장음표시 사용
751쪽
insignibus aliquem ante allos beneficiis non ornare, nec tamen ideo aversare aut indotatum dimittere. Sic , comparative, pro minua αmiare, Verbum e v usurpatur manifeste Gen. 2s, XI. Leadicitur Vera vi exosia, i. e. minus chara, nam Vs. ID. dictum erat. Rhhelam ni agis dileetam fuisse Iacobo quam Lea. IEodem sensu Deiat. 2 l. lo. uxor Vera vim exos et est minus chara. Et Prov.
ld 2o. pauper ab amicis et cognatis non ta in odio infe-atiatur. quam potius, hiaud mugni ctestimettur. Quod documento ostendat Deus se Iudaeis po t ponere Idumaeos hia verbis declarat: TU UE rarai N d vim num Posui montes ejus Dras litotem, i. e. postquam quae ei habitanda concesseram montana devastavi(Ier. as, T. sqq. EZech. 35, 2.), non ei, ut Iudaeis Babylone
reducibus, Concedetur ruinarum restauratio, sed perpetua Edomi erit vastitas, usque eo, ut conanti etiani, me impediente, non succes Rura sint molimina. Deus igitur hic non dicit, qua in roolim Iudaeos Edomitis praetulerit, sed quodnam isto, dum haec loquebatur, tempore, esset majoris benevolentiae indicium declarat. Scilicet quum utraque, inquit, gens nuper feliciter Nebucadnegaris armis Rubactae et vastatae fuissetis, pDteram utramque destituere, sed Ictoobum cinaetvi et Esetvum Odi, i. e. Edom ilis repudiat in vos Israelitas restitui. D mera Nam ita causaliter reddendum egi h. I. praefixum ' , ut Gen. 2o, 3. Exod. 26, I 2. Posui, reddidi, destinavi, d ri DN montes ejus Esaui s. Edomi, mοntosam enim Idumaeorum ditionem fuisse constat, vid. Gen. 26, 8. Ios. Ed. d. - Vc: ara Desolationem, i. e. desolatos . abstracto posito loco concreti, ait augendam et intendendam gigni si eationem.
Nisi malis accipere per ellip8 in praefixi et, posui ripa det et in umatutionem. rendineturam Et hereditorem s. POgae88ionem, quod per inεξ γχσιν additum, nam ditionem Idumaeorum, quam ni odo ri dixerat, nunc vοcat 'ra V interpretationis gratia. Ad n an, Eripa repetendum Posui, destinavi driaconibus deserti, mira vix dubium ejusdem significationis esse cum hellula immunibus et monstrogia (vid. not. ad Ps. da, 2 o. et Egech. 2s, X. , vel drara lupia (ef. not. Jes. Id, 22. . quorum domicilia sunt loca sola et deserta, vid. laudatum Iesaiae locum, et di, II, nec nousser. s, lo. Nec obstat quod de illis animalibus deserticolis alias P Iurale masculinum usurpatur, quum plura nomina, praesertim communia, in Plurali terminationem masculinam aeque ac femininam recipere constet; vid. GESENII Lehrgeb. p. da g. d. Ut autem, pergit Deus, dilucidius appareat, quanto majori vos, Israelitae, quam Edomitae apud me in pretio sitis, reparandae eorum desolationi locus, uti vobis quidem fuit, non erit. Hieronymug recte vertit: degiructi sumus. Nam vici sigmilcare destruere, patet ex Ier. 5, II., ubi verba vj Ddi etP-r rara Us vix aliter verti commode possunt quam destruetur bea tuos .unitas. nrieran V et et C Sed reueertemur et
752쪽
