Rationale Iesuiticorum. Quo Christi fideles, rationes affectus in Societatem, quam vocant Iesu docentur per septem dialogos iesuitae & canonici. à Rhemingino Nauntelio

71쪽

taret agnum in locum, ubi securus eo me deret, sequebatur per aurem Inuolitans RATIO MALE desuper, corvus : & cum tandem lupus inciperet agnellum deglutire , da mi. hi, inquit, saltem particulam , quia te secutus & comitatus sum multis itinere. Heus tu, ait lupus, non putes te agere 'cum stulto : Si me insecutus es, scio quod non honoris neq; utilitatis meae caussa dfecisti, sed sperans & captans commoda tua;ob quae, si potuisses etiam oculos mi. hi eruere in itinere, aut posses nunc, non dubitares eisicere. par non sum qui possim adversa acie reis pugnare. sed quid diceres, si recurrens nunc ad conditiones,quas astignasti, quibus seru atis non fiet contra textum illum de honorando patre & matre, nec litera- Iiter nec moraliter interpretatum ad tuulibitum , monstrauero, fieri posse licitEimo & meritori. . quod adeis horres & ais deo horridis exclamationibus abomina-

A p page, Domine mi 1, video te doctias mum virum, interpretantem somnia , α prudentem Eloqui j mystici, cui ego

, re

72쪽

quidem : Patrem aut matrem, quocunq; praetextu, etiam sub specie oblationis de augmenti diuini cultus,nec incommodaabis in necessarijs vitae, nec incommodari

permittes.

. Quid si quis sub praetextu subueniendi

miseris, qui alioqui in extrema neccessi. tate sunt,aut pro conseruando & augendo in gloriam Dei,&vltilitatem spiritualem hominum, cultu diuino, consuleret filio, imo precibus &persuasionibus extorquem rei quodammodo, ab eo, ut vellet dare , α effectu daret dimidiatum panem ex se. ruato pro patre integro, cum necessarius sustentationi & vitae ipsius non esset inte- ger panis, nec sortE dimidius φ Peccaretne iste dans cui vellet nemine con sulente vel persuadente, si tamen esset verus do, minus panis Peccaret ne dans ad propha.

nam aut mundan commoditatem conustilente aliquo & persuadente s Certe qui id affirmaret nesci o an sciret quid diceret. Quomodo igitur non habebit meritum apud Deum, & laudem apud homines , qui consiuit non solum iam filio, videt de substantia non necessaria patri, sed D 3 cutia

73쪽

e RATIO M ALEcuicunq; de facultatibus abundantibus sibi, in pij Himos, imo necessarios usus

propositos φ Quae sunt bona illa necessaria majora, propter quae, ais, subtrahi etiani necessaria posse illis , quibus vel ex iusti,tia vel charitate debentur; ut si quis haberet medicinam , aut em cacis virtutis lapidem cum quo viverςt, & ablato ut viveret totum regnum vel tota civitas cum ii Io , remaneret in discriminu vitae, is qui priuatus est eo.

Itaq; quoniam Patres societatis IESU iillos, a quibus haec forte isto modo accipiunt, sciunt habere alia, unde vivant, pro sertim cum alioqui nihil essent ipsi dan- ιtes de talibus debitis recepturi, & cum racepta impendant in alendis pauperibus , orphanis & viduis, quς genera alias famomorerentur, atq; in qdifici js, vasis & ornamentis ad divinum cultum pertinentibus: sin quibus etiam ipsi sic remittentes habent partem consolationis &commo inditatis suae spiritualis, cum ecclesiam&ecclesiastica mysteria fraequentant) atquaquod maximum est , in amplificanda ger tutanda catholica fide & religione per to- tum orbem, in cuius diuersas partes suos nitis

74쪽

cos nutriunt, licitum est totum supra dictum, etiam eo modo, quo tibi videtur turpi sis perte depictum.

