장음표시 사용
181쪽
rum jus scilicet a majoris partis
voluntate pendet. 7. Effectus conelusionis a majori parte laetis fuit idem , qui
est in omni universitate, quae certo regimine continetur; ut decretum majoris partis , Omnium S sngulorum voluntas censeatur.
Martio fuit observantiae, is cum pars major centuriarum consentiebat, reliquae centuria, cum earum Voluntas majori parti inesset, pequidem rogarentur, ut memoria prodidit Dion ius Halicarnasenses lib. IV. cap. 2Φ.9. Hoc autem ex praevid submissione , renuntiatione singulorum manasse , tam certum est, quam clarum, quod in libero populo non detur exitus dissensonum , nisi hac via , vel pugna belli . Io. Insgnem igitur Itiris impridentiam mimadvertere . licet in his verbis, de unione liberi populi secta in civitatem , prolatis: Coiere in foedus.societatem Di in qualiter conservandi cauta,nec ulli suo juri, in quod erant geniti , veI verbis , vel animo RENUNTIAUDRANT. pag. 26.
II. Namque libertas faciendi quod libet, in quam maxime sumus genti, per foedus civitatis & Imperii Popularis, majoris partis ar-
s bitrio subjicitur, in casum, si quem
in minore numero esse confingat, e -ique tam late patet renuntiatioi quam pene sunt actiones hum,
12. Proinde sine renuntiatione' facultatis illius faciendi quod i. bet, . si Populo secus videatur, , nullam posse constitui civitatem , t manifesta res est 13. Nec quicquam refert, quod ad vim obli,ndi attinet, utrum rectius an pejus major pars sentiat; alioqui lis super hoc judicio rem identidem ad primam redigeret
confusionem , quam ut omnium malorum maximum cives supra omnia vitare voluerunt
I . Nee aliud dicendum, etsi malitia in parte majori adversus aliquos appareret. Rus enim in m .riae patientia . longe optabilior est prae helio , idque sim
guli, antequam eveniret, rogasi praeserre non e ctarenturi
S. Proinde, qάod in thesi qui que censuit esse iaciendum . id in spothesi nemo improbare potest.' I S. Hoc Cicero dixit his veris his: ut erim Conritio liberorum re pulorum Iraecipueque hujus Prinebis. populi, o omnium gentium domini atque victoris; POSSE SUFFRA '
QUE. Nostrum autem , qui in hae
182쪽
tempestate populi jactamur, ac fluctibus , ferrι modita populi voluntates , allicere alienas, retinere partas. Orat. pro Plancio, cap. 4. sn. I7. Haec est Obedientia quam vocant PQ a, Oratori nimis exosia: FERRE populi UOLUN.
TATES S injurias. Nam ius verum Populus inique agendo non magis quam Privatus quilibet adsequitur. Et hinc pendet judicium de Petalismis 9 Osrachmis
I 8. Nec tamen in infinitum durat haec submissio & renuntiatio; non sane, si pars major coitione facta id agat, ut reliquos Omnes,
aut magnam partem .vita bonisque pro lubitu exuere possint. Id enim non esset minus malum , quam promiscuum bellum. I9. Uerum ut vis, aut damnum singulis illatum, Imperii solvendi causam praebeat , id Reipubl. conditores nullo modo Voluisse palam est; salvo tamen moderamine inculpatae tutelae comtra vim more latronis illatam. a . Ita enim in animum omnes
inducunt ; non posse Rempub. sne magnis injuriarum exemplis haberi; quae ferenda; eo quod utilitate publice contra sngulos rependuntur , ut de hoc genere Tac, tus , lib. IV. Use. cap. ψ . In. 2 r. Atque ad hujusmodi con-
sentionem sithmisti inemque To. puli facile descendunt, quoniam in foedere Democratiso conditio, spes, ratio, par est omnium; nec quisquam magis se superatum iri, quam alios superaturum praesumere potest.2 2. Equidem a dissentiente conceditur , minorem partem , utcun que dissentientem, ad sequendum majoris partis sententiam tenerisserenda
etiam minora quaevis incommoda. 23. Sed majora viala, liberorum abdiictionem , mancipationem . decimationem gregum, armentOrum , Omniumque Proventuum,
non esse ferendam. 24. Ad ea sic est ratio : Si pars major in id conspiret, ut minorem partem simul aut carptimeo modo vexet, affigat, & exhauriat , hic casus a nobis jam olim est exceptus ; etsi vix s
cultatem habeat , neque extet, opinor, exemplum.
