol. I. -- Si tertium digitum p dis excusserit , componat fol. L. - Si quartum digitum pedis excusseris, Componat sol. I. - Si quintum, componat sui. mediotatem .
Petre te appellat Martinus, quod ipse appellavit re , quod tu feci si plagam iue pile de Marcoardo suo Jervo I propter hoc, quod dubietas erat si evaderet, medietatem de compsicione de si , s in
dietas in suspenso fuit. Modo sanus es I
O' vult, ut tu adimpleas aliam medietatem . Aut I modo mortuus es I suis quod adimpleas composecionem mortui.
Petre te appellat Martinus, quod tu plagas i Donatum suum servum in capite , no visi quaerere medicum I sed ipse quaesi-mit , ult ut solυas ei mercedem, quantum per doctos homines arbitratur. - De
Petre te appellat Martinus , quod tu occidisti tinum suum aldium . Aut unum suum ferυum ministerialam probatum. Aut de aliis,ministerialibus. Aut unum se um massarium . Aut unum servum bobulcum de sa-Ia . Aut unum russeanum. ut um posecaritim magistrum . Aut de inferioribuspo cariis . Aut pecorarium . Aut caprarium. Seu armentarium . Aut ex discipulis. Aut infantem parvulum de se o. Rut de massario .
Et si tres aut IIII. vel amplius fuerint, omno mortui fuerint, nisi unus , ipse unus de tinoquisquis medietatis composcionem debet. Si tres fueriuis unus mor-xuus fuerit , duo vita duas partes .idriagild componant . Similiter in ceteris.
Si quis homo liber , aut mulier venenum temperaverit, 3c alii s libero, vel liberto , vel liberae ὶ 1) ad bibendum dare voluerit, componat sol. XX. siecit ille, qui de
morte alterius consiliatus fuerit. 1ὶ rit libet d. in Glosis marg. si ser-υο dare voluerit, vel si dederat, servus mar
Componat ipse qui dedit, sper pugname ηυi fur fuerit. Si vero aliter, omnem substantiam amittat. Hi s fumiui liberae dedit, inille CC. sol. componat.
De Ierso qui dein sc si aliquando , ut s ipse fersus hoc malum fecit cum volun tales domini fui, probatum fuerit, perdat ipse dominus omnem subsantiam suam in eo ordine, ut dicturi sumus. Et f δε- minus negaveris , quod per suum consitum factum non fuisset , purificet se ad legem Dei, componat ipsum sicut antea fuit consuetudo, er insuper ipsimi fersum tradat in manus de parentibus defunditi. De ancilla Gero, ut dominus ejus ipso homicidium in integrum componat, tua in composecione, pro quanto a preciata fuerit , ad occidendum tradatur, nutu stredemptio , aut excusatio mortis ancillae.
Omnem subsantiam suum omis Meti , insuper manum perdat, si liberum causa mendicandi liberum occiderit. Si vero se Dum vel aldium, causa Sindicandi serυum aut atrium, in duplum quod ore pis pro composicione servi Dei aldii domivo reddat. De plagis vero aut feritis, qui pose compositionem acceptam revendicare tentaverit,
in duplum quod accepit restituat. Exceptos hominem occiderit , sit uς supra.
Martive te appellat Petrus, quod ipse interfecit patrem tuum , fecit tibi composicionem, ori fecissi perdonacionem , o jurasi I reυendicandi causa interfecisi fratrem suum. aut, pro plaga, quam fecit tibi in capite, unde tu fecisi suem et , resiudicandi causa fecisti plagam unam in suo capite. - De toris. Ad Legem CXLVI.
sui appellatus es aut in triplum em u- et, qui se purificet, secundum legem .
Petre te appellat Martinus , quod ipse
tuus non fuerit, ni bir inde steri debet .