Quisd, licet ironice, decoraueris me titulis Danielis , id tu etiam in spiritu Deorum secisti , divinando me interpretem somniorum tuorum istorum. Nam quid aliud sint statuta tua ista, ego non videor Asteris enim dictis tuis, si permittis ut collisam, sententias istas. Primo quod Iesultae, priusquam talia committant & peccent, inquirant de sius. scientia vel in sussicientia facultatum. ita Iorum quibus partes rapiunt. secund6, quis d ipsi si iit a Deo aut a Diabolo, aut ab homine, aut a seipsis constia tuti judices vivorum , &censores totius mundi, ut secundum eorum arbitrium necessitas vel non necessitas sit aestiman,

Tertio quὁd praecise ad necessitatem divini cultus in mundo, pertineat lesulatas esse & habere per fas & nefas divitias ipsi omnes suspenderet

multas , quasi si

75쪽

tur, suspenso ab executi orie ordinum grcessatio a divinis perpetua esset futura. Quarto quod tales miseri , requirentes solutionem stipendiorum promeri roruria&promissorum , damnati sint omnino ae Deo, aut praedestinati, ut nisi per talia mudia non sint habituri remedium. Quinto quod Iesu ita: alant de faculta. tibus suis, pauperes, orphanos & viduas, quae aliunde sibi victum & vitam quaererς

nequeunt.

Sexto, quὁd iesultae iuste possint cogea rege cogant homines, similibus modis,

ut consolationem quaerant de commo.

Statibus spiritualibus , seqquentando arupud eos diuina mysteria quae tamqn serunulla celebrant) si non volunt omnino perdere fri ctum datorum seu ablatorum

suorum.

Ultimo, quod Iesu itae existentes in his regionibus & regnis, nutriant ex faculta. tibus, quas in Europa acquirunt, mistas suos in Indiam , vel Orientalem, vel Oeacidentalem. videas qualem mihi ansam das, ut te aliquando falsitatis insimulem, sicut tu me fictionis, quando libet. Nam omnes sententias has oportebat esse probatas

76쪽

batas & veras , ut euerteres super landa. menta tua structas, ut dixisti semel, maachinas meas. Sed quam verae & credibiles illae sint , aliqua earum istis per se demonstrant: Obscuriores paucis explicabo. Et priamo occurrebat tertia, quam ex duobus locis nescio an bene collegerim i ex illis verbis scilicet ; Pro conseruando & auagendo in gloriam DEI & utilitatem spiis ritualem hominum, cultu diuino. Et ex illis:&qύod maximum est,in amplificanda & tutandat catholica fide & religione per totum orbem. Qui enim haec dicit ad propositum, quod , illis sint in culpata oripera quae claram speciem peccati mortaαlis habent: significat, his non obstantibus necessarios eos esse absolute, ut fuit ne. cessarium Abrahae velle occidere filium . quia obedire Deo certissime imperanti, erat necessarium, etiam in re alioqui maunifeste impia & criminali: Sed quia haec sententia discutietur,cum de tertia interis rogatione tua, & responsione mea ageamus, quod scilicet non solum ex conuerissatione qua illos noui , de qua huc usiq; gimus , sed & per comparationem ada

77쪽

lios religiosos, istos judico reprobandos

Nunc ad quartam sententia dico : non esse certum quod nisi per interuentionem Iesilitarum, isti miseri, debeant perdere stipendia sua; nam multi recuperarunt talia debita, vel in integrum, vel certὲ in majori quantitate absq; talibus Patronis. Imo quando habere possunt alios inter uentores , apud ossiciarios illos, licet deprima tertia parte semper idem sx , quod nesciatur quis eam ab umat, interuenioens solet esse contentus cum media securim dae, quam Iesultae integram rapiunt: unde non selum non prosunt,sed magis obsunt miseris istis. Et sunt hae in illo Regno experientiae quotidianae. Ad quintam,quod isti alant de faculta. tibus suis eos qui aliter non possunt vive. re 1, Si tu, Domine mi, vel aliquis alius potuerit mihi ostendere unam vel unum, aut infirmum , aut sanum , qui de reditibus istorum annualibus ob amorem Dei nutriatur, mutus postea in illos volo esse. Bene nutriunt quidem, in ostentationem& in laqueum diuitibus, sanos & habiles quosdam pueros, quos oportebat potius doceri, ut artibus sibi & parentibus victum

