장음표시 사용
51쪽
go Institutionum Iuris Canonlii V. Ad remmune bonum praeterea lex constituitur - , ut ea. se differat a priuilegio priuatum bonum spectante b . VO
rum in rebus nouis constituendis evidens esse uti as dure , recedatur ab eo sure , quod diu aeqvum visum es . VI. Denique promulganda iussicienter est noua constitutio,
quippe quae nullam vim legis obtinet, nisi post persectam promulgationem d). Quomodo enim subditi poterunt le
gem ignotam seruare Z Eis propterea, qui ob ignorantiam non paruerunt nouae constitutioni Papae Siricii ubique non promulgatae , veniam Iargitus est Innocentius I se . Et Innocentius III edixit constitutionem in concilio Lateranensi IV latam de medicis non obligare , nisi postquam praelati locorum eam promulgassent γ). VII. Necessitatem promulgationis & ratio naturalis &
ius diuinum & mores legislatorum suadent i . Quod ta
men a 3 C . et dist. 4,Lr, ρο et D. legibus, ibi: Iura non in singulas perasonas, sed generaliter constituuntur . Constat profecto ait Tullius eir. lib. 1 d.
Iegibus n. 26 ad salarem e/uitim , civitatamque incolumitarem, υitamque omnitius quutam o beatam conditas esse tiges.
b) Can. a diu. 3 , ubi sic Isidorus . Priuilegia sunt leges priuatreum , quas priuari leges a nam priuilegium inde dictum es, quod in priuato ferataν . e Vlp. in I. in rebus a D. de constit. Prine. d) L. Dcratissima s C. de Iegibus , Nou. 66 cap. r, Innoe. III in eap. I 3 de paenit. oe remissi ce in ean. proposuisti dis.81. s) In eap. eum infirmitas i 3 de paenit, o remig. o Decalogus & lex osaica cuncto populo Hebraeoru m ab ore & scripto Moysis
innotuit. Evangelium in rei uerso mundo praedicarunt Apolloli. Quaeque ipsi constituerant in Coneilio Ierosolymitano,seripserunt ad Antiochenos per Paulum & Barn bam, Iudam & Silam, Actor. eap. t 3 vers. 23, o sq. Clerus Romanus post Λ.F biani Papae martyrium Sede annum & plus vaeante Synodum celebrauit de eon trouersa inter L Cyprianum Carthaginen. & Lucianum exorta in eeclesiis Astis canis super poenitentia & reconciliatione lapsorum: dein litteras dedit ad epita scopos uniuersos , ut totus orbis eatholicus oblemaret , quod a cathedra Petri etiam vacante praeceptum seit, ut tradit S.Cyprianus est. 32 ad Antonia ns,&Baronius ad an. 233 n. 78 ad Si. Scilicet ut infirmi ex lapss imminente solum periculo mortis reconcialiarentur : aliorum reconciliatio ad futurum desertetur
Pontificem . Prima Synodus Nicaena literas encyclicas dedit ad episcopos , qui synodo non interfuerunt , decreta & gesta synodjea significantes . Quat stat verba ep. litteris ad vos procritire ne flagium visum es , ut ιntelligere
52쪽
Isb. I. Tit. V. De constitution iras oe legibus t
meri ad serinam promulgandi leges attinet , certo iure praeinfinita ea non est. Eas in singulis prouinciis , locisque ita Piatilicandas, ut notitia verosi militer valeat ad uniuerses po-
PDIos , quibus feruntur , peruenire , Doctores a) plurimi
Contendunt . At vero non esse necessarium, cum consiturio s. lemniter editur , aut publice promulgatur Usus notitiam 1 mgsuorum auribus per speriale mandarum via litteras . inculcare :fed sincere is ad eius obseruantiam tenearitur , qui nourrint eram solemniter editam aut publice promulgatam, censuit Innocen.
