장음표시 사용
221쪽
tantum abest, ut insuper vi- l in irrevocabilem simul &olentiae ac libidini cujuscunque, seu Regis, seu Judicis, se subjectos degeneri animo
voluerint, ut haec potius causa suerit & occasio unica petendi Regem, quod aegerrime serebant, filios Samuelis,
Vices exceperant , a publico S recto tramite, quem Egregius ille Senex iis praeiverat, deflexisse , dum muneribus capti dus ac judicia per gra-b-tiam S sordes adulterabant. Qui ergo tantillis de causis, si cum memoratis istic Regiae Dominationis exemplis
quos jam receperant Iudices ac Magistratus perpetuos, ct quidem Viri de se optime meriti, summoque jure omni
populo venerabilis. filios, an cuiquam in mentem venire potest, illos ipsos homines. exuta adeo omni libertate , Volentes prudentesque, infinito isti ae immodico Regiae potestatis Iuri ad scelera omnia & flagitia impune perpetranda , rapinasque S gravissimas exactiones sine fine modoque exercendas, se permisisse , immo se ac liberos suos mancipavisse sua sponte
durissimam unius hominis servitutem, jure quodam sancitam' Hoccine an non Vere esset, quod vulgo dicitur, Fumum ut vites, lubenter&consulto ruere in Ignem pquod in gentem non omni ratione desectam , aut suae pi mentis compotem , qui ea i dere queat , nullus video.
Samuelis, non, tanquam Uerum aliquod jus Regum in populos, qui se eorum fidei S curae tradidissent , eXpOnentia , sed ut augurantia potius & ominantia sibi ex ex eo , quod aliis jam Gentibus accidere seleret, quid& ipsis aliquando ex Regiae potestatis abusu evenire posset, quibusque adeo pericilis se , Regem flagitando, implicitum irent. Credebant
autem hanc ejus veluti Ohi nunciationem plus ex pate no in filios affectu, quam ex vero trahere: eorum magis causae illum in hoc negotio servire , quam populi sorim inis. Melius opinabantur defuturis sibi Regibus , rejicientes tamen haud dubie suis cogitationibus jam tunc & illos , si in immodicam ejusmodi
222쪽
p. 33. modi licentiam praecipites
ruerent. Certe quam non acceperint aut agnoverint ta
le Regium in se Ius, declaraverunt satis superque primis adhuc constituti apud se Regni temporibus, quando Roboamum , clarimimorum Regum, Salomonis filium, Davidis nepotem, quia justis eorum desideriis obsequi recusabat, destituerunt, Immo in Roboamo ipsum quin dammodo Davidem Regno Regiaque in illum S ejus sa- miliam collata dignitate abdicaverunt. Quid enim, quum pariter longe maxima totius populi pars renunciaret Roboamo, nihil sibi amplius δε- re negotii cum Daulia Pessaei Filio, quid , inquam , hoc erat aliud. quam quod ipsius. Davidis Regnum in ejus nepote aboleverint 7 Neque vero est, quod reliquas heic gentes mihi quis ingerat, ct apud quas illa
Regiae violentiae exempla ap. 34 Samuele Istaelitis exposita,
edita fuerint. Nam Samuel certe aut Israelitae non potuerunt alias istic resipicere quam quae erant Orientis, &quidem illorum jam temporum in Oriente, Regione, quae omnium prima, ct deinceps ad hoc usque sectiluin prae aliis servire suis Regibus est sueta , adeo ut illa potissimum S olim S nunc praecipua quidam patientissim te servit tuis atque obedientiae gloria Regio nomini commendare se queat. Taceo, quod plerorumque istic Populorum Regnorumque initia nobis sint prorsus ignota. ut adeo quid juris Reges eorum ex populi institutis ha- . buerint, ct ab ipsis rerum
usu ceperint, vel dolo aut etiam vi quadam sibi vindicaverint , utique definire n queamus. Apud Medos certe, praecipuos S antiquissi- p. 3s. mos totius orientis, si ab
Assyriis S Babyloniis discesserimus, constituti sunt olim Reges bene morati , testibus I Ierodoto ac Cicerone, &quidem justiis fruenda, neutiquam juris istius , quod Regibus impune in se grassari, & omnem justitiam per
di causa. Neque secus se rem apud alios istic populos primis quidem temporibus habuisse, magna profecto veri-G sim, Diuiti co by Cooste
223쪽
