장음표시 사용
331쪽
PROBLEMA 4. 48. Saxorum o Gementorum virtu es explorare. REsoLUTIO.
PROBLEMA s. si a Laures ducere. REsoLUTI . Saxorum virtutes sunt, ut oneribus ferendis parem habeant firmitatem, ut duritie vi ingenti resistant, ne vi frigoris vel ignis dissiliant, nec ab aere atque salsugine maris eάedantur ac dissolvantur. Durities Saxorum percussione eX- ploratur . An aeris injurias sufferre
possnt, innotescit, si per biennium in Iocis patentibus jaceant illaesa a , aut si in aquam sortem vel commmnem demersum & verriculis ferreis defricatum fragmentum limosi nihil relinquit M . An ab igne tuta esse possint, constabit , si fragmentum igni immittatur . Saxa ab humorcvitiari arbitratur ALBERTI e , si aqua astuta gravitatem auget. THEO REMA I. 49. Saxa aestate ex lapicidinis ex mi , nec recentia ad fructuram adbiberi debent. lz. Ducantur Lateres non ex luto ardinoso, neque calculoso, neque fabruloso ; sed ex tenui ac pingui , non
tamen nimis pingui, quod ante quasi fermentavit atque probe suba- chirn fuit. Cavendum autem , ne calculi , radiculae atque vermiculi insint e ducendique sunt Lateres tempore verno & autumnali, quando nec humor frigore conglaci tur, nec aestus Solis nimium exsi
2. Lateres ducti desuper tegantur Contra pluvias Solisque aestum , aeritamen undiquaque sint accessi, ut exsiccentur . Quodsi vero aestate, Solis aestu servente, aut hieme gelu rigente, fuerint duehi; in priori casu stramine vel paleis madefactis tegantur, in posteriori vero arena
3. Postquam exsiccati fuerint, in fora
Omnia enim Saxa humore turgent, ubi ex lapicidina eruuntur , qui hieme congelatus cxpanditur nexum m
lecularum hinc inde dissolvit, & sic firmitas destruitur. Ast aestate radiis Solis exposita Saxa siccescunt & successu temporis solidantur.
Lib. II. e. r. s. m. Am M AGerra Lib. II. c. g. P. m. in Loc. LII.
Nimirum Lateres ex terra arenosa ducti graves sunt atque fragiles: quod utrumque inter vitia censetur I. 6 . Lutum nimis pingue Lateres rimosos efficit, dum ex ficcantur; calculi vero eos inaequabiles reddunt : immodum
excoquuntur in calcem convertuntur, quae a madore contracto intumescens
Lateres diffringit. Iidem dissiliunt, si
humor cavitates a radiculis & vermiculis vi ignis absumtis derelictas tempore autumnali ingressus hieme in glaciem Diuitiaco by Corale
332쪽
ciem abit a . Lutum sermentatione in particulas minimas resolvitur &, dum probe subigitur , Lateres com pactiores & firmiores emeit. Si humor in nondum exsiccatis conglaciatur , iidem dissolvuntur prorsusque inutiles evadunt . Si Sol summum corticem exsiccat, nucleo interiore adhue humido, in rimas dehiscunt.
PROBLEMA 6.s8. Laterum virtutes examinare .
Firmitas Laterum sese prodit, si pondus impositum sustinent. Sonus acutus ex collisione bacilli lignei vel ferret , aut etiam digiti , atque Laterum ortus , indicio est ,
ipsos esse fatis coctos. Idem innotescit, si eX aqua extracti colorem non mutent. Sonus nimirum loquitur desectum humoris & duritiem; color non mutatus pororum constrictionem indi
Sy. Arena debet esse seca oe aspe
Cum Arena cum calce commisceatur; talis seligenda est, quae firmiter cum ea unitur. Id autem fieri, si Arena fuerit sicca & aspera , nec temram commixtam habeat , experientia constat. PROBLEMA I. 6o. Examinare virtutes Arenae. RESOLUTIO.
