장음표시 사용
31쪽
18 Liber IV. de tradicamentis.
Dei causantis, ut per se patet,Ergo omnis a
Deo causata ratio est in creatura deficienter comparative ad eandem ut in D c O . Ergo non potest creatura cum Deo uni uocari in ratione a Deo causata: Ergo hoc ip lo quod Deus est: creatuIa Iu causa etiam lub ratione communi sesima entis , non possunt etiam sub tali ratione communillima viai uocari. Notabis autem duas in praefata probatione supponi propo 1itiones maiores , tanquam cer-
proposi ras N indubitatas i dc quidem primo suppositationes haec proposivio : ratio in qua univocantur maiores duo Hliqua non potest in uno esse deficiens comaum in paratisse ad ali d ; cuius ratio e st , quia no-mρενiori λnςn Diu eum dicitur illud , cuius significata proba Iatio Cst Omnino eadem in membris uni uocatis, quod quidem verist cari nequit, si ratio in qua
uni uocantur supponatur esse deficiens in uno comparative ad aliud Notabis autem me consulto dixi me quod r*tio in qua uni uocantia non potest in uno esse deficiens ; nec enim duis bito quod ex membris uni uocatis unum possit elle deficiens respectu alterius , ratione scilicet diue ita & dis aris perfectionis in particu Iaribus & disterentialibus rationibus, sed nego Posse unum este deficiens respcctu alterius , in ipsa ratione, in qua uni uocantur, ob Iationem ibi allatam Secunda vero propositio, quα fuit similiter supposita tanquam certa , sic habet r
uod ex eo quia causatum es non adsquar perfeci onenn Dei causantis , non pote A non esse descicns comparative ad idem in Deo causante; cuius ratio est , quia hoc ipso quod aliquid inco , in quo causatum est non adaequat perfectionem eausae, habet id modo diminuto coin-Paraiiue ad causam , cum habeat tunc inadae quate , quod habet causa plene atque per- . feci euam sic est quod hoc est habere deficienter, nec aliud per ly deficiens intelligendu volumus: ergo verissima est praefata maior adeoq; di probatae ac resolutae manent proPositiones, singulae
32쪽
ffusio L. de analogia entis. . rs
singulae piae cedentis probationis. Soluuntur obiectiones. Obiicies primo : si esset ens analogum adubstantiam Sc accidens , ad Deum dc creatuas , esset maxime ratione transcendentiae : sed x transcendentia entis non inducitur sussi-ienter analogia : ergo ens est .vni vocum adtrae fata, non vero analogum. Maior constat X prima probatione conclusionis. Probatur Uinor. Ratio entis realis transcendens est adluaecumque comparetur e sed non est ens rea' analogum Iespectu quorumcumque: ergo e anscendentia entis non inducitur sufficienternalogia, Probatur minor. Ratio entis realisomparari potest ad duci indiuidua eius de spe iei, v g. ad Petrum Sc Paulia: sed ad iduo indiuiua ei uidem speciei uni voca cit ratio entis rea-S : Ergo non est ens reale analogum respectu
Respondeo negando Μinorem cuius falsitas Iunde colligit ut ex dictis supra in exponendo ἴ imo principio. Ad cuius proba Itonem negolinorem , si nimirum sermo sit de ente realii b hac ratione dc conceptu entis reali S : undet tertium in quo sita est vis argumenti, nego militer minorem, cuius ratio est quia cui ni diuidua duo quantumcumque ciuidem sint aedicamenti & eiusdem speciei atomae, ad- ac in aliquo conueniant, de in aliquo dif-rant puta in differentiis indiuidualibus, conquenter fit quod ratio entis tran cendentali-r imbibita , dc in eo in quo conueniunt , Echis in quibus differunt , sit per conlequens S principium conueniendi , bc principium sconueniendi seu differendi , ac proinde lod non sit omnino eadem nec omnino di-:rsa , sed partim eadem Sc partim diuersa 1, dcnsequenter analoga. Dixi autem supra; Si
mirum sermo sit de ente realisub hac ratione
33쪽
xo Tibιν I V. de pra dicamentis.
