장음표시 사용
61쪽
est Officium vero Cancellarii, anto ab An sol mo 1
diligenter gestum Radulfo 2 simul ac Archidiaconi dignitas a translata sunt.
In capite secundo tractabimus de parte quam obtinuit in schola quam servando traditum a fratre morem, cum laudo semper administravit. Radulsus anno 33 obiisse videtur, nam hoc ipso anno, chartam scripsit 4 et mense novem bri praeterito, chartis ab Erna udo cancellario relec
ta sunt 5ὶ In abbatia Sancti Vincentii, ut res ex epitaphio liquet 6 in apud fratrem sepultus est.
I Sigillum n solini Cancellarii sub charta scripta anno illi; invenies de L rival oli cit. n il li 28 l). 3 Anno ill duas chartas, utpote cancellarius . Mariae Radulsus Pelegit de Florival, p. cit. - 13, . 283, ' l. p. 2843. 3 In charta secunda supradicta Radulfus Archidiaconi nomine notatur de lori via, p. it., ' li, p. 284J. 4 Anno 1l33 charta qu:edam scripta est a Radulf adhuc cancellario de lorival, p. cit. n 6έ, . . i. 5 Anno 1133 Ernaudus cancellarius charias scribere ac relegere jam coepit de Florival op. it. n 63 p. 3,6). Anno 1 3 idem cancellarii partes sustinuisse videtur et annis sequentibus Op. it. n 70, p. 35 et sSq. . 6 Appositus patribus dormit cum fratre Radulfus,
Egregius doctor, doctrinam moribus Ornans, Gloria cleri, praeco salutis, mitis ad omnes, Sol patriis . decus Ecclesito, lux fusa Per orbem Forma boni, fratrisque sui non moribus impar. Sed quas contulerat dissundens gratia laudes Subtrahis orauli liost idus luce frequenti. Suscipiant tantos celesti gaudia fratres.
Hoc epitaphium quod nunc primum in lucem l rodimus legitur in Codice Parisiensi Bibl. nat. ii 13089 sol. 20 simul ac in
Codice Suessionensi ii 24, sol l . Tertium versum sine caesura similito produnt Parisiens ac Suessionensem AS.
62쪽
UUA RATIONE, DUM SCIIOLAM LAUDUNENSEM REGERET, AN SELMUS DOCUEM TClerici, cum omnes cantandi et plerique saltem
commodo legendi periti esse deberent, propria quadam institutione, ad implenda muneris sui ossicia, indigebant. Neminem igitur fallit quantae curae suerit episcopis, o privsertim tempore quo publica
Ecclesia temperatio componeretur, clericos rationi viti cui destinarentur, morali quadam disciplina informari necnon doctrinis et artibus instrui. In monasteriis quidem, ut primum coenobialis vitae studio impulsi multi convenerunt, cum tirones continuo adessent, ad sacerdotale munus implendum facile priDparabantur. Quotcumque Vero monasteria ceri tempore exstiterint, permulti clerici, Saeculare cognomine, in turba vitam degerunt, coSilemque pueros Vel adolescentes, ad suturum viti statum, educare episcopis Semper oneri suit. Cum quidem non jam coetus, una fidei commu-
63쪽
nione conjunctus, Ecclesia esset, Sed proprii partibus et institutis gaudere costperit, artium disciplina saepenumero ab ipsis episcopis tradebantur. Sed ubi pontifices, auctoritato a civilibus logibus rata freti, variis administrandi curis urgentur, oneri impares necti, docendi munus in quo adjutoribus jamdudum usi erant, delectis viris tandem in perpetuum mandant. Colorum inde detrimento potiusquam commodo episcopis suisset si docere perseverassent neque
nos iugi papam quemdam episcopo docenda grammatica interdixisse 1 . Quod si ab omnibus antistitibus, necessitatis
causa, Schola sunt condita , mente perspicies eas varia ratione, pro temporibus et locis ess constitutas. Quibus in rebus, non sucus ac in multis aliis, monachos imitati, clerici suo culares ludos episcopales novis artibus rexerunt.
