장음표시 사용
541쪽
factus e Phomo ad aliorum operum milia tudinem se regis imaginem; n imagins eius nimirum ut imago similitudo se ipsius exemplarii . Atqui, quia dc alibi epistolarum pictoriae umbrae usum ignorat Apostolus, tantum abest, ut cum paullo ante Ebr. IX. s. τοι χερουβι α της δοξος καταισκιασα το L e Cherubim g ria dei apparente, umbram in propitiatorium proi . cisse docens, umbrae sine metaphora meminerit umbrae nostro in loco a sua propria in alienam detorserit notionem, ut potius sensum, duplicata metaphora, non obscurauerit.
Ex his, puto, imaginis quoque Paullinae conditio erit nequaquam obscura. ratores sicut umbrae notionem, quae . DANNΗΑwERo teste, omnis luminis negatio non est, sed luminis priuatio maioris Axvarias ad res alias illustrandas transtulere; ita imago iisdem est oratio demonstrans corporum aut naturarum, ut Cicero ait. similitudinem Philosophis contra imago est forma quaedam, nota simulacrum vel rei vel corporis aut animo aut penicillo aut stylo expressum. Theologis sane nullibi scripturarum pictura est, multo minus In collegii pbysiolos Dissi M. p. vi II.
542쪽
minus Paullo hic imago erit pictura, sed statua, quae oriente sole vel occidente suam umbram in partes vel tempore remotissimas coniiciat, ob verticem versante, habeat nullam. Dices, in statua umbram simulis imaginem existere oportet, quod Paullus tamen negare videtur in pictura vero umbrae demum succedit imago. At enim, ut Col. II. II omnium consensu interpretum neque de umbra pictoria. neque de pictorio corpore agitur, ita, qua de caussa , quod ibidem tempori, quod loci erat, tribuit, idem hic non tribuat tempori, non video. Nec est, quod colori nimium credas jguram quamcunque non minus otiosam relinquenti, quam umbram, ut Ηνναο, γ ad 2 Colosis scribat,nustum in hoc iudicium est quod e umbra, o cessauit corpore veniente, quia imagine opus nou eji, veritate prasente. Sed umbrae aullus
ad Ebraeos imaginem opposuit tanquam
s. XIII. Quorsum autem inquis. Paullissatua illa proxume spectat quae istarum umbrarum ratio Antequam mentem tibi meam
aperiam, quaeso, cum veterum tum recentiorum nonnullorum audiamus senten
tiai Plerisque illa imago patribus veritas 4 est
543쪽
est Christiana, aliis vitae Christianae institutum aliis vita futura. Pontificiis regnum est in terra pontificium. Contra illam Christum esse asserunt nostrates o Atenim vita futura, quae nil nisi lumen est, umbram, quam illa requirit imago, proiicere potest nullam antequam Christus in carne iustitiae sol nobis exortus est, Luc. I. 8. iam sub Mosis lege patribus perChristi futuri gratiam saluatis aeque patuit, ac nobis Λα XV. 11. Patres igitur foederis antiqui, quatenus vera in Christum futu rum fide freti, vi erunt, profecto veritatem iam Christianam obtinuerunt, vitaeque Christianae instituta in spiritu, veritate coluerunt. quidem regnum pontificium cum statua, quam Nebucadneeta posuit, Dan. II. L Ii I. posse comparari non nego, sed paulli imago seu statua , quam res a Christo nato passbque gestae absolvunt, Pontifici Romano locum facit nullum Christus ergo Dei est imago I Cor. IV. 4. Deus Dei imago invisibilis , Patrio ιοουσμ ac propterea priusquam crearentur cuncta natus Col. I. s. hbmo autem natus, λαν ωπος Dei visibilis imago est, Dei filius diuinae naturae quasi statua, quem opera filium Dei ostenderunt quibusque nobis ad Deum aperuit viam aeternamque parauit ι Cone POLI synops ct b. WOLFu euras ad h. i.
544쪽
parauit salutem. Quicquid igitur Christus
natus, operatus, passus mortuus, quic quid in humilitatis statu nostrae salutis cam sa patrauit, πραγμα Paullus appellat, id que ut ex rebus illis gestis Christum, qui aeterna patris Dei imago est, non modo ve- rum hominis filium, quod ipsemet amauit nomen summopere . sed, δε οριο ματι σήουκος ἐριαρτιας missum , Rom. Vill. 3. ipsam esse illarum rerum imaginem dc quasi statuam diuinitus operantem intelligeremus. Humanam hicChristi naturam praesertias spectari palam est. Hanc in futurorum bonorum lege, non .iam sacerdos summus, quam tabernaculum, quam velamentum QCherubim designant, Cherubim Ebr. IX. S, O arcae incumbendo umbram eff- cientes, & velamentum Ebr. X. ao Chri- ni caro appellatum. Sacerdotes veteris foederis umbrae quidem seruiebant, Ebr. VIII. s. non ipsi umbrae erant: sanm quidem manufacta fuerant rerum gestarum simulacra Ebr. IX. 24 coli. I Petr. IV. 2I. non gerendarum. Ergo nec haec quidem quicquam cum umbra aut imagine nostra habere videntur commercii. Sed verbum, completo tempore caro factum, sui in carne tentorii constructionem, collocationem, profectionem stationem ac denique
solutionem i. e. imaginis actus Patribus olim in umbris determinauit.
545쪽
Theologis autem tantum non omnibUs non conuenit modo de Apostoli verbis ex pictoria arie illustrandis, sed plerique quoque verba Col. II I . vocant in subsidium. At quum verba ad Colossenses ex opticis recte contueantur, miror iisdem, ν ἐικονοι &Τ σωμα fere eadem videri, quantumuis negantibus ad Ebr. X. I.&rum in am& imaginem ex opticis dimetiendas fuisse. Vmbrae quidem utrobique par est metaphora , sed aeque atque imaginis, corporis
ratio est impar raullus Ebraeis, quae modo ad sacerdotum hostiam immolantium spectaret munus, in mentem reuocat Vmbram ad Colossenses vero cibum, potum seriarum tantum, novilunii adbatorumque, quae omnem Israelitarum gentem attinerent, partem vocat umbram. Haec sane futurorum fuerant Vmbra, neque tamen bonorum, neque actionum illa vero πραγματων audit umbra qua Christi actiones pariter ac passiones determinabantur. Ex illis igitur PMi Lipsis ELANCHTHON optume cum Apostolo contra Pontificios arguit, vel piorum Christianorum opera, quoniam per se nihil habent boni salutem nequaquam mereri aeternam, Christum autem solum agendo patiendoque,
quae sunt Θεαν - opera, iustitiam nobis
546쪽
promeruisse visamque aeternam confusum plerique cum imagine corpus vel cum patribus doctrinale, vel cum pontificiis ceremoniale, vel cum aliis fingunt naturale. At enim Paullus ad Colossenses Christum non corpus nominat, sed corpus Christi, ex quo tanquam corporis capite nos omnes omnium nationum i unum corpus fide congregati, Col. II. Io. 39. III. Is capimus augmenta Et, ut supra docuimus, imaginem ad Ebraeos commemoratam nobis Christum obtulisse humiliatum sic ColossensibusChristi exaltati, quod Paullus Col. I. I 8 24. Ephes IV. I 6 ecclesiam vocavit , corpus morale siue mulicumsistitur col. I. ar a carnis corpore prorsus distinctum. Interpretum, qui nostraminodo mentem recte perceperint, puto, fore neminem, qui adversetur. Totius enim ad Colossenses epistolae idem non comprobat modo cohaerentia, sed etiam verborum, quae ad umbram corpus, ad futura reserunt praesentia, iusta postulat collatio.
g. XV. Vmbrae nomine quid aliud hie Apostolus, quam Synagogam Iudaicam gravissimism cons. D. FE VERBORNII syntagm s P sit disp. VIII.
547쪽
mis victusis temporum subjectam legibus compellat 3 Leges autem de cibo potuque,
quae tanquam purae putaeque eremoniae humanos mores nihil emendant, peris vum foedus prorsus expirarunt, modo, quum futurorum fuerint umbra, admonitionem relinquentes, ut edendo bibendoque iustitiam, pacem laetitiamque in spiritu sancto sectantes Dei promoueamus gloriam Rom. XIV. 7. I Cor. X. 3 I. Tempora contra , quae rerum ordines sunt,&, cum Deus primum rebus creatis omnibus non
tam cibum potumque quam praesertim distinxerit tempora, cum cibo potuque non comparanda, rempublicam Christianam omnino nonnihil iuuare videntur. Dies obseruatis, ait Apostolus ad Gal. IV Io omen feri tempora, annos, quod quidem, cum Col. II. 36 ad μος unius sesti inius novilunii, multorum reuocet Sabbatorum is consuetudo purioris priscae di piae ecclesiae haud interrupta confirmet, Galatis quoque sine ulla exceptione non interdixit.
Sed post Christi ad coelos discessum Ephes
V. 16. Col. IV. . tempus ex humano tantum soro excipere iubemur. Pascha enim festum is novilunium Tabbata, quamuis cibus potusque toti futurorum fuerint umbra. ἐν μεροι solum fuisse umbram intelligimus. Hinc nostri cum b. C MEMNI. Tio, quem CAL IN vs Instit. lib. II c. 38.
548쪽
f. 34. per latus pungit, moraIe a ceremoniali genus a specie, Christianismum a Judaismo separantes n). Paschatos sum cum Paullo I Cor. V. 7 propter Pascha vero novilunii notitiam Siracid. XLIII. .is ex Sabbatis Apoc L Io dominicam diem libere non antiquarunt. Jesum igitur Christum, neglecta Synagogae Vmbri, e mortuis excitatum certo quoque tempore, donee veniat iudicaturus vivos mortuos commemoramus. Quapropter . IGNAT Ius in epist. IV ad Magnesianosa. 9. umbram vocat ον αλαι- αγριατα ue dominicam autem diem urget illius interpolator hunc in modum: μηκηιόν σαββα ιλωμεν ἰουδ - υμ
τα ubi dispulsa cibi potusque nec non temporum umbra, typi tantum generalis, quam b. ROMAYERus appellat, exhibetur significatio. Id quod lusTiNvs MARTYR , quem b. GER HARDus tom. III opp. theol p. m. I 49. excitat testem, suo conis
firmauit suffragio Corpus igitur hoc quod Christi est, quum Apostolo ad Ebraeos de specialibus, ad Colosienses autem de typis
549쪽
generalibus sermo sit, nequaquam aliud quam Ecclesia noui foederis esse potest in terris dimicans, in coelis triumphans.
Nihilo tamen secius ex his liquet.
quanta sit contra scholasticos, Pontificios, Socinianosin Arminianos legis S Euange quidem, summus nostra contessionis sacerdos est Ebr. III. i. vllo modo nouum esse legislatorem Lex futurorum quidem bonorum norma estis doctrina Euangelium autem exhibitorum bonorum testimonium Lex futurorum bonorum, quam Christus homo praemiserat, habuit umbram; Euangelium contra oriente iustitiae sole, dissipauit Lex futurorum bonorum licet norma fuerit per Mosen data, neque gratiam neque salutem habens qui ad umbram accedunt, umbratiles facit Euangelium gratiam, veritatem habens per Jesum Christum factam , qui ad hanc accedunt lucem, lucis facit filios, Io Li7. Euangelium igitur sublata legis umbra, qui olim
contemtus statua, iam maiestate, gloria, honore coronatus, nobis non nubis, sed lucis columna est, Christo nos conformes reddit. Id notio τελειολκτοι , quam reuer. D.
550쪽
ailli lim perfectum reddere, alii consecroe . alii lustrare alii consummare. nescio, qua vel ex antiquitate vel dogmate quodam depromta voce interpretari sategere, declarat. Spiritus sanctus ubique literarum praecipue ad Ebraeos datarum non tam antiquarius . non tam philosophus est, quam philologus seu grammaticus. motionem vero βελειωσα απο ου βελους originem trahere,dubitabit nullus. moc Τελος, de quo FLACius in Ciuue licet in noui foederis monumentis eadem ubique non constet ratione, in literis tamen ad Ebraeos plerumque itineris, quod tanquam viatores ad coelastem instituimus Canaan, consecti induit notionem Ebr. III. 6. 34. I. 8. 1I Tota enim ad Ebraeos epistola est veluti sacri ad coelum itineris delineatio, quod Dei filius per carnem scopo illi maxume conformem solus nobis aperire potuit Ebr. IX. Di. Vt igitur
familiare reddere est ita τε immς, exitus illius erit conformatio Ebr. VII. Ii quam sola spei melioris introductio potest praestare Ebr. VII. 9. Et, quemadmodum Deus Christum nostrae salutis principem per pas' sones ad sacri sui cursus exitum Luc.lX.3r. Ebr. I l. io conformauit, ita Ebr. v. 9 conformatus currentibus quoque fidei stadium dux est conformator Εbr. XlLa. Quos itaque lex futurorum bonorum Christo non poterat