장음표시 사용
71쪽
suspensuin tenere , vix negabimus, quod, supposito, ei se non posse iis Rerum natura talem Funiculum , qualis est nostri Examinatoris, solius Aeris incumbentis pressio sussiciens futura sit respondenti Mercurii Cy- lindro sustentando ; quodque sine ulla attractione restagnantis Hydraris gyri per Aeris violenter distenti Funiculum in Recipiente, Argentum in tubo in qualibet altitudine, majori minori ve , sustentari queat, modo triginta digitos excedat, ex ea solum causa , quod pondus ejus praecise valeat contigui Aeris pressioni aequiponderare. Nescio, annon addere mihi fas sit ut aegre me omittere tester, quod
aliqui existimare possint pro Adversario meo facere dici in Examin toris gratiam polle , ipso nobii cum pagina undecima agnoscente , vim in Aere recuperandi debitam sibi extensionem , si quando in minorem cedactus suerit locum, quam ejus dispositio postulat i solvi ex hoc Principio polle Phanomena , de quibus lis est , dicendo, Aerem Recipiente
violenter compressum , recentis Aeris in lacin vas intrusione, suo ex pansionem suam debitam recuperandi conatu premere Mercurium restagnantem, aliquidque illius ivrsiun in tubum impellere. Verum lima Explicatio, licet cum eo conveniat , quod Autor noster docet in loco, a Notis in Experimentum nostrum decimum septimum , de quo nunc disceptatur, valde distanti mihi tamen hactenus non liquet, quomodΛex eo , quod ab ipso affertur in his Notis,Phaenorpent ratio reddatur, uti particula Hinc eam indicat. Alias vero opus mihi non est de hac Explicatione litigare, cum , absque recursu ad Funiculum ad Mercurium additum sustentandum, Phanomeni iubitio ex eodem datur Principio, quod a me adhibetur Experimentum decimum octavum. Examinator noster in sua in Experimentum decimum octavum Aniis madversione, recitata mea coni ura de causa , cur Cylindrus Meris curis tempore Hyemali in tubo ascenderit deicenderitque , aliquando imitando adscensum di descensum Aquae in Thermolaopio , lubinde tamen contrarium plane praestando, subjungit, Experimentum hoc latis
valide impugnare Cylindri illius Atm ybarici Hapothesin, clareque o tende , Argentum ab eo minime sustentari , Nam inquit si hic ab e. fustentatum fuisse debuisses patibi frigidiore tempore ascendere,quam defcendere, eὸ quod An tunc muho densior esset O gravior.Daque nonfusen-ratur Argentum ab Aeris aequipondia, ut asseritur. Atque eodem Argia mento concludit, neque flagentum per Aetis Elaterium sustentari. Uerum in suis in hoc Experimendum Animadversionibus nimis suilla via detur ad reprehendendum eroclivis; neque enim Coniecturam meam
bene refellit, nec vel speciosam ullam in ejus Lachis surrogat. Et quoad
Objectionem ejus sic respondco.
72쪽
Primo, Eam non concludere r quia, uti interdum δε erturivi In tubo surgebat calidiori tempestate , & subsidebat frigidiori; ita aliis temporibus ascensum potius & descensum Aquae in Thermoscopiis aemula
Secundo, Licet verum sit, Frigus solere hanc vel illaria Aetis portionem condensare , Aesisque portionem reddi polla Condensatione ponderosiorem ; id tamen ambientis Aeris fit respectu , qui suam retinet Iaxitatem, in quo Aer condensatus ponderatur. Sed necdum probavit Autor noster, quod si frigus hyemis incumbentem Atmesthaeram totam Condcnsaret, ea tunc sensibiliter magis , quam prius, super Argento, gestagnante sit ponderatura. Vti Lanae libra non variabit pondus suum ad tensum, licet pili, ex quibus componitur, aliquando in solutiori, aliis quando in constipatiori serie committantur. Tertiὸλaec Objectio cum Doctrina ipsus non magis congruit, quam cum Conjcctura mea : etenim pagina So. ubi rationem nobis reddit, juxta sua Principia , ascensus de descensus Aquae in Thermolaopio. cumque cum suspensione Hydrargyri comparat, adit, Hinc sit, quod, contracto hoc Funiculo per rigus,Aqua ista tempore frigido ascendat, descendat autem tempore calido, . quod per calbrem Funiculus ilΤe dilatetur. Adeo ut, juxta Examinatorem ipsum , Argentum debcbat ascendisse frigido tempore , de de ei ille calido. Iam , licet Cogitata mea circadiiscite illud Phanomenon, de quo lis est, nonnisi ut Conjecturam Pr Poluerim, proindeque lubens sim mutaturus sententiam, vel suoveniente ulteriori luce , vel meliori informatione; non tamen video , cur postponenda sit Opinioni Examinatoris , qui, quamvis rejiciat Explicationem nostram , non tamen aliam in ejus locum sitbstituit, quam quae colligi ex hisce verbis poterit : Ego certe non dubito, quin denturhiususnodi occulta Causa quibus Funiculus itissubtilis,quo in tu se temditur Argentum ut M lum en lite decimo modo producatur modo arubreuietur,dccsque Argentum nunc demittat nunc ele ei. Etenim, cum
reddiderimus probabile , copiosos Fumos , interdum subito in Aerem ascendentes inque eo sursum deorsum se volventes, interdum sensbilia ter alterantes si dignis Autoribus habenda fides refractionem ipsius.
