Institutionum iuris canonici communis & Neapolitani a Carolo Gagliardo sacrorum canonum interprete in Regio Gymnasio Neapolitano elucubratarum ... liber 1. 4.

발행: 1766년

분량: 642페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

31쪽

ro Insitutionum Iuris Canonis; - 'authentIce appareat: & si regulares fuerint auctores, suoru triquoque Superiorum licentiam superaddendam iussit sub poena in canone concilii Lateranensis V sa) apposita anathrimatis , & pecuniae puta ducatorum centum fabricae S. Petri lde urbe soluendorum .

XII. Spirituali anathematis censura hoc in regno ple- 'Eti laicos approbationis & licentiae episcopalis contemtores in libris imprimendis & vendendis utique sinit Potellas laica tsecus mulcta pecuniaria vel corporali districtione , aliisue poenis

a) Υypographiae arte a Germanis xv keulo inuenta ae perpolita, imis Pressores eontinuo aggressi sunt quoslibet libros insciis Potestatibus ti sine .llo iearum permissu indiscriminatim publicare . Plurima inde volumina circunferebanis tur ae prollabant vel fidei, boni'ae moribus, vel regiae dignitati, retique publieae iniuriosa. Tam contagiose malo in dies recrudeseenti, & quaqua versus per orbem lethaliter serpenti, remedium attulit primus omnium Leo X, dum

in Concilio Lateranens V anno Isis IV nonas Maii edidit sanctionem, nequis librum aliquem , seu quamcunque scripturam imprimeret, nisi post viri periti per episeopum deputandi , & dioecesani haereticae prauitatis inquisitoris

examen & approbationem propria eorum manu subscribendam gratis & sine dilatione : alias transgressores libros impressos amitterent palam comburendos, mulctam due. ioo soluerent fabricae Bassilicae diui Petri de urbe, ad annum ab exercitio impressionis suspeliderentur, ultra latam excommunicationis censuram; tum In contumacia perseuerantes omnibus iuris remediis exemplaribus ab epi. jscopo, vel Papae Uieario eastigarentur. Si librorum genera & poenae spectentur, ilatior hae in re suit sanctio Leonis X, quam Synodi Tridentinae, quae de sa- :cris tantummodo libris imprimendis nonnis post examen & approbationem O dinariorum sub poena anathematis & peeuniae cauit. Meus quod ad personas. lNam in solos impressotes Leo animaduertit; Synodus autem Tridentina in auctores etiam ti bibliopolas & euulgatores & legentes & detinentes . Seea. lares inde Principes & magistratus abusibus praeli passim inualescentibus. & turisbas excitantibus obuiam ire adacti sunt. Neapolim regnante Ferdinando I e tholico ars impressoria ut primum appulit, sine lege ad libitum subditorum exeris cita. est. Carolo U imperante Prorex Petrus de Toledo duos annos ante modo

dictam Tridentini Concilii fis a4 habitam 8 April. i5M, edixit die i3 Oct

bris tue ne theologicos & cacrae Seripturae libros a viginti'uinque retro annis impressos, vel anonymos secundis typis quis unquam imprimeret , retineret, venderet, nig ante a Capellano Maiori visos & recognitos & praelorum luce idignos auctoritate publica renunciatos: item damnatorum auctorum libros quum vendi, tum retineri prohibuit. Plures deinde pragmatteae prodiverunt. quas legere est sub tu. de impressione librorum, municipale typographorum & bibliopo- :ὲarum regimen praescribentes, praesertim ne cuiuslibet auctoris liber siue sacra, lsue profana pertractans typis vulgaretur sine regiae Potestatis permula.

32쪽

Uber T. Tis. II. De Sacris Scripturis . ari cenis temporalibus. Id quod rerum ante gestarum exempla satis produnt a . - . a XIII. Re uisio tamen & licentia dioeceiani episcopi requiritur nedum in libris sacris praelo edendis & publicandis iuxta litteram Tridentini decteti; verum etiam in profanis squum ex bulla Leonis X in concilio Lateranen si V edita, tum ex more & consuetudine iam inolita; quam obseruandam fore constituit nouissima lex Concordatorum b . Nam auctores plerunque ab initituto profano ad sacra & ecclesiae

penetralia excurrunt.

