P. Papinii Statii Ecloga ultima emendatiorem edidit Robertus Unger

51쪽

commentatus in Sil. Xlli. 118 p. 642 Statii potius hune locum, quam Ovidii Met. Xl. 154 perstrinxerit.

Et hic vorsus mutilatus in aliis eodicibus ita te. gitur: orsa est ni quo ira incondi impatiens. Sed nos ita on eiulavimus: orsa dolor prohibet, ut dicat: Pugnant in mo dolor et irn. Nam alterum non sinit mo loqui: ira Voro cogit erumpere in Vo es, Ut incusem deos. Syllaba heplithemimeri des uiditur. Equidem maluissem Papinii integrum Oxtaro carmen. Quod si quis hoc a nobis arroganter factum putat, Rut ipse si potest emendet melius aut patiatur integrum legi carmen,

quod hiantibus pedibus et syllabis sati scobat. Haec ita Domitius. Quae probarunt Lindonbrogius, Heinsius Eleg. ad Liv. Aug. 210 p. 81l, nisi quod idem Adv. I. 2. p. 16-prohibent metro dandum existimavit, Barthius Adv. Xlli. 1 3 p. 729 et Animadv. p. 503 ita, ut amplius conseret scribendum esse: datque ira; improbarunt, ut in v. 24 p. 37 diximus, Gronovius et Martilandus, nupser his Duebnerus: isquod editum est, Domitio ot ipsum debetur, sod vel ob metricam libertatem suspectum, quo lΡm non unquam sibi indulgebat Statius. Idem est nostrum judicium; nam et sententia longo aliud videtur flagitare et proserendum tale aliquid fuit, ex quo manifesto nppareret caussa detrimenti, Qui rosarciendo ne Itolidigeranus quidem tib r aut oncta oditio qnidquam confert: Orsa est atquo ira inccndi. Commendabilo autem utraque caussa facit id supplementum, quod nobis subitus calor suggessit; quid enim non profitear ipsis iis, qusto

illaborata sunt atque ultro obVin, snepenumero superari

vol intentissimam nimirum poetarum libris percursis magis quam perlectis, ut sero assolet, desudantium curam et molitionem 3 Iam vero quis cst, qui infitietur parum intorso differre haec: acco ira ta et acuit rabi 3 aut non perceptum habeat voculam ost squam nolo nrgumentari Diuitiros by Corale

52쪽

utrum in medio versu superscriptam suisse rectius dicamus an interpretandi gratia primum appositam illis: irataeendi est impatiens, deinde in ipsum Versuum ordinem translatam ab librario non omnino indocto - Ηand. Tura. I. p. 512. Lactim. Lucret. III. 531 p. 173 additamque voci orsa non jain pro Verbo, Sed pro nomino habitae) saepissime in locum litterarum es Suce sisse 2 ut apud Martialem Vl. 39, 1: factus E s septem Non liberorum. Voss. Gud. est. lli. 24, 14: factus es ipse caper. Thum. est. IX. 50, 4 magnus homo es. Thuan. est. Ulli. 40, 3: Ex quo natus es et potes renasei. Gud. os t. Xll. 35. 3: Non os tam simplex. Voss. Τhuan. est. Ovid. Hor. XIV. 14. Jaeg. Ino. Ρaneg. Constantin.

26, 1 p. 540. Schwarg. Plin. Paneg. lX. 1 p. 19. Brieger. Philol. XXV. 1 p. 73. Lucret. s. 802: Quae sita cervicem

est. codd. cervio es. Itaquo de hoc certus sum su plemento :

orsa acuit rabies atque ira tacendi Impatiens; sed nae solitae initii vertice laurus.

Quod ex ipsa poetarum lectione ductum agnoscet, quicunque et Theb. ll. 336: pervigiles acuunt suspiria questus et quae collegerunt Ritteratiustus Oppian. Hal.

