장음표시 사용
241쪽
adest,mixtio non est complet ea praesent aiabluta, & completa iudicatur. Prael re mixtum vi mixtu,differt specie ab Elemento milcibili; disterentia spccifica si ib- stantiarum ad iubstantiam pertinet i quare mixtum per sermam si ibstatutae dicitur mixtum,& ea sola est proprius terminus mixtionis. Insuper, qualis est via, talis est terminus; via mixtionis nedum est remissio Qualitatum,verum insuper formaru substantiae, ut apparuit; ideo terminus & Qualitatem & Substantiam debe t includere: Qualitatem quidem ut parantem, Substantiam vero ut perficientem.Hoc manifeste affiniat Arist.in secundo de ortu & interitu, 8. inquiens' primo quidem EIementa ita transmutantur,ex his autem car ossa,& consimilia fiunt,&c. ConspicuEArist.ait,quae fiunt per mixtionem esse Substantias,& propterea terminum mixtionis constituit Substantiam.Hoc afirmauit Aueri in primo Phys. 17.inquiens, Aristotelem in lib.de Ortu & interitu loqui de generatione unius ex multis, hax autem mixtio est,quae non diceretur generatio,nisi terminus proprius eius esset substan tia,na datur generatio unius ex uno, dc unius ex multis, qualis est generatio mixti ex EI mentis, & est modus quidam generationis. Quare dicendum puto, finem mixtionis internum esse duplicem,unum disponentem,alterum proprium Sc perficientem, namixtio est complicatum quoddam ex alteratione de generatione, ex parte alterari nis pro termino habet Temperamentum, ex parte mutationis Substantiae recipientis magis Se minus, pro termino habet formam mixti, & hic est terminus proprius di principalis. Rationes aduers, facilE diluuntur; Fundamentum siti tum ex definitione mixtionis,quae dicitur unitio alteratorum, iam est euersum per ea quae dixi, &praesertim,quia alteratio ut in principalem finem , dirigitur in formam Substantiae. Addebatur, quod tunc mixtio esset generatio. Respondeo, mixtionem non esse generationem unius ex uno, tanquam contrarij ex contrario, ut Aeris ex Aqua, cum uniuerso interitu antecedentis, in qua significatione Arist. ait mixtionem a gener
tione distingui dico tamen cum Averrori in primoPhys. 37-esiegeneratione unius
ex multis modo aliquo seruatis,ita tamen ut nouaserina consurgat. Dicebatur teriati quM Arist. de Generatione mixti seorsum loquitur, nempe in principio quarti
Meteorum. Respondeo, generationem mixtorum sitnilium partium dupliciter comsiderari posse. Primo ut proximε consurgit ex conspiratione quattuor Elementorii inuicem agentium,& se mutuo remittentium,adeb ut medium consurgat, & ita dicitiirmixtio,cui opponitur resolutio. Secundo,ut mixti serma consurgit,& ex acti ne caloris contemperati a frigore, & passione humoris contemperati a sicco,& te minati a calore proprio, praecurrentπcoetione, cui generationi mixti opponitur putredo secundum quam cosiderationem de ea Ioquitur Aristoteles,in quarto Mete rum. Prima consideratione mixtum selum gignitur proxime ex Elementis,ex quorum remissione fit caro,os,& unumquodque aliorum mixtorum, ut ait Aristia in s eundo de ortu & interitu, 8. Secunda consderatione magna ex parte mixtum rinum fit ex alio, ut caro ex sanguine, sanguis ex Chylo- Ea prima consideratio anteis
cedit secundam, ideo Arist. prius de mixtione, mox de mixti generatione loquutus. est: opposita horum, nempe resolutio & putredo, manifestant varietatem eorum modorum generationis mixti. Addebaturdemtaa,mixtionem fieri per Qualitates, &ex Quesitatibus. Respondeo, fieri pereas ut per instrumenta, &ex eis ut ordinatis ad sormam mixti. Quomodo autem intelligenda sit sentciuia Aristotiprolata intade partibus
nasium,in praecede libus pate seci.
242쪽
De Mixtionesiuomodo ex vari formis Llementorum, fς ex variis actionib-sgeni
post noua Mixtiforma. Cap. X I I.
aerimon exigua est dubitatio, quomodo ex varijs Elementoru sormis consur Q gere valeat forma vita,& ex varijs actibus actus virus,cum tertitim sem- per dicatur consurgere exactu,& potentia, non ex porciaria dc potetia, Duai furi nec e actu,& actu. Et praesertim id difficultatem parit,quod dictum est, mina. gradu, tornaarum Elementorum,etiade rearadus forma mixti, nam illi vel si inigra dus cssentiae, vel gradus cxistentiaemon essentis,quoniam omnis serma in indiuiti bi li est posita,& se habet perinde ac species numeri, ut dicitur in 8. Metaph. crant. I e.