Cumque aliae quaedam causae, in Experimento nostro decimo octavo memoratae, alterare possint Aeris, restagnanti Mercurio incumbentis,
densitatem de gravitatem ; autumo, Lectorem magis intelligibile de probabile judicaturum , alterationes alias, quam sunt istae , quae producuntur a Calore & Frigore, accidere posse Atm sthara incumbenti,quae liberum habet cum vicino Aere commercium , exindeque aliquando magis reserciri potest, aliquando magis destitui Exhalationibus adven- itiis ; quam quod ejusmodi alterationes Funiculo contingant incluso in Vitis, quod, juxta Autorein nostriana, vaporibus omnium Libtilissimis
73쪽
. In Diarioin ne Anglica uam sequi
est impervium, & circa quod ne quidem ullam conjecturam offert; quo nemini alio accidere possit, ut interdum contrahatur , interdum dilatetur.
Experimentum decimum nonum. In hoc Examinator brevem duntaxat hanc Mimadversionem tradit, In decimo nono ostendis, Aquam eodem modo per exhaustionem Recipientudescendere, quo in praecedente descendere ostenderat Argentum GCum,c ius eum eadem sit ratio,non ent cur amplius ei insistamu , Quibus verbiscum nil novi nilque peculiare offerat, quo ullam ostendat in Explicatione nostra incongruitatem curoenostcis Principiis, quae probe cum novis
Experimenti Phaenomenis conveniunt lubentes judicium Lectori pe mittimus de Impothesbim ipsis,utra earum iit proabitioni nostrane,quq solummodo requirit , ut Aer in Recipienti aequaliter resistat Aquae de . Mercurij Cylindro, quando tantum aequale est eorum pondus, licet aequales non sint ipsorum altitudines; an vero Examinatoris, quae exigi ut juxta quod antea alicubi notavimus tam discrepantis naturae detexturae Corpora , uti sunt Hydrargyrum & Aqua , . idem solummodo. praecise pondus roburye requirant ad ea in Fuuicμlum tenuandum. .