aedificabimus ruinas, h. I. Iterum aedificabimus, restaurabimus. Verbum et C enim si jungitur alii verbo vel nude, vel intercedente particula 'l, indicat repetitionem actionis, quam Verbum cui jungitur exprimit, vertendum iterum, rursus, denuo, vid. Gen. 26, I S. Zo, Il. De ui. Zo, 3. al. Ia d b UR' Et αο - clamctbunt eis, i. e. vocabitur impersonaliter, ut EZech. Is, i l. , terminus impietialis, i. e. regio impiorum. Terra quae solitudine sua de incolarum impietate testatur. Vri IN dum Et poseulus cui indignatur Iouea, in quem, ad indicandam indignationem suam animadvertere pergit. Usque αd αeler- nil citem, sine ulla spe refectionis aut recuperandarum opum, quarum jacturam fecerunt. s. Ex his Edomitarum satis Israelitas iis a Deo multo mitius haberi, ita apparere ait, ut propriam eorum confessionem elicitura sint. V N 'ra d n Dy Et oeuli Bestri cum videbunt hanc Edomitarum calamitatem, et urern dra N tum Bos de veritate
convicti dicetis: rram beta' magnus sit IODαl i. e. magnum e SSE Jovam nostra praedicatione audientibus innotescati celebretur gloria Iouae. Quam formulam, quoties magno quodam beneficio mactabantur Iudaei, iis solennem fuisse, docent loca Ps. IS, 2 T. do, IT. - N 'M V Iab bard Ultra terminum Israelis, peron nem terrarum orbem; quae sententia infra Vs. II. pluribus
6. Post exordium, quo populo Iudaico Iovae in ipsum
merita in memoriam revocavit, vates orditur orationem suam ad populum impium redarguendum comparatam, et primum quidem in sacerdotes invehitur. Argumentatur autem e conceSgis. Nempe
quum Jovam patrem herumque ipsi profiteantur suum, patri autem et hero obsequium cultumque a filiis famulisve deberi, nemo non agi DSeat; non apparere ait, qua fronte illi, divini humanique juris velut arbitri, tam negligentes esse possint in cultu rite ei exhibendo. nae in Filius honorαbit Patrem, i. e. honorare eum debet. Vid. Futurum eodem sensu capiendum infra E, T. - net ' Et serueus scit. 'ad' seu timere debet se ' et 'ra. quud mox sequitur, subaudito N dominum suum. Pluralis
pro singulari, ut Ies. Is, d ricia metri de dominus durus; cf. Gen. d2, 3 o. Deut. Io, IT. - N Set dera sani vero si Pater
ego Sum vobis, si me talem erga vos exhibui, et vos me talem Bgnoscitis, vid. Jer. I, d. - im2I V de Ubi est gloria mea y qua me honorare debetis.
eontemnere, jam iis respondet: bde ad cnb 'in Zium bai d is adussertis super alliari meo petnem pollutiam, quo Hon tantum Sacrificia in animata, quae e frugibus et similagine constabant, ut Grotius vult, sed victimae etiam, et quaevis aliae oblationes intelliguntur, ut e Versu S. patet. Et Levit. I, II. 2I, G. S.IT. al.
753쪽
sacrificia ex animantibus vocantur dri, cibus. Is vero erat Friad
Pollutus, quod, ob gentis avaritiam, aut pecudes vitio laborantes, aut panes e frumentis non Satis Selectis ac palea purgatis pisti obiterque cocti offerrentur. HIERONYMUS intelligit punes propositionis, ,, quos juxta traditiones Ilebraicas ipsi gerere, ipsi deni etere, ipsi molere, ipsi coquere debebatis; et nunc sumitis quoscunque de medio. Jam porro instantibus sacerdotibus: diu aquetrium rei quonam argumento declarabis, quod *Pabrea polluu-mus i. e. dicamus, pollutum esSe te, i. e. per metor Finiam subjecti pro adjuncto, altare et sacrificia tua. Sic enim ut hanc dictionem interpretemur συ1 αφεια cum antecedenti postulat; oportet enim inter praecedentem Dei accusationem et ejusdem accusationis repetitionem a reo sui defendendi causa suAceptam,
exactam, si non verborum, Certe Sensus esse Convenientiam.