Neque dici possunt gradus existentiae,quia illi sunt gradux indiuiduales, non distin
ct specie, varietas autem inter Elementum Sc mixtum non est varietas secundu nu
adlisi. & indiuiduuna,sed secundum spcciem. Respondeo, minime csse absurdi di
cere ex sormis Elementorum nouam sormam consurgere, cum earum remisso in vi
teriorem formam dirigatur, Ac dum id fit, non omnia obtinent locum actus, scd seir per aliquid gerit vicem actus,aliud potentis: de loquendo de formis hoc contingere potest quattuor modis. Primo, in formis stibordinatis,quarum an cedens parat pro subsequente, ut Temperamentum pro forma Mixti, de haec pro Anima,na anteccdes seruat conditionem potentis. Secundo, facta cona paratione inter duas cotrarietates
pro constitutione unius Temperamenti,nam citor de frigus sunt tanqitain actus,hii mor de siccitas tanquam potentia, ut patet ex quarto 11 ct colu.Tcmo, inter duo co traria se remittentia, nana remittus ut remit ictas,dicitur actuS,Vt remittitur, po toti a.
i Quarto, inter Elementsi dominans, S alia, Elementu enim quod don inarii Kest ran 'tiam actus, reliqua vi potentia. Qtii modi omnes locum habent S apparent in Mi xtione, psssertim tamen icrtius Ac quartus ad rc faciunt, vico sideranti redditur no
D tia. Sed qu rebatur, quina sint illi gradus Respotadeo, eos cile gradus existentiae
includentes essentiam,non enim datur gi adus existentie seorsum ab essenti Ladeo ut evillis varijs esseniijs Elementoriim,inctiidentibus conditiones actus εἴ potem is ut dixi, coniunctis cum proprijs gradibus existentis eorum , consi irgat essentia una, δίSolutio. una existentia Mixti. At instabit aliquis, quoniam sic forma confiirgens non erit simplex. Respondeo forma consili retentem esse ac simplicem Je Mixta, limplex est, quia est una consimilis essentia, ut sorma domus qfiam iii sex partium varietate cosurgat, tame ut sorma, per quam domus est domus,dicitur essentia simplex; ex formis variis non recipienti b. magis Sc miniis, non consurgit tertiu simplex ideo dicimiis,ex duabus speciebus non consurgere tertiam: at dum recipiunt magis dc minus d serendo propriueis valent tertium constituere. Exaditer se, rina Mixti dicitur Mixta quia non est serma prima alias non seqtiens ex alijs non cose rectas,u i sornas Elemetriorsi emblinio hinc motus ex Mixti forma prodies, dicitiir Mixtus qitia iit cu aliqlia remissione. At adhuc ambiget aliquis, quonacido con tingere possit, iliod in vino de consimit: b. Mixtis seruari possint gradus ignis impotentes & remissi , cu in vino carbones de flam-s.lisis. cficacissim , statim extinglii inspiciuntur. Respondeo, i eritari eos gradus non di istinetos, sed inclusos in forma de Teperamento Mixti, Se seruari. ii 5 ut gradus IQniς, sed ut sorins vini, seorsum ab Oi pugna &eontrarietate nec ampi ius agunt variorum Elementoria gradus ad initicem, sed redacti in unam formam, conspirant ad aet dii mdiu, i. i. alijs,dc seruandu se. Verum alia adhuc occiirrit dubitario; si s ,rma Mixti costi rgit ex sormis Elementorum, quomodo ex conspiratione eari:m,tot varia M ixtrarum genera, qus pcnὸ sunt innumera, prodire valent λ Na ex coloribus cxtrcmis, par it rex saporibus, patica media consurginat, at Mixtoria formae que d: cuntur mediare in ter eas Elementorii, pcnὸ innumerae sunt. Respondeo ex duobus contrariis vi cx alia' bo nigro,pauciora consurgere posse; at cxconspiratione quattuor Qualitatu, vel
243쪽
quattuor sormarum Elementorsi, longε plura: quoniam proportiones consiti Tentes ex conspiratione graduum quattuor soria ars sunt longe piti rus, cum poe singulorum varietates variari possint,3e prssertim plurimi fornas ex eis valent constargere, quia essentiae rerum sunt, ut numeri in indivisibili constitutae, & iacit ε variabiles.
An mixtum omne feri debeat ex quattuor Elimentis Z--m mixta misceri eant 2 Cap. XIII.
consiιrgat, iure optimo quaeritiir, ait ex uno vel duobus Elementis, F Mixtum fieri valeat, aut potius sit necessariti in pro Mixti constituta tione ola quattuor Elementa conspirare da de re opiniones sunt varis.Affrii ciuit Cardanus in lib.de Mixtione, Mixtu non constare ex Igne,nee ex Aere, sed tantili cx Terra, Aqua,& Celesti calore; sed errat, tu quia reliqua non essent Elemonia Mixti, tu quia Mixta in Elementa quattuor videmur rea sellii, tum in stiper, quia calor Cflestis distinctus specie a calore Elementorii non re peritur, cu Critim tantum facultate sit calid tim, &omnis calor sit eiusdem speciei. Scotus in a. bent.dist. II . q. unica, inquit, Mixtum et ex unico Elemento per passionε ab aliis Elementis illatam posse gigni:cx quo inserebat Eleinenta, in Mixto non seriauari,alioqii in ex omni biis necessario conficerer tr. Respondens itaque dico, Mixtum posse ccinfici ex unico, vel ex duobus Elementis, dupliciter intelligi posse. Vci yx1- M.ti. me,& hoc non contingit, qironia ea que simi secundu es smtiam & ex se ordinata,ita se habent, ut seqtientia necessario pWsupponant omnia antecedetia, Elemeta de Mixta, i cciitan eoru sormae, si in t Ordinatae scorndu essentia iri, quare serina Mixti proxi- presipponit omnes formas Elementorsi. Confirmatur per Arist.dicente, Mixta esse medium esse conitine,esse unitioncin miscibilium,& esse tale,ut ex singulis eius partib.elici possint omnia Elementa. Et in secundo de ortu & interitu, V. inquit, oia Mixta coipor qiis in loco medio sunt,ex omnib. constare Elementis, sic media et in elicitii rex Utri Utic extremis constare & hoc patet: quia remissici'fit peroppositi im ira Mixto aiue Elementa minissa sunt. Secundo dico, id intelligi posse non .pxumo, Ed per medias mutationes,& remissiones factas a contrarijs,aded ut aqua gr. . e . alias passiones illatas contrariis recipiat gradus a Itorsi Elementorum , ac ita
prostili ε ex sili Oillis fiat id Mixtu,qiiod cx Aqua sela genitum esse videtur.Sic inspici mus ex vaporib. Horatis ex aqua, Mixta varia gigni, & propterea ex eo quod illa M1xta stigmmttit ex Aqiua,non valemus inserre cum Scoto, Elementa in Mixto non sertia i Aed alia adhuc te nobis offert dubitatio soluenda,δί es , an queadmodum ex quattuor Elementis & eori, sin inis gignitur Mixis,& noua Mixti formaeonsurgit, ita in aum primis Mixtorsi somnis stibsequεtes alis gigni possint,& noua Mixta fi ri Ηκ una parte id fieri posse excpla varia patefaciusina Medici ex variss simplicib medieamentis,ilibent Mixta confici .Pharmacopol c6ponsit Titeriaca,Mithridais, miseret & alia plura, miscendo Mixta varia. Coqui P epulis paradis variaMixta permiscet, Ioviis.