Coenobitarum mori hus, claustri adjuvantibus pacosi . In episcopalibus scholis non modo professores ab episcopis advocatos sed episcopos etiam ipsos docuisse legimus: ut videtur innuere Synesius Ptolemaidis Cyrenici episcopus epist. 57 contra Andronicum) quo loco episcoporum tacta improbans qui sonegotiis temporalibus applicabant ait do se ipso sed quemadmodum nec Philosophus fui publicus, neque theatri spectaculis deditus, neque ludum litterarium aperui. Quasi dicat se non exercuisse scholas publicas ad ostentationem et glori: ancupium ut multi sacere solebant. Id tamen postea prohibitum fuit, agimusque a Gregoriora on-tissico Maximo quemdam episcopum objurgatum suisse quod Gram
maticam profiteretur. - Εg. Bul Hist uni . a1'ix, t. I, P. l.
64쪽
o silentio, litterarum studia inire fovebantur. Tum piscopalium scholarum alumni strictioribus priuscriptis subacti sunt, quos etiam communis
viti participes esse paulo post opiscopi voluerunt. Ex dictis uim hanc consuetudinem in modum legis, regnante Pipino vertisse videntur 1 . Multo tamen ante Hoc tempora, Patres quarti concilii Τoletani, circa annum Christi 633 habiti, canone 24, pueros clericatum appetentes Vigilanter Secretos, prudentique viro creditos, disciplinis erudiri simulac ad optimos mores informari jusserunt 2 . Vivondi ratio qua in his scholis utebantur, austero coenobialium regimino profecto superabatur; sicut palet ex supradicto canone qui ut indociles alumnos, ad castigationem et emendationem, in monasteria mitterentur priaescripSerat.
Cum munere sacerdotali posterius ungi vellent discipuli, locus idoneus ad scholam iudi licandam
l . Ut autem tum scholic facilius exercerentur, tum episcopi et canonici decentius et religiosius viverent institutum est. regnante in Francia Pipino, ut more coenobitarum juxta claustri
septu commorarentur et convescerentur. Id. Ibid. .
2 . Quicumque in Clero uberes aut adolescentes exsistunt, omnes in uno conclavi atrii commorentur ut lubricio setatis annos non in luxuria, sed in disciplinis ecclesiasticis agant deputati probatissimo seniori quem et magistrum doctrinu et testem vitae habeant. Quod si aliqui ex his pupilli exsistunt a sacerdotali tutela foveantur ut et vita eorum a criminibus intacta sit et res ab injuria improborum. Qui autem his Dru ceptis resultaverint, Onasieriis deputentur ut vagantes animi ot superbi foveriori regula distringantur . Sacr. Concit colleci. t. X. . 26, I . .
65쪽
juxta Ecclesiam erat l). Ubi ipsi episcopali curiae
ludus non contingeret, ibi canonicorum claustrum
ad eum excipiendum re ipsa designabatur. Antea, id est eo tempore quo alumni vita communis orant expertes, pueri in atri Ecclesiae lectiones audiebant ut nostris adhuc temporibus, qui calechismum discunt 2 , Hinc ab edocendis parvis, locum illum aliqui volunt vocatum suisse u PARVI π δ) Canonicus quidam, ab episcopo aut a capitulo dolectus, . qui in aliquibus locis scholasticus, in aliis seholaster, alibi capischola seu caput ch ohe,
alibi deeanus vel cancellarius appellabatur 4 a,
i Lauduni Schola juxta piscopalem curiam rodificata osso victetur. Domus vero episcopi Ecclesiam contingebat. Sic pono Ecclesiam et Curiam, loco ipso quo Ostea seminarium exstructum est, Anselmus et Radulfus docuerunt. Ilis est a constantque les ecoles de Laon se solent tenues dans te parvis Notre-Dame Parce que nous avon des habitant anciens qui appellent te colocle Γεveche, qui donne vors e saubour de aux, es scoles, clon nous ouvons Oncture que selon es apparuncus, clic se falsatent dans a grando allo do ovechc. . Cl. t Eleu Bistoireae Laon, t. I, s. 226 recto. Usque ad ultimos octavi decimi saeculi annos servata est Anselmi cathedra. CL D. Bugniatro. Misi de Laon. t. II s. 4 verso.) 2 Hoc quoque o variorum auctorum scriptis collegimus plures aliquando fuisse in atrio cellulas inagistrales hodie vulgo Classes Vocamus, pluresque magistros pueris adolescentibus Clu- vicis et Presbyteris in grammaticalibus et aliis artibus liberalibus in cantu et psalmodia in intelligentia Sacrarum Scripturarum, Sacramentorum, Ritualium et Ceromonialium instituendis addictos. - Εg. Bul Hist univ. Paris i. I, p. 82.3 3 Sunt qui a Paradisio illum locum parvis vocatum ess arbitrentur. Cf. Lichtenberger. Iuct Hes c. relis . ad parvis cs. otiam Litiro. Diclionn. 4 fg. Bul. loc. it.
