Natalis Comitis Vniuersae historiae sui temporis libri triginta ab annos salutis nostra 1545, vsque ad annum 1581. Cum duobus indicibus Laurentij Gottij ciuis Veneti altero antiquorum & recentium nominum variorum locorum, prouinciarum, fluuiorum, vrb

발행: 1581년

분량: 743페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

351쪽

.32o Historiarum.

sa sit legatio Solimani ad Maximilianum quae obnuntiaret omne pacem. Omnemq; 'derationem inualidam esse quς fiat a seruis inscio domino. Vanam esse pacem cum Transylvano factam . qui rix a solima neque iit tui iuris, neq; diploma vllum habeat Soli mani imperatoris. cuius nomine praeest Pannono V ψελ niae, ad eam pacem confirmandam; quare petit non solum ut irrita dc inualida sit pax, verum etiam R ' ut omnia quae capta fuerant ipsi Trans uano restitueremur. Illud cum minime sentiret Maximilianus este ficiendum, qui respondit ea loca nunquam time Transylvani, neque illius maiorum, sed nuper extorta e manibus lubditorum Regis Pannoniae, legatio te insecta redit ByZantium . at Maximiliano perindignum videbatur modo tibi oblatam cile pacem honestis coditionibus a Trasylvano. modo per fraudes eandem pacem fieri vanam.quare animum conuertit ad bellum. Tu qmeotia de interea Pancottam oppidum obsederant,quod post paulo bc iplum 5c Genam vi ceperunt: Quae op-Gς Ut pida cum paruis praeli diis essem inunita ut quae forent viduae mul et is Pannonicae rerum bellica rum ignarae, praeter Omnem bellicam rationem defensores expectantes tertium conatum Turca rum ad unum fuerunt trucidati. Turcae non multo post ad nuuium Tibiscum locum explorant ad pontem faciendum non pauciores trecentis. allecti sunt per flaudem in Caesarianorum insidias atque trucidati Sed quoniam equitatus non est longis laboribus accommodatus, ubi primu equis ii irrita nouis herbis Vescuntur, missi lunt clam a Transylvano qui simularent se velle agere de pace, ut res protraheretur segnius, nec equi Turcae nouis herbis assiuescet ent. at ex altera parte mittit ad purpuratu Cintensem qui auxilia flagitarent ac sollicitarent. Turcς igitur in loco designato ad ponte iupta Tibiscum iaciendum, eoque breui excitato quadringentos pedites ad custodiam statuunt. Suendi us plurimu disti ultatis riturum ratus in castris hostium si commeatus de traiectus illis facultas eriperetur 5c commoditas, repente custodes invadit. illos in fugam vertit. multi ob tim rem in fluuium de illi emessu cantur. multi trucidantur. pons solimur dc cocrematur. Sed quoniam verebatur Suendi us ne Et deum oppidum veniret in potestatem hostis, qui iam cum in a. gnis copiis illud obsidebat. quod paruo spatio distaret a Sachmare cui presectus erat Laia naber gus, curat ut trecenti pedites oppidum ingrediantur, quod etiam effecit. Nam Suendius cum esset subsidia oppidanis mimurus, bi primum subsidia apparere incipiunt. Icili excitant leue certamen lane atrox Sc cruentum in quo ceciderunt sere octingenti Turcae de praetorium vexillud rasylvani captum est. dum hic certaretur ex altera parte oppidi admissa sitiat si ibsidialc commeatus Ac sex bellica tormenta. Non tamen cessatur interea a Turcis, qui singulari diligentia oppidi muros diverberant; nam vel quingenti globi ferrei uno die in ima menta contorquentur quo posset oppidum citius inuadi id quo tacilius fieret. sollis fasciculis lignorum de gluba. dc multa materia. quae pontem faceret ingrcssuris replent. obselli ea recognita bonam copiam pulueris tormentarii clam spargunt in futuram opportunitatem. ubi ventum est ad conatum, ignis iniectiis est inferius intra sarinenta,quare tanta is ignis excitata est repente inter ligna, ut multi Tur concremati sint.