In suo mamine hujus Experimenti me inferre vult Autor ex Rhan menis, quae repetit,non modo Acrem, sed & Aquam Elatere et se instrv.ctam. Sed, quamvis haud suspicor, cum ex proposito sententiam meatu Perperam accipere ; attamen cx eo, quod in hoc & sequentibus Expeti mentis trado, Lector satis intelligere potest, me dubitanter admodum de Elaterio in Aqua elIe loquutuna; quin etiam, mepagina Iῖq. diserte
docuisse, posse intumescentiam ejus quoad magnam partem saltem proficisci ab exiguis Aeris Particulis, quas esset sententia mea passim in Liquoris istius corpore stabulari. Verum, cum Bullarum in Aqua . apparitionem huic rei adscetibam, quod facta portionis Aeris, Aquae incumbentis, exhaustione pressio residui multum est debilitata, unde fiat, ut exiguae Aeris particulae, in Aqua delitescentes, in Bullas se expandant; ipse hanc Explicationem
reiicit ut manifeste fallam : Nam inquit sis ferti, deberentprofecto
HjusModi Buduia non e fando vasissic ascendere uti tam in hoc,quam saestimentibus Experimeminis quibu/de istis Tullis agi ursemper a Ieritur sed esuperiori parte A a,ubι minuspra ruuntur, ut perse es man enum Verum, qui hic adeo sit in alserendo impavidus , fateor, me, Objecti ne ipsius nequidquam obstante, necdum Videre : ad paginae quippe pr rimae calcem est; Se negare nolle, quin latentes in reliquis Aquae partibus Aeriae particula: f prius de illius fundo fuerat loquutus J pollini per suum Rarcsa uouianio dum in Bullas ampliari. Quodque noa Bullarum ascensum Diqitigos by Cooste
74쪽
ascensum spectatim, etiam ex ipso Aquae fundo , memorabamus Φ exim de fiebat, quod ista circumstantia peculiarem mereri notam videbatur; non autem D ut ille videbat ut ima uati J quasi Bullae non etiam a superioribus Liquoris partibus oriantur, cum id circa medium pag. I92. notavimus. Ac saepe observabamus in hoc & sequentibus Experimentis, ascendentes Bullas fieri grandiores, quo erant luminitati propiores. Quod cum nostra inpothesi, in qua conlpicua ipsarum in alcendendo intumescentia magis tribuitur diminutioni pressionis Aeris incumbentis , quam decremento ponderis incumbentis Aquae cum, incumbente hujus Liquoris superficiei Almo fhaera,Bullae ascendentes Vix lensibiliter in vasis , non profundioribus, quam nostra sunt, grandescant liquidius congruit, quam cum Explicatione ab Examinatore allata, his verbis;Respondeo, Aquam per illam Aeris exh Nisionem non stome sic adscendere id siursum violenter trahi,ac eleCara a rarefacto illa Aeres secontrahente.Quem admodum enim Aqua aliqualem patitur compressionem Γ uti experienta consta Jiia ct aliqualem quoque hic patitur dii ten-Fonem. Atque hinc clari pateι, cur potius a fundo vasis, quam a parte e quaes periore oriantur hujusmede Bulla. Cum enim vehemens illa Suctio conetur Aquam e fundo phiala eleetare, nasiitur ibidem pubtilis P dam materia,quae in Budas concessa sic adsiendit, vii Capite decimo quinto in qMario Experimento dictium est. Etenim, quidquid ipse opine-xur, non adeo elare hinc liquet, quo pacto solus Funiculi conatus elevandi Aquam ex phiala, cui remanet conatu illo non obstante,contigua, generet in quibusdam partibus seindi Vitri, non vero in aliis, materiam adeo subtilem, ut ille tradit. Et putem, Lectorem Optare, deque ac ego, ipsum intclligibilius explicuille, tuo modo mira haec materia: lubtilis generatio fiat; Arbitrorque;etiam exlpectati, ut exponat, cur Sin nostro casti,& in Experimento Torricelliano, Bullae tam insigniter grandest..t, quando Liquoris summitati propius accedunt, si prout ille nostram de hac Circumstantia Explicationem rejicit, este his Suctionis, de qua ille loquitur, major sit super inferiore Liquoris parte, quam luperiore,cuis Oli nihilominus Funiculus ejus,qui sursum trahere Liquot cm dicitur, est
Cum Autor noster nullam formet Objessionem specialem contra desecem Experimenta sequentia, nos etiam illa praeteribimus, & cum ipio ad iconsiderationem Experimenti trigesimi primi progredimus. Experimentum trigesimum primum.
In hoc, postquam Autor noster.nostram de causa illa conjecturam recitavit, cur duo Lapides Marmorei, bene admodum complanati, ratu firmiter cohaereant, ut, elevato superiori, ascendat quoque inserior, DProbat modum meum Conjecturam illam examinandio Verum, cum
que fuit ins periori qua parto
75쪽
At, Phanomenon illud explicatu satis est facile in f ποιbs nostra, diacendo , quod, ces te illo calore, qui Aeris inclusi pressionem to xabat , Elaterium ejus nimis enervatur, quem ut diutius pressioni Aeris ambientis valeat resistere ; qui exinde carnem aegri vicinumque languis nem in Cucurbitulam intrudit, eodem sere modo , quo supra dicebamus digiti pulpam in desertam tubi Vitrei in Experimento Tiniceilians
Experimentum trigesimum quartum,quintum,issimum.