Confricetur in manu, vel investimentum candidum conjiciatur. Quod si enim in priori casu stridorem fecerit, sicca erit & aspera; si in eodem nihil pulveris in manu reliquerit, in posteriori vestimentum non inquinaverit , neque terra ibidem subsiderit, pura crit, hoc est, minime te
Aquae immissa agitetur : quae enim eam turbidam reddit, terrosa est. Terrosa etiam deprehenditur, quae sub dio jacens gramine vestitur. Ss SCHO. Diuitiaco by GO le
333쪽
THEO REMA A. 6 s. x eoquenda es ex saxo duriore , minimeque ter se. Docuit enim experientia, eandem, non alium, mortarii esticere ac tectorii firmitatem. Scuo LION I.
Calcis probe coeta indicia tradit ALBERTI k , si gravitas saxi ad Calcem habuerit rationem sesquialteram ; si Calx fuerit candida , levis& nora; si exstincta receptaculi lateribus adhaeserit; quibus addit BO DCLLERUS o , si , dum exstinguitur, fumus copiosus a scendat; & DLEUSSART m , si multa aqua opus
sit, ut extinguatur. PROBLEMA 9. 72. Calcem per plures annos consem
r. Calx extinguatur & subigatur . a. Paretur so vea intra terram , inquam per foramen in fundo receptaculi apertum defluat. a. Quando Quea fuerit plena; arena obruta tegatur, ne exsiccetur , sed
334쪽
humida perseveret, donec ad strincturam vel tectorium adhibeatur . Aliter
res annos Calcem conservare volueris .
I. Fiat ex Calce recens cocta stra. tum duos vel tres pedes altum. 2. obruatur arena sive sessilia, sive fluviatili ad altitudinem duorum vel trium pedum.
3. Affundatur aquae sussiciens copia, ut Calx extinguatur , minime autem ob deseetum humoris, postquam incaluit, in pulverem con
. Quod si arena rimas agit, fumo ascendente , rimae obducantur , ne vapori exitus concedatur. Calx haec permultos annos asservata instar lithocollae erit. Scito LION.
De variis Fulcreram generibas m quinque ordinibus.
et . I ' incrum dicitur, quicquid par
L tem aliquam aedificii fundamento vel omni, vel satis firmo destitutam sustentat, ne corruat. DEFINITIO II. 7s. Columna est Fulcrum rotun. dum . Dicitur parietina , si tantum ejus aliqua pars extra murum pro minet . SCHOLION.
l DEFINITIO I P. 77. Pilia est Fulcrum quadrangPlum . Dicitur parietina , si tantum ejus aliqua pars extra murum prominet. Pila parietina uno nomine v
78. Parastata est Anta arcum s stinens aDEpINITIO I . 79. Pses sunt Fulcra, quae aperiturarum superliminaria sustinent. DEFINITIO Is. 8o. Columellae sunt Fulcra rotunda minora Pluteum sustentantes. Ss 1 D
335쪽
DEpINITIO 16.8 I. Atlantes sunt Statuae masculae Columnarum vices obeuntes. DE s INITIO 17. 8 2. Caryatides sunt Statuae scemi. neae Columnarum vices obeuntes. SCHOLION.
84. Fulcra perse liora sunt , qασω ma rem firmitatem babent, oe mu-jorem firmitatis speciem prae se ferunt. Fiunt enim ad sustentandas partes AEdificii, quae alias corruerent I. 7 . , adeoque firmitatis gratia I. 6 . Ergo persectiora sunt , quo firmiora I. 8 . suod erat unum. Sed Architectus etiam firmitati a Pparenti satisfacere debet g. ar 2 . Erunt igitur Fulcra persectiora, quae majorem firmitatis speciem prae se
serunt. Quod erat alterum. COROLLARIUM I.
13. Columnae igitur ae Pilae , immo Fulera tera omnia . sundamentia solido hasque emissum latiori insistere debent Meebam .
COROLLARIUM 2.16. Quoniam Cylindrus & Prisma quadrangulare daeilius e situ suo dimoventur , ut corinraant , quam Conus truneatus & Pyramis truncata super eadem basi Et eiusdem altitudinis in Lib. I. e. s. s. m. 3. si. 243. r 84. 233 Morbam I figura COIumna istum non debet esse Cylindri ea , nee Pilarum Prismattea ; sed tam Pilae , quam Columnae eontrahi, hoe est , instar Coni truneati & Pyramidis truneatae gracile seere debent. Per ean dem tamen rationem praestat , si pars infima Columnarum Cylindrica , Pilarum vero Pris. mattea suerit.