78쪽

iquaererent 3 et quasdam mulierculas deis sidiosas & bene ualentes, ut miracula possiea faciant, communicantes omnI die. Sed hoc non certe de facultatibus suis annualibus, quas in dies his artibus auanent. Sed de emendicatis nummis, a steaminis praesertim opulentis & a mercato. ribus & usurari js, quibuscum , sunt Maecipue, eorum consortia'co inmertia. Sed quod hospit libus in curabilium aliquid ex domibus suis, aut ex reditibus aliquanado dent aut mittant, qui viderit narret mihi, ego enim nunquam audiui. Monent quidem populum, ut haec opeara misericordiae exerceant ; sed hoc non elieorum singulare, ut inde laudari debeaant: nam omnes christiani super his se mis ni cent monent, quis efficacius alio, proaut in opinionς magis aut minus est ut perstiadeat. Circa sextam sententiam, praeterquam

quod ridiculum valde est, dixisse te in defensionem rapinae, quod spoliati illi miseri habeant etiam de illa parte partes consolationis & commoditatis suae spiria tualis : Mitto te ad illud ex Salomon aer

oui offert victimas de substamu paupe

risa

79쪽

ris,quasi qui immolat filium in conspeau parris sui. ludica quam placide placabio

tur pater homo , aut quam libenter acceptabit honorem adhibitum per occisione

proprii filii , quem quis illi offerat in vea

nerationem & cultum. Aut quam cono solatiouem haberes tu,si videres ornatum templum , aut celebrari solemnia de ia. cultatibus, quas vi abstulerunt a te, & te 'ideres mi serum & nudum. Et quam aupte quis veniret tunc ad te deuotus, poeinnitentem &desperatum,dicens : Domine mi, charissime in Christo IE s V, eccede tuo illa omnia facta sunt, consolare, α indue nunc & eo mede vςntum. vltimum autem; quod scilicet Iesultae nutriant de facultatibus suis, quas in Europa habent &augent.missos suos in oriaentalem,seu occidentale indiam ; tantum abest, ut ita sit, quod neque obolum dant

pro primi etiam itineris seu nauigationis, latico, in quo larga manu fit illis provisosio de necessarijs a Rege Hispaniarum; qui eos in india etiam nutrit : Propter q*od & alia similia applicandarum sibi Ecclisiasticarum Decimarum & Primicia, eum, Pontificis priuilegijs fruitur. Qui

80쪽

i Es virico Rum 33& audies circa hoc rem mirabilem, mo.

do velis credere ) quae est verissima.

' Postquam peruerunt isti in illas partes,

& ad loca, in quibus praesciunt se hum nissime recipiendos quia aliter non va.dunt quicquid historiae eorum & ipsi diis cant) ubi radices mi serunt, aedificarunt quae ipsi appellant collegia, & i plicem

plebem decipientes , sui adoratricem eia fecerunt ; exercent ilico mercaturam , di ad suos qui in Europa sunt mittunt meroces illas, pro quibus advehendis eo naui. gant mercatores avidi: & sui ex his paristibus , ut vili precio emant quando aliter non possunt habere, mittunt ad eos num. mos artibus supradictis raptos & hine inode emendicatos sub specie quδd debeane eos mittere pro sustentatione fratrumniorum, qui miracula faciunt in conueris

sona infidelium , afflicti, angustiati , in

mellotis, in pellibus caprinis , quibus, vel jactant, non est dignus mundus ; ut video

re est in Epistolis& is nerarijs quae indatransmittunt, ex China lapon Philippi, nis, nova Hispania, Piru, unde quicquidlibet liberὲ fingunt ; sicut vulgariter in Lu

sitania, ubi ista omnia didici, dicitur ι Do