II. 331 p. 241. Barthius Theb. l. d. v. 332 p. 461. Hein-sius Adv. IV. 3 p. 578 ot in Val. Flacc. Vll. 294 p. 610

Bumannusquo Ι. 761 p. 131 et eos contenderit locos, in quibus voces rabiem et iram compositas legi dixtinus Valg. p. 426 sq. omisso Arnigenio Sedul. Ι. 184 p. 70 ot Silio XVI. 237: rabiem atque iras expellere. Xl. 224: rabiem irarumque procellas. Ennod. Carm. ll. 33, 5 p. 342. A: Ira, pavor, rabies, patientia tempora in uno. Stat. Thob. X. 823: Nusquam irae: sedit rabios seritasque. Silv. V. 1, 22: rabidis pulsare querelis cf. Bum. Petron. 108 p. 644. Burm. Prop. lil. 6, 11 p. 553.

V. 29. 30.

Prope piget referre Marklandum haec Rrgumentatum: hPlane inepta est positio vocis ramis. Quid nd rem

53쪽

liis vel quo Alio modo, dummodo excludat. In Epiced. Patr. v. 8: funestam quo odoris irrepero luxum Extimui tropidani quo nefas) arescere laurum non dicit: extimui taxum ramis irrepere ederis ut laurum ramis urescere: quippe Otiosa et pilorilis soret Oa ingestio Vocis ramis, quemadmodum in hoc loco. Nimirum tantus vir quum non reputasset ramos habere significationem vittao ramis vθl lauri vel olivac vel ederau myrtivo obvolutae, ut est in Theb. II. 121: ramos

ac voltera fronti Doripuit aliisquo plurimis locis, de quibus dedita opera disseruerunt Bornartius Thob. V. isi id p. 248. B. Barthi usque II. 99 p. G22 oi III. 21i, p. t i5. iiDci p. 1ltii; ot V. 417 p. 297, adversus quom Bur- mannus Virg. Aen. VI. 346 p. 174 nequidquam confligit, ac Paschalius Coron. IV. 22 p. 276 sq. et qui hos Du-glexit, Schoenius de Eurip. Bacch. Habit. Seen. VI. p.

57 sq., ne sententiarum quidem eam perspeXit atquo cognovit concinnitatem, qua cauturn suit, ut quasi demensae et paros sibi responderent et hae partes: nocsolitae mihi vertice laurus. En in Xen marcot Silva comis ot illae: Nec fronti vittatus honos. Ililaresquoederas plorata cupressus Excludit ramis. In quo locorum genoro non mirum est nonnumquin Recidisse, ut voces rami et vit tuo de loco haberoni contentionsem

Ηρing. Ovid. Fast. III. 86l p. 227. V orum igitur est, quod Valg. p. 457 significavimus: Statium hoe dicero

atque etiam profitori ut coronam non lauream, sed taxeam,

ita vittam jam sibi esse non hilari ederit, sed cupresso in toxiam cf. Quintian. in Obit. Annae p. 514: At mea ferali coma sit praecincta cupressu . Et cupressus quidem plorata sic dicitur, ut in Theb. IV. 460: Dondes atque Omne cupressus Iniexit plorata latus, quem Iocum porstr Nit Cerda Virg. Aen. III. 64 p. 278 A., Scaliger Catullo 64, 291 sic a se correcto: is fleta quo sororo Flammati Phaethontis non magis adhibuit, quam

54쪽

Pliston. 360 πολυκλαυστου ποταμο o. Mosch. Id. III. 74πotu Urabcrmem ηεέ sed, marcet taxea silva autem similiter atque a Claudiano Nupt. Non. 205: marcet sognities ot Ennodio Carm. II. 66 p. 346. C.: ponens

marcentes pectore curas, cujus non magis quom

Statii li. l. aut Τheb. Vll. 640: Certat opus ferri de quo Oxplicabitur Emondd. Prop. IV. 2 not. 37) rationem habuerunt Barthius Claudian. l. d. 103 p. 823 et Bur- mannus p. 189. cf. Theb. XI. 92: hobet insera coolo

