장음표시 사용
242쪽
Ei apud Academiam suam fecerunt,
Accedunt amoeniora quadam alia.
244쪽
D. G. Principi Nataviae &c. Comiti Catimelibociae, iandae, Dietzae, Spiegelbergae &c. Baroni Lies idiae, Domino Belisteinii &c. Gubernatori & Capitaneo Gene trali Frisiae Hereditario: &Groningae omlandiae Drentiae que Praefesto domi militiaeque Supremo. Acad. Fran veranae Luratori Honorario, Magnificentissimo. &c. &c.
245쪽
Celsissime PRINCEPS Nobiles & Potentes DOMINI.
Ii orius Licinianus Senator quondam Romanus iniquitate fortunae, an Priucipis sui, ὸ Senatu ad Eloquentiae prο-i fessionein redactus, in praefatione primi actus dolenter Nigrauiter dixisse legitur: tibi fortuna ludos fa-
etsi facis enim ex Prosinoribus Senatores , ex Senator bus Prosectores. cii sentensia tantum bilis, tantum amaritia,
Dis inesse, Plinius censet, ut Lacinianus ideo professus ei videatur, ne hoc non diceret. Me quoque, Celsissime Princeps , de Prisessore Senatorem nihil ejusmodi expectantem honorisce fecisi; Senatore Proseo rem denuo. Tu Proceresciue Nobilissimi, non fecistis haud Iane, quod indigne habitum me judicarem, s ad veteres Musas redire cupienti Beum in spectatissimo Ordine capere licuisset; At tamen honoris caus meique S Amplissimae Curiae Reipublica respectu faciendum censubtis, ut
E senatoris rutilo noscendus, apud Academiam Reipublicae literaria com- oda pro med facultate promoverem. Atque transum abest, ut hae mutatio cum I,iciniani casu quicquam habeat commune, potius ut omnia summi bene isti vim essectumque mihi famili ue mea prae terint. Namque cum plures jusaeque rationes ad tranquilliora studia redeundum mihi derent, easque tibi, Celsissime Princeps, pro facilitate benevolentiaque erga me tua probesem, ne alteras quidem meas magni momenti preces a pernatus es, quin annuisti, ut Senatorium munus, quod totum Tui muneris erat, in stium transferre liceret: Haec enim mihi amicishue sola ratis exeundi E Senatu, non modo honesta, sed etiam judicio populari speciosa videbatηr. Cum autem una me disperiatas, jumentus siti, .rnase
daret, Nobilis usque HARENIUS pro sua gravitate prudentiaque sal
tare messium commonstrasset, aeque facilem in hoc amplecte=ido ran buisti, Vestro ue Nobiles atque Potentes Domini favore, nec non re. latione DAum est, ut Illustres Ordines amplissmd Secretarii sui dignitate meum filium cohonestaverint. Tu vero, PRINCEPS, ne non Ande sperata surrogatio, pensata videretur , absens , etiam mandata dedi Reverendo Ampsissmoque Viro, Iohanni van der Waeyen. Tuae Ce
studini a Confiliis, ut solertissmo ita Melissmo, ageret apud Magistr tau inclyta ciuitatis Govarienses, Tuo nomine, quo consiliarii quoquo
246쪽
Pensionarii honore eundum melim stium avgcre vellant. Puod ille pauiae pro tuis voluntatibus , pagi amore twsri, industriaque res gerendi effecit , qud antehac S in Senatoria dignitate mihi concilianda S in exitu decora deinde moderando versatus fuerat. Nunc Cestudini Tua vobis usNobiles ac Potentes Domina submissa manu omero Auspicia functi nis, qud me novo exemplo Patris beneficentissimae addictum mancipatumque voluisis. Non arbitratus sum pudori mihi fre, si quod nomen ιος me publice gerere noluisis, ejus ego vim domesticis ociis juventuti repraesentarem. Quod animi propostum re jam lectuque probari coeptum in his paginis non uno loco expostum reperieris. Es-Collatio prima
Iuris Frisci cum Romano, in Illustri auditorio habita; sunt insuper aliquot orationes, cum hac occasione, tum alias habitae , argumento non eloquentia se commendantes ; quam assectare cum ita recitarem, luasi
scripta non essent, supervacuum vel ignoscendum fuit. Vobis autem ideo dedicandas putavi , ut morum auctoritate haec Auspicia capta, futuraeque exercitationes habenda Iunt, horum favore praesdrolue primum hujus generis scriptum prodeat in lucem; donec alia, liberalitate vestra digniora, s mearum id erit virium. elaborentur. Interim his verbis publies Vobis gratias agere maximas volui; habere nuη uam de iam, neque precari, uti vos Deus optimo publico diu conservet, omniburque fortunae animique
247쪽
Habita ante primam Iuris Frisici cum
Romano Collationem, domi ipsius a. d. VII. Eid. April. cI Ioc LXXXu. Qis rationem reddit, quur, postquam ex Antecessore, locum in Suprema Frisiorum Curia accepisset, inde sos triennium rursus ad tranquil-tiora studia se contulerit.