Reddimus :ia dirum dicimus pollutum esse, quia forma trαnsitiυα Verborum Saepe declarationem notat ejus rei, quae forma simplici indicatur, veluti Prov. IT, IS . p ad dicens quod quis justus sis, et Jes. 6, Io. et naedra dio et pronuntia quod impingunt a
sint corda eorum et aggravatae aures eorum. Alfixum Secundae
uti saepius persona pro personae adjuncto posita, veluti I Sam. 8, T. N, non te i. e. tuum imperium reseudictrunt. Item I Sam. Ib. I si drambe trai de drid diu renudictatis Deum Be-Strum, i. e. Dei vestri imperium, Oεsuomsux. Sequitur divina responsio: d D UNI per dicere Bestrum, i. e. eo quod dicitis: V m in bas mensα Ioueae, i. e. ara ejus, quae eodem Domine et Egech. di , 22. da, IG. appellatur, e V VS contemtra eSt, estres vilis nec magni facienda . Dum enim officio suo obiter fungebantur Sacerdotes, et quaslibet hostias, etiam lege Mosaica reprobatas, facile ad inittebant, satis ostendebant, se flocci facere religionem, cujus praecipua pars erat cultus Leviticus, sacrificiis oecupatus. At malebant, avaritia stimulante, aliquid, quani nihil a gente egena et in sumtibus in rem divinam faciendis parum Sedula, accipere, quandoquidem pars victimarum haud contemnenda ipsis sacerdotibus debebatur, qua excidebant, si parcius
S. Quod in fine Versus superioris dixerat Iova jam probat
et magis explicat. ante 'et) est aetiologicum, rationem subjungen S, unde patescat, sacerdotes Sacra contemtim habere, et palam quoque profiteri, vili apud se in pretio esse aram Io vae. Namquctndo evenit, ut, quod persaepe istis aerumnosis et egenis temporibus esse factum, haec ipsa oratio credere suadet, vobis pecus afferatur insigni quodam naevo lege eg pressa Lev. 22, 2 l. Deut. i5,2 I. reprobato laborans, vosque illam oblatam P vi amia ducitis, scit. ad aram, quamvis vobis ignotum non sit, eam es e coecam; nihilominus tamen eam adducitis nam ut sacriscelia, adeo improbi estis, ut dicatis,i te non edi malam,
754쪽
aut ineptum. Per mimesin Deus verba avarorum et gratiam plebia ista interii pestiva indulgentia venantium sacerdotum perstringit; subinde enim, quotiescunque ineptu offerebantur pecora, ingentinabant: molam non est, satis abundeque aptum est; hanc familiarem iis frequenterque emissam vocem vntess repetit, et simul ut impiam pudendamque exprobrat. nou Claudum, vetitum erat et hoc Deiat. 2I, IS. Vbis' Et morbidum; ejus species enumerantur Lev. 22, 22. sqq. Ut sacerdotes eo ningis convincat suae impudentiae et iniquitatis, addit: 'Innub hrin pn osser, quaeso, illud, offer modo tale quoddam vile munus, Princi 'i tuo 'de voce rinu vid. not. ad Hagg. I, I. a mn Et vide, an is benevole ccc iurua ait g Idem est ac riae' a', nam verbum cum Accusativo et cum et con tructum se itur. vid. I Parat. 28, d. - Iut an iaccepturus sit Dotem tticim pi. e. an te honoraturus et aliquo in pretio sit habiturus, ita ut annuat petitis tuis* m D m et Iecmere faciem alicujus notat eum OeStimetre, gratum et acceptum habere, vidi Gen. II, 2 l.
s. A reprehensione transit vates ad exhortationem et resipiscentiam. tn--:i,n Desereoomini faciem Dei, orate Deum ut nostri misertus avertat mala quae patimur. Nam veStri est, Deum deprecari pro populo; nam sacerdotes estis. Dophrasi bd 'et D ribri vid. not. ad Ps. do. I 2 Dan Ut mige-
retitur NOStri. Potuisset dicere vestri; sed maluit dieere nostri, ne se videretur eximere; licet culpam hac quidem in re nullam haberet. Eodem modo Moses loquutus est Exod. Ia, s. CondOnubia cubiam nostram. Vae et mmm I manu vestrα fuit
hoo, i. e. quod populus illicita sacrificat, ejus rei auctores vos ei estis, dum hostias lege prohibitas declaratis aptas ad Raerificandum . dan NE in Num iacemiet a Bobis facies p ut accepti et grati ei sitis P vid. de hac phrasi ad Vs. S. Io. mrbet irrn- tra ' et Ouia elium inter vos titolaudat portas sei l. templi ut ex iis quae sequuntur patet.
