장음표시 사용
31쪽
d innatantium ratio , ad quam habendam solam corporis figuram iiihil
conferre contendimus.1. XXII. Sunt ad hae R Solidorum , Fluidorum cori orum durarentiae phiriniae partim alterutrius Tenem propriae, partim utrique communes. In Solidis enim consideranda Ductilitas , Fusilitas , Fragilitas, Malia hujirsmodi in I k1idi autem IIumiditas , qua certa cori)ora Fluida certis eo poribus Solidis adhaerescunt , ut Mercii rius reliquis Metallis , excepto Ferro Aqua plurimis corporibtis, non vero corporibus oleas inosis . Est ergo nae proprietas resipe tivaci portendit autem Mipsa virium genus ab impulsu non pendentium.
LXXIII. At Elastici tuis solidis c Fluidis corporIbus convenit. Huius causa frustra quaeritur in actionibus Fluidi, quod ipstim hane qualitatemroi praeeontineat. Sed neque potest repeti e vi , qua materiae panisulae constanter tendant ad mutuum accessum pro a IIqua ratione ei stafitiarum inversa . Et si enim haud dimes e sit peeuliarem aliquem casum comminisci, in quo attractio ad partium restitutionem sufficiat, universim tamen loquendo plus valebit in eorporibus compressis imminuta aliarum particularum distanti aucta vis ad novam positionem tuendam , quam lIcta aliarum distantia , Mimminuta vis ad pristinam restituendam. Et in spe- ei elim aer e corporibu solidis erumpens, Qvere transiens , ut mox dicemus, e statu corporis fixi ad statum corpori volatilis, celastici, magnam expansionis vim exerceat , etiamsi aliquarido spatium occupare de prehendatur amplius decies centies millies majus quam antea , haud videtur profecto ab attractione repeti post tantas resiliendi vires. Oportet igitur agnoscere vim quoque, qua corporum particulae in aliqua distantia arae
mutuo recedere conentur , nec tamen dum hoc agi mi multipliciamus in natura qualitates, aut vires. Quamvis enim vires ad motus respectivos directione diversos diversis nominibus designem usu tamen ut Gravitas gene ratis una est qualitas vis, quamvis ejus vite acceleratrices in progreliis a centro contis Iu diversiae uita, una eademque Curva continua ordinatim applieatas habere potest sibi evanescentes, alibi directa in partes omposit: is ita rate una eadem liue Vis tales habere leges, ut alibi corporum ivirticulas ad se invicem adducat, alibi evanescat , alibi a se mutuo didu- eat, pluries etiam holum te isti tuo ne redeunte LXXIV. Maxime notandum est in dioe genere heorema , quod tonus demonstravit In pro p. r. lib. II. Praneip Cori)orum cilicet paret u his vitio um dens tales vi comprimenti proportionales sunt, ad mutuum receillim tendere vi , quae deetestat in ratione reciproca distairtiarum a suis centris. Cum enim id in Adre obtIneat aut accurate, aut quamproxime e stat esse in Naturaeorpus, quod legem hanc tueatur at quamdiutos acipim L s Abris, ii nonnulli faciunt, elasticitatem exerceri dependenter particularum plexibus , spiralibu ii, flexionibu , in quibus si ibrarum aliquae particulae magis ad invicem acredunt, aliae item sunt , quae hin vicem recedunt, non sane potes intellia , quomodo tam accurata l)os sit alaeti liter densitares, Muires comprimentes proportio.