o conceptu entis realis . quod quidem ea consulto addidi , propterea quod, cum sub hac
fiantum ratione realis ciatis transcendens sit, dcin quantum tale non possit ab illis ad quae com Paratur, quacumque illa sint, ita abstrahi, quin diuersitatem illorum siue diuersas eorum disterentias, actu includat, dc in iis includatur, licet non ex Plicet, nec explicetur, ideo fit, quod si sermo sit .de ente reali 1ub hac ratione reconceptu entis realis , illud sit analogum ratio ne suae transcendentiae ad quae cuinque compa Ietur , cum ad quaecumque comparetur, habeat semper racione suae transcendentiae imbibi in CO, in quo coneniunt,& in eo in quo differunt,
subindeque de esse in illis principium conueniendi dc differendi , adeoque ic esse partim idem dc partim diuersum; scd pro maiori huius elucidatione. Instabis rideo ens asseritur communiter ana Iogum, ad substantiam dc accidens, vel ad Deum di creaturas ; quia inaequaliter partici- Patur de cum dependentia unius ab alio : sed vespectu duorum indiuiduorum ciuidem speciei quantuincumque sit transcendens non participatur sic inaequaliter, nec cum depen' dentia unius ab alio : ergo non est ens reale analogum' ad duo indiuidua eiusdem speciei, quamlum uis, dc quam tum cumque sit transcendens ad illa. Respondeo distinguendo maiorem: ideo ens communiter asseritur analogum ad substantia in Et accidens; quia inaequaliter participa - , tui, Sc cuni dependentia unius ab alio : ita ut inaequalis illa participatio, vel depoti dentia, sit ad oequata ratio Sc causa analogiae, Nego maiorem ; ita ut sit sussiciens dc peculiaris analogiae causa , peculiariter concludens pro analogia entis ad substam iam de accidens , ad Deum recrea uras , Concedo : de concessa minori nego
ia, consequentiam. Dico igitur, quod quamvis inaequalis participatio , 'el dependentia unius
34쪽
puasio I. de analogia entis. 2Tib alio in ipsa ratione participata , iit sussiciens. aula ynalogiae, dc de facto analogiam inducatnter lubitantiam dc accidens quantum adipam rationem entis . non tamen inaequalis illai articipatio , vel dependentia eth lota 1eu ad te-luata analogiae caula, quod euidenter colligituro exemplo , dc quidem primo de inaequali par-icipatione patet in cae emplo de accidente, quod umptum ut sic , dc ut commune nollem gene ibus accidentium aequaliter , non autem inta
lualiter participatur; cum dici non possit, quod nutu accidens sit simpliciter accidens , aliud et O tantum secundum quid , in quo consistitinaequalis illa participatio , quae analogiam ausat ; tamen accidens illud sumptum ut sice. in communi adhuc est analogum , non Vnim Oeum , cum non sit genus ad illa ; alias illa On essent suprema genera dc inter te primo auersa. Iam vero quod depEndentia unius b alio in ratione participata, non lit etiam adae luata dc sola analogiae causa , adeo ut possintri qua a naso gari, seclula tali dependentia, pa- et in exemplo de speciebus intelligibilibus, tuae non sunt acceptae a rebus seu ab obiectis,c proinde nec ab illis dependentes , ut sunt Pecies Angelicae , v. g. de specie repraescu-atiua lapidis quam habet Angelus , ic de ipso pide, quae quidem duo in ratione lapidis , Set hoc nomine , lapis , significantur , an a-Ogice tantum conueniunt, non Vero uni uoce,
iam ratio lapidis reperiatur simpliciter in ipso λpide , simpliciterque dicatur lapis ; dc in spei e repraesentativa reperiatur solum sccundum uid , nec nisi in esse repraesentativo dc inten-ionali dicatur lapis ; & tamen in ratione signi-icata no reperitur inter haec duo dependentia,um i pecies repraesentativa supponatur Deondita Sc infusa , non autem accepta a rebus,
iue ab ipso lapide , qui est a parte rei. Nonrgo sequitur reale ens non e ste analogum iduo iudi uidua eiusdem speciei , quia non par ticipatur
35쪽
iacitur inaeqii aliter, nec cum dependentia unius ab alio , cim ab alio quam ex his capitibus Peti possit analogia , puta ab omnimoda tran cendentia , ex qua scilicet fit, quod transcendens ratio , utpote imbibita in eo, in quo conueniunt, .dcin quo differunt , eaque imbibens implicite saltem , sit per consequens inter illa Principium conueniendi partim,& partim differendi; adeoque Ze sit ratione pr affatae transcendentiae partim eadem dc partim diuersa , sub indeque dc analoga.
