Ioannis Grammatici Philoponi Alexandrei Commentaria in libros De generatione, et corruptione Aristotelis ex colloquiis Ammonii Hermeae, propriisque eius considerationibus. Hieronymo Bagalino Veronensi interprete. Quae omnia ingenio ac doctrina periti

발행: 1558년

분량: 139페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

121쪽

DE GENER A. ET COR RVP.

ptas esse summitates: generari autem compositum, quod ad summe quidem calidum, frigidum est: ad summe vero frigidum, calidum, non ulterius dicimus seruari extrema actu,nec materiam inducemus. Eadem quoque ratio& in humido, siccoque. actu enim dicimus ipsum esse siccum, & humidum, non summe,sed ut siccum quidem ad aliquid, collatum humido summe, humidum quoque secundum quid collatum summe sicco . rursus potentia dicimus ipsum esse siccum, & humidum, & non actu. humme enim siccum, & humidum in clementis considerantuRhaec aute corrupta sunt,& non sunt in composito nisi potentiae potentia enim sunt in composito elementa, & non actu. sed non eo modo potentia, quo & materiam dicimus potentia, utrunque osse contrariorum : nam materia est omnino priuata, &nihil habet sormae laneae, aut aqueae, quae dicitur potentia esse, sed compositum , quanuis non syncere . habet tamen ignis se am castigatam, & totum hoc ignem non purum, sed ut di xi castigatum. Sed nunquid nec secundum secundum significatum eius, quod in potentia, quo significato dicitur potentia aedificatoriqui habet scientiam & habitum edificat rium, sed hunc non exercet ex aliquo impedimento, aut quia dormit, aut quia materia non uit. Sed nec in hoc videtur dici. non enim

habemus dicere quod compostum habet quidem habitum, & potentiam synceri ignis, sed

hanc non promit. non enim habet potentiam ignis.nam si haberet ageret & secundum hanc

materia praesente: nunc aute non videtur operans. Est igitur & alterum quoddam significatum eius, quod est in potentia praeter haec consueta, cuius videtur & Aristo. in tertio Physicae ausicultationis meminisse . quod enim est, ct alterum eius quod est in potentia significatum, declarat hinc. nam quod est secundum aptitudinem, & quod est secundum actum e trema sunt, quod vero est medium horum,omne ut quae est in generatione domus mutatio, alterum est. nec enim sic cst potentia domus, quae ςdificatur, ut lapides & Iigna sunt potentia domus. neque ut temen potentia homo,sic& quod generatur embryon. nequc ut nuper natus puer, est potentia grammaticus, neque ut qui opportunitalcm habet disciplinae, veru nec sic ut qui iam edoctus estin in hoc ipso est latitudo multa: nam hoc quide formae propinquius est, illud vero remotius. hoc itaque m nifestum est. Illud vero rursus sciendum est, quod & animaduersione distium cst. forte.m

cicet quis quod si dicimus syncerum calidum,

ut calidum quidem non esse corruptum,sed et syncerum quidem calidum esse corruptii, non ulterius possumus dicere & ignem, ut ignem quidem syncerum esse corruptum, ut ignem autem simpliciter non esse corruptum.si enim ignis quatenus ipnis est, secundum summum& syncerum calidum consideratur: non enim est ignis quatenus ignis, ad aliud quidcm calliadum , ad aliud vero frigidum, sed summe calitidum . si ergo dicis summe calidum, ut summe calidum este corruptum: est autem ignis quatenus ignis summe calidus, proculdubio iunis quatenus ignis corruptus fuit in composito. Et est verum dicere ignem quidem, quatenus ignis est, semel esse corruptum, calidum vero quatenus calidum, simpliciter non esse corruptum , sed quatenus summe calidum esse corruptum. & hoc rationabiliter: non enim idem

est calidum dicere & ignem: non enim si quid calidii est, hoc iam ignis est: sed si quid est summe calidum hoc & ignis, & si quid est ignis, hoc & summe calidum est, si aute semel ignis

quatenus ignis corruptus est, manifestum est quod compositum est potentia ignis in primo significato eius quod in potentia, quo mat riam dicimus esse ignem potentia: nihil enim ignis, quatenus ignis est, nabet compositum . in calido tamen vera seruantur, quae dicta sunt prius. quoniam enim ut summe calidum corruptum est, ut autem simpliciter calidum non est corruptum attonabile est non in primo significato eius,quod est in potentia, dici compositum potentia, esse summe calidum, sed dicetur secundum ea quae superius determinata sunt. haec quidem intantum dicta sint, de proposita speculatione, prolongata. Redeundum aulcm est, ad id quod a principio dicebamus. Cum enim demonstrauisset quod no cogitur materiam inducere ex hoc dicto,quod neutruextremorum seruatur in composito,quoniam dicit extrema excessus suos perdentia, in miastione medium quid amborum extremorum perficiunt, ne quis dicat quod si semper in mistione medium quid amborum perficitur, v de nam tanta differentia compositorum car nis, Ossis, medullae, & aliorum, huic ipsi instat,& huius quod est esse differentias in compositis causam tradit, ex diuersamistione, nam&si quodcunque compositorum omnibus paseticipat, non tamen lecundum eandem rati

nem, sed haec quidem magis calido participat, illa vero magis frigido, & illinc etiam composita,& si omnia extrema potentia sint,sed tamehoc quidem est magis potentia calidum,quod facile mutatur, minus vero quod tardiu acia

122쪽

LIBER

Iius autem in ignem mutatur,quod magis igne participat,tardius vero quod minori igne participat. Scire aute oportet, quod & si dicamus non aequatis quidem elementis adinvicem ip- serum mutationem fieri deuictis imbecillioribus fiat potentias, & mutatis in sortiorii naturam,ut omnia fiant ignis, aut aqua quatis V m composita perfici, non cena aequalitatem sumimus. Eodem quoq; modo, nec cu in composito dicimus extrema mediu aliquod perficere,in lectile accipimus,& indivisibile, quale est certum medium, sed quod in multa diuiditur,& multas habet differetias penes magis &minus.siue igitur inquit materia aliqua supponatur omnino,& circa hanc clemeta mutabuntur,qmstustra esset coe subiectum siue etia elementa adinvicem mutantur, habebut aliquod omnino coe subiectu, circa quod adinvice faciunt mutationcm. pugna enim contrariorum

fit de aliquo communi utrisq; subiecto daoc ipsum occupare utroq; contrariorum volente. Ne e. ' Q ero non faciunt exstinuicem generatione,' neq:νt ex unoquoq:,nisi vi ex pariete lateres, ab iurdum, quomodo enim ex illis esit carnes oe ossa, ct aliorum quod ἷbet' Iubet aurem quod dicitur dubitationem O apud eos, qui exstinuicem generant,quonam modo fit ex ipsis altera quid praeter haec.ssico aute visi exi ne est aqua, est exhoc t ignis,est enim aliquod communes lectum. atqui e re ex ipsis fit oe medulla, haec aurem sunt quomodo e Illis

enim dιcentibus, ut Empedocles,quis erit modus/ necesse.n. compositionem esse quemadmodum extiteribus,ctu diabus, paries, missura quoq; haec, exseruatis enim erit E mentis jecundumparua vero adisiacem compositis c itaque eam. aliorum singula Contingit aute non ex qua-sus partecannis fieri ignem, Cr aquam, quemadmodum ex cera eret viiDextae quid parte phaera, ramis N ex aera quadam, sed contingit ex utraq; utrique genitam esea oc itaq; hoc modo fit ex came ex quacunq; ambo. dAcentibus autem illo modo non contingit, sed utex pariete ta πα- 43- pisa later,uterque ex alio loco, parte. Similiter autemo fac ιentibus unam ipsorum materiam, habet quandam dubitationem tuomodo erit aliquzd eae νtrisiq;,ri frigido, creaudo aut terra.