Ad haec cum Autor noster nil reponat, nisi haec verba: In his trom nia hil peculiariter occurrit hἰc exptican/um, im ratio ex jam dictis non D eiu meM; nobis etiam fas erit eapraetermittere,& progredi ad
perimentum trigesimum septimum.
Apparentiae Luminis, vel Candoris, in hoc Experimento memoratir tetur Examinator , auobabilem satis causam nos assignasse , dum eam in vehementem ac sumianeam inclusi Aetis commotionem fefundiamus: Et sane, licet quaedam eorum, quae circa dissicile hoc Phaenomenon haesitans proponebam , etiamnum pro meris habeam conjecturis, licetque ipse suam Explicationem annectat; non video tamen , quin vel coincidat cum nostra, vel ea non sit potior. Etenim ei, quod dixeram ego de partium Aeris commotione, ipse solummodo addit, in duobus tribusve locis diversis quod sint violenter dii tentae ; quod quomodo Explicationem Phaenomeni juvat, mihi obvium non est Et quando subjicit, Existi no autem,dιcendum potνηs,candorem istum esse lumen quoddam reflexum,quam innatum,eo quod ut testatur Autor, in tenebris nω a' pareat,odsolum de die,aut accensa candelainutumo, Lectorem attentum facile percepturum, pinionem ipsius quasi geminam esse cum eo, quod ego super eadem ratione proponebam atque fundabam. Praeciapuam vero in abstruso hoc Phaenomeno dissicultatem , qui scilicet nomnisi interdum id deprehendamus, Examinatoris nostri Explicatio int ctam relinquit.
Experimentum trigesimum Iavum,senonum.
Adversus haec Autor noster objectiones peculiares non struit.
Experimentum quadragesimum,se quadrage amprimum.
Sed in suis in haecce Animadversionibus, postquam dixit Lectori, ne videri subitam inclusorum Animalium extinctionem tribuere musae subtilitati Aeris, in Excipulo restitantis , perque recessimillius,
76쪽
eini erat exhaustus ; ad respirationem inepti, satis audacter subi Icit; VOrum impossibile videtur,ut hujusmodi Animalcula ob solum de ediu crassioris Aeris tam cito moriamur: Sed aliam rationem non reddit, ni ii quod tam cito moriuntur; quod non est amplius, quam quod in vel bis modo allegatis dixerat, & praeterea quadam nititur hallucinatione, Etenim Animalcula, quae memorat, erant Apes , Musca , & Eruca, eaqtie minori Recipienti inclusa, quod subito poterat exhauriri: S haec sane m tu privabantur intra spatium unius Horae Minuti ; at non erat id Minutum uti saere ea voce in sermone Anglico utimur ad significandum Momentum, led Horae pars sexagesima. Ac licet haec Insccta tam brevi temporis spatio reddcrentur immota , non tamen tam cito extii guebantur, ut ex Historia patet. Animalia sanguinea, quae re eramoricbantur , necabantur tardius. Atque memini : cum ex proposito sciscitarer Virum s cui solenne erat Aquam subire Machinae admianiculo, in qua reconditum Aerem secum ad Maris fundum deferre roterat ὶ quanidiu pollit subsistere, psiusquam urinationi erat assuetus , absque respiratione , spongiaeve usu ; ipsum respondisse vlissa εῖα in principio durare se singula vice per duo aut tria circiter mi- ea ,ane obis nuta potuisse. Quod mihi luggerebant opinionem . posse Urinatores eo reduci: ut sub Aqua tamdiu durent vel a peculiariter apta Corporis fabrica, vel ab Exercitio graduali.Et proclivis sum credere, ipsum, ut ad .am finsolent homines, de duobus tribusve Mincitis loquentem , intelligere il- cta,uti illa, lud, quod est multo revela brevius tempus , quam ea valent, si exactὸ ρ ρρηim mensurentur. Etenim, facto de industria in duabus Talpis Experimento , quae mihi simul vivae afferebantur, earum una, parvo, non tamen
