장음표시 사용
51쪽
pinguedine vinciendo somnum conciliat cremor hordei &similia, quae medicamenta aquis eadem facultate pollentibus sunt miscenda , ut sunt sempervivum, plantago, portulaca,& acetosa, &tinctura rosar. vel miscenda pro bolo cum dia scordio, & confectione ex hyacintho sine odore, hae e enim medicamenta ratione ter ' rarum & lapidum, austerum blandum ocultam lium bilem frangunt. XI . Alterantia effervescentiae violentiam opprimentia, sunt refrigerantia communiter ad calorem mitigandum praescripta, effervescentia accensum Nini enim renovatam & validam effervescentiam lacte sedamus,&liquorum ebullitione prohibemus sit frigido loco reponimus. iQua propter aqui cicore,refrigerantes, Aeeto', Endiviae, boraginis, violar. nenu pharis, & eam succi conveniunt, serum caprinum destillatum vel depuratu & aqua noceret. In horum usu caute procedendu, maXime circa quantitatem,qui in principio ,& augmento universali large potest concedi, si sudoris, vel urine major quanti as correspondeat, alioquin suspecta habere debemuS summa quantitatem aquae,ex eo quod a remanete in venis aqua maxime diluitur masin sanguinea,ejusq ;compages a maxima effervescentia laxata magis depravatur, ideoq; effervescentia non modes ata dissolutioni proxime subiicitus & hoc obiervare licet in vinis,& caeteris liquoribus aquae multitudIne dilutis,quae a calore aeris facile corrumpuntur,& impotentia nad resistendu causis alterantibus animia hum, ditate acuuirut, &quia non est permittendum, . ,- sanguinem
52쪽
sanguinem a nimia effervescentia torreri, c sitis intensa,utpote symptoina ventriculi tonum di-VoluenS,curationem exigit, puto hisce satisfieri posse partita summa quantitate in plures viceS, cu minor portio aquae una vice sumpta sanguine diluere nonivaleat,&secundo,neq;,du in Ie-pore intermedio major pars praecedentis cosumpta est a calore Febrili, veI urinae vias ja est ingressa,& ita siti, calori,effervescetiet occurrimus sine periculo laesionis massae sanguineq.In Vigore vero minoranda refrigerantia ne coctioni hu- motu, mixtioni, & excrementoru segregationi
ossiciant,& hoc in principio, augmento,&statu hujus teporis universilis,declinatione vero imminente largiori potu indulgere licitu est, quia
sanguis dilutus excrementorum segregatorum
solutionem integram faciliorem reddit,& calor una cum effervescentia diminutus dissolutionem sanguinis non minatur,& quod dictum est de tempore universali Febrium, observandum in quolibet tempore particulari. XV. Quod si a violentiori effervescentia sep ratione sanguinis in sua principia timemuS,refrigerantibus adstringentia, & motu sanguinis
reprimentia miscenda, ut principioru unionem ConserVemus, interq; numeratur. Bursa pasto
53쪽
gut .X. succi Acetosae I f. m. pro syr. a dulcibus etiam abstinedu,quia ferme tatione inducul, vel .F.Aquae boraginis viol .ponii Iacae, an .giij.succiendi viae ξj.f. spir. al. dole. gutt. Xi V. spir. nitrigiat. Vi .m. pro Wr.vel V. Aquinenupharis,endi-Viae,Viol.an. Jii l.s .n atri gutt. vi .m. pret mittendo sequentum botu V. dias corditae sulph.vitr.gr. viij. m. vel as. confect. ex hyacint. sine odor. P. sulph.antina. gr.vi. magist. coralis. possunt etiaante primitti sequetes pulveres terrae sigil
X VII. Electuaria etiam possunt confici, ante 'rupum Sc potiones exhibenda ut Vo. Const x hyacint .sodor. Dia scordii a 3j. rem ς sigilla
num f. Eleeti XVlli. Hoc, & pulveres supra scripti, ante eibum per horam pos jnt, imo debent ex hiberi, ad coercendum bilis furorem in intestino
