P. Papinii Statii Ecloga ultima emendatiorem edidit Robertus Unger

61쪽

cantu Quem sere ad modum, ut liaec afferam, ab eodoni his Thob. IX. 682: Foeundam lasso Niobon consumpserat arcu scribitur Diann fecunditato in Niobae Oxstinxisse et VIII. 636: tumidos liceat componere fratres Ismene sudare fratrum tumorem atque

iram, significaturque I U. 736: isnoc spes humo ni is Olympi pluvia, gloria VI. 565: onorat celeberrima natum Mator, juventast flos Sil in III. 4, 65: ne prima genas lanugo nitentes Carperet. Add. Sil. XVI. 392: decrescit unhelo Pectoro consumptus Lampus id ostcrebro anhelitu desessus. Catull. 64, 119, de quo dicetur ad v. 74. Ceterum ne hoc quidem comparare alienum est, quod legitur apud Murcianum Capellam IX. 912 p. 708: Salve, nostra cui persicitur chelys.

V. 33. 34.

is Illaudabilo carmen nulla lando id est omni vitupprio dignum. Ut illaudatus Busiris apud Maronem enarratur a Macrobio Sat. VI. TV Barth. Animadv.

p. 504 cf. Adv. XXVI. 1. p. 1257. et Theb. III. 706 p. 864 eL Jos. Iscan. IV. 428: Illaudata soros differt

clementia motus J. Quae soni sentia doctorum hominum assengia confirmata quam Vehementer repudianda sit, nequ3s Rmbage η circa rem perspicuam iaciam, ipsa intelligi volo comparatione rius vocis, quam poeta posuisse videntur.

Nimirum pervagatissimus describentium error, de quo in Sinide V. 2 p. 98 not. 21 disseruimus, ad hunc quoque loeum portinuit, ut illaudabile fieret, quod fuerat illa sit sibile, ut apud Claudianum VI. Cons. Hot 1. 397:piae laetanda parenti se in Gul. laudata et Mamertinum Genethl. Maximian. 18, 3: laetabilius ac molitis in codd. Voss. Gud. Sol, Rarg. laudabilius. Quod contra factum videmus esso apud Virgilium Aen. X. 449: spoliis ego jam raptis laudabor opimis in Bigotiano libro laetabor cf. Sin. V. 2 not. 21 p. 98 et in Ovidii Ibido 613: Muneribusquo tuis laedaris in Moret. et aliis p.

62쪽

457 Mork. laeteris. Vocem illaetabilis autem, quam aptissimam huic loco ut V. 3, 1 lanientabile carmen) et peracute positam esse arguunt ipsa verba: juvat heu juvat et sententia versus v. 39, ipsi Statio receptam contestatur Barthius Theb. III. 706 p. 864 sq. et V. 633 p. 296 sq., a quo quae exprompta sunt satis est amplificare locis Virgilii Aen. III. 708: me - illa o tabilis ora Accipit. Hic - heu genitorem Amitto et Sonecae Tro. 86i: Quicunque hyinen funestus, illa o

tabilis Lamenta, eaedes, sanguinem, gemitus habet ef Ovid. Met. IX. 255: eunetisque meum laetabile factum Dis sore confido atque eorum comparatione, quae de hoc genere scite et praeterquam quod Omisso Clamdiano Rus. II. 467: Cocytos Phlegethonque -: in amoenus uterque Alveus plene explicavit Heinsius Aen.