Chaldaeus addit: domus sanestiarii. Sensus est: utinam aliquis vestrum pio Zelo accensus fores templi clauderet, et hujusmodi hostias illegitimas exeludereti Satius enim, non sacrificare omnino, quam talibus victimis facere. Alii avaritiam et ingratum animum sacerdotibus exprobari existimant, et dari gretiis ex membro ge-quenti huc trahunt, hoc modo: quis vestrum, qui cletudiat Ostiis gratist imo ne altare quidem meum grotis iaccenditis. Veruinhaec cum altero commatis hemistichio minus apte cohaerent. Quare non dubitamus superiorent interpretationern praeferre, cui et Versus proximus II. favet, ubi redditur ratio, eur Deus templi portas claudi et sacra plane intermitti malit* quia ista plano abominetur, et meliora alibi exspectet. 'inrid- ο lacere faciatis, i. e. incensum faciatis in altari meo, ne hostias
755쪽
igne consumendas offeratis. dari Frustra, nam oleum et operam perdit, qui hoc modo sacrificat. Nisi sacra ex Dei praescripto peragantur, nullus inde fructus ad offerentes tradit. Nomino Vndu, quod proprie munus notat quodcunque, vid. Gen. 32, 2I., hie indicatur munus illud sacrum frumentaceum, Deo tum alias(vid. Lev. 2, I. sqq.), tum mane et vesperi cum sacrificio jugiter immolando offerendum, Num. 28, d. o. II. Istiusmodi vilia sacrilleia, inquit, indigna sunt mea majestate, quae per totum terrarum orbem, quam late patet, celebratur. Phrasi 'et diu et dej- mrun αb ortu solia Maeus
ad occasum ejus, totus terrarum ambitus significatur, ut Ps SD, I. II 3,3. Ies. do, G. sis, Is. Rationem, cur non addi soleat: et a tentrione ad austrum, NIMCIII reddit hane, quod ad utrumque hune polum terra non sit habitabilis. Verba, quae sequuntur,m ma riridim 'des, ut ad vita pu d Od - bdm et ni omni locoso tus Ossertur nomini meo et fertum furtim, Chaldaeus ita
exposuit: quo tempore cunque Bos feceritia voluntulem meum ego ausci 'ium Preces Bestrias, ctique itet nomen meum mαgnum sanctificiabitur per vos, et Preces vestriae tit oblatio mundet erunt coriam me. ABEN- ESRA sensum horum verborum hunc esse putat, quum omnes totius orbis terrarum incolae Jovam revereantur,
reputari hoc ab ipso non secus, ac si ubivis locorum ipsi omnigenos sumtus et sacra ipso digna osserant. Nos Participium passivum hoc loco per Participium passivum futurum osserendus ut d timendus, 'ndidi eligendus, Fbri a laudandus exprimendum esse haud dubitamus, ut dicat vates Deum loquentem inducens: ego dignus sum cui ubique terrarum sumtus o feratur et fertum purum. Participium Hophal 't ad nominis substantivi vicem gerere, recte notat Aben-Esra.
Proueentum OMR Scit . mensae, s. arae Iovae, quod attinet contem tua est cibus ejus, i. e. non possumus multunI arae Jovae
tribuere, quia ad illam parum redundat: nam omnis ejus proventus in qualibuscunque et parce oblatis victimis, quae tenue satis laboribus nostris praemium sunt, nobisque alendis minime suffciens. V I, quod a verbo et a Progerminare, prοprie Pro Bentum, Fructum notare videtur, hic dieitur de sacrificiis, quae altari idem fuerunt, quod agris sunt frumenta et fervente pergentem religione illis non magis, quam fertile solium frugibus carebat. Chaldaeus vertit: et contemtet sunt muneret eT era.