XIV. Diuinum ius tam veteris, quam noui Testamenti aut naturale , aut positiuum est. Diuini ruris naturalis compendium est decalogus: explicatio autem ampla sunt moralia Praecepta quum veteris, tum nouae legis. Ius istud adeo est immutabile, ut nullam omnino variationem aut dispensationem ne Dei e) quidem ipsius serat. Deus enim Iuturae auctor & aeterna naturalis rationis regula in aeternum est im

mutabilis. Quid profecto est lex aeterna , nisi ratio diuina

vel voluntas Dei ordinem naturalem conseruari iubens, perturbari vetans d)8 Natura igitur ipsi non patitur diuinam dispentationem, nisi destruatur. Positis enim adiunctis ordinis naturalis a Deo voliti, necesse est, ut regulae ad conseruam dum eiusmodi ordinem a Deo semel institutae reipsa & ratione obiecti sint immutabiles atque indispensabiles. Vix tamen, ubi duo mala ita urgeant, ut alterutrum necesse sit eligi, diis

Nota librorum exterorum Neapolitano Archiepiseopo, aliisque metropolum in dinariis danda, antequam e regiis dohanis extrahantur e ne sanctae fidei, bonisque moribus peruiciosi volumina regni las ultramontano vel aceto perfundant vel veneno. e Diuus Thomas, quem communiter sequantur theologi , docet non posse Deum praeceptis decalogi dispensare de absoluta quoque potentia : quic quid. aliter sentiant cum Caramuele Nominales . Hae tamen disputatio messis ast alienae.

dὶ Ait S. Aug. ιib. 3 eont Faustam eap. a . Immutabilitatem tutis naturalis agnouit etiam Iustinianus f. pen. IV. de iur. ain. gent. σ ri

33쪽

is Institutionum Iuris Canon ei dispensationem diuini iuris tunc permissam eo pacto, vinus tunc malum eligatur, probat Gratianus se auctoritatibus concilii Toletani VIII, & diui Gregorii M. ixv. Idipsum naturale ius diuinum inditum est mentibus hominum sanis, recteque iudicantibus; illudque rationaturalis Deo sic prouidente omnibus dictat hominibus etiam paganis . Haec lex es ratio profecta a natura ad recte faciem ldum impellens oe a delicto auocans ' quae nondum demum inis leipit esc, quum scripta es, sed tum quum orta es: orta es autem simul cum mente diuina , aiebat Cicero b). Neminem hinc peccantem in ius naturale ignorantia nulla excusauerit,

ex Apostoli sententia st . Cum enim salt) gentes, qμα legem i

non habent, naturariter ea , quae legis sunt, faciunt, eiusmodi llegem non habentes, ipsi sibi sunt lex : qui ostendunt opus legis iscriptum n cordibus Iuis, testimonium reddente illis conscientia lipserum , ct inter se inuicem cogitationibus accusantibus , auretiam defendentibus in die, quum iudicabit Deus occulta hominum. XVI. Pos,riuum ius diuinum est, quod ultra decalogum& praeter naturalem humani generis conteruandi necessitatem Deus o. M. praecepit, puta caerimonias & iudicia veteris legis ; Sacramenta, eorumque necessitatem, usumque in euangelio . Hoc quidem ipsius tantum legislatoris arbitrio va. triari & tolli potest: quemadmodum reapse mysticae, caerim niales 3c iudiciales Hebraeorum leges abolitae a Christo Do. mino sunt, & prorsus eliminatae post euangelii promulgatio. nem; sicut ante praedixerat Hieremias d). Si quae vero ex lIudaeorum legibus exscriptae, adrogataeque sunt in corpore Iu- iris

Dist. ta per totam bὶ Lib. 1 4 ligibus. I, etiam lex, inquit, nihil aliud

rma , a numine de rum tracta ratio. e Ep. ad Rom. 2 vers. 14 er II. ...

d Cisp. 3i vers. 33-kq. ibi: Ecce dies venient, dicit Domἰnus , Ham domui Israel, o Amtii Iudii faedus nouum , non secundam pactum, quodpepigi

eum patribus eorum ... post dies illos, dicit Domιnus, dabo letem meam in visceribus eorum, er in eoiae eorum scribam eam . . . Si defecerint leges istae ιoram me, Heit D minus itinc er semen I aes defciet, ut non si gens coram me cunctis diebus.