igniquo pro perficienda Mixtione apponunt. Confirmatur,qitia remisso formarum ordinatur m pri lii tione sequentis forniae, dictuna autem est etiam sormas Mixtom ωι me omitti, itiare eri eis quoque noue forme prodire valent. Pnterea,id confirmant alij, quia Lacialitates copetentes Mixto conflato ex varijs Mixtis efficilint opera praestantiora Gitan comprientes confli uo ex solis Elemetuis, ut patet de Theriaca,&smili ruis. md aiunt cotingere. qilia operantur virtute formarsi Mixtorum,quae sitnt prpstitiore; fibrinis Elenretorsi Insuper, inqint Aricin Cap.de Mixtion gutta vini non misceri cu magna aqit porthi, ne, trita deperditiar, Ze stansi non inisceri, quia in halitus vortitur,qtiare ea Mixta,q non deperduiitur,nec in halitus transeat,poterat musteri γ
244쪽
steri per regulam si assirmatio est caiisa a firmationis negetitio eris causa negationis, Pro par--e contrarM. Ex aduerso talven existimo minime id esse concedendii. Primo,quia si te -Mixtis noua Mixta fierent Arte,sit fierent natura. Ars enim Mixta essiciis mulando natur. I,& tanqua Maga& ministra eius at per Naturam ea sequentia Mixtan
quaq inspicimus gigni,nisi antecedat resolutio Mixti in Elementa,vel fiat in eis permutatio Qiralitatu,& graduum formaru Elementorii, aded ut proximὸ ea seqtientia
Mixta non secus ac prima, ex proportione formaru Elementorum cosurgant,veluti
inspicimus in ventriculo ex varijs cibis in eo cogestis, gigni Chylii, na calor coques& excrementa secernens,permutat propria eorum teperamenta, unum comune imperamentum inducens, quod mox sequitur serina Chyli, non secus ac si ρxitDὸ ex Elementis fieret. Co firmatur, quia si id esse tunc informis Mixtoru daretur Ogressus in infinitu,quod renuitur a natura. Deducitiir consequenti quia pari ratione exsequenti b. Mixtis alia gigni possent in infinitum. PNterea, ut omne temperamentuproxime consurgit ex qualitatib. Elementoru,ita omnis serma Mixtip supponens temperamentum,proximὸ ex sormis Hementorum consurgere debet, nam vi top ramentum se habet ad qualitates Elementorii, ita se a Mixti ad formas Elemeto
rum. Et confirmatur,qitia ut ex antecedentibus temperamentis non fiunt teperamεta sequentia sed omne teperamentum est ex quattuor primis qualitatibus,tra ex sormis Mixtoru non est putandum consurgere nouam aliam sequentem sermam. Qua-- - . re dissicultatem soluens dico Mixtione esse duplicε. Vnam secundum sensum,& huc , . Tia concedo fieri posse ex varijs Mixtorum formis,ea tamen non Mixtio est, sed co si
tui. tio,confusio,& ilixtapositio,vel cum aliqua alteratione vel sine. At tera secundum rationem & vera,de qua loquens adhuc dico eam fieri ex sormis Mixtorum dupliciter intelligi posse. x et ita ut proxime ex formis antecedentiu Mixtorum sequens forma consurgat,& hoc patefeci non e sic concedendum; vel ita per actione ea loris permutatentur te peramenta, & gradus sermarum Elementorum,& per interitum pracedentitim formarum Mixtorum,noua forma consurgat,sequens proximε te peramentum S gradus sermarum Elementorum, Si hoc concedendum est .Hunc in modu dicri ex
varijs alimentis gigni chylum;cx varijs herbis per sublimatione gigni humorem aliquem Mixtum,adeo ut proxime illudqtioque ex Elemctis gigni dicatur. Ex hoc elia, isis citur solutio alterius dissicultatis, naqvsri solet,an Arte possint Mixta gigni λ Qua, mi at si soluens dico,ea confici Arte posse dupliciter intelligi;vel ea ut agente principaliiveigni mixta. ut Maga & in inistra Natur rab Arte v ab agentc principali,nec Mixtu,nec ulla substantia gigni potest. Ars. n. est habitus Mentis,&accidensiat nullum accidens Ppria facultate valet effcere substantia. Ab Arte autom ut mini stra NaturAnectente agentia chim patientibus,& Mixta,& silbstantiae varis effici possunt;itatame est,si ex minitatis, X his alia Mixta produca id sollina faciat modo iam explicato, n5 secus. Rationes aut adu/estra aduersς faeile diluuntur,assereb itur instantis sempis ex medicamelis, ex Theriaca,tiones. Mithr=da & Epulis. De qui b.dico,eas non esse Mixtiones,sed copositiones,& iuxta positiones eum aliqua ali cratione. Addcbatur remissionc formarum Ordinari in sequentem fori na,& formas Mixtorum remitti.Respondeo id esse verum de prima renais me,que est ea Elementorum, non de sequente prima, ut patet etiam decolori. biis nain quavis CX extremis consurgant medij eolores, qui etia recipiunt magis, &.a n sirii non Propterea ex Mixtione mediora mox alij producantur. Ratio varietatis fitiarii. ς λ quia prima renaissio vere lita principali contrariorvi albianigro; seques vero remisse, Mixtorum non fit a forma Mixti cotraria sed a prima cotrarietate, ut si remietitur color viridis id accidit,sia reinittitur vel albedo vel nigredo in eat Ilisa; similiter si remittitur sorma arguti, vel carnis, ideo remittitur,qitia remittitur coditio alicuius Elementi in eis inclus,adeo ut uniuersa in teso fit remissio Mixtorti in somnis Elemento, ut in origine sit collocata,& propterea ex sola Elementorum remissit