VI. 438 p. 72.

Proxima verba quum certam dederint conjectandi

copiam Barthio Adv. XIV. 7 p. 776 et Animadv. p. 504:

is laudabile et laudare non optime etiam tanta Vicinia congruunt puro sermoni. Legendum sortassis: miserum lacerare dolorem - id est ipsa doloris verba miseris modis lacerare , Scriverio, a quo propositum esse cantare dolorem resert Gronorius Diau. p. 512 not., Helasio Adv. l. d. p. 894: is illaudabile carmen et laudaro non recto concurrunt: scribo vel invitis membranis satiare dolorem vel saturare cui satius fuit vel hoc reparare: tractare dolorem, ut Sen. Τro. 1066.e8t: gaudet magnus aerumnas dolor Tractare totas

es Helns. Claudian. VI. Cons. Hon. 397 p. 496. Ovid. Art. Am. I. 741 laudare. Patav. jactare. Stat. Theb. IX. 796 jactavimus. Barth. cod. tracta Vimus. Bum. Nemesian. Ecl. I. 78 p. 469. Buenem. Lactant. Ι. 1 b, 2 p. 93 vel dioe: Iactare dolorem, ποιμαίνειν την λυπον

Hemsterii. Anecd. p. 158 sq. Goens. Porphyr. de Antr. Nymph. p. 119. Wyitenb. Ecl. Bist. p. 380 sq. Bloms. Aeseli. Ag. 652 p. 243 sq. es. Heins. Ovid. Met. XI.

63쪽

412 p. 780. Gronov. Obss. Eccles. XXIV. p. 268 Sil. XII. 721: pascere iras. VII. 497 nutrire furorem. Sen. Here. Oet. 448 dolorem pascere. 351 fovere. Heins. Adv. I. 11 p. 119 et Il. 2 p. 212 et Claudian. m.

Cons. Stil. ΙΙ. 115 p. 384 et Sil. IV. 724 p. 233 sq.), Cortio

Lucan. ll. 42 p. 190: ismallem stimulare dolorem maluit Ironovius, quocum facit λhofius I. d. p. 32, sic servare, ut sunt libris prodita. Laudare dolorem, inquit, dixit, quia nimirum in dolore seu luctu laudabatur

defunctus. Laudare verbum funebre. - Fabius: defunctus laudaberis. Inde Statius: incompte miserum laudar furorem id est incompto laudaro defunctum in dolore vel per dolorem miserum. Cui occurrit Maalandus his, quas probavit Duebnerus: DNon stare potest haec explicatio. Primum enim laudaro dolorem non est laudare per dolorem vel in dolore, quod si voluisset Statius, dixisset in comto miserum laudare dolore, non dolorem. Nec de desuncto hic loquitur Statius, sed de se ipso per totum locum: laudare ergo dolorem est suum dolorem, quod tamen sensum nullum habet. Proinde depravata est vox laudare. Omnia sana tibi spondeo, si minima mutatione legas: nudare dolorem id est ultro ostendere et profiteri et cunctis notum sacere dolorem meum duobus modis illaudabili

carmine et squalore, undo sequitur cantuque habitu-quct nefastum. - Haec interpretatio verissima est, conjectum Vero simillima. - Pro in comte Parm. incomite. Si novam vocem fingere liceret, optimo hoc loco scripsisset Statius incomtu. Comtus esset Ornatus, cujus contrarium esset incomtus. Sed nihil sine exemplis admittendum. omitto vocabulum sinistro fictum, omitto levitatem non recordantis dolorem a multis

dici doloris caussam Ovid. Pont. III. 3, 73. Her. XI. 111. XVI. 104. Sinid. cap. V. 2 p. 88 cf. obrecht. Dict. Cret. I. 5 p. 26. Burm. Lucan. Il. 266 p. 102); non omitto

usum Verbi nec exemplis Nemesiani Ecl. IV. 11: nudarunt unlnera. Ovidii Am. II. 5, 5: nudant tua Diuili sed by Corali

64쪽

facta tabellas. Burm. Phaedr. Prol. III. 47 p. 115 quibus similia apud alios scriptores multa extant Gron. Liv. XLIV. 38, quem laudat Heinsius Claudian. R. Pros. I. 213 m. 559. Drah. Liv. XXXIII. 21, 8. Huschk. Tib. IV. 7, 2 p. 642) commodo excusatum nee ad sententiam aut

versus 8 sq. aut V. 65 satis congruentem. Itaque quaecumque docti homines eruerunt, levia sunt omnia et in nullo discrimine ponenda. At Statii ingenio et consuetudine dignius et ad sensus quandam Vehementiam Exprimendam officacius, denique omnibus veritatis numeris praestabilius dicendi genus ita videmur consequi, si et miserum dolorem jubeamus esse mersum ter dena enim luce parata se haec scribere dicit poeta et laudandi verbo id succedat, quo praeter Lucanum et Silium neminem magis delectatum esse scimus quam

ineomple mersum laxare dolorem.