13. VNbran Ouanta defatigatio g. molestiat scit. devoranda nobis est pro vili vel exiguo reditu altaris. Vox est sacerdotum, de magno suo labore tenuique salario querentium. Alii populi
756쪽
verba esse volunt indignantis, quod sacra optima et integerri ina offerre cοgeretur. Vel brad pro VN ra rid, saepe enim cum Ilae ceph primae sequentis vocis literae imprimit Dagescii forte,
ut quid mihi y Jud. II, I 2. rarer id quid istud J Jud.
Is, II. Interdum abjecto ri coaleucit cum sequente voce, ut mi Ipro quid est y Exod a 2 VI tu pro III id quid vobi, paeg. I, Io. Veteres pro rie diri a legerunt ne dira tr. nain l. XX
bore, et Chaldaeus, quod offferimus de labore nostro est, quasi verba lineo sint Iudaeorum indignante animo partas Sudore pecudes asserentium. inride dranlrr : Et exsu uri, i. e. contemni citis illud scit. altare meum. Flatus enim est gegius Conten nentium, qui si quid flocci faciunt vel emant, vel dimare geposse njunt. Sic sacerdotes tenuitatem redituunt exaggeraturi vel statu dispelli posse quicquid e sacerdotio lucrentur affirmabunt. Chaldaeus exposuit: et Projicilis illud. HIERONYMUs :,,Hujus orationis: ecce de labore, et eaesu ustis illud, hie sensus est: e captivitate reversi sumus, hostibus praedae fuimug, multum in longo itinere laboravimus, pituperes sumus, qui equid habere potuimus viae labore conquintum est; qualiacunque habemus, ost rinius et haec dicendo ex sumastis vestra sacrificia, id est, ex sumatione mea digna fecistis. Sive, ut in Hebraeo legi potest: et eaesu stis me haec dicendo, non sacrificio, sed mihi, cui sacrificabatis. fecistis injuriam. E quibus verbis colligere licet, esse jam Hieronymi temporibus illas scribendi varietates notatas, quas Masoret hae d Drio ' 'pra Correestiones acribiarum vocant. Est enim hic lusus unus e numero octodecim illorum,
quos illo nomine Critici Hebraei appellant; quod vetus scriptura in iis immutata fuerit, ne quid Deo indignum dici videatur. Et nostro qui deni loco observant, olim lectum fuisse unae me hoc sensu : eaesu re fucitis me, i. e. vos me, Io vani , miserrime angitis, coit. Job. II, 26. Quod quum visum esset veteribus Criticis Deo indignum, ad emolliendam dictione ni reposuis e 'n' et, quod ad dram in C Vs. I 2. referendum. Sed verisimile est, in octodecim illis locis, in quibus ' 'pri habetur, esse illud, quod hodie in textu exstat, genuinum, et varietatem scribendia criticis ideo esse notatam, ne quis quod in textu receptum est privato ausu interpolare, aliudque quid, quod commodius videriporumsit, substituere audeat. Sic etiamsi hoc loco commodior sensus oriri videri queat si legatur vi N, inhaerendum tamen iis rin deesse. Cf. not. ad I ab. I, I 2. - Nutum non significat, uti vult Grotius, a feris dilaniatas pecudes, quales non in privatum esum concessae erant (vid. Exod. 22, 3 D. Levit. IT, lo. , multo minus ad aram admittebantur, illae enim vocantur sed quod seu vi hostili et palam, seu dolo malo, justo posses ori est ereptum, quale istis temporibus Saepenumero pro sacrificio oblatum esse perquain credibile est. Siracides quoque di, IS.
757쪽
Malachi et S. P. I, Ii. I, i. 2.
