De Anselmo Laudunensi Scholastico 10501117 ...

81쪽

QUI PRAECIPUI FUERINT ANS ELUI DISCIPUUMulti undique convenerunt discipuli qui uri di cesis Laudunensis non subjiciebantur nec in ea regione sedem collocare destinabant. Antea condita unico ad instituendos Ecclesia Laudunensis clericos, tunc schola opiscopalis facta est Academia quaaedam in qua Itali, Angli, Germani, Stavique, Gallis admiscebantur l). Viri etiam simul ac juvenes ad audiendum Anselmum estinabant. Magistri nonnulli qui jam, aliis in locis, summa cum laude, docuerant Laudunum venerunt 2). Quid mirum si scholasticum nostrum, jam inclytum se fama florentem, tot et tanti magistri, iisdom artibus ac disciplinis quas ipse prosilleretur inservientes, adire et audire necessarium duxerint ΤΙIujus vero fama pra flantis causam frequenlcS discipulos sesso facile dixeris : sed cur tum multi,

li s. infra, p. 78, 9 80, 8 l. 2. 3. 2 Inter quos Petrus Abaelardus et Vicetinus menti nobis occurrunt. s. in Daip. 82 et 3.

82쪽

multos per annos, Laudunum conVenerint perquirere et definire ne omittamus.

Imagino Anselmi si ex rebus publicis quarum pars suil ex occasionibus in quibus honores aut sibi aut suis oblatos recusavit effinxeris, non is suisso tibi videbitur qui auditores artificiis ullexisset. Ad prosperam scholae fortunam res ipsa seu salum plurimum valuit. Laudunensis schola prima suit quae nolentibus vel nequientibus intra scholas coenobiales doceri, ludendi copiam dedit. Cum plerisque hujusce temporis ludis priaestaret, clarissimis otiam aemula suit. Nemo in scholis coenobialibus, inter quas maximo conspicua erat Becconsis, disciplinis studere poterat quin monachorum regulo pareret. Itaque multi adolescentes, quanquam discere cupiebant, a spe et conquisitione liberalium studiorum animos avertebant.

Ceterum si quis diligenter praeceptis ecci tr dilis operam dare vellet, variis disciplinis, Secundum ordinem, seu per gradus debitos, laborem

impenderet erat necesse. Quisquis ergo adolescentibus annumerari desierat, scholas coenobiales ingredi non poterat. At quia Laudunensis schola paulo ante languescebat et modicis robus, scilicet clericis informandis destinabatur,onSelmus, cum eam regero coeperit,

ingeniis mediis et parum litteratis auditorum lec-

83쪽

tiones suas accommodare constituit. Ιla juvenibus nec ruditis, nec acutis theologiam ipsam apertam fecit. Quae praesertim causa fuit ut arbitramur, cur

tot discipuli in lectiones Anselmi, si ita loqui licet,

irruerint.

Porennis commercii gratia, ad nostrum scholasticum nonnulli auditores, ab Anselmo abbate Beccensi anno 1078 acto, posteaque Cantuariensem sedem adepto, plerique ex Anglia sunt missi. Reges Anglia qui e coenobio Beccensi primum Lan Dan cum deinde Anselmum cognomine Divum, eduxerant ut vicissim uterque Cantuariensis archiepiscopus fieret, sacerdotibus et clericis sibi devolis abundare suam regionem cupiebant. Ad hanc rem, Beccense coenobium, instituendis monachis potiusquam clericis aptum, non plane pertinebat. Donec scholae idoneae in Britannia florerent, gymnias iam Laudunense cui praeerat vir prudens, olim Lan-sranci Anselmique eccensis discipulus, clericos Λnglos docendos convenienter excepit.