ne noua Mixei forma consurgit. Confirmabatur aduersa sentetia per opera px statio
245쪽
ra,eat se uentibus Mixtis prodeuntia. Respondeo, ea opera prodire ex eompositio ne, iuxtapositione, & congruente proportione sermarum Mixtorum in composito in lusarum,id enim, quod una seorsum essicere non valet, perficiunt multae simul, ut patet de harmonia ex varijs vocibus consurgento. Afferebantur etiam instantiae de vino & stanno,quae dicebantur non misceri, quia pereunt, quare si non perirent, di seruarentur, possent misceri,cum tamen ea quoque Mixta sint. Respondeo, post sent misceri secundum sensu non verri& si proprie miscerentur,id fieret modo in praecedentibus explicato.
n dentur Mixta gramora vel frigidiora flementis cur quadam cum di citate miscentur pCap. XIII L
Vm 1sixta ex Elementis consirgant; & id omne,quod habent,ex eis recipiant ; iure optimo quaeritur, quom so dari possint Mixta se
I uiora Terra, ut dari inspici inus nonnullis, veluti aurum &plumbiim Insiiper quomodo inueniantur Mixta,quae suo frigore stupefaciunt, S: necant, quod non facit Aqua,&Elemen malum, velitiati .enena, opium,Mandragora,& similia Z Inquiunt nonnulli, hoc Α, Gisia eis competere per formam Mixti potentiorem Elementis. Quod non videtur dicen dum, mila grauitas sequitur densitatem 1 Terra autem densissima est omnium. Ins mnia . per smii i tur Qualitates primas, quae Elementis competunt sammae, non Μistis. I--πρ deo alii dicunt, Mix a non ;villa esse grauiora Terra nobis proxima, at non ea quae proxima est Centro Quod etiam non videtur disendum, quia nunquam perprom dissimas Terrae Mones huiusmodi Terra grauior est inspecta. Pmpterea, re*-dens dico, Terram puram non dari, S ea quae a nobis inspicitur, implara est, praeditaporis Aerc plenis,& a calore solis raresina;metalla autem loco Aeris includunt A. quam, ac insuper congelationem & condensationem, & ob id videra grauiora non
Terra absolute pura, sed ea, qu. v inuenitur. De venenis frigore necantibus, dico, ea prat sertim lion operari pergnidus formae Qualitatum, sed virtutis, nam operantur . perserinam Mixti,ut peragens principale;per Temperarmentum, ut instrumentumeliis. instrumenta autem vario modo directa, & virtute variorum dirigentiam varia prodncunt. Insuper,Mixtima faemiliarius,& intimilis agit in Mixtum,quam Eleni tum 'hinc Mixta iriuriunt no:I Elementa;&frigus cum aliquo deserente tuli mi, timius roseigerat , ut intimius refrigerat Aqua aliquantulum praeealeficta, qtiam mctii frigida. Addo tertio contra rietatem versari inter ea, quae sunt eiusdein gradus, &sub eodem genere,ideo iure unum Mixtiun magis est contrarium alteri Mixto, qua Elon2ntum Mixto,&itam: gis propriὸ id destruit. Hinc oritur, quod venentura viari non est vetico utar uteri,ut Sturmis nuti nur Napello,quod alijs est venenum. Ob
id etiam remedia aduersiis venena non sunt simplicia corpora, seὸ mxta, eli animal priditi in veneno,etiam includit Antidotum ne tibi obsit,quod Mixtum est.Sed quet cirrit lar adhuc, cur imi acia& Icntore praedita,ut pix, oleum,& similia dimite miscean cia δε--tur λ Respondeo, Mixta non propriε misceri, sed componi hireta poni , nisi fiat μνη - '. permutatio in gradibus E lamentorum inclusis, P pr cedat interitus eorum, eu dissicultatet aut componuntur,quia per lentorems: tenuitatem eu dissicultate in exiguas partes diuidun turrea tamen inuicein dum liquescunt,exactius nectuntur, e cu alio,
sunt consutalia,& per len tore mutuo se detine ita cera cu pice furitὸ ebponitur, Pars Tertia. T de Dioliroes by Cooste
246쪽
& seeundum sensiim miscemri Oleuna quium non misceatur cum Mira, sed te iniscetur tZi acu secundi se uineum liatiuio. Ratio es, quia lixiuiuinin ludit facultatε cineris si qua inciditUtorem olei; ae insuper quia lixivium per cinprem redditum est nagis Aereum qtia Aqua, &ob id similius oleo. Sed adhuc alia occuserit dubitatio, unde oritur quod cinis,de Aqua, similiter calx & Aqua non ita misceo.
. tur,ut maiorem coniti taranti nolein, nam patet eκperientia, Aea firmat Aristoteles In quarto Phusicorum, Uas plenum cinere tantum. Aquae recipere,quantum si nil crufio elacte inesset: id ipsum inspicimus de gypso Sc calce. Respo eo, id ortum duce
Miatio. ex facultate cineris dc calcis calefaciendi, de desiccandi, derelicta in eis post combustionem ab Igne,qisa facultate contraria Aquae,plurimum humoris Aquae in halitus vertunt ut sciasu constat: in super ex aduerso, a frigore de humore Aquae plurimi halitus sieci tutius in cinere,& calce,extenduntur: his teletib accedit, quod id Aquae,&eineris terrei, quod sit perest, riden tur,ex quorum trium conspiratione, id eueniare putandum est, ideo inquit Aristotellas in primo de ortu ,& interitu, sto. ea quae sint huiusmodi, non misceri ut stannum cum aere,sed balbutire,hoc est diminutE, &impersecte seruare attinentia ad mixtionem.
si mixtum aquali penitus. Cap. X V.
Atis eelebris Ae ardua est dubitatio ac inter viros doctos frequenter agit i an detur mixtum,quod aequale ad pondus nuncupant, hoc est absolu-tὶ aequale, adeo ut aequas partes cerin Qualitatum, tum sermarum EI mentorum includat λ Nam lis adhuc est sub iudice, de pro omni parte. 3 exuuis rationes, & opiniones, de qua vi proseram, quod sentio, praeaccipio vulga- eam distinctionena Temperamenti aequalis, in aequale ad iustitiam, & aequale ad pondus. AEquale ad iustitiairi est id Temperamentum, quod tale est, quale congruit illi tet, cui eompetit, de est simile Iustitiae distributitiae, per quam unicuique tribui- muri quod seritata Geomctrica proportione ei congruit. AEquale ad pondus est id , quod absolute, de exacth aequale est, δc dicitur ad pondus sumpta Metaphora a ponde Ibus,osimi ex parte aequalibus, nobis notioribus. Posset tamen ea distinctio per verba magis propria tradi, dicendo macum Aristotele in quinto Moralium Nic in uale machiol imi cum Academicis, medium, siueaequale esse duplex, vel Geometricu, se etν, vel Arithnaeticimit Medium Geometrictim inconsimili ratione est positim, ut sex csi,o Ara si ediant inter nouem, S: quattuor, S est id quod dicebatur aequale secundum Iusti- - vim Medium Arithmeticum de positum in aequalitate absoluta Qitantitatis, ut sex mediant inter nollem& tria .Primum medium pertinet ad Iustitiana distributiuam rhoe autem ad eam in commutatione positam, de hoc est id quod nuncupant aequale ad pondus.Cum itaque consideretiiraequale Geometricum de Arithmeticum: deaeqtiali secundum Itistitiam Geometricam de distributivam, non est dubitatio, omnes eo im consentiti ni id dari,qu miam Natura distribitens Temperamenta, singulis speciebiis allud tribuir,quod cis eoiigruit de dum iii diuiduum aliquod preditum iu . rit Tempexamento medio,qilod suae sp ciei respondet, optimc per naturam dicitur
. in is, constitutum. Dubitatio est de medio dc squali Arithmetico,quod ad podus dieitur, ὸ . Ariab hoc alitem coasidcrari potest de iii Qua blatibus, de in Substantia; in .alitatib. po-
viai. u. test cons dorari vel in una sola coiitrarietate vel in ambabiis,&de omnibus est dubitatio. laetitur trabe an in Temperatnento serma mixti,detur aequale Arithmeticum,siue adpondiis, Se absolute. De hac difficultate sunt Opiniones,& rationeso, hi, 3 'utraque parte Piltantes dari, his εc similibus utinatur rationibus,de primδ, qui-ιὸ istium buscunque competit dc uiagra dc minus,c6petit etiam squale Ac ivsqualorTemper
247쪽
mento ex contrariis cimni im conseia solae competit magis & mirui ς, ut magis calidum & minus calidum: quare etiam competit aequale dc inaeqtiale. Praeterca, tuin fit transitus ex extremo uno ad aliud, nisi per meditam: at inconstitiitione Tempera. incntoriim fit transitus ex magis ad minus calidum; similiter ex magis ad minus humidum; quare fit per medium aequale. Et quoniam in transmutationiblis. omne per quod fit transitus, potest esse terminus ad quem transmutationis; Igitur etiam
medium, & aequale poterit esse terminus ad quem, & ita dabitur id aequale. Insilia per, Natura foecundissima est,&eficit omnia quae fieri possunt, de pro Univcrsi perfectione conducunt, & in aeternis esseti posse non distinguuntiir, quare cum nil repugnet dari medium idque conducat pro Vniuersi persectione, in i 'i endum est ne cessario dari ,&reperiri. Et pciae sertim, quia Temperamentum est praestantius intemperato , medium declinantibus a medio, quare cum dentur intemperata & dmelinantia, longε magis putandum est dari Temperamentum, & medium. Praeterea, dum datur unum rotatorum , debet dari & alterum : mensiira, de mens irratum inuicem reseruntur, inclinantia ad extrema mensurantur per medium εἷ qt a
recum dentur inclitiantia,&men sit randa, est neccsse, ut detur medium, quod dicitur mensura eorum. Confirmatur auctoritate Aristote. qui in secunda parte prob. a 2. quaerit, cur corpora Temperata facile labim uir in morbos, facileque curantur/quod cum quaeiat, ut notum stipponit dari temperata. Et in secundo de Anima instrumentum tacstiis in medio esse positum aifirmat, ut per illud valent sensi is extrema iudicare. Hinc iure Galenus inter Temperamenta etiam aequale enumerat. EX aduerso Auermes in primo de Coelo,com. septimo, in secundo de ortu & interitii, 48. in quarto Meteorum decimo,in secundo sitarum Collectionum capitulo postremo,&decimo Metaphysicae,com. 3 a. mperametatu& Mixtum aequale reiicit.Rationes potiores pro hac parte hae sunt; Si daretur Mixtum exacte squale,euerteretur
Aristotelis sententia in primo de C lo dicentis, Mixta moueri, sibique locum opi re per Elemen tum,quod dominatur in eis;quare si daretur Mixtum squale, id & proprio motu, Is proprio loco careret,quod naturae corporiam aduersatur.Propterea inquit Auermes in primo de Celo,com: 7. si daretur Mixtum sqitalc,id vel non mou retur, sed ubiq; quiesceret; vel moueretur in alijs locis,l: quiesceret in medio grauiu& Ieilium,quod corpus ita se habens non reperitur.Praetcrea in Mixtione semper aliqii id reperiri debet,quod obtineat locum formantis & actus,cuius facultate sorma Mixti educatur: at si cuncta suerint aequalia, nulla aderit ratio,ob quam una potiusquam altera sorina educatur,& in eo medio nil reperietur, quod actus 3c sormantis valeat obtinere conditionem. Confirmatur,quia ab aequalibus non prodit actio cum Imperio, adeo ut aliquid noui constitui valeat id enim quod constituitur est unum,& ideo ab aliquo uno,definito,& determinato constitui debet plura autem & equalia peniths,nil definitum & unum constititere valent. Insii per, Mixta omnia gignui tur in loco alicuius Elementi,quo in loco pro Mixti constitutione plus illius Elemeti reperiretur citius est locus hoc enunciatur ab Arist. in secundo de ortu & interiti, '. dicetis,Terra inest in omni b.Mixtis. quia unumqti que maximhest in suo loco;Mixta aute praesertina sunt in loco Teriae. Praeterea,sententia est Arist.in principio quarti Meteorii, timc gigni Mixta, dum Qualitates effciciates superabunt patientes,& calor terminum trafuerit humori,quare pro Mixti constitutione requiritur Impcriti alicuius. Insuper Arist.in primo de ortu & interitu,89.ait, misceri Elementa,dum eoru facultates ad quantur quod a modo:addebat quod a inodo, indicasn5 penitus equari. Clarius Io.Metaphysicς,2 3. inquit, media constare ex extremis,& includere unius extremi magis, alterius minus. Plato in Timeo idipsum assirm uit,iriqiliens, tunc misceri Element dum fit unum ex multis superanti simile, adeo ut familiariter cum victore caetera permaneant. Inquiunt itaque Aristoteles, Plato,& Auermes, in Mixtis 1 em per Elementum aliquod dominari. Idipsum afirmant Para Tertia. T a Avicenna,
248쪽
Avicenna,Algazeh&multi viri celebres.Non desunt tertio non nul Ii, qui partes has conciliare nituntur, 3c praesertim Avicennam cum Caleno,ut Conciliator Differentia I 8.dicentes. Galenum concesisse aequale exacte,solum iecundum imaginatione,& in transitu: iron autem quod pecies aliqua Mixti id sibi expotcat, & fcruet, insuper id concessisse facta comparatione cum reliquis Tempei amentis, non autem absislute,Vt Vola manus Hominis dicitur praedita squali Tena peramento,quia ad id in gis accedit,quam Temperamentum aliarum partium.
Reselutio dis Putatis de Mixto quali. Cl. XVI.