LXXV. Alia es item Corpora sive solidorum, sive Fhildorum species Dipitia es by o le
32쪽
xxx rete se mutua trahentium vel repellent um. Qiramvis enim hane proprietatem materiae particulis omnibus communem esse putemus i tamen ut ali qua sunt , in quibus se magis prodit, ita haec non immerito peculiarem corporum speciem eo nitituunt . Atque usi nihil dicamus de vi , ex quata pendet cohaesio corporum sive Fluidorun . sive Solidorum pecuIiates Vitri attrahentes vires in multa Eluida ostendunt phoenomen Tubulorum Capiti irium , quae neque ab ulliu Fluidi pressione, aut impultu repeti m sunt, neque ab asperitatibus ipsius vitri. Et innumerae sunt alia ejus seneris phaenomen , quae easdem portendunt uires tum inter corpora olidaeum Fluidis commista, tum inter eorpora alterutrias seneris inter se. Con ita vera oleaginosa particulaS aquam videmus trianitest repellere , eum aquae guttae in corpus aliqua illuum lenui pinguedine circumquaque restiunt corura proprii ponderis vim Willa ipsa orpora, id quod maxume notati dum durimus, quae ita quibusdam dista ut iis maxima se trahunt vi, in aliis vi non minori repellunt. Sic spiritu corporum Uegetabilium inflammabiles aegre admodum ab omni aqua cum illis commixta expediuntur, aut ubi per salem aliquem athalinum tenuis illa aquae opia, quae intime eum illis commistebatur, secreta aerito nulla deinceps sitatione derum poterit Ommisceti LXXVI. Huc etiam Magnetum, Ietri actiones pertinent. Magnes Terra erutus Ferri limaturam cite duo puncta ex adversio posita multo a Iidius attrahit, quam alibi, haec Magnetis Poli dicuntur . incis si a aqua stagnante libere luitet , alterum Polum constante obvertit in Coeli plagim Borealem uterum in AustraIem , unde' ipsi Poli nomen mutuatitur Si ergo duo Magnetes in aqua libere hiitent imbalis imposui,
Mad etiam a istantiam alte in altero. constituatur , aequalibus it Pliripietis motus Ontitatibus ad se invicem accedent, si poli contrarii e mutuo respiciant , a se invicem tugient, si Polos cognomines sibi invicem obvertant in mula autem Magnes ex utroque Polo Ferrum trahat, tamen ubi vi sua Ferium imbuerit, eadem habet cum illo communia phaenomena, quae cum altero Magnete haberet, e Ferrum ipsum cum Magnete a
LXXVH Pendere haec omnia a certo situ textura minimarum o rum corporum particalatum , plurima sunt, quae suade x Magnes igni inlidissimo ommistus , ut tantum in vitrum non abeat , Omnem pene vim suam amittit, cum tamen idem in pulverem minutissimum contusius nihilo minus valide ab altero Magnete trahatur, quam Ferri limatura. Similiter Magnetis pulvis sali Amnoniam ignis ope intime commixtas a Mus cheni, ehi massam dabat inertem, quae tamen a salinis particulis dein ceps expedita vire nihilo debiliores, quam antea, portendebat , idemque erant elseclus, si Magneticum pulverem in spiritumitti dis biveret . -- miit valida ictu mallei Magnetem pereustum aliquam virium acturam facere δε Polos interdum invertere a Pluribus est adnotatum . In liis autem omnibus non aliam esse sectam mutationem , quam in stu textura parti
LXXVII l. Eadem in erro vi Magnetica imbuto contingunt ira ali quid
33쪽
quid etiam evidentius eum vi eadem imbuitur aut per crebras tantum in ilexiones, ut Reonnurio obtigit, aut teiribus super incude itinsionibu , ut Aliis quibus sane intelligitur, id ipsam Magnetem in erro super ipsam ducto esseere, ut vim suam cum illo communicet, atque idcirco rem non sire cedere si contrario ductu super Magnetis Polum ultro citroque agatur, quod quam partium minimarum dispoiit item eundo acquirit , eam redeundo amittit. Id miriflae confirmant Uitre tubuli tenui Ferri secte referti, qui super Magnetem ducti non aliter, quam Ferriim soliduni , acus eo adii ut Magneti ea , idemque levi tantum siccussione vim aequisitam amittunt. Umle eum Ferrum candens in Telluris Meridiano Magneti eo aut in tu verticali frigescens vi Magnetica imbuitur, et Iurem ipsam digno stimus Nagnetis vires, cum Ferro ipsio, δἰ cum Magnetibus minoribus exercere. LXXIX. Hanc porro vim Telluris non ab aliquo ingenti magnete ejus viseeribus ineIusio , ut Halle us posuerat, pendere ensemus sed a Ferri, ε Matnetum idinis, quae circa Polum mulio sint conio scires, quam ali hi Id portendunt innumerae ali maliae, quae in Acus Magnetici directi stibus deprehenduntur, quibus quidem factum est ut Poli et Iuni Magneiae iei. Equainu pariter Magneticus nusquam satis potuerint constitui. 1. XXX. Universim autem Fluidi cujusdam vortices ad actiones Magnetica per impulsum habe das excoSitatos tam elie his phoenomenis imp1xes te idimus, quam est imperceptibile fluidum in nullum posse in eorporibus interjectis motum gignere, cum tantum posti Ferro aut Magneti
