장음표시 사용
161쪽
ti, intercedit, ad tertium non pertinet. st eo. De reliquis ad hoc caput
videsis Grotium L cap. I 8. S tri. ctatum Wicquesortii de Legatis, nuper editum. i d. l. l. ao.
CAP. XI. Foederibus. LMati primo omnium ad exteros dimittuntur, ut FOEDUS contrahant, quod nihil est aliud, quam conventio inter diversas Clastites non transitoria; ut ab aliis contractibus, in quibus nihil post conventionem remanet, distingua
a. Foedera sunt aequalia aut inaequalia; utraque vel pacis sunt, vel Iocietatic pax bellum sequitur, &in nosra quoque methodo seque
3. Societates maximἡ de commerciis , aut de bellis ineuntur, aut si quae res aliae sint. c . 4. De Commerciis , velut ne vectigalia aut omnino, aut ultra modum certum exigantur, aliaque infinita. d
S. Societas bellica , vel est de bello pariter communi nomine gerendo , vel de auxiliis alteri praestandis. e)6. Prius est vel ostensivum, ut vulgo loquuntur, vel defensioum; S rursus utrumque, vel ad ce ta, Vel ad omnia bella. D7. mensuum ad omnia , est id quod Graeci vocant, quo Athenienses ct Spartani suos singuli socios habebant conium flos, sub ipsorum ducatu. o8. mensivum ad certa bella quid sit, hoc per se patet; ut & fetilivum, tam ad omnia, quam ad certa bella; vel denique cuncta, sub exceptione tamen quo rundam. h 9. Ea , quibus se Populus aut
Princeps ad cuncta promiscue bella adjuvanda obstringunt, tam nocendi H Auctor in Op. Mai. lib. III. ιιct. IV. e IMA I. 4. s d. s. 4. n μα-ρ. III. s. r. in Mi , , 3. cc d. I. 3.ll. s. h f. s. d)-l. 3.
162쪽
1NSTITUTIONIS REI PUBLICAE.. Tr
eendi quam tuendi causa , vix juri consentanea videntur. i Io. Tamen sancito tali scedere, est dicendum , omnino ad injustahelia nullam esse obligationem , nec proinde contra foedus factum videri, quod suppetiae illo casu negentur. k II. Idem de illo foedere sit judi. cium, quo se quidam ad perpe
armis alterum sine altero destitu. rum, obligarunt. l 12. Nam si utrique pax honesta & tuta , plenaque satisfactio ab hoste offeratur, pactum prius obstare non videtur, quominus, alter si nolit, alter soliis bellum
claudat. m 13. Quin &, si alterutri justae
conditiones proponantur, vix est, ut prioris vi pacti ad bellum continuandum teneatur. Quia promissio , quae aliud bonum morale majus impedit, non est obligato
I4. Redera inaequalia sunt, quibus alter plus , alter minus PrO
IS. Eaque sunt ex parte vel superiore vel in seriore: superiore, . ut si quis alterum in tutelam recipiat sine ulla repromissione, nisi reverentiae S gratitudinis. p . .
Imperii inserunt diminutionem, vel salva libertate contrahuntur in alias pactiones. λ II, De Apersonis foederatorum quaeritur, an licitum sit inire foedus cum impiis & h vera religine alienis p quod videtur. r
I 8. Modo ne commixtio nimis arcta cum impiis contagium animis adserat, ne potentia infidelium nimis promoveatur. s I9. Hinitur obligatio foederis, si pars altera pactis non stet; nisi convenerit, ne ob quaslibet os sensiones foedus rumpere liceat.