reliqui nullo prope negotio iniecti. Deinde obsessi rcpulsis hostibus italisque deiectis egressi duoi muralia tormenta capiunt id in Oppidum trahunt, Suenditis relicto Erasito Sachmaris praeseri secto cum duobus in illibus peditum. copiis in apertum eductis de instructis in aciem non procul a castris Turcicis iter facit, qui minimh moti sunt elimc ulrjs. occupat traiectum Tibiici iluminis. unde posset S. hosicin iii testare od praecidere viam commeatibus, im ibi dc apertum agrum haberet,& apertam regionem qua se reciperet in tui una, si opus esset, atque purpuratus Graecia presoctus com litis copiis, ut rapectabatur. accederet. Ibi mille equites Saxones opperitur, quibus copii ctus decreuerat quam primum collatis signis Brtunam belli experiri,antequam vires hostium augerentur. Erdci amcni praesidia cum modo leuibus pretii, debilitatem ut modo frequentibus cinnatibus, modo ruinis impii lsis murorum perterreos globoς, cum assiduis ac diuturnis laboribus satisfacere non positant,qiria ς tribus millibus hominum vix mille supcressent, impςllente in pribvratarema. mis foetore cadauerum. per quem etiam Tur consulto iactis coel4S in tostas oppidi, nitebantur oppidanos a.l deditionem compellere,agunt de deditioneterat in arce Clelim uterus cum trecentis set ditibus qui cognita voluntate ciuium ad deditionem vergςntium, cum arbitraretur se vim hostiuErdeum eν non posse diu lustinere dc ipse cum hoste paciscitur. conditiones deditionis fueritiar. Ut liberi ea opp - - pido possent cxcedere quocunque libuisset. Vt impedimenta militaria liceret secum exportare. Vc bellicos apparatus illaesos in oppido relinquerem. atque hae conditiones a praesecto Turcarum MPerfidia Tur a Transylvano fuerunt subscriptio rubus allit malae. Sed ubi primum in potestatem Turcarum vencarum. tum est. nulla vel fidei vel humanitatis lege seruata.obliterataque proritas ex animo omni subsol-ptioni mam emoria, probat barica immanitate obscissi ad uniani trucidantur. Interea census est equitatus de peditatus qui collectus fuerat Teschini. quod oppidum est Silesie . quae copiae iussae sunt omnes Debrecimim urbem crsus iter facere,a qua non procul aberat Cesarianus exercitus, cum illa modo T urcis de Transylii ancianodo Caelaiianis copiis videretur piopensior pro nutu Marbitrio mrtunae nam cuni Suendius intelligeret non parum inccn modorum id sibi afferre. quod ea Turcas coinpicoentur, iubet succenai, flammisqtie ab Ili mi. unde omnis opulentia reper-Dς brecinum ta allata est Geum. Jc in templo quodam asseruata. Sed quoniam cum rebus selicibus auxilia Ω Π iMM- semper augentur. vi cedunt per inlbrtunia omniaqlienaaxime propen asiliat in quam patrem so tuna benignior alpirati erit. veritus Caesar hostium potentiam mittit ad fines Currc finitimos tria equitum Germanorum millia de quingentos, o quatuor millia peditum Pannoniam, ut dictu est, duce horum Salmo comite viro Illyrico. illorum duce comite Sal mensi. Illud autem fit, quia nuper aucta fuerant castr .i Transylpani nouem millibus equitum. Ad Curiesis purpuratus iam instruxerat circiter quia ima millia armatinum. Auditis his bellorum motibus. apparatuque Cur