duodeno ad meliorem cibi concoctionem, cum illa nimis cum succo pancreatico effervescen te, vel istius ς'icaciam ennervante, ciboS cor-3umpat, & in excrementorum substantiam degenerqt Potiones; in majori aestu sint serum caprinum, emi Isiones sem. melonum cum dictisipiritibus pulveribus,&elemiari s, intermediis emporibus aqua Nocerae paulatim sed saepellimpia, quae in magnis esservescentiis videtur optima ratione minerae terrae lemni et qua in se habet, lambitiva etiam possunν ad usum reVΟ-
54쪽
aritim.9 sitinct .coral,9i .s,i .viritioli dulei L9.si. Vini granat. ij. succi ri oes. Jβ.m, XlX. Cardiaca calida in his Febribus potius veneui quam antidoti naturam indocunt, calorem sanguini & partibus addendo, quo
effervescentiae incrementa concit an tuc ad faciliorem solutionem sanguinem trahendo, materia aute inorbifica concreta &ad secretione ve gente, horum usus non est contemnendus pro spirituu auXilio,quo corroborata natura majori conatu materiae evacuationem agreditur. Hac ratione vini usus moderatus videtur proficuus.
X X. Idem dicendum deDiaohoreticis,quet, ut ait mitifim cap. xi. de Febribus, sanguinem
exagitando sunt tanqua ventoru flammuaa d mus incendiu accelerata a, s coctione non peracta exhibeantur, hac aut e terminata,si natura ad sudorem propensionem demonstraverit, tuto
sunt administranda, & horum normam ire sequentibus habebis. Quod de diureticis etiam tenendu . QMamvis non displicet apparentibus optimis signis concoctionis praecipitantibus, uti ex antimonio,tartaro, & vitrrolo paratis &spiritu hujus, & tinctura priorum, quae possunt addi supradictis remediorum formulis, praecipitata enim materia sanguinis partes optime
uniuntur,& evacuationis tempuS antici patur.
XXI. Victus ratio sit omnino refrigerans& tenuis,ideo vitanda summo studio ova, mulis
tum spirituum & bilis sibministrantia, & oulmentum ex herbis, hordeo, & solo panesum eiat, ad quotidianum alimentum, & in pauca etiam quantitate maxime in vigore morbi, gr.
55쪽
tunc maxime distrahitur natura per cibum a concoctione,& a materiae peccantis segregatione; ratio hujus distractionis petitur ab ipsa
sanguificatione, in qua ultra caeterasi praeparam tiones a corde chylo evenietes, a sanguine multos recipit, & ei debet misceri, quod cum non possit seri sine pororu ejus dilatatione, hac impeditur unio humoru, qua cuncoctio perficitur,& dum miscetur una cu eo mayeri excrementitia separationi vicina,intra massam revocatur, unde vere distrahitur natura ob opere concorctionis per alimenti praeparationem. XXII. Urina crocea & turbidacum, magna es fervescentia& pulsus elevatione & frequentia, ostendit sanguinea massam dis olutionis fatum jam subire ratione auctae acrimoniae bilis,& inordinatae effervescentiae, a qua separatae partes etiam crassae praecipitantur cum sero, & postea a valida effervescentia agitatae turbationem illa
in urina essiciunt, eo modo quo terra cum aqua
agitata turbatur,& si in agitatione cum reliquis partibus istae particulae crasset uniantur perfectae urina turbata redditur & conservatur,no subsidentibus particulis crassis a persecta mistone in unione conservatis,e contra si mixtio non fuerit perfecta, urina turbida emanat, sed postea clarescit,subsidente materia crassa sedimenti,quae poros aqueae serositatis implendo, radiis lucisa ejectis tui bida& opacam reddebat urinam, &a subsidentia clara remanet, quia ejus porositates liberae radios Iucis admittunt. Patet indicationes in hac Febre esse easdem cu praeceden-
gibus dictis, solum quod in hoc casu dissolu tio
56쪽
Massae sanguineae non imminet sicut in praece denti , sed jam adest, non in tota massa sed in aliquibus partibus, cum inordinata efferves- , centia , cum pulsu elevato initia solum dissolutionis indicet factaea'. pulsuSparvus, utpO- te supponentis spiritus & caloris interitum in
sanguine una cum fluore rarefactionem impe diente a quibus arteriae elevatio magna arcetur & parva solum permittitur, unde pulsus
parvus, idcirco huic occurrendum,& totis Vbribus nitendum ad conservationem integritatis massis sanguineae,quod obtinebitur admixtis astringentibus remediis,qualia sunt eorallia , margaritae & eorum tinctura bolus arme na, terra sigillata, os de corde cervi ' usitum spodium , cum eis quae volatilitatem & acrimoniam bilis temperant, optimum etiam esse censeo pretcipitantia hic ad usum revocare,quibus praecipitata bilis sanguis emendetur cum perservatione suae integritatis. Inter praecipitantia sunt medicamenta e tartaro & aratim Q-nio confecta,unde tincturae ex his exti acti sunt' multum pro ista indicatione efficaces,&idcirco miscendae cum supradictis remediis, in reliquis servanda omnia dicta superius de inordia
nata effervescentia cum urina rubea.
XXIII. Urina aquea cum pulsu elevato,molli & ressistenti,& multum frequenti, sanguinis crassitiem denotat, vel a pituita crassa, ei commixta , vel a pororum parvitate det subtilitate , hujus crassiti ei ope magnam sanguis sustinet rarefactionem, a qua pul
sus magnus & resistens, qua spiritus in suo
57쪽
motu conservatur,& Acidum & Athali ab e dem in copia solutum, cum magna accensione sanguinis immoderatam effervescentiam susti Dei. A sanguinis crassitie impeditur salinae resulphureae partis evacuatio, eo quod a viscositate sanguinis in vinculis adhuc detineantur,omam vis coagulatae,unde urina suo colore tingi nan potest, & hae particulae detentae, motuque sanguInig de novo solutae & exaltatae, Athali & Acido materiam praebent, ad continuandam immoderatam effervescentiam, ex quo resultat indicatio sanguinis cmstiem attenuandi, ut soluto visciditatis compede cumulata separentur excrementa , quibus repurgatus languis suae restituatur indolinaturali. Ad quod obtinendum , praeter acida dicta superius, aromatica etiam con-Veniunt, ut radix aristolochiae , Valerianae, rubiae, imperatoriae, angelicae, gentianae, apii, foeniculi,scordit, folia pulegii, majoranae, ros marini, lavendulae, absinthii, cardui benedicti , scordii, centaureae, eupatorii, ex quibus aquet stillatitiae vel decocta parari possunt,i momnia salia volatilia & fixa, acidorum tamendi aromaticorum usum magis laudo, quia acida erassitiem incidunt, & Athali in magna enservescentia excitatum corrigunt, aromatica vero praeter virtutem attenuandi acidum pec-eans emendant quod ad magnam effervescen- 'tiam concurrit. Et si videatur difficile concipere acida,quae sunt ignea, corrigi ab aromati- eis calidis, re tamen attente considerata cessat difficultas, quia aromatica praeter oleositatem
58쪽
aeidum demulcentem, Athali abundant expresso in punctione, &veluta quadam corrosione qua sensum gustus masticata assiciunt, In hoc genere reponuntur salia ex herbis cephali,
cis Parata, nempe ex rosmarino, pulegio, majorana, & similibus, quae Athalisa esse non est dubiandum, & de aromate etiam participant, ex quibus remediis simul unitis, cum praecedentibus dictis de immoderata efferves.
centia cum urina rubea, possimi parari sequentes formulae medicamentorum γέ quae acetΟ-sar, endiviae, eupatorii an. g. iij. salis majoranae scrop. j. sp ritus vitrioli dulcificati guttas sex. m. Velma quae scordii, boraginis, capillorum veneris an . 3. iij. salis prunellae drac. i. spiri' ius sabs dclcificati gutt. V. m. advertenaum enim sal prunellae & tartarum vitriolatum es.se salia neutra ex acido & Athali participantia, ad corporum dissolutionem maxime idonea
vel V. aquae violarum,agrimonii an . unc. iij.&sem. tartari vitriolati dragm. sem. tincturae antimonii scrupulum unum. m. Aquae Foeni-c li, Boraginis , Agrimoniae an. gij. tinct. tart. V. salis gentianae 9j. syr. de duab. rad. Jj. m.
c. Aquae capit. veri pulegii,endivise an . salistari. Vitriol. 9j. 0r. de capit. Ven. gi. m. huc etia referenda sunt omnia medicata ab antiquis incidentia denominata,cum refrigerantibus &acidis mixta. Volatilia salia solvunt quidem partes crassas, sed agitatione magna efferves. centiam augent, quae in hoc casu sedationem postulat, ideo praetermittenda, in reliquis ob-iservanda sunt omnia dicta superius de purga-
59쪽
tione sanguinis missione & diaeta, aquae potus, etiam in magna qnantitate non est interdicen dns, com observemus omnial crassa ab aqueis
dilui & fluidiora evadere. C A P. IV. De modo curandi Febres cum lenta Esse vescentia praeter naturali
I. QIyrina aquae similis exierit, nullo velo parvo tincta colore, salinarum partium impeditam evacuationem ostendit, cum ab illis colorem & consistentiam mediocrem mutuetur, & pulsus cum ea parvus, depressus,& celer extiterit, cum effervescentia debili praetematurali, acida coagulatione densam reddi sanguinis massam praesagit, qua pulsus elevatio impoditur, impedita a coagulationς
Athali , & Αeidi sanguinis segretatione in ea
quantitate in qua sum cit pro immoderata vel medibat effervescentia,& cum hoc ejusdemira-xefactione, per coagulationem densitate consiliata, separationem salinae substantiae non permittentem , immo eam magis .figentem, acida enim salia fluere non sinunt, ut patet in sale quod facile deliquium patitur & lsi cum sulphure calcinatum, vel reverberatum fuerit, non amplius liquescit in humido aeris, ab Acido sulphuris ita fixato ut aeris ingressum non admittat,& acida sanguine coagulare evincitur
60쪽
ex hoc quod acetum,vel aqua cum spiritu vi trioli , vel sulphuris infusa in venam sectam
animalia sanguinem in suis vasibus coagulant, ad cor pervenerit virtus liquoris infus,co gulato in hujus vetriculis sanguine deficit ani- mal. Subjectum aciditatis sanguinem coagulantis potest esse, tam acidum naturale superabundan S, quam pituita acida, vel melancho- Iia, seu succus Pancreaticus, excedentia in aci- . ditate, ab errore externo, & praecipue a calore , cujus proprium est aciditatem salinam conciliare , ut patet in vino a calore in acetum mutato, ob exaltationem salis Acidi in ejus tartaro latentis: cognoscitur autem peccatum primi, ex eo quod effervescentia incipit primo magna, postea evadit tarda,coagulato in effervescentia
Athali ab Acido in magna copia per effervencentia exitato, & una cum istis tota massa sanguinea : caeteri et'. humores coagulationem
efficientes cognoscuntur ex eo quod in initio effervescentia est tarda, & hoc exprimunt antiqui asserendo has Febres lentas & tardi m tus, ab humoribus massam sanguineam in cras. sentibus provenire, a quacunque causa emciatur hujusmodi effervescentia tarda, sanguis solvendus tam Athalicis fixis, quibus talem inesse virtutem ex. eorum nativa facultate dissolvendi colligitur, & experientia qua sanguis e vena emissus solutione tartari fatis indus
conservatur, quamvis ex sui natura coagulationem in tali statu experiri sit solitus. Sunt autem salsa Athalica sal tartari fixum,ce auri ,