tius ΙΙΙ b). Mos exinde Romae inolevit nouas promulgandi constitutiones pontificias per assixionem transumtorum ad ualuas basilicarum urbis & Cancellariae apostolicae, Curimque generalis in monte citatorio 3c in acie campi Florae duntaxat: adiecta in singulis clausula , qua declaratur omnes ubique fideles sola publicatione Romana ad pontificias exe-qoendas conititutiones perinde obstringi, ac si personaliter no
. tificatae singulis fuissent o . Leges autem episcoporum , aut
possitir, qua decreta. D eitaque sint. Per alios vero episcopos synodo praesentes transmisit omnibus in toto orbe terrarum metesiis exscripta eanonum, & gesto rum exempla. Cuiusinodi morem in sequentibus synodis praesertim cecumenteis seruatum fuisse ostendunt Conciliorum in collin. Labbaeana , & Harduint . a Suare2 , Patisrmitanus, Card. Caietanus , ceteri apud P. de Marea lib. 1 cap. rue n. a. Iumnianus Nou. 6, 48, leges pro disciplina ecclesiastica per semetipsum latas a singulis metropolitis , & episcopis in propria cuiusque ecclesia publieandas iussit. Et Noti. 66 cap. I, suam de testamentis constitutionem valituram edixit duos menses post earum inscuationem in provinciis Imperio subiectis fasiendam. Hane regulam Doctores adeo aequam S. rationabilem existimarunt, ut communi vis & interpretatione etiam extra fines Imperii re- repta sit. Coneilium XVI Toletanum in ean. decernimus i 7 dis. I 8, constituit intra sex menses unumquenque episcoporum decreta eoncilii reseraturum eunctae stae dioecesis plebi congregatae. bὶ In cap. adhee i de postulat. praelator. Et Nicolaus Papa ad elenim constantinop. rescripsit non polIe ignorantia excusari ab exequendis eanonibus Concilii Sardieensis . quod in eorum regionibus fuerat celebratum.& ab omni ecclesia receptum, ean. quod Zeitis vlt. dis. 16. o Clausulam istam in voluminibus iuris Canonici, extrauagantibus etiam fuisse omnino ignotam obseruant Doctores. qti Iustinianaeam Hrmam promulgationis in sesulis prouinciis & terris subiectorum populorum ad legis valorem requirunt. E contrario alii tenent satis esse promulgationem Romae citam, quωruae se ratiam sequitur, & comprobat Αχorius rom. I ms. Moral. ob. I cap.
53쪽
42 Institutionum Iuris Canonici '
statuta synodica dioecesum satis bene promulgari , dum aut
voce praeconis in platea ciuitatis mani selientur , aut in e clesia cathedrali palam legantur, aut exscriptae in locis publicis pateant affixae: & ubi decreta synodorum clerum solua, modo asticiant , recitationem in ipsa synodo factam lume
re docet sapientissimus Papa Benedictus XIU - . VIII. Post promulgationem rite factam , lapsus duorum
mensium sene i expectandus est, ut nouae lagis generalis, siue
pontificiae siue regiae ' obligatio incipiat, & facultas puniendi
transgressores : nisi aliud temporis interuallum siue maius siue minus legislator ipse supremus praefixerit ex recepta DD. sententia - utroque iure b) probata , & moribus etiam nostris. Cum enim nouissima inter Sedem apostolicam & Re. gem nostrum Coneordata Neapoli die 3 Augusti I 4r, tum in prouinciis regni essem diuersis temporibus promulgata ; dubitatumque exinde fuisset , quonam ex die rei criminum nou, ter exceptorum ab asylo ecclesiae forent excludendi: ari bin
