장음표시 사용
31쪽
α8 Elementa Rhetoricae. silia sua communicare cum adversiario suo Verre Millumque quasi consulere in hunc modum e Si tu
apud Persas, aut in extrema India deprehensus Verres,
ad supplietum ducerera , quid aliud clamitares nisi te . . .' vem esse Romanum p or si tibi ignoro apud ignoros ,
vus, Pali. apud Barbaros , apud homines in extremis atque tilis. ius civis mis gentibus positos , nobile is illusere apud omnes no-e,ues. v. men με civit is profuisset ἰ ille qui ue eras , quem di mortem ru u crucem rapiebas, qui tibi esset ignotus ; cum C, vicavit. vem se Romanum esse diceret , apud se Pratorem , si non effugium, ne moram quidem morsis m/ntione a que uvationa civitatis assequi potuit . .
Ωuid danique est Sermocinatio su Dialogimus R. Est Figura , qua dus vel plures homines i ducuntur loquentes, aut secum ipsi, aut cum aliis. Lepidum illius exemplum habes in hac pereleganti Narratione Ciceroniana libri primi Τusculanarum quaestionum.
Diogenes es amici narratio per Dialogismum .
Cum ab amisis rogaretur Diogenes tibi vellet inhi marit Prollieite me, inquit, inhumatum. Tum amici: Iueribusne ct feris 'Minime vero, inquier sed bari Ium prope me, quis abigam, ponitore. aeui poteris p i, Ii ι Bon enim senties . Luid igitur mihi feraram lania. ras oberit nihil sentienti λNec minus festivum videbitur quod hic subjicio aliud exemplum ex eodem Tullio lib. x. de ora
st ria. Scipio ' Nasici ct Ennius Poeta.
s.; ... ' Scipio Nasica cum ad Poetam Ennium vanisset, elinitum, qai que ab ostio quarenti Enniam , ancilla dixisse domi etia non esse 2 N ea sensit illam domini jussu dixisse , ,eabis,m O uum intus esse . Paucis post diebus eism ad N εώ suam sicam venisset Ennius , is eum AE janua quareret , Nasica se domi non esse . Tum Ennius , ' Quid , ego non cognoso vocem , inquit , tuam mc
32쪽
Elementa Rhetorica. 2'nneilla tua credidi ta domi non esse: tu mihi non erredis ipsλ . ,
g. V1. Varia Narrationum genera & selecta illarum Exempla.
O ruplex est Naνrationis genus 3 R. Τriplex , alia est enim Narratio Poeti- ea, alia Historica, alia Civilis &Oratoria. Narratio Poetica rem fictam exponit 3 Historica rem gestam ; Civilis & Oratoria rem exponit quae in comtroversiam adducitur . , i&uid dissere inter hae tria Narrationum genera R Hoc potissimum interest, quod Historicus, & Orator ordinem temporis & rei gestae seriem in narrando sequantur & servent, contra quam facit Podita, qui etiam a fine , aut a medio rem solet ordiri, quomodo Virgilius ab anno septimo excidii Trojani suam AEneidem auspicatur 3 ut liquet ex hisce Didonis verbis aduEneam, ad calcem libri primi ra---Nam te iam sevtima portat Omnibus errantem terris & fluctibus aestas x. Hoc interest, quod Historicus veritatem consectetur , Orator verisimilitudinem 3 Poeta vero commentitiis etiam fabulis veritatem aspergat. 3. Denique hoc intereti , quod Historica Narratio sit ferme simplex , brevis ac nuda 3 oratoria sit ornatior & fusior 3 Poetica vero ornamentis abundet, & omnibus artis coloribus picta sit atque polita.
AUιν ex veteribus illustre quodpiam exemplum Nam
R. Instar omnium esto Ovidiana illa Narratio de Daedalo, & de infelici Icaro, in qua omnes quas diximus virtutes dotesque optimo jure miraberis.