69쪽
habet certam fi specionem, quod voluntarie incendisti unam juam casam, quae valebat Ilibras C. cum tanto mobili, quod Salebat L De torto. - Vis ei adar Ap -- Volo. diate pugnam. Et si dixerit: incendi ego ipsam casam , sed nou υalebat taurum I tunc Veniant vieini & aestiment. - Et si dixerit, quod mobilia non fuerint tanta incensa; si appellator facere pugnam vult, faciat. Et si dixerit: non feci per meam voluntalem ' iuret cum suis sacramentalibus, secundum quosdam . --. - Nam solus secus dum valentes jurare debet.
vem pedes a seculare portaverit &c. F o R AI U L AE. Petre te appellat Martinus, quod tu pomiasti focum ultra noυem pedes de sculari, de is se foco fuit incensa una sua casa, quae Valebat sol. X. -- Si digerit: non portavi I non faciat pugnam, sed juret. - Si dixerit: portavi , sed non fuit incensa tua casas faciat pugnam, si1 vult qui appellat . Petre te appellat Martinus , quod ipsed puuit tibi tanta sua mobilia , quae va-ι bant soL XX. - Si negaverit, fiat pu-- Si dixerit: incensa es I tunc ipse qui appellat, dicat: Ego te appello , duod tu portasti focum ultra novem pedes
de foculari tuo, ex ipso foco fuit incen-
a . - Secundum quosdam ita sit haee appellatio. - Sed secundum valentes este Leptio. re.
Petre te appellat Martinus, quod tu fecisi focum foris in itinere , oe iaΜasti per neglegentiam , per ipsum focum suis incensa tanta sua mobilia, quie salebant fol. C. - Si dixerit: focum feci ego , se non dimisi per ne legentiam I iuret cum suis sacramentalibus, secundum quosdam;
i) Forat . ὶ Ita Glossia Icgi intermixta. Subnexa vero formula hanc perstrictionem non exhibΡt. Μ morandum, hasce glossas &formulas non uno tempore , nec ab uno Jurisconsulio scriptas fuisse . i Ab stolatur. ὶ Vox nonnihil torquens Interpretes, & in variis codicibus variam serens te istionem, a Grotio in Glossariolo Vol. I. huius Colle t. pag. 29s. explicatur , sotiii cessor, nomine Regis scilicet. Cui optime consonat Glossa nostra legi subnexa r idest ab in- Diore t lege, inses Oreb Regis, vel regali sede. 3 Sed cum auctoritate Judicis. ) Glossa marginalis ad hanc l gem: Hic mi eri potest , quod homo non emendet malum, quod Judex praecipit ei facere alicui. Μonitum haud pe-
sed solus, secuntum valentes. -- Si dixerit e focum feci, per n*letentiam di nisi , sed non fuerint incensa tua mobilia. - Si dixerit: focum feci , perne legentiam laxavi , sed non fuerint incensa tua mobilia , antequam transirent aeram horae, aut antequam transiret focus super publicam viam, aut rivum I iuret cum suis iuratoribus, secundum quosdam; sed solus
At si judicem interpellaverit, & iudex
dilataverit ipsam causam deliberare, aut licentiam dederit adversis parti ipsum molinum evertendi, componat sol. XX. in Palatio Regis districtus ab stololat Σὶ, ides ab infestore Retis, Sel regali sede, ei qui se reclamaυit fol. XIL c.
Martine hoc te appellat Petrus, quyd tu capellasi ei unum molinum, aut stipi sic au ram , sine auctoritate dicis. De
torto. - -, Vel: Feci, sed cum auctoritat9Judicis. 3, --Juret solus. Sed cum XII.
secundum quoia m. AL 1 A FORΜULA.
Et eo ordine sin) Longobardorum nunc maneat successo, qualiter hic jubter legitur .
Petre te appellat Martinus , quod tu tenes sibi malo ordine terram, quae jacet in loco tali. I a terra, de qua tu dicis, mea propria es de parte Dominicis parentis nisi. Et sibi quid pertinet ad requirendum P -- De parte ipsius . Tunc interroga ipsum qui tenet, quomodo fuit suus parens. -- Marcoardus proaTHS suus fuit consobrinus de proavo m , fuerunt in tertio gradu. Mus meus, avus illius, tu quarto . Pater meus '
ni tua inutile. Ex sormula Vol. II. allegata conspicimus, ex injuria facta avectoritate iudicis, seu Comitis, Comitem ipsum in iudicio appellari. Vide quoque legem E LAAIA.
CLHI. legitur glossa marg. Non dixit ea e parentes succedent liberos: quia tiberi familias juccessores habere non possunt . Alia quoque addi- fur marginalis obscura et ossa de successionum jure Glomatoris aevo vigente. Sed quoniam Glossiam alteram multo uberiorem , atque planiorem ad hanc ipsam legem habemus , qtiae recitata fuit Vol. II. hujus Colle et . pag. 466. ideo hanc visum est pr*termittere.