adeo parvo, Recipienti inclusa, nonnili duo inter & tria Minuta exti guebatur, cum e contra altera, dehinc protinus sub Aqua demersa non omnino unum cum quadrante Minutum durabat; quin plane cessaret ullum vitae signum prodere. Ex quo Experimento patet, Impossibile non cise , respirationis carentiam exstinguere Animal posse tam brevi temporis spatio , ac in Experimento, quod nunc dcsensum eo, meis moratur.Et certe vel debebat Autor noster proballe, non esse possibile, ex defectu Aeris Animal tam cito necari, vcl meliorem aliquam PM- nomeni causam reddidi isse. Quando enim nos docet, juxta Doctrinam suam supra memorata Andinalcula tam subito suille necata , Quia per rarefudium illum Aere se contrahentem extramusiu eorum halitiu: Non video, eum per hoc, siquidem Phaenomenon aliter, quam nos explicet , explanare melius; loqui quippe videtur , ac si existimaret, ella hunc halitum peculiarem quandam Animalis partem, in qua vita ejus hospitetur. Et praeterea, perpendere non videtur, quod . cum juxta inemque ac juxta ipsum, Aer in pulmonibus contentus supposito, haec Animalcula instructa iis ullatenta esse debeat magnam partem in Reriis
77쪽
piens migrares sive enim id fiat ab Elatere ipsius Aeris , qui in Pulmonibus hospitabatur, sive a magis rarefacti in Retipiente Aeris tractione,
momentum in hoc casu nostro non habet j Examinatori incumbat, aeque ac mihi, rationem reddere, quare halitus extenuatio vel recellus mortem inclusorum Animalium tam subitaneam afferat;cumque meam. conjecturam damnet, aliam substituere rationem debuistet. Et quamvis subjiciat haec verba, iisque concludat; Gque hinc quoque ortaesunt Cehe mentes issa convulsiones , quas ante mortem passa se aCiculas quasdam, memorat ibidem Autor mon tamen dubito, Lectorem judicaturum,praeter rem non Hille,si Autor Tragica haec bymptomata ex sua Hapothesi deduxit Iet intelligibilius, in gratiam eorum,qui satis versati non lunt in Anatomia ac Medicina, ut, quomodo Funiculus ipsius producere haec effecta valeat, intelligant. Me quod attinet,uti Experimento quadragesiino pruno mea de Resipitatione Cogitata nonnisi dubitandus exhibebam , ita etiamnum lum. alienus,in Argumento tam arduo impavide quidquam determinare.
Experimentum quadragesimum secundum se tenium.
In duotum horum ultimorum ea PhusPο-Mechanicis nostiis Experimentis Examine, tot sat habet conari, Phaenomena in iis, recitata explicare per Aeris rarefacti contractionem; qui Aer, juxta ipsum, Aquam ex Phiala sursum trahere conatur, quo ipso partes Aquae vehementer distendit, uti in simili casu ad Experimentum vigesimum docuerat. Sed,
quia ipsius in id Animadversionem jam conlideravimus, licet allegata haec Aquae distensio non sit visibilis,) quantum quidem nos observavi-inus) quando Aqua frigida,prius ab intersperso Acriprivata, Recipienti
inditur, etiamsi Funiculus in eo quoque casu eum 'distendere deberet; adeo veremur Lectoris nostri patientiam crebra rerum earundem repetitione fatigare, ut aninium induxerimus, ipsi judicandum permittere, utra duarum Explicationum, Examinatoris, an no Itra, sit praeferenda nec ipsi , nec nobismet negotium facessentes eas Explicationes propugnando, adversus quas Adversariua noster nullas hic Objectiones pec liares struit. Atque ita, divino favente Numine. consideravimus, quae visum fuit Examinatori vel adversus particularesnostrasExplicationes,vel adversus Hypotheses, quas compluxes earum supponunt, n medium afferre.Quae in re tanto sui curatior prolixiorque, quanto eram pronior meipsum ocalios ab aliarum deinceps hujuscemodiuis putationum molestia excusa
re. Spero, in Responsionibus meis nil asperi quidquam reperiit; nulla . quippe mihi est cum Autotis persona debitaque existimatione simultas a nec mihi erat animus, liberiore dicendi modo in refellendis ipsius o
jectionibus uti, quam impavultu ejus co trita earum proponendi
78쪽