similitudine colligitur ex eo,ilos ae homines liberos est quod Regiae Dignitatis ap-iproXime ex Humanis const pellatio apud illos, quorumi senibus ortum, vel ipso id lingua ad nostram usque me- nos docente Petro, docente moriam est propagata, mi- etiam rerum natura. Quo- nime infinitam aliquam om- niam ergo primi Reges ania pro arbitrio agendi po-spopulis ruis instituti, non p. 37. testatem, sed potius Popu-spotuerunt quicquam juris halum aut Senatum semper con-ibere ultra, quam illi in eos Blandi, pariterque cum eoiVoluerunt conserre: quoniam,
de publica re deliberandi etiam in cujusque populi, officium notaverit, ipsisquetqui quidem erat liber S suae
Regibus veluti inculcaverit,ispontis, potestate fuit, quou pa ne temere animos supra Po-sque in Imperio aut Rege si-pulum efferrent, ejus ve ra-ibi constituendo a Naturalitiones, quibus maxime, im-sLibertate recedere vellet, mo unice consulere debe- undenam tandem certius rebant, suis posthaberent. ctiusque, quam ex Historiis Verum missis Orientali-sct faetis ipsis populorum de-bus , pervestigemus potius finire atque affirmare pote. Europaeos, inque iis cultissi- rimus, quid sibi juris ac pomos omnium , ct quorum testatis vere servarint, quid originem ac natales habe- Resibus suis detulerint, quan-mus prae ceteris compertos. do iis publicae suae rei admi-Εt sane aequius est nihil ,inistrationem simpliciter Squam ut ipla sint populi no- sine conditionibus ac Legistrae controversiae Judices adiibus, quae primis temporibus ique Arbitri , habeanturque nullae, mandaverunt pcertissimi, sicuti revera sunt, Primum omnium, si in res istius juris, quod ab iis ipsis gestas Graecorum, gentis inest profectum, Interpretes.iter Europaeas vi S cultura Quamvis enim Imperia Stingenii facile principis, in- Magistratus sint vere a Deo,iquiramus, docebit nos ipse sed non aliter, quam omnia Aristoteles, antiquissimis tem Lib. humana nihilo tamen mi- poribus illos Heroas simulnus ipsum illud jus in popin Reges, non immodicam
224쪽
testatem, sed triplicem omnino sustinuisse curam: nempe , ut Sacra Diis publice sacerent , bella pro populo gererent , ct judicia aequabili
jure exercerent; immo qui busdam ex illis nihil aliud tandem relictum a suis Civi. buS , quam ut solam rei bellicae praefecturam haberent. Succenturiatus sit illi Dionγs Lib. RHalic. qui in principio , ait , apud Graecos , deinceps in
longum usque tempus , ciuitates xv. omnes administratas a Regibus,
sed ita, ut Regnum Lacedaemoniorum: quod certe Legibus non suisse solutum, sed populo atque Ephoris obnoxium , adeo ut Reges in carcerem rapi, damnari S supplicio affici potuerint , In consesso est inter Eruditos. Cum vero inciperent vinulli, ut addit, pleraque ex sua libidine agere, populi id aegre ferentes, p. 39. Regna eam reip. administrationem sustulerunt. An vero credibile est, Auditores, hisce populis unquam in mentem venisse istius Regii juris, de quo nunc ambigimusp
quam veluti templum habuerunt non literae modo ae sa-cundia, sed etiam ille civilis
disciplinae ordo, quo loco tamen aut jure fuerint Reges, testabitur Rex ipse The us, professus ultro apud Euripidem, liberam esse suam civi Inso. tatem , quippe qua non planesii . .
qua populus regnet. Poetae haec sunt, fateor, sed tamen non accipienda, ut poetica nimis, exitus probavit, siquidem Athenienses postea hunc ipsum Thesea, Regem suum, V be summoverunt, seque in insulam Scyron, tanquam inportum quendam exsilii, coegerunt recipere. Quumque
miliam ad regnum tamen re- p. quei Vocassent, mox nepotem ejus
Thymoeten , quoniam pro patria in singulare certamen descendere cum Xantho Boeotorum Rege detrectabat , suum denuo locum cedere jusserunt Melantho, qui duellum illud feliciter depugna
memorem , Regnum Omnium, de quibus constat, in Graecia antiquissimum p Certe enim neque hi ullo se Regio jure impediri censuerunt, quo minus Regem Sthene-lum , Inachidarum ultimum, extra omnem seditionem, re G a sed
225쪽
sedulo deliberatae, regno spoliarent, ut eo ornarent Danaum , qui se, quhm siti infestarentur, habitantes quippe in regione siticulosa, demeruerat ostendendis aquarum fontibus.