70쪽
ter imus, in quinto. Ego ρο ille in f - mire Advocate reipublicae telo. - Interroga simijiter illum qui pul- Thomas , quod terra , quam pars Publicasset. -- Mus meus, aυus suus fue- tenet in tali loco, sua es. -- Quid runt fratres, fuerunt secundo gradu. pertinet ei P - Ex pario Pauli sui δε- Pater meus, ct mater sua in tertio. Ego, brini. - Praebe sacramentum, ut ita sito illo in quinto Iὶ . - Et cum fuerit nominata haec parentela, interroga eum
qui tenet, si potest probate quod plus proximus sit. Si non potest probare, probet ipse qui appellat. Et si ipse non potuerit, iuret ipse qui appellatus est cum suis sa cramentalibus, quod plus proximus sit, &habeat ipsam terram. Petre te appellat Martinus, quod pars Publica, unde tu es Advocatus, tenetsibi erram malo ordine in loco tali . - Ipsa terra propria es de parte Publica, depam. te Donati, qui fuit mortuus sine herediabus. - -- Non fuit mortuus sine heredibus is quia ego sum suus heres. Mus meus S auus suus fuerunt consobrini. Iuret cum suis sacramentalibus, quod ita sit. Secundum asinos ita sit placitum. Sed
ita esse debet coniectura stultitiae ).
Petre te appellat Martinus, quod terra,
quam tenes ρο possides in tali loco, sua propria es. Quid tibi pertinet P
Ex hereditate ex parte Iohannis. J hannes quid tibi pertinuit P --H. P. fuit suus aυus meus. Pater meus,& se pater suus fuerunt fratres. Ego Σ' ille fuimus fratres patruelas. -- Praebe sacramentum, ut ita sit parentela tua. Petre te appellat Martinus quod terra , quam tenes ρο possides in tali loco, sua propria es. - uuid tibi per iuri P Ex hereditate ex parte Iohannis. -Johannes quid tibi pertinuit Ieruntur fuir suus atavus, meus. - meu non debes eum succedere. Nam Simon suus fuit aυus meus. Paulus fuit suus pater o meus. Et ipse fuit meus frater. Et ita sum proximior te. - Praebe I cramentum , ut ita si parentela tua. Petre te appellat Iohannes advocatus ex parte Publica, quod terra, quam tenes in tali loco, es reipublicae, cujus es Ad Catus . - Quid pertinet ad partem illam Publicam Z-Ex partes Iacobi, qui fuit mortuus sne heredibus. - Non fuit mo tuus sne heredibus, nam avus meus σavus suus fuerunt fratres. Pater meus pater suus fuerunt fratres patrueler. Egos ipse fuimus sobrini. - Praebe fur mentum, ut ita si parentela tua. Si quinque suerint legitimi, habeant naturales undecimam partem &c.
PARI LEGIS GLOSSATA. Legitima autem aetas est, postquam duodecim annos habuerit ipse filius Longobardi , si pater viυus fuerit, ut cum patre aliquid faciat.
Petre te appellat Martinus, quod tenes ei terram malo ordine in loco tali. -- Ecce carta, quam pater tuus o meus f cit me tibi Ditem te consentiente.
Petre te appellat Martinus, quod tu es serυus suus .i- Liber sum ς ecce Carta, quam Donatus pater meus me emit de te,
et dimisit me liberum . . Falsa est. Ad L gem CLUIL
Ii, qui ) de filio liberto naturali generatus suerit, qui situs es threus, heres patri fai, etiamsi thingatum sibi non fuerit. Ad Legem CLXII.
ta compstisne, facultas illius moris tui tota, ad legitimos fratres rewrtatur.
io . Ubserva gradus parentelae eo ordine re- in Iure Canonico; habito tamen illicrimine, quod a Formulista nostro in scalam graduum referatur etiam truncus Communis stipitis. nemo bereditatem ρος. Certe, Ir de terra. rerumque immobilium possesso- sermo sit, nulla veteribus Germanicae originis populis erat proprietas, set tantum ius annuum utendi fruendi, proprietate semper pertinent ad Rempublicam , ut alias haud mΗl dictum est. Egregia, ut mihi vidbor, inducta subinda ratio, qua deficientibus heredibus terrae proprietas ad Rempublicam