25. Injuriae singulorum paucorumve ferendae sunt, ut Cicero monet : ut enim hine conditis is facultas Populi , ex primaevo insi- tuto acquista, faciendi injurias im
26 Nec ideo tantum laudabi liter secit Aristides, ct Camillus, quod exilia injusta patienter tulerunt; sed Themisocles , ct Coriolanus , injuste quoque fecisse j DB dican-
183쪽
dicantur , quod ob similes injurias , quas pati debuissent, bellum
Patriae intulerunt, aut pararunt. 27. Imo, unt Dissentaentes,
nec injuriae . neque juris iniqui
quicquam, major pars civitatis in minorem babet, aut exercere ussa specie, ves colore potest. . a 28. Irno pars major, addam,
agit perfide 9 sceleratὸ , ouis ninget ' jus tamen ex contensione 1tabilitum est, propter iniurias privatis illatas Imperium emistis non refota, nee Vi agendum. 29. Dictum vetus ct sanctum est, vim patris S parentibus non inferendum. Hoccene tantum de Patria , parentibusque benescis accipiemus p Digna res monitu,
stiliceti ad duros ct iniquos inprimis stestatiso. Quid opus hela notissimam
Iuris, quod est bonum N aequum, S Iuris , quod est , facultas ad
aliquid habe tam vel agendum, inculcare distinctionem ' qui nescit vita ejus , temere se talibus immiscet. 31. Sed aiunt: saltem secedere fas erit. Fugere quominus liceat male habitis , nulla Vetat ratio. Sed novam per secessionem in iisdem sedibus instituere Remp. Contra scedus unitatis esset, ct
belli principium inevitabilis. 32. Nunt: Romana plebi, quum
a Senatu , quocum comparata erat veluti minor, certe inferior civitatis
pars , durius tractaretur, secedit plus semel ex sede Patria, quod nemo veterum non laudamit, pag. 66.
pularis Imperii, quale fuit Roma vetus, ct haec verba majorem pytem e dignitate metiuntur. Tu die: Senatus fuit inferior pars ,
quia numero minor. Auctoritatis
aliquid , potestatis nihil habuit, quae tota fuit Populi, ut partis nimjoris. Denique nihil aptius in rem nostram, quam 'ecimen illud emempli proferri potest. 34. Superest aliud a mentum e Major, aiunt, para, si is toto Populo separari ac dissingui potest. omni populo est injerior; quippe qui semper rescindendi potestatem habet, quicquid major illa pars statuerit.
33. Argutantur, ct fingunt mmjorem partem, quasi semper eandem iisdemque semper hominibus parti minori praevalentem. Maser pars in fingulis decretis eum
minore comparanda ess, ut ratio Imperii intelligatre, neque ulterius
extendi potest; eum ipsa lacubias perpetua penes populum sit, qui Imperium in se habere non potest ; sed ratio Imperii, inquam , in singulis actibus, decretis , ct maxime in ultimo quovis demto elucet. 26. Dein
184쪽
36. Denique , non optu est moneamus , Partem . majorem eventu suffragiorum identidem repertam obligare ceteros; non vi Mandati ab his accepti, nec eandem partem msorem reliquis esse inferiorem. medit tamen
heic eas positiones praesumi. 37. Si qua Pacto in antecessum, quae major pars servare debeat, adjecta sint, haec servari debere non est dubium; sed de his commodius insta agetur, cap. V.C A P. I I L De Imperio Optimatium , Vzrum eiusmodi species, δε-r aris Imperii jure modoque adm1nistrandi , vix est, ut ulla detur amplius in mundo. Consu- sonum tumultuumque experientia Monarchias, vel Aristocratias, sive Regna, ct Optimatium Imperia , passim introduxit.
non constet , populi voluntlne ac tangensu , expresso vel tacito , ns Deum, constituta se oportet. Teditium enim non datur, nisi Tyrannides ponas.