352쪽

Liber Quintus decimus. 32 I

rens Leti viretius tribunus militum vir rerum bellicarum peritus cum quatuor millibus equitii, multisque nobilibus fit obuius repente purpurato praefix o Mysiae superioris intra fines Illyricos, qui duodecim millia equitum adducebat commissoqi praelio apud Salium fluuium Turcas in s

gam vertit cum parua luorum clade, at magna iactura Turcatum. multa capta est preda. te mori v. argentum, muli, omnia impedimenta purpurati iri potestatem Leucoui Egii veniunt purpuratus vix sese in insulam quandam exiguam Spui seruauit . que dum gelu tur fortuna victolias hine in . D ' μ' de alternantem Pannonia, dum atatiis decertatur inter Cςtatem dc Ioannein Transylvanum de re suo Trani Iluam n Mysia luperiore Alexander. qui erat in ea praeiectura, pene oppressus est per insidias cuiusdam Myli,qui se Uatu atra iecerat collecta magna sicaliorum manu. ac nisi Polonus Rei illum te me oppiississet .sumpsissetq, pςuas illius audaciae. iam actuna erat de Alexandii salute. Polonus autem exercitus, qui aduersus Moscholiatarum ducena belligerabatur, ubi primum anni ratio passa est esse in aperto, incursiones iacit in agrum hostilena. multam praedam abigit. naultos in agris trucidat. cuncta latro at'; igni populatur de ne urbem potentissimam a tergo relinqueret holtilcm Costenagarum illam obsidet. multisq; tormentis diu et Ia . Moscouitae audito eius Costenag urbis periculo continuo copias educunt ingeres ad serenda auxilia circiter quadraginta millia equi Inmobses λtum. Polom cognito tantarum copiarum apparatu oc aduentu hostium soluta Costen agati obsidione signa convellunt ad profectionem.obuiamque profecti iura ponunt apud lacum distante fere sex milliaria ab hostium castris eo consili in totis copiis ac viribus dimicaretur, si daretur opportuna praelii iacultas. Erant in castris Polonis circiter quatuor millia peditu maiori ex parte scio petrariorum.1c nouem millia equitum. Initum est leue certamen primum, atq; Micbus pata latim propinquantibus Moscho uitae statim neque commisso quidem praelio minime expectantes impotum aut virtutem Polonorum turpiter diffugiunt relictis viginti de duobus bellicis tormentis. Poe Polonorii loni timorem Moscho uitarum, imbecillitatemque animi admirati ad Pescouium usque urbem in se d*quuntur. Moschouitae nullo in loco consistentes redeunt in patriam ducentis sere pagis de tribus u ' hibus ex itinere succensis, inter quas fuit Cost magora urbs ampla oc Opulenta. eius tamen arce pin Costenago uti non potuerunt,quia glacies iam solueretur. quo iactum est ut multis impedimentis de iumen. suc uia. tis amissis redierint ad fines Livoniae. At contra, Liluanorum copiae.quae regio est intcr Polonos ac Livones aegre ferentes Moscholaitarum auaritiam,crudelitatemq; aduersu, Livones, ac veriti illinium vicinitatem si superati suissem Livones. statuunt Liuonas auxiliis iuuare, collectis itaque sex millibus armatorum equitum, quibus se addiderant quatuor millia eorum. qui ipe praedae castra lequuntur duce summo horum copiarum Cruichio viro Moli lio, per Neuellam provinciam e Libi tuania penetrant in regionem Moschouitarum. illim percurrentes ad Vehicum vique de Velichilucum de Heropischum plures sexcentis pagis succendunt: multos trucidant. quadraginta de tria linea mςnibus cincta capiunt. circiter quatuor carrorum millia impedimentis onustorum abducunqui de more eius regionis ab unico equo trahuntur. Captis sere octo millibus mortalium redeunt intra fines Lituaniae. Caeterum ubi redeuntes Poloni propinquarent finibus Lituaniae. obuia fiunt duodecim Scytharum dc Moscholaitarum millia, qtii praedam abigentes eram oppressuri, at Pol ni sortiter reustentes ad quatuor millia hostium trucidant. reliqui fuga se seruarunt. Sic enim aliquando fit ab his nationibus quae potius pro preda, quam pro gloria pugnare consueuerunt. In te rea contiouersia non leuis arma Suctis quoque dc Daniae regum excitauerat. quorum dissidii camsaluerant duo fratres Phar in enses duces,qui armis inter se contendebam. Horum maior natu stochium urbem vi occupauerar,quam minor cu iniuria in aegerrime serrct cum exercitu obside. Postochium bar. huius partibus Daniae rex, illius rex Sueuae fauebat. de opibus atque copiis palam iuuabat. Dux vita obsessa. Buguntoruin pro familiaritate utriusq: Regis, de ne arma Germanica inter se confligerem, quae rectius putabat in externos pro libertate Germaniae conuerti posse, conatur eos ad concordiam pra- ducere dc res componere. Illa de causa induciae lache sunt per quoddam tempus. ad harum indinciarum securitatem dc quasi vadimonium Danie rex octo onerarias naues mercimoniis onustas rem quare indignatus Suelius ingentem classem instruit. Triginta 6c sex onerarie Sueuae mare Limirenue percurrentes ad oppidum usq; Daniae Coppen havectum percurrunt. obuia quςq; tetro P nix Metdeuastant ac praedantur . Quatuor naves Daniae iniectamur, quarum in una erat amiras. cum μ' um instventum esset ad pugna, certatur aliquantulu, quia nulla sacultas fugae concedebatur. Sed in nulla ς' φης spes salutis denique reliqua esse videretur magno impetu in terram impingunt quare seruata Iu ba nautica naues ipsae flamis hostilibus tum ausi impiae. Neq; in Cyrno intula sane cellabatur, qua onerariet Dauis superiore anno auxilia data fuissent non ulla a Garetia Toletano Genuensibus. na cu mare Sicu. ni si tu ac d 3rrhenu uniuersum molestissimis oc irequentibus pirataru incursionibus atq; p ationi. bus infestaret ut post discessu christianae classis in Hispania. Philippus cocessit summa ieria maritimatu Garziς Toleiano, qui relictis viginti dc duabus triremibus ad Hispaniae litora tutanda, ipsecu dece Genua nauigauit. Piratae audito Toletani imperio, dc eius in Italiam aduentu e vestigio relictis praedationibus in tutu se recipiunt. GaIZia Genuam profectus triremiu numeru ad triginta Ec tres adauget. his nauigat in Sardiniam. mare Siculu&Tyrrheuu percurrit. magno studio piratarum latibula inuestigat. Tunc Neapolim appulit, ubi inuentis viginti triremibus partim Neapolitanis, partim Siculis imposuit classi duo millia veteranoru Hispanor u atq: iussit mille Ac quingetos Germanos Sabbatiam accedere quos Ac iplos classi imponeret. interea catascopium Genue se fit obuiu. monet Sampetru pecuniam in stipedia, larissas, sciopetios exposuisse in insulam. ac magnasemina bellorum ut urgere, nisi cito ipsius Garziae opera succurratur. Garzia iubet IO. Andrea sieriti, aduεΛutiam cum decem dc septem triremibus ad Villamstancam appellere ad convehendos Germa num inst

