Georgii Hornii Dissertationes historicæ et politicæ

251쪽

23 a GEORGII HoRNII fere malor)m causa sit, quae non semel Cliviam graviter assiixere. Spem dignae tantis parentibus prolis auspicatissimum Electoris eonjugium cum Auriaca Principe facit & tot vota quae quotidie pr Tuccessu ac incremento inclytae domus suscipiuntur. DIssERTATIO XXIV.

De Imperio M EXI CANO.

I. Ultiss1ma inter Americanos III - peria duo fuerunt . Mexicanum &Peruanum. In Mexicano haec imprimis axiomata Politica observari possunt. 2. Cum Tatessulcani defecissent μMexicauta , eorumque potentia eresceret indies, Mexicani de Rege creando deliberarunt. Placuit Senatui eligere extraneum. Variae possunt esse causis,cur praeteritis indigenis, Respublica ad extraneos deserenda iit: .e ad evitandas civium factiones, sive ut nova ad Rempublicamaecessio fiat: sive ad amicitiam exterorum comparandam. Quae ratio Mexicanos movit, qui ut sibi Regem Culhuacae conciliarent, vicinum potentem, ex ejus

potissimum familia Regem sibi pete

dum existimarunt.

3. Rex Acamapixili moribun d pr cepit

252쪽

DIssgRT. HI TOR. POLIT. 233 cepit ordinibus regni sui, ut Regem eligerent qui regno utilissimus esset: non vero haereditariam successionem introducerent . Electio successioni imprimis in regno novo & nondum confirmato, praeferenda est, cujus infirmus status virum poscit summa instructum virtute & prudentia. Successio frequenter pueros vel ineptos obtrudit. Alexander Magnus rogatus, quem Successorem constitueret, re

spondit; dignissimum.

4: Sub Rege Iseoait Mericanum regnum bonis legibus & institutis confirmatum fuit. I. Mexieans liberati a jugo Aecapuetalcanorum. Primus ad potentiam gradus libertas est. Romana potentia sub Consulibus ecepit. Belgae ejectis Hispanis arma toto orbe circumtulerunt. II. Plebs Regi is nobilibus se in spontaneam servitutem dedit . Cum quis seipsum libertate sua spoliat, ejusque eompos non est, servitus nullam injuriam infert. Quidam enim sunt natura servi , ut Orientales. cappadoces, Romanis libera talem osserentibus, eam deprecabantur, profissi: Non posse gentem suam absquσRege et ivere a. III. Electores insiluit penes quos solos jud creandi Regis esset . Electio alia est absoluta. quae ad omnes resingulos spectat , alia restricta,quae ad cer

253쪽

tas personas. Prior in Polonia obtinet. Steolim in Germania omnes Principes Imperatorem elegerunt, Restricta Mexicanis placuit ad evitandam confusionem &moram. Eodem consilio Septem Electores Germania habet. IV. Agri hostium inter bene meritos divis. Lex Agraria magnorum Romae motuum causa fuit.

Caeso Fabius prudenter suasit: ut Patres ultro occuparent, priusquam quisquam Legis Agraria Tribunus plebis auctor sieret . Idque consilium paulo post salutare fuit. Eandem legem ipse Deus populo

suo tulit. V. Cum Teecueocant in deditionem venissent, eorum Rex supremus Regum Mexicanorum consiliarivi ac Primia ceps Elector creatus fuit . Nullum firmius Imperii munimentum, quam ex hostibus cives facere. Cruda Imperia & violenta non possunt esse diuturna. Hi ne Romani jus civitatis suae tam late extenderunt, nec aliunde Italicum bellum,quam ex negata

civitate. Nihil ad retinendas in ossicio gentes prosunt castella & milites . si ani.

mo a nobis sint alieno. Nee credideris, inquit Livius , ullum populum, aut hominem denique , in ea conditione cujus eum poeniteat, diutius quam necessest, mansurum.

. Quantum unius viri prudentia &fortiis

254쪽

sortitudo Reipublicae afferre commodi Possit, Tiacaellet argumento est. Qui

quatuor Mexicanorum Regum summus militiae praesectus maximas res consilio S manu gessit. Optandum quidem ut summa in ipso Principe virtus sit, ne aliorum ope indigeat. Sed id cum rarissime . inter mortales contingat, subsidium ab

aliis, petendum. Pessime Machiavellus: Bonum Prino pis consilium ex ipsius prudentia nasci debet: secus s at Iono con-ssio uti non potest. Sed cavendum,ne indigni & scelerati primum penes Principem locum occupent, quod Tiberio contigit. Deinde, ne Princeps nudum titulum retineat, omni potentia ad ministrum transmissa. Quem errorem ultimi Rege Merovingi commiserunt , cum Maioribus Domus nihil non permitterent. Unde Carolus Martellus Rex esse

noluit ; sed Regibus imperitares. Nondum Mexicano Regno satis

projectum erat. Itaque Moteguma primm Tla caelialis consilio ministrorum regni novos ordines, Iudicia, Senatores, alia administranda Reipubliea neceJaria munia Uituit . Nimirum Resp. vastum corpus est, & plurium membrorum subladio opus habet. Noxium est uni plura committere in Rep. munia. Sed cuncta

255쪽

α3 6 GEORGII HORNII accurate distinguenda, ne unus idemquest Grammaticus, Rhetor, Geometres, pictor, aliptes. Hinc enim neglectus, fraudes , corruptiones, ' insolentia. Idem instituit, ut ipsa Coronationis die tributa magnifica Provincia conferrent . Splendor externus non minimam Majestatem

Principi conciliat, neque id superbiae imputandum , sed necessarium est authoritati in populo retinendae. Elieta thaΑngi. Regina hoc consilio magnifico vestitu & splendore in aula utebatur. Idem Rusorum Tetari observant, & plerique orbis Monarchae. Non laudantur Lud vici X l. sordes. Cautum quoque: Ne cui Regi liceret Tiascalam subjugare. Hostes perpetuos habere non rara ad 4alutem Reip. conducit. Hinc Scipio Nasica Carthaginem exscindi nolebat, ejusque consilium eventus paulo post comprobavit.

Quidam inepte putarunt Regem Hispaniae studio Bellum Belgicum sevisse,

ut exereitam haberet in Belgica Schola m litiam . quam deinde partes in omnes, velut uniearos suos Ottomannus Imperator, expediret

T. Rex Aureol urbem splendidis aedificiis exornavit , veteribus dirutis. Sic Augustus gIoriabatur lateritiam se Romam accepisse, marmoream relinque .

Flagia

256쪽

Flagitiosa tamen Neronis ambitio,qui ut novam strueret urbem, clandestino eam incendio delevit culpa in Christianos rejecta. Illa diruenda sunt aedificia ex quibus urbi nostrae periculum sive ab incendio, sive ab hoste, metuendum est. g. Mote suma II. instituit: ut soli nobiles in.regia versarentur Regique servirent plebe penitus exclusa. Quod probandum vel imitandum non est, cum &nobilitati & plebi ignominiosum sitae

nimium sapiat fastum. Conservandum inter subditos aequilibrium est, ne uno Ordine praevalente, alter contemtum suum cum Reipublicae ruina ulciscatur. Notae

sunt seditiones Romanae plebis & sece iasiones propter Patrum similem insolentiam.

s. Iuniores plerumque ad regnum evecti. Duplex hujus rei causa: Primo, quia crebrae mutationes Reipublicae non conducunt. Unde in regnis electivis uti Ie est summae rerum admoveri, qui integra etiamnum sunz aetate : ut laboribus pares sint non belli tantum, verum & pacis, qui non animum minus quam corpus requirunt validum. Cur vero Veneti &Cardinales Romani in electione senectutem imprimis respiciant, aliis rationibus nititur, nec in exemplum trahi potesti

257쪽

238 GEORGII HORNIIIo. Ad magnificentiam spectare videbatur,quod nullam vestem secundo indue

ret Rex, nullis vasis iterum uteretur. Ita

que singulis diebus novas bis terve sume bat vestis. Putidum hoc, instar Choragorum vel Chamaeleontis tam crebro &in horas mutari. Nero qualis quantusque Princeps t ejusdem vanitatis reus ; & in Saracenica Historia Callia Mereoan dictus Asinus Mesopotamiae , qui plures quam decem mille tunicas reliquit, quarum laciniae pinguedine renum inquina

tae erant.

De Magistratus Authoritate, Potestate ct Oscio.

I. AGIs TR Ατvs est persona publi-1V1 ea ad conservationem legis Rhumanae societatis, cum potestate i DEO armata & instituta. Ejus natura in tribus potissimum consistit,authoritate, potestate & officio. 2. AvTHo RiTΑs dependet primario a divina institutione; seeundario a jure gentium. Divinam institutionem Theologia ex saeris literis ostendit. Nobis sufficit illud Apostoli: Omnis anima pote.

statibus super eminentibu subditast: non ea

258쪽

en enim potesas nisi a DEO: qua autem sunt, a sεo ordinata sunt. Itaque qui resistit potesati, Dei ordinationi resistit .

DEI enim minaster est, vindex in iram Aqui malum agit. Ideo necessitata subditi estote, non solum propter iram , sed etiam propter conscientium. Quod contra Ca- vnistas & Bellarminum observandum, o qui Imperatorum , Regum & Principum dominium ac praelationem , ex jure humano, non vero divino, promanare dicunt. Anabaptistae vero, non tantum divinam , verum etiam humanam institutionem negant, & ex Magistratu meros Tyrannos faciunt. Unde consequitur eos subditorum & civium nomen gerere non posse , nec in Republica ipsorum tolerationem periculo carere. Hinc enim contemtus , inobedientia , rebellio , denique Rerum publicarum eversio. 3. Atque hanc divinam Magistratus institutionem, omnes gentes suo consensu approbarunt. Tacitus v. Annal. Cunctas nationes o urbes, populm aut primores aut guli regunt. Unde per univer-' sum orbem constituti Magistratus, non per tyrannidem & vim , ac contra naturae

praeseriptum, sed secundum ejus leges, rectae rationis & conscientiae dictamen. 6. Ac quamvis Magistratus consensu

259쪽

a o GEORGII HORNII populi imperent, & ab eo constituantur. tamen respicientes ad summita numen, per quod Reges regnant. GRATIA DEI feesse quod iunt, testantur. Nec existimandum solius Monarchiae eum esse titulum proprium ι cum a causa essiciente principali fluat, ae ipsam illam authoritatem , in qua essentia Magistratus consistit, exprimat ac declaret. s. Ex hac authoritate, tum divina, tum humana , fluit POTEsTAs Magistratus, quae in Universum complectitur Majestatem & in ejus juribus versatur. Est autem Majestas summa Reipublica potestas, quam qui statui praeis, obtinet in subjectos. Distingui vulgo solet in Realem &Personalem, quarum iEa Reipublicae coaeva , cum ea nascitur & interit, nullum interregnum aut cessationem admittit hae mutabilia pro varietate personarum, mortalis. ae tranflatilia est. De utraque Tiberius apud Tacitum, Principes mortales , Rempublicam aternam esse a. Unde vulgare illud: Rex Gallia non moritur,

adulatorium & falsum est, ae Majestatem realem cum personali quod plerumque in

regnis contingere solet, confundit. Realis autem Majestas consertur in personam

sive Magistratum, a Republica, non abdicative sed communicati ve,ac ab ea perso

260쪽

nalis in solidum dependet. Hinc Magistratus sese juramento Reipublicae obstringunt tanquam superiori, ac personalis Majestas, si contra realem insurgat, ab ea coerceri & castigari potest. 6. Falsum igitur est quod Bodinus di- . cit, Majestatem esse summam in cives de subditos ac legibus solutam potestatem.

Ouod tantum abest, ut convenire possit personali Majestati, ut etiam realem, quae tamen summa est, evertat & solius Thearchiae quemadmodum Iosephus appellat

incognitam omnibus Politicis Reipublicae formam , qua Israelitae ab ipso immediate DEO, gubernati) proprium sit incommunicabile. Meretricia illa dulia ad Caracallam vox fuit, omnibus Magistratibus detestabilis: Si libet licet. An nescis

te Imperatorem esse is leges dare, non acciuere'Nobis non tantum digna Majestate imperantis, verum necessaria vox videtur, legibin se profiteri alligatum. Et prae clara Trajani vox ad praesectum praetorio : Accipe gladium, quem pro mes bene atquejuste imperavero,disringes: sin mi

nus, eo ad interitum meum utere .

. Iura Majestatis, alia Majora, alia Minora sunῖ. M orae leges dare , Magistratus constituere, bellum pacem ve facere , sine provocatione judicate. Quod