Obiicies sectindo , in tantum ens habet e Ganalogum ad substantiam de accidens , vel ad Deum di creaturas , in quantum est transcendens ad illa : sed fallum est ens, de quo est ser-nmo , transcendens esse : Ergo Et falsum est e ad illa analogum. Maior constat ex diistis supra. Neque enim seclusa transcendentia, qua
imbibitur in ipsis differentiis seu differentialibus modis intelligibilis est inaequalis participatio , aut dependentia in ipla ratione entis participata. Probatur minor : en S de quo est
sermo, supponit ero ente completo, sed si ess et
transcendens n5 lupponeret pro ente completor Ergo ens , de quo est sermo, non est transcendens ad substantiam 5c accidens , vel ad Deum dc creaturas. Maior est certa , cum ens, de quo
est sermo, suum habeat conceptum integrum de completum, facta praecisione ab omni alio, scilicet esse extra nihilum seu oppositum nihilo. Probatur minor- Quod supponit pro ente completo , praedicari non potest formaliter de ente incompleto , ut patet ex terminis : sed siens esset tranicendens ad substantiam de accidens, praedicaretur formaliter de ente incompleto , cum in hoc casu praedicaretur de eorum dem differentiis. , quae quidem in quantum tales sunt in copletu quid: ergo si ens emet transcendens non supponeret pro cnte incompleto. Nessp. concessa Maiori negando minore, ad cuius probatione nego maiorem,duplici praecipue de
36쪽
Ωussis L de analogia ontis. 23
: causa. Primo quidem, quia, dum dicunt uel fari j supponere ens de quo est termo, proue completo, allumunt ibi ens complesum, vindistinguitur ab incompte io, adeoque re vOnt hoc ipso dari Zc reperiri ens in completum; n sic eli quod ens , de quo est sermo , cuius licet conceptus e ii esse extra nihilum atque poni nihilo, vecificatur de ente incompleto,ue ac de coinu leto, cu aeque de illo ac de istogetur oppolitum huiusmodi entis : non ergo Icedit 1ermo de ente completo , prout distinitur ab incompleto. Praeterea ens , de quo a. sermo , supponit pio aliquo aliqualiter con- Lincto ab iplis praedicamentis, cum ad illan pa Iethri non autem pro ipsis decem prae-arnenti upponat: iam sic eit quod ens com tum , si proprie & in veritate loquamur,a aliud est, quam ipsa. decem praedicamenta; n non dicatur ens completum , nisi qui an pletur per modos differentiales, quos con uenter includit ; & ens includens modumerentialen substantiae, siti ipsum praedicantum substantiae, sicut de includens modum eremialem quantitatis sit ipsum praedicantum quantitatis , de sc de caeteris: ergo si prie 'quamur de cnte completo , non vi ur dicendum ens , de quo est termo, proce e, de ente completo , ut ab incompleto di
iguitur , sed abistrahere a completo di in-npleto. Nihilominus , quias meo iudicio di illi differentiales entis non sunt sim nlici- incompletum quid, sed potius sunt simpli-
r quid completum; cum non adueni ant nec
eraddantur simpliciter iosi en ti,sed illud po-; habeant semper i inbibitum,ideo. Rectondeo secunaeo , negando minorem, us falsitas abunde patet ex ipso decursu.estionis: ad probationem vero nego simili minorem . ob rationem quam statim affe- i. Vnde ad y ultimum distinguo maiorem si ead supponit pro ente completo praedicari
37쪽
1 4 Liber I V. de pradicamentis.