LXXXI. Multo latius patent Electrieae actiones, quam Magneticae.
Excitatur Electricitas in corporibus aut per aliquam mutationem in ipsis immediate indit:tam,' haec dicuntur ab Oririne fuere is, aut per hoc uni,ce, quod in horum vieinia constit irantur, dicuntur e cim nisatis-n m muris et utraque autem hanc vim portendunt stuat illis, sibilo , attractionibus alte nis exilium corporum , nec dubium este potest , quin allevius Fluidi actio in his phoetio enis interveniat, quamvis non per impulsum, citi xta motus sui directionem agentis. Efiluxum enim N asiluxum Fluidi filecitie ex partibus oppositis relate ad unum idemque corpus, me Vere excogitatum censemus a Nolletio, nec fatis idonee ad declinm-das vires activa in distantia agentes cum pium Fluidum ex uno coi pore effluens determinare nequeat simile FIuidum , ut ex vicino corpore in ipsum inquat, juxta directionem motus stat agendo LXXXII. At tali lini Theoriam, quiantum attinet ad immed stas ho-τum Phaenomenorum leges, nobis itidem plane persuadent, quae de his nuperrime scripsit P. Io Baptista Becearia C. R. S P. Rugustae Taurin
rum, ac prλesciti gen r ilia illa, ita pro diversis Maeliinaerat Catenae combinationibus , in tactv rimi ratis luetricis contingunt . Ex illis enim j quid evincitur ex eo omnia pendere, quod duo corpora ad invi e committantur, in quibus Fluidum Electricum pro diversa ipsiorum natura comparate deficiat exui id et 1 Fluidum hoe a Solo Machinam haurire , per atterentis manus in globi vitrei stiperficiem congeri , a qua deinceps Catena hauriat, Mab hac extranea corpora per communicationem electri
34쪽
ea, quae Catenae admoveantur: in exilia corpora ad Catenam accurrere, vel Maehinam utraque enim Sectri celle potest, sed ratione Oppolita Miamdiu adhaerere, donec vel aeque cum prima abundent Iutilo letarico, vel aeque eum altera deficiant non prius reditura , ubi semel diviti a sint, quam aliis corporibus suum excellii largita sint, aut ex iisdem acceperint , unde suas reficiant acturas : Mitniversim ex hac una lege omnia phoenomen eum suis minimis circumstantiis tam acturate deducantur, ut universim solet contingere ubi , Iiqilibu naturae legibus per analysim rite institutam detectis, casus magis compositos, Mimplexos per synthesim definimuς. LXXXIII. Sed nihi est, quod totam hanc Theotiam magis confisemet , ita mirum illud Plii alae Batavicae experimentum . Hujus totam rationem in Vitro haerere, cujus proprietas sit, ut ex altera superfiete nequeat Electripum evadere per excessum , quin simul ex altera Electricum 1iat per defectum, Me eontra congestum in altera parte vaporem Electri cum nequeat amittere , quin quod alteri sublatum est restituatur sciiquido ostenditii per phoenomen ac ratam analysim cum superioribus compara tam . Res autem eme agnita ita multipliciter variat ut , Phialam diversimode onerando ad Catenam vel Machinam, ut ubique talis sit exitus, tia lis ex primari liorum lege ex sit perioribus deducta necellario conseque
LXXXIV. Nune, quouiamritiae Sensibiles Qualitates dicuntur, magnam
partem constituunt earum divertitatum , quibus corpora inferunt, arum quoque naturam porret constituere . Atque ut ab Odoribus in ei piamiis eum corpora quaecumque olent, filuvia emittere certum sit, de liae ad Odorum phoenomena abunde sussiciant , frustra recursum haberi censemus ad medii ea uspiam vibrationes ab iisdem corporibus excitatas.
Lx XXU. Alia ei Soni ratio , qui cum in vibrationibus per elasticas in Eris particulas propagatis consistat, nonnisi similes in Corporis Sonori particulis vibrationes praesupponit, quidem pro diverso no durationis di
Versae unde quibus rebus fieri potest, ut Osirillationum diuturnitas minuatit , vel augeatur, iisdem disserant necesse est Sonora Corpora, quae o nodisserunt.
LXXXVI. Colorum quoque diversitas, quorum sensus immediate ex citatur a Lum ite, a diversia corporum textura pendet, Miud idem fit, ut alia diaphan sint, alia opaca. In quo autem sita sit ista diversitas in proxime sequentis diei disputatione declarabimus LXXXVII. Ad Calorem quod attinet, ut illum ex parte corpori aut mali non incongrue eonstitui censemus in motu celeri, tertiirbato , quo sensorii particulae agitentur inter se satirmadmodum e contra frigus tria hujus motus remis ione ali cessatione ita ex parte corporis extratae universim constitui non polle in motu simili, Armentationes, Fc illo lutio nes frigidae ostendunt. Sunt ii ob eam tem ad igniculos recurrant, qui modo adsint in corporibus ferme ii testentibus modo cesint sed frustra, cum motus diversimode comparati has possint diversitates efficere. Si conrarum
inter se utcumque moventium systema in aliud ita impingeret, ut huius
35쪽
singula e mora velaestates aequire en aequa Ies , de paraIlelas ad eamdem partem , motus respectivi corporum, ex quibus ipsum componitur ne tu Intenderentur, neque remitterentur, is innumeri iunt casus, in quibus intendi postent, itarat innumeri sunt, in ilibus possent remitti . Quamvis igitur orpus aliquod intestino partium motu a itatum, idoneum elle pose it ad motum similem in corpore animato produeendum , poterit tamen aliud et se tum gignere oppositum, Willud respectu nostri calidum erit, hoe frigidum. Quod vero particulatum corporum quies non aeque idonea sit ad motum illii , ex quo caloris sensatio pendet , in corpore animata sistendum, martifestum ex eo quod multa corpora, quorum particulae mi lius motui resistunt , magis frigida sint. Unde major vel minor aptitudoliola aliunde in his repeti potest, quam a viribus, quas peculiarisi cnerivi artieulae in sensorii fibras peculiari quadam ratione exerceant. LXXXVIII. De Saporibus vix est ambigendi locus: Pendere has a retii generis partheularii figura ita concedimus, ut vires praeterea agninstendas si e dicamus, quibus in sensiorii thra irruant, diversosque ilialem imprimant motus, sine quibus nihilo magis figura conferret ad elisum , nii immuneus ad corpus itidendum, quamdiu nulla praesto fit potentia, qua in illud adigatur. Has vires maxime portendunt Acidorum actiones in cor pora . Aelium enim eum Peritissimis Chymicorum spectamus tamquam cediti generis corpus inter aquam is terrestria corpora medium , quod Mesomnes, ii quibus maxime residet saporum vix componat, solubiles in aqua laetata Alkal na autem corpora si hane vocem placet a salibus ad omne corporum genus transferre ea dicimus in quae Acidae particulae per vim irruente eos gignunt esse 'ux, de quibus subinde dicemus ne quaestiones moramur , quae de his vocibus pollunt excitari, timineidum LAshali nihil aliud re ipsa snt , ouam mutua quaedam corporum ad invi-eem habitudo. Et quoniam di Terentias attigimus, quas Chymici praecipue considerant, adjiciemus ira , solatilia, quae nonnisi diversam partium cohaesionem portendunt. LXXXIX. Redeundo autem ad Qua Iitates Sensibiles ad eas Phosphora pertis ent, quae lucundi vi a reliquis corporibus differunt. Haee sunt in duplicidiisetentia aut enim suci micant lumine, ut plurima Insiec a terrestria, S in Coneliarum genere Dactyli in quibus perperam erroris nota Plinio iniri aestis pluribus recent ribus , aut alieno, ut Lapis Bononiensiis, Balduini Pliosphorti Hermeliciis in Soli lumine aliqllanti uper detenti, ac deinde in tenebras translati. Primi generis Phosphora ab intestino motu particulatum pendere, quae igni concipiendo idoneae sunt, satis indicant ligna. A car Des, quae putrescendo eamdem lucendi vim acquirunt, ne non arei fietum, quo Iurima Phosphora a Chymicis comparantur . Secundi autem generis Phosphora ab interiori corporum textura repetimus, qua fiat ut radii luminis multiplici reflexione ultro citroque per interiora corporum strata oberrantes paulatim , c cum aliaua temporis mora ad oculum perveniant in teliebris onstitutum qui quidem, si sedulo fuerit ad exigui quoque Iuminis sensum percipiendus dispositus, pauca admodum erunt corpora, ex quibus aliquid luminis in tenebris tota hauriat, statim ut ea fuerint a luce
36쪽
mi tene, as translata, quamvis nulla aut ea snat Ione . aut dissolutione sumit ut ad lueem reddendam disposita. s . . .
t tque ita quidem omnes amplexi videmur mprietate , qua riim causa corpora Deorporibus disserunt. Nunc de AIteration thus, o Traiis larmationibus aliouid dicendum . Alterationes porro dicimus mutationes illas, quae statum respectivum particularum corporum ita immutant , ut cima litates maneant, quartim eatis in certo quodam genere vel specie censentur Translarmationes autem illas, in quihus eae qualitates, aut earum
XCI. Ad Alterationes pertinent arefactis is Condensatio, Ferementatio , Distblutio Praecipitatio, Me ei Salium est propria Cristat-
MIL Rarefieri, vel eondensari elauntur corpora, quot Ies minimae illorum partes majus vel minus volumen aequirunt Quamvis autem faciles Ratefactionis causam reddere sine recursu ad vires activas, quoties per aliquo ingestum fluidum rarescunt corpora s non ita tamen succedet res in duobu Hookii liquoribus, qui smul commixti minus occupant spatium,
qit in utrumvis eoili Occuparet . . . .
XCIII. Fermentationem porto dicimus motum intestinum , quo mini mae alicuju mallae particulae agitantur inter si . item in ea quoque rede mero nomine intendunt nonnulli Chymi ei, dum Fermentationem cum Esset vestentia confundi dolent . Hic scilicet ipsas corporum Alterationes. juxta datam definitionem consideramus, nihil interea attendendo mutati nes , quae ex illis in corporibus consequentur quarum ratio ulterius constituenda supererit. Nam ex his uidem mutationibus multo opponi nius distinguimus inter Elservescentiam, Fermentationem , MPutrefacti nem, quam ex peculiari corporum natura, ut est a Merha Wio factum ut nempe intestiniis ille motus mera sit Eliervescentia, si nulla corporis mutatio subsequatur, Fermentatio proprie talis , si aliqua; utrefac io, si ta lis , ac tantus sit, ut in sua elementa corpus res,lvat. XCIR IlIud in his liniversim contiugit, inime adnotandum, quod testinus motus maxime violentus excitatur interdum in corporibus ad appulsum fluidi , ouod nullum potest parti cuipiam sensibili sensibilem motum imprimere . In i casibus, cum centrum gravitati ipsius massae statu suo non dimoveatur, mali isellum est motus illos ex mutuis particularum mast, actionibus oriri, mi appulsu corporis extranei meram . butii oecasionem dependenter ab aliqua motus illius patre minima in mi nimis quibusidam particulis primo excitata.
U. Fermentationem sive Ederveficentiam sequitur passim ist&Iutio, euius exempla maxime notanda habemus in Metallis per Acida Chyani eorum Menstrua distatutis . Quam inani labore se defatigent , qui tria communis Hudrostaticae Legibus rationem inquirunt, eue Metalli illis Iuli particulae suae innatent tanto leviori Praecipitatio ostendit Particulae . enim argent , ex gr. in spiritu Nitri solutae per hoc solum corrunt, quod aeris lamellae eidem Menstruo dilibi vendae objiciantur is hae unia sus corruent adveniente Ferros Ferrum denique ipsum, si taeum Tar
37쪽
- rari per deliquium instilletur quorum nihil utique eontingeret, si per Ην drostaticae leges hae solidae particulae fluido innatarent. XCVI. At eum Sales tu aqua disibi ut , qua vaporante, in massas ecialescunt, quas Salium Crystallos dicimus, quid nobis portendant certae , ae determinatae figurae, quas certi generis ales induunt, facile intelligis
- XCVII. Ut verti quae ad corporum Tram Drmationes universim pertinent paucis complectamur , fatis est in hymica operatione animadvertere , in quibus per diversas diversorum generum particulas diversimodh combinatas corpora obtinentur a comportentium singulis adeo diversa , ut illa vix liceat agnoscere. Hoe enim pacto ali hi obtinentur corpora solida etiam ex duobus fluidis , ut ex Alcolaol is spiritu Salis Ammoniae in , Tamel montiana I alibi e solidis fluida fiunt, quae sine aliqua compositione per solam ignis actionem non colliquescerent, ut ex universa constat Metallurgiaci Alibi ductilitatem amittunt corpora sicilida , ut Metalla in alcem, aut vitrum abeuntia, ex decet u Sulphuris, quod iisdem intime uniebatur alibi eamdem qualitatem acquirunt, ut Vitrum Antimonii, Croeu Martis, Aes ustum, Stannum ustum ad focum speculi ustorii vise trilicata, quae Sulpitur reddito, beneficio etiam corporum vegetabilium, pristitiam metalli formi recipiunt e libi volatilia fiunt , aut majoiem volatilitatis gradum acquirunt, quae seorsim sum 'ta Ha erant, aut minus volatilia , ut cum Borax, Sal maxime fixum Acido Virriolico admixtum, ac ipsum sublimatur Aeidi riusdem elevationem adjuvat alibi ex opacis corporibus diaphan fiunt, ex elasticis mollia , contra e ut nihil de C Iorum, aut Saporum mutationibus dicamus, quae varietatem habent incredibilem. XCVIls. orum omnium leges aliquas licet agnostere in ta Ila illa, in qua Corporum , ut recant , amnitates exposivit Godefridus Senior in Monum Academiae Regiae Parisiensis ad annum III 8 cujus quidem tabellae usum ab eodem illustratum in mira illa exuri in Salem, quem Sublimatum corrosivum vocant, transfbrmatione, ad omne reliquos casus facillime transferet, qui in Iegendis Chymicorum ibit eam ob oculos habeat. Et quoniam illae ipsae amnitates, nihil aliud re vera sunt , quania mutuae virium habitudines, satis manifestum est, omnia peragi iii Chy micis Corporum transis attoniblis , atque adeo, in illis, quas Natura efficit , dependenter a vitibus activis , quibus Corporum diversi generis particulae diversimode se attrahant, vel repellant. XCIX. Quoniam vero ejusmodi vires ira miti imis distantiis max mae sunt, distantir paulo majoribus insensibiles evadunt, patet eas re stere in ratione majori quam , quae sit reciproca duplicata distantiarum . Uiiiversim autem ex hactenus dictis satis liquido constare arbitramur no inimis generaliter in eis vim ejusmodi in materiae particulis pro minismis distantiis , quam ex illa Gravitatis generalis superius constituta pro distantiis mediocribus . Nam cilio Musichen broe Ius e sui illis experi meritis ad Magnetiim vires aestimati das institutis, colligere se poste putavit , eas potius decie et in simplici distantiarum ratione inversa atqtre
38쪽
adeo eontra qui fieri oporteret per heorensi Nemroni in num XXV enunciattim nusquam profecto fecisset, idemonstrationem Theorematis perffectam animo habitisset vidit et enim ibi de virium lege agi , qua surae parciculae in sngulas tendant i non autem de lege , qua inisci
mutuo corpora ferantur . Perperam autem unam cum altera confundit,
cum duo tantum sint casus, in quibus eadem est pro particulis ex o pro Corporibus sphaericisci is nempe , quem supra constituimus pro lavitate universali , c alter in quo vires crescerent in simplici illantiarum vitione directari duo si particulatum legem definire voleba , method uti debuerat multo operosiore , quam ex tota Ne toni Sect Ioue Oi Liabri primi discere potui siet. Quamvis ne sic quidem multum proste isset ob agnitam ab ipso quoque notum Corporum heterogeneitatem. C. Sed antequam horum Leges generali aliqua ratione , ut os
sumus , constituamuci iuvat quoque vulgarium Elementorum Transformationes considerate, quae corpora naturae suae maxime tenacia a plurimissus habita.
CI. Aquam in corpus olidum flagite hire posse Congelationes patii ostendunt , quas a particulis Salin nitrosis pendere censemus, tamquam a causa immediata, non autem a materiae cujusidam subtilis de iis , quam ad hactenus recensita phaenomena inutilem prorsu artrit . 1
mul. Quod si haec Translarmatio mira non villeatur ideirco, quod facile redeat Aqua ad uuam fluiditatem , adjiciatur illa, quae multo latiu patet, Wmulto diutius perseverat, per iram in stolidas Arborum, Plantarum, partes per vegetationem coalescit. Nam Truncum Salicis incrementum ac cepisse Librarum pondo I 6 4 cum Terra, in qua alebatur vix trium illiinciarum jacturam passa es et , docuit Helmontium cujus in aliis rebus trutantem fidem , in hae Boyleus asseruit is novissime Elletus in eademia Bercilinensi aqua etiam uteire destillata , ut a terreis, quas secum l. te deferre pollet, particulis secerneretur. CII. Aetem quoque a igni a pluribus Corporibus M absiorberi sivea statu Corporis Fixi ad statum Corporis volatilis transferri, contra, liquido constare censemus cum ex aliorum experimentis . tum maxime ex Halesii Statiea Uegetabilium. Neque enim Aii rem vetemur die est sui dum illud, quod a Corporibus per ei mentationem, aut isti lationem elicitum cum a ite communi pondere, Melasticitate conveniebat: tiam quidem e l. t Rieitatem in suo statu retinere non potuit, cum in his Corporibus delite scelet , quin Corpora ipsa omnino dissilirent , attenta densitate, quam inii sidem obtinebat In specie autem Sulphureae exhalationes ad aetem ah sorbendum maxima vi pol te depreliendivatur, eum Sulphur in Recipiente clausi deflagrans, quamvis iniit ad rem rarefaciat, aquam in Recipiente contentam deprimat eamdem tamen paulo post cogat ad ascen sum decima sere aeris , in iro deflagrabat parte consumpta mine i te Iligimus undenam Antimonii Regulo ad radios Solis eale nato pondus accedat , quod perperam Musicli embroe kius Malii ipsis lumin x partieulix tribuunt ad eam rem prorsus nidoneisci quen admodum contra ex Ere Deorporibus plurimis inter destillandum, aut fermentandum prudeunte di
39쪽
xxxvii 3 scimus , unde ponderis iactura habeatur, iam noli alimde repeti pos
censebat emerytus Junior si Notium. Aead Paris ad annum 17 3. quam ex decessu tenuis cujusdam materiae Luminis , quam ipse ad Lueis flamme phoenomen explicanda, tibique ditanam ponebat, ac praesese tim in Corporibus combustibilibus. CIN. Nam quod ad ignem ipsum attinet, elim quoque ad Corporum,
Transformationes revocamus , nee Mori ratione peculiare ex eo confici Flementum censemus ab aliunde notis Corporum Elementis diversiim, quam
si quis id ipsum in fumo faceret Qui e tra sentiunt ciunt autem Plurimi illud nobis omnino conredant neccile est Corpus illud, quod eumque sit, quod Ignem vocant, antequam ab agentibus extrinsecis ad statum trans feratur, in quo Ignis vulgo dicitur,is maximam habet expansionis vim. particulas habuisse in aequilibrio constitutas cum plerumque in Corporibugiat ea ad vim illam cohibendam iunge imparibus me aurem semel eo eest nihil superes , unde docere possint, non est idonea sulphureas, oleaginosae Corporum particulas ad tam violentam concipiendam ferme tationem, ut omnia praestent, quae pecuIiari illi corpori ipsi tribuunt Immo cum fumum corpora cellant emittere quoties de stagrant , cumque ea corpora lammam edere respuant, quae sati densio fumos nequeunt emittere, M contra, ac demum cum Ipsio fumos a corporibus fermentescentibus, vel alis quovis intestino motu agitatis erumpentes passim videamus in flammam facillime abires satis manitellum est non aliare fumum aulam ma differre, ouam ferrum candens a frigido.QV. Eadem Fluido lucido sive a orporibus Phosphoris sua luee micantibus, sive ab Electricis emist intelligi Volumus . Nam lucem omnem universim in est uviis consistere a corpore lucido manantibus, constituemus in his, quae de lumine proxime senuenti die disputabimus Lu- rem autem ab iis corporibiis emissam non alio distore censemus a stamma, quam quantitate.
iam ex his Corporum Prine Ipia statuamus, Initium facimus ab ea quaestione , in qua quaeritur fit ne illium spatium an materiae parrieulis interiectum Cartesiit rem imm)ssibilem existimavit, crimen sustulisset, totumque suum Systema liνticum ex ea suppositione deduxit, ito spatia omitia eorpore aliquo impIeri necesse esset. At nos contra per universam corporum congeriem spatia inania plurima diffusa est omnino eonstare censemus ex desectu resistentiae, quam moventia corpora deberent experiri lifluidum existeret, quod corporum pom impleret, te nullos ipsium ab
40쪽
ret polos. Immo ex eis phaenomenis statis e fici exist mamus in quo. Is corpore inania volumina in unam summam collecta ad soIidas ejusdem a
tieulas immensam habere rationem CUI. Prima autem materiae per haec Inania diffusae elementa bo mogenea censemus, d sui per omnia similia , Hue nos dedit ei Naturae analysis bymica, quae Omnia corpora in exiguum re luit Semento tum mimerum. Quamvis enim hae plurimum dii erant inter se, tamen ne ipsi iidem Chymicorum Petitissimi simpl ei reputant Mimnusia fritia, nee ὁubitant, tuti adhue minorem in numerum redigenda est erat, si nalysim ulterius producere fas esset. Accedit quod eum prima corporum elementa differre nequeant nisi aut figura, aut magnitudipe, aut viribus motricibus I figura quidem bt magnitudo in iisdem nulla est, ut dicemus in particulis autem ex ipsis compositis vires pollunt esse admodum diversae, qua imis In primis elementis eaedem sui, ob diversos situs, in quibus fuerint ab Auctore primum Naturae, deinceps vero ab Agentibus naturalibus dispositae. CVII. Nam quod in matella, praeter vim Inertiae mere passivam, sint etiam vires activae, quibus sese ejusdem partieula etiam in distantia positae ad motus determinent pro diversis circumstantiis quantitate , ὸirectione diversos abunde constat ex superioribus, ut jam non aliud faciendum supersit, tuam earum leges apta quadam ratione constituere. I Iam autem maxime censemus idoneam , quam P. Rogerius Bostogie ad umbravit primum in dissertatione De Uiribus vivis anno Mube riu deinceps exposuit in dissertatione De Lumine anno 74 , ac nuper etiam in Dissertatione de Continuitatis lege te tum proposuit , in quibus omnibus leges ipse non ut hypothesim quandam protulit ad arbitrian confidiam, sed positivo argumento ab ipsa lege eontinuitatis desumpto demonstravit. Multa eliea ipsam virium legem ex praevictis Dissertationi hus mutuabimur , Matinua etiam nondum vulgata mundem per militi proferemus , quae ad Theoriam , quam exponendam aggredimur , illustranda in plurimum conferre post Videbuntur. Culi I. Si nempe rectam i ta eam indefinitati B in He regu Iaris quaedam curva linea IT Q Uraee perpetuo reeedens ab alia recta ALipsi perpendiculari pluribus flexibus contrariis in pluribus punctis C . D. M. inter si admodum propinquis intemere . donec abeat demium in crus G H ab Hyperbolim tertii gradus pone eamdem re tam ras tamquam asymptotum descripto in quo ordinatae E axi perpendiculares sint in ratione recipi a duplicata distant larum A s, ne in magnis quidem. intervallis sensibiliter disserens s ex parte autem opposita de una in erus alterum infinitum C I, quod pro symptoto labeat rectam A laxi nor malem, Maream cum astymptoto comprehendat infinitam eiustraodi curva exhibebit per suas ordinatas ad eumdem axem vires, quas in se mutu exerincent materiae punctum in A constitutum aliud materiae punctum in quocum e alio axis puncto constitutum. Ubi curva axem intersecat, de rei natae evanestunt cibi evanescentis vires, Sciundita erunt in aequili bri, ubi tendunt ad partes cruris in , vires tendent ad mutuum rece μ