Praeterea de antiquo & recentiore modo disputandi conserendique disseritur.
CP Usme se Iurestri me PRINCEPS, Gubernator hujus
Pr nciae Hereditarie, Curator Academiae Honorarie, Magniscentissime, Domine Clementissime. δι tres Ordinum Generalium. Frisiae Deputatorum, Curis Suprema, Admiralitatis, DOMINI Adsessores. Tuque ὸ multis Legationibus Excellentissime Vis, S Academia Curator. Procurator Frisae Generalis Ampsiissime. Domini ac Proceres, qui praeterea adsis, NobiliNimi, Spectatissimi. Rector Magnisce, Admodum Reverendi, Consultissmique Professores Amici honoratissimi. Prudentissimi DD. Confites ξ' Decuriones. Polores venerandi, Doctores, atque Togati Prudentissmi, Magistri, Candidati Eruditissmi. Vosque Generosi, ac ornatissimi Juvenes Studiosis Is
248쪽
I, qutim ego me libenti atque gratanti animo ad meas veteres Musas& intermisia sacra re
cipio , tam vos, AUDITORES, aequos S intelligentes instituti mei aestimatores habeo; sicut habere me confido; non est, quod de ratione consilii mei vobis approbanda sollicite laborem. Sed lmea sic est opinio, non esse Pru- ldenti viro in ordinandis rerum lin Curiam , ex umbra auditorii in lucem magni sori translatus eram: Nunc iterum veluti poenitens suscepti muneris; relicto soro . in Academiam me recondo & quasi postliminio ad anti quam studiorum consuetudinem relabor. Extitere quidem S alias exempla Prosessorum, qui e cathedra Themidos in Senatorium Tribunal evecti suere ; qui vero
e Senatu rursus ad Academiam suarum vitaeque momentis negligendum illud populare; Quid di- erat homines 3 ct sive quaedam im- hexillitas illa , sive non pudendast animi sententia, nihilo secus ego in actionibus studiisque meis
animadvertendum censeo , quid hi 'mortales , quibuscum Vivo,
quam quid posteri, quorum nemo Sapiens sprevit judicium , snt laudaturi. Enimvero non debeo dubitare , quin hominum judicia de persena, quam per hoc triennium in Republica sustinui, deque meis viis, jure quodam suo varia & arbitraria esse possint. Qui per duos & viginti annos Academicam doctrinam pu
blice professus , inde e Schola l
i se contulerit, adhuc repertus est nemo: Proinde, recusandum mi-l hi non est, quin aequo animo cives meos de novi exempli ratio.
t ne disceptantes judicantesque seram , atque sorte an etiam errantibus indulgeam. Quo minus autem frequenter id usu veniat quam necesse sit, existimavi faciendum esse, ut antequam id acroama , cujus gratia frequentes convenistis, Auditores , aggrediamur, ingenue vobis dicam , quae mihi tam prioris quam novissimae mutationis ratio constiterit. Intelligo, si dicam, in utraque me nihil aeque considerasse, quam ut studiorum jurisque prudentiae cubtim in animo meo augerem , multis
249쪽
multis id inexpectatum minusque credibile visum iri, qui aut honoris aut pecuniae rationes in omnibus 'consiliis primarum partium esse arbitrentur. Equidem, non sequor eorum sectam , qui vetant sapientem ejusmodi rerum aliquam praeserre curam , nec utor ea conditione fortunae, ut
spernenda mihi sint dona Deorum; sed liceat hoc absque metu invidiae profiteri, me semper ejus fuisse sententiae, qua Pomponbum , e iuris conditoribus unum, in extrema senectute sic animatum fuisse accepimus , ut Optimam vivendi rationem statueret
esse discendi Cupiditatem. Quam-Vis autem haec in recessu bibliothecae g3mnasioque melius quam in medio hominum & in strepitu fori a studiosis hominibus coli &expleri posse videatur, censeo tamen haud temere laudatum esse a veteribus Afranium Poetam ,
qui Sapientiam in Comoedia siefecerat loquentem; Usus me genuit , mater peperit memoria. Quem versum qui recenset Auctor , ad eum hoc modo commentatus est: imie hoc atque verissime, ait, infranius Poeta de gignenia comparandaque Sapientia opinatus est, quod
eam sitam esse usus S memoriae di-Xit, eo namque argumento demonstrat, qui sapiens esse rerum tam narum velit, non libris solis arguedisciplinis opus esse , sed oporteret eum versari quoque exercerique in re-l bus omnibus noscendis periclitandi que , eaque omnia acta N eventasrmiter meminitae , S proinde sapere ac consulere ex his, qua peruecula ipsa rerum docuerint, non quin libri tantum ae ma ri dictitav rint. Hactenus noctium Atticarum scriptor. i) Et mihi quidem sic evenerat, ut o subselliis discentium adolestens adhuc in Doctorum cathedram publica autoritate productus, in eaque grandi mortalis aevi spatio commoratus , parum aut nihil eorum quae in ussi rerum humanarum habemtur addiscere possem. Non equidem ita me abdideram in angulos S secreta librorum, ut penitus nihil eorum , quae in foro Curiisque tractantur, audirem a que viderem , cujusmodi homines in scholis stultissimos fieri S, tyricus et arbitratur; sed tamen agendo periclitandoque in inibmam earum rerum notitiam penetrare me non potueram. Athula rei pulcherrimam facultatem deinceps praebuit Tua Celsissime PRINCEPS generostas, qui locum mihi in Supremo Senatu juridico Frisiorum , dignationσ maximis in Re-
250쪽
puu honoribus parem , measque for-runas revera transcendentem, snetilla ambitionis respectu Horioso exempla deferre volvisti Atque tum id tempus eluxerat, quo doctrinam
4 libris disciplinisque studiorum haustam, & exercitiis commissionibusque Academicis auctam viva exhibitione periculisque rerum instruere atque firmare liceret. Nec vero metuendum fuit, ut obliviscerer, Auditores, operam dare, quo commodum illius optatae magis quam speratae occasionis in rem utilitatemque meam studiose converterem. Quod adeo bonicum venia vesticiat, utar hac libertate . utobiter vobis exponam, quae ratio, quis ordo laborum, in hac opera triennali, quam sero navavi, servatus a me fuerit, ut.
iis auditis, existimetis, jure mindo, an injuria causam mutati vitae instituti, cultum ingenii doctrinaeque suisse declaraverim. Primo omnium ab ingressu in Senatum complexus sum animo meo divisionem totius Romanae Jurisprudentiae in partes duas, alteram quae diversitate Rerumpublicarum, mutatione temporum , atque morum his diebus, ne quidem in patria nostra, juris scripit alioqui tenacissimi usurpatur, ct alteram . quae rationibus semper & ubique valituris subnixa, neque legibus aut moribus abolita nostris, hodieque servatur. P tavi recte me facturum, si hanc posteriorem inde ab initio in ordinem scriptumque redigerem, eoque velut in adversaria congererem , quicquid in dijudicatione causarum omni die memorabito ventilaretur: essectumque id dedi celerius quam pone credideram , adjutantibus aliquot studiosis adolescentibus, qui manus suas calamosque dictanti impigre commodavere, dum opus ipsum accessione rerum, identidem in
foro occurrentium, nivei instat orbis adsiduo cresceret ac invalesceret. Visum etiam conVenientius ingenio illius scripti, ut codem cuncta sermqne, quo in
senatu tractabantur, eXararem,
non quia minus ad laboriosum, sed quod ita comperiebam, Vernacule cogitata mea clarius S simplicius fluere, dictaque propius ad captum popularem , quo me demittere volebam, accedero, quam si erudito sermone res quotidiani usus essene voluissem.
Nec est quod dissimulem inditores , me , cum utilitate tum voluptate singulari in hoc novo genere studendi esse versatum. Nami praeter quod homini studioso disi cendi proscctu nihil dulcius esse potest , haud facile dixerim ,