2Ο. Tempore etiam praefinito finitur, neque enim foedus silentio utriusque partis renovatum videtur. v 2I. quaeritur, an S morte contrahentium foedera finiantur 2 qua parte inter personalia S realia distinguendum, ut illa morte imtereant , haec ad posteros transmittantur , sed tutum est ren vationem cum successoribus contrahere x 22. Quid differant sponsiones a foederibus dictum est supra ;sunt enim pacta ducum belli, ini-R ta
163쪽
ta de ejusmodi rebus , quae ad summam potestatem spectant, &de quibus mandatum illi nullum habebant. y
23. Uectus earum est, ut sponsores teneantur ad implen
dum quod promiserunt. oet . Sed Potestas Summa , cujus, scilicet, hac parte nullus, ne tacitus quidem intervenit con sensus, nullo modo tenetur. aa
lacile in BELLUM , quia cessant inter ill a judici , erusspunt. a. Est autem BELLUM Certatio per vivi, ut Cicero desinit lib. I. Ois . I 6. vel, ut Grotius, Status per vim cratantium, qua tales sunt, lib. I. cap. I. g. r. de Dr. Bessi S
3. De hoc prima est quaestio, an bellare unquam sic justum , quod cire quidem Gentium nullam recipit dubitationem. c 4. Sed nec de Dre riteri Dy- visio magna est dubitatio , quin non omne bellum sit illicitum. d)S. Abrahamus sine speciali Dei
I. 3. d) ἀ ι I. q. mandato Reges quatuor devicit, laudante Melchisedeco. e i 6. Et bella Davidis , , quorum pleraque non liquet nciminatim a
Deo fuisse jussa, Des proelia, id . est, pia ac justa dicuntur. f
7. Imo quod magis est, perpetuae ac generales de modo helli gerendi a Deo regulae praeser, i buntur, Deuteron. cap. 2 o. g) 8. In Nouar Testatione habemus Iohannis praecursoris dictum, quo milites ovicii sui non deserendi, sed pie exercendi, admonentur. h)9. Paulus vero Magistratus Dei Hinistros assirmat esse, qui haud frustra gerant gladium, Min. XLII. U. I-4. i IO. Quae e d. l. f. 6. d. l. d. g cl. 6. δἰ d. t. f. 3. N L I, 3. Diuilireo by Corale
164쪽
. Io. Quae ex dictis Chrisi eontra bellum moventur, de cohibendo vindictae privatae studio , ct exercenda in rebus minoris momenti patientia injuriarum, agunt. k ι l. . II. Jam in veteri taeleste historia celebrantur Lemnes Thebaed, . Fulminatrix, quique sub Iuliano desectore militabant, qui teste Ambrosio can.94. I I. 2.3. dicenti Imperatori r producite aciem pro δε- fenseo Reipublicae obediebam; cum autem diceret eis: producite aetem in Chrisianos, tunc agnoscebant Imperatorem coeli. l)I2. Ne de Mart3ribus dicam,
quos etiam milites complures antiqua martTrologia memorant Sagnoscunt. m I 3. Sequitur Misio Belli: est enim Privatum, vel Publicum. n I 4. Hoc quod geritur auctori. tale ejus, qui habet jurisdictionem. Privata vulgo duella. uri in I S. Mixtum sit, quod ab una parte publicum, ab altera privatum est. sp 16. Publicum rursus aut solenne est ,- quod & Jtistum suo sensu, aut minus solenne. q)II. Solenne, quod utrimque ab h) d. t. I 8 G d io. m) d.
illis, qui summam habent potestatem , ritu Jure Gentium necessario, geritur. r) :I8. Minus Iolenne erit, quod vel auctores habet personas, publicas quidem illas, aut superiorem habeutes , , ut Magistratus ;vel quod aliis Iuris Gentium fe-quisitis destituitur. a
I9. At vero Magiuratus in eκ-teros belli ius gerendi nullo mo
2 o. Excepto casu ino nato M. cesitatis; quo casu praesumptio de voluntate Summae Potestatis dubitare non patitur, ne non arma
. g I. Jam Mixtum quodnam sit Bellum, ex simplicibus facito: eo ligitur, ejusque variae sunt cies: miscetur enim aut ex silemni S privato, vel ex minus solenni privatoque bello. x)ga. Εκ solenni priuato, cinnis, qui Summam h et, Potestatem contri exferos Iair es aut praedones, vel suos rebelles, expe
mixtura consatur, ouoties M, gistratus, pro ὀssicii mi eaecutio. ne, Vim parat in Contumaces ,
165쪽
24. Mixtura ex publico solennition solenni dupliciter potest supponi; aut cum magistratus in suam Potestatem Supremam insurgit, vel cum adversus exteros armis contendit. aa 2S. Bellum mere priuatum regulariter illicitum , nec quicquam adeo inimicum est constitutioni
26. Unde liquet, non aliter hoc justum seri, quam ubi ordo civitatis, S judicia cessant. cc 27. Exteri, a Summi Potesta te adversarii sui palam spreti, ad
suos Imperantes se convertent,
quibus si oppressionem negatamque juris copiam approbaverint, ab illis veniam repraedandi, sive literas Repressaliarum impetrare
. 28. Superest ad explicationem belli solennis, ut ritum, qui Jure Gentium . in eo requiritur, paucis explicemus. 9e . 29. Est autem ille ritus, lavrCTIO , sive denunciatio, quam propterea placuit recipi, ut consta-