34쪽

L ber L T r. II. De neris Scrytur s. 23ris eanonici a); eas iuris non diuini vim habere, sed humani ; ideoque lubiectas pontificiis dispensationibus & abolitionibus patet. Novae tamen legis ius diuinum positiuum quoadusque militans ecclesia Christi constiterit , ratum perpetuo permanebit; cuius vim & obligationem nullus hominum m. tuit nec poterit unquam relaxare aut infringere , ne sum. mus quidem Pontifex, neque concilium generale, neque uniuersa ecclesia . Interpretandae solummodo legis diuinae, eius que sensum exponendi facultatem Christi Vicario, tum san- Ais ecclesiae Patribus traditam docet fides catholica. Namste, inquit Christus Apostolis suis b), docere omnes gentes , praedicate euangelium omni creaturae r non dixit condite , mutate, abrogate, prout malueritis , euangelium .

De Traditionibus,

1 Oralis CHisti lex ab Apsolis ad priscos Patres sine scripto

propagata traditio apostolica dicior. a Plurimos fidei io' morum eanones Haditione antiqua

uti a accepimus.

3 Diuinam ipsius auctoritatem horae et am litterae commendant. 4 Hostes traditionum haeretici variis S. Scripturae locis Am

tuntur ad eas enervandas.

' s Sed aperto earum sensu carbolico ἱi refelluntur. 6 Vrgent speciatim vetitum a Chrisio quidquam euangelio addere. God nimirum euangelio aduersatur οῦ secus , quod euare ιium explicat vel complet , aiunt catholici.

8 Ad Mem ct mores traditio spectat , non secus quam lan

Q Ex iudieialibus Hebraeormn legibus exeerpta sunt in texis meretalium est. I de homicidio volontario vel easuali, east. I de furtis, cap. I de aduia reriis. π βuyro , eap. i de decimis, primitiis σ oblationιhus , eap. a de pro Lumtionibus, cap. m. de purifici post pari. cap. I er seqq. qua ad I de λ- iuriis er damno dato , eap. t de sepultaris. bὶ Matthaei cap.28 vers. q.

35쪽

LEx oratis quam a Christi ore acceptam Apostoli

sine scripto docuerunt & commendarunt discipulis potistimum suis, quamque ab his propagatam succedentes continue episcopi & Patres in ecclesia ut bonum depostum custodi uere, & suis etiam scriptis deinde mandarunt : tradiatio adhuc stricta notione dicitur . Scripta enim subsecuta Patrum , unde eas certius accepit ecclesia, ipsarum originem a Christo & Apostolis oralem , & extra sacras Scripturas habitam variare nequiuerunt; sed euidentioribus & facilioribus testimoniis comprobarunt : quemadmodum & consuetudines

moribus inductae & plurima hominum gesta, quae sine scripto reuera valent, in seripta rediguntur, ut exinde possint fac, lius probari s b) . In mysterio, idest occulto tradebantur initio coram catechumenis & gentilibus sacratissima instituta Christi , ne ludibrio essent publico ethnicorum: quum vetui set suis ob id Christus discipulis mittere margaritas ante porcos. II. Traditionibus apostolicis plurimi canones qua fidei,

qua morum innituntur. Veritatem in primis quatuor euangeliorum ex traditione accepisse fatetur Origenes sc), ex eaque Serapion d) falsum Petro inscriptum a Marcione etiam gelium repudiauit . Alia nonnulla commemorat prae ceaeris diis

a oralem qaoque legem ex ore Dei Moyses sine scripto septuaginta senio. ribus tradidisse, & deineeps ab iis ad Iudices& Reges Iuda derivasse , atque postremo in volumen digestam suisse a Rabino Iehuda,quod inscriptum est Μ Ichna,setheeetixseeunda ι iactant Hebraei , dure Maimonide in praefat. summae Thalmudicae. Duci ex aeris bibliis testimonia proserunt pro traditionibus suis. Alterum Exodi east.24