coriae dipo

pulatione .

353쪽

. Ar Historiarum in

nos. ipse cum reliqua classem Cyrnum applicuit. Sampetrus pereepto Garetiae, classisq; aduentu relictis quinquaginta Aquitati is in quadam turti quam m umerat in loca montola in tutum se reclupit. Hispani ubi cognouissent presidia inesse in ea turri attractis tormentis bellicis, quod ea pertina. citer detenderetur, turrim adoriuntur. prostrata parte muti inuadunt. Certatur utrinq, magna vise tute deniqι victi multitudine inuadentium Aquitani ad unum caeduntur. Veruntamen Sampetrires lucere Icebat in dies, cuius magna erat autoritas penes insulanos, neque minores habebat copias, quana Genuenses, quibus accedebat quod non satis fidebant siris copijs Cenuenses cum pleriq; milites estent inlulani. cum luminum imperium eius expeditionis Stephano Auriae dedissent annos uperiore cἰenuentes. pretectus inlialae luis copiis di Ilidens eius aduentum expectabat, qui dicebatur accedere cum tribus millibus de quingentis peditibus. Garetia illa turti possitus non sine suoru iactura .cum videretur Sampetrus longius recessisse, quam ut maritimae copiae illum vel tuto vel comode peri ut pollent non esse aptasta iremes montanis bellis inquiens cum vni uella classe N, Genue si vin ceam verius iter capit. Genuentes ne diuturnis sumptibus de molestiis belloru amictarentur, quae legatio i Gai verbo aduertii in Sampet tu, at reipsa aduersus vires Gallicas se gerere suspicabantur, legatione mi γὲ ra tit ad Galliae Regem. quae illud bellum contra conditiones pacis cum Philippo Rege iactae sibi in ferri doceret. neq; ipsum Rege, neq; Galli, quempia iniuria lacessiverint. huic legationi remonia in eli Gallum Regem nullo pacto velle bellum importare neq; Philippo Regi. n , Genuctibus