Et illud quidem confirmatur locis primum Senecae oed. 924: Ac mersus alte magnus exundat dolor. 797: Effare, mergus quis premat mentem timor et ipsius Statii Silv. V. 1, 20O: oro ligato Incubat amissae mergumque in cordo dolorem Saevus agit in quo loco attentando Marklandus tam devius suit, id quod arguit Imhosius i. d. p. 20, quam hic in nomine i nco m p tueomminiscendo, cum satius esset memoriam Parmensis

libri vel ad hoc deducere: in corde inmersum , deindo Ovidii Mel. I. 380: mersis ser opem, mitissima,

rebus. Menard. miseris et, quem contendit Bumannus

p 52, Claudianum B. Gild. 611: migeris que graves crateras ab Argis. Oxon. morsis. Add. Conjeci. XII. Alteri autem eorum, quae protuli, fidem faciunt exempla Αehili. I. 608: irrumpo deos et fata latentia laxa. Vet. Sohol. p. 1686: laxa) aperi, ostondo nobis. Quintiliani Decl. XIX. 7 p. 369: evolvere animum, quem

super sua secreta compositum non laetitia, non dolor, non necessitas, non Fortuna laxaverunt. VIII. 5 p. Diuiliroes by Cooste

65쪽

169: labentes oculi ad nostras exclamationes - admissa paulatim luco laxantur. Narhl. p. 356 Silv. V. 1, 256: Lumine purpureo tristes laxare tenebras,

quem sesellerunt eum alii loci tum Thob. XII. 204: laxabant astra tenebras cf. Silv. IV. 4, 13 polum. Thob. IX. 434 aera. I . 1 annum. II. 130 gena g. Achiil. I. 327 os. Heius. Claudian. p. 950 brachia. Theb. VII. 353 caede pharetram. IX. 879 cassidem. II. 475. Achiil. I. 429 serrum) et Martiat. X. 104, 17:

aura portum Luxavit melior se ac Sil. XIII. 550: laxata lucida nocte Claustra nitent. VI. 319: laxabat serro campum et Claudian. Seo. Cons. Stil. 228: Bacchoque paternum Jam pulsante femur. Vatic. Oxon. Pal. Prie. Eoit. vero laxante. Ρ ob. ut Olybr. 74: laxaverat Alpes. Arator. II. 877: laxate supernis Corda, precor, monitis. Verrum infinitae operae est pereensere Omnia, quae nut his similia sunt aut Silio XI. 287: Bacchi munera duram Laxarunt mentem iisque, quos in Conjectaneis X l memorabimus, aut Ciceroni de Orat. Ill.

61, 230 Virgilioque Aen. IX. 225 curam laxare aut illi

exemplo Theb. VI. 831: arinisoras laxare adsueverat iras. Petron. 108 p. 644: nec tamen cujusquam ira laxatur. Buma. 82. p. 427. Duh. Flor. II. 4, 2 p. 256. Arniz. Arator. l. 12 p. 36.