Pparuit valdε dubium,an detur Mixtum exacte mirile. Pro cuius re-sblutione accipio primo,qii ut ex sententia Arist. in principio secundi de partibus Animalium,triplex cit compositio:ita triplex cosiderari potest Temperamentum : unum consurgeus ex Elementis , eorumque Qualitatibus:alterum ex Mixtis consimilib. coinstituentibus membra, tertium ex membris constituentibus animal, quod
Tertium dicitur Temperamentum totius Animalis,praesertim vigens in Cord eiusque spiritibus,& de omnibus dubitatio est, an detur squale penitus,praesertim tala dubitatio est de primo,tanquam de origine,& 1i indamento cstero riim Temperan torum. Accipio secundo Temperamentum ex primis Qualitatibus consi rgens coiisiderari possedi ipliciter; secundam unicam contrarietatem, veluti calidi S irigidi, tantum; vel secundum utranque simili: primum est Temperamentum squale in pari cMIterum absolutὸ, facilius est dari Temperamentum squale in parte, quam absolut nam id potest esse sine hoc,non contra, non enim Temperamentis compositum erit
inuale,nis ambo simplicia id constituentia suerint squalia. Accipio tertio, & hoc dignum est consideratione, quod loquendo de Temperamento simplici, vcra est regula non dari transiriim ex uno extremo in alaud,nisi per omnia meὸia. Ratio est, quia via inter duo contraria unica est,& simp exrat loquendo de Teperamento composito ex utrisque contrarietatibus, vera non est:qilia via non est una& simplex,sed duplex, ut duae sunt contrarietates, ideὁ m transitu potest adeste aequalitas inter duo contraria, & non inter reliqua duo. Et quoniam Qualitates secundae, ut colores, sapores, & oὸores, prodeunt ex Temperamento composito primarum Qualitatum, ideo ut in Temperamento compolito non est necesse transire per omnia inedia compositorum Temperamentorum, ita in mutatione inter contraria seeundarum Qualitatum, non ost nccesse per omnia media transire, uiae enim principiorum ex quibus pendent, non sunt simplices. Demum, accipio aequalitatem contrariorum iri duobus posse considerari,ii et in gradu eorum , uel in a monet dubitatio est de gradu, non de actione, nam actio permulta connexa uariari potest. His praeas sumptis, dico, nil repugnare dari Mixtum exacthar quale,ne dum in parte, ueHun etiam absolutε,&cum nil repugnet, dico etiam dari de reperiri eluia in attinentibus ad Vnitior si persectionem, dein aeternis, ut sunt species rerum, quod potest esse, tiam sit, I huiusmodi Mixtum propria Mixti forma etiam erit praeditum. dita ostendo, qilia liquid pugnaret dari, uel esset, quia aduersaretur Naturae communi, uel propriae: non communi, ea enim expetit Universi persectionem ,& graduum omni lim plenitudinem: non propriae, quia si calor gr. ex. seruatur cum intensiore, & remissiore frigore, etiam seruari potest cum aequali, &similiter de humido cum sicco . Praeterea, si aliquid huilismodi aeqtialitati aditersaretiar, id potissimum esset, quia in Mixto alterum contrariorum semper obtinere debet Ioculi, sormantis,& actita,quod soli dominanti competit; at hoc minime obest,nec aeqitalita,eem euerti. Primo,quia ut dicitur in priuio Physcottariorum semper unum Desinet
249쪽
lacumactu,&eMessus alterum priuationi, & defeti, S idqliod actus locum Obti' - ne Bramai dicitur, hoc munciatur ab Arist. io. Meiphysi .coiu. 7. di cmuc, col. ς medios ear albo confici fle per album v t per actiim meu ars, sis iniuinni mixςO calφη . test quis nat,&terminum imponit humori, ut dicitit in quarto
vis murium secundum gradivn fiterit frigidius,vel sqὰ frigiduim tame faculta, sla manda & terminandi calori e5petit: quare si ealoe irim mediuio terminare S susin m Vale longe magis potetit id escere constitutis, in medio Secundo, id nota Qbς 'ν
quia contrarietatum semper bna obtinet locu formanti, nemo e calor & frim , lxς mmateria Sesormati. Teri , graumina,tamen adest varietas virtuti. MI Muati, agendi,nil itaque pugnat dari Temperamentum squa-k.Se propterea Arist.nunquam tale medium rei uri, nec aliquis GKcorum interpretum,imis addo,nedum,exaeu qualesn nrixtorum genere reperiri, verum insuper id ι, eius esses acultatis, ut qui id destruunt,simul constritant, nam qui id medium renuit, let eo inquit Temperamenta esse inaequalia, quae cinn sint inarii labarecedum a medio, iri .
deo praesupponunt medium,ita amumentatur Arist.in a. Phycaduersus eos qui di cunt cuncta fieri casu,nam cum cMussit recessus ab eo quod in per se, non detur posterius sine priori,cst necesse ut praeiapponalit causam per se essicientem. Nec sat
est dicere pro mens irra recessus satis csse mente concipere modiuin,nam mensura rei secundum naturam existentis, in rerum nanira,n Ora iv s ita monte, reperiti deber, a. lioquin mensurati uri non re*oiadun et in ensurae , Q natura con stititisset propriξ mensurabile sine propria mensura; de mensur non esset pinum illius generis, di dare.
turan rerum natura posterius sine suo priore. i
Diluuntur irationes aduers. XVII.
