장음표시 사용
11쪽
fid mala trahebat. Et sicut boni prςcedentibus mest beatitudinis participes fieri desiderabat, quia intensum
amoris actum erga Deum habebant, quem Erte nullus. homo secundum comunem legem habere posset, quapropter intensum meritum habuerunt. Cum plus valeat unus actus intensus, quam mille remissi, & unum meritum intensum, quam infinita remissa. Ita mali sine meritis, sed solum ex nobilitate naturae. Et sicut inia tellectiis bonorum indicabat beatitudinem esse appetendam amore amicitiae, & eo modo quo Deus ipse volebat, ita malorum indicabat oppositum, scilicet quod esset appetenda amore concupiscentiae, quasi ex se ita Iam habere digni essent. Vnde Lucifer primo nobilitatem suae naturae super omnes alias ereaturas considerauit, & sic non sine delectatione seipsum exarsit, & vniuersi imperium appetiuit. Exinde quia novit Regiam
Christo praeparatam, illam contra Dei voluntatem a pletiuit r ex qua superbia, odium, &inuidiam contra Christum conceptus, facta coniuratione cum aliis, in Dei contemptum eius Regiam usurpare decreuit. Et sic eius peccatum fuit consumatum, incipiendo ab amore sui, usq; ad contemptum Dei. Michael autem cum eaeteris inceperunt ab amore Dei, usq; ad sui.csitemptum, vel a sui contemptu, usq; ad amorem Dei, obedientes diuinae voluntati. Unde sequitur quod Diaboli peccatum incepit a superbia, quae est initium, & radix omnis peccati, & in inuidiam, & odium contra Christum terminatum est. Qui nec suum reatum, nec culpam c in ostens, initidia,& odio contra Christum semper rumpitur, semperq; manet in eadem voluntate peccandi exindelebili militiae morbo. Maximeq; illam celsitudinem imperii maiestate ab alio possideri prosipiciens,
quam ipse desiderauit oppetere. Ideo naturam dec pit humanam, ne in aeternae maiestatis gloriam se reci-
. perex, atq; ideo quotidie homines decipit, ne cflorum
12쪽
fastigia penetrati, illa fruitione, vitaeq; simplicitate. atq; animi salubrioris puritate gauderent,quam ipse ea per perbiam, atq: ingratitudinem amiserat. Ecquia in illo dominandi appetitu remansit, ut ab hominibus adoraretur, detestabiles idolatriae ritus introduxit. semperq; nititur homines decipere, ut penarum sibi si clos esse faciat, atq; Infernalis imperij seruos . Et sic quotidie, ac iugiter parit iniquitatem, quam concepit. quando inexcogitabili metis excellentia dicebat, Deus Maum, quia pulcherrimus erat, atque omni decore in
c edra sede e volo,& cili tenere imperium Ascendam super altitudinem nubium, & sedebo in I teribus Aquilonis. Ambiebat ascendere , & ad dextera ii, α -- .u Tl '' ς 'ςipore, Vt ab omnibus adorare ur Angelis. o radix superbiae execrabilis, quae Anstelas decepisti, ex Angelis Demonia faciens. Quadomagis homines dissipas, a destruis qui ob ini peri-hPpri V MI 'rum lumen Quantum mim superbi in a tum extollitur, tantum m eou- in prolandiusq; λ
igente, de Primi fur. Dum enim altiora indagamus. . qirantum subcilius se silpra mens eleuatur, tantum hu-
-litate, qua nihil est iucundius, intellectus permicuitatem deprimere debemus. Complures Angeli se tu pitudine contaminarunt imperi j cupiditate . Qua pro-
rationi obediens, nihil temeret 8 inconsiderare ag
qtμῆς in ' sine tranquillitate, & moder Mone Luciferi constantia. Qui plenus capientia inenarmul si' ad uniuersam Angelorum ut sibi crederent, quia Deus I .. . ... R ' st ty Πῖςlum rustilauit 'tu interpret
w0 quia sicut Deus noster λ Quaeve resistenil IL
13쪽
risero dicenti, Delis ego sum; dixisse 'erhibetur. Qiti'
magna Angelorum caterua, Dei bonitate confisus, iii Luciferi irrupit exercitum. Quibus certamina inter ει gentibus , armisque suae naturae iaculantibii , Miahaehcum tua acie victor effectus, Luciferu de altissimo monitis cacumine in hoc mediae regionis aer eiecid. t Q s ex bono arbitrij libertate,contrari uin sibi nomen alcripsito Quem de utroq; gradu sequentes, maiores , scilicet, EO minores, in hoc aere caliginoso immersi, cum ipso cor ruerunt; vicesque alteinantes, Inferni claustra quotidie penetrant, ut Luciferum ibi relegatum concomitentur. Qui cum homine victo, Christum tentare opus accepisset, a Christo victus, in ima detrulus, nigra fuliginoe tinctus est. Unde livor, de cuius sonte omnia mala proueniunt, propter nMutiam,Vita j q; naturam, excusati nem non habet in Demonibus, ut veniam consequantur . Cuius status mus non essi caula in conteruando
a principio,sed gratiam non impartiendo, sic enim dici
tur aliquos indara .. Et quoniam potestas volendi bona fuit, donumq; Dei speciale, .ipstim velle fuit bona, .dum iuste voluit, dum autem iniuste voluit actum est
malum. Et tamen ut divi Anselmi utar sententia,a Deo
fuit, a quo est omne γψd aliquid est. Non coim solum quod Deus sponte iii partitur, aliquis habet, sed quod iniuste sibi ait limit,Dcq permittente. Et sicut Deus dicitur sacere,quod permittit ita dicitur dare, quod permittit rapi. Et sic Angeli malu'si potestiite illa priama vplendi,ita bonum quitanici malam eligunt,quasi inon valeant non eligere, obstinata enim bene velle nopossvnx, nec Deo propter ςorum culpam reconciliari. Sicut enim homo p Wiyrςconciliari, nisi per hominem Deum, qui morus torment' subluit, cuius iusti-ltia tantam habuit efficaciam Adud Deo restituit, quae lper peccatum primus liqmo Perdiderat. Ita Angeli saluari non possunt, qu*ndam acium Angelum, i
14쪽
qui mori possit,cuius iustitia Deo exhibeatur;quodpee cata aliorum abstulerunt. Et sicut homo per alium hominem releuari non debuit,sed per Christum Deum, Rhominem,ita Angei per: Angelum saluari no potessia Angeli enim natura non est ab aliquo primaeuo Ang lo, sicut natura hominis, a primo homine. Et sicut in homine per hominem hoc non est lamina, sed per Deu,& hominem ; sic in Angelis per Angelum hoc feri noti debet. Et sicut ceciderunt nullo perluadente, sic nullo adiuuante religere debent; quod est naturae Angelicqirnpoisibile. Vbi est aduertendum , nos non daccre merita palatonis Christi tam hominabuς, quam Angelis non praeualere. Sed quoniam Angeloru reuelationi immutabiliS ratio repugnat. Vnde trahitur eorum impolsib1litas Deo adhaeretidi . Namq; cum sit impossibile eos ne Velle, & recipcre gratia, sinpossibile est Deum sibi dare gratia. Quς imposilbilitas ex parte ordinat potentiae emanat, non. Ex parte absolutae, cum fiat, capaces
gratiar,& Deus dare postat gratiam. Et litic est illa cast O , quae repugnare 'videtur eonum reuelatio m . Nam ictim potentia Dei ordinata in agondo sit conformis l .gibus praederermulnis adlatina voluntate, in beatificando, vel puniendo rationalem creatur, me ut ubi- , crinq; ccciderit Iagnum ibi erit. Ideo impostibile ei, Cos bene elle, cum tertum sit Deum. de visa porentia rinata, nunquam eis dare gratiam . Quae toxidis ltui .este de existente in Iermino, non in via, ream cutiata extra statum viae in termino poenitere non pollunt, cum: poenitere sit via pertingendi ad terminu. Sicut Eni homo per morte poniti Extra statu vis. Sic etia emonestper lapsum rem aler ut in terminoia Quod . a. hominibus dicitur,mois . Angelis dicitur casus, ad que vique tempus: probationis te ba uir. Vel ideo qui eoru intel lectus immobiliter se liet ad cia,quie naturaliter cognoscit, &volutas proportionetur intellaei inequitur cor si volun
15쪽
tatem,circa ea quae ad ordinem naturae pertinent,nat taliter immobilem etae. Ueruntamen respectu motus supernaturalis in potentia esse prospicitur, ut de gradu naturae ipsorum moueantur in id, quod est supra nat ram, per conuersionem, siue auersionem. Et omne quod aduenit alicui, secundum modum suae naturae a
uenit. Angeli respectu supernaturalis boni in c5uersi ne, siue in auersione immobiliter perseverant. Et hoc est ex parte extrinseca in bono vel in malo post primam electionem: tunc enim in eis finitur status viatoris. Et si in nobis ex causa intrinseca vel extrinseca libera a bitrii facultas mutatur; ex intrinseca, cum aliquid ali cui prius erat incognitum,quod postea fit cognitum;vel propter ipsum appetitum bene dispositum per passione, vel habitum,ut tendat in aliquod sibi conueniens: quia hus scilicet passione, vel habitu cessantibus, coueuiens non est. Ex extrinseca autem cum de malo in bonum aeternus Deus voluntatem hominis per gratiam immutat. Verum hete duplex causa cessat in Angelis facta primae electionis opera. Qui praecipue in his quet ad ordinem naturae pertinent,immutabiliter se habent,cumactu possideant omnium notitiam, quae naturaliter sciare possunt . Vnde non pertinet ad rationem diuinae si pientiet, ut Diui Thomae est sententia , ut ulterius D monibus gratia insundatur, per quam reuocetur a m io primae auersionis, in qua immobiliter perseuerant .
Et ideo quamuis diuersa eligere possint, liberi arbitri j
facultate, in omni Umen eorum electione peccant, Via primae electionis permanente. Et non solum per sei sos resurgere nequeunt, sed secundum suae naturae modum eis competit, ut immobiliter ei inhaereant, quod per propriam Voluntatem prius elegerunt. Quod non sese habet de hominis voluntate, nam eum voluntas hominis inter voluntatem Dei,& Diabolibratione con
sultauoruuelectionisque medium teneat, ita est mobilia
16쪽
post primae electionis opus,quod retractare potest quod elegit,& eligere oppositum,sive bonii , siue malum sit rcum tota hominis vita sit via usq; ad mortis terminum. Voluntas autem Dei est omnino inimi bilis in sua Hectone, cum non indigeat consultatione, Mo quod sita duratio sit interminabilis, totaq; smul , qui sic omnia videt, quod simul omnia praeuidet, unde peccare non potest. Sed quoniam voluntas Diaboli non elegit sine praeuia consultatione, ideo per totam consultationis moram, dum fuit viator in sua electione errare potuit, secundum quod fuit mutabilis ad utrumlibet ; sed pos quam semel elegit in sua electione, masit immutabilis. QuamobrLm eorum peccatu irremediabile, & irremissi hile dicitur,cum sit eis irrevocabile, eo quod in viε termino peccauerunt, nec quasi malum culpae suum peccatum refugere valent, cum hoc pertineat ad liberi arbitrii mutationem. Sed libera Demonis facultas quantum ad sua naturalia, non est naturaliter vertibilis, sed solum quantum ad supernaturalia,conuertendo, aut se auertendo, quod cum fecerint, immobiliter agunt, &aliud velle non possunt. Nec propter hoc mali dicuntur. Namq; cum incorporei sint, substantiaeq; intellectuales, nullo modo naturaliter mali esse postlint, sed sola voluntate. Unde est animaduersione dignit, quod
appetitus inclinatio quςdam in appetibile dicitur, & sicut appetitus naturalis formam cosequitur naturalem ,
ita appetitus sensitiuus,seu rationalis, siue intellectualis formam sequitur apprehensam. Non enim est nisi boni apprehenti per senium, siue per intellectum. Non ergo potest malum in appetitu accidere, ex hoc quod non conueniat cum apprehensione, quam sequitur: sed eo quod discordat ab aliquo superiori dirigente, semper enim quod apprehensio non dirigitur ab aliquo primo regimine, in tali appetitu non potest est Tmalum;& hoc in apprehensione brutorum rePeritur, quae carent regu B la
17쪽
la superiori operante, qua dirigi debeant, qua causa per
se existente in eorum appetitu malum esse non potest. Similiter etiam & in intellectu diuino, qui non habet superiora dirigentia, quibus dirigatur,ems appetitui, sitie voluntati non inest malum. Hominem vero duplex appetitus diuino regimine dirigendus consequitur: senis sititia cognitio per rationem directa, rationis'; cognitio, sapientia diuina imperante. Quando antem apprehensio sensitiva secundum rationem superiorem dirigentem , non regulatur, humanaq; ratio secundum I ges diuinas non dirigitur, in eius appetitu accidit esse malum. In substantus vero separati es una cognitio est intellectualis, secundum lumen diurnae gubernationis dirigenda, quae dum non sequuntur ordinem diuins sapientiae, voluntate mais efficiuntur. Quando igitur Demones peccauerunt, voluntate deficiente peccati runt, qui voluntatis desectus, eorum peccatum a Diuo Thoma nuncupatur. Qui sic conditi erant, ut quicquid pertineret ad naturalem eorum persectionem , itatim a principio suae creationis habuerint, in potentia ad bona supernaturalia suscipienda, quaeyper Dei gratiam consequi poterant, si stetissent . Sed quoniam bona app tendo sibi conuenientia, modum suum cum Immod ratia excesserunt ue eorum appetitus a superioris regulae directione, conuenientiumq; sibi excessus, se auertit,& sic defecit ab eius ordinis apprehensione, non quod aliquod falsium existimauerit ; descetiis enim intellectus , rationis,& voluntatis in peccato proportionabiliter sese concomitantur,nec corum intellectui inest talis desectus, quoniam non appetit malum, sed bonum sibi conueniens,ut inserius patebit . Sed si sciuit se velle no de bere quod iniuste voluit , poenam praescire non debuit, sed quamuis potuit intelligere, ut eius rationalitas exposcebat, quia non impune peccaret, comprehenderer men neqiurati propter incomprehensibilia Dei iudi
18쪽
cla, sc praesertim propter eius bonitatem, iustiti,q; s
prantiam, qua frui deberet, propter opus maximum sine aliqua imperfectione permansurum . Quadere si poenam 1 ciuit, sivi experimento sciuit, perseuerantiae nocalcato vestigio, ad poenam cui scientia restitit. Quod
alter attendens alterius didicit exemplo, cui scientia ex perseuerantia suit comparata. Itaq: qui mala voluntate abiit,ad iustitiam non redibit, & quod deseruit,minime recuperabit, propter poenam peccata vituperabilem. Et qui bona perivansit voluntate, amplius abire non potest, nec iustitiam deserere, propter pi qmiu iustitiae laudabile, sine contrarietate derelictum. Sicut enim dicimus Deum non posse aliquod sibi contrarium, quoniabeatitudo, & iustitia non est sibi contraria, di ita omnipotens in sua beatitudine, simpliciq; bono est, ut nulla res possit, quae noceat summo bono. Ita Angelus,qui novult nisi beatitudinem, non potest aliud velle nisi beatitudinem, sicut enim nulla voluntate adhuc data nihiI poterat se velle, ita sela voluntate beatituditus accepta millamciliam a se potest habere voluntatem. Namque si vult aliquid propter beatitudinem, non aliud vult . quam beatitudinem, & si putat aliquid prodesse ad beatitudinem, non potest aliud velle, nisi beatitudinem . Quapropter se mouere non potest de vellet ad non verula beatitudinem, sed potius ad magis velle. Ergo tanto magis dicimus velle beatitudinem, quanto maiorem aliquis illam putaret. Si enim non vellet, vellet aliud, propter quod meliorent nollet, sed aliud velle non potest, sicut diximus. Lucifer igitur voluit esse beatus, quanto altius hoc e sie posse cognouit. Et sic Deo similis esse voluit, quia quod non conueniebat habere , se posse velle in prouinciam accepit. Et sic non potuit es-lic beatus, quoniam voluit,quod nec potuit, nec cile debuit. Sed quare voluit quod non debuit, nulla cauta Praecedente lianc voluntatem, nisi quia velle potuit
19쪽