nal Mistum censuit, & Rex pluries rescripssit eos de crimi-
b Nou. 66 cap. I, & cap. vir. ne elariei NI mensebἰ, eo. noueris 4' Δsent. excom. cap. I de cone. f. strab. in 6, 8e alibi. Ioannes LX si suam de pla-ralitate beneseiorum tonstitutionem in extrauag. t de praebendis intra mensem a tempore notitiae illius eomputandum seruari mandauit. pius IV in bulla super declaratione temporis ad obseruanda decreta Concilii Tridentini', quam edidit is eat. Aug. i 364, declarauit deereta reformationis Tridentinae a calendis Maiis iuen uniuersia obligare caepisse ob menses tres a die public tionis decursos: ouia in iure etiam eommuni ait faneitum est, ut consituriones nova vim nonnis; post tertiam tempus obtineant. Et tullinianus suam de testamentis Novellam 66 post duos menses ab insinuatione , seu promulgatione consecta in prouinetis Imperio subiectis numerandos valituram edixit. Quin Apostolus , qui ceteroquin relliterat in faciem Cephae-eogentis Christianos genistium iudaietare, adhue per aliquod temporis spatium I aris pro libito seruate indulsit eaerimonias legis Mosai eae passione Christi Domini iam abrogatas, quoadusque ad tumulum euin deeore mater Synagoga duceretur, & lex euangeliea bene vigeret uniuersali promulgatione, ri S. Augustinus docet est. 1 . Et Paulus. ipse litus Mosaicos quandoque obseruauit, dum Timotheum eircumeidit, &Cenehris votum persoluit, &Hierosolymis a diuo Iacobo admonitus legalia eelebranda sustepit : ad quae respexit scribens ad Corinthios m. .i eap. . Factus fam Iudaeis tanquam Iudsus , in Iudaos lucrarer : iis , qui sub tege fiunt, quasi sub
54쪽
Luber L Tit. V. De Consimilinibus cs' legibus. 43 Hilaras' nonnisi post bimestre a die promulgationis in qualibetvroi iriCia factae computandum patratis strictiori Concordatoriam lege indieandos . Lege tamen ab episcopis & inis ferior,bus Potestatibus lata post promulgationem statim princla I dubio subditos obstringi , nisi aliter in ea ipsa cautum sit , Doctores consentiunt H.
IX. Acceptare legem iustam a Monarcha aut Pontifice Ialam, subiectus populus debet eamque si respuere sine causa tenta uerit, grauis culpae reatum sere incurrit. Nam iure diuino utriusque Testamenti sibditi omnes obedire coguntur Potestatibus a Deo ordinatis tam ad mundi , quam ad ecclesiae regimen superbierit , nolens obedire sacerdotis imperio , qui eo rempore miniserat Domino Deo im , decreto
ἐ-icis , morietur homo ille, ita Moyses b c Mui mos audit , me audit e qui vos Daruit , me spernix , ita Christus st .
Non es enim Potestas, nisi a Deo e qua autem sum, a Deo omd natae suns. Itaque qui res is Potestati , Dei ordinationi res.stis. Mui autem resistunt , ipsi sibi damnationem aequirans Id, meresstate subdisi estote nun solum propter, iram , sed etiam propter conscientiam, ita Paulus Apostolus H. Si iudieas I gem non es factor legis , sed iudex, ita S. Iacobus so . Pr scripta hine merito est ab Alexandro VII ea propositio, quae
contra asserebat : Populus non peccat , etiamsi absque ea a non recipiar legem a Principe promulgaram.
Huic axiomati aduersari videtur Iulianus Ictus , qui leges cait milia alia ex ea a nos tenent , quam quod iuὰiria F a popin
ta) Ostiensis, Nauarmis, suum, Aetorius, vos calculo auxit Lo praelau
55쪽
Institutionum Iuris Caninio; . populi recepta sunt . Cumque populus in Principem dieatur omne suum imperium & pote itatem transtulisse l. V regia, quam commemorat Vlpianus sa) : inde praesumitur populus sibi ius reseruasse acceptandi & antiquandi nouas Principis constitu. tiones . His additur auctoritas Gratiani b γ' docentis lege; institui , quum promugantur; Armari, quum moribus inentium
. XI. At eiusmodi obiecta in statibus monarchicis nullius
reuera sunt momenti. . Nam Iuliani textus liatum democraticum aut aristocraticum spectat', in quorum altero populus, in altero optimates iura maiestatis, lummamque pote latera de ernendi bella, magistratus creandi, legesque serendi obtinent: quae omnia in monarchia personae Principis necessario adhaerent. Qiare in praefe/ui leges eondere soli Imperatori eoncessumes . guid enim maius , quid fractius imperiali est male re vel quis tantae superbiae fastidio tumidus est, ut regalem sensum
contemno P eum cI' υereris iuris conditores , quae ex imperiali decreto praeesserunt, legis vim obtinere, Verre , dilucideque δε- Aniant, rescripsit Iustinianus ad Demolthenem se)... Legens vero regiam , unde arguunt libertatem. acceptandi vel respuendi leges populo reseruatam , merum esse figmentum pro explorato nunc habent doctiores H . Denique mores utentium firmantes legem promulgatam ex Gratiani lententia non excludunt vigorem legi inditum placito solius legislatoris: sed poste, riorem consuetudinem, quae posset ipso sciente ac tolerante ex interuallo legem anteriorem alias obligantem abrogare
XII. Dices. Ecclesialticas saltem leges di lciplinae a clero& populo acceptandas elis, ut vim habeant, plura indicant Ioca Scripturarum . I , Christus dominus mandauit Apollolis suis, ne dominarentur sicut Reges gentium ; utque ii , qui
56쪽
L bre I. Tin V. De eis turionibus'legibus. 4.3praeessent , fierent scut ministrames faJ . II , diutis Petrus
episcopos commonuit , ut gregem Dei palcerent prouidentes non coacte , sed spontanee XIII. Respondeo. Vetito episcopis dominatu non conuulsam fuisse potestatem , quam eoactivam appellant, leges iustas ad aedificationem ferendi & iubendi, sed abusum , fastum Se turpis lucri cupidinem. Si enim iusta recti sae iussa clerus 3c populus spernere licito iure pollet, nonne inanis fieret potestas clauium 8 Eam potestatem etiam . in invitos exeruit Apostolu' ob resistentiam culpabilem Corinthiorum iussis eius feJ . Quo exemplo ducti Pontifices saepius compellere, quam hortari subditos consueuerunt ad acceptandas , ieruandasque nouas ecclesiae constitutiones Dd J. XIV. Iniustam, perniciosam irrationabilem constiti timnem fas quidem est subduis abiicere , salua legislatori ire εrentia se). Talis enim conititutio recte lex appellari non
potest f) ; dum tenebras in hastitiae , offundit, nop lucem
dum destruit, non aedificat; dum ad interitum , , non ad sal tem dirigit. Isaias leges iniquas execratus . est b γ. , Sane logiim conditores reges & principes per Deum imperantes nom
nisi iusta decernendi. potestatem a Deo ipso habeat i . Ous
i Prouerb. e..8- fr . Per me reges regnant, re togae a mussitoras lassa decernunt. Per me principes imperant, er potentu decernant iussistam.
57쪽
nis ergo lex erit honesta, n/sta, possibilis, secundum natura secundum patriis eo uetudinem , loco , remporiquc couuemcns , necessaria , utilis , manifesa quoque non obscura, vullo priuatoeommodo, sed pro communi ciuium utilitate conscripta, ex diui Isidori sententia sa). Et Vlpianus in rebus nouis ait) eon tuendis euidens esse viditas debet , Ut recedatur ab eo iure, quod diu aequum visum es b . Dum istae qualitates in noua constitutione desecerint, fas populo est vel contrariis moribus eam antiquare se), vel eius abolitionem reuerenter ab ipsolemtatore , postulare. i m. Altera potestatum saepius intercedit, ut alterius leges perniciosae rescindantur. Zenonis Imperatoris henoxicum, scilicet edictum unionis, quod eutychianam haeresim fouebat,& haereticos cum orthodoxis mistos tuebatur, improbandum studuit Felix Papa epistola ad Zenonem data H. Heraclitectesim, st. . edictum afferens unica in in Christo voluntatem , vetans . nequis unam aut duas in Christo operationes confiteretur , Pontifices Seuerinus & Ioannes IV proscripseret e . Constantis , edictumque monothelitis etiam is quens Martinus I . in Romana synodo damnauit . Edictum Menrici VI Regis Atalia iniuriosum Sedi apostolicae, eccloisasticaeque libertati ut in supremo Consilio, quod Partamen. vocant , abrogandum curaret . Henricus episcopus Wim
58쪽
L Hr I. Tin V. De Conseiturionibus o legibus. Itonensis o nitandauit Mari imis. V. sa)ρ Caresi V caesareum perim in comitiis Au stanis promulgatum de iridei docti ina , deque xitibus ae disciplina e esiastiea, seruandis in Germania, quoadusque omnia ' synodus cecumenica. definiuisset, detestari haud iteritus est Paulus III responso 'ad Legatum reddito b ,
XVI. Vicissim nouis Romanae Seius, i ecclesiaeque minstitutionibus. obuiam ire solet i testas regia, earumqne prinmulgationem , acceptationemque impedire, . . br vel Regis vel regni & status publica iura nouitate conuelli videantur, Tranquillitatem populi, locorum priuilegia , instituta, coinsuetudines inueteratas , legitimasque , pacem ac disciplinam ecclesiχ tueri , boni quidem Principis est. CVMsimupes secuti diuo Isidoro 'commonente ) Dra Ee e se ratisiura' reddere propter recissam quam a Christi ruetam susceperami ς mans 's augeatur pax ecclesiae , sue soluatur ille ab eis rati Mum exiget , qηi eorum mussati ecclesiam suam credidis sc) . Et Iustinianus legum inlue ae canonum, custodiam 'sibi a . Deo' concreditam agnouit. d). Reges autem -, & Pro es Neapolitanos saepenumero sanxisse , nequis. Sedis apostolicaedi Ronianae Curist reseripta, bullas , prouisiones &4quasi, bet litteras hoc in regno sine regio placito promulgaret liec ex queretur, compertissima res est se)DSummi tamen Pontia ces idipsum aege rime serentes haud neglexerunt . pro viribus
59쪽
abolere, praesertim Pius II, Innocentius VIII, Alexander MI , S. Pius V, Gregorius XIII a . Sed inanem fecit eo.
rum operam maximum, secularis Potestatis studium tutandi praxim inueteratam regii exequatur, velut pupillam oculi Afundamentum regiae liurisdimonis b), quae a successoribus, ii que prudentissimis Pontificibus tolerata est, & adhuc adeo vi. get , ' vi permulta.ex recentioribus Sedit apostolicae constitutionibus , quibus regium 'placitum vel non accesserit vel de. negatum aperte fit, nullam in regni tribunalibus vim obis. Querint, nec sortiantur in dies: . aliaeque nanciscantor executi nem limitatam clausulis in regio exeqOtur ipso adiectis. Vbi res tulerit , eae speciatim in decurtu operis indicabuntur. Hare satis de regio exequatur, 'uatenus generales Sedis apo. stolicae constitutiones attingit: quod vero ad frequentiorem usum talis placiti super particularibus eiusdem Sedis, Curiaequae Romanae mandatis, litterisque tam gratiae, quam iustitiae , sermo redibit infra commodior , ne in diuerticulum hinc deficitatur. ι i XVII. Alterna Potestatum intercessione cessante, obseruare legem rite promulgatam utique coguntur omnes &singuli legislatoris subditi . Scimus a diuo. Paulo se quo niam quacunque len loquitur, his, qui in lege sunt, loquitur. Quinam sunt in lege Nonne qui lubsunt imperio & ditioni
XVHI.: Haec tamen obligatio seruandi Imes nedum noo adimit, Verum etiam adauget libertatem subditorum. Frimentum, libertatis m legibus postum, aptissime asseuerauit
Tullius d), propterea quod legum idcirco omnes serui sumus, vi liberi esse pusimus. inii studiose seruant mandata D mini , canonicasque leges ecclesiae , ipsi tranquilla fruuntur libertate : qui vero iugum Domini R ecclesiae excusserint,
. ' . . ii ser ab Liquet ex eodem to. 4 och. o to. I '. b Vtor verbis Comitis Beneuenti Protegas ad Philippum III seriptis dier4 Decembris roos, & Regis rescripti ad eundem Comitem die ax Septembris
60쪽
Lib. I. 'rii. V. De Constitutionibus oe I gibus n seruitutem serunt reapse miserrimam. Vbi D ratus Domi ni, ἐθῶ Iibertas, proclamat Apostolus sa) . Cedo quastiam libertam in spiritu cohaeret An eat, per quam Beguardi Dulcinistaeciam Caeco ipsorum assecla Pilat istarum duce Michaele Molinos contendebant nullis omnino legibus, nec praeceptis ecclesiae obligari homines ad gradum persectionis & spiritum Iibertatis euectos λ Absit : eam sane ut ' execrandam profliga- rat concilia Viennense' b) & , Tridentinum se . Liberi tem a seruitute peccati & mortifero daemonis iugo esse cum
spiritu Domini, sensit Apostolus : n-e enim fluti fumus ait ) a ria mortis, in qua detinebamur , ita ut ferviamus .n nouitare jpiri d) . Quisquis itaque obsequitur legibus,
vera fruitur libertate: at 'refractarius vera premitur seruitute. XIX. Uis ivt 'aiunt coactiva humanae legis extra ditione tu seu territorium legislatoris non protenditur vel in subditos :quum retra territorium ius dicenti non pareatur impune e . Verum exteri & aduenae obstringuntur legibus eius dioecesi
& territorii quia incolunt i dum legibus loci, unde discesserunt, interea soluti habentur. Cum Romam vento ita adi Augustinum Ambrosius ieluxis sabbato et eum Mediolani fum. m. L. G ) non
observa tia mandatorum putare debet , oe. . m
d ad Romanos vers. 6. A iugo inseper grani Molateae legis libearatos fuisse a spiritu Domini Meles , nequaquam ab obedientia Potestatibus insta hibentibus debita , Apostolus ipse docuit Galathas Hep. ad eos data eap. 3, ita scribem. Nolito iterum iugo seruitutis euntineri r quoniam si eiretineidamini , Chrsus v bis nihili proderit . . . Hos enim in libertatem vocati esis fratres: tantum ne libertatem in oetasionem detis ramis ... Diritu ambiaate. . . quod η spiritu daremimi , non estis sub lege. Rursus eum seripsisset ad Timotheum est. r eop. I Uers. 9, o Io, quod λ ιex iusto non es msita ,sed inissis, ν iis, pereatoribus, parricidis . iustos non liberos declarauit a servandis Melesiae legibus', sed eos eatenus 'iritu Dei a daei spontaneo ad bona de sepe persectiora opera amplectendum virtutis amO- .re, di mala fugiendum, ut nulla eoamo legum humanarum eos attingat. Hoc miam sensu libertatem iustorum aeeepit Urbannsu in ean. duae Iam XG qu. 3. e Cap. vis animarum x, or fio. de constitur. mε, ο ι. pupillus *.ι toriam D. de HS. ubi tertitoriam a torendo dictum Pomponius tradit , quiam sistinus ritu loci intra risis fines terrendi, idest submoueadi ius habet.