33쪽
.m Elementa Rhetorio. Daedalia ct Icarus. Narra is ,
Daedalus interea Creten, longumque perosea Exilium, tactusque ' soli natalis amore Clausus erat pelago. Terras licet, inquit, & undas obstruat; at eatium certe patet; ibimus illae: omnia possideat, non pollidet aera Minos. Dixit & ignotas animum dimittit in artes, Naturamque novat: nam ponit in ordine pennas, A minima eo tas , longam breviore sequente, Ur clivo. ere isse putes: se rustiea quondam Fimila disparibus paulatim i urgit avenis. m lino medias & eeris alligat imas, Atque ita compostas parvo curvamine flectit Ut veras imitetur aves. Puer Icarus una Stabat, & ignarus sua se tractare pericla, ore renidenti modo quas Vaga moverat aura Captabat plumas 3 flavam modo pollice ceram Mollibat, lusuque suo mirabile patria Impediebat opus. Postquam manus ultima eceptis Imposita est, geminas opifex libram in alas Ipse suum corpus, motaque pependIt in aura ;Instruit & narum s medioque ut limite eurras, Icare, ait, moneor ne si demissior ibila, Unda gravet pennas; si celsior, ignis adurat. Inter utrumque vola : nec te spectare ' Booten Aut ' Helieen jubeo, strictumque ' orionis ensem. Me duee earpe viam : pariter praecepta volandi Tradit & ignotas humeris aecommodat alas. Inter opus monitusque, genae maduere seniles iEt patriae tremuere manus : dedit oscula nato Non iterum repetenda suo , pennisque levatus Antevolat , comitique timet; velut ales ab alto Quae teneram prolem produxit in aera nido, Hortaturque seaui, damnosasque erudit artes: Et movet ipse suas, di nati respicit alas. Cum puer audaci eoepit gaudere volatu, Deseruitque Ducem, Caelique eupidine tactus Altius egit iter. Ripidi vicinia sistis Mollit odoratas, Pennarum vincula ν cerasa
34쪽
t Carens non unas Percipit auras alea patrium clamanti nomeniqua, quae ' nomen traxit ab illo.
Tabuerant cerae; nudos quatit ille lacertos' Remigioque carens non ullas percipit auras 3 Oraque eaerulea iExcipiuntur aqua At pater infelix, nee jam pater, d le, idi iis Icare, dixit, ubi es bina te, regio eremiram ho LLIeare, dicebat: monas aspexit in cndm . . l. Devovitque suas artes, corpusque sepulchro
Condidit, & tellus a nomme dicta sepuletii. Brevioris narrationis exemplum tibi suppHoratius in Satyra prinia lib. I. ubi narrat acerbimam mortem avari illius Umidii, qui uum Monis modiis uu uoirma A . IUmidius quidam non longa est sinula) divea Ut metiretur nummos, ita sordidus uese
Nonnunquam servo melius vestiret , ad usque Extremum tempus ne se penurii victus Opprimeret, metuebat. At liune liberta secuti Divisit medium.
His addito mirabiles illas Narrationes Virgilianas de Niso & Eurialci AEneido. s. i ι
Nisus erat portae 'custos Menimus arsis &ci De Laocoonteη serpentibus interempto, lib. M a Laoeoon ductus Neptuni sorte saeerdos, &e. De Priami morte, lib. 2. . , Forsitan & Priami fuerint quae sata requiras. . ii
De Harpyis, lib. 3. AAt subito horrifieo lapsi de montibus adsunt
De rusticana coena Philemonis & Baucidis, Ovidii Metamorph. lib. 8. iSed pia Baueis anus parilique aetate Philemon, De sene Corycio, Georgieorum lib. . Namque sub Oebaliae meminἰ me turribus altis. De Polyphemo cujus barbar m & immanem se
35쪽
3x Elementa Rhetoricis. xitatem mirum in modum sic exprimit Aehaemen, des, AEneid. 3.