com 3 Quicunq; inqui non dicunt ex sicinuice generationem habere elementa,sic autem ex inuicem,ri ex unoquoq; unumquodq; fiat, sed segrestari ipsa actu in existentia, ut ex pariete lateres hi inquit non possunt came,in os ex ipsis facere,propter absurda, quae cosequenter infert Illi quoq; inquit, qui mutabilia dicunt elementa esse,& dicunt ignem,& aquam ex seinuicem generari propter comune sitabiectum, ex ambobus autem conuenientibus os fieri,&neruos,& reliqua, ipsi etiam dubitabunt quomodo nam oportet dicere G simplicibus mutatis fieri carnem,& os,& neruum, & aliorum

singulum.esto enim v, ex se mutuo fiant simplicia ,sed quomodo ex coeuntibus simplicibus

composita no facile est tradere. Deinde cum hoc dixisset, primum exponit se lucntia absum

da his,qui ipsa immutabilia suppon ut, & sic po

nit instantias,quae feruntur aduersus eos, qui ipsa mutabilia dicunt. Cum autem dixisset le-quens absurdum,his qui dicunt elementa immutabilia manentia, secundum quandam comositionem facere camem,& o non posse,scicet coS ex quacunq; parte carnis ignem facerein terram,& alia,ex exemplo cerae declarat, quomodo inquit ex quocunq; omnia generari.nam quemadmodum in cera, quaintus sumpserimus hanc partem siphaeram facere, illa vero pyramidem, contingit tamen ex ea, quae pyra mydem fecit, spheram factam iri. &li facta non sit,& ex ea, ex qua pyramis siphaeram. hoc quippe modo inquit, hoc quod est ex quavis particula ambo facta iri,etiam in carne continit.nam & si ex hac quidem parte carnis, aq uaat, ex alia vero ignis, postibile est tamen ex utraq; particula carnis, similiter & aquam, &ignem generari. quod enim mutatur in igne, a poterat & in aerem mutari, quod illi quidem supponere non possisnt: apparet autem sic se habens.

Si enim est caro ex utrisiq;, ct neutrum illorum, neque rursus compositionestruatorum, quid re quitur ,prato quam materiam se ex illis alterius enim corruptro, aut altrinum facit aut materiam. unquid igitur quoniam est oema minus calidum,es frigidum, quando quidem plicite uerit alterumactuψotcntia alterum erit cum νCro non omninosed vi quidem calidum frigidum, ut vero frigidum calidum,m quiod qua miscentur corrumpant excesu

mutuos,tum neq; muria eritineque illorum contrariorum

Hruq; actusimplicitersed intermedium.

Nunc dubitatione, quae sertur aduersus eos, cq ' Πqui mutabilia esse clementa dicunt,exponiti si

cnim,inquit, dicunt carnem ex ambobus esse nulli eorum,ex quibus est,eadem existentem, non tamen secundum compositionem ipsis seruatis,& immutabilibus manentibus, relii

quitur nihil esse quod ex illis fit praeter mat

riam corrupto enim contrario ut cotrarium generabitur,aut materia. si ergo neque ambo dicunt seruari, neq; alterum, materia erit. Haec

cu dixisset, soluit eam, quae cotra propria opinionem sertur dubitationem. est autem quod vult dicere hoc.quoniam est calidum, & frigidum, hoc quidem ut summum,& simpliciter di , citur,& sine additione calidum, no alteri comparatum, cum quidem simpliciter fuerit calidum,aut frigidum actu,potentia est contrariucum vero non simpliciter fuerit calidum, sed ad alteru,quod ut ad summe calidum frigiduest, ut ad frigidum vero calidum, eo quod cessiis extremorum in missione castigant,tunc IO.Gra.de Gen. . α inquit

123쪽

DE GENERA, ET CORRUP.

inquit neq; alterum contrarioru actu erit, sed

potentia utraq;. neq; ma inducit. corruptiS . n.

tremoru exuberantijs media quaeda se a superuenit alia.Si aut quis tritiquo hoc mistibile potentia utrunq; priorum dicimus,& m diu,cum .c mgae potius hae appellationes pueniant. Sciatu&si potentia est utrumq; caetremoru,&priorii, non iam est maritiae Pprie prima,& inserinis est. na & igne dicimus potentia aqua,non ob id et ma ignis sit, quae simpla &proprie dicitur ma.quod volunt illi qui dubitant. rmatus.n. est ignis. Praeterea determinatum est prius, in quo na significato dicitur mapotentia utrunq; prioru , &inquo compositum potentia est ipsa simplicia.&simpliciter quoq; Aristo.hoc consequenter distinguit.

Secundum autem id quod potentia magis esse calidum, quam frigidu, aut econtra seciindum hanc rationem O plo cauta potentia ut frigida, aut triplo, aut fecundu alia moda huiusmodi.Erunt tat D isioru alia ex contrari A aut elensetis,o Hensita ex illis portita quodamodo exi Dibus.

Quonia dixit ex mistione fieri aliquod medium extremorii ioc aut medium non est indiuisibile,sed habet differentias,hoc ipsum adnotat,causam dicens. quatenus. n. inquit aliquid diciturpotentia esse magis calidii, g frigidum,& habere excellens calidum, & magis esse frigidum, quam calidum, secundum hanc eanderatione exuperantis,aut erit in duplo calidum. aut in triplo.na excessus hic in aliqua rationeoino erit,aut dupla, aut sesquialteraiaut tripla, aut alia huiusmodi quadruHoc aut cum in medio dixisset,consequenter dicit ψ ex his simplicibus,& prijs missis erunt coposita:alia. n.dixit pro eo quod est composita:& clementa rursus simplicia ex illis copositis.Cu aut dixisset ex Mirariis,addidit. I Aut esemctis qui pria sunt noipsa elemeta,ut ignis aquae,sed sin quar tur. rmantur aut fili calidum & frigidum au-midum & siccum,quq & propriae pria sunt.hec vero neq; sine subiecto aliquo sunt,neq; miscetur.merito ergo subiunxit illudiatit elementorum: liis.n .est mistio.Forte autem possibile

est & verbum illud, i Aut sin alium modum huiusmodi l coniungere verbo illi erunt, tanquaalia quide ex in istis,alia vero sint ex contrarijs. No aut sic νt materia sed dicto modo est si itu quidem misi ullo veromodo niateria id quod fit.