quae proxime , pc utari civitatis genere abest, primo videbimus; sine per Mandatum, an per translationem juris irrevocabilem, consti
statuas, ex supra dictis intelligi potest. Nam si Mandarum sit principium Aristocratiae, Populas ausmajor ejus pars, semper est superior Optimatibus Reipubl. praepositis. Hi semper tenentur ad rationes reddendas; seinter in ordinem redigi S p mri possunt. Denique , semper iis potestas, et ii ad tempus certum, aut ad vitam consituri sinit, adimi p res. s. Haec enim est notissima
Mandati natura, quod cum totum sit in gratiam mandantis, quid de tempore aliisve conditionibus si adjectum, a Mandantis nutu, erimanet rerum suarum arbiter u moderator , deptare. 6. Non valde acutum esse opus est, ad intelligendum, quantume Republica petatur hoc impru-
185쪽
dentissimo postulato , quod omnis
Imperii vis, S jus, petendum Iis a
7. Nec minuitur insolentia dicti, hae limitatione; quod pactis inter Populum S Imperantes major aliqua potestas deferri soleat. 8. Quid enim haec limitatio in Regibus valeat , NIHIL scilicet, jam primo capite probatum est. 9. In Aristocratiis adhuc minorem habet usum ; quia in sabbliendis Aristocratiis , praesertim laxioribus . rarior usus pactorum venit. Nulla sunt in Venetis', pauca, si
qua sunt, in Batavis, in Frisis. sin
Io. Singulorum Municipiorum Ra sunt privilegia; sed totus Populus non habere solet pacta cum Proceribus Reipubl. ad universum regimen spectantia ,' quemadmodum Frisae populus nulla habet pacta cum Immobilium posse Ori-hus, quos penes est summa potestas. 6 D. Nihil apparet, quam simplex Imperii constitutio ; quae proinde ex Oratoris diseiplina
semper ab eo dependet, huic reddenda ratio, ab hoc aboleri, mu-
tari, ad Mandantes revocari , aliisve deserri potest. I 3. Hae non sunt consequentiae , quibus adversam opinionem oneramus, sed explicitae notissimaeque Mandati proprietates, quae hunc titulum audienti ultro sese offerunt. I . Si quis autem in his rebus Optimatium Imperio adscribendis nihil incivile reperiat, eum nec hoc movebit, quod secundum hanc sententiam una tantum si Reipubl. Decies, DEMOCRATIA,
modis administrandi variata. s. Nam Democratia est, quando summa potestas est penes totum
populum , qui mandat exercitium sui juris Magistratibus, ut min, stris suis. Mandatum semper reliu-quit jus ipsum penes Mandantes. 16. 'oinde si mandatum a pinpulo proficiseatur in Regnis &Aristocratiis ; hae non sunt speciei
oppostae quomodo adhuc creditum est, Democratis; sed huic subo dinatae, sive modi illius. I7. Summa Potestas est anima Civitatis eique dat formam. Si haec semper est penes populum , non potest aliunde forma Reipubl. quam a populo arcessi.
s Batavorum tamen,& Frisiorum regimen, magis esse Dinocraticum Videtur, Grotio de Ubone Emmio auctoribus. 6ὶ Immo vero apud Nobiles qua tales, 3e memoratos Pesssores coniunctim. Illi Principes, hi Ingenui apud Tacit. de M. G. cap. I 2. 2O. 3I.
186쪽
I 8. Quanto rectius Populi jus
in Optimates transatum , iisque Summa Potestas. in Arisocratiis nulli extero subjectis , competere dicitur l AI9. Nemo quidem antehac dubitavit . quin Summa Potestas , ut in Democratia penes Ρopulum est, ita in Aristocratia Penes Proceres , in Regno nullis pactis limitato penes Regem esset; ita
finire sunt soliti Iuris Publici intelligentes.
apud nos pridem nauseare sunt Vasi, non est mirum, si & haec
paradoxa praeserant..i- 21. Ceterum exempla populorum , qui Democratiam , habita deliberatione , ct expresso consensu , mutaverint in Aristocra. tiam, vel hanc primitus constituerint, pauca memoriae prodita sint ut pleraque a tacita voluntate repetenda videantur. - , 22. Cuius rei hanc ego rationem existimo esse ; quod plebs libentius paret uni celso Principi , quam pluribus se paulo majoribus. - 23. De Florentinis notabile est,
quod cum hi populariter agerent, viiquando suum jus totum in paucos conferre sunt soliti ad tempus, ct ad certas causas, instar
24. Modus, quem deinceps in perpetua transatione, sed involuntaria , similiter observarunt, his verbis destribitur a Guicciardino, Histor. Ital. lib. XI. cap. S. ad a. SI 2. quae cum venia Lectoris heic collocabo.2S. Convocato insu la piaetra des Palagio , col Dono della campagnagrogya, it popolo vi Parsiainento, cou- sentireno, che a circa cinquanta ci
rentini questa potesta cos ampla , BALIA. Id est; ,, ConVocatus is in forum palatii per sonitum
is campanae magnae populus ad , , Comitia, consensit, ut in quinis quaginta circiter cives consediis retur eadem potestas in res c, ,, Vitatis quam totus Populus ha- bebat. Hanc potestatem adeo is amplam vocant Florentini Ba- ,, siam. 26. Credo nec Oratorem n
gaturum , si hoc modo liber & sui juris populus Optimates in perpetuum civitati praeficiat, quin hivere summam potestatem, non ex Mandato, quod summae potestati repugnat, sed per transationem habeant. 27. Verum ubi de tali trans, tione non constat, videndum quid tacitus consensus serat: ut si Po-
187쪽
pulus Romanus acquievisset in ab ipsis constitutos, suo arbitra. usurpatione Senatus post Reges tu Rempubl. administrare. expulsbs, eique Rempublicam per- 34. Ipsi populi nunquam damisisset. Publicis rebus In unum conveno. 28. Quemadmodum in nostra runt, ut Vel praescriberent Opi, Patria contigit, post esuratum maribus, Vel rationes ab illis exi.