Ignum restis explieationis singularii in dissicultatum id praesertim est, minismis
ut peream rationes aduersat facilε diluantur, hoc conspicuὸ copetit sta expli- relatae explicationi,peream eii im instantipomnes facillimh Mitum- cessem . uir. Afferebatur auctoritas Auermis, Alga1clis, Avicennae, qui bus ego obiicio Galenum,tationes validiores, & leges Naturae non1: i itaque hac de recusentio cu Averroe. Addebatur, quod tunc mixta non mollerentur per Elementu dominans.Respondeo. mixta vi & Elementa moueri per graue,& Ieue; Iorii imperium est duplex,uel absol trium, ut in mixto in quali, vel in relatione,& inpalatione posit Mut in mixto squali, hoc enim in Igne & Aere .graue est,ideo descendi hin Texra Aqua, est leue, c idebascendit; in medio aut secundum naturam quies it; adeis ut in Aqua partim mergi, partim stipei natare debeat,quod nonnullis lignis in parte competere inspicinaus. Addcbatur,in mixto semper unum contrariorum debere obtinere locum adixi & semar, qtia ratione utitur Averroes I O Metaphysicae, vigesimotertio. Ad hoc alitem iam ita praecedenti cap. re-ιponsum est. Instabatur insupcr,quia unu debergigni & consurgere secultate viriu', non mutuor qualium Respoudeo, id unum esse calidum coquens teri Dinans, suaq;-onc superatis,quamuis non semper gradu. In stiper dicebatiar, mixtum maiCrem portionem illius Elementi ineIudere, in cuius loco gignitur.Respondeo hoc esse verum vi plurimum,non autem esse necessarium,nam ctiam in Aere gignitur Aqua,S
ob id in m etiam mixtum Aqueum gigni posset; iniis non desunt,qiii in AemPatent lapides nonnullos fgni posse, ut sagittarum,sulgi iris, qui tamen terrei sunt. Prste-xea,si aderit unperium mesis, non propte a aderi r imperium graduum & facultaris. His accedit,qubd mixtio ut plurimum fit in contami,& medio grauium & levium. At adhuc instantsi quia dum dicimus mixtum esse squale, ea squalitas veIest posita
250쪽
'Iuc nuxtu non erit Tein aliun,quia aequa inoles ignis pomimis agit, di ob id - . reddet mixtum calidius,3 iniit, igneum: 'exseres si ima iminui quattuorae apo ion: Elementotum,ita emspirate pro gignendo multo, quiaeiar & ignis Mithdisoluunt,& agi dis luentur, quam Aqua, & Terra, x ita mixta Terre dea μqupum rManebit si dicimu a qualitatem seruare in grada sentiam, quia tisanum istis . operanturpotentius,idia similiter eonstituent medietanaequale. Resporium; ti edist heremnsiderari in gradi , formatum. ut se habet de Medio colorum, di ispin
potens,lieluti dum Ign potentior Aqua,a id in Aquam; Mal- ὸAHealorem.u'Mi ad Temperamentuiti aequala prodacere, moxdemiere agere, Se ita agopolemingiui ., medium cssicere rerum. Affert Aueriuerba Arist. in io. Metaplistic t .dlaedfui
Medium erit magis minusve tale,quala est utrilinq; exrremo lim, inare & hoc conattariorii nam tum erit. Et cetera mediae nar positet sinat, quod.n.intivis quam hodest tale, id ex hisce modo quodam coli staf,resse qu6rsim eo dicidii r modo &c. his verbis conspicuὴ videtur Arist.affirmare, media rius m ius ex semotum includere sinat. . quam alterius. Respondeo, eontextum Alierrois esse deprauatum, nam in e les timedium constaro ex uno magis,ex altero minus: at si uerba Philosophi per endat ut non deprauata, sollim ex eis elieitur mediam trauis uel minus distare ab intremis, ac ita pereae non euellitii requale.Insuperaddo Arisdem in loco,&in prinao deo tu & interim, octuagesimonodo, hec non Platonem suspicere id quod frequetitius accidit, & inspicere incultatem aclionis,at si aequantur iii gradu, non ob idet quantur facultate & actione.
Pparuit ex qua titor Elementoriam Gmai tonsirgere so Movit mixti,que lit natura & principiti motus illulis. Dubitatio est in
peramento ex Ual talib. 5hirgent an sit re uCraquclitas unx, ud potius multς Dubitatio non est leuis, & de ea opiuiones sim i ii aris. n rici, l. I l linitii int: si auulli est quattis r primis qualitatibus, et nuntientibus ibi uis COiura ietas, non uita, scd duas consui pro formas medias, a ex calidi α frui,
optato δ' remissione prodeunt alteram ex remissibile humidi &siccs Ratio est quia ditarumidua. cbntrarietatilinia ivunti,sed duplex est meditim. Cun it illa sint intrariettum Euerso . dus,etia media iudicandasunt duo. Huius opinionis fuit Conciliator Diffi6. quam tamen approbradam non puto, quia mixtio definitur 'sit inittio alieran, nos autem esset ii nitie nisi ut ex formis confiirgirsorma una niti ti, ita ex militatibus surgeret Temperatnentu, quoi esset Qualita, una. Hinc Arist. in primodi fecit o. de s rtii & in teritu inquis, per mixtione fieri medium, docomune non adtemeum comune medium Qualitatum,nisi ex eis una forma prodiret. Ratio adue a faeis E M luitur: nana Mox duabus Qualitatib. contrarijs consurgit ima media coeli mita ex oppositione cilicientisi & patientiu tanquam ex acti de potetia,absolute se auna, ostimo. quae Te peramentum dicitur confiirgit Propter Mest alia opinio quo 1 ain, canistra. υ una ex quattuor Qualitatibus in mixto 1lon unam sinplicem prodire serinam, qi eas facilitate contineat,sed tactas seruari distinctas, adeo ut Temperament uni nil sit praeter ratione mutuam de haeria onia earum inolitatum vicissim: Ethoranonnulli inqtii M,Qualliates illas seruari sinceras, it Empedocles, Stoici,& Fernelius 'non λeus,ac in harmonia perei inius uoces oessemari sinceras. Alij dicunt seruari remis