Vidi egomet duo de numero eum 'eorpora nostro mensa manu magna, medio resupinus in antro Frangeret ad saxum, sanieque aspersa natarent Lumina: vidi atro cum membra fluentia tabo Manderet,& tepidi tremerent sub dentibus artus.
f. VIII. CEM mtus quoddam exemptum N rrationis HyD
R. Habes in veteribus Historiae Romanae scriptoribus Narrationes benε multas tam singulari opera artificioque elaboratas, ut nihil supra; in Τ. Livio
x. Sabinarum raptum; a. Horatiorum & Curiatio-Tum pugnam I 3. Lucretiae mortem, exactos a Bruto Tarquinios , interemptosque a patre proprios filios; 4. Audax Mucii Scaevolae facinus adversus Regem Porsennam 3 s. Varios Coriolani eventus ;ε. Pugnam Cannensem; 7. Hannibalis cum Scipione congressum Ephesi apud Antiochum Regem ts. Supra cetera Vero omnia, mirificum illud ejusdem Hannibalis iter in Italiam, per Hispaniam, per Pyrenaeos , per Gallias , per Alpes & Appeni. num ; quod exquistissimum quoddam artis opus existimo. Habes praeterea in Sallustio pugnam adversus Catilinam; in Qxurtio Tyri obsidionem, singularem
Abdalonymi eventum , Alexandri magni mortem , exercitus consternationem &Reginae Sisygambis dolorem ac interitum, &c. Uerum sat esto ex omnibus illis Narrationibus unam aut alteram hoc loco commemorare. Tu ex duabus illis disce omnes. Horatiorum pugna cum Curiatiis.
Narratio Historica , ex Livii Hist. Lib. I.
Datur signum , infestisque amis, vetur aetes sterni
juvener magnorum exercituum mimos gerentίι concurrunt . Diuii tred by Corale
36쪽
runt. Nee his nee illis periculum suum , sed publicum imperium servitiumque obversatur animos futuraque ea deinde patria fortuna quam ipsi fecissent. Vt primo sta tim eoncursu increpuere arma , micantesque fulsere si dii, horror ingens spectantes perstringit, is neutro inclinata spe, torpebat vox spiritusque.
Confertis deinde manibus , cum jam non motus tan eum eorporum, agitatioque anceps telorum armorumque, sed vulnera quoque o sanguis spectaculo essent, duo Romani super alium alius, vulneratis tribus Albanis, exispirantes conuerunt . Ad quoνum casum eum clamasses gaudio Albanus exercitus , Romanas legiones jam spereota , nondum tamen eura deseruerat, exanimes visa unius quem tres Curiatii circumsteterant. Forte is in inger fuit , ut universis solus nequaquam par, sic a emsus singulos ferox . Ergo ut segregaret pugnam eorum , capessit fugam , ita ratus sequuturos, ut quemque V erum vulnere eorpus sineret. Iam aliquantum narii ex eo loco tibi pugnatum est aufugerat, cum respiciens videt magnis intervallis sequenses c unum haud procul Msese abesse : in eum magno impetu rediit ; is dum A banus exercitus inclamat Curiatiis uti opem ferant f tri, jam Horatius, cario hoste, victor secundam pugnam petebas . Tunc clamore c qualis ex insperato favemtium solet Romam adjuvans militem suum, is ille defungi prino festinat . Prius itaque quam alter , qui nec procul aberat , consequi posset , is alterum Curis tium conficit. Iamque aquato marte singuli supererant, sed nec spe, nec viribus pares: Alterum intaisum ferro corpus ct g minata victoria ferocem in eertamen tertium dabant: -- ter fessum vulnere, fessum cursu trahens corpus, vi sique fratrum ante se strage , mimri objicitur hosti e nee iliadpresium fuit. Romanus exultans, duos, inquit,fr trum manibus dedi , tertium ea am belli hujusce, via Romanus Albano imperet, dabo. Male sustinenti arma gladium superne jugulo defigit, jacentem spoliat. Roma ni ovantes ac gratulantes Horatium accipiunt, eo maj re cum gaudio quo propius metum ror fuer t.