V. 35.

Nihil hic diserepat, nisi quod in Rehdigerano libro

invenitur: habituque nes.... Quod quomimus Statuamus provenisse illo litteras s et f permiscentium errore, de

quo in Conjectaneis XI. copiosius disseremus, et multis et magnis prohibemur caussis. Et primum quidem aliquam ea res injicit dubitationem, quod et ipse poeta dicitur nefastus, non cantus ot habitus, et usitate loquitur, qui homines nefandos dicit. non nefastos es Doederi. Synon. II. p. 150. Drah. Liv. V l. 28. 8 p. 254 sq. Quintilian. I. 3 p. 3T: nefandi homines isto caedendi jure Disiligod by Cooste

66쪽

abutantur ) ut nefandam conjugem Thob. Vll. 787. Vill. 120. Ovid. Nue. 109. fratres Achiil. I. 111. ducem Theb. M. 552. add. 341. IX. 18. Vll. 386. Caesarem Lucan. IX. 558. mntrem Sen. Ood. 1031. ibid. 1026: nefastum spiritum ferro exige - rependam sceleribua poenas pares - Mater nefanda. 1015:

nefandos dividat vastum mare. Hipp. 920: celat audacem quies, Pietas n8fandum. Ut vel hinc praesertim suffraganto, ut videtur, verbo desiciendi v. 42duei aliquis queat ad suspicandum malium cantui et hasitui negantem potius, quam cantu nesagium dictum esse, ut est apud Paulinum Epist. ad Anson. l. 3: Ne gant Camonis nec patent Apollini Dicata Christo pectora et Lucanum Vlli. 3: stimulisque negantem

cornipedem). Heins. Claudian. Eutrop. l. 128 Add. p. 1016. Grono v. Diau. I. p. 402 sq. Markl. Ill. 5, 5 p. 293 et 1, 122 p. 263. Sed ne quid levius agatur, eX-quirendum est, qua sententia illae partos: Sic merui, sic me cantu quo habituque nefastum Adspiciant superi et ipsae inter se contineri et ex reliquo carmine aptae esse videantur. Quod quidem negotium vix mcdiocri docti homines prosequuti sunt cura. Namque Barthius haec astulit: is nefastum habitu et voce exsecrabilem et prosanum hominem infelicemque reserentem. Adspiciant superi: ulcisci vult superos, quia nemo nesciebat talem taI,iorumque operum poetam meliorisortuna dignum esse ideoque nemo non deorum injustitiam erat devoturus haec Videns, pauciora Marhlandus

V. 33 p. 406: is nefastum cantu propter illaudabile carmen, habitu propter incomte. Quid ergo est 2 verbis sic merui consessionem fieri sceleris perpetrati constatne exemplo et Ovidii Pont. I. 6, 70: Hoc mea contenta aest infelix Musa theatro: Sic merui; magni

420 tantis me opponere monstris Quid meritum γ iisdemquo Ovidii Mot. ll. 290: exitium lac me mer- Dissiligod by Corale

67쪽

58 .

uisse; quid undae, Quid meruit frater γ XV. 125. Art. Am. Ill. 45. Her. Vll. 77. Sidon. Apollin. V. 88: Quid merui 3 satis cogor tibi bella movere. Prop. I. 18, 9: Quid tantum merui 3 cf. Ruhnh. Ter. Andr. l. 1, 112 p. 222 Atqui longo aliud prosereetur atque inculcaretur

necesse fuit: hoc enim posita profitetur et prae se sertv. 3-8 nullius sceleris se sibi conscium esse et ne post poenam quidem posse sateri commissa. Unde manifestum est recedendum esse ab illa errorem aut facinus latentium sormula si 8 merui, inducendum, id quod nullo negotio fieri dicetur in v. 53, huno dubitandi modum: si merui sive, ut Bumannes Prop. p. 931. b Verbis utar, si pecoRVi, quo modo usum Ovidium videmus Met. Il. 279: Si placet hoc merui que, quid o tua sulmina cessant, Summo deum 2 Nuc. 177. 179: Si merui videorque nocens, imponite flammam; et in alia sententia Fast. Ill. 834r Si mereor, studiis adsit amica meta et Statium Silv. s. 1, 29: Si morui luctusque tui consortia sensi. lli. 4, 101. Thob. Xll. 267. Sequitur, ut hic evolvatur sententiarum ordo: Nihil

commerui; sed tanto malo prostratus quum non sim lscelere nefandus, at cantu certo et habitu jam nefandus videar. Quis enim) ut Quintiliani Vl. prooem. lp. 492 verba transserantur mihi bonus parens ignoscat, si studere amplius possum et in noto et solenni genere non deficio v. 42)2 ac non oderit hanc animi mei fidimitatem, si quis in me est alius usus vocis, quam ut stactus insania subactus Fortunam incusem insanabilis obneris auctorem Et nihil jam odam Thobaidis ot Achillsidis simile θ. 36 of Sen. Phoen. 267: sacinus esserum.