Per eandem ideo rationem etiam improabantur Columnae ventrofae .
I. Minus firma eum videantur, quae ex Pluis ribus partibus eombinata sunt ι no firmitatis speetes laedatur , Columnae annulis di coronis eireumdari haud debent .
go. Quia Columnae firmiores, si diameter ad altitudinem maiorem rationem habet, quam si minorem ἔ ratio major eligenda est . ubi pondus ingens serendum ι minor , ubi minua su
9o. Ordo est ornatus Architecto. nicus constans ex Columna. Viae
Fig. pag. seq AB, Stylobata BD,
qua securitatis gratia elevatur , &Trabeatione AC, quae pondus sustem
tandum repraesentat. COROLLARIUM I.
O . Cum Columnarum si sustentare aliquod pondus f 6. γ4. ra Trabeatio nunquam ab esse potest.
οχ. si Columnae in loeo editiore Ponantur . ut metuenssum non sit , ne a corpore quodam alio in ipsas impingente e situ suo dimoveaniatur ; Stylobata opus non est fg. qu).
s . Projectura sive Projectio est excessus latitudinis partis unius supra au
336쪽
De variis Fulcrorstm generibus , dic. Cap. III. 32s
DEpINITIO 2 O. 9s. Sosibata componitur eae partibus tribus , quarum media EF Truncus , quae Columnae potissi- mum elevandae
destinatur ; ima FD Basu , cui
Truncus innititur; summa BE Coronis, quae Truncum tegit. DEFINITIO LI. 96. Columna eX tribus partibus itidem componitur, nempe ex Bu
cui Trabeatao ia- cumbit . COROLLARIUM T.
O . Basa latior era. debet Seapo i s. ar Noe ἡ a. Ee summa Capituli pars quadra ta, ut Trabs et eoru modius ineum bat.
COROLLARIUN. 2.9 . Basis Columnae eum super Truneo EF quiescat, ultra eam proi Iei nequie ; sed eius. dem latitudinis fieri debet g. 124 Mec n.
O . Atque hine etiam non probatur , si tabulis exeisia Truaeus debilitatur.
DEpINIΤIO 22. Io . Trabeatio quoque ex tribus partibus componitur, nempe ex Epia
syllo AI, quod trabem . eX TUbaro ΙΚ, qui trabium transversarum capita ; ex Coronice ΚC , quae limina Tecti cum Suggrunda & Colliquiis re
3or. Epystilii infimum & Zophorus ultra se .puin contractum projiei nequit, utpote trabe eidem incumbentes g. 214 Moe an. .
52. Cornix KC ultra totum ordinem proiniicitur, utpote quae pluviam ab eo arcere de beta
DEFINITIO 23. ro 3. Ut partes ordinis sint ornatiores, ex pluribus partibus minori. bus componuntur, quae Membra vocantur. Sunt autem vel plana, Vel
IO . Membra plana pro diversa magnitudine diversoque situ varia sor.
tiuntur nomina . Minima communi
ter dicuntur Regulae : sed in summo Coronidis, Capituli, Epistylii, Zophori & Coronicis loco Supercilia. Maiorum denominatio a situ potilli. mum pendet . Dicitur enim membrum istiusmodi Quadra in loeo Stylobatae infimo ; Plinibus in basi Columnae ; Corona in Coronide & Coronice ; Abacus in Capitulo ; Fastiis in Epistylio ; Fascia , itemque eniis in Epistylio & Coronice.
337쪽
3as Elimenta Architectura Civilis .
Das INITIO 2s O . Torus est membrum ma)us Aconvexitatem semicircu larem habens. ragalus ab eo nonnisi magnitudine aiffert. DEFINITIo 26.
ro6. Echinus est membrum convexitatem semicirculari minorem & pro
iecturam BC altitudinis BD subse
norem & projecturam EF altitudinis FG subduplam habens.
vi Io 3. Trochilus est membrum majus concavitatem ex duobus quadrantibus diversat magnitudinis compositam HRI habens. . DEFINITIO 29.
jecturam Lo altitudinis N O subduplam habens . DEFINITIO IO. o. Sima est membrum maius conca .convexum PS proiectionem P altitudini QS aequalem habens. DEpi NITIO
Irr. Ampis is est membrum maius AC concavitatem arcus habem,
338쪽
De variis Fulcrortim Generibdis, o c. Cop. III. rar
& vel duo membra plana: vel membrum planum parti cuidam alteri secundum longitudinem minimum planae jungens. COR OLLARIUM.
tia. Firmiora eum appare e . quae non ex partibus combinantur ; Apophygia firmitatis speeiem largitur.
I. Altitudo dividatur bifariam Uid. Fig. g. Ioue. pag. pro. in i s.
2Io Geom. . 2. Ex I tanquam centro, intervallo dimidiat altitudinis bi , describatur semicirculus. PROBLEMA II. II 4. Echinum delineare. REsoLUTIO.
1. Altitudo Vid. Fig. g. 1 F. pag. praee. BD dividatur in I partes aequales I. 27 Gram. fiatque BC i BΣ g. IO6 . a. Pars media 1. 1 subdividatur in partes aequales , fiatque BE partiunt quartae ipsius r. a & parti tertiae altitudinis Bi aequalis. Dico in E esse centrum arcus DC.
269 Arisbm. . Est igitur EC α ED, consequenter in E arcus DC centrum c g. o Geom. . Q e. d.
tur arcus CD. PROBLEMA 12. II S. omatium Doricum delinea.
per punctum E. Dico, eundem transiturum per c DEMONSTRATIO.
Demittatur EM ad Go perpendicularis. Quoniam FG itidem ad Goserpendicularis β. 227. 23o Geom. erit
339쪽
a. Facta intervallo EG intersectione ex E & G in Ο, ex o intervallo GO describatur arcus GE.
PROBLEMA II. II 6. Trochilum delineare. REsoLUTIO.
pendiculares, erunt inter se parallelae β.2s6 Geom. . Cumque si NH iΚΟ per eonser. erit etiam Ho ipsi NK parallela 9. 237 c m. , consequen
Eodem modo ostenditur , esse in M centrum arcus KI. suod erat al
i. Altitudo DG dividatur in duas partes aequales in a, fiatque projectura CE i Da. 2. Ducatur DI ad GD perpendicula
Dico in I esse centrum arcus DE radio ID describendi.
r. At titudo CH dividatur in tres par tes aequales fiatque projectura IIAm τ HC. 2. Pars tertia subdividatur inquatuor partes, ita ut tota altitudo HS divisa intelligatur in I 2 partes ae quales , Diuiti sed by Corale
340쪽
n. rariis Fulcrorem Generi hos , O c. Cap. III. et a s
quales, si atque perpendicularis Clit
Dieo in Μ esse centrum arcus AC ra. dio MA describendi.
Eadem est, quae Probi. D. s. II ε . PROBLEMA IS. ais. Θmatium Lesbium delineare. RESOLUTIO.
in a, fiatque OL Oa. Ducatur recta LΝ, & Oa uIteri. us dividatur in partes aequales,
3. Producatur recta inferior in G , donec NG zz IL. Dieo in I esse centrum arcus L M, in
NM. Eodem modo ostenditur, effein I centrum arcus LM. e. d. Aliter.
r. Fiat projectura OL in Δ ΟN ut ante, ductaque NL dividatur bifariam in Id. 1. Ex M & N intervallo NM fiat intersectio in G , & ex L atque Meodem intervallo alia in I, erit in G centrum arcus MN & in I cen
r. Altitudo QS dividatur bifariam in Ο & ita excitetur perpendicularisOT altitudini QS aequalis. a. Fiat eidem projectura QP aequalis s. ii o & oT bifariam dividatur in R. Erit in Τ centrum arcus PR & in Oarcus RSTt DE-Disitirco by Corale