ro De O υ ΠαTorrctc ἐξ ἀδίκου earpit. rim det rates dDNnm Et ertis et fertum scit. simile, e frugibus raptis aut corruptis. I a. Emet Dolostis hic dicitur qui paupertate in mentitur eo consilio, ut Deo quod debebat subduceret. Ir , min et ' O utim
llit in grege ises tua museulum pecu , qu Dd quum h. l. CorruPlO opponatur patet eo iudicari integram et eximiam victima tu, quae proprio vocabulo drara appellatur. VnEU mTr d n Et tamen vovet ciui ininioliat corruptum, i. e. morbi duri, aut vitiosum, Vs. Id
Pergit sacerdotia in vitia castigare, et primo quidem illos arguit socordiae et negligentiae iii offerendis sacrificiis (Vs. l. 2. I.), tum sint trae et perversae legum interpretationis (Vs. ι - S. , porro injustitiae in decidendis causis in foro ( 's. s. Io. . Una cum sacerdotibus vero etia in illos de populo reprehendit, qui uxores alienigenas ducebant (Vs. II. I 2. , innocentes uxores adfligebant s. IX - Id.), atque Deum curare reg humanas negabant (Vs. IT. . I. raras' hie non est temporis, sed inferendi particula, qua Deus Sacerdoteg monet, ne culpam a se ad alios, nempe in offerentea amoliantur. Nomen alias quidem Fruece 'tum notat; sed quum neque in iis quae praeceSserunt, neque in hoc ipso Capite praeceptum aliquod detur, sed praeeepti dudum dati violatio interpositis minis redarguatur; apparet, nomen illud etiam de αdmonitione et geriet ad obeundum ollicium cohortatione capi posse, inio hoc loco oportere, nec tantum referri debere ad id, quod in sacrificiis, sed et quod in reliquis suis ossiciis, quorum hoc Capite mentio fit, sacerdotes peccabant. 2. Vb-bal Et si non Posuerilis cil cor, si animum non advcrteritis munitis, eadem phrasis Jes. LT, I. Dan. I, 8. - 'Disb nnb Dare honorem nomini meo. ut
debitum honorem mihi exhibeatis. VII 'randio
liERοNYMUs vertit. Et in Commentario haec scribit: ,, Obtenditis paupertatem et captivitatis injuriam, et tenuitateni rei familiaris. Sed quum habeatis quae optima sunt, offertis quae mala sunt. Ad vos igitur, sacerdotes, hoc mandatum est: fecistis quod impium est in contemtum mei. Sed quia malo poenitentiam peceatoris, quam mortem, etiam nunc dico: si me audire nolueritis, nee intelligere, ut detis nomini meo gloriam, quod est horribile in gentibus, veram in vos mittam penuriam, ut nequaquam
758쪽
mentientes, sed omnium rerum coacti egestate dicatis vos non habere optima quae offeratis. ---rre vi 'N' Et male-
dicum benedictionibus Beatria, hoc est, inquit HIERONYMUs, his quae nunc meis benedictionibus possidetis. se In lingua Aethiopica absolute ponitur saepe pro bonis, ut Luc. I 2, I S. Cogum illuc Omnes Proventus meos, κcti Tra Oγαθα μου, et bonu meu, Aethiopicus interpres 'net M. Sic 's. seq. Liciam ianimiae mecte ianimu, habes 'ολλα ογαθά, n id. Ita et hic aecipi potest maledicum honis Beatris. Hinc factum, quod quum de bonis suis munus aliquod alteri offerrent. VI 2 benedictionem vocaverint, Gen. 33, I l. l Sam. 25, 2 T. Ubi haec benediotio, quiam attulit iancilla tuia domino meo, verti posset, hiaec bono quiae cit Iulit rei, LUDOV. DR DILU. D m'N d Ouin etiam. Jam maledixi ei.
unicuique benedictioni vestrae, coepi jam calamitates vobiS ina
3. y in rere drb En ego increpo vobis sementem. Verbum 'ba, increseare, notat et in Creseiando rvellere, Profigure, ut Ps. D, d. 68, 3I., et h. I. valet serio interdicere Semini, ne germinet aut fructum serat, ita ut in agro torpeat, aut etiam in ipsa herba a Iocustis absumatur. Cf. I, Id. II. VI, Vobis, sacerdotibus, dain no vestro, ut contra infra d, Io. II.eSt Dativus, quem vocant, coinmodi. i sensum fundit perquam aptum. Nam, ut recte observat ABARRENEL, seminis mentionem facit in respectu ad Mineliam, sive fertum, et stercoris in respectu ad animalia immolanda. dn' D-bs et 'Id m et ' Et 3Pαrgiam Stercus exenteratarum vi et imarum, contria Fiacies ties tria8, i. e. Sunimo dedecore vos ameiam, ut si quis stercus conjiceret in facies vestras. Chaldaeus; patefaciam tu itudinem Scelerumueestrorum in Facies Beatros. Et D Stercus festorum Nestrorum, i. e. victimarum, quae diebus festis immolantur.