ret, non privato ausu, sed voluntate utriusque populi, aut Imperantium, geri bellum. s so. Indictio alia pura est, alia conditionalis. Pura fit, cum vel alter jam intulit bellum, aut ea deliquit ipse, quae poenam Iure Gentium non dubie merentur m 3I. Conditionalis instituitur, cum subditi alterius deliquerunt ; tunc enim ab Imperantibus postulanda satisfactio, ad quam suos cives compellant aut si tergiversentur, ipsi causam suscipiant. lih sa. Et est Indictio, quae
cum repetitione rerum conjuncta dici solebat Clarigatio , qua non modo rei vindicatio, aut debiti pecuniarii, sed S criminalis persecutio comprehenditur unde verba Fecialium antiqua : reddi,
satisferi, dedi, videlicet sentes d. lictorum. ii 33. Et quidem Pura indictio cum ipsa vi parata fieri potest;
Conditionalis deliberandi ' tempus
166쪽
1NSTITUTIONIS REI PUBLICAE. xa a
in suaserias S in jus eas divi
impellunt ad bellum suscipiendum. Iustistae, quae juris iundamentum armis tribuunt. b)
hoc est, justis agimus, quae non male ad tria sereruntur capita: ad Defensionem , Recuperationem , SPunitioκem. c
poris , ad vitae vel pudicitiae custodiam, nihil dubitatur. Sed de minoribus injuriis, aut damnis avertendis quaeritur, an licitum sit hominem occidere 7 d)' s. Sane inter privatos, ct maxi-ine in Civitate , ubi judiciis locus, illud ipsum praecise observandum;
ne ob res ereptas , vel eripiendas , caedes committatur; nisi Drte tales sint res, a quibus nostra vel nos rorum vita dependeat. Θ
quantivis pretii occidere, si resisterent armis, palam est actum fore de salute populorum. f)7. Ita quoque ab injustis detemtoribus sua per vim avocare licet , cui si per vim illi resistant, jam causa puniendi illos justa niacitur. o8. Summis quoque Potestat,bus competit jus ulciscendi puniem dique delicta, quorum species pridem complures habuimus. h p. Videtur S ad punitionem referri posse caua belli, quod pro auxilio innocentium suscipitur, qui ab aliis, quibus subjecti non sunt, injuria assiciuntur. i)Io. Imo & pro subjectis alienis licere beIlum suscipere, si man, festa sit imperantis injuria, generis humani refert. hJII. De Metu quoque alienae potentiae. diximus antea. l)I2. Libertatis amor suasoria ca
167쪽
13. Nee studium propaganda religionis, cujus longe aliam Deus in literis suis rationem praescrip
I4. Etiam civibus , ct his, qui bellis alienis se ministros praebent, causae, hoc est, conscientiae suae, rationem habere debent , quia magis hac parte Deo parendum.
Porrh ut sciamus, quid juris belligeranti competat, teneantur hae regulae. p I 6. Prima: qui justam belli calι- habet , huic omnia licent,
quae ad executionem cauta necessaria sunt. q)I7. - ei non dissimilis: cui sηis conceditur, huic omnia ad finem necessaria conceduntur.
18. Hinc . qui invaditur. Sin vitae periculum adductus est, potest id propulsare quovis modo, neque tenetur primum expectare ictum, aut paribus uti armis. Dd I9. Tertia: si finis obtineri nequeat, nisi plus faciendo , quam per se suis requireret, hoc perinde licere dicendum. st 2O.. Hinc Plus capere ex hoste fas est, quam ille nobis debeat;
ut tamen quod abundat, restitum tur i deductis impensis, si bellum statim componatur. v gr. Ex eadem regula sequitur :posse etiam prohiberi alios, ne ad hostem ea deserant, ex quibus ad bellum instructior esse possit, idque facientes licere depraedari, modo publice praemoneantur. γ 22. Eadem regula dictat, si per
vim adsequi finem nostrnm nequeamus , fas esse fraudibus uti, salva tamen fide & dignitate. y 23. Doli, qui in acta negativi consistunt, sine dubio licent: qui in actu postivo, hi aut in rebus , aut in sermone committun
24. Qui in rebus, cum non habeant certam S infallibilem sipnificationem, sunt liciti: qui in sermone , ut mendacia, quibus mdes non rumpitur; Iure Gentium improbari non videntur, Jure Di vino vix tuta sit Mimatio. aa et S. Sunt autem Dra Belli vel ejusmodi, ut sine labe interna justitiae, veI ut tantum impune,& eum effectu externo eXerceam
168쪽
hus, qui bellum solenne gerunt, hosti nocere quovis modo, jure an injuria nihil refert. cc)27. Primo igitur licet hosti ορ-
eidere hosein, omnesque inter hostium lines versantes, quia ab omnibus illis damnum potest metui. dd) . 28. Imo etiam sceminas , infantes , supplices, dedititios; nempe, ut dictum, impune; non tali jure, quod vitio careat. ee - 29. Stupra in feminas, vel pueros , neutro jure licita Censentur.
3o. Veneno hostem interficere 'naturaliter licet, Iure Gentium non aeque. gg - 3I. Percu porem immittere, si fi- ldes expresse vel tacito non vita tur , utro' e iure vix tamen
dignitate salv13 licet , alioqui 'non licet. lili
ga. Post corpora, res quoque tisium auferre, abigere, rapin ire, perdere, licet ; etiam res s
cras, ct religiosas. ii 33. quisque capit , facis suas, nempe, si nomine proprio illas capiat. lik
hos multo magis servare licet ad
serviendum. il i3S. Unde jus .vsta V necis in
servos, & facultas quidlibet imperandi, Iure Gentium recte e Ercetur. mm
36. Quod jus in singulos, idem
in universos competit, ut victoream civitati formam det, quam
voluerit, estque hoc imperium in victoris patrimonio nny 37. Porro ad personas, ct res privatas ab hostibus captas, Iure
Gentium obtinet PosT LIMl Niubs,
quod definitur: Ius ex reditu is smi pullicos. 38. Estque duplea , personale, S reale. spp 39. PeUonale Posthmnium est jus, quo is qui captim ab hostubus, ct eodem bello reversus est, perinde omnia recuperat sua jura, ac si captus non sui siet. qq 4o. Reale postliminium essicit , ut res ab houibus cWae, iisque iterum ereptae, prioribus, dom, nis restitui debeant, scit immoti les. rr
41. Mobilia enim sunt in pra da , nec postliminio recuperantur, nisi quae res usum in bello habeant; ut tamen ab his arma ct vestimenta excipiantur, quia haec li) ἀ t. l. r. AE n ἀ L
169쪽
haec sine dedecore non amittun-lpossiminio. Adde Grotium lib. s. detur. De hoe jure videantur Icti jur. bess. N pac. sub sn. pa m. ss in I. I 8. de Captiuis N
me Fide Pubtica, dum Bellum geritur, lis dum Anitur.
Naturalis obligatis , quae ex me data oritur, etiam viget inter hostes ; quia promimo justribuit ei, ό quo acceptatur; nec aliud ad hoc requiritur, quam ut rationis sit capax. 9
nec latronibus, nec Urannis D talibus, fides data infringi possit; nisi remedio Puris Civilis , quod illos loco poenae juris effectu pri- Vet. b)
sit coactus ad fidem dandam, hic non tenetur, nisi iuraverit; quinniam Deo non obstat metus eX
na; nam jus externum latrones ,
quique secietati hominum noxii sunt, nullum habere possunt. d s. Ad fidem, durante bello, per
tinent INDUC IAE, per quas intelligitur conventio, ut partes ad tem
pus bellicis actibus abstineant. se 6. Pacta captivorum cum hostibus omnino valent. f)7. Et dimissis sub conditione redeundi captivus, ni faciat quod convenit, redire debet; etsi per ipsium non steterit , quominus fuceret. o8 Qui colloquium facit cum hoste , tacho pacto eatenus, de non offendendo, obligari intelli
9. Conventio , qui bellum snLtur, PAX est, quam inire potestis, qui Summam habet Potest tem. Ducum pacta sunt 3PONsio-NEs , inquam. Vid. cap. XI. de
170쪽
xti. Si dubitetur de inserpreta- . Ig. Facta suis rum rumpitur monunciandum est ad-spax, s samma potestis id scium versus eum , qui legem elarivi trit, at reparat e nolueritia svi dicere potuiti k ra. solet consumiui pis o μII. Rum tiar Pax, cum quidlDinus, quos violata pace iure adversus pacta conventa commit- exim a licet occidere, jure incernotitur, quanquam nova belli caua sic liceat loqui non visi ob eiu pace integra etiamnum, hoc est,ipam ipserum. O non violata, praeberi potest. l ετ r. p
quoque Civitates & Re . aliquis imperii, ut cum Ath vel 1psa mustitiam extincta, velinienses, bello Medico, urbe d ejus unione sublata. u , serta, naves conscenderent. 9 2. MuLTi Tuno perire potest , 6. Frema quoque Imperii muta inundatione, terrae motu, bellis. ti neque civitas neque Resipi O blica perisse censetur; semper po-s. Usio tollitur sublato omniipulus Romanus idem mansit, sub imperio S communitate juris. c)lRegno, consulatu, ct caestribus.
minum , peste, seditione, bellis 7. Unis quoque plurium popus et semitise publica. N) larum non extinguit Civitates , 5. Sed mutatio Aci non extin-lsed conjungit diversiae. o