장음표시 사용
201쪽
IN M. ANTONIUM ORATIO TRILIPPICA Ix. Isb3. Itaque, patres conscripti, si Ser. Sulpici casus mortem attulisset, dolerem quidem tanto rei publicae vulnere, mortem ver dia non monumento, sed luctu publico esse ornandam putarem. Nunc
autem quis dubitat quin ei vitam abstulerit ipsa legatior Secum enim ille mοriem extulit, quam, si nobiscum remansisset, sua cura, optimi filii fidelissimaeque conjugis diligentia vitare potuisset. At ille eum videret, si vestrae auetoritati non par isset, dissimilem se futurum sui, sin paruisSet, mu Ionus sibi illud pro re publica susceptum vitae finem fore, maluit in maximo rei publicae discrimine emori quam minus quam potuisset videri rei publicae pr
fuisse. Multis illi in urbibus, iter qua faciebat, reficiendi se et curandi potestas fuit. Aderat et hos Ibpitum invitatio liberalis pro dignitate summi viri et
eorum hortatio, qui una erant miSSi ad requiescendum et vitae suae consulendum at ille properans, festinans, mandata vestra conficere cupiens, in hacconStantia morbo adversante perseveravit cujus 2ocum adventu maxime perturbatus esset Antonius, quod ea, quae sibi jussu veStio denuntiarentur, auctoritate erant et sententia Ser. Sulpicii constituta, declaravit quam disset senatum, cum auctorem senatus extinctum laete atque insolenter tulit. Non 25 igitur magis Leptines Octavium nec Veientium rex Bο8, quο mod nominavi, quam Ser. Sulpicium occidit Antonius is enim profecto mortem attulit, qui causa mortis fuit. Quocirca etiam ad posteritatis memoriam pertinere arbitror exstare quod Bofuerit de hoc bello judicium senatus erit enim statua ipsa testis bellum tam grave fuisse, ut legati interitus honoris memoriam con Secutus Sit. . Quod si excusationem Ser. Sulpicii, patres conscripti, legationis obeundae recordari volueritis, nuda 35 dubitatio relinquetur quin honore mortui, quam vivo injuriam fecimus, sarciamus. Vo enim Patre conseripti, - grave dictu est, sed dicendum tamen vos, inquam, Ser. Sulpicium vita privastiS: nem
202쪽
eum videretis re magis mοrbum quam oratione eXCuSantem, non vos quidem crudeles fuistis- quid enim minus in hunc ordinem convenit sed cum speraretis nihil esse quod non illius auctoritate et 5 sapienti essici posset, vehementius ejus excusationi obstitistis atque eum, qui Semper veStrum CODSell- sum gravissimum judicavisset,de sententia dejecistis. Ut vero Pansae consulis accessit cohortatio gravior
quam aures Ser. Sulpicii ferre didicissent, tum vero Io denique filium meque seduxit atque ita locutus est,
ut auctoritatem vestram vitae suae se diceret ant ferre cujus nos virtutem admirati non ausi sumus
adversari voluntati Movebatur singulari pietate filius; non multum ejus perturbationi meus dolor Is concedebat: sed uterque nοstrum cedere cogebatur magnitudini animi orationisque gravitati, cum quidem ille maxima laude et gratulatione omnium e trum pollicitus est se quod velletis esse facturum, neque ejus sententiae periculum vitaturum, cujus 2o ipse auctor fuisset quem exAequi mandata vestra properantem mane postridie prosecuti sumus. Qui quidem discedens mecum ita locutus est, ut ejus oratio mendati videretur.5 Reddite igitur, patres conscripti, ei vitam, cui 25 ademistis vita enim mortuorum in memoria est
poSita vivorum perficite ut is, quem vos inscii ad mortem misistis, immortalitatem habeat a vobis; cui si statuam in rostris decreto vestro statueritis nulla ejus legationem posteritatis obscurabit oblivio. Boiam reliqua Ser. Sulpicii vita multis erit praeclarisque monumentis ad omnem memoriam commen