Chaldaeus: et obolabo magni centiam festorum vestrorum. Verba Versus postrema, N VIVN Nil bene interpretatur LUD. DEDI EU: , , ad subintelligo ut di quisque, quomodo impersonalia Eua formare go erit Hebraei, ut ses. y, s. 'uas imp r et vocupit nomen ejus, nempe ui et qui3que, i. e. vocatur nomen ejus, ut recte LXX: καἰ κολεΩαι τo oroμα αυτου. Ita et hoc Ioeo: quisque feret vos ad illud, i. e. feremini ad illud. Sensus est: ne existimate facies vestras stercus quod dixi effugere posse; si vos id fugitis, quisque portabit vos eo ut conspergamini. Phrasis eadem oecurrit infra Vs. d. Drdon N, n, y iniquitatem non inveniebat in labita ejus, nempe quisqui/, i. e. I Di inveniebatur. Chaldaeus: et prohibetur portio vestria ob erascit. celebritate festorum, non eritis illius celebritatis festorum participeg.
edoeti cognoacatis quod miserim ad vos per prophetarn mimstrum meum, hoc miandatum, hane exhortationem, quae in Ruperioribus
759쪽
egitur. Cf. supra Vs. l. ' bunde V 'ni Quod est Aeduam eum cum Levi, quod cum tribu Levi hoc foedus inivi, ut saera mea diligenter curarent, id quod bonis omnibus me velle illis rependere promisi. Num. 8, Id. 25, 12., quod vates ipse Versu proximo disertius declarat. s. d brim tD Vri 'nae rara n vo I Foedus meum cum eo,
tribu Levi, erat Dita et Petae, omnia ipsis felicia promisi, si imperata facerent. Itespiciunt haec verba manifeste locum Num. 2S, I 2, ubi Jova Pine haso et ei successuris in sacerdotio ilicit: ecce do ei foedus meum pacem, i. e. omnis generis prosperitatem ei promitto. Um ribuo rare Et dedi eu, vitam et pacem, ei, tribui Levi, ad s. Ob timorem mei, ut me coleret, uti additur, ad ml. ut debitum cultum mihi saeris faciundis exhiberet. imm
elliptiee positum est pro D Ub, cf. supra I, 6. LUD. DE DILUNI 'U mallet esse asyndeton, aut subaudire Particulam et cum, ut sit pro h UI, ne sensus hic git: foedus vitae ac pacis cum eo, et ut ea laedere promisi, sic et dedi ipsis; nec sola dedi, sed et timorem meum, vel, cum timore meo, unde Sequitur, et timuit me. trari nn et duq Et o facie nominis mei territus erat (verbum Drari fructum, contritum esse, hic Pαvere valet, ut Deu t. I, 2I. ser. I, II. Egech. 2, G. , Surinna reverentia me est prosequutus, magna cum religione veteres illi sacerdotes accedebant ad sacra. Laudatur hic et Versu proximo antiquorum sacerdotum et Levitarum religiosa industria, quantumcunquo ab illorum exemplo sacerdotum vatis tempore viventium negligentia et in Deum irreverentia disserat ostenditur Vs. S. s. hi 'Dr rinrri nure Leae, doctrina Beritalis erat in ore ejus, docebant populuin legi eongruentia. Nud me , n, s Druit 2 Et Perversitas non inveniebatur in labiis Otia, judicibus
in causa controversa fideles erant consiliarii, nee quicquam ad suum quae Stum comminiscebantur. Constat enim, causas dissiciliores ad summum sacerdotem et collegas fuisse deferendas, Deut.