Quod parricidam pudeat , sed omnia incompta atque implacida 34. 37 , doniquo non minus serati et vere effero V. 23) carmine, quam sumpta pro lauro taxo et cypresso of Sen. Oed. 555: ipso funesto

integit Vatos amictu corpus. - Morti sera canam taxus

adstringit comam ) novo ot quasi inferno adspectu cf. Oed. 49: inferna species. Stat. Theb. Vl. 208: pro

68쪽

specta nefasto incestem diem ot superos deos tumbem p De sententia igitur habere videmur quod liqueat, de verbis reperiendum est. Suspiciosum enim est, ut supra diximus, ne fasti nomen in eo positum, qui dici solet nefandus. Accedit Rehdigerant libri memorabilis discrepantia damnumque non leve, quod certissimum manet argumentum indiciumque obscurati atque intercepti vocabuli minime vulgaris. Quale est id, cui illa ipsa vox nefandus bel nefastus cs. Sen. Oed. 274, ne sandum facinus. al. nefastum) apud Lucanum in Lips. 2. Marp. Bongara. successit Vll. 869: iso superi,

liceat terras odissct nocentis. Lucano autem, ut quam Accuratissimo exigatur fides reliquiarum nes . . . in hunestatum: nocentem collectarum, subjungere licet primum glossam codicis optimi et Ρuta. Theb. lv. 640: sontes lege morae noscentes exspectant illos , quam Barthius p. 11 78 tantum abruit ut sic reconcinnaret: sontes nocentes. CErta est exspectant illos, ut hoc modo proderet: sontes) noscentes. Iege) exspectant. certa est) illos; deinde eos locos, quos vocabulorum caesis et caecis aliorumque multorum testes permixtorum dedimus Viag. p. 57 sq. 504 add. V. 85 Rehd. accercere.

46 cum san0. 74. seu sceu adderequo eos, in quibus

voces nocens et recen3 aemulas invenimus, ut Ovid. Met. Vll. 526: Caussa nocens cladis. tres Codd. re enR. Bum. Lucan. m. 543. p. 432, et tonuerunt: tenuerunt

Bum. Claudian. Olybr. 208. p. m. Martiat. lX. 52, 1 mereris. Anglic. moreris, alibi Ρhegida: Phogida Bum. Ρrop. I. 15, 15 p. 148. effusa: offusa Theb. V. 95. Joseph.

Iscan. VI. 132: quantos dextra victrice negantes Enso palam sitimo, ubi fortasse aliquis Dresemii invenio: gigantes hoc: nocentes sic praeseret, ut apud Propertium lil. 3, 61: tormenta nocentum Lobeckii Hauptiique Ind. Lecti. Berol. Ηib. 1854 p. 7 emendationem' nomini gigantum. Tacit. Germ. 38: capillum retro secuntnr, quod dubitari potest an merit comuntur es. Ovid. Met. XIl. 320

69쪽

Ut Statium intelligamus eantuque habituque nocentem si vo impium Claudian. Rus. I. 14. Burna. Val. Flacc. I. 850 p. 141 et facinorosum ac profanum, ut in torpretatur Spanhemius Callim. Apoll. 2 p. 50, sic dici, ut Thub. Xll. 508 Regnoriunque inopes

fleelerum quo error o nocentos et a Seneca Oodi.

pus dicitur profugus Dircon linquere is Regis caede nocens 235 et Herc. Fur. 1255: rex manibus aut aris nocens. Plioen. 538: Genas parentis, scelere quas nullo nocens Erroris a se dira supplicia exigens Hausit. Hipp. 1107: Amore semper conjugurn aut odio nocetis. Mai tiat. V. 69, 2: Antoni levius tabula, quam Cicerone nocens. IX. 30. 2: O tristi crimine terra nocens Τheb. V. 592: terraeque illisa nocenti cs. Vnt. Flacc. V. 659, quo utitur Poerlhampius Virg. Aen. I. p. 11: quo crimino sontes. Ovid. MDt. XI. 268: Daterno sanguine sontem. ΡOstremo nΘhos quidem locos alientun est contendoro: Ovid. Met. Xlli.