contentis in conditionibus pacis. His addunt fore si sana petrias In Galliam accederet, ut pgnas da ret pio illatis in Genuentes iniuriis. nec multis tamen interiectis diebus undecim cohortes militii in Gallia collectae suille dicuntur.quae traiicerentur in Cyrnum in inlam ad quas traiiciendas de ex pectandas rex Iuliae Caesareae misit Uam archipiratam cum decem Ne septem nauigiis. siebat hoc a Numida callido consilio. quia cum classis Hilpana diceretur ad Africanam expeditionem esse ventata. ita fieri polle facile putabat. ut ea per bellum Cyrnese retardaretur, ac non in sestaret urbes Nam idicas: Per illa subsidia paulo post auctus vitibus Sampetrus uniuersam insulam occupauerat prae ter paucas munitiones,quae diligenter a Genuensibus praesidiis custodiebantur. at summus imperator Genuensium copiarum quod intelligeret iam quorundam infitianorum animos diuturnitatis bellorum esse pertaeibs,qui prius erant studiosi rerum nouarii m. facile posse reconciliari suae rei p. Edictum sie a quibus assidui labores M ingentia tributa exigebantur,cum Sampetri vires maiori ex parte ab impham Aurie. sulanis essent lustemande, salubre Sc clemens edictum promulgari iubet, per quod impunitatem, dc sempiternam obliuionem preteritorum errorem Omnibus concedebat qui ad amicitiam fidem Genuesium que Genuensium con iugissent, a qua tamen impunitate principes factionis Ec rerum nouarum au Had Cyr tores arcebantur. constitutum est certum tempus reconciliationis, ultra quod pertinaces pro hosti bus haberentur, in quos acerrime saeuitetur. Illud edictum nonnihil vires Sampetii debilitauerat. quia non solum multi complexi sunt denuo partes Genuentes tanqnam legitimorum dominora rinsulae ed etiam cssectum est ut Sampetrus minus animis Cyrnensium confideret. erant anno sinperiore relicti in insula duo millia Sc quingenti pedites,qui erant nunc in Mantinis, at Sampetro viribus per diuturnitatem refectis animoque stabilito cum magna armatorum manu Mantinostr igressus multos pagos. multaque castella capit,diripit, succendit .inter quae sui te pileopatus. Io. Pyrtiuis Buyzensis seditioibrum Cyrnensium ac rebellium tribunus ubi transcendi det montes ad sederationem cu .ii Turcicis biremibus faciendam capitur ab equitatu Sardiniensi, cuius caput a scissum Genuam deportatum est. eius hominis coena grauiter tulit Sampetrus', qui cum paulo post auctae; eine vires Genuensium in insula intelligeret quia circiter quinque millia peditum, equites quadringenti conuenissent, collectis de ipse quantis posset copiis cum octo millibus armatorufit obuius commillo praelio omnes Genuensium copi delete profligataeque sunt, praeter trecentos homines. atque equitatus omnis in fugam versus. Solimamis incemus partim frequentibus tuorulamentationibu ,α praesertim Regis tuli e Caesareae ac piratarum orae Africae marisque mediterra

nei qui plurimum de ducibus Philippi Regis querebamur, partim impulsus tu iuriis equitum M

litensis militiae ordinis Hierosolymnani, qui multa nauigia preciosis mercibus onusta praedabam ursaepius.constituit omnino illam In tam iam de suorum molestiam delere, sitiorum commodis consulere maximam classem ad insulam Melitam hoc anno expugnandam mittere per hane expeditionem non solum erat obtentiatus ut mare tutum illud haberet a praedationibus, verum etiam

ut facilis traiectus classibus inde daretur ad vexandam Siciliam, bc ad imperium totius Italia breui Nesite ins de affectandum. Est enim Melita insula in mari Africo. quae habet ad septentrionem Siciliam distan.