modus, Istis occasionibus , requirebat, ad praemuniendum Lectores illos, quibus diversa nostium scribendi ratio non est cognita, quique sorsan non observarunt, ellic nonnullos, qui aeque expendunt quod proponunt nonnisi cum dubitandi particula Forte,aliquove simili dissidentiae vocabulo , ac alij, qui sua multo securius.literis tradunt. Et licet, a genio opinionibus propriis addicto procul,semper paratus sim eas cum melioribus commutare , siquidem de iis coarguar , quod fieri posthae posse, non nego ;J attamen judicabit sorsan una mecum Lector, Examinatorem haud mihi causam suppeditasse , ullis earum me abdicandi cum objectionibus, quas mihi opposuit, sussicienter fuerit responsum, cumque pothesiis,quam loco nostrae substitutam vellet, praeterquam quod ex parte precaria est res suppodat, quas complures ex praecellentioribus leculi nostri ingeniis alias diverium sentientibus se non polle admittere, quin ne quidem intelligere, profitentur: cum e contra Pomdus & Elaterium Aetis ab ipso Autore nostro non negenturistitque deis monstrabilia per Experimenta ejusmodi, quae in Controversam internos non vocantur. Quas res hic exhibeo in Veritatis, quam puto , patrocinium, non vero in erudiri mei Adversarij offensionem,cui liberum feram sussiagium, quo defecisse potius in Electione, quam Tractatione Controversiae existimetur. Quamvis, cum hic habeatur primus ipsius Liber, cumque proinde verisimile non sit, ipsum suilli provocatum, vel per exstimulationem obstrictum , me, ullosve ex illis longe illi strioi ibus Vitis, quos inter Adversarios suos recensuit, lacessendi, ex ea severitate, qua Eximios viros de ipsus conatibus, α speciatim de F
niculo, ejus , loqui novi, inducor, ut verear , illorum nonnullos, quos
gratis impugnavit: pronos fore in ipsum stringendi, quod S.Augumnmiti quosdam stiingebat ex Adversariis suis, qui contra eum argutem, gis,quam solide disputaverunt;In mala causa non possunt aliter, at maia iam causam quis eos coegit haberet Nihilominus tamen concellerim, ut
dicere jam coeperam , Adversarium meum credi tam bene Irincipia sua p ropugnalle , ac Argumenti ratio patitur:nec velim in Existimatoris ipsius cedere dispendium , quod declaravi Motum ejus Librum a nulla mearum opinionum Explicationumve me divulsisse , quoniam eum ipsius & meato pathew.neutiquam compatiantur, id, quod ea , quae ex contrariis nostris Suppositionibus inserimus, tam universe disconve niunt, indicio esse potius potuerit, unumquemque nostrum stricte Principiis suis congruenter suo fuisse philosophatum filo, quam alterutrum nostrum ab ea ratiocinatione deviasse.
79쪽
VIRO in praecedemibus memorago, nex
π Raecipua Argumenta Au ris Libri cuiuslam Θι Cremum in mi rabilitate quibus inpotnesim de Pondere & Elatesio Aeris conatur
enervare,inquit lociam ejus inpothesin non intelligibilem Attractionis. a nescio quo miro Funicula peractae,substituere Ac stabilire, istum inodo sunt quinque, quorum duo ut impugnant ptiore, ita propugnant posteri rem.Eorum primum est,Pondus de Elaterium Aeris non iusticere ad peris ficienda Effecta . quae ipsis tribuuntur. Alterum icet perfici ea postent ex H pothesi concessa modum tamen miti hujus ipsius Elatetij i Patronis ejus intelligibiliter non explicari posse. Iam vero, cum prius ho-vum vix quidquam sit aliud, quam nuda Affirmatio , posterius autem peciem quamdam prae se serat Demonstrationis , examinare illud a nabor, prout id consignatum invenio Capitibus illius m. aura. M. Scaq. ; ad quaes inprimis ada3J Lectorem satisfactionis ergo, crebri, remittit, obtendens inibi evincere, Rarefactionem aliter explicari non posse,quam supponendo,Corpus esse in 2.3. q. IO. IOO. I OO. IOO OOia locis uno eodemque instanti,ic omnia ac singula horum locorum ad-
