M. Atti Plauti Comoediae quae exstant ex recensione F.H. Bothe. Tomus primus quintus

31쪽

materiam colligerent. Adde, servos Plautinos et Terentianos, dolos ut Plurimum aggredi, quo subductis patri nummis, hero adolescenti deposita in re opem serant. Id certe parum intelligunt qui stacinorosos ob oculos ponunt, nullius Plane leporis, et ad supplicium rapiendos. Quanto melius ille, qui non plus nequitiae

personis attribuat, quam ad hilaritatem opuS Sit, nodi vero solutionem petat ab eventu omnium iucundissimo , ut si sollers a sollertiore vin-Catur , CupiduS a SPe , amator ab amoribus excidati Recte namque Cl.

Schlegetius, si gravior poena flagitium

modo , indignabundam Iuvenalis , quam hilarem Horatii indolem omnino malunt imitari, a quo tamen,

32쪽

XXVII

et cavillandi genus, et Verissimam hominum scientiam, perinde atque a Socraticorum libris possent haurire ;adeo Versutum se Praebet in notanda opinionum repugnantia, et SaPientum levitate. Quod mirum, quantum

risui comico inserviat. Fac nempe

philosophum idem velle ac nolle, fac

amare, aliaque sacere ut insanum, tunc hominem tamquam in culpa deprehensum salibus obruis, ridendumque CaVeae Proponis. Id quum vidisset Alserius, nobiliorem aliquam Como diam excogitavit , in qua notissimos

in historia viros, tunicatos OS tenderet, multa arcano molientes, quae ab eorum moribus viderentur aliena.

Atque utinam diutius vixisset, Vel festivior a natura suisseti tunc enime emplo suo demonstravisset quod in Convivio Platonis Socrates contendit,

33쪽

summum tragicum facile in comoedia excellere. Alserii specimen Sographiana Hortensia ConSOCuta eSt, magno doCtorum Studio eXCePin , credo, ob latinae dictionis elegantiam , et scriptoris consilium, qui

novum iter Italorum ingeniis muniret. Verum non solum in mediocribus eharacteribus , qui subtilius amant tractari veteres praestiterunt , Sed

etiam in expressioribus , quales ba-hot Theophrastus. Sunt autem 'Illaedam vitia ad describendum sestiva ,

qUUm modum excedunt. Vt enim

invicta illa Sophoclei Phiseo letis com

Stantia, qtiam, non corporis dolor, non Lemnia solitudo , non lyxeae artes possunt Stabigere , DOS magnopere dei ctat, sic etiam insignis qUBedam fatuitas ac rusticitas nullis ser

monibus delinienda, si ita depingitur,

34쪽

XXIX

ut in omnibus vis naturae CePDBtiari

In his porro adumbrandis tanta fuit antiqUorum selicitus, ut nemo serme

gloriosus, in scenam Veritat, quin vialtu habituque graecam vel latinam Prodat originem. Itaque ad eumdem

modiam , quo Deoriam aC Dearum imagines effinxerant, CertaS ComiCaSPEPSOnaS MObiS reliqueriant, quibus Uteremur. EX quo iam coniecturam sacere licet de nova comoedia, Unde illae sumtae Sunt, nec non de Praecipuo ipsius auctore Menandro, cui video nuperi unum Scriptorem Oh- treCtare voluisse. At aequior prosectosuisset, si' Graecorum de Sum II ΟΡOeta Sententias , ' et Plutarchi reli

quias de Aristophane et Μenandro cognitas habuisset. Negat is omnino,

Menandrum, cuius sales Ciam ipsa

35쪽

Venere e maPI nit emersisse , Cum

Priore posse conferri. et Cuius rei gra-- α tia , inquit, vir recte institutus inii theatrum venit, nisi propior Me-c nandrum 3 Cui in conviviis iustius

et mensa Cedit , locumque Bacchusa dat 3 Iam vero sicuti pictores, d et sessis iam oculis, ad floridos et

et virides ColoreS se ConvertUnt, Si Cet philosophis continentium meditae tionum requies Menander eSt, Pratoc similis, qui aura molliter perstac tuS, cogitantis animum OXCipiat s. Quae verba o Plutarcho liberius reddidi, quo de ubere ac Propom Odrim iuvenili ipsius copia tute, LeCtor, Ilieas existimaro. Atque hinc intelligitur cur Μ nandri sabulas a puellis legi dicat Ovidius, eumque Caeteri Scomicis praetulerint Quintilianus et Di o Chrysostormis. Nec mirum, quum

36쪽

militiplicem doctrinam a. I heophrasto acceperit, ac suerit in primis honoratus et nobilis, Regumque familiaritatibus floruerit. At Epicureus fuit. An si Stoicus comoediam scri-

Ρsisset Z Quis vero id . docuit 3 An

Laertius, a quo nusquam in Epicuro Dominatur, an Strabo, qui Utrumque Samum insulam ait incoluisse An id demum ex uno tantum et i-

grammale argNitur, quum tot Versus Poetae Super Sint, et VirileS et sortes ,

ob eamque rem Pro Euripideis antiquitus usurpati Z Quamquam, si Epi

curum in hortis audiviSSet, Commu-

. . .

nem ipsius cum Μolierio fortunam mirarer , quem Atheniensis philosophi dogmata a Gassendio summae in- '

cepisse. Verius illud sortasse obiicitur , quod meretricias velitationes

37쪽

LXII

exhibuerit, tametsi hoc modice et v recunde fecisse ex Terentio apparet.

At hoc ipsum genti et Seculo dan

dum est, nisi Potius Graecos laudamus, qui amores in abiectis pei sortis idcirco. ponerent, quod ne Perlusum quidem , in ingentiis et matronis serendum esse Putarent. Scio subtristem reCentiorram Co

moediam utilitatis specie, Atticae a plerisque praeserri; in quo tamen

vereor ne SCriptorum inertiae, Sapientiae nomen imponant. Facilius quippe est declamatorie et tragice, quam facete Scribere , et citius la- erymΘS, quam Scitum risum elicias. Quis nescit multitudinem ingeniosa

actione parum assici, Contra miserabili spectaculo omnes mOVeri, quod in aliena infelicitate quisque Suam pertimescat 3 Iure propterea graeCUS

38쪽

XXXII

Antiphanes tragoediam felix poema prae comoedia vocabat. Sed in eo praecipue latet error , quod in seriis sabulis tantam vim ad mores corrigendos credunt inesse. Quid enim 3 An si eiulatus actor ediderit, et comploratio fiat a populo, melior

evadet spectator Z Leniorne e. SCena

domum redibat Alexander ille Phe

raeuS , tyrannorum immanissimus ,

quem in theatro aegre fletum perhi

bent repressisse3 Absurdum sane eSt. fictis rerum narrationibus hanc Virri

tutem tribuere, et quum quotidie

videamus diuturno malorum adspectu mortales fieri deteriores, atrocia describere, ut eosdem et bonos et humanos reddamus. . Haud ita Vete

reS , . qui pro diverso scriptionis ge

nere , Sententiarum sublimitatem atra eo , . PolitiSSi-am artem, a Co-

39쪽

mico requirebant, sive is populares opiniones. Vellet emendare, SiVe 'IUaedam PasSim carperet, quae nulla lex coerceret. Latus hic campus fuit, per quem Summi poetae ad hanc diem CXCurrerent, nec aliunde sibi laudem quaesiverunt Molierius et Goldonius. Hos equidem nostros velim aemulari , ne scilicet uti Parmeniscus Μetapontinus ab Athenaeo memoΓntUS, ridendi facultatem amittamus, ' Nam

plurimi se facere significabant Athenienses , institutis publice in Herculis templo sacerdotibus, qui ridicula

dicerent, quae deinde Cum caeteris

Veniam a te peto, candide Lector, si longiuscula praefatione te diutius detinui. En tibi Plautum, nitidissi-

mis formis descriptum, quo a te gratiam ineam. In .eo evulgando USUS

40쪽

sum re erasione et notis, critici cum

paucis eximii , F. H. Bothe, cuius curis primum prodiit Berotini, anno huius Seculi viiiL die vero aliquid meae diligentiae deesset, Compluri-hias operarum mendis penitus subla-

tis , animadversiones textui subieci, et quae Postea editor SeveriuS emendavit, ex ipsius mente religiose exhibui. His addidi lectiones Gronovianas una cum indice locupletissimo, qrios meos labores, tui et literarum causa a me libenter susceptos , tibi etiam atque etiam Cupio APProbare. Dabam Augustae Taurinorum No

nis Decembr. An. MDCCCXXII.