no potest formaliter de ente incomplet O , quoa sit reuera de de facto in completum quid, Concedo z praedicari non potest de ente incomplerto , quod sit solum quoad modum significandi in completum quid , de reuera sit quid completum, Nego ; dc lub eadem distinctione mi
notis nego consequentiam Pro quo notandum
est 3c quidem letio de diligenter , quod sicut
modi differentiales accidentili, diueria constituesium praedicamenta, quamvis quoad modum significandi significentur admodum alicuius Cniis incompleti, reuera tamen sunt quid completum, in quantumscilicet nihil nisi maiorem ex prellionem Sc explicationem addentes lupra ens in aliis, idque reuera i mportant dimplicite, II abent consequenter raaione talis mclusionis, quod sint reuera ens completum i licet signifi, centur ut in completum ens , in quantum non exprimunt rationem illam accidentis, leu entis in alio , quae ad earum complementum requiritur ἱ Ex quo ulterius fit , quod sit accidens It sic quid transcend cns ad nouem genera acci dentium, licet supponat accidens ut sic pro en te completo : ita limiliter philosophandum est in praesenti casu , & dicendum , quod quamuisens ut sic supponat pro ente , quod et uera Scde facto sit ens completum , licet in modo significandi, dc ut non exprimens differentiales modos, significetur ad modum in completi, ad huc tamen transcendens sit. dc ut transcendens formaliter praedicetur de naodis differentialibus constituti uis diuersorum praedicamentorum pquia scilicet huiusmodi differentiales modi, quamvis quoad modum significandi sint quid incompletum , in quantum scilicet non explicant in explicito sui conceptu rationem explicitam entis vel per se vel in apio, sunt tamen reuera quid completum, cum reuera illam rationem Importent implicite ; nec possit ratio illa
ita ab illis abiit alii, quio adhuc maneat in illis imbiblia dcto notu a.
38쪽
distabis i esset ratio entis ita transcendens, ulla de eius analogia moueretur quistio, atquie hac mouetur quaestio , dc merito : Ergo dici si potest ratio entis ita transcendens, Probatur equela. Nulla mouetui nec moueda est quςstioe analogia substantiae, qualitatis, qualitatis de C. ed si esset ratio entis ita transcendens, esset exroprio conceptu ipsa subsantia, quantitas qua itas, occ. Ergo si esset ratio entis ita transcendes.s ulla de eius analogia moueretur quaestio. M or supponitur certa, eum Onim illa omnia sup- onantur esse suprema genera , lupponuntue Onsequenter uni voca ad sui species , siue spe ierum differentias. Probatur minor. H cipis tuod ratio entis non est aliud a ratione subistantiae, quantitatis oc qualitatis , est hoc ipso alia ex proprio conceptu, sed si est et transcenis lens ad illa, non esset, nec dici posset aliud ib ipsis r Ergo si esset ratio entis ita transceniens, esset ex proprio conceptu ipsa substamia. uantitas, qualitas Scc. Respondeo negando sequelam maioris, euin satio est, quia quam tum vis transcendens statio entis, dc transcendentaliter imbibita in
'raedicamentis , cum hac tamen transcendentia at, quod habeat ens rationem unam, bc unum Onceptum communem omnibus ad quae trans
rendens est , licet contusum de imperfectum, itque in actu includentem , licet non explicitistationes omnes praedicamentorum; ac proinderum .de tali conceptu ita communi, licet eo n- fuso Ze imperfecto , sit ratio Ac fundamentum ui quirendi an sit analogus vel uni uocus , con λquenter fit, quod hac non obstante transcendentia entis adhuc merito inquiratur de eius analogia. Iam vero quod cum ipsa transcendentia entis stet , quod habeat ens rationem
iam dc unum conceptum communem omni.bus ad quae transcendens est, in quo fundatur haec solutio, Ite et confusum de imperfectum. vi iam notaui ex eo coaligo quod transcend tu Logicῶ P. II. a tia
39쪽
1 ς Liber IV. de pradicamentis.
tia in quantum talis hoc unum exigit, ut scilicet transccndens ratio in actu semper includat ea, ad quae transcendens est,ec in .iis includatur, in quantum ly includi in actu condistinguitur contra includi & includere solum in potentia.
Iam sic est quod aliquid potest aliud ita in acta
includere absque eo quod illud in suo expresso& explicito conceptu importet & explicet, ut patet in Deo , ubi quodlibet attributum aliud 'in acta & non tantum in potentia includit, ' absq;eo'quod ii Iud explicet in coceptu suo ex premo et Ergo cum ipsa tran1cendentia entis stat
quod conceptus eius explicitus dc expressus non importet rationes proprias praedicament Oxum ; atqui habet hoc ipso ens rationem unam ει unum conceptum communem omnibus . ad
quae transcendens est ; licet solum explieitum Proindeque R imperfectum : Ergo verum est
quod supra digimus, quod scilicet cum ipsa
transcendentia entis stet, quod habeat ens rationem unam dc unum conceptum aliqualiter communem , atque ita , & quod de eius analogia merito inquiratur 3 sicque patet responsio ad sequentia argumenta , secundum scilicet& tertium quae afferuntur in probationem maioris negatae, distinguendo .scilicet distinctione supra insinuata de explicito & implicito; de dicendo quod ens quia transcendens , est quidem ipsa substantia,quantitas qualitas , &c. implicite & in confuso, non timen explicite & cundum quod explicat in expresso conceptu, sicque semper currit praefata re 1ponsio. ebur quod non exprimit aliud in conceptu tuo explicito se habet ad illud ut potentiale quid , dc in potentia ; sed ens transcendens non potest se habere potentialiter ad ea ad quae transcendens est ; Ergo hoc ipso quod ens
transcendens est , non potest non includerct etiam explicite ea ad quae est transcendens, sicque ruit solutio data. Probatur Maior : ensadaequa te diuiditur in ens iii actu & in poten- tia I
40쪽
ria; sed quod non exprimit aliud in conceptu suo non est illud in actu sub aliqua ratione is puta secundum conceptum explicitum : Ergo quod non exprimit aliud in concepta tuo ex
Plicito , se habet ad illud ut potentiale quid ocin potentia. Resspondeo negando Maiorem. Elpnim poten- Notae ia, siue potentiale , cum faciat compositionem cum eo, ad quod comparatur ut potentiale, comparatur consequenter ad illud ut ad com-Partem ; cumque de ratione partis sit, non tantum quod non sit expresse & explicite sua com-Pars, sed nec quod simpliciter loquendo sit illa. Vi per se patet, cum pars & coin pars simpliciter & absolute loquendo sint conceptibiliter saltem aliud & aliud , consequenter sit quod
hoc iplo quod aliquid est aliud implicite , nec distinguitur ab eo , nisi per hoc quod illud noci
exprimit nec explicat, non possit ad illud comparari ut potentia leu potentiale quid ; cum aletllud comparari non possit tanquam pars ad compartem: potest autem hoc confirmari ala ex emulo, eoque duplici. Primum est de attributo lapientiae in Deo quod quidem non comparatur ad attributum dc per tectionem miseri cordiae ut quid potentiale, cum sit actus purus; det nihilominus illam in conceptu suo explicii a non exprimit. Patet Sc hoc similiter in exemploede definito , quod haud dubi h non est potentiale ad id quod importatur in definitione, homo namque non est solum in potentia animal rationale; dc tamen non habet definitum quod exprimat lc egplicet id quod importatur in definitione , alias definitum non esset, sed defi--.nitio. Ergo falsa est Maior ilia , in qua asseritur quod hoc ipso quod aliquid aliud non exprimit in conceptu tuo explicito , se habeat ad illud ut potentiale qui d& in potentia. Vnde adprobationem concess1 Μaiori distinguo Μino-xem sic: sed quod non exprimit aliud in conceptu suo explicito non est illud in actu sub B i aliqua