Quapropter, cum ualdricus episcopus eligitur, secum Laudunum adducit filios cuncellarii Radulfi Flambard. Eorum i ceptor ipse venit et, curii episcopalis simul hospes, Anselmi nostri lectiones assidue audit 1 in Alexando ut Nigellus cognati

l Quod supra retulimus t . 7 hoc Horatiannus monachus narrat in libro suo de iraculis S. Marii Laudun. a Cantuariam ventinus

84쪽

Sarisberiensis opiscopi lin, Agardus 2 , et Angli

alii permulti non secus quam ille egerunt. munera obiere Rodolsus sit Rostensis episcopus; Gaudrifus Brito, antea Ilotho magensis episcopuS, in Cantuariensem archi prius utem anno eligitur. Λnno denique 1123 calli Edram Cantuariensem unus ex auditoribus Anselmi, Guillelmus de Cor-bolio adipiscitur. Omnes qui, ama nselmi attracti, Lauduni man Serunt, percensere ac singillatim appellare non aggrediemur; attamen nomina mullorum exstant qui ad summos gradus dignitatis in Ecclesia sunt

evecti. Priores partes UiLLELM DE CAMΡELLI Seu

Campellensi, procul dubio, tribui decet. Petrus Abaelardus 3 , nonymus illo auctor Chronici

ubi tunc erat archiepiscopus Domnus Guillelrnus nobis notissimus quoniam jamdudum pro audienda lectione magistri Anselmi Laudunum petens Diuitis diebus in episcopi domo In anserat, ibique silio Radulphi Cancellarii Itegis Anglorum docuerat ii Herm. , de irac. ι M. RP. Guiberti Opera edit Acher. p. 536, et . l. si is infra, . l. ' CL infra, . 79. . 3 In pistola do calamitatibus sui M. Vide infra, . i. 4 In Chronico laudato a D. Martim no Thesauri novi anecdotorum auctore t V, p. 877 lege Is et 880. i. ii s. Pagii notas ad Annales ecclesiast. Baronii l. XVIII, p. 29t3, ad annum it T. s6ὶ Guillelinus senex studiuin theologicum excoluit et antequam

In Angliam reversi onsulmi discipuli summa

85쪽

Bul astus l), Mariot 2 , in hoc consontiunt quod Guillelmum Anselmi discipulum suisse dicunt. Nec ab illa sententia discropant cruditissimi viri Ch. do Remus at 3), o n. aureati i).

Ubi vero, quando Guillelmus Anselmum audierit definire non ausim. Auctori chronici Maurignia censis videtur tum adolevisse. Contra, Morinus Guillelmum jam elato provectum, ad Anselmum venisse asserit. At Morinum redarguet res ipsa, si observaVeris Guillelmum , circa annum 1068 5ὶ

disciplinae canonicae sese addicoret, vir tota Gallia celeberrimus et philosophilo magisterio multis annis defunctus, Laudunum clava tum, ut Anselmi theologiam docentis dictata exciperet, se e contulit . Morini de amitentia, . IT, A 1.

Inter alios vero lectionum suarum auditores habuit scit. Anselmus hosce viros insignes et magistros, Guillelmum Campellensem qui, et ipso magisterii dignitate et munere perfunctus, ad Catalaunensem episcopatum promotus est . . Eg. Bul. ist. Univers. Paris i. II, p. 7. 2 . Hic scit Ansol mus sero per totam vitam Lauduni sacras litteras docuit cum tanta nominis celobritate ut ex remotissiluis etiam regionibus scientiarum avidi in eius scholam convolarint, inter quos hi passim nominantur, qui Galliam sua doctrina et sapientia illustrarunt, Mattiuous Albanensis, Guillelmus de Campellis Catalaunensis piscopus, Albericus Romensis rimas Aquitaniso, Guillelmus Cantuariensis episcopus, libertus Orretanus episcopus Dictavensis, Algariis Constantuniensis episcopus et Petrus Abailardus. Mariot, Metrop. Remensis IIistor. 4. II, p. 281.3 3 . Guillaum do Champeaux, pres avo i cludie fous Mane-gol et Anselme do Laon qui rosessalent a Paris. y devin leches de onsei gnoment. . Ch de Remusat Abelami. t. I, p. si sub nota. . Apres avo i etudio fous Anselmo de Canto beio, Anselme de Laon avait commenco u ense igne lui-msime a Paris et Guillaum eclo Champeaux tuitis de se discipies. Ibi d. p. o. iis CL B. Haureau. Iist uela philos. ScolaSt. t. I, P. 29o. 5 B. Haurea Guillelmum circa annum l070 natu ni esse putat

86쪽

natum, nondum quinquaginta annos absolvisse cum jam Anselmus anno 11 obiisset. Testimonio Morini omisso, aventesque ne iterum in errorem ab eo inducamur, non putamus Guillelmum, ad audiendam Anselmi lectionem, Laudunum Venisse.

