Vergil's Gedichte/ erkl. von Th. Ladewig .... 2, Aeneide Buch 1-6.

31쪽

hunc tu olim caelo spoliis Orientis onustum accipies secura; vocabitur hic quoque Votis.l aspera tum p 0 sitis mitescent saecula bellis; cana Fides et Vesta, Remo cum fratre 0uirinus iura dabunt; dirae serro et compagibus artis claudentur Belli portae; Furor impius intus

SaeV3 Sedens Super arma et centum Vinctus asinis p0st tergum nodis fremet horridus ore cruento '

l Haec ait et Maia genitum demittit ab alto ut terrae utque novae pateant Carthaginis arces h0spitio Teucris, ne sati noscia Dido

'mum consulatu Caesar Augustus tentiae securus quae triumυ

A. 2. U. 4.

32쪽

P. VERGILI MAR0ΝIs sinibus arceret. V0lat ille per aera magnum 300 remigio alarum ac Libyae citus adstitit oris. et iam iussa lacit ponuntque ferocia Poeni corda volente deo; in primis regina quietum accipit in Τeucros animum mentemque benign3m. At pius Aeneas per noctem plurima volvens, 305 ut primum lux alma data est, exire locosque

qui teneant, nam inculta videt, hominesne feraene,

quaerere constituit sociisque exacta reserre. classem in convexo nemorum sub rupe cavata 310 arboribus clausam circum atque horrentibus umbris

occulit; ipse uno graditur comitatus Achate bina manu lato crispans hastilia ferro.cui mater media sese tulit obvia silva virginis os habitumque gerens et Virginis arma, 315 Spartanae, vel qualis equos Τhreissa satigat Harpalyce v0lucremque suga praevertitur Hebrum.

solle Merkur die Dido auch vondem Willen des fatum in belrefr

vgi. Sil. It. VIII, 374: non illis solitum crispare hastilia campo, pila

315. 'An dem os soli solari die

ferens gebraucht Verg. 6ster in derBed. mit; Ugl. A. II, 175. 216. 278.317. Harpalyce, die Τocliter des Amymnher-Fursten Harpalycus in

33쪽

AENEID0S LIB. I.

namque umeris de more habilem suspenderat arcum , Venatrix dederatque comam diffundere ventis, nuda genu nodoque sinus collecta quentis. 320 ac prior 'heus . inquit, ' iuvenes, monStrate, me3rum vidistis si quam hic errantem sorte Sororum, Succinctam pharetra et maculosae tegmine lynciS, aut spumantis apri cursum clamore prementem . Sic Venus; et Veneris contra sic filius orsus: 325 nulla tuarum audita mihi neque ViSa Sororum, O quam te memorem, virgo 3 namque haud tibi voltus m0rtalis, nec vox hominem sonat; o, dea certe an Phoebi soror 3 an Nympharum sanguinis una sis felix nostrumque leVes, quaecumque, laborem 330 et, quo Sub caelo tandem, quibus 0rbis in oris iactemur, doceas; ignari hominumque locorumque erramus Vento huc vastis et fluctibus acti: multa tibi ante aras nostra cadet hostia dextra Tum Venus: 'haud equidem tali me dignor honore: 335virginibus Τyriis mos est gestare pharetram purpureoque alte suras vincire cothurno. Punica regna vides, Tyrios et Agenoris urbem;

Threiciae Rhodopen Pangaeaquctitistrans gainosis nemora alta iugis, curSuque fatigant Hebrum in

nupta mariuS.

320. nuda genu, VgJ. 0Vid. met. X, 536: hine genus vestem ritu succincta Dianae. A. IV, 137-39. XI, 776. obrigens S. unten Zu V. 404. - collecta in med. Bedeuiungmit d. Acc. s. g. A. VlI, 796.322. errantem, redem si e die Spureines Wildes Sucht. 323. succinctam Pharetra, Vgl. Liv. VII, 5: cultro SuccinctuS. tWm. lync. Auch Camilla erscheint

330. sis foliae, Vgl. E. 5, 65. G. I, 345. 332. Ober den Schlula des Ver-

34쪽

P. VERGILI MAR0ΝIS sed sines Libyci, genus intractabile bello. imperium Dido Τyria regit urbe prosecta, 340

germanum sugiens. longa est iniuria, longae ambages; Sed Summa Sequar fastigia rerum. huic coniunx Sychaeus erat, ditissimus agri Phoenicum, et magno miserae dilectus 3more, cui pater intactam dederat, primisque iugarat 345ominibus. sed regna Tyri germanus habebat Pygmalion, Scelere ante 3lios immanior omnis. quos inter medius venit furor. ille Sychaeum

impius ante aras atque auri caecuS amore cliam serro incautum superat, Securus amorum 350 germanae; sactumque diu celavit et aegram multa malus simulans vana spe lusit amantem.

ipsa sed in somnis inhumati venit imago coniugis; ora modis attollens pallida miris crudelis aras traiectaque pectora serro 355

longum est narrarct.

cum comarativo positum auctio

λογώτατον τῶν προγεγενωχειων. 350. Securus amorum, oh ne sich

von securus mit dem Gen. S. g. A.

35쪽

tum celerare fugam patriaque excedere suadet auxiliumque viae veteris tellure recludit thesauros, ign0tum argenti pondus et auri. his commota sugam Dido sociosque parabat. 360 conveniunt, quibus aut odium crudele tyranni aut metus acer erat; naVis,. quae sorte paratae, corripiunt onerantque auro. portantur avari

Pygmali0nis 0pes pelago; dux semina lacti.

devenere locos, ubi nunc ingentia cernis 365 moenia surgentemque no Vae Carthaginis arcem, mercatique solum, facti de nomine Byrsam, taurino quantum p0SSent circumdare tergo

sed vos qui tandem, quibus aut venistis ab oris quove tenetis iterΤ' quaerenti talibus ille 370

suspirans im0que trahens a pectore Vocem: O dea, si prima repetens ab origine pergam et vacet annalis nostrorum audire laborum, ante diem clauso componet Vesper 0 lymp0.358. tellure recludit, d. h. er er-

gnae sed dissimulatae opes erant, aurumque metu regis non lectis sed terrae crediderate quam rem etsi homines ignorabant, fama tamen loquebatur. qua Sye incensus Pygmalion - generum suum occidit. 365. delenere locos, S. Oben Z. V. 52. - cernis. In einer Entsernung

4223. 366. surgentem stelit dem ingentia gegenuber.367. Byrsam. Der Name der

369. quibus aut ven. LiV. I, 1, 7: percunctatum deinde, qui mortales essent, unde aut quo caSu Profecti domo quidve quaerentes in agrum Laurentinum einissent.

36쪽

P. VERGILI MAR0ΝIS nos Τroia antiqua, si Vestras sorte per aures 375Τroiae nomen iit, diversa per aequora Vectos sorte sua Libycis tempestas appulit oris. Sum pius Aeneas, raptos qui ex hoste penates

classe Velio mecum, fama Super aethera notUS.

Italiam quaero patriam et genus ab Iove summo. 380 bis denis Phrygium conscendi navibus aequor matre dea monstrante viam data sata secutus: Vix septem conVulsae undis euroque SuperSunt. ipse ign0tus, egens, Libyae deSerta peragro, Europa atque Asia pulsus.' nec plura querentem 385 passa Venus medio sic intersata dolore est: Quisquis es, haud, credo, invisus caelestibus auraS vitalis carpis, Τyriam qui adveneris urbem. perge modo atque hinc te reginae ad limina perser. namque tibi reduces socios classemque relatam 390 nuntio et in tutum versis aquilonibu S actam, ni frustra augurium vani docuere parenteS. aspice bis senos laetantis agmine cycnOS,

Od. XV, 403. Die Verbindvng ire

per aures ist neu und gang unge-w6hniich sur ire ad aures, OV. met.

167. VII, 122. - et gen. ab L summo : den Vom Iupiter eniSpros-senen Stamm. Ugl. A. VIII, 51: Arcades his oris, genus a Pallante profectum, und Avien. descr. 115: Ausonis haec regio est, pubi genu3

ab Iove Summo.

37쪽

AENEID0S LIB. I.

aetheria quos lapsa plaga Iovis ales aperto turbabat caelo; nunc terras ordine longo aut capere aut captas iam despectare videntur: ut reduces illi ludunt stridentibus alis et coetu cinxere polum cantuSque dedere, haud aliter puppesque tuae pubesque tuorum aut portum tenet aut pleno subit ostia Vel0. perge m0d0 et, qua te ducit via, dirige gressum Dixit et avertens rosea cervice resulsit, ambrosiaeque comae divinum vertice odorem spiravere; pedes vestis defluxit ad imos; et Vera incessu patuit dea. ille ubi matrem adgnovit, tali fugientem est Voce Secutus: quid natum totiens, crudelis tu quoque, salsis ludis imaginibus J cur dextrae iungere dextram non datur ac veras audire et reddere voces 'talibus incusat gressumque ad moenia tendit. at Venus obscuro gradientis adre saepsit

A. VII, 740. X, 409; 0vid. mel. II. 710. IV, 624.

die Gottin

405. Ober den Hiatus S. Z Ε. VIII, 11.407. cr. t. q. s. E. VIII, 48.409. veras aut voces, die Spracheder Mutter s. v. 405), nichi die ei ger stemden Jungliau; Vgl. A. VI, 410. gressus dictit. v. nachiil.

38쪽

Ρ. VERGILI MAR0ΝIS et multo nebulae circum dea sudit amictu,

cernere ne quis eos neu quis contingere posset molirive moram aut Veniendi poScere cauSSas.

ipsa Paphum sublimis abit sedesque revisit 415 laeta suas, ubi templum illi, centumque Sabaeo

ture calent arae sertisque recentibus halant. Corripuere viam interea, qua Semita monstr3l.

iamque ascendebant collem, qui plurimus urbi

imminet adversasque aspectat desuper arces. 420 miratur molem Aeneas, magalia qu0ndam, miratur portas strepitumque et strata Viarum. instant ardentes Τyrii: pars ducere muroS molirique arcem et manibus subvol Vere S3Xa, pars optare locum tecto et concludere sulco; 425

412. multo nebulae iam , Vgl.

G. II, 535. - asp. aspectare braucht

422. Str. viarum, Vgl. Liv. XXX, 10, 14: constrata pontium. 423. instant, nami. operi; ebenSO

debat primae Dido Carthaginis arces instabatque operi subducta classe iuventus. Worin die Τhlitig-keit bestand , wird im solg. ange-

geben. - ducere muros, um die

39쪽

iura magistratusque legunt sanctumque senatum;

hic portus alii est diunt; hic alta theatri

fundamenta locant alii immanisque columnas rupibus excidunt, scaenis decora alta futuris. qualis apes aestate n0Va per florea rura exercet sub Sole labor, cum gentis adultos educunt fetus, aut cum liquentia mella stipant et dulci distendunt nectare cellas, aut onera accipiunt Venientum, aut agmine sacto ignaVum suc08 pecuS a praeSepibus arcent; servet opus redolentque thymo fragrantia mella. o fortunati, quorum iam moenia surgunt rAeneas ait et fastigia suspicit urbis. infert se saeptus nebula - mirabile dictu per medios miscetque viris neque cernitur ulli. Lucus in urbe fuit media, laetissimus umbrae,

quo primum iactati undis et turbine Poeni

Wird: concludere sulco cet. concl.

441. Met. umbrae. Der Genet.erklari sicli aus dem Begriss derFulle, der hier in laetus liegi. Anderer Art ist der Genet. bei laetus A. XI, 73. 442. primum emos signum, sie sanderi gleich beim ersten Graben

40쪽

P. VERGILI MAR0NIS effodere loco signum, quod regia Iuno monstrarat, caput acris equi; sic nam fore bello egregiam et facilem Victu per saecula gentem. 445hic templum Iunoni ingens Sidonia Dido condebat, donis opulentum et numine divae, aerea cui gradibus Surgebant limina nexaeque aere trabes, laribus cardo stridebat asinis. hoc primum in luco nova res oblata timorem 450 leniit, hic primum Aeneas sperare Salutem ausus et adflictis melius considere rebus. namque sub ingenti lustrat dum singula templo reginam 0pperiens, dum, quae sortiana sit urbi, artificumque manus intra se operumque laborem 455 miratur, videt Iliacas ex ordine pugnas bellaque iam fama totum Volgata per orbem,

ein omen; primus stetit hausig vondem, Was gleich beim Ansang einer Sache sicli gelgi, vgl. A. III, 537.444. sic nam t. Iustin. XVIII, 5: ibi quoque equi caput repertum

bellicosum p otentemque ps pulum futurum significans, urbi auuicatam sedem dedit.

siand an . 447. Opui. donis et num. divae,

nalime, die er bei der Dido finden urde; denn die Venus halte ilim nur die Rettung seiner Gessilii ten

455 s. infra se miratur: er be-Wunderi in seinem Innern; Vgl. Plin.nat. hist. X, 118: me ditantesque intra semet cura atque cogitatione intentionem non occultant. 0uint. inst. or. X, 6, 2: oogitatio) rerum ordinem intra se

ipsa disp onit; XI, 3, 2: quae

intra nosmet ipsos com Posuimus. Τa c. dial. 3: hanc tra-