Georgii Hornii Dissertationes historicæ et politicæ

231쪽

ar1 GEORGII HORNII jugium haud dubie Austriacis gradum ad vastam illam potentiam struxit. Is primo Flandriae , mox sub Philippo totius Belgii Pro-Princeps filii: cui in Belgica Henricus Patruelis, cognomine Dives; et Renatus. Aurantiae primus ex NasIbvias princeps, huic GvILIEL M vs illustrissimus Belgicae libertatis vindex , successit.

Qui sanguinolentis Philippi edictis Pse

opponere ausus, ejus Reipubi icar sendamenta jecit, quae per universum orbem potentissima est. /8. Guillelmus igitur,eum suasit Cardinalis Granvellani Philippum novas in Belgio contra Religionem & Libertatem res moliri videret, & immanes passim eaedes ab Albano aliisque Τyrannis edi, seque exitio destinari, Belgarum res a mis asserere coepit, ac contra Hispanicam Tyrannidem defendere. Quo bello nullum unquam justius fuit. Quippe Hispani omnia 3e divina & humana jura violaverant , Philippus manifestum sese Tyrannum exhibebat. Ordines , ne Reip. deessent, sitasu Auriaci armaecepere,edi cta cruenta, ac cum nihil ab atroci animo remitteret, Philippo principatum abro

gavere.

s. Huius consilii praeeipuus author suasorque Guillelmus. Is enim existim . bat,

232쪽

bat, non posse ullis iterum conditionibus Philippum recipi. Non fidei, non promissorum rationem haberi, praesertim stante horribili illo placito : Bareticis non esse servandam fidem. Ergo obedientiam Philippo renunciandam, & alium Principem eligendum esse. Id quod

etiam anno CII ID Lxxx I. factum , ac

haud dubie salutare Belgis fuit. io. In locum Philippi ejusdem Principis suasu Franciscus Andium Dux electus fuit. Causa duplex ; & quod potens,& quod conjugium inter ipsum ac Elizabetham speraretur. Posterius hoc vanum:

prius praevaluit. Existimabat sagacissimus Princeps , Belgium , exuta Philippi obedientia, non in aliis potius quam Gallis praetidium collocare posse , ob aemulatio- .nem illarum gentium & invidiam Hispanicae potentiae. Praesertim cum spem regni Andinus, nulla ex Henrico III. Q-bole , haberet. Vocatus igitur certis conis

ditionibus in Belgium & Princeps suia ceptus, forentissimo frui potuisset Imperio, nili a quibusdam seductus, Tyrannidem , esandestina conspiratione, assectasset. Est hare perniciosissima assentatorum, Omnis verae Politicae expertium. ars, qua Principi suadent; Vt leges patrias ἔβnquam pugnantes cum absoluta potesates

233쪽

ii 4 GEORGO HORNII te, violet, is pro arbitrio suo imperet. Longe aliter maximi sensere viri, & bono publico nati, imprimis Nassovii, &omnium nomine Wilhelmus LudovicuuFtiliae & Groningae Gubernator , de quo ita Emmius: Principes eos improbabat, non iniquos solum, verum etiam insipientes judicabat, qui tum contra aluum, . tum contra morem ac instituta majorum conditionem tibertatis populorum suorum premerent, atque ita istorum amore sese exuerent. Principatum Hebat Armiorem

sine dubio esse, quo subjecti gauderent

quam quo gemerent ἰ vereque infelices esse Principes , qui quemadmodum metuuntur is subditis; ita eos vicissim metuunt. Peses autem publica rei esse affirmabat Principum Consiliarios, qui ut acceptos satis prasent ac desideriis eorum serviant, leges, jura,contractus, pacta, conventa, s tundum desideria istorum subtiliter interpretantur, factaque Principum suorum. etiam juri, legibus , contractibus, pactis,

adversa . tuentur.' II. Quae, omnis Principatus landamentum stabile ac firmum, cum non ob

servasset Andinus , & se & Belgicam serὶ

In exitium praecipitavit. Nam deserti ab eo Ordines Rem p. ad Anglos transse

re coacti suerunt, sub quibus res inselici

234쪽

DIssERT. HIs TOR. POLIT. 2Ister successere , & magna ubique clades

accepta.

I 2. Secuta Guillelmi Auriaci A. cIIII Lxxx. proscriptio. Philippus cum invictum armis & consiliis cerneret Prin cipem, ad turpes conversus artes, sicarios in eum per amplissima praemia,concitare coepit, haereticum, perduellem. Cainum, Judam , appellans. Reposuit Auriacus Apologiam gravissimam, commemoran do Nassoviorum in Hispanos merita, accusando Philippum, & ipsius quoque sublatam beneficio Isabellam uxorem, Regis Christianissimi sororem , objiciendo; ut uxore legitima extincta , mcestuosum cum sororis filia conjugium contrahere

posset. Sed praevaluit Philippi proposi

tum.& repertus sicarius qui venalem manum animamque, nefando parricidio,accommodaret. I 3. Tantus Heroz, cum potentissimo Regi per x VI l. annos varia fortuna restitistet, ejus scelerata fraude, immisso percussore interemtus, aeternam Belgis memoriam meritorum suorum , Phil7ppo immanissimi parricidii dedecus,reliquit. Existimabant Hispani, sublato Auriaco nihil ausuros reliquos : sed spes improba vehementer eos sesellit. Quippe Nassaviorum Aecunda domus, atque ipsius Auriaci

235쪽

GEORGII HORNrrriaei praeclara soboles , coeptum a parente contra Hispanos bellum , summa animi magnitudine, nec minore successu continuarunt. Ita fios ille Ducum MAvRIT Ius, ac tam longi animus belli FRaDa-RICUS HENRICvs Nassavii Rempublicam Belgarum ex angustis rebus atque affictis, ad summam deduxere, Deo adjuvante, Majestatem, quam pacis artibus hodie exornat Gui LIEL Mus II. Auriacus. Ut quantum Scipionibus suis Roma : tantum Nassoviis scederatum Belgium debeat. DIssERTATIO XXIII.

r. Α D utramque Rheni ripam, partima Lin Gallia, partim in Germania, Ducatus Cliviae jacet, veterum Sicambrorum, Ubiorum & Gugernorum sedes, Provincia Romanorum castris, praesidiis, atque exercitibus clara. Ibi enim Batavorum insula, Vetera, Gelduba, Castra UlpIa, Colonia Trajana, Augusta Clivorum & alia Scriptoribus memorata Occurrunt. Qui rerum Status duravit usque ad tempora Honorii. Nec minus armis quam literis excultus ille tractus, ac sub

Diocletiano & Maximiniano, in Augusto Clivio

236쪽

DIssERT. HISTqR. POLIT. 2I Clivorum oppido illo seculo eloquentiam docuit celebris Rhetor Eumenius.

2. Romanis circa annum 42 O. Franci

successerunt , ex intima Germania sub Pharam undo ad Rhenum progrest i novo regno condito , cujus quanta pars Clivia fuerit, exinde colligi potest , quod Clodius secundus Francorum Rex, regiam sedem Duisburgi, inter Angram & Ruram , ad Rhenum collocarit. Nisi tamen id de Duisburgo Zutphaniensi intelligere malis. Quicquid sit, constat has regiones antiquam terram Salicam, sive primum Francorum regnum fuisse. Non diu tamen in his ad Rhenum

ris commorati Franci, universam Galliam occuparunt, translata in urbem Parisiorum Regia sede. Α, quo tempore Clivia praesectos habuit, quorum primus circa A. C. 7Is. fuisse refertur Elias Graia jus , quem alii Astium Gracilem vocant. Sed ut antiquissima plerumque fabulosa sunt, ita hunc Eliam cum suo cygno,1ponte silentio transmittimus, veritatis potius rationem habendes quam vetustatis. Id certum Thei sterbandiae comitatum, praeter alias regiones, ipsam quoque Cliviam ambitu suo complexum, a cujus Comitibus non Cliviae tantum , verum

237쪽

H8 GEo R. G II HORNII regionum Principes, originem suam du

cunt.

. Habuit suos Clivia primum Comites, deinde Duces . Comitum longo ordine numerantur novem & viginti, omnes ex familia , ut volunt, Eliae Graji, quorum ultimus Johannes , in quo anno 1638. I9. Novembris mascula series defecit. Hinc longa malorum series, S de Clivia diversi vario praetextu certarunt, Otto Arculanus,Theodoricus Hornanus, di Adolphux Mareanus. Qui ultimus a mis ae ipso jure seperior fuit, quoniam Mater ejus adhuc superstes, Arculanorum vero dudum obierat. Praeterea Theodorico Hornano, quoad seudum, proximior erat fratris filia filio sororis. Post diuturnam contentionem interponente operam suam Johanna Brabantiae Ducissia , ita reconciliati dissidentes , ut Arculanus &Hornanus certam pecuniae summam acciperent, Clivia penes Adolphum ejusque

posteros maneret.

s. Ita duo hi Comitatus Clivia & Mar- ea, in Adolpho conjuncti, quem Carolus quartus I inperator solenni investitura injure suo confirmavit. Quae conjunctio haud dubie salutaris fuit ad tollendas antiquas vicinorum Principum contenti O

nes.

238쪽

6. Huic Adolpho successit filius cognominis dictus Prudens; qui multis prae- clare gestis a Sigismundo imperatore A. C. I II. 3. Maji Dux Cliviae in Concilio Constantiensi creatus suit. Quippe existimabat Caesar, nihil esse quod magis

deceat Imperatorem, quam bene de se ix imperio meritos Principes novis honori bus ad majores dignitates evehere. Gravis inter Adolphum & Wilhelmum Ducem Montium controversia ob telonium Kal sertaerdense fuit. Praelio commisso Clivenses sere succubui Tent, nisi Vesalia opportunum auxilium tulisset. Hac victoria parta captus Wilhelmus, telonio, ut debebat, renunciavit. Quod cum olim ad Imperium spectasset, Adolphus, Albertus, Fredericus, Rupertus, Carolus quartus Imperatores Oppignerarunt, tandemque Omnino vendiderunt Wilhelmo Duci Montium. Qua ratione paulatim Imperatores omnibus sere reditibus se ipso; exuerunt , quod maxime sub Caroloquarto contigit, quem propterea Maximilianus primus pestem imperii vocare solitus fuit. 7. Non major Adolphi virtus in vindicanda Kaiser swerda , quam Gerhardi fratris ejus in illa a Ducatu Cliviae abalienanda, levitas fuit. Quippe urbem, . Κ 1 telo

239쪽

xeto GEORGII H o R N II telonium ac integrum territorium , Archiepiscopo Coloniensi I OOO. florenorum vendidit, pretio, si illa tempora respicias, satis grandi, si rem ex utilitate publica metiaris , ingenti cum suo ac Provinciae damno. Nihil enim damnosius Rei p. quam partem ejus qualemcunque abalienare. Pecunia brevi consumitur, nec radices habet ut renaseatur, territorium immobile ac perpetuum durat. 8. Hoc damnum Adolphus multis modis compensavit, aucta undique Clivia. Nam A. C. I39s. Susiatum, in quod hactenus Episcopus Coloniensis jus praetendebat , in tutelam suscepit, cum universo agro, quem Suster boert vocant. Borda enim veteri germanica lingua regionem sive tractum ὀ enotat, unde etiam Longobardorum vocabulum fluxit, non vero a Barbis vel securibus ut vulgo putant. Accessere post victoriam de Mo tensibus, variae ditiones ac municipia,imprimis urbs Embrica, Gelrlei hactenus juris. Ita Adolphus vitae & gloriae satur, jam grandaevus A. C. I 8. obiit. s. Hunc excepit filius Iohannes primus , cui perpetua & prospera bella co- nomen Bellicosi secerunt. Is cdm Geris ardo patruo suo A. C. I 6I. in Ducatu Marcano successisset, a Frederico tertio Impe-

240쪽

DIssERT. HIs TOR. POLIT. IImperatore selenniter investitus suit. Pro urbe Suiato grave bellum I diuturnum contra Episcopos Colonienses gesiit. Immiscebant sese ut moris, Pontifices Romani, jamque partes citaverat Nicolaus pontifex , quo interea desuncto, Calixtus ejus successor non minori servore pro Coloniense nitebatur. Sed sustior erat Sufatensium atque Johannis causi quam ut sese minis Pontificalibus terreri sinerent. Quamvis enim magna illius artatis superstitio es fiet, non tamen

Principes credebant Pontifici aliquod in temporalibus jus escte, nec improbabant rescriptum Philippi Pulchri Galliae Regis, quod Bonifacio Octavo Pontifici intimili eausa dederat: Sciat tua Maxima Fatuitas nos in temporalibus nulti subesse . Tandem A. C. i4 s. finitum hoc bellum , & Susati possessio penes Johannem mansit. Tota vero controversia demum A. C. I 64. ita composita fuit ut Coloniensis Κaysertaerdam Bielstein am& Frede burgum retineret, Sunium vero ac Santena Ducatui Cliviae in perpetuum

accederent.

nes. Nec minus Socios constanter ac sortiter defendit, unde natum ipsi bellum Monasteriense, Marcanum, & quod inter .