Ex quo potest probabiliter consci ii selinum

Lutetia primo esse professum. Si enim omnes latentur Guillelmum ejusdem Anselmi auditorem fuisse, nec id potest Lauduni evenisse, Bulado assentiemur diceni Anselmum Lutetia aliquamdiu docuisse priusquam in patriam revocatus regreSsu Sque sit. Ila gubernaculum scholae ari

siensis Guillelmo Campelion si tunc tradidissovideretur in Sententiam ab auctore capitis do Guilloimo in Historia litterarum apud Francos si Cprobamus 2ὶ, qude discrepat ab opinione quam legere est in ejusdem libri capite de Anselmo Laudunensi δὶ

fisi de tu phil. scolast. t. I, p. 320 . Rousseto autem annum 10ii iudicit. Roussolot, iuves fur in philosophie stu moven 9e,

i Anno 1089 Anselmus Laudunensis Decanus Ecclesiio factus, scholam Parisiensem Guillelmo Campellens reliquit et ipso Lauduni celeberrimam in dialectica et theologia scholam instituit. Eg. Bul Hist. niv. Paris i. II ad annum l089).i2 C s. Disi lili de Dum e. t. X, P. 30I. usdem capitis de Guillo imo auctori ibid. p. 309 si credas, iterum Guillelmus senex Anselmi discipulis annumeraretur. Huic opinioni assentitur Michaud uilluum de Champ auae et les coles, Paris avon si 'cle, p. 78 et 79. - Paris, 862. 3)tiis liti de a France, t. X, p. 74.

87쪽

0uae cum ita sint, eo commercio quo magistero discipulus utuntur non diu sunt conjuncti sed uniuscujusque personae si altenderis animum, haud dissimilos tibi videbuntur. Intero realium fautores sari Selmus non aliter ac Guillelmus numeratur et ad Campellensem, per Laudunensem magistrum Anselmi Beccensis c realibus is potius indulgentis, sententia sorsan transiit 2). Scholastici nostri et Catalaunensis episcopi

nomina saepe copulantur. Cum Bupertu monachus, duobus libris adversus eos scriptis nondum contentus 3ὶ e monasterio suo esset egressus ut Anselmum, publica contentione, refelleret, Guillelmum quoque erroris convincere in spe habebat.

In Catalaunensem episcopum Anselmo die ipso quo pervenit Laudunum, mortuo, protinus impetum secit 4ὶ Ιmo uterque cum etro baelardo gravem habuit conssictum o). Nulla quidem epistolarum assiduitas inter utrumque exstitisse videtur; sed eos certe semel, cum Guillelmus consecrationis Ecclesia Laudunensis

Cf. etiam infra, P. T.

88쪽

instauratus interfuerit, convenisse et colloqui po- .luisse constat l). Senientiarum deniquo libros unus et altor edi

dictus, ab Ottone Frisingens 3 et a Mariot i)

Anselmi discipulis annumeratur. x Codice quodam in Bibliotheca Oxoniensi servato, non aliud ossicitur. Insra 5 cognosces eumdem auditorem magistro, ad Glossum componendam opem tuliSSe. De illo isto berto qui Pictavensis episcopus est factus, caput scriptum est in istoria litterarum apud Francos 6 . Guiuo qui Cenomanen Sem sedem poStea occupavit Scripturam interpretari magistro Anselmo, teste auctore et Gestorum Guidonis episcopi , didicit. Nec solum disciplinarum eum participem magister fecit, sed etiam multis virtutibus imbuit IJ.

l . Anno ab incarnatione Domini in illesimo centosim quarto dΘcimo. . . Octav idus seΡtelubris, tertio videlicet die ante nativitatem Beati Murire ad dedicationem ... Bartholomiuus ΡiScosus accersivit Accum Radulphum Remorum archiepiscopum, Guillelmum Catalaunenssem eΡiscopum, etc... o Hormanni. De Minac. .

n. l.