vers. Dabo tibi tabulas Iaphlias in lege ne mandarum . U Quilom indatioralem legem interpretantur. Alterum Deuteronomii Ia vers32: -- verbum, ego prae ipio vobis, illud custodietis ut faciatιs. At rabinieas & pharisaicas traditi nes legis oratis euertunt ea Deuteronomii verba eap. 4. Non addetis ad verbum quod vobis loquor, nee auferetis ex eo . Haec itidem alia Prouerb. cap. 3o. Omnis sermo Dei ignitus, et eus es sperantibus in D: ne addas quidquam verbis illius, arguaris , inueniarisque mendax. Eas inter alios carpit S. Hieronymus N. i r ad Algasiam qu. Io his verbis o Quam inanes traditiones Phari Ortim fiant oe quam aniles fabulae , euoluere nequeo. Pleraque tam turpia sunt, τι erubescam dicere .

36쪽

ribeρ I. Tib. III. De Tradit octibus. et adiuut Basilius a) . Vt signo Crucis eos , qui spem collocarunt in Christum , fgnemus , quis . scripto docuit Z in ad Oriem

rem verys precemur , quae nos docuit Scri rura P Invocationis verba , cum conficitur panis Eucharistiae, o' poculum benedictionis , quis Sanctorum in scripto nobis reliquit Z Nec enim his contenti sumus , quae commemorant Apostolus aut euangc-ιium o verum alia: quoque eT aute oe post dicimus, inquam multum habentia momenti ad uesertum H quae ex traditione citra scriptum accepimus. Consecramus autem aquam Baptismatis,m oleum vinctionis p praeterea ipsum , qui Baptismum accipit , ex quibus scriptis. P Nonne a tacita, secretaqae traditione P Luam porro olei inunctionem quis sermo ' scripto proditus docuit Iam ter immergi hominem , vnn pn scriptura Faustum P Reliquo item, quae flum in Baptismo, veluti renuntiare Satanae Cyangelis eius , ex qua Scriptura habemus P me ex ' doctrina , quam Patres nostri silentis quieto minimeque curioso fruarum' Pulchre quidem illi , nimirum docti arcano; um venerationem silentio conservari. Hactenus Doctor M. Paruulis baptismum Prodesse ad salutem & - baptizatos ab haereticis non rebapti-

rari , S. Augustinus b) ex traditione tapostolica perspicue

ostendit contra Dotat istas ; Sc peccati origimus maculam in omnes Adae' posteros diffusam , contra Pelagianos se . Innocentius III Ioannem archiepiscopum Lugdunensem admiratione commotum, quod plura in canone missat & consectione Eucharistiae verba interposita essent, quae nullus euangelistarum descripsisset; suasit multa tam de verbis quam de factis Domini omissa in euangeliis, quin Apostoli vel suppleuisse verbo , vel facto expressisse leguntur sat J . Vno verbo Patres quum graeci tum latini a primis ecclesiae seculis consulare consueuerunt haereticos & incredulos traditione apostolica, quotiens non perspicua vel nulla proferre possent. Oracin

a Lib. de Spiritu Sancto east. 27 , in can. Neles sitarum s dist. r. b) Lib. x de bapti s contra Donati ias cap. 7 , ο Iιb. I cap. 24. Lib. 6 rentra Iulianum Pelagianum eap. I. cd Ina . nn cap. eam Martha 6 de celibr. missar. .

37쪽

Insitumnum Iuris Canonis; la Scripturarum : eumque morem ostendunt acta conciliorum .& ori edtalium & occidentalium, praesertim Chalcedonensiis ,& succedentium oecumenicorum usque ad Tridentinum . . III. Diuinam traditionum apostolicarum auctoritatem& necessitatena plura detegunt oracula Scripturarum . Fratres sale θ' tenere traditiones, quas didicisis siue per sermonem , siue per episeolam . . . Subtrahatis vos ab omni fratre ambulanis re inordinate non Iecundum traditionem, acceperunt a