66쪽
scholi ora praepositus. Qui quidem canonicus, aliquando Archidiaconus, cum omnes docendi partes solus iractare nequiret, sibi alios magistros, pro rerum necessitate, adjungebat nec humiles viros qui in locis vicanis doceren asservandi cura Vaca
Quod nunc tibi anto oculos porrigitur scholarum regimen nec ubique, nec semper, eadem ratione constitisse asserere ausim. Extremo nempe undecim o duodecimo ineunte saeculo, quamvis jam paulo ante emendata essent, plera quo episcopales scholio, sive quodam lato, sive incuria, adeo languebant ut nonnulli pontificos clericos suos, utpote externos, in coenobiales tum florentes scholas, mittere assuescerent 2j. Tunc tamen in capitulo Laudunensi prasbenda quaedam scholastico erat assignata de qua Alexander tertius, papa, unquam do re antiqua loquitur 3 . Λntequam autem Anselmus Laudunum rediret, pauci numero erant alumni et doctrina, ut ita dicam, torpebat. Sane ad munus Suum implendum, quoad a rimonias spectat, clerici aptabantur; at
2 Cf. supra, . . n. l. 3 - Porvenit ad nos quod uni in Ecclesia Laudunensi et Ecclesia Tornacensi. ad sustentationern ejus qui scholas rogit, beneficium olim opulatii mouisset sicut De Omnes sero alias majores Gallicana et luisse quondam adtrii sesso dignoscitu P. . . . Alexandi III. Decret. ap. Bul. I ist univ. aris t. I. P. 3.
67쪽
tirocinio, opificum more, potius quam scientiarum traditione insormabantur. Omnino ignaros fuisse Laudunensos levitas et sacerdotes et sorte omnem Franciae clerum nobis
Guibortus de Novigent testatur. Nempe cum hic puer esset, magistri qui grammaticum docere possent, in urbibus quoque, difficile inveniebantur ). Cum posthac, de Gualdrici cooptatione, in Lingonum urbe, coram papa, disputaretur, Summo
pontifici presbyteri respondere nequibant qui sortasse ejus verba non intelligerent 2 . Durum hoc
judicium, non studi extollendi monachos supra saeculares clericos, Guibortus attulisse videtur. quando scholasticos qui, o tempore quo scribebat, vagabantur doctiores esse quam sucrant sui magistri
ipse sale tur a). isdem sere annis quibus ab
Anselmo, Lauduni, renovatio inchoatur, pluribus in locis, multus nec prorsus in solix ad clericorum augendam scientiam, labor impenditur Anselmopi 3'cipue res successisse haud invitus saluberis si animadvertere volueris ad hunc magistrum, non solum e vicinis, sed etiam e longinquis regionibus, multos discipulos concurrisse. Quorum nonnulli,
ij s. supra P. b. n. l. 2 . Ad quod cum nemo presbyterorum respondisset, riam quidam vix clementa noverant ad abbates se vertit Papa l. Guib. do Nov. De vita sua l. III. c. v P. 49 i3 Cf. iterum supra P. 15 n. l.
68쪽
summis honoribus aucti, virum, a quo Scripturarum scientiam acceperant, in memoria grata som- per tenuerunt.