70: Adspiciunt oculis superi moristia justis ' cf. Amtg. Arator. I. 172 p. 73. Trist. l. 2, 94: quid quem fugat

illo, tenoiis 3 Adspicini vultus Ponti en terra meos. Ει jubet et morui; nam superi adspicere poetam omnium, qui in hoc orbe sunt, maxime miserabilem ntque invisum sie dicuntur, ut Sol Thebanos jam

praeclarissima omnium, qua8 umquam reportasse seruntur, Victoria potitos a Sophoclo Antig. 105 sq. , cujus sententia a nobis Theb. Parad. II. 4 p. 143 enodata multorumque locorum, quibus similes attulerunt Wytten-bachius Julian. p. 189 sq. et Peertham pius Xen. Ephes. p. 375, comparatione illustrata nondum id checit, ut de Dirces mentione recte sentirent Meinelitus Philol. XVII.

p. b59 et Viseherus Mus. Rhen. XX. 3 p. 453 sq.

,,Nil jam placidum manabit ab oro. Immo placitum: nil quod ante plueuit, posthac manabit ab ore. Unde modo dixit pudeat Thebasque novumque Diuili od by Corale

70쪽

Aoae idon. ita Thob. Vll. 190: placitusque vagae Xycteidos ardor, ut recte eX scriptis Gronovius, quem vide et Hotns. Ovid. Her XlX. 208 et Art. Ain. I. 37 et Drah. Sil. l. 11. Hasto Marklandus. Quem sententiae loci vero capiendae imparem fuisse perspicuum est ex iis, quae ad v. 35 commentati sumus. Hoc enim poeta fatetur luctus impotentia factum iri, ut implacidissima quaeque jam n se proserantur. De cujus vocis vi et usu subtilius explicandi locum dant se mendationes Prop. Eap. R. 2. Nec hoc quidem Marklandus, quom sequuntur

Duebnerus Quo kiusque, vidit sibi scrib0ndum fuisse: nil iam placiti manabit ab oro es vel Benti. Hor. carni. I. 3, 37 p. 14.

. V. 38.

Vitio hunc vorsum ametum esse adhue nemo perspexit. Primum enim ipsa bipartita sententia vetat utrobique idem poni: hille ego, qui blandus potui mulcero dolores. Ille ego lugentum mitis solator. Deinde repetita vox qui ot hoc docet satis in priore parte cavisse poetam, ne sibi quasi demensa responderent similia ac paria squid enim interest inter matrum que patrum quo Vulnera et vivos dolores γὶ ot signo est intercopii ejus verbi, quod altori illi: potui mule Pre praemunitum videtur suisso. Ita Asentienti suffragantur libri Rohd. et Parin , qui tenent blando. Quod ut difficile ad expediendum est quo pacto pinnissimae voeis blandus locum occupaverit, ita non dubium et ni gumentum ut adminiculum ost restituendi verbi pandi. Doc ipsum enim per temoritatem litteras pravo appsellantium exolevisse docet comparatio eorum locorum, in quibus controversiam Deorunt ot laudabilis: laetabilis v. 33)et Parthe: Barco Claudiuia. B. Gild. 159, pacatuR: bacchatus aliaquo multa Anal. Prop. V. p. 35. Quaest. do Tanusio Gemino lV. p. 2η), si blandris: pandus

Helias. Ovid. Mot. X. 271 p. 709 ot Hor. XVlli. 13l p.