sa pno. tem circiter sexaginta millia passuum insulam omnium quae iacent intra mare mediterraneum citra columnas Herculis nobilissimam Scopulentissimam. distat Melite paribus prope spatiis a P chyno Sc Lilybeo Siciliae promontoriis. ad meridiem habet Asticam, a qua paulo ana pliore I patio

disiungitur. ad orientem habet latissimum spatium maris, quod extenditur Corcyram Cephal niamque versus. ad occasum respicit latissimum spatium maris Astici, qua itur ad columnas Herculeas M ad Calpen in mare Oceanum. est autem insula fertilis rerum multarum, ita lanarum praeeipue ac mellis. In ea nobilissima est ciuitas quae a Carthaginensibus aedificata fuit, cu portus habe rei accipiendis classibus accommodatos,quo tempore primum ad Italiae impetium aspirantes Si ciliam inuaserunt : quam nominarunt Melitam. Habet illa insula duos portus accipiendis classibbus aptos.' uorum alterum vulgo Marsamuletum, alterum Herculis templum liue Marasit cavocant. esticiunt laos portus maritimi sinus in ipsam insulam ingredientes qui prius onerunt aduenietatibus fauces& angi istias, at ingressis deinde os in tutis limarum aquarum 1 patium dilatatur. Paties quNam insulae illius ad perunsulatum formam in mare protenduntur, cum per exiguam tarq

354쪽

Liber Quintus decimus. 323

aenae spatium insulae adli eant. Inter hos duos portus spatium terrae intercurrit latum in dece sta et dios stre. cuius in ea parte. quae Pachynum de mare Siculum magis prospectat, atque exteriori man ii est coniuncta, locus est munitissimus quam arcem diui Hermetis nominant. Interius cum tres t proruant perinsule. in illa quae magis a mari recessit, nullum est oppidum exiluctum. at in ea, quae et ad mare Siculum vorsit oppidum prope inexpugnabile diui Angeli,exiguo lane spatio a suburbiori sue Burgo Vocato disiuncium. in illa parte. quae interiacet, est oppidum munitis limum diui Mi- r chaelis. Deinde est in insula oppidulum molendini. dc diue Margheritae, de pagi praeterea quadra-n sintabo quinque praeter antiquam urbem. continet ambitus insulae Melitae circiter sexaginta mil. a Iaria, cuius longitudo est viginti. latitudo ferme duodecim. Ioannes igitur Valetianus vir Gallusa admirabilis prope fortitudinis&prudentiae summus magister, siue praefectus uniuersis equitibus religionis diui Ioannis ordinis Hierosolymitani. elim illam insulam post captam Rhodum armisi, Turcicis a Caelate accepisset, ac Pontifex pio sede de domicilio eius ordinis approbasset, summa dia ligentia tanquam avitum de acceptum a maioribus patrimonium illam seruabat. Hic ubi lactu Sci- a lita certior per exploratores classem Tutotam ad eius intule expugnationem instrui, primum. Vial conuenit, omnem bellorur . euentum in diuina voluntate constituit .deinde sese diligentissime acta cingit ad Omnia paranda quae visa sunt arcendis viribus hostium Se defensioni necessaria. Sacris igi se turrite peracti omnibusq; militibus ad prςsidia futuri belli undique accitis.qui visi sunt necessa iis, vi praeciarum oc pietatis id bellice peritiae exemplum dedit. atque cum tanta classis, tantus nauigioruu numerus, tot bellica tormenta tanta bellicorum apparatuum copia, tot ligna ad aggeres construenti dos afferremur, quot possent vel quemvis potentissimum Christianorum principem contemnere, nedum Melitensium vires perterrefacere tamen Valetianus intrepidus.quod est maximum In r it bus omnibu Raduertus tantam laborum, periculorumque molem persistit. eius ducis constantia, s re vultus hilaritate ac virtute ita equites omnes Melitensis militiae sunt confirmati, ut ad defensio ta nem parati ceriam etiam victoriam sibi in animo proposuerint. Nam concordibus animis decreueti mi vel sibi esse sortiter in pusna moriendum vel menta lactati laris.& religionem, bc gloria Italia ei nominis pertinaciter defendendam. Et quoniam omnium prope bellorum ,que gesta sunt at Turcis in Chri ctianos ad hane usque diem; hoc atrocissimum Masperrimum esse lassico, cum nulla oppida. vel Vrbes, vel munitiones intra tam breue temporis spatium crebrioribus oppugnationitas tentatae neq; tam assiduis laboribus infestatae. neque tam is apparatibus expetitae vexataeq; filisseu memorentur, aut contra, vix ullum oppidum in si aperioribus temporibus inuenire licea quod tanti Iaanimi magnitudine defensum, vel tanta petitia rei militaris, vel tanta diligentia detentorum, me et op precium iacturum putabo si res a principio quemadmodum gesta sitiexplicauero. Iam vero e primum omnium constat perpetuas inimicitias intercedere inter imperatorem Turcarum de equi