datas semper illius gravitatem, conglantiam, fidem, praestantem in re publica tuenda curam atque prindentiam omnium mortalium fama celebrabit nee
Bb ver silebitur admirabilis quaedam et heredibilis ac paene divina ejus in legibus interpretandis, aequi,
tale explicanda, scientia. Omne ex omni aetate,
qui in hac civitate intelligentiam juris habuerunt si unum in locum conferentur, cum Ser. Sulpieio
203쪽
IN M. ANTONIUM ORATI PHILIPPICA I x. Isrnon sint comparandi. Nec enim ille magis juris consultus quam justitiae fuit ita ea, quae proficiscebantur a legibus et absure civili, semper ad facilitatem aequitatemque referebat, neque instituere litium actiones malebat quam controversias tollere. Ergo hoc statuae monumento non eget habet alia majora haec enim statua mortis honestae testis erit, illa memoria vitae gloriosae, ut hoc magis monumentum grati senatus quam clari viri futurum
sit. Multum etiam valuisse ad patris honorem pie Iotas filii videbitur; qui quamquam amictus luctu non adest, tamen sic animati esse debetis, ut si ille
adesset est autem ita affectus, ut nemo umquam
unici filii mortem magis doluerit quam ille maeret patris. Et quidem etiam ad famam Ser. Sulpici 15
filii arbitror pertinere, ut videatur honorem debitum patri praestitisse. Quamquam nullum monumOntum clarius Ser. Sulpicius relinquere potuit quam
effgiem morum suοrum, virtutis, constantiae, Pietatis, ingenii filium, cujus luctus aut hoc honore lovestro aut nullo solatio levari potest. f. Mihi autem recordanti Ser. Sulpicii multos in nostra familiaritate sermones gratior illi videtur, si
qui est gensus in morte aenea statua futura et ea
pedestri quam inaurata equestris, qualis L. Sullae bprimum statuta est; mirifice enim Servius majorum continentiam diligebat, hujus saeculi insolentiam vituperabat. Ut igitur si ipsum consulam quid velit,
sic pedestrem ex aere statuam tamquam ex ejus auctoritate et voluntate decerno quae quidem magedonum civium dolorem et desiderium honore monumenti minuet et leniet. Atque hanc meam Sentensiam, patre conscripti, P. Servilii sententia com-Probari necesse est: qui sepulcrum publice dece nendum Ser. Sulpici censuit, statuam non censuit. 35Nam si mors legati sine caede atque ferro nullum honorem desiderat, cur decernit honorem Sepulturae,
ut maximus haberi potest mortuo Z in id tribuiter Sulpicio, quod non est datum Cn. Octavio, cur
204쪽
Is M. TULLII CICERONIS quod illi datum est huic dandum esse non censet rMajores quidem nostri statuas multis decreverunt, sepulcra paucis. Sed statuae intereunt tempestate, vi votuState, Sepulcrorum autem sanctitas in ipso
sol est, quod nulla vi moveri neque deleri potest,
atque, ut Oetera exstinguuntur, Sic Sepulcra Sanctiora fiunt vetustate. Augeatur igitur isto honοre etiam is vir, cui nullus honos tribui non debitus potest; grati simus in ejus morte decoranda, cui Io nullam jam aliam gratiam referre pOSSumus. N tetur etiam M. Antonii nefarium bellum gerentis scelerata audacia his enim honoribus habitis Ser. Sulpicio repudiatae rejectaeque legationis ab A ntinnio manebit testificatio sempiterna. I i. Quas ob res ita censeo cum Ser. Sulpicius
Q. F. Lemonia Rufus difficillimo se publicae tempore, gravi periculoSoque morbo asseetus, auctoribtatem senatus, salutem rei publicae vitae suae praeposuerit contraque vim gravitatemque morbi con-2o tenderit, ut in castra M. Antonii, quo Senatu eum miSerat, perveniret, isque eum jam proi e Mira venisset, vi morbi oppressu vitam amiseria maximo rei publicae tempore, duSque mor coit,entanea
vitae fuerit sanctissime honestissimeque actae, in 25 qua saepe magno usui rei Phlicae Ser Sulpicius et privatus et in magistratibus fuerit: cum talis vir ob rem publicam in legatione mortem obierit, sen tui placere Ser. Sulpici statuam pedestrem aeneam in rostris ex hujus ordinis sententia statui circum-3o que eam statuam locum ludis gladiatoribusque libero poSteroSque ejus quoquoversu pedes quinque habere, quod is ob rem p lieam mortem obierit, eamque causam in basi inscribi utique C. Pansa,
A. Hirtius consules, alter ambove, si eis videatur, 35 quaestoribus urbis imperent, ut eam basim statuamque faciendam et in rostris statuendam lοcent, quan lique locaverint, tantam pecuniam redemptori attribuendam solvendamque curent; cumque antea innatus auctoritatem suam in virorum fortium fundi
205쪽
IN M. ANTONIUM ORATIO PHILIPPIOAnx. Issribus ornamentisque ostenderit, placere eum quam amplissime supremo suo die efferri. Et eum Ser. Sulpicius Q. F. Lemonia Rufus ita de re publica meritus sit, ut eis ornamentis decorari debeat, seu tum Censere atque e re publica existimare aediles curules edictum, quod de funeribus habeant, Ser. Sulpicii Q. F. Lemonia Rufi funeri remittere: utique locum sepulcro in campo Esquilino C. Pansa eum sui, seu quo in loco videbitur, pedes xxx quοqu versus adsignet, quo Ser. Sulpicius inferatur; quod Iosepulcrum ipsius, liberorum posterorumque ejus esset, uti quod optimo jure publice sepulcrum d
206쪽
I. QUOD erat optandum maxime judices, et quod unum ad invidiam vestri ordinis infamiamque Judbciorum sedandam maxime pertinebat, id non humano consilio, sed prope divinitus datum atque oblatum vobis summo rei publicae tempore videtur inveteravit enim jam opinio perniciosa rei publicae nobi
que Perieulosa, quae non mod udb ultim in monum, Sed elium apud exteras nationes omnium sermone percrebruit, hi judieiis, quae nunc Sunt, Io pecuniosum hominem, quamvis sit nocens, neminem posse damnari nunc in ipso discrimine ordinis judiciorumque vestrorum cum sint parati qui concionibus et legibus hanc invidiam senatus inflammare conentur, reus in judicium adductus est DC. I Verres homo vita atque factis omnium jam opinione
damnatus, pecuniae magnitudine sua Spe et pra dicatione absolutus IIuic ego cauSae judices, cum Summa voluntate et exspectatione populi Romani actor acceSSi non ut augerem invidiam ordinis, sed 2 ut infamiae communi succurrerem adduxi enim hominem in quo reconciliare existimationem judiciorum amissam, redire in gratiam cum populo Romano, Satis facere Xteris nationibus possetis, d pecul*torem aerarii, veXatorem Asiae atque am-35 phyline, praedonem juris urbani, labem atque pediniciem provinciae Siciliae de quo si vos vere aerelisios iudicaveritis, stuptoritas ea, quae in vobis 2
207쪽
in C. VERRΚM ACTIO I. 261 remanere debet, haerebit; sin istius ingentes divitiae judiciorum religionem veritatemque perfregerint, ego hoc tamen adsequar, ut judicium potius rei publieae quam aut reus judicibus aut accusator reo defuisse videatur. 52. Equidem ut de me confitear, judices, cum multae mihi a C. Verre insidiae terra marique factae Sint quas partim mea diligentia devitarim, partim amicorum studio mutoque reppulerim, numquam tamen neque tantum periculum mihi adire visus Io Sum neque tanto opere pertimui, ut nunc in ipso judicios neque tantum me exspectati accusationis meae concursusque tantae multitudinis, quibus ego