Primo itaque Negativa, deinceps Agfirmativa pro mira hac re pa
thesi Argumenta examinabimus. Negaιiua ipsius Argumenta Capite vigesimo reperio, ubi refellere conatuc duos Rarefactionem' Ac Elaterem Aeris explicandi modos,unuin Vacu Iarum,PuniRarum alterum Quoad pKnaum horum , deprehendimus , Ipsum concludere eum impossibilem , primo, quod ante probasset, non posse esses c me quae probatio,cum sit facta per Circulum videlicet,Non datur Raevium in tubo,quia Natura Uacuum horret;& Naturam videmus Vacuum horuFere,quia illa Vacuum non patitur intubo supra Mercurium, quin ad laevitandum continub Mercurium insuperseus attenuat Corpore ipsius nunquam diminuto me transire patitur ad ipsius proximum, videlicen. Hunc modum esse falsum:quia in vesicae Cyprinae Experimento Aer I resachus est in dimensiones mille. vicibus majores ; quin imo ; respectui
80쪽
oue Foe ait esse Phaenomensi,quod impossibila est unquam per inter spem
sas Vacuitates explicare. lam vero , non polle I acui Patronos , auoach
hujusmodi assertione , qtialis haec est, induet ad sua delerenda Principi a.
ex sequentibus intelliget Solutionibus, quas de omnibus ab iplo rc H tis Phaenomenis afferam , sponte sua ex inpothesi illa manantes, quart. impraesentiarum assumam. Supponamus igitur particulas Eorporum, saltem Aeris, sormam reserre Traiae id est, esse longas admodum, gra-εiles, tenues,flexibilesque Laminas, intortas, conglomeratasque initar
Funis, Taeniae, Elateris Horologij portatilis, Circuli, & similis; supponamus,haec esse omnino ejusdem longinidinis;quaedam interim fortiori, alio debiIiori Elatere instructa supponamus porro , lingula horum sic coglomerata innatum ejusmodi motum habere circularem,ut per ipturusphaeram describere queant suae ipsorum sphaerae in diametro aequaIem; i ta eum quasi modum,quo circum Globi alicujus Polos volutus Meridianus, sua revolutione, sphaeram, ejusdem cum sua propria diametri, in Aere describet. Motu hoc Circulari partes Laminarum , amotus linCentro vel Axe recedere conantes, Elasticitatem extrorsum acquirunt, ei, quae est in Horologiis versatilibus, senilem& , sponte se dilatarent, donec in longitudinem ellent diductae,nisi quod, cum quaqua, erIMNII- milibus sint circumdatae, id sacere absque earum remotione nequeant loco quippe suisicienti carentes ad ejusmodi motum exercendum.Quoque motus hic circularis est celerior , eo magis ab Axe recedere parteΕ
conantur, proindeque Elater earum sive motus extrorsum est tortior,
Corpora haec Elastica, sic figurata,sicque mota,ad omnia illa Phanomena producenda susticiunt,quae ipse impossibilia dicit explicatu.Et pruno quoad Expansionis negotium, id per hanc in rathesin ultro plane expliscabitur: sic,exempli gratia, supponamus, Diametrum intortarum harum Aeris particularum quaecum Terrae sivit vicinae , ab omnibus PIemuntur nitinerosis patriculixincumbentibus,quae Atm kharam conitituunt, ab eaque sic contruduntur,ut parum admodum evolvere te queant j supponamus , inquam , harum particularum Diametrum esse' partem pollicis; atque tunc prope referre figuram earum, quae Schemate quarto per AB C D exhibentur; atque has pateticulas , imigniori pressionis amesentium partium quantuate ablata,ac C, sive Zonam,Diametri decies majoris,quam prius,diducare id est , erunt iam pollicis in Diametro, inque formae apparebuns earum,
quae in Figura per EFGH exprimuntur. Hae Zonae , circumrotatae ut priores, sphaeram describent mole millies ma)orem, α hoc ipso a spatia illius ingressis quamlibet ex Tonis similibus arcebant Hoc fieret, lupposito , sphaeras istasse invicem semper contingere immodiate ; sed, Domotum ipsarum circularem, quotiescunque concurrunt, ne cinvicem repelluntur, resiliuntque deoque majus adhuc spatium ad in