coma . Cum dixisseis simplicia ex compositis sui potentia existentibu id quod simplicia, insere dicens, quod non sic composita sunt potentia ipsa simplicia, quemadmodum materia. Quae igitμ est differentis Quoniam materia poten adicitur esse elementa ipsa ecpndum se non

subsistens, copositum vero Q atum, & actu

existen aliud quid praeter simplicia, potentia dicitur esse ipsa simplicia, quapropter secundunos,& secundum nostram rationem, ex simplicibus elementis corrupto in utroq; eorum e cessit,inistio est quod fit.sed secundum dubitates,& dicentes omnino corrumpi serinas clementorum in composito,in rinis est materia id,quod perficitur,& conssatur. quare si & se cundum nos,& secundum quod dubitatio volebat,quod perficitur potentia est ipsa simplicia,sed non idem est hoc, sed ut quidem nos dicimus, mistio,vi vero illi,materia quod fit.Sed conuenientius mae verba illa. i Non sic compositum potentia est simplicia,ut materia, i e ponet aliquis dicens ranc differentiam significatorum,quam & prius diximus in speculatione. lifferentia vero haec est,quod materia quidem dicitur potentia esse simplicia, nullum habens ipsorum Q ae vestigium , quod est primum significatum eius, quod cst in potentia: compositum autem non sic. habet enim hoc aliquid Q s simplicium,quauis ipsarum synceritas sit corrupta, quod non potest esse secudum primum significatum eius, quod est in potentia. Et oportet illud annotare, quod si hoc dicat Aristo.quod non secundum idem significatum eius,quod est in potentia, & materia potentia esse dicitur ipsa simplicia,& ipsa composita,de necessitate igne, & alia no putat quatenus ignem persecte corruptum esse in composito, sed quatenus syncerum ignem:ei vero, quod est ad altetu calidii castigatus ignis, ideost. Couenietiorem autem dirimus hac nunc dictam expositionem.quoniam dicere compositum quidem actu existere,& per se subsistens csse, materiam vero minime, non est differentiam tradidisse eius significationis, quae est de eo,quod in potentia, quam Aristo. innuit dicens, non secundum eundem modum compositum,& materiam dici esse potentia simplicia: Illud autem. IIta quidem mistio,illo vero modo materia tu quod fit, i codem modo intelligendum est secundum utrinq; expositionem, ut prius diximus.

Quoniam autem patiuntur contraria, secundum ea, quae in priuis determinatione A.quod actu calidῶ,pote

lia frigidum est quod actu frigi lotentia calita. quaresi

non altiantur, mutantur adinvice : si liter quoque maliis contrariis O primum quidem sic elementa mutantur,

ex hisaat cames, ossa, huiusmodi alido Gefacto rigido, rigido vero calido, cum ad medium venerint. hic .n. neutrummedium vero multiplex non indiuisibile iam liter autem O humidia, i siccu, est huiusmodi secundum medietatem faciunt eam , ossa 'asia huiu odi.

Propositum quidem ei est docere quando G seinuicem elementa generantur secundum mutationum,quando aute coposita perficiunturi

124쪽

LIBER

tur,' quando quidem excesserit alterum, alterum in plus utatur minus a pluri deuictu. fit uniuersum quale illud:quando vero aequantur contraria,tunc copositu perficitur, utroq; in alterum agente,& patiente, ut corrumpanto uidem excellentiae seri vero medium quoddam.intellectus quidem est hic. Expositio v ro verborum huiusmodi, qui inquit nata sunt pati ascinuicem contraria, ut in sermone de agere,&pati prius determinatum est, qui contrarium potentia est id quod contrarium,ut calidum potentia est frigidum,necesse est omnino cu potentius fuerit alterum altero mutari

in ipsum,quod debilius est: similiter autem &in sicco,& humido,& reliquis:quod autem inducit hoc est,quod quia sunt nata mutari adinuicem,cu contigerit aequata scinuicem agere, primo impetu mutationis utruq; in contrariuagit,sed quia aequantur potenti js, & neutru alterum seperat, fit quodda medium summitate. utriusq; castiuata,sed qua medium hoc non est

individuum,sed in latitudine c5sideratur, hinc non est una quaeda forma medii,sed plura composita,carnes,& ossa,& talia. his Sit inquit simplicibus castigatis a se inuicem secundum summitates fiunt intermedia. Id auter i Hic. n. neutrui pro eo quod est in tali mutatione qd

fit,neutrum est extremo ii,sed mistura ex ambobus.Cum autem dixisset,' caliditas, & stioidita humiditas,& siccitas, sin medietatem fa

ciut composita addidit i Et alia limoilqm de

aliae porcliae,ut dulcedo,& acerbitas, quis no informantes sint tamen & ipse medietatem quandam perficiunt in compositis.

Te . Omnia vero mista corpora,quaecunq; circa medis loca sunt x omnitas componantur simplicibus terra enim inest

omnibus,m quod unumqtio : maxime, o plurimum tin proprio loco qua vero luia indigent quidem terminari inpositast autem esse implicium iacile terminabile aquam. Amplius aut cir terram sine humido non posse consistere Ad hoc esse id quod continet. si enim auferaturo mo ex ipsa humid fecidet utiq;.terra igitur, est Huapropter bas existum causis.cet m. 3 . Propositum est ei ostendere in his, q, oia naturalia composita corpora ex quatuor elementis constannqm.n.confutans eos, qui ex immutabilibus elemetis costare dicut corpora, sumpsit i ex omni parte copositoria, ut cami omne segregatur elementum, merito hoc ipsum nunc proponit ostendere,' Omne compositum quatuor elemetis constat.Illud vero Φ Quaecunq; circa medij locuml dixit,non ad distinctionem,ueluti quibusdam existentibus mistis . non circa medium locum,qualem aliquidi cutcogressiim humidae,&siccs exhalationis, quas in ineteorologicis dicit coplexas ascendere

hae autem natura mistae non sunt,neq; aliquod

compositu per iaciunt, sed per iuxta positionEsibi mutuo haerent:sed est quod dicitur aequale huic:oia aut mista,quaecunq; & circa medii locum sunt inest enim mistis circa medij locum

esse.haec igitur inqui ex omnibus costant elementis, &demonstrationes consequenter infert.Primum autem ostendit,st omnia coposita terra participant.est autem astructio tas , si unumquodq; inquit maxime circa proprium abundat locum,manifestum v, copositis in loco terrae existentibus locus enim terrae est idistin medium plurimu inerit terrae. ' autem &aqua necesse est i a participare, con sequenter manifeste ostendit, ex eo ut non possit terra per seipsam consisterein terminari non ligata veluti colla quadam, aquae complexione.Quo aut solam dicit aliorum facile terminabilem esse ipsam aquam,cum tamen aer facilius esse videatur terminabilis,quia humidior est.An facile terminabile intelligendum est, pro eo quod est terminatiuum,ut ad terrae compositionem, veluti hac ex Elius aquae mistione facile terminabili facta,& declarat hoc lutum, quod non propter acrem, sed aquam facile terminabile fit:aqua enim cum sit magis repletiva aere,aς sidet & unitur huic:aer enim propter leuitate,& tenuitatem partium preterfugit facile,& missione praeterlabitin aqua vero ut grauis,& desior aere,ei magis coplicatur, & adhaeret.

Aerautem, o ignis quia contrariasint terra cir aquae, terra rati aeri igni aurem aqua contraria est, ut contingu

substantiamsiub antis ese contrariam, quoniam itur g

nerationes ex contrari s tot ιt autem alterum extre

mum contrariorum necesie ct alterum existere, quare inomia composito Ommasimiaia inerunt. Testariaute ride T .c. turo nutrimentum uniustulusiq;: omnia num nutriuntur ex osdem quibussantiola vero pluribus nutria turr e erum quacunq; νtiq; viderentur maxime uno siti nutriri aquas tae, pluribus nutriuntur,m aes eminaqua terrarquapropter agricola tentant v msiuerintlarigare. 1is autem est nutrimentum quidem materia, quod vero nutritur comprehensium cummateriacio a species, ration bile iam Uumsimplicium corporum nutriri ignem omniueorum tuae exstinuicem unt, quemadmodum Opriores

dissit uis enim est, maxime ipsiusformae ignis, eo quod natus sit ferri ad teriminum cou - : autem natum enm Uufferri reginem forma aurem species omnium

in terminis .quod igitur omnia corpora ex omnibus minat

simplicitus dictum est. Cum demonstrauisset aquam,& terram, in Com. o.

esse compositis,nunc ostendit u & ignem ,&acre necesse est inesse his.si enim mista inquit dicimus esse coposita, stent aut iasi quaecuq;qbuscuq;, sed quecuq; nata sunt pati a seinuice

patiunt autem cotraria, manifestumst terra,&aqua existentibus, horti quoque cottaria ne-

125쪽

DE GENER A. ET CORRU R

eesse est inesse: est autem tetrae quidem con trarium ae aquae vero ignis:quare si est siccii,& frigidu in composito propter terram,opo tet & aere esse, humidum calidumq; existe tem,ut contrarioru missio fiat.similiter quoq; si est stigiditas per aquam,& humiditas,erit &caliditas simulo siccitas propter ignem. Cum autem dii et v ignis,& aeriaque,& terrς sunt contraria,necessario addidit verbum illud I Vt

contingit substantia substantiae esse briam,s nequcin. fm subiectum, sed solum fm specilicas potetias, dico. s calidum, Digidum tumidum,& siccumnam fm haec clementa ipsa contraria sunt inter se, in subiecto comunicantia, comune est enim omnium. Sed forte quis dicet caliditas,& siccitas est ignis formaciorma vero substantia est, quapropter substantia secundum formam habet contrarium.quomodo igitur ipse dixit in praedicamentis nullam substantiam substantiae esse contrariam.An manifesta estes de substantius compositis in praedicamentis erat ei sermo. habes autem & hic manifeste quo dicit ignem aquae cotrariu esse, ut & qu tiens utiq; dixerit ψ non secundum totii oportet intelligere,sed sin potentias que sunt in eis. Deinde Elia ex nutrimento ratiocinaturit mista ex quatuor elementis sunt. qm enim inquit unumquodq; ex quibus constat,ex his & nutritur,nihil autem ex aliquo simplici nutritur,sed ex compositis,manifestum est v nullii dictorii mistorum simplex est,sed ex quatuor ola constant.Quod aut videtur obstare de plantis, eo v aqua sola hae nutriantur,hoc ponit & confutat dicens,' mista est aque qua nutriuntur,etiaterra.quare si ex quibus nutri utur,ex his & co- stant, ex terra igit, & aqua pstant: si aut ex te in & aqua, necessario & ex contrarijs propter prius dicta rationem: participat igitur,& igne,& aere:necelse est igitur,& in nutrimeto ipsorum haec esse,& propter hoc non quacunq; terram permiscent agricole,sed stercorosam,que& ignea,& aerea participat substantia, qua i quit miscetes agricolas ac uti irrigatione.Deinde ut ex usu quoda, & dicto poetico causam

quaerens,cur nam cum omnia elementa inuicemutentur ignem selum dicunt aliqui nutriri: sic.n.& poeta dixit,omnes simul ignis edit. dicit st quia nutrimentum materia est eiusquod nutrit ir: quod aut nutritur forma est comprehensa, & complexa materie, iis c .n. cst quae &permanet:rationabile est ignem solum ex simplicibus dicere nutriri: quoniam hoc solu simpliciu est formaes autem sit ignis sorma, astruit hoc modo:s.n. videmus ignem fm naturam ad terminum ferri: terminus autem est quod est tremum alicuius,& continens:vnumquodq; autem fm naturam fertur in proprium locum manifestum D proprius locus est ignis termisnus,hoc est extremum, & continens alia , qm ergo forma uniuscuiusq; in termino est: sormam autem dicit non ει substantialem rati nem sed quae estω morpham, & extrinsecam sormam,haec.n.est que in superficie consideratur,acc idit cu in termino ignis fuerit, illius ipsius formam esse,in autem in termino aliorum clementorum,& extremo continente ipsa nanifestum est ergo,q, est forma aliorummerito igitur solum aliorum dicitur nutriri.

Quoniam vero sunt quadamgenerabilia, o corruptibi ilia, generatio in in loco circa medium,ic dum de omni generationesimi ter luotq; cr qua nam ipsiussumpria

cipia facilius.nsu singula considerabimio, quando de mu

uersalibus assin ferimus primum .sunt igitur O numero aequalia r genere eadem,qua in aeternis, e, primis: Meati

cii vi materia,illud vero νtforma.oportet autem, O temtium etiam ades m. 51ficiunt ad generanda duo, q-- admodum neq; ni primis., tigitur materia genitu est cau

at ad se νero non ex necestate: horum autem haec qui

dem impossibile non esse, illa vero imposbile esse , eo quod

non contingat iuxta necess,rium aliter se haberet quaedam autem esse η- esse possimi, quod est generabile oecorruptib ili,quandoq;.naes hoc, quadri; Hro no est: qua- renecesseest generaltionem essear corruptionem circapossibile e e,c non esse . quapropteroem materia quidem hac causa est genitis, ut vero cuius gratia forma t1pecies. haec autem eis ratio uniuscuiusq;substantiae.

Cum disisset in praeacceptis quidna est ge- tam ineratio,& quo ab alijs mutationibus differ einde in medio longum extendis i sermonem,

demutatione elementorum mutua, dicturus

in sequentibus de singulari generatione, & de

speciali ori elementorii mutatione, in Meteororum negocio edocturus, resumit de uniuersali generatione sermone, quaerens quot sunt principia uniuersialiter eorum , quae generantur,& corrumpuntur,& qualia: his .n. & singularium generationum principia sciemus: quot.n.sunt uniuersalium generationum, totelia particularium principia erunt. Dicit ergou, tot numero sunt generabilium, & corruptibbilium principia,quot & aetemorum,& genere eade:materia.n.est in viri'; subiecta ac se ma similiter & in his,& in illis cosideratur. sed quae est in generabilibus materia,fm id quod est esse in potetia psiderat,potetia.mest virussoriorum: in aeternis vero non sin id quod est esse in potentia,consideratur,sed semper est γetu formata, & non interdii possidet forma, &interdum priuat hac: ibi est aetem,& eodemodo se habens forma,& prio cares, hic vero generabilis,& corruptibilis, quoniam prietas consideratur circa hanc.est aute inquitae te tia causa,

126쪽

tia cause,non ipsius generationis, sed ipsus eu corporum constantium ex elementis omnibus se,& permanentiar. Tot igitur existentibus ge- generabilia sunt, & corruptibilia: composita nerationis principijs, materiale quidem, & for enim omnia ex quatuor elementis generabilia male, inquit, omnes cognouerunt, effectivum sint, & corruptibilia:sed quoniam omnia cor- vero somniarunt quidem, sed nullus dearticu- porum, haec quidem aetema sunt, illa vero ge-laestinam hi quidem effectivam causam tradiu nerabilia, & corruptibilia, propter hoc in itderunt esse sormam, ut Plato in Phaedone. sie existentibus quibusdam generabilibus, & co enim cum alios increpavisset,ut qui nullum de ruptibilibus, quae circa medium mundi consi- effectiva cause conceptum acceperint, ubi & stunt,quaerendum est quot,& quae ipsoru prin- Anaxagoram commendauit dicentem intelle cipia generationis. & si genere eadem, quae dictum effectivam causem, nisi st nec ille usus est in aeternis,& primis siquide.mut materia, eius eo in generatione generabilium, ipse deseen- dem generis inquit este principia generabiliudens dicit formam agere p sentia sui & aeternoruni etenim materiam dicit in utrisq; tum.sed accuset ipsum dicens, non sufficiens considerari generabilibu &aeternis materia est forma existes ad faciendum:neq; enim ima autem intellige hic eam, quae secundum sebi so dicitur facere iriquod ad ipsem sit,sed arti- ctum consideratur prUter quod eiusdem g fm,neq; finitas aegrotantem sanat, nisi medico neris merito inquit ipsas esse. subiectum enim existente. Deinde dicit si sunt idear has enim ut in utrisq; consideratur,&aeternis,&gener formas inauit Plato quare existente participa bilibus. nam & si sint haec quidem potior, illativo non statim generatur ut forma ianitatis: vero deterior,nihil minus unius generis erunt. existente autem, & laborante, cur non statim quoniam rationale, & irrationale animal hanc mutatus laboras exaesritudine fanatur sed est adinvicem differentiam secundum melius, &indigentia proculdubio medici. sic quidem co deterius habetia, tamen eiusdem generis sunt. Diat dicentes formas esse agentes. Alij vero, potior aute est illa,quatenus semper acui nun inqui materiam causam tradiderunt,dicentes quam potentia erigeneratorum vero materia ipsim conuersim tacere.huius vero opinionis potentia existens contraria semper habet hoc,

unt,& qui atoma principia supponunt, & insit, st potentia est contrarium eius,quae est in ipse, 9 quatenus quidem ad passones, de motu ani- ibrinae. Et forte quis suspicatus fuerit no pro- maduertetes ipsim effectiva cam dixerunt,na- pter naturam materiae ed propter formas hacturalius enunciarunt:effectivam.n.causam dici aduenire differetiam. quoniam enim coelestiumus id, a quo est principium motus :& secun- forma non habet contrarium, sed est aetema, dum hoc comedatione magis digni sunt alijs, &semper eodem modo se habet, propter hoc qui formas dixerusiquae immobiles sunt: qua- huius materia semper actu est.generabiliu v tenus vero non aliquam aliam ab eo motu,qui ro materia actu & ipse existen , & nunquam inest in materia causem dixerunt,secundum hoc formis manens, propter id quod contrarietas accusetione digni fiunt. materia enim nonaoe- est in sorma, accidit hanc semper habere essedi,& mouendi videtur principium habens, sed in potentia. Scire tamen oportet quod non se ut moueatur, & patiatur ab altero, Alij vero lum propter sormam,sed etiam propter ipsem

quidam effectivas caulas assignarunt potentijs materiae naturam prouenit differentia. nam&corporum caliditati,& frisiditati, quae instru- generatorum materia nunquam cotrarium rementa sunt effectivae causae,non ipsae effectivae ciperet, prius abiiciens, si haberet esse in po- causae,per has enim ut instrumenta natura ope tentia.sic & materia inemorum siquidem h ratur. ostendit autem ui & deterius, quam ut heret potentiam abiiciendi formam abiiceret instrumenta haec operantur, siquidem instri, utiq; procedente in actum potentia. Sed me menta non regente arte, nihil circa materiam minisse oportet rip occupantes diximus, sagunt, calidum vero&frigidum, nisu natura, Aristo. hic materiam vocatiquae secundum si aut arte menserata fuerint, corrumpunt subis biectum consideratur non secudum id et poetiim.Haec cum dixisset, propriam opinionem tentia. si enim acceperimus eam, quae hic abde causi essemua exponit.nos autem post hae ipse dicitur materiam, secundum ui est in po-cosiderationem verba aggrediamur. Illi igi- tentia, non erit unius generis ea quae gener tur omnia simpliciat addendum coposita. sim bilium, cum illa quae memorum: quoniam inplicia enim non constant ex simplicibus, quo- illa non est esse potentia. Dicente autem ut noniam no essent simplicia. Illud vero I Quaedam sufficientia sunt ad generandum duo, quaeritur generabilia, & corruptibilial non ad superius quo pactosi sibi ipse dixi tri, quando idonea f referre oportet. no enim hoc dicit, ut quaedam ista fuerit materia ad recipi edam sermam,non indigemus

127쪽

D DE GENERA

indigemus aliquo tertio ligante ei formam,sed sponte sua ,& ex sui natura ipsam recipit.qu modo igitur hic videtur dicere non suscientia esse duo principia,sed indigererifit etiam effectiva causa Ad quod dicimus, ' materia idoneam fieri non habet materia ex se,sed ab effectiva causa:& ad hoc est ii digentia causae effectivae t faciat materiam idoneam operari .hac enim statuarius dicitur forma facere, eo ex materia auferat quod impedit formana,& non formam extrinsece imponere: materia vero simul aptitudinem sumptit, & formam possedit. Sed net in primis,inquit, sussiciunt materia &forma, sed opus est his etia effectiva causa, sed

non ut generentur, sed ut sint & permaneant. generatorum igitur,inquit,materia & subiectu

est,quod potentia est, quod potest quandoq;

quidem esse,quandoq; vero non esse.quoniam enim inquit entium quaedam quidem ncccssitate sunt,ut aeterna, quae & non posse non es se dicit: quaedam vero dicit ex necessitate non

esse,quae & impossibile esse dicit, ut quae nullo

modo inexi stetia sunt praeterquam secundum tenuem,& nudam intelligentiam, ut hircocervus: luaedam vero dicit & esse di non esse poς se, ut generabilia, & corruptibilia: merito inet& subiectum ipsorum potest & esse hec forma,& non esse. Cum aut dixisset, ' homproxime dictorum, a ex necessitate sunt, & ex necessit te no sun hec quide impore est n6 esse, qu sui trema:illa vero impote est esse, quae nunquam ad generationem veniunt,ut hippocentaurus,

causam subiungit,eo u non posbile sit inquit,

penes necessariu aliter se habere:nam hec quidem ex necessitate fiunt,illa vero cx necessitate non sunt.propter hoc ergo haec quidem ipso-i m impossibile est et se, illa vero impossibile non

tac,ergo generatio, & corruptio erit circa id,

quod possibile est esse,& non esse. Cu vero dixisset de causa materiali, consequentcr de so ma pertractat, dicens formam esse riatione rei cuiusq; substantiae. cuius autem causa ipsam vocavit, significans st in idem concurrit formalis causa finali,sicut & in Physica dixit. nam & intentionem,& finem sibi natura ponit, formam uniuscuiusq: in materia fecisse,& ipsum,' perficiturin materiae superuenit, ipsa est forma.

T i oportet aut adesis O tertium, quod omnes quidemtatierunt causam esie, ad hoc ν Ieret fomarum natura, quemadmodum in Phadone Socratesinterim illa alios merepans,tantuam nihil dicrauessupponit quodentiumsurus equidem formae, illa rim formarum participaliua O quod esse quidem Humquodq; horum dicitursiecudum formam feri vero secundum transiremptionem, corrumpi secunia abiem em. Paro haec vera smo formas ex necessitate

. ET COR RVP.

exillimat cavstis esse generatisma 2 eorruptismis.

- Effectiva dicit causam. taxat autem & An x ora,& Platone. Magoras.n. intellectum essectium causam dicens,non utitur eo in generatione reru. sed cum & Plato in Timaeo de effectiva causa meminerit, in Phedone formis effectium causam attribuit dicens. Sed si quis mihi dicat, cur bonum est quodcuq2M quia di, colorem floridum,aut figuram lubet,aut aliud

quodcuq; talium,caetera permitto valere:per- , sturbor enim in aliis omnibus. hoc autem sim- , ,

pliciter,& inartificiose,& fortasse stulte habeo , , apud me ipsum,' no aliud quid agit ipsum bo- , ,

num,quam illius boni, siue praesentia,sive com , , municatio ciue ubiq; & quouis mo adueniens: hoc enim nondum assimo. Quapropter non potuit Plato proximam causam e ctitiam eorum,quae generantur assignare, sed ad ideas cofugit. Aduersus igitur Platonem inuehitur dicentem formas effectivam causam esse,& sussicere ipsa ad agendum quae generantur. dicit enim esse quidem habere unumquodqsecum dum forma quae sunt,fieri vero secundum harum participationem, quemadmodum & corrumpi per abiectionem haru : quare ex formis fieri & corrumpi dicebat inesse entibus. Respodentes autem quidam, pro Platone dicunt,' opificias formas dicebat Plato causas esse effectivas, per quarum participationem generari quae generantur,& per harum abiectione corrumpi. si autem opificias sormas supponit, manifestum ' effectiva causam,&iese nouit has formarum,quae in generabilibus sunt. nam qui

opificias causas dicit, statim puto ad intellectu ducit effectivorum. Forte igitur aliquis dixerit,st Aristo.propter hoc ipsum Platone accusat, quia formas ipsas dicit asere,non adducens in causam inspicientem ad formas opificem,& ad ipsis per similitudinem,quae hic sunt produc tem:& propter hoc ad ipsum contradicens dicit,' existente sinitate, & scientia, hoc est rationibus sanitatis,& scientiae existentibus, existentibus quoq; participatiuis sanitatis,& sci tiae,nihil minus opus est & alia causa effectiua , ut medico & sciente.nain nisi hi egerint, neq;

quam egrotanS sanatus fuerit, nes; ignoras ad scientiam mutatus. quoniam si sussiciens eusa forma, participatiuo existente ad facie

dum, cur nam non semper aegrotans sinatur,& ignorans fit sciens λ

. Alli, Nero materiam, ab hac enim esse motum.

Sed neutri re te dicundisi erumsunt causae forma, cur non semper generam continue,sed quando'; quidem,quandos vero non existentibus semper o participatiuu. Amplius autem in quibuῖdam consideramus aliam quamdam cansam extulent sanitatem enim medicus facis, σ

128쪽

LIBER

scientia ciens exissente ct sanitate ipsa, scientia, ct participatiuis.similiter quoq; malus, qua secun mpo

tentiam agunt. Si vero materiam quis dicat generare propter motum inuratius quid seu dicentibus Geret: est rans. n. T transformaris nugis ea est generandi,et in onus

consuevimus hoc dicere agens, simili er in iis qὰ natura, in us ii ab arte, quod His fuerit mortuum. Sed ta Oh,

non recte dicunt. materiae enim pati est, ct moueri, taere, autem, agere arrerive potentia. Manifestum autem σ

, in 's,quae ab arte t natura fiunt. neq; enim ipsa facit aqua animal ex seipsa res lignum lectu inedos. quare ii propter hoc dicunt non recte, O quia derelinquunt principatiorem causa auferunt enim ipsaem quid erat esse, o

rex. c. q. mam. Amplius aut O potentiis tradunt corporibus,

ii per quas generant Vide instrumentaliter, auferentes cami, fam secundum formam. quoniam enim natum est,νt aiunt, calidum quidem disgregare, frigidum vero compingere, 'aborum sim ulu hoc quidem agere, illud vero pati, ex his dicunt,et per haec omnia aliasieri,in corrumpi: ridetur aut rara. sue. σο is perse moturo patiens. Amplius autem si lefaciunt, quemldmodumsiquissimae, Groicuiqueinstrumem tori attribuerit causam eorum quae fiunt. cesse enim scrra exiIlente diuidiat polienset Cari, malus eodem modo.quamsi quam maxime agit,et mouet ignis, sed quo pacto mouet no ammaduertunt, quod deterius piamin rinneta.

com a. Cudixisset quo pacto posuit Plato Qrmas

effectivas causas, in medio inquit, v alij mate- riam putauerunt agere ex conuersone in ipsi; & motu decepti. deinde sic vertitur ad confvi tationes opinionis Platonicae, consequenter etiam eos,qui materiam ut effectivam causam esse dicunt,c6futat.eadem autem ratio,inquit,

in omnibus,quae secundum habitum fiunt, qua diximus in medicina & scientia. Quicunq; vero inquit materiam effectivum principium suppositerunt ad motum, & conuersionem ipsius inspicientes identur naturaliore causam assignare : quoniam principalior generandi causicst id,vnue principium motus. sic enim colue-uimus definire eitectium causim. praeterquast hi,inquit, ignorauerunt v materia no habet motum a se:non enim a se aqua facit animalia, neq; lignum lecticam,sed ab arte,& natura,causis agentibus fiuntimateriae enim est proprium

non mouere, sed moueri .aut.cri derelinquen- , res etiam Q am,una cum effectiva cauti accuset,aut certe effectivam causam speciem, & rmam vocavit, ut Alexan. dicit, quia agens aetii existens agitiquod autem actu est, tale est secudum speciem, & imam:vnumquodq; .m habet esse secundum speciem. probabilius au-b tem est dicere finalem causam ipsum dicere, quam auferunt qui materialem causam generationis causam esse dic ut,& neq; intellectum, neq; naturam sepponentes, praeintelligentem ipsum finem, sed ex casuali concursu fieri, quae fiunt. Praeterea cum sit ei sermo aduersus eos, qui materiam causam ponunt generassi, accu-

set illos,quia potentias causas supponunt gene rurandi omnes instrumentales, praeteri ittentes causem secudum Q am. formam autem manifeste effectivam causim dicit hic , quas autepotentias supponebant, calidum & frigidum: calido.n.disgregante,& frigido copingente dicunt alia generari. Nos autem fatemur,inquit, cum cis has unumquodq; eorum: quae natura

generatur habere subiectas moueti aliud enim est quod his utens ut instrumentis causi est generationis,& corruptionis. Dicit aute Alexan. Parmenideos huius fuisse opinionis. Et ignis rat,inquit, quem maxime activum dicunt vi& ipse alterari, & pati, effectiva vero ca, quae proprie est,non patitur,unde & ipsim ii turam non didierimus pati effectium causam existentem,sed Qrte subiectum eius: haec autesemper mouet, ignis autem non solum mouet, sed etiam patitur.deinde & motum non mouetur,ut agat, sed in ordine instrumenti, ut serra.

. nam & ii ipse secate,sit quod fit, sed no est ipse

quae agit.sic autem se habet & ignis, magis at tem & peius quam secundum instrumentano

gubematur ab arte, propter eam, qua di ximus

causam. Si quis autem Fgrat quomodo instrumentalem causim non supponit naturalium si quidem Oino nouit huiusmodi potentias causae instrumentalis rationem continetes, sciat smaterie has coordinatina talia sunt ma Prima.

nobis autem umerstiter, privis dictum est de causis, nunc determinatum en e de materia, est deforma. Amplius autem quoniam fecundum lationem motus octem sum est quod aetemus recesse his tristentibus O generati nem esie continuo. latio enim generationem faciet incesia ter, eo quod adducat abducatgeneratiuum. Simul quoaque manifestum, quod oe priora recte dicta sunt. primam Dilicet mutationum lationem sed non generationem dicere, multo erum rati abilius ens nomenti generationis causam

esse,qu nonens enti ipsus σα quod igitur fertur, en, quod vero fit ion est:quapropter et latio prior generatione:

Cum di xisset quomodo alij errauerunt cise com 4.ca effectivae caula traditionem, hi quidem materiam,sij vero imam causim cste dicentes,& demonstrasset neutrum horum posse neque materiam,neq; rmam effectivae caula rationem obtinere, dicit nuc illam a nobis prius in

Naturali auditu de causis uniuersiliter facta est diuisio,in quibus etiam de effectiva cause se monem fecimus,& in praesenti quoq; de materia dietum est,& serina iam. De effectiva vero

cauti hic docet,& dicit st & in Physica ab ipsis

dictum est,st circularis latio coeli effectiva cauti est eorum quae generantur, & corrupuntur,

ex illa enim est temporum anni couerso. cum anni autem temporibus & elementa cocurru

& fructu generatio.videmus enim l accedente ad

129쪽

DE GENER A. ET CORRUP.

te ad nos sole,& plantae germinant, & fructus

generantur,& multa animalium: recedente aute ipso contraria contingunt. & recte se habet dicere ex coelestibus influentem vitam ad ea, quae hic sunt, ipsam esse natura, secundu quam generantur, quae generantur. hinc manifestum cst inquit, recte in Physico auditu a nobis dictum est,st prima mutationum est locali etiaipiaseneratione: nam & generationis haec est causa,non aute generatio ipsius motus. si enim quod generatur, nondum est in quo tempore generatur, quod autem secundum locum mutatur, iam existens mouetur, rationabile est pest,no entis cam esse dicere, no qJ no est, hoc est qJ generat cum dicere eius, ta est,& eius 9 6n locu movet. Haec cu dixisset, cosequeterdubitat quo dicimus circularem lationem causim esse generationis in corruptionis, quoniaenim hae duae sunt mutationes adinvice priae: quae nam est harum cit non enim possibile est

unam,& eandem contrariarum mutationum esse causam, contrariorum enim etia effectiva,

naturalia dico agentia,contraria oportet esse, quapropter si mutatio fili locu causa est generationisin corruptionis, necessc est & enicientium causarum motus ipses quoq; esse contrarios,aut ipsa latione,aut in aequalitate saltemdatione quidem viduae sint lationes contrariae, quarti una generatione faciat,altera vero coria ruptione:i qualitate vero ut una sidem sit istio, sed quia non eode modo ad nos semperse habeat quod mouetur, sed quandoqi quidem nobis propinquetrinq; vero absistat,du quideaccedit generatione faciat,dum aute abit corruptionem. Sciedum itaque cst, utraq, accidunt,na & lationes duae sunt,hoc quide ab oriete in Occidens,ut motus firmamenti,altera vero contraria, ut quae ab occidente in orien ut errantium latio:inaequalitas vero, eo st cum in

obliquo circulo fiat, inaequalem in habitudine ad nos facit motum solis, quandoq; quidem

ad nos prope accedentis, quandoq; vero procul : se habente igitur sic generatione &corruptione,& quod no deficiant ex aeterno coelestium motu ipsis congruit generabilibus, &corruptibilibus, contrarium vero ex inaequalitate, quae est secundum obliquum circulum. iccirco duas lationes,& errantem,& firmamentum causas nunc dicendum cius, quae secundum generationem,& corruptione continuae mutationis:est enim & quae in obliquo ciuculo selu utriusq; cause:na&quia semper mouetur, no deficit horum,quae hic sunt mutatio: quoniam vero insqualiter ut ad nos mouetur: proprer hoc contraris sunt mutationes, quae secundum generationem,& corruptionem, sed non utiq; eiusmodi esset ordo, & mundus, nisi esset firmamenti latio, illinc enim ex unaquaq; circulatione,& dies,& nox,ordinate sibi inuice succedunt:si autem hac non existente per intellectum, in solo circulo obliquo ibi moueretur, ι esset utiq; uniuersa hyems nox una, si ita contingat,& ςstas tota dies una,& ut simpliciter dicamuS,uniuersus annus unum diei notiti sepi teruallum ioc est una die,no'q;vna constitutum.His ita dictis,si quis quaerit,cur nam abs cntiam solis corruptione agere dicimus,aduentu vero generatione, cu tame in aestate non solusit peneratio,sed etiam corruptio,& hyeme similiterino so tu corrupantur quςda,sed et generentur, & ut uniuersaliter dicamus, cum unius

generatio, sit alterius corruptio: si quis dicat quo pacto in alio qui de ipse dicit generatione,

in alio vero corruptione accidere, cognoscatu, melioris quide substantiae generatione ianc generationem vocavit Aristo.vbiq;, eam veroque deterioris corruptione,& usus striquoniaergo ut in pluribus accedente Ble, melioru generationes sequutur,fruditu,& animaliti, & melioru elementorum, ignis, & aeris & aliorum . Omnium, quae perserinonem enarrare non est facile,abeunte vero haec omnia corrupuntur: Ppter hoc accessu gdem solis generationem determinamus, absentia vero corruptionem:

sol enim est qui principalem habet ordinem adgnationem: siquidem propter huc est aestas,&hyems, & aliae couersiones.In litera vero iam

sidem, & in priorib' dico. sin physica dictu est

de causis uniuersaliter. Vbi &de effectiva cauisadhuc aut & nunc dicendu , 9 causa effectiva sempiterne gene rationis est circularis latio, aeterna existens,generativum adducens,& a ducens:generativum autem dicit ipsum solemi demonstrat aut,& 2 merito in physico auditu, motum fm locum, & huius circularem primu dixit csse omnis mutationis. Si enim haec ipsa generationis, & corruptionis causa esse ostensa est: merito ergo prima est omnium. Quod . autem generationis causa, & eorum quae generantur, ostendit sic, quod fertur secundum locum iam est, quod generatur nondum est rationabile ergo est, quod est causam esse non

cntismon autem econtrailaon cnS cnti S. Quomam autem suppositum, Er ostensum est conti- rixae . inuam esse rebus generationem, cor corruptionem, dicimus autem causam esse lationem ipsius fieri, dicimus quod Haquidem existente latione non contingit fieri ambo, quia contraria sunt: idim erum Oeodem modo se habens semper

idem natum est facere .Pare vel generatio erit semper, vel corruptio:oportet autem plures esse motus. 'cotraximos iam Aut m ι turn cimirarista enim causae contrarin

quare

130쪽

LIBER

quare et no prima latio causa est sationis, corruptionis. Ita quae fecunda obliqua circue - hac.mo continia unues, -Amri duobus motibus: necesse enim siquidemsem p reint continua generatio, o corrupti ὀsemper quide m tieri,ne deficiant ipse mutationes uobus autem ne alterum eueniat lum continuationis igitur quae est totius latio cam a vi accedendi vero recedendi inclinatior accidit en aliquando quidem longe fieri, aliquando νero prope.

com s. Quoniam inquit ostensa est continua existens generatio, & corruptio in rebus: ostensum est autem eo st circularis motus est aeternus:manifestum,in quae sequuntur, costructio quidem verborum talis est querit autem quomodo lationem causam dicimus mutationum contrariaru.duabus enim inquit existentibus mutationibus, generatione, di corruptione,no

postibile est unum motu utrariunq; caulam esse supponere:necesse igit est, aut duos dicerecsse motus.secundum duas lationes cotrarias aut unam quidem lationem: diuersam aute propter motus inaequalitatem,in equalitas vero ut ad nos est,quia sit in obliquo circulo errantiu motus:& propter hoc alias aliam ad nos habitudinem facit,id quod mouetur, qu uadoq; appropinquans,quandoq; vero absistes, quod &dicit verum elicinam firmamenti latio, no viique causa fuerit generationis, & corruptionis una existens,& eadem,& nullam ut ad nos dis. ferentiam sectens, sed quae est secundum obli- suum circulum,habcs & aeteriaitate, & in equalitatem nςqualitate contrariam mutationum causa fit, generationis. s& corruptionis aeterni late vero continuationis, quae est secudum generationem,& corruptione. Sciendum tamen est,' firmamentum,& si non faciat generati nem,& corruptionem, altem ordinem ,& huc

ipsum imponit omatum noctis, & diei,quod sino esset, sed esset que ibi ius est circuli obliqui:

ita ut unum noctis, dieiq; interuallum uniuem sus fieret annus, non utiq; talis ordo generationum seruaretur ut declarant tales terrae partes inhabitabiles existetes:eiusnodi aute suntque sunt sub polis uniuersi, in quibus molari si- . milis fit coeli motus ; continuationis igitur inquit totius latio causa est non dicit autem totius lationem firmamenti motum: ut Alexander exposuit, ipse enim superius obliquo cim culo causam imposuit,continuitatis citas,quae est secundum generationem, & corruptionem: sed quod inquit hoc est: cum enim demonstrauisset quod latio in circulo obliquo causa est, quod sit cotinua generatio,&corruptio, quia habet & continuum quod est sempiternae generationis causa: habet autem &inaequale, ex quo contrariae sunt mutationes, nunc dicit quomodo vir ; horum habet e

rantium latio,& inquit quod continuatio quidem est hac,propter totam solis spheram,quae

aeterne mouetur,accedere vero & abscedere

dicit, quod est ipsa inaequalitas propter inclinationem obliqui circuli propter hanc enim accidit ipsum quandoq; quidem proximum fieri,quandoq; Vero remotum. Inaequali autem intemasio exinente, inaequalis erit m res. t a si eo quod accedat , prope sit generat, er eo ' λ 'quod recedatu iunge fiat de hoc corrumpit , sim quod

multoties accedat,generat Aor eo quod multoties recedat orru ID.contrariorum enim contrariae caussat inaequali topore corruptio, generatio quae secuiaum naturam: qua propterintempora, ita singulorum numerum habent, Oboe determinantur,omnium enim est ordo,o omne tempus, o rita mensuratur circurtu,prat regiam quod non eodem omnes, sed hi quidem minori, illi vero pluri, his enim annιs, gis autem maiorulus vero minor circu tus , es mensura.

Quomodo inaequalis est obliqui circuli mo com 6. tu docet.' scilicet nobis magis propinquum facete solem,aut hunc a nobis faccre distare, quare non ipsa est,quae inaequalis est,sed habitudo solis ad nos est inaequalis, naeost ad nos

generativum adducat, appares inaequalitas accidit motus.generationem autem hic dicit, noex non enteiad ens accessum, sed augmentationem,& usq; ad vigorem accessiim: similiter autem & corruptionem ex persecto vigorc ad persectam corruptionem accessum , dimini tionem scilicet&declinationem. dicit ergo,' his quidem unus circuitus solis ad persectione formae.sufficit,quales sunt annui fructus, & eloe mctorum mutatio.alia vero pluribus indigene circuitibus ut se habet in multis animalibus.ait circuitum aute dicit accessum,& recessum s lis.Si ergo per multas accessones, persectam formam,consequitur permultos quoq; recessus inquit hoc decrescit: assignauit aute generationem quidem accessui, corruptionem v ro recessui,cum per multos circuitu & gen rationem,& corruptionem dicat perfici, ut sit scilicet in generatione non solii accessus solis, sed etiam recessus:&in corruptione quoq; nosolii recedat sol, sed etia accedat.Ad hoc dicendum e ' & si in utraq; affectione similiter, accessus solis recessiisq; consideretur pse generationem quidem accinui, corruptionem vero solis recessui attribuit rationabiliter forte, una sortior est natura magis,du fruitur accessu solis,& gnat,& auge debilitata vero magi ex absentia patitur,qua ab accessu scut se habetin defluxu, & inoppositione. na in augmctatione& diminutione est defluxus, & appositione nutrimcnti: scd corpe adhuc valido, existente ut augmentabili, appositio fit amplior defluxu, Ioan Gra.de Gen. R decre-

SEARCH

MENU NAVIGATION