rebus vehementissime perturbor, commovet quantum istius insidiae nefariae, quas uno tempοre mihi, IS vobis, M. Glabrioni, populo Romano, sociis, exteris nationibus, ordini nomini denique senatori facere conatur: qui ita dictitat, eis esse metuendum, qui quod ipsis solis satis esset surripuissent, se tantum eripuisse, ut id multis satis esse possit nihil esserio tam sanctum quod non violari, nihil tam munitumquοd non expugnari pecunia possit. Quod si quam audax est ad conandum, tam esset obscurus in agendο, fortasse aliqua in re nos aliquando fefellisset; verum hoc adhuc percοmmode cadit, quod 25 eum incredibili ejus audacia singularis stultitia conjuncta est. Nam ut apertus in corripiendis pecuniis fuit, sic in spe corrumpendi judicii perspicua
sua consilia conatusque mnibus fecit semel ait se in vita pertimuisse, tum cum primum a me reus fac Botus sit, quod cum e provincia recens esset invidi que et infamia non recenti, sed vetere ac diuturna flagraret, tum ad judicium corrumpendum tempus alienum offenderet. Itaque cum ego diem inquirendi in Siciliam perexiguam postulavissem, invenit Sisto qui sibi in Achaiam biduo breviorem diem postularet, non ut is idem conficeret diligentia et imdustria sua, quod ego meo labore et vigiliis con-Secutus sum: etenim ille Achaicus inquisitor ne
208쪽
M M. TULLII GICERONIA Brundisium quidem pervenit; ego Siciliam totam quinquaginta diebus sic obii, ut omnium populorum
privatorumque litteras injuriasque cognοS rem; ut PerSpicuum cuivis esse posset hominem ab isto quaesitum esse non qui eum Suum adduceret, Sed qui meum tempus obsideret. 3. Nunc homo audacissimus atque amentissimus
hoc cogitat intelligit me ita paratum atque instructum in judicium venire, ut non modo in auribus Io vestris, sed in oculis omnium sua furta atque flagitia
defixurus sim videt senatοres multos esse testes audaciae suae, videt multos equite Romanos, frequente praeterea cives atque socios, quibus ipse imsignes injurias fecerit, videt etiam tot tam graves Is ab amicissimis civitatibus legationes cum publicis
auctoritatibus convenisse quae cum ita sint, usque eo de omnibus bonis male existimat, uSque, Seu
tori judicia perdita prοfligataque esse arbitratur, ut hoc palam dictitet, non sine causa Se cupidum 2 pecuniae fuisse, quoniam in pecunia tantum prae-Sidium experiatur esse sese, id quod difficillimum fuerit, tempus ipsum emisse judicii sui, quo cetera facilius emere postea posset ut quοniam criminum vim subterfugere nullo modo poterat, procellam 2b temporis devitaret. Quod si non modo in causa, verum in aliquo honest praesidio aut in alicujus eloquentia aut gratia spem aliquam conoeaSSet, Pr fecto non haec omnia colligeret atque aucuparetur, non usque eo despiceret contemneretque ordinem 3 senatorium, ut arbitratu ejus deligeretur ex senatu qui reus fieret, qui, dum hic quae pus 3Sent compararet, causam interea ante eum diceret. Quibus ego rebus quid iste speret et quo animum intendat facile perspicio quamobrem vero se eonfidat alia 3 quid proficere posse hoc praetore et hoc consilio intelligere non possum unum illud intelligo, quod populus Romanus in rejectione judicum judicavit, ea spe istum fuisse praeditum, ut omnem rati nem salutis in pecunia constitueret; hoc erepto
209쪽
IN C. VERREM ACTIO I. 263 praesidio, ut nullam sibi rem ad umento fore arbi
. Etenim quod est ingenium tantum, quae tanta facultas dicendi aut copia, quae istius vitam tot vitiis agitiisque convictam, jam pridem omnium voluntate judicioque damnatam aliqua ex parto possit defendere ' Cujus ut adolescentiae maculas ignominiasque praeteream, quaeStura primus gradus honoris quid aliud habet in se nisi Cn. adibonem poliatum a quaestore suo pecunia publicano nudatum et proditum consulem desertum exercitum, relictam provinciam, sortis necessitudinem religi
nemque violatam 3 Cujus legati exitium fuit Asiae totius et Pamphyliae quibus in provinciis
multa domos, plurimas urbes, omnia fana depopu Islatus est tum, cum in Cn. Dolabellam suum scelus illud pristinum renovavit et instauravit quaestorium, cum eum, cui et legatus et pro quaestore fuisset, et in invidiam suis maleficiis adduxit et in ipsis periculis non solum deseruit, sed etiam oppugnavit acrio prodidit cujus praetura urbana aedium Sacrarum fuit publicorumque operum depopulatio, simul injure dicendo bonorum possessionumque contra omnium instituta addicti et condonatio dam vero omnium vitiorum suorum plurima et maxima con 2bstituit monumenta et indicia in provincia Sicilia, quam iste er triennitam ita vexavit ac perdidit, ut ea restitui in antiquum statum nullo modo possit,
vix autem per multos anno innocentesque praetoreSaliqua ex parte recreari aliquando posse videatur BoΗoc praetore Siculi neque suas lege neque nοStrasenatus consulta neque communia jura tenuerunt:
tantum quisque habet in Sicilia, quantum hominis avarissimi et libidinosissimi aut imprudentiam sumterfugit aut satietati superfuit. 5. Nulla res per 35 triennium nisi ad nutum istius judicata est, nulla res cujusquam tam patria atque avita fuit quae non ab eo imperio istius abjudicaretur. Innumerabiles
pecuniae ex aratorum bonis nou nefarioque im
210쪽
2ol M. TULLII CICERONIS stituto coactae, socii fidelissimi in hostium numero
existimati cives Romani servilem in modum cruciati et necati homines nocentissimi propter pecunias
judicio liberati, honestissimi atque integerrimi ius sentes rei faeti indicta causa damnati et necti poditus munitissimi, maximae tutiSgimaeque urbes piratis praedonibusque patefactae, nautae militesque Siculorum socii nostri atque amici fame necati, classes optimae atque opportuniSSimae cum magna Io ignominia populi Romani amissae et perditae. Idem iste praetor monumenta antiquissima partim regum locupletissimorum, quae illitarnamento urbiabus esse voluerunt, partim etiam nostrorum imperatorum, quae victores civitatibus diculis aut I dederunt aut reddiderunt, spoliavit nudavitque omnia neque hoc solum in statuis ornamentisque publicis fecit, sed etiam delubra omnia sanctissimis religionibus consecrata depeculatus est, deum denique nullum Siculis qui ei paulo magis affabre atque 2 antiquo artificio factus videretur reliquit. In stupris ver et flagitiis nefarias ejus libidines commemorare
pudore deterreor simul illorum calamitatem commemorand augere nolo, quibus liberos conjugesque suas integras ab istius petulantia congervare non
25 licitum est. At enim haec ita commissa sunt ab isto, ut non cognita sint ab hominibus hominem arbitror esse neminem qui nomen istius audierit quin laeta quoque ejus nefaria commemorare posSit, ut mihi magis timendum sit ne multa crimina praedo termittere quam ne qua in istum fingere existimer; neque enim mihi videtur haec multitudo, quae ad
audiendum monvenit, cognoSeere ex me CRUSam voluisse, Sed ea, quae Cit, mecum recognOSCere.
6. Quae cum ita sint iste homo amens ac pedi 85 ditus aliis mecum ratione pugnat non id agit ut alicujus eloquentiam mihi opponat, non gratia, nοn auctoritate cujuSquam, non potentia nititur. Simulat his se rebus confidere, sed vide quid agat, neque