37쪽
i 3 Elementa Rhetorica . ,sj 2 ' aribdalo 'mus ex Olitore, rex Sidonioram
minum factus ab Alexandro Magno.
p -ῖ L pAtrio more in i fastigium recipi nis regia stirpe ortum.
mas . Admiratus Hephaestion magnitudinem animi spernentis
quod alii pis ferrum enesque pererent ι Vos quidem mare virtute, inqui , estote, qui primi intellexillis quanto majus esset regnum fastidire quam accipere. Ceteram date aliquem regiae stirpis, qui memineris a vobis acceptum habere se regnum . Aν EI. emis
C. multos immisere tanta θῶ eernerent , singulis amicos ais. Alexandri , ub nimiam regni cupidis rem, adriane bus astatuunt neminem esse poriorem -m Abdalonymum quemdam , Ionga quidem cognatioue Ris regia annexum , sed ob inopiam , suburbana m hortum exigua colentem Aiape. Causa ei pauperratis, sient plari ua, probitas erat . Intentusque veri diurno , strepitum armorum, qui totam Aliam eoneuiserat, non exauHebat. Subito darida , de quibus ante dictum est, eum regiavsis insignibas h tum in rami ἐε quem forὸ steriles M bas en ns Abdalonymux rapingabar. Time rere eo salo rato, attre ex his , habitur , inquit, is quam cernis in meis manibus , eum isto squaliore permutandus tibi est . Ablue rasus iliaevis aternisque sordibu qualidum: Cape seris animum , is in eam fortunam, qua dignus es, istam eontinentiam profer. Et eum in regali solis resid sis vita Melisus omnium e viam dominus , euve oblivisaris hujus status, in quo accipis regniam ι imo Her ruis, propiar quem. Somnio semilis res Abdalonymo videbar. . Interdum
satisne sani essent, qui tam protervo Hiilluderent, per eontabatur. Sed ut euntianti squalior ablusus est, is injecta vestis purpura auroqua distincta , is fides a seram stibus facta; serib jam rex, Esdem comitantibus in regiam
pervenit. Fama, ut solet, frenue stola inbe discurris . Aliorum sudium , aliorum indignatio eminebat . D
rissimus quisquo humilitatem inopiamqua em apud amicos
38쪽
Alexandνἐ Wiminabatur. Admitti eum rex protinae sese sit, diuque eontemplatus, Corporis, inquit, habitus amat generis non repugnata sed libet lcire inopiam qua patientia tuleris . Tum ille , Utinam, inquit , eodem animo regnum pati possim . Hae manus sus- fecerunt desiderio meo: nihil habenti nihil defuit. Magna indolis speciem ex hoc sermona Abdalonmi
s. IX. CE O deniqua exemplum Narrationis ora Mia. R. Laudatur ab omnibus & in primis a Quintiliano celebris illa Miloniana Narratio, qua Cic ro suspicionesn insidiarum a' Milone in Clodium tam callide tamque ingeniose detorquet. Sic autem rem aggreditur. Narrasis Muniana. - Ndo autem e- in Senatu Dissea eo die quoad SD natus dimissus ost , domum venit , calceos , ct vestμmenta mutavit, paulisper, dum so uxor ut βιὰ comparat , rommoratus est . Deindo p fectus es id temporis, eum jam Clodius, Auidem ea die Romam venturus aerat, redire potuisset . Obviam fe ei Clodius expeditias in rino, nulla rheda , nullis impedimentis, nullis Grineis comitibus, ut solebat; sine uxore, quod numquam δε- νὰ eam ' his insidiator , qui iter illud ad eadem Milocisndam apparasset , cum uxore veheretur in Meda tron cὸ .' pentilatus, vulgi magno impadimento, ac mulisset di . vitisato Meillarum ρuarorumque eomitam . . se pallio Fis obviam Clodio ante fundaem Haes, hora fere undarima aut non misito secas . Statim compiares cum telisis hune faciunt vi loco superiori impetum : adversi re rium occidunt. Cism antem hic do oeda, rejecta ρε-
aeuia, desiluisset, seque aeri animo risendaret; siti qua
frunt eum Clodio, gladiis eductis, partim recurrere ad taedam, Ma tergo Milonem adorirentur I partim, quod hunc jam interfiatim putaνεnt, cadere incipiunt das sedi
39쪽
num erant , ct promti fuerunt , partim steris su spartim , eum ad rhedam pugnari viderent, Θ dο1nino Deeωrrere prohiberentur, Milonemque oecisum etiam ex ipso CDdio audirent, is ita esse putarent, Deerunt id servi Miloni dieam enim non deνivandi eriminis causa, sed ut fatim est neque imperanta, neque sciente, neque nas te domino, quod suos quoqua servos, in rati νε facere voluisset. .