Dominum. Summa Potestas non- l gerent.
nisi ad populum per se redire po- 3S. Existimariint, quod res
terat, nec adeo ad Rectores Ci- erat, ejusmodi conventibus uni.
vitarium in Hollam, nec ad λι- versi populi, bonum publicum se res immobilium in Frisa retardari, & omnium rerum A. 29. Quoniam pauci, vel sal- Veri confusionem. tem longe minor pars populi, non 36. Neque deinceps dubita. potest in omnes habere potesta- tum est, quod O imares egissent,tem, nisi vel ex ansmo, vel exsperinde habendum ac si a populo Bello. toto id actum fuisset. so. Posterius cum nullum sue- . 37. Ardua quaeque pacis & be, ri , quo Proceres plebem sub ili negotia, ultimis S peremto. gerint, nihil superest, quam comtriis Proceram decretis, constituissensus, quo summa potestas va-ict finiri, ne tacitis quidem ruiscua stabilita fueriti moribus unquam sunt questi, id. 31. Quando igitur nihil expres-sque jam toto taculo continuatum sum est, fieri debet, quod unicetest. θ in rebus humanis fieri potest, ut 38. Nullus ordo, nulla iaculdubia voluntas e conjecturis oestas, nulla potentia totius populi in
effectis colligatur. unum convocandi. Nec ulli umsa. Ex his autem manifestosquam suere tales conventus . nisi
liquet, nostrates populos non ser deformes ocinianas seditiones. Maiaqsse tacite, sed abdicasse ab 39. Quas qui jure summae po-1e jus summae potestaris, ac ita tetatis, in populo sitae, laetas transtulisse in Optimates. adseveret, megius auctorsa. Passi enim sint inde ab inbipoliticus fuerit , quam qui omnetio, Rectores Civitatium, S Pos- civitatis Imperium e populi mam fetares immobilium, non expressὸ data arcessat.
188쪽
4ω Qtiod igitur nunquam ha-xpulo jus arma capiendi, atquebet actum exercitum, ei nec aetum resistendi. primum, nec adeo juris faculta- 46. Cum enim nihil sit conto.
tem, adscribere fas est. - statius S liquidius hodie, quis 4r. Atqui jus totius populi . quod olim Plato ad Dionem de majorisve partis , apud Frisios , rui temporis civitatibus scripsit,
ct in caeteris nostiatibus liberis οτι κακως πολιτεο-- spopulis, sive Provinciis, ut mo- l quod omnes mali adminiserentur , re saeculi loquar nullum habet i sententia quae mandantis jus popu- tum exercitum, nec habuit umi lo , mandatam regnantibus asquam. scribit , nullum unquam stabile 42. Ergo nec amas ei primus,ljus parendi imperandique relim qui semper & necessario est iniqueret. Mandanso, potest adscribi. t 47. Duntaxat, nisi palam sit, 43. Consequenter tam sua vo- l hoc agere Optimates, quod vix
luntate nostrates populi jus suum, fieri potest, ut boses 'Duli fui
quod ipsi per majora exercere po- gerant , vel civitatem pestumdent; tuissent, transtulerunt in Op L hoc casu cessare foedus civitatis, mates , quam Populus Romanus antea demonstratum est.
id se nolle facere palam testatus 48. Quod si Populus certa pacta est. ' cum optimatibus inierit, inde M. Non potest igitur populus ab initio, vel deinceps; aut si ad Venetorum, Batoorum, Frisorum,stempus illos praeesse voluerit; non a suis optimatibus repetere jus est dubium, quin acti factaque quod alienaverunt, quia transtu- optimatium post illud tempus , Ierunt, ct quod repetere iisque aut contra leges conventionis , adimere possent, si Proceres man- Ilar ipso jure nulla. datam a populo haberent potest, G. Tantum abest , ut pactatem. vim aliquam majorem Mandato , sti-4s. Ne quidem, etsi perversellicet imperii , circumdent, quod eonsulant Proceres, etsi publicam orator volebat. rem negligant, majorem sui com- so. Neque tamen illa parum si, ut sis , quam communis conditionesque faciunt, ut delarati'nem habeant, multisque ho-itio Imperii fiat Manda n, verum minibus praeter rationem gravessiaciunt. ut sit translatio condi-S. iniqui sint, non est tamin Po- tionalis.