nobis, scripsit Apostolus ad Thessalonicentes sa). II, O TLmothee, depositum custodi , deuitans profanas vocum nouitares, idem . Apostolus ait ad discipulum suum b). Et rursus se :Formam habe fanorum verborum , quae a me audisi . . . bonum depositum custodi per Dis huH S. . . Quae audisti a me per multos testes , haec commenda Melibus bominibus , qui idonei erunts alios iacere . . . Tu autem essecutus es. meam doctrinam, insiturionem . . . permane in iis, quae didissi, oe eredita μν rLbi, sciens a quo didiceris. III , Laudo vos ipsemet Paulus ait ad Corinthios )jratres, quod per omnia mei memores sistoe scut tradidi vobis, praecepta mea renetis d). IV, Multa habui tibi scribere, sed nolus per atramentum oe calamum scri-

here tibi . Spero autem protinus re videre', oe . os ad os 'loque

mur , it Gaio B. Ioannes se . Et alibi : β d audissis ab

initio , in. vobis permaneat . Si in vobis permanserit , quod a disis initio; ει Cos m Patre manebitis si . . IV. Quae ad euertendam diuinam auctoritatem traditio. . num obtrudunt haeretici testimonia Scripturarum, longe alius eorum est sensus ab eo e quem ipsi perperam opinantur. I, obii- .

eiunt illud Christi Domini effatum la) o Irritum fecissis mam

datum Dei propter traditionem vesram ... sne causa autem

a 'et ad Thessal. eap. a ver. a , ct east. 3 vers. 6. Id esse dominiis . eum & verum, qnod sit prius traditum: id autem extraneum & salsum, quod sit posterius inimissum . Tertullianus ait. t b Ep. t ad Timoth. cap. 6 vers. 1o. c a ad Timoth. cap. vers. I 3,er I i east.2 Uerf. P, east. 3wrs I 4. d) r ad Corinth. east. II vem. 2. . e Ε'. 3 B. Iohannis in Ine. cs D. I B. D. cap. a versa . Naesthai II vers.

38쪽

Libee I. Tin III. De Trassicionibus redunt me , docentes doctrinas ct mandata, hominum . II, God diuus Petrus sa) vanam dixit conuersationem paternae traditionis . III, Apostolus velut inanem tallaciam habuit tradititianem. illis verbis sb): Videre nequis vos decipiat per Abilino phiam O' inanem fallaciam , secumdum traditionem hominum . V. Quis tamen iani hebetis erit. ingenii, ut non im telligat . illis obiectis Scripturarum locis traditiones pharisae rvin , ethnicorum, aliorumque fallacium .hominum solummo. do reprobari, quas ipsi commenti sunt vel prorsus inanes &aniles, vel aduersas euangelio : non item apostolicas & ee. clesiasticas, fidem in Scripturis tacitam explicantes & complentes 8 Videre faciem Thessalonicensium cupiebat Apostolus,

quid Z ut compleamus ipse ait ea, quae defunx fidei υestrae 0.

sto & Apostolis quidquam addi euangelio & sacris Scripturis: Diuus Paulus d in omnem praedicationem praeter euangelium damnauit, inquiens : Sed licet nos aut angelus de coelo euangelizet vobis , 'aeterquam quod euangeli vimus vobis, ana.

thema 'st . II, Et rursus se infantia furas litteras visi, quae te possunt instruere ad flutem per sdem , quae est in Chrseso Iesu. Concludunt exinde scriptis tantum dc matibus, non traditis standum esse ; & superstuas Gesse traditiones, quum Scripturae ad salutem lassiciant. IVII. Respondet', id nefas est euangelio addere, quod contra euangelium sit : secus quod euangelium explicat &complet. Sane. vox latina praeter, quemadmodum & graeca παρα , hic & alibi' saepius sonat idem , quod contra , sicuti post SS. Hieronymum & Augustinum iniqrpretatur . Est ius f . Hii praenotionibus pronum erit subuertere argumenta

Plura ad rem congessiit Natalis Alexandet in his . a δεα dissen. io ι .

39쪽

ticos excitantes promunt aduersus apoj Olicas traditiones. Earum impugnatores anathemate confixς runt concilia cecumeni--ca V, VI, VII, VIII, Florentinum, & Tridentinum so .

Quibus edocti catholici sacras Scripturas, aeque ac traditiones apostolicas pari pietate ac reuerentia suscipiunt & venerantur. VJ II. Tum ad fidem , tum ad mores pertinere aposto. licas traditiones, commonent Patres Tridentini, ut innuant alias immobiles, alias mutabiles esse . T I T. IV. De Consuetudinibus .i Consuetudo sus est moribus deficiente lege uisceptdm. et Legem ea ipsa exponit , funici , quandoque abrogat. 3 Si rationabilis ea nimirum si, aut naturali vel diuino iurὰ

non iauersetur. '

4 Simul si praeseripta tegitime sit longo tempore, consensu populi, actibus Jrequentibus , patientia legislatoris. ue Legisimae consuetudini lex posterior nonnisi expresse derogato 6 Poperior legitima consuletudo legem anteriorem vincit

abrogat. ι .

7 Ea vel uniuersalis omnes ecclesias , - generalis aliquam nationem vel particularis aliquam prouinciam seu dicet sm seu ecclesiam obfringi'. et 8 Contrarias etiam .Romanis moribus consuetudines peculiares locorum probarunt prisci Patres . - 9 Laicis consuetudinibus clericos alii subdunt , est; non . Io Pro clericis Neapolitanis sententia negans fere inualuit.' II Stilus Curiarum vim peculiaris consuetudinis habet in iudiciis.

40쪽

, . Liber I. Tit. IV De Consuetudinibus . ipA Traditionibus apostolicis consuetu/ines ecclesiasticae perinde differunt ,. atque a diuinis iuribus humana sa): licet has cum illis aliqui confundant , qui promiscuas voces latius usurpant. Mores populi consuetudinem pariunt. Nam consuetudo est ius qἴoddam moribus insiturum , quod pro te

ge I ripitur , cum deficit lex b . . . II. Vis triplex est consuetudini. Ea imprimis dubiam legem interpretatur sc). II, pro lege seruatur, ubi lex defietat d). III, scriptam quandoque legem abrogat. e :dummodo ipsa suerit , rationabilis, 3c lenti me praescripta si .

III. Rationabilis ea putatur consuetudo , quae nec iurinaturali, nec diuino etiam positivo Novi Testamenti, nec bonis moribus aduersatur, neque animaru in periculum fouet: alias dicenda est corruptela, abusus, vetustas erroris, inon . .

consuetudo g .

IV. Praescripta legitime autem habebitur , quam diuturnis iteratisque moribus cum scientia ac tolerantia Pontificum ab Eas sei te distinxerant m. Basiliuς in ran .eeAesiasticarum 3 dist. II,&Auguilinus in ean. Otholieara eadem uis. Delisastieartim in liturionum inquit Basilius quasdam Seripturis , quasdam vero apostolica traditime σασι mus , quas Ram consuetudine roboratas approbauit usus , quibus par ritus oe idem utrisque piet ris debetur asseclus. Et S. Augustinus, scut praeuaricatores inquit diuinarum legum. ha eontemtores ecclesiastiearum consuetudinum coercendi sunt.

D. de legibus , ibi: Si de interpretatione legis quaeratur ; in primis inspiciendum es, quo iure riuitas retro cla fuisset: optima enιm legum interpres consuetudo.

Scriptura , mos populi Dei, or instituta mG3rum pro lege tenenda biant, ita S. Aug. est. 86 ad Casulanum ean. 7 dis. ν t. Idque sgnificare voluit Iustirianus relatus in ean. 6 d s. ret, dum ait: diu inrni mores consensu Dpentimn approbari legem imitantur. e L. de quibus 32 D. de legibus. s) Cap. cum tanto fin. de eonsuet. ubi haec Gregorius lx: licet etiam Antaeus consuetudinis non fit vilis au lorhas . non tame e eli usque adeo vali- ιανα ε ut vel itiri positivo debeat praeudicium ιenerare , ndi scierit rationabilis: legitime praescripta. g) Ex canonibus a Gratiant ongessis sili. 8, init. Si curim legem seriuptam ralso, non scriptura commen i , consuetudinem ratione consilere sine seris P o quis dubitabit can. s diu. i. Ratio igitur , quae consuetin inem suasit ἰtenenda est, ean. 7 diu. ia, . i. i C. quη Γι Ionsa consMetudo,

SEARCH

MENU NAVIGATION