Sed quid ego in Graeciatam diutinas ago moras Τquum illem animorum sen- p. 4r. sus in plerisque aliis gentibus ct nationibus undiquaque se prodat; Quum omnes populi Remp. primum ordinan- Lb. δ/.tes, jus semper, ut ait Cice- ro, quaesiuerint aequabile: Ii
Bono mira consequebantur , eo fuerint contenti: Quum vera id minus contingeret , suo jure usi, eum Vnum Virum, seu Regem, potestate ipsi mam data abdicare se adegerint, ct vel suffecerint ei alium, vel omnem istam Reip. sormam prorsus immutarint. Certum profecto documentum , quam non existimaverint, se, dato Regibus simpliciter imperio , summum in Rep. amisisse bus . inque
Reges illos tran ulisse. Et IIb- I. quid amisissent, qui auctori-7 tate magis regebantur , qIam
imperio, ut diserte de Euan- ldro testatur Livius7 Nec ab. l
horret, quod de nostris majoribus Tacitus, tractari apud eos in Conciliis potissiimam D. Reip. partem, inque Reges audiri magis auctoritate VI . suadendi, quam jubendi potesa-p. . . te. Appellent sane, quiqui velint, tales nomine tantum Reges , dummodo liqueat manifestum plane in modum , antiquissimos plerosque, immo haud dubie omnes, qui primum Reges appellati, non alio fuisse jure : atque ad
jus illud, quo hodie Principes supra Leges ipsumque
populum extolluntur, necessario aliud quid esse, quam proprie Regium , si quidem Regia isthaec appellatio , quando exorta est, nihil tale fuit complexa, ut populus , si simpliciter Regem sibi praefecisset, eo ipse detulisse illi censendus esset legibus solutum S obnoxium nemini imperium , quod maxime hujus est loci ac disputatio
Sed tamen ait Iustinus LPrincipio rerum arbitria Regum v 1.
mulus primus Romanorum pRex ex sententia Taciti ut libitum ipsi , imperitavit.ωρ.16.
Praestabant sane priscis illis
226쪽
temporibus Regum arbitria manis, ut libitum. Nempe
in judiciis S litibus idem , 'haud secus ac Iudex . qui quod postea Leges, quae nul- nullis Legibus in casus singulae tunc erant; nam neque los est altrictus, controver-
populus, ut ibidem affirmatisias dirimit, ut ipsi aequum Iustinus, ullis Legibus teneba-sct bonum videtur, licet il-tur. Leges inventae sunt tum lud tape sit iniquissimum. Α- demum, quum Vitia ingeniiigitur enim apud Tacitum ex humani jam essent usu co- prolata de Legibus , quas gnita. Quin immo praecipuaeiRomanis ante Servium nul- earum ex delictis sunt natae,ilas ait fuisse, sed tune demum ct idcirco in corruptissima sancitas, quibus etiam ipse R quaque Rep. quamplurimae,iger obtemperarent; Tantuitiat rudibus adhuc hominum abest, ut fuerint illi apud ani s simplices fuerunt & Romanos legibus soluti, aut paucissimae, immo nullae, ut omnia, ut libitum ipsis, age- dixi, sub primis Regibus , re potuerint. Q id, quod quibus proinde feruntur pas- Sallustius disertuli me impe-sm Leges veluti successisse. rium Romae fuisse legitimum, p 4s.
Quum igitur Reges illi jus t ramaen imperii Regium dicat
dicerent, prout ipsi jus ac Scilicet quo juris vinculo Re-6. Ieges naturae interpretaren- j ges istic subjecti erant Legi. tur ista animi facultate, quae t gibus , postquam jussit eas ab natura est hominibus insita populus, eodem etiam ante discernendi aequum 'ab ini- I Leges auscultare populo huic p. q. quo, sane quam tunc regum i debebant, quippe qui jam
dicta arbitria pro Legibus t ab initio in Rep. praecipuas
erant, hoc est, Reges erant i sibi partes vindicaverat sum Arbitri in litibus S causis seratque per se gerendas, cu- nulla Lege definitis: senten- randasque. Quo enim certio-tiae eorum ex aequo ct bono ri argumento declarari polutae idem tunc praestabant test, penes populum Romu offieium, quod postea Leges nae Urbis summam suisse to- de jure privato constitutae. tius Reip. potestatem, quam Eadem porro ratione imperi- quod sibi habuit ac servaviti tusse dicitur & Romulus Ro-ijus pacis S belli is quod suos
227쪽
ipse designavit Reges S Magistratus; quod nihil ista in
quod denique ad eum etiam provocatio ab Regum Iribunali capitalibus in causis suit sacta , ut docuit teste Seneca Cicero in libris de CVIIIJRepublica. p. 46. Fateor equidem durius postea S adductius regnatum plerisque in gentibus, etiam in Urbe Roma, etiam a Romulo, sed factum id nullo, ut plurimum, jure, sela vi, ct saepe factione populari,
qua pene omnium populo. rum libertas convulsa est, Sprostrata jacet. Quin & quum
exempla latius serperent , suoque contagio infecissent plerasque jam CivItates, largior ultro , plerisque tunc Regibus majorem quoque , quam priores habuerant, a Civibus suis, ex cum iis inito , permitiam fuisse potestatem, minime tamen infinitam illam impune quaelibet faciendi licentiam. quae nobis Regii juris specie ex Samuele obtruditur, quae-oue ab homine libero simul non insano aliis in se concedi vix potest Qua in re,
non mihi velim, sed Aristoteli, Regibus ceteroqui neutiquam inimico , credatis , affirmanti, neminem liberorum p 47. hominum sponte sua sistre aut G. Iusinere imperium vel Mona trictiam , puae rationi reddendo non sis obnoxia, quaque Reip. administrationem no ut Ciuium, I ed ad suam unius utilitatem
illud verum est, ut est, unde ergo in liberis Civitatibus controversiam illud Jus ad Reges pervenit 7 Non utique ab hominibus , qui sui erant juris, suaeque spontis. Minime omnium ab illis, qui inter populos prudentia
atque ipsam Civilis Sapientiae dostrinam profitebantur. Hi enim si quando ab aliis in consilium adhiberentur de constituenda Reip. sorma, quid iis suaserint, discamus sane ex Platone , Philosophorum omnium Principe , qui consultus a Syracusanis, quum Dionysium illi minorem expulisient, jubet eos p 4 . ita componere Remp. M CLIginibus sit Libertas cum Regno: Reges imperium habeant populo subjectum: Leges vero domi intum obtineant supremum non modo
228쪽
modo in alios Cives, sed S in ipsos Reges , si φuid hi comtra eas committerent. Utinam,
utinam praestantissimam hane Civitatis speciem Gentes cunctae & instituissent, & pintui Tent servaret Vtinam tales semper consiliarios S amctores rerum gerendarum haberent sequerenturque populit Sed fatendum est, saepe eos sua imprudentia lapsos , S popularitatis captos illecebris , ita summae potestatis administrationem Regibus demandasse, ut non quidem suum S supremum jus in eos
transtulerint, sed tamen illud deinceps adversus eoruni violentiam non : valuerint
Nihilo tamen minus siquando postea experimentis ης. ipsis comperirent, sua se spe, quam de iis conceperant, falsos , viderentque eos vi
ac libidine grassari in quost,
het, tum sane, quam non existimaverint hoc esse jus Regium, ut non liceret neque populo resistere eorum violentiae , multis profecto S clarissimis, quotiescunque potuere , demonstraverunt documentis. Non dicam,
quod Hranni nomen, quo Τ Ι O. . primum significabatur apud Graecos simpliciter quisque
Rex aut Princeps, invisum adeo ac detestabile evaserit omnibus pene gentibus, ut proprie denotarit Regem ,
IAgus, qui jura patriae opprimeret, suamque potestatem in Cives violenter eXerceret; quod ipsum hoc Regis vocabulum Romanis quoque eadem de causa tanto in odio fuerit, ut invidiosissima cum acerbitate eXprobraretur illis, qui praecipuam quandam in Senatu aut Foro obtine- P, sinrent auctoritatem, quasi &ipsi supra Leges se efferrent: immo ut prudentissimi ipserum Caesiarum Regis appellationem tanquam maledictum aliquod aut opprobrium CX- horruerint, seque Caesarei es uet. non Reges , ita sie salutantibus GAEI responderint. Illud vero haud v 72 possum , quin vobis iterum atque iterum inculcem,quod, quandocunque Reges in eam praecipites irent sententiam,
ret, ct Impune quaelibet sacere , id demum esse Regium': atque adeo si jam calumniis S rapinis animum applicarent, vel simpliciter
229쪽
dominationem supra Leges exercerent, quod, inquam, populi tunc omnes, qui quidem non essent plane barbari aut stupidi, sine hae litatione tales Principes, quintiescunque lacultas ipsis esset, removerint, civitate exterminaverint, & saepe etiam
P. I , mortem oppetere coegerint,
facturi id haud dubie saepius, s saepius fuisset copia. Quin si
ipsi, vel non possent. S siqui tamen suorum Civium privatim tam gloriose faci-' nore patriam demereri Suindicare sustinuissent, immensis illos honoribus Slaudibus in caelum usque semper extulerunt, longe alia mente praediti, quam qua nunc traditur, nefas esse non
modo singulis, sed etiam omni populo, Reges suae libidinis potiorem, quam justi
S aequi, rationem ducentes in ordinem cogere. Fatigarem haud dubie vestram , Auditores , patientiam , si oratione mea exsequi tentvrem , quae in hanc partem de communi cunuarum Sentium consensu cum ex aliis , tum inprimis ex Cicerone ,
stianarum rerum Scriptore antiquo, commemorari Possent, ut omne illud pesserum p. sv. atque impium genus tyranno. v.
rum, hoc est, Regum, quio se praeter Voluntatem populi.
supra Leges escendunt, extiminum communitate extumbandum censuerint . ut Graeci is νε etiam Deorum honores tribue. μυ-rint iis, qui Urannos, licet a populis vel cliserto vel tacitot consensu receptos , necave t rant, immo ut eos non Graecit modo , sed omnes hominus ad Sozomeni usque aetatem Iam laudare fuerint soliti. Sed malo his praeteritissi M. devertere vobiscum ad Sa-lib. VI.crum nobis Codicem. Video penim passim istic populum Israeliticum ipso helli S victoriae jure oppressum, arma tamen, quum durius haber tur, adversus Victores, &Dominos , S suos jam ab longo tempore Reges . fi-i denti animo, Deoque benei juvante, cepisse, jugumque sibi impositum exuisse. ULdeo istic privatum hominem a Deo excitari ad Eglonem p. s3. Moabitarum quidem , sed
decem atque octo annos etiam Israelitarum, Regem in Aula ipsius obtruncam dum Dissiligod by Gooste
230쪽
dum , quum ille graviori, quam saepe ea etiam penitus
quam fas erat, servitute hos- amittant. At Deum quoque ce premeret. Non retero ejusque oracula in hasce paditamen haec, Auditores, ut tes advocatum iri, nullus sa-
ea in exemplum. quod imi-ine credideram. Quid enim ptari quibuslibet liceat, prin Sanctissimus ille Deus, ille,
ponam , aut ut temere adiiqui ab omni vitiorum labe
mem & veluti telis instruam est omni modo purissimus , Civium manus adversus suosiqui abhorret planissime &Reges vel Principes, sed ut detestatur , quicquid ea in ostendam solummodo, neque rebus humanis exsistit inse- Deum, neque homines san-ictum, ille, ille ergo nefas . xisse jus illud Regium, quo, appellaret fas, pravum dices ipsis libeat fas humanit iret rectum, iniuriam ab ho- tis negligere, atque omnesimine homini faederato, imperverti animi affectus laxisimo hominum multitudini . 'veluti habenis effundere iniquae se unius curae commise- populum, huic contra nem rat, factam, speciosb Iuristiquam liceat adversus illos, elogio ornaret 2 Ille istic tale ptali modo in se grassantes, se Ius Regibus daret, qui lon- suosque liberos S uxores, ge aliud iis Mosaica in lege M i-ι- suas possessiones & opes , praescripserat, qui praecepe- suam sibi libertatem ac ius rat iis, ne sibi praeter mo
ab Natura datum asserere ,ldum praeterque aequum a p. s . atque illatam sibi vim vi e-igerent seminas, equos, au- pellere , vel saltem Regibus,trum argentumve , neve se ut res suas sibi habeant, re-iesserrent supra fratres, seu nunciare. consanguineos, hoc est , Ω-r.Sam. Sed quid, si ab ipse tamenipra Cives suos: immo qui' Deo diserte satis hocce jussper Mosen, si qua fides
Regibus communiter tribu-isepho, monuerat disertissimeD , tum vel concessum in librospopulum. ut obviam Regiis Q. Samuelis reperiatur 2 Enim-siretit conatibus, si id ab eo
vero non ignarus sum, quam ageretur , ut evaderet po- . raro homines vera rerum vo-itentior, quam ipsis expedu