II, 8. s. is, li., inprimis autem judicium de saerificiis idoneis
aut rejiculis, de mundis ac immundis penes saeerdotes erat, ubi multa poterant perverse et praeter fas judicari, si qua causa in sacerdotem Ruarum, timidum. socordem incideret. 'mismet' d)bcin
rare .RV In Piasse et in ciequitatin ambulavit mecum; amicitiam meam retinuit recte agendo. Cum Deo ambulat qui eum dueem in divulgis vestigiis sequitur, ex praeceptis ejus pie ac religib evitam instituit, uti de Henocho, Gen. 5, 22. , Noacho, b, 2- , Abraharno, IT, I. dicitur. Idem est ambulara in viis Dei, vid. I Reg. 3, Id. Porro ambulare cum aliquo in pace, est, nihil committere, quod illi indignandi occasionem praebeat, quod simultatem pariat, quod amicitiae vinculum quocunque modo solvat. In rectitudine, i. e. recte, sincere, sine fuco ac simulatione.
trisu et WV Et sic multos eonyertit ab iniquitate, dum legem
760쪽
fideliter docuerunt populum, nivitos in viam reduxerunt, et a peccando averterunt. Neque enim de solo Aarone, sed de tota tribu Levi haec sunt intelligenda.T. Vm- UE' in, Nam labio aetcerdotia custodiunt, i. e. custodire debent cvid. Futurum eodem modo capieridum supra i , 6. Scientium Scit. Iegis et rerum divinarum. Sacerdotum est callere Iegem, et alios eam fideliter docere. et Tim Et legem, i. e. institutionern et interpretationem legis quiaerunt, quaerere debent rudiores ex ore ejus sacerdotum enim erat respondere ad interrοgata populi cum deIege ejusque genuino sensu dubitaret.iVid. Levit. Io, II. De ut.ZI, ID. et cf. Hagg. 2, II. - drari r 'Net tu nim Ouia nuntius Ayae, dei Ggminum ille est, saltim pro muneris sui ratione esse debet. Nam quae stlitim subjicit vates luculenter indicant, hic doceri, non quales sint, sed quales e8Se deberent
sacerdotes. Chaldaeus hic recte ministriam vertit. Vocatur sacerdos minister R. nuntius Iouecte, quia populum certiorem reddit de Dei voluntate patefacta in Lege. S. t Qq dram Id Bos, sacerdotes hujus aetatis
ipsi met recessisti8 α υia recta, a Deo praescripta, vel, ut alii volunt, a via sacerdotum illorum priorum, de quibus in superioribus, ut sensus sit: ab institutis majorum deflectitis. drabvi Irim V 2 et 2 i I se ingere fecistis multos in lege, pravo exemplo
et perversa doctrina causa iis fuistis, ut ab ea reces erint, et contra eam peceaverint, cum veteres illi multos converterent, Vs. 6. Quam perverse et improbe sacerdotes illis temporibus egerint cognorum citur e Neh. II, d. sqq. '' Z dranta Corrupistis foedus Levi, irritum fecistis foedus quod cum tribu Levi inieram, de quo VR. o. Non implendo vestra promissa me quoque Iiberastis ab iis quae Levitis, nominatimque Pinehaso ejusque
s. Particula hic commode pretetereo redditur. Neque enim hic Versus cum iis, quae praecesserunt, ita cohaeret, ut poenam subjungat peccatis v s. B. commemoratis; sed novam poenam novo erimini statutam indicit, videlicet sacerdotum in jura
dicendo injustitiae, quod recte Grotius vidit. Alii quidem interpretes hoc Versu poenam iniisti sacerdotibus existimant ob illorum in accipiendis sacrifieiis levitate et iniquitate. Sed ut taeeamus, non esse probabile, prophetam quod Capite primonbunde tractaverat, de impietate sacerdotum in accepti landisti ostiis, hic, post interiectam aliam materiam, de perversa legis interpretatione (Vs. 5 - S. retractare, phrasis et tu et Ne in fine hujus Versus de judiciis forensibus usurpari constat, nequeBpparet, quomodo ea ad Sacerdotum promtitudinem in promiscue admittendis quibuscunque hostiis commode quadret; quando quidem, avaritia ducti, omnia omnium admittebant, neminis repu-