89쪽

ALGARus seu Achii Dus a Mario et ab auctoribus Historia Litterarum apud Francos 2 Anselmi

vocatur discipulus. Qui canonicos uia dunenses, testem ei manno monacho, animo benevolo excepit cum adhuc esset clericus apud Danaue Xeriam, in

Anglia 3 i.

Urbis Conflantaniensis, in Normannia episcopus deinde est actu S. ΗΓGO METELLLs, uronensis qui anno 080 natus ost ad lectionem Anselmi audiendam Laudunum

ΗLGO Mui1NEXsis libenter memorat in litteris ad Malthn uni Albanensem episcopum missis, o Lauduni osse et educatum sciti). Ollio magensis archiepiscopi parte jam erat adeptus. Quae confirmantur in capite quod de eo scripserunt auctores Histori u litteratum apud Francos 6J.

MATTHI US ALBANENSIS episcopus, ut testatur

si Loco laudat supra, . b, . . 2 Hist liti de a France. t. X, . 1 5. 3 4 Venimus in provincia in quio vocatur Danauexeria... Ibi nos plurimum honoravit quidam clericus, nomine Agardus, qui jamdiu Lauduni manserat, quique postmodum in No Pinannia lactuSes episcopus urbis Constantaniensis. Hermanni. De Miriac S. Mariae, II, 5; p. Guib. Opera, P. 39, . 2.3 4 II est lili ue a France, t. XII, P. 494. i5 - os et una generis consanguinitas et ejusdem professionis in Christo unxi societas quos Francia genuit), quos Laudunense solum educavit et docuit. - ist. Iuuonis Bolhomastensis archiepiscopi u Matthaeum Albanensem epiScopum, p. D. Martenne, Thesaur. nov. unccdot. t. V, p. 897.) 6 Misi liti. Hi France. t. XII, p. 6. .

90쪽

supradicta epistola, ipse apud Anselmum, una cum Hugone Ambianensi Scripturae studuerat l). Mariot 2 et auctores istoriae litterarum apud Francos 3 de hac re consentiunt.

RonoLPUM qui Rossensis episcopus in Cantuarien- Sem archiprursulatum est translatus a Bularo innumerum discipulorum Anselmi adscribitur 4). Inter eos qui Lauduni diu manserunt α pro audienda lectione magistri Anselmi , ROBERTUS quidam, postea Archidiaconus Essecestrae actus, grato animo erga scholasticum semper fuit et canonicos Laudunenses qui in Angliam venerant, comi

hospiti excepit d)

GALFRiDL BRiTO, ut scholae Laudunensis alumnus

l CL supra, . 79 n. 5. 2 Loco citat supra, P. 75 u. 2. 3 Hist liti. te a France, t. Xlli. . 52. 4ὶ g. Bul. Ηist. Univ. Paris, ad annum illa, t. II, p. 3. 5 . Venimus ad urbem qua dicitur Essecestra, ubi erat Robertus Archidiaconus qui diu manserat Lauduni, pro audienda lectione magistri Anselmi A quo gratantissime suscepti mansimus ibi per septem dies . Herm. De Mirac. B. Mariae, II, 2; Ρ. Guib. p. p. 39, A. 1. 6, agi not. ait Annal. ecclesiast. Baronii, t. XVIII, p. 296. 7 . Anno ab Incarnatione Domini illi, indictione IV, Gois-fredus Brito, Cenomanorum Decanus a rege Henrico in Angliani accitus est et Othoniagensibus pontifex constitutus est. Hic eloquentia et eruditione pollens clerum et populum catholico docuit, Ecclesiaeque Dei, XVII annis, utiliter priosuit. . Orderici Vitalis.