in tes Melit ensis militiae cum resideat semper inanimis perpetua acceptarum iniuriarum memoria.

quas acceperunt magistro Rhodie militiae Philippo Lalidamo cum dissidentibus inter se Christi,s norum armis,principibusq; in teuinis bellis occupatis Turcariam Imperator non amittendam OPIortunitatem rei bene gerendae ratus per illa dissida. Rhodum antiquam eorum equitum urbem ducentis armatorum millibus septus inuasit. Id factum est tantis machinis, tam mirandis operibusta cuniculis tantis,tamq; assiduis laboribus, cum propugnaculum esset futurum aduersus Christianorum vires,ut equites desperatis undique auxilii cum scirent se tantos labores demum lustinere non posse,ad deditionem compulerit. His accedebat perpetua dissensio. Se simultas religionis cau- . sa,&, quod caeteras omnes inimicitias odiaque longo interuallo relinquit habitatque in animis potentiorum regnandi libido oc desiderium prorogandorum finium.quod unum aliquando piinc, , pes impellit ad arma hostiliter importanda cum indignatio dc religio nonnunquam simuletur. aoceptarum iniuriarum memores igitur Melitentes equites quaedam nauigia Turcarum merciminniis onusta ceperant. V Uerpetuorum hostium qui videremur contemnere Chiistianas vires, aut iliatarum iniuriarum essent obliti. Sed quia omnis iactura grau issima est illi, qui semper aliena rapore tantum consueuit, ac suam opulentiam per rapinas adaugere, Turcarum imperator Solimamre hasce iacturas aegre tulit . atque ut est animus potentiorum putantium praesertim se negligi ad iram propensus, nitituit Melitam insulam equitum tanquam praedonu receptaculum vel almis su , iugate. vel ad ultionem acceptarum iniuriarum plurimum labefactare. Fit certior Valetianus quς cogitarentur d quς iterent Byram ij quod nunquam intermissis operis singulari imperatoris iussit diligentiaque Omnia nauigia, quotquot comparari possent. instruuntur, quia ingeni cm classem, maximeque robus omnibus necessariis instructam esset ad expugnandam insulam Meliten emissurus.quod omnis cius Imperatoris indignatio ad preces tuorum de Iuliae Cςsareae Regis in primi, in eos equites fuisset conuerta Illud fiebat per exploratores, quos magnis sumptibus Valetianus alebat Byzantii .ut de omnibus rebus de apparatibus bellicis in dies fieret certior. nam bona pars vel victorie, vel conseruandaaam copiarum est collocanda in cognoscendis viribus 5e consiliis ii ostiu,

quod per nullos homines certe commodius fit quam per exploratores. Atque cum tres sint paries uniuersae belli facultatis, prudentia nimirum ac peritia imperatoris , cognitio virium hostilium per exploratