장음표시 사용
81쪽
et quisset , Romaeque alteram duxisset , neque nunt Ium priori remisisset, in ortu usque esset intestato , & ex utraque filius natus esset; mediocrisne res in P controversiam ad- peonten ducta est ρ cum quaereretur de duobus civium capitibns , S: tionem . de puero, qui ex posteriore natus erat, & de eius matre, M mquae, si judicaretur , certis quibusdam Verbis, non novis nuptiis, fieri eum superiore divortium, in concubinae I
Haec igitur, & horum similia jura suae civitat; s Ignoran- ig
tem , erectum & celsum , alacri δέ promto Ore , ac vultu , huc atque illuc intuentem , vagari magna cum caterva toto sero , praesidium clientibus , atque opem amicis , & prope cunctis civibus lucem ingenii , & consilii sui porrigentem , atque tendentem , nonne in primis flagitiosum pu- tandum est ρXLI. ET Q. tr o M I A M de impudentia dixὶ , castigemus ietiam segnitiem hominum , atque inertiam . Nam si esset ista cognitio juris magna ne dissicilis s tamen utilitatis magnitudo deberet homines ad suscipiendum distendi laborem impellere is Sed , o dii immortales, non dicerem hoc, audiente Scaevola , nisi ipse dicere soleret , nullius artis sa ciliorem sibi coet nitionem videri. Quod quidem certis de causis a plerisque aliter q existi- , matur : primum quia veteres illi , qui huic scientiae prae- p. a.
suerunt, obtinendae , atque augendae potentiae suae causa , ' nomina-
pervulgari artem suam noluerunt : deinde , posteaquam est editum , expositis a Cn. Flavio primum actionibus, nullisuerunt, qui illa artificiose digesta generatim componerent. Nihil est enim , quod ad artem redigi possit, nisi ille prius , qni illa tenet, quorum artem instituere vult, habeat illam scientiam , ut ex iis rebus , quarum ars nondum sit, artem ess cere possit. Hoc video, dum brevit et Voluerim dicere , dictum a me esse paulo obscurius : sed experiar, & dicam , si potero , planius. XLII. OMNIA FERE, quae sunt conclusa nunc arti- ibus, dispersa , & dissipata quondam fuerunt : ut in musicis, numeri, dc voces, Ec modi ; in geometria, lineamenta,
a. segnitiem hominum. Nonius in eclogat Io suo bis hunc locum citans aequabiliter edit 'nitatem , ut notavit etiam. tacito aIbitri seo Lambirius. Sed id a tripere videtur Fr. Modius in notis ad Iustinum libr. a O. Sed Ac HS. Oxon. vulgaram retinet, di nihil ea audiens, id de sero . Gron v. D 3 13. Diqitig Corale
82쪽
fornaae , intervalla , magnitudines : in Astrologia , coeli conversio, ortus , obitus, motusque siderum di in grammaticis, Poetarum pertractatio , historiarum cognitio , verborum interpretatio, pronuntiandi quidam sonus. in hae denique ipsa ratione dicendi , excogitare , ornare , di ponere , meminisse , agere et ignota quondam omnibus , is & d Issuta late videbantur . Adhibita est igitur ars quaedam extrinsecus ex alio gene 're ouodam , quod sibi totum Philosoplai assumunt , quae rem dissolutam , divulsamque conglutinaret , & ratione quadam constringeret. Sit ergo in jure civili finis hie , leo illimae , atque usitatae in rebus causisque civium aequabilitatis conseruatio. Tum sunt notanda genera i S ad certum numerum paucitatemque revocanda . Genus autem est id , quod sui similes eommunione quadam , specie autem differentes , duas, aut plures complectitur partes. Partes autem sunt, quae generibus i Is, ex quibus emanant, subjiciuntur; omniaque , quα sunt vel generum Vel partium nomina , definitionibus , quam vim habeant , est exprimendum . Est enim definitio, earum rerum, quae sunt ejus rei propriae , quam definire volumus , brevis , & circumscripta quaedam explicario , i. io Hisce ego rebus exempla adjungerem , nisi , apud quos haec haberetur oratio , cernerem . nunc complectar quod proposui , brevi. Si enim aut mihi sacere licuerit , quo ἀjamdiu cogito , aut alius quispiam aut , me impedito , O cuparit , aut mortuo effecerit, ut primum omne jus civi lci in genera digerat , quae perpauca sunt 3 deinde eorum generum quas quaedam membra dispertiat s tum propriam cujusque vim definitione declaret : persectam arrem juris civilis habebitis , magis magnam , atque uberem , quam dissiellem, atque obscuram . Atque interea tamen , dum haee, quae dispersa sunt, coguntur, vel passim licet ca pentem , & colligentem undique, 4 repleri justa civilis. scientia. XLIII. NoN-xi. Et d sa late videbantuν . Memm II liber , di sa Iata . Pith.& Pal. sec. di se latere . um e putabat Gulielanius rescribendum , omnibus d Ue latere videb. Idem. Oxon. omnibui disse late vι
I . Repleri iusta iυν is eiv. Diearia. Pall. posteriores, item editio antiqua , ista. priores item Pith. 8e Μem. repleνe istam iuris ei, seientiam, quod amplectendum existimabat Gulielmius, aut cert: examinandum. Gruter. A
83쪽
XLIII. NONNE VIDETIS, equitem Romanum, hominem acutissimo omnium ingenio , sed minime ceteris artibus eruditum , 3s C. Aculeonem , qui mecum vivit , P. CI. semperque vixit, ita tenere jus civile , ut et , cum ab hoc discesseritis, nemo de iis, qui peritissimi sunt, anteponatur pomnia enim sunt posita ante oculos , collocata in usu quotidiano , in congressione hominum , atque in foro di ne- 'Rque ita multis literis , aut voluminibus magnis continentur. Isi eadem enim sunt elata primum a pluribus r deinde, paucis verbis commutatis , etiam ab iisdem scriptoribus
scripta sunt saepius. Accedit vero quo facilius percipi , cognoscique jus civile possit, squod minime plerique arbitrantur mira quaedam yy Sin cognoscendo suavitas , & delectatio. Nam, sive quem aliena studia delectant , plurima r est & in omni jure civili, s& in Pontificum libris , & in XII. tabulis , antiquitatis essi- P ue.
gies, quod & verborum prisca vetustas cognoscitur, Mastionum genera quaedam majorum consuetudinem , Vitamque declarant : sive quis civilem scientiam contempletur , quam Scaevola non putat oratoris esse propriam , sed
' . b d. I s. c. culeonem, Argumenti ratio est, si Caius Aculeo, in- MSS. gemo , non arte jus civile dispersum dissipatumque plane didi-eir, idem pronius faciet is qui 3e ingenio & artibus valebit . Cur autem Sca volam Aculeoni praeferat , duae sunt cauta , veritas, di praesentia . nam & Aculeone peritior erat , & aderat Crassi antea socer. Ab hoc, scilicet Scaevola , C. Aculeo habuit In mam trimonio materteram Ciceronis , ut in exordio secundi libri testatur ipse . .Aculeo , inquit , eum quo erat nostra matericra , quem Crassius diIexιν ex amuibus plurimum , de Cras studιο nobis ope
I s. Eadem enim sunt elata die. Μ s. habebat, eadem enim elara sunt primum pruribus deinde. Videtur equidem sententia Ciceronis tuisse , eadem enim sunt, elata primum pluribus , deιnde patieιs verbis , commutatas etiam ab iisdem scriptoribus scripta sunt sapius. GronOV. 17. Prisca vetustas cognoscιtur.) Pith. vetustate Prasca cognoscitur , quod praeposuerim alteri . etsi isthaec cuin sequentibus habeam pro inquinatis . nam ubi mox habemus, sive quis ei υι Iem βιentiam contempletur ι Palatinis nullis adest illud contempletur , praeferuntque posteriores quid , non quis . Pithae anus vero exhibet , civιli scienxia , qu m dic. Grui. I 8. Contaneri videbitis. In loco plurimum quantum depraVato, ut patet ex Gruterianis, id saltem praestari debuit, ut emendaretur videbιι. prout est in ΜS. Oxoniensi, de ratio locutionis quam servat, requirit vel maxime. Grenov. '
84쪽
so DE ORATORE Ja Philosoplata delectat, dicam audacius , in hosce habet
sontes omnium disputationunt suarum , qui aure civili Be, . legibus continentur . . . tio. Ex his enim & dignitatem maxime expetendam videmus, cum verus, justus , atque honestus labor honoribus, prae t atque mi is , t atque splendore decoratur di vitia autem hominum,4 ἰς P atque fraudes , damnis, ignominiis, vinculis, Verberi bus , exsiliis, morte multantur di & docemur non infinitis, concertationumque plenis disputationibus , sed auctoritate, nutuque Iegum domitas habere libidines , coercere omnes
cupiditates, nostra tueri, ab alienis mentes, Oculos, manus abstinere .
i. XLIV. FREMANT omnes licet, dicam quod sentio ebibliothecas me hercule omnium Philosophorum unus mihi videtur XII. tabularum libellus , si quis legum fontes , di capita viderit , di auctoritatis pondere , & utilitatis ubertate superare . .
I 96 Ac , si nos , id quod maxime debet, nostra patria dele-V re i 4 --, cujus v rei tanta est vis , ac tanta natura , ut Ithacam
Lis J'' illam in asperrimis saxulis , tanquam nidulum astixam, sapientissimus vir immortalitati anteponeret quo amore tandem inflammati e 1se debemus in ejusmodi patriam, quaruna in omnibus terris domus est virtutis , imperii, dignitatis p Cujus primum nobis mens , mos, disciplina , nota esse debet 3 vel quia est patria parens omnium nostrum , vel quia tanta sapientia fuisse in jure constituendo putanda est , quanta fuit in his tantis opibus imperii comparandis . I97 Percipietis etiam illam ex cognitione juris laetitiam , Se Voluptatem , quod , quantum praestiterint nostri majores prudentia ceteris gentibus , tum facillime intelligetis ; si
cum illorum Lycurgo , & Dracone , & Solone nostras le- p. g. ges conferre Volueritis . Incredibile est enim , quam si omne jus civile , praeter hoc nostrum , inconditum , ac penetridiculum: de quo multa soleo in sermonibus quotidianis hahlbuz d ςς ζ , cum hominum nostrorum prudentiam ceteris x omnibus , & max me Graecis , antepono . His ego de causis dixeram , Scaevola, iis, qui persecti oratores esse vellent, juris civilis cognitionem esse necessariam .i 6 s XLV. 'J A Μ VERO ipsa per sese quantum asserat iis, quias. Iam vero ipsa per sese quantum afνae iis ere. Apud Graecos non in honore maono fuerunt iureconsulti, propterea quod mer cedula adducti, ministros se praeberent in judiciis oratoribus et oc
85쪽
Itaque, ut apud Graecos infimi homines , mercedula adducti, ministros se praebent in judiciis oratoribus , ii , qui apud illos πραγματρασι vocantur r sic in nostra civitate contra amplissimus quisque , & clarissimus vir, ut ille, qui propter hanc juris civilis scientiam sic appellatus a su mino
Egregie eordatus homo , eatur AElius Sextus ,
multique praeterea , qui cum ingenio sibi aucto te dignita tem y reperissent , persecerunt , ut in respondendo jure , y peperi- auctoritate plus etiam, quam ipso ingenio , valerent, sent My. Senectuti vero celebrandae , & ornandae quod honestius Isspotest esse perfugium 3 quam juris interpretatio p Equidem mihi hoc subsidium jam ab adolescentia comparavi, non solum ad causarum usum serensem , sed etiam ad decus a que ornamentum senectutis, ut , cum me vires s quod fere jam tempus adventat) deficere coepissent , R ista ab soli- , ἡ,istudine domum meam vindiearem. Quid est enim praeclarius, haber via. quam honoribus , di Reipublicae muneribus perfunctum sese in , posse suo jure dicere idem , quod apud Ennium dieat . , . ille Pythius Apollo , se esse eum, unde sibi , si non populidi reges , at omnes sui cives consilium expetant,
Suarum rerum incerti λ quos ego mea ope ex Incertis certos , eompotesque eonsili Dimitto , ut ne res temere tractent turbIdas.
o Est enim sine dubio domus jurisconsulti totius ora eu- dido
quemadmodum apud nos plurimi, non scientiam 3e iustitiam . . sed calumniam dc quastum expeterent . Μinistrabant autem ius civile Sc leges oratoribus , subscribebant ea quae Opus essent, in strumenta cognoscebant, interdum de de jure cum adversariis alia
tercabantur. Quintilianus: Neque ego sum nostri moriν ignarus, ob ἐ- se eorum qua velat ad arculas sedent, ct tela agentibus subminist ane, neque idem stiorue Gracos nescio factitasse , unde nomen iis praemaeieorum datum est. Πραγἡατικοὶ dicebantur , ae 'πὸ τῶ 'πρα-λακτο , hoc est, a causa negoriosue, sive quia agerent causas, sive quia multis τα πράγματα g Tρατ lοντα , hoc ost negotia facesserent . Verisbum est Στρατῖειν , quod est agere; inde πραταx, actio fic ne-ῖυtium . hinc πραγματικοι negotiatores forenses. Syrebaus. ao. V enim sine dωbia domus Iurisonfulti , ere. γ Μarnifica similitudo est. ex eo ducta, quod ut Apollo , sic de iurisconsulti νe-Φοndere dicantur. Et pulchre ducitur exemplum a Q. Huri , noniolum quia perquam consultus erat Ac senex, ac sunt morum hominum Olendore celebratus , sed etiam quod hominis praesens majestam .ulpitium de Cottam plurimum movere posset . Stre-
86쪽
Ium civitatis . Testis est hujusce in Mucii janua , di vestibulum , quod in ejus infirmissima valetudine, affectaque jam aetate , maxima quotidie frequentia civium , ac summorum hominum splendore celebratur. zor XLVI. I A M v ER O illa non longam orationem desiderant, quamobrem existimem publica quoque jura, quae sint propria civitatis, atque imperii, tum monumenta rerum gestarum,& vetustatis exempla, oratori nota esse debere. Nam
ut in rerum privatarum causis , atque judiciis depromenda saepe oratio est ex jure civili , & idcirco , ut ante diximus , Oratori juris civilis scientia necestaria est : sic in ea usis publicis judiciorum, concionum, Senatus , Omnis haec Ec antiquitatis memoria , & publici juris.auctoritas , & regendae Reipublicae ratio ac scientia , tanquam aliqua materies , iis oratoribus, qui versantur in Republica, subjectii esse debent.
,ου- Non enim causidicum , nescio quem, neque a proclama- P. Ci1. torem , aut rabulam hoc sermone nostro conquirimus , seda alii cla- eum virum , qui primum sit ejus artis antistes , eujus cum m xψ' ipsa natura magnam homini facultatem b daret , δ' tamentali des esse deus putatur , ut di ipsum , quod erat hominis proderit O prium , non partum per nos , sed divinitus ad nos delatum
putetur. videretur: deinde qui possit non tam caduceo, quam nomine oratoris ornatus, incolumis vel inter hostium tela versari : tum qira scelus, haudemque nocentis possit dieendo subjicere odio civium , supplicioque constringere et idemque ingenii praesidio , innocentiam judiciorum poena libe-e Iaban rare : idemque languentem , si labentemque populum aut ad rem ue. decus excitare , aut ab errore deducere , aut inflammare in L improbos , aut incitatum in honos, mitigare: qui denique , quemcunque in animis hominum motum res & causa postulet, eum dicendo vel excitare possit , vel sedare .
- , , Hanc vim si quis existimat , aut ab iis , qui de dicendi ra-
tione scripserunt, expositam esse , aut a me posse exponitam brevi, vehementer errat: neque solum inscientiam meam , se ne rerum quidem magnitudinem perspicit . Equidem vobis , quoniam ita voluistis , fontes , unde hauriretis , atque itinera ipsa , ita putavi esse demonstranda a
ar. Tamen esse Deus putatur. vel aliquid deest post vocem deus , ut parens , vel auctor , vel quippiam simile r vel repetendum από κοινου , antistes: vel legendum, a deo data putatur: vel haec ita sunt explicanda, tamen ea ars esse deus putatur, quod Placet
87쪽
non ut Ipse dux essem quod & infinitum est , & non neeetasatium. sed ut commonstrarem tantum Viam , dc , ut fieri solet, dioitum ad sontes Intenderem .
x LVIIJ Mi ut v ERO, inquit Μucius , satis superque abs te videtur istorum studiis , si modo sunt studiosi , esse
factum. nam , ut Socratem illum solitum alunt dicere , persectum sibi opus esse , siquis satis esset concitatus eo hostatione sua ad studium cognoscendae , percipiendaeque vi tutis : quibus enim id persuasum esset, ut nihil mallent ieesse, quam bonos viros, iis reliquam facilem esse doctrinam sie iso intelligo , si in haec , quae patefecit oratione sua Cratas , intrare volueritis o facili I me vos ad ea , quae cupitis , perventuros ab hoc aditu , januaque patefacta . Nobis vero, inquit Sulpicius , ista sunt pergrata perque iucunda: sed pauca etiam requirimus , inprimisque ea , quae valde breviter a te , Crasse , de ipsa arte percursa sunt, cum illa te & non contemnere , & didicisse confiterere . ea si paulo latius dixeris, expleris omnem expectationem diu turni desiderii nostri. Nam nunc , quibus studendum rebus esset, accepimus , quod ipsum est tamen magnum ; sed
vias earum rerum , rationemque cupimus cognoscere . Quid si, inquit Crassus, quoniam ego, quo facilaus vos apud me tenerem , vestrae potius obsecutus sum volun rati , quam aut eonsuetudini, aut nature mee, petimus ab Antonio, ut ea, quae continet, neq; adhuc protulit ex quibus unum libellum
sibi excidisse jamdudum questus est,explicet nobis,& illa dicendi musteria enuntiet λ Ut videtur , inquit Sulpicius . nam Antonio dicente, etiam quid tu intelligas, sentiemus. Peto tot tui. inquit Crassus , a te , quoniam id nobis, Anton , hominibus id etatis , oneris ab horum adolestentium studiis imponitur , ut exponas , quid iis de rebus , quas a te quaeri
ronius , plane video , atque sentio , non solunae quod ea requiruntur a me , quorum sum ignarus , atque insolens , leo quia , quod in causs valde sugere soleo , ne tibi, Craile , succedatri , id me nunc isti vitare non sinunt. Verum hoc Ino rediar ad ea , quae vultis , audacius , quod idem mihi spero usu esse venturum in hae disputatione , quod in dicendo solet , ut nulla exspectetur ornata oratio . neque en Im Lum de arte dicturus , quam nunquxm didici , sed de mea consuetudine ; ipsaque illa , quae in commentarium meum re-
88쪽
6o . D A ORATOR Ttuli, sunt ejusmodi, non aliqua mihi doctrina tradita , sed in
rerum ustri causisque tractata: quae si vobis, hominibus eruditissimis , non probabuntur, vestram iniquitatem accusatote , qui ex me ea quaesieritis, quae ego nescirem: meam facilitatem laudatote , cum vobis non meo judicio , sed vestro studio inductus non gravate respondero . Tum Crassiis, Perge modo , inquit, Antoni. nullum est enim periculum , ne quid tu eloquare , nisi ita prudenter ,
ut neminem nostrum poeniteat ad hunc te sermonem impud in amiν- lisse. Ego vero , inquit, pergam : & id faciam , quod am hi. in principio fieri in omnibus disputationibus oportere censeo ; ut, quid illud sit , de quo disputetur , explanetur, ne vagari , & errare cogatur oratio , si ii , qui inter se dissen serint, non idem esse illud , quo de agitur, intelligent.
et I o Nam, si forte quaereretur, quae esset ars Imperatoris, constr- tuendum putarem principio, quis esset Imperator : qui cum esset constitutus administrator quidam belli gerendi , tum adjungeremus de exercitu, de castris, de agminibus, de signorum collationibus,de oppidorum oppugnationibus, de commeatuine i n sidi i s faciendis, atque vitandis, de reliquis rebus, quae essent propriae belli adminis randi r quarum qui esse nec animo,& scientia compotes,eos esse Imperatores dicerem: utererque exemplis Africanorum δε Maximorum: Epaminondam , atque Hannibalem , atque ejus generis homines no
1t i Sin autem ae quaereremus, quis esset is , qui ad Rempubli-e ita ste- eam moderandam usum,& scientiam, & studium suum eon-ph. v. lia tulisset,definirem hoc modo: Qui,quibus rebus uti Iitas Rei- ,hu,' ' publies pararetur, augereturque,teneret, iisque uteretur, hunc Reipublicae rectorem , dc eonsilii publici auctorem esse habendum:praedicaremque P. Lentulum, principem illum,& Ti, Gracchum patrem,& χMetellum, dc P. Africanum,& C.Laelium , di innumerabiles alios cum ex nostra civitate, tum ex dii di ceteris . Sin autem quaereretur, quisnam jurisconsultus vere nominaret uiseum dicerem, qui legum,& constietudinis ejus, qua privati in civitate uterentur, Ec ad respondendum, & ad ρ agendum , de ad cavendum , pCritus esset 3 dc ex eo gener Sex. A lium , M. Manilium , P .Mucium nominarem .
Cλδι' XLIX. ATqME , ui jam ad leviora artium studia veniam, si Musteus , si Grammaticus , si Poeta quaeratur , possim similiter explicare , quid eorum quisque profiteatur, ecquo non amplius ab quoque sit postulandum .a a Phi-
89쪽
L1BER PRIMU s. 6 IV philosophi denique ipsus , qui fi de sua vi i ae sapientia f de alii
unus omnia pene profitetur , est tamen quaedam descriptio , ' ut is, qui studeat omnium rerum divinarum , atque humanarum vim, natuIam , causasque nosse , & omnem bene vivendi rationem tenere, & persequi, nomine hoc appelletur. Oratorem autem , quoniam de eo quaerimus , equidem ai Inon facio eundem , quem Crassus a qui mihi visus est
omnem omnium rerum , atque artium scientiam comprehendere uno oratoris ossicio, ac nomine: atque eum puto esse g qui verbis ad audiendum jucundis, & sententiis is sι0 h. ad probandum accommodatis uti possit in causis forensi- Ra. quibus, atque communibus, hunc ego appello Oratorem, eum- que esse praeterea instructum voce , dc actione, de lepore
Crassus vero mihi noster visus est Oratoris facultatem non dii illius artis terminis , sed ingenii sui finibus, immensis peue, describere . nam & civitatum regendarum Oratori gubernacula sententia sua tradidit : in quo per mihi mirum visum , est, Scaevola , te hoc illi concedere: cum saepissime tibi Senatus breviter impoliteque dicenti maximis sit de rebus , , assensus . M. vero Scaurus , quem non longe ruri apud se esse audio , vir regenda: Reipublicae scientissinius, si audierit , hanc auctoritatem gravitatis, de consi i ii sui vindicatia te , Cratis , quod eam oratoris propriam esse dicas a jam , credo, huc veniat, & hane loquacitatem nostram vultu ipso , aspectuque conterreat: qui quanquam est in dicendo
minime contemnendus , prudentia tamen Ierum magnarum magis , quam dicendi arte 3 nititur . . . .
Neque vero , siquis utrumque potest , auti ille consilii publici auctor, ac Senator bonus, Ob eam ipsam causam orator est a aut hic disertus , atque eloquens , si est idem in procuratione civitatis egregius, aliquam scientiam dicen
a a. Philosophi denique ipsius, cte. Ut en Im Philosophia describitur divinarum ataue humanarum rerum scientia, sic etiam Philosophus is est qui studet omnium rerum divinarum atque humana Ium vim , naturam , causasque nosse , & oinnem bene vivendi rationem tenere & persequi. Res divinas accipe res deorum, Coelos , sidera, quaeque superiora sunt : humanas autem propiores , magisque hominum proprias . utrasque complectitur Philosophia natutatis, sicuti bene vivendi rationem Philosophia moralis. utrique adhaeret scientia Dialecticorum . Nec Philosophuni satis est bene vivendi rationem tenere, rsi si persequatur. Strebatis. a 3. . alιquam scienriam dicendi copia est conseculus . Lambinus, ita
90쪽
di copia est consecutus. multum Inter se distant Istae saeuitaia tes , longeque sunt diversae , atque sejunctis , neque eadem ratione , ac via M Cato , P. Africanus, Q Metellus , C.
Lauius , qui omnes eloquentes fuerunt , orationem suam ,& Reipublicae dignitatem exornabant. ' L. N E E ENIM est interdictum aut a rerum natura. aut a lege aliqua, atque more, ut singulis hominibus ne ., is amplius, quam singula S artes , nosse liceat. Quare non
si s Lamby et si eloquentissimus Athenis Pericles, idemque in ea civitate plurimos annos princeps consilii publici suit, idcirco ejusde in hominis, atque artis utraque iacultas existiman- η' da est 1 nee, si P. Crassus idem fuit eloquens , & juris peritus , ob eam causam inest in iacultate dicendi juris civilis scientia. a in Nam si quisque , ut in aliqua arte, & facultate excellens , aliam quoque artem sibi assumserit, is perficiet, ut, quod praeterea sciet, id ejus , in quo excellet , pars quaedam esse videatur: licet ista ratione dicamus , pila bene , - Α μ; se upi, duode ei m scriptis ludere , proprium esse juris civilis, quo-MsS. niam utrumque eorum P. Mucius Optime fecerit; eadem que ratione dicantur , & quos Graeci nominant ,
iidem Poetae, quoniam Empedocles physicus egregium poema secerit . At hoe ne Philosophi quidem ipsi , qui omnia, sicut propria , sua esse , atque a se possideri volunt , dicere audent, Geometriam aut Musicam Philosophi esse, quia Platonem omnes in illis artibus praestantissimum suisse fa
ai 8 Ac, si jam placet, omnes artes oratori subjungere , to Ierabilius est sic potius dicere , ut, quoniam dicendi facultas non debeat esse jejuna atque nuda, sed aspersa, atque distincta multarum rerum jucunda quadam varietate , sit boni oratoris multa auribus accepisse , multa vidisse , multa Iam mentiam, sed praeter mae nostros. in quibuε tamen, aIsuam scientia, dicendi copiam est eo . Grur.
a . Et duodeeim scriptis. sic legendum, & ira habent tres libri
manuscr. Est autem scriptus , lapis seu caIculus , ut docet dimis pejus Festus, quo utebantur veteres in hoc ludi genere. Usurpat idem nomen iterum Μ. Tullius in Hortensio, quem locum refere Nonius Μarcellus. Itaque tibi concede, quod in x 2I. scriptis solemus , Me ealeatum redueas, si te alis as dati paenitet. Non dissimulabo ea ismen in nonnullis manuscr. exemplaribus scriptum esse hoc nomen per b. seriptis. Lamb. Non aliter etiam Pal I. nostri. ut & in suis repererat P. Victorius, egregieque tuetur libro v. var. lect m