Tibi non perpendenti qua virium inibocillitato
marceret schola Laudunensis, Anselmo eam Ondum regente, magistrum nostrum ex bono et aequo judicare non licebit. Animo igitur fingere si votis pueros et adolescentes primis litteris et numerorum notitiae studentes, simulque et potius ad cantum et ad ritus caerimoniasque intentos, quales auditores primum habuit Anselmus, cum scholam recturus, jubente elimando Laudunum redierit, tales montis acie videbis. Sive e monasterio Beccensi nuper egreSSuS Laudunum venit, sive aliquamdiu Lutetiae docuit in firmis disciplinis instructus, Anselmi Beccensis doctrina plenus erat et, quodam modo,
Quantum abesset ut ubertate schola ista praes-laret cum comperisset et aegre ferret Anselmus, Beccense Sinnasium in quo se liberalibus artibus dederat, in exemplum, ut videtur, assumpsit et, audaci sed cauto animo, Laudunensem scholam emendare est conatus. Sed per debitos gradus procedendum erat. Omittere porro exercitationes, quibus ad Sacer-
69쪽
dotales partes implendas alumni instruerentur,nosas et illicitum consuit tirocinium tamen, de quo supra diximus, in melius vertere, adjunctis disciplinis qua ad moros et intellectus informandos aliquid valerent, et plenius clericali vitae pro paranda animos accommodarent haud supervacuum aestimavit Clericos ergo non tantum Scripturarum
litteras sed etiam sensum et intelligentiam docere coepit. Si inceptis res bene succederet, multum discipulis profuturum videbatur quod hinc jam, non inertibus verbis, sed vivo sermone Scriptura Sacra exponeretur. A magistro quidam Divinae Pagim loci, in varios pro tempore casus, tranSkrebantur ij. Quod certe occultam vis rationem ab Anselmo initur nobis aperit. Neque auditores, neque, nisallor, ipse magister rerum notitias generatim amplecti valebant. De Scriptura vero nulla controversia erat et omnibus quae in illa reseruntur, inconcussa sido et firmo animo, assentiebantur. Sed primum, verbum pro verbo enucleate expedire docebat. Quo facilius rem gereret, novam interpretandi
dispositionem usurpavit. Si quid difficultatis in
legendo alumnis offendoret, id communis commentarii liber auctor Valafrid Sirabone solvere non
70쪽
poterat Locis enim ex Ecclesiae Patribus excerptis et imprimis o Divo Augustino alafridus utens commentaria in Scripturam componebat Verborum autem significati cura ei non erat. Ceterum, illa excerpta ad unum non reducebantur et sucuto Arerum nexus menti plerumque submittebant, dum via ab Anselmo inita, ad verborum explanationem munitum, ut ita dicam, iter est. Notis interscriptis Divina agina a Magistro continuo illustratur, inde vox glossa interlinearis.
Qui quidem scribendi modus mirabilis utilitatis fructum alumnis praebet, cum hi, ante oculos, juxta verbum obscurum, lucidum aliud verbum s aut paraphrasini 2 habent quibus dubia solvantur, ita
ut mens lumino, quodam modo, persundatur. Nunc translata verba ad directum Sensum revocantur a , nunc ad originem, diductis partibus, vocabula referuntur 4 , nunc etiam locutiones brevi interpretatione ornantur 5 .
t Dixit Dominus ad Moysen: vel Deus. Dices a filios Israel vel siliis. Ε.rod. III. p. los. . ordin. t. I. p. 504. 2 Ego autem in die ultionis visitabo Romamo captivitatis vel generalis judicii. - Ε.rocl. XXXII. p. Iloss. ordin. t. I, P. 43. 3 Verbiran Filius vocatur verbum quia per eum manifestatus est pater in mundo. Cod. 3589. Bibl. nation. s 53. Gloss. in Apocal.) 4 SigniDavit Per signa ostendit. , Ibid. 0 52.3 5 Dodit nihil debon . - palam sacer Scilicet Verbo et exemplo - - qu. Oportet fieri Quasi inevitabile ut fiant et utile ut fiant. Ibid. - Dominus Deus vester Cujus vos servi. . Levit. XVIII, p. Gloss. ordin. t. l. p. 065.