sed qui voluit, & iuste voluit, in illo utramq; voluntaistem Deus conuenire fecit. Addita enim iustitia, sic t perauit beatitudinis voluntatem, quod reiecauit voluntatis excessum, exeedendi non ablata potestate. Nam qiu iuste voluit, modum excedere potuit, sed quia n luit, beatitudinis voluntatem habere debuit. Et sicut qxu institiam propter immoderatam voluntatem dele ruit,ita indigens factus est, ut ad voluntatem iustitiae per se redire non possit. Si enim antequam daretur,
conditione naturae deuenire non pothit, nunc autem merito culpae, iustitiae voluntatem habere non debet . Ita qui tenuit propter voluntatis moderantiam, nunquam indigere debet,quia sicut ille deserendo, se fecitini ustum, ita hic tenendo, se fecit perpetuum aeternar iustitiae sectatorem. Cui iustitiae non potest aliquod esse contrarium, seruata iustitis perleverantia, qu Ast adeo persectus, ut non videat, quid plus velle possit. Et sic
omnes, qui perstiterunt, ita gratia cooperante confrinmati sunt, ut peccare nequeant. Et ita malum fugientes,bonum eligunt, quasi illud non possint non eligere. In princapio namq; tuae subsistentiae essentiam simplice, atq; indivisibilem, discretionemq; personalem,atq; per
rationem naturaliter Iniunctam, intellectum, memoriam,& voluntatem,liberumq; voluntatis arbitrium habuerunt, atq; aeque liberius post perseuerantiε munus,
cum eadem liuertate reman ei unt. Bona, & innocentes
cum aliis creati,haud sine boni,naaliq; cognitione,sicut poterant ad utrumq; suam deflectere voluntatem,declia Nare a rectitudine actus, in agendoq; deficere, atq; recti limites transire noluerunt. inorum nouem tune ordines, di tres Hyerarchiae,quarum prima superioriapientia perspicax maiora gratiarunisnunera habuit, media minub perspicax,aequo moderamine cuncta ordinat. Infima vero, sicut omnibus non vigor unus, sed diis xςΠ , minori donorum largitate conicata, inde mutar nequit.
20쪽
nequit. Tt quidam immediate operantur, quas cur les, siue assessores alicuius Regiae maiestatis, & hoc reis
spectu Dei, primae Hyerarc hi ς competit. Quam supra
virgo beatissima non sine insigni decore collocata fuit. Quae sicut omnes Hyerarchias plenitudine gratiae, & animi pulchritudine excelsit, loco excedere debuit, veillius gratiae, atque gloriae, atq; praemii essentialis particeps magis caeteris frueretur . Sed .aliis electis pro diuersitate meritorum, superiores, mediae, & inferiores , distinctaq; domicilia, atq; sedes pro conuersationis congruetate deputantur. Quidam vero ad alicuius regni
regimina in comuni officia habent,ut Principes militis, Regalisq; curiae, & his similes sunt ordines secundae Hyerarchiae. Sed aliqui ad determinatam regni parte praeponuntur rectores, ut prspositi, & his tertiae Hysrarchiae chorus assimilatur. Itaq; specialia quaedam
sngulorum lunt, ut tamen sint comu nia omnium. Et
quod in se unusquisque in parte habet, hoc in alio ordine totum possidet. Qui sicut in aliquo munere gratie i
ter se assimilantur, sic etiam in datorum naturalium munere conueniunt. Et licet omnes istae Hierarchiae incessabili voce dent Deo laudem, tamen prima ad confessionem, & laudem Dei specialiter dedicata est. Seiacunda vero ad decorona,& regimen totius uniuersi in renerali . Tertia autein ad regimina particularia partiuuniuersi . ordo enam Virtutum ad mouendum coelos,& elementa, & resistendum aereis potestata biis, ne laedant elementa, dedicatur. Sicut Archangeli ad custodiam regnorum, Sciuitatum. Et Angeli ad cullodiam hominum . Sic prima ad laudem Dei : secunda ad decorem Dei, S uniuersi i & tertia ad illuminandum mundum per coelorum lat onem, &alirorum, S ad illa minandos particulares homines. Qui sicut implessit in montibus Angelorum species omnium inseriorum adicientiam artificialcm eorum, & in coelis, Samis