Hac , sicut exposui , ita gesta sunν , indises t in diator superatus ; vi vicia vis, vel potius oppressa vim
Miloniana illa Narratione nihilo inferiorem existimo hanc aIteram Narrationem lepidissimam, qua
Tullius ostendit in libro 3. de Offetis, quam sint perfidi improbique qui aliad agunt , aliud si inu
Narratio oratoria. C. Canius eques Romanus me infacetus is saris timperatus, eism se Dracusas otiandi, ut ipse dicere sotiis bat, non negotiandica a contulissea , dictis ae se his tuus aliquos velle emere, quo invitare amicos , is ubi se obieetare sne inrevellatoribus posset . mod cum perera-buisset, Dolus ei quidam, qui ' argentariam faceret Syra usis, venales se quidem hoνtos non habere sed lirare uti Canio, si vellet, ut suis , ct smul ad coenam hominem invitavit in honos in posterum diem. Cum siti pν misisset, tum P thius, qui esset, ut argentarius , apud omnes ordines gratiosus, piscatoras ad se convocavit, O ab his petivit ut rente suos hortulos postridie piscarentur dixitque quid eos Deere vellet. Ad caenam tempye venit Canius et opipaνe a P thio apis
paratum convivium ' Imbarum ante oculos multitudo rpro se quisque quod ceperat asserebat: ante pedes 'thia. pisces abjiciebantur. Tum Canius, Suaso, inquis, quid est hae, Dihi erantumne piserum e tantumne cymbarum φ is ilia , Luid mirum p inquit: hoe Deo est Syraxusis quidquid . est piscium . me aquatio et hae villa isti carere non
40쪽
Elementa Rhetoriea. 37 Incensus Canius eviditata consendit a Druo κτυεnderet . Gravate illa primo e quid multar impatrat, emit homo cupidus is locuples tanti quanti P thius voluit, Oemit instructos; nomina facit ῖ negotium conficit . . Invitat Canius postridie familiares suos . Venis 'samature scalmum nullum v des , quarita ex proximo vi cino num feria qua m piseMorμm essent, quod eos nubios videret. Nulla cDod sciam inquis sil : sed h)upisari nulli solent . Itaque heri mirabar quid aeeidisset . Stomachari Canias . Sed quid facerer r Nondum enim η Aquiliis a Collega ct familiaris meus protulerat ' - αἰ- de dolo malo formulas Ergo is P thius, omnes liuo ρ-- alitid agemas , aliud simulante imprρ i s m si is ...subis, .
eti cujuspiam utilis , di memoria digni et unde det
etiam Cisia suum nomen invenit a graecis Voca' Chleia, hulo κεκα i quod usum , utilitatem , commodum Da maia. significata Suoruplex est Chriarum genu λ . R. Triplex. Aliae versantur in verbis; aliae in aeti ne ; aliae in utroque consistunt. Seu, ut vulgus Rhetorum loqui solet, aliae sunt Verbalas, aliae Am. va, aliae Mixta.
s. LOVM s raria Verbalis R. Ea est quae explicat verba graviter ab aliquo & sententiose prolata; qualis est, v. g. Vi gilii versus: Diaeis justitiam multi , R ssa temnere Divos . c.