189쪽
SI. Hac ratione meoivisi apud Romanos, accepta sane potestate summa, verum ad tempus & ad certum finem, elapso tempore vel expleto fine praescripto, nihil erant quam privari, ut jure Cives etiam privati illis restiterint. set. Nee idem adfirmare verear, si qua Respublica Rectores habeat Annuor cum summa pol state, qui post annum ut Impe-
jure belli non est fundatum , voluntate populorum expressa plerumque constituitur, idque vel simpliciter, vel cum certis Pactis. 2. Quantum intersit, utrum constitutio Regis simplex sit Mandatum , an transeatio juris quod populus habet, superius intellectum est, cap. L. 3. Nos ita existimamus,' Constitutionem Regis suessiciter factam esse transationem juris imperandi
totius. quod habet populus, aut alio quin optimates ; cui tantum derogant , quantum in iis con
rantes se gerere perseverent. 33. Ut adeo frustra Decemvirali exemplo in rem suam S mam dati probationem utantur Orato
S4. Verum, ut antea dictum. Pacta vitandae tFrannidis causa in Optimatium Imperiis adeo pauca sunt, quam rara tyrannidis in ci risocratiis, praesertim laxioribus, exempla memoriae sunt prodita.
4. Orator constitutionem Regis simpliciter factam ese Mandatum, Pactis fieri ut major aliqua potestas quandoque regnantibus tribuatur, contendit pag. Io. S. Videamus primo de Rese simpliciter constituto, sine ullis pactionibus ; quales plerique Grientis Reges olim, hodieque livbentur; qualis S Dania Rex nuper creatus. IV. f. 29. 6. Musmodi simplicem Regis constitutionem non esse Mandatum , probabimus tam ex natura Mandati, quam & ex Iure, quod in talibus regnis omnes inveniri
190쪽
7. Ad naturam Mandati pertinet , primo quod Mandans est Superior, is Dominus; Mandatarius inferior, minister: ac ita appel
8. II. Μandans de singulis rebus Mandatario praescribere potest, ct hic non tantum de dolo, sed etiam de culpa negligentiaque te
9. Mandans semper remocare potest Mandatum, modo indemnem praestet Mandatarium; non tantum si male res gerat, sed etiam quoties Mandator per se ,ei per alium res suas administrare mavult. Io. Hae proprietates non modo in privatis, sed etiam in publicis Procuratoribus, id est, Magistratibus , qui Mandatu summa potesatis constituuntur , ita se habent ac ita observantur, tam in Democratia quam in aliis civitat,
II. Sed in Regibus simpliciter constitutis nullo modo habent
I 2. Nam Reges a populis suis vocantur Domini Clementitimi, non tantum a singulis, sed etiam ab universis, populique se appellant subjectos Regum sistissimos, ut non modo Dani, sed etiam Angli πανδημεὶ congregati. 3. Ita nemo unquam Domi-
nus mandans, adversus Mandatarium suum, locutus est aut loqui potest.
I 4. Nunquam populi Regibus 'simpliciter constitutis de singulis rebus prie scribere instituerunt ;etsi taliquando supplicantes , quod
mandantis qualitati repugnat, Uideas ; extremis solummodo violentiis resistere quandoque solent. IS. Nullus unquam populus
contendit, ut jam postulatur: justi esse Regi simpliciter constituto abrogare potest em pro labitu, Npari libertate qud constituit illum tnihil naturae negotii, manifestaeque partium voluntati, magis est
I 6. Proinde Regiae potestatis constitutio nihilo secus se habet, ouam seri natura cujuslibet potestatis, cui volentes se aliquando subjiciunt. II. Minor qui curatorem, Uxor quae Virum, servus qui Dominum eligit ut juris est Hebraei, atque Romani, quam potestatem voluntate sua secerunt, ei subjecti sunt, ut eadem se eximere
sit ex Mandato, sicut non esse probavimus , debet esse e transtatione juris, quod eligentes habent, ct quod Regi cesserunt, in Cum-s que alienaVerunt. C 1 o. Hoc Diuitigod by Gorale