Nec hic versus non insigni ost documento, quam devius consiliis statondum ost enim) morit Marklandus. Imperitiae, inquit, argui potest Statius insequenti parte sententiae: ignavo pollice chordas Ρulso: deest enim epitheton chordas, quod sensum adaugeat et diffundat, quale esset moestas vel tacitas vel quid ejusmodi. Cortum igitur est a Statio fuisse hane distinctioriem: Excludit. ramis ignavo. Sub voce ramis latet epitheton του chordas, quod jam quaerendum. Et Parmensis pro Excludit habet Excludi: utide Vero- simillimum est vocem proxime sequentem a litera i incipere debere: tramis ignavo: unde exit tremulas ignavo pollice chordas, quod optimo quidem huic loco convenit et poetis usitatissimum est. Cum vero noster alibi Ep. ad Marcoli. 52 hapo habeat: tenues ignavo pollice chordas Pulso, et hic quoque puto illum scripsisse: tenuos ignavo. Do quo judicent alii. Hoc certum est Statium saepe repetere solero sua hemistichia. Quae argumentatio quum salsa esset tota nec jam necesse eat singula Aingulatim convinci), Duebneri tamen assen8u comprobata ost. Adeo nihil profuit cognita Relidi gerani quocum concinore Salisburgensem testatur Initiosius i. d. p. 43) libri auctoritas, ex quo quae enotata sunt Quectio p. XXVll. probata): oramis nec eburno

55쪽

ignavo pollice chordas Ρulso - tumulisque ad canto magistri optimo instituto neque enim alter comparatione digniori huc repetitum et in margine assiposituin fraudi tamen locum aperuisse ei, ut duo haec: nec ob urno similitudini vocis ic navo cederent item qiue pectine voci pollice. Quarum maeularum alternin ipso quoque Reli digerano libro penitus insedit atque inveteravit. Noo vero de abstergenda hac labe minus certus sum, quam de illa, de qua supra v. 17 absolvimus: tantum enim firmamonti et roboris addit Virgilius Aon. VI. 047: Atque eadem digitis, jam pectine pulsat eburno, quem sequutus est auctor Statium malo nominavit Schraderus Emendd. VI. p. 114 Carm. adrison. 154: Si vo chelyn digitis et eburno verbere pulsas. Accedunt. quos praeteriit Burmannus Prop. II.

1, 9 p. 204 cf. Lotich. III. 3, 39 p. 250 sq. doctrina

Breuhhusii p. 90 Duens, Claudianus R. rios. II. Praef. 2: Neglectuinque diu soposuisset obur. 15: Et resides levi modulatus Son. Med. 626) pectino nervos Pollice festino mobile duxit opus potiorem enim reliquis libris duco fidem Reg. Oxon.) et Martialis XIV. 167: Fervida ne trito tibi pollico pusilla surgat, Exorent docilem candida plectra lyram. operi. III. 2, 25: Phoebus - plectro sedem milii monstrat eburno. Eleg. in Obit. Maec. 31: Actius ipse lyram plectro percussit eburno, quae in Elegiam mutuatus ostrinianus p. 393: Tum cecinit plectro quo fidem pereus sit oburno , quum aurea plectra Phoebi finxerit Quintianus I. d. p. 513. Ac quo omnes illius fi audis

vices explorentur atque pertententur quam curiosissime,

faciendum est, ut et Propertii mentio inseratur puellam hoc judicio impertientis II. 1, 9: isSive lyrae carmen digitis percussit eburnis, Miramur facilis ut premat

arte manus quem locum tam prave interpretatua osti rellius Hor. Carni. I. 15, 15 p. 97, quam ipsum hunc Horatii locum nulla ratione habita nequo Himerii Eel. IV. 18:rit με μερζεις ποιη=mic: eorumque, quae exprompsit Diqiligoo by Cooste

56쪽

Kerasdorfius p. 110 sq., neque eorum, quae Gronovius in Son. Med. D p. 453 in modium attulit os Sen. Thyest. 101: furorem divide in totam domum. Tro. 959: in totum gregem Dividere matro in et ii componantur, quos utriusque modi, quo Statium volumus usum fuisse, suasores habemus; hinc enim stant Iuvenalis VI. 382: erispo numerantur pectine chordae, Pprsius VI. 2: Iamne lyra et tetrico vivunt tibi pectino chordae Siliusque V. 463: pulsabat pectine nervos cf. Maximian.

Eleg. IV. 11. Basil. Zanch. Carm. in Gabriel. Altilium p. 1454: Haec modo vocales percussit p ec t ine chordas, illino Ovidius Am. II. 4, 27: querulas agili percurrit pollice chordas et aliis locis, quos protulit Clofanus uet. V. 339 p. 342 istudatus Barthio p. 504, ipse Statius Aeliis. I. 187: exportas pollice chordas, Silius M. 436: resonantia pollice fila, Tibidius II. 5, 4: vocales impellero pollice chordas , Nemesianus Laud. Herc. ΙΤ: leves impollis pollice chordas, Ennodius Carm. II. 90, 1 p. 351. C.: vocali pollico chordas Per numeros animans, auctor Epit. L. Hom. 887: graciles extenso pollico chordas Ρercurrit ; plures enim supersedeo producere, ut Enuod. Carm. I. 2 p. 311 A.: Offerat arguto pollice quod loquitur. 8 p. 322. A.: Quidquid Apollineo loquebamur pectine. 2 p. 311. C.: Dircaeus tetigit quod pectino vixit. Cetorum haec commentati videmur supplementa quaedam seripsisse et iis, quae de vocabulo pectinis attulit Maliger Anth. Lat. ll. 130, 21 p. 313 ne Valerii Flacci quidem memor III. 160. 1 1, et Porigonii illi de plectri specie atque usu disputationi Aelian. Var. Hist. UI. 32 p. 2l7 sq.

V. M.

Quae Marklandus post Barthii Adv. XIII. 7 p. 766

lianc dubitationem: sed puto vel explicandum accuratius, quam propositi argumenti ratio poscat, vel mendi esse suspieiondum disputavit in hunc modum: HDudum quaero

57쪽

Adnot. 33.

quo sensu dicat Statius se chelyn se indere et nullus Oceurrit praeter dilae orare, divellere, qui hoc loco ferri non potest: statim onim sequitur juvat heu juvatillaudabilo carmen Fundoro: atqui si cholFuscidisset, nullum carmen landore potuit. Logo: sed incertum digitis errantibus amens Tundo chelyn. Digitis incertum errantibus ut Thob. V. 212: inc pr- tum que oculis vigil nutibus, Ovidius Hor. X. 9: incertum vigilans, Horatius: Et certum vigilans. Potos etiam legero ot lacilo defendero insertam digitis

errantibus I quod quidem a se propositum in Adv. XIV. 7 p. 766 post sprevit Barthius Animadv. p. 504J:

sed verissimum puto incertum orrantibus: per quod ostendit so huic uni cogitationi dofixum osse ot digitos quidem habere in cithara, animum vero in puero de lancto. Ob quod otiam dicit amens Tundo chelyn: sine mente et proposito ullo digitos infringo citha

rae, ut loquitur Achiil. I. 575. Propertius lil. 15: Cybebo

Tun dot ad Idaeos cymbala rauca choros , ea satis mirari nequeo Duobnoro non probabiliter modo, sed Vere disputata visa osse. Narra mihi: quia apud optimos poetas legitur set in cortum et certum vigilare, idoono statuendum fuit et incertum erraro recte diciot vero, si diis placet, certum errare 2 ne quia tympana nune proceris manibus plangi, nune teneris

digitis quati ab Optimis poetis scribuntur Uoss. Catuli.

114 sq.), ideono nimirum licet per Ennodium Carm.

I. 2 p. 311 A.: Ceu Phoebus mittat tympuna, plectrR, lyram. 6 p. 317. A.: Dulcia compositis quatiam tunc tympana chordis rationis ost Statium mentem sacors errantibus digitis chelyn tundentem 2 Neque ipso ille Marklandi admirator Burmannus Prop. lli. 15, 33 p. 655 non vidit istundere chelyn non aeque diciae tundoro cymbala; oportuerat enim poni tendo Thob. I. 22. Vill. 374. Claudian. Mamert. p. 775. A., ne proseram quasso cs. Achiil. II. 444. Avien. Deser. Disiliam by Cooste

58쪽

Orb. 887. Ennod. l. d. Quid 2 si quis tundit ipsam e helyn, iton chord ns pulsat, is ipse fundere earmen v. 3έ) videtur et dolorem solari cantu v. 35 id ost epicedio, quod canentem post mortem pueri seipsum Apollini et Orpheo canentibus comparat sic enim ipso Murklandus dicit p. 409. a. ined. 7 Postremo ne illud edisseram, quam apto congruunt lyra, quae tenetur erruntibus digitis inserta, et digiti, quos qui lyram tundit, infringit, ipsum tundendi verbum

tanto molimento quaesitum: seprima litera vocis Tundo utpote initio versus omittebat tu . Deinde ex undo secerunt e indo, cum v ci ci vel te riusdem sint ductus;

addiderunt tandem litoram S et sic exit Scindo chelyn nullam habet verisimilitudinem; es quippe tritius est VOea bulum, quam quod ita depravari potuisse videatur. Latet potius aliud minus notum, a quo proelirius erat aberrare. Licuit enim uti verbis Ηnuptii verissimum prae- coptum Prooem. Ind. Lecti. Berol. Hib. 1866 p. 5 com plexi.') Εt hactenus quidem de Marhlando.' Qui quidem quod graviter inculcati ad ipse eum in multis Propertii locis, quorum partem in Sini de indieavimus, reliquos in Einendis. Prop. proseremus. neglexisset, nuper in Poroii Lieinii epigram male Anth. Lat. Ill. 246, 1 : Custodes ovium vendere propaginis agnum expoliendo sic lenuit, ut mandram in hune modum in serret: Custodes ovium. mandrae propaginis agnum ' illud non assequiitus et ipsam mandrae mentionem et usum vocis prae ovilibus, stabulis, caulis non a Columella solum, sed ab optimo quoque scriptore sprelum Cram. Sehol. Juvenal. Ill. 237 p. liis et agnos a matribus disseptos et istam genetivorum congeriem tam longe a vero abesse, quam prope nos censemus abesse hoc: -Custodes ovium vernaeque propaginis, agnum, ' quo

idem diei arbitraberis atque a Plinio Ν. ll. V Ill. 47. 72 p. 127:

multi hibernos agnos praeserunt vernis et Columella VII. 3, 11 es. X. 308: ., Merethus et vernis divis Vertumnus ah- undet, ' mandrarum miratores fortasse malent signis eari vernas agnos tui Martiat. l. 49. 24 vernas a pro S. Burm.

Rutil. I. 112 p. 40. Munck. Fulgent. l. p. 80 i) dieenique istud

59쪽

Namque ipsi separati a turba aut non explicata verba tuentium aut integerrimam partem praVR arte

tentantium videmur invenisse, quod liqueret. Quid enim reconditius aut melius ad Statii audaciam appositum proserri potest, quam hoc:

ine eptam digitis errantihus amens Seindo cheirn

Huic ipsi autem quid similius, quam quod in Thobaide

logitur ΙV. 441: fugit incepto tremebundus ab arvo Agricola sic Glossa Us. Barth. p. 1083 enarratum: incepto arvo) quod subigero inceperat. Non quidem agrum, sed ejus arationem et lX. 83: Deserit inceptum media inter jugera sulcum Taurus iners Dan.

campum aut quod est X. 690: Quis novus inceptis

rapuit te casus ab armis 3 es. XI. 536 coeptus sanguis. 634 incepta pugna. II. 146: mente deos inceptaque versat Hospitia. Coripp. Joann. II. 534: pietas animis illaesa manebit Coepta tuis.) Achiil. I. 342 in eopti furti. Theb. XI. 236 incepta vota a Silv. II. I, 60: Inceptas quis ab ore dapes libataque vina Aularet γ Qui quidem loci non minus quam Calpurnius Eel. IV. 146: sit tibi coeli Vilis amor coeptamque, pater, ne desere terram et Silius XlI. 51: Irritus incepta primo si absisteret urbe ubi dici urbem oppugnari coeptam nemo adhuc intellexit) et Tibullus IV. 1, 211: Inceptis de te subtexam carmina chartis cf. Ovid. Fast. ll. 755 ot Mol. VI. 34: inceptaque fila relinquit) sugerunt diligentiam et subtilitatem Broukhusii Tib. IV. 1, 155 p. 374 eam insolentiam explanare ingresSi, quRe quam late pateret parum exploravit Barthius Theb. l. d. p. 1083, ne Auspicione quidem assequutus est

Burmannus Val. Flacc. II. 368 p. 193 et Calpurn. p. 650, quamvis quaedam huc pertinentia attigerit in Claudian. Eutrop. ll. 397 p. 342, unus Heinsius videtur plane porcepisse Ovid. Art. Am. I. 234 p. 558 et Val. Flaec. l. d. Quanta autem sit facilitas vocis incertam jam loeo codentis, ne auctoritate Waheseidi Lucret. III. 1055

60쪽

aequiescam, cum multis discitur exemplis Drah. Liv. 1X.

25, 5 p. 207. Valg. p. 321 tum Virgilii Iocis, quos

commemorarunt Heinsiua Burmamusque Aen. VI. 493

p. 80 et Carrio Val. Flaec. I. 79 p. 27, et Ovidii Fast.

II. 753 inceptaque - remisit. dit. sec. incertaque. Met. X. 58 prendere captans. codd. Cios ceptans. Eertans. Claudiani ri. Stil. II. 364. Livii II. 1, 2 coeptae urbis ut Calpura. l. d. Sil. XU. 421, quem nolim dicere praeteritum esse a Lasthmanno Lucret. IV. 619 p. 248). Borbet. Holmst. Roti. Gud. certae. certe. Coripp. Joann. I.38: in-eepti -, plantaria Martia. Μ gucch. incerti. II. 354 pietas coepta. codd. certa. cella. Unde quaeri potest an Rutilius It. I. 457: Incertus gemina discriminat arbore sauces Defixasque offert limes uterque sudes intratum et transiri coeptum limitem his narraverit: Inoo plus gemina discriminat arbore sauces Defixasquo offert limes utrinque sudes os. Martiat. XI. 70, 5 utrinque. Berol. uterque. 81, 4 uterque. Heins. utri que. Drah. Liv. XXI. 45, 1. add. Stat. Theb. IX. 183: ingens limes utrimque datus ), Senecae autem Agam. 38: Sed sera tandem respicit sessos malis Post sata demum sortis incertae fides, quam is hypallagen esse pro sortis incerta fides Gronorio credunt omnes, Verum sit reddi: sortia inceptae, quo Thyestes sortem dicat multis sceleribus et funeribus inchoatam v. 25 sq.) jam Agamemnonis caedo ad exitum con

Itaque pro certo si explorato habemus quod restituimus a Statio insolenter fictum fuisse in eam sentemtiam, in qua poni potuerit: orsa lyrae scindo, ut Theb. XI. 197: scidit orsa novo terrore - Eumenis Vet. Schol. p. 1324: interrupit sermonem Adrasto Tisiphone institutum ) cf. X. 558: lymphatam horroribus urbem Scindunt dissensu vario Luctusque Furorque. Add. Coripp. Joann. I. 294: sed scindere bollum Et miseras salvare animas, haec sola cupido. Sidon. Apollin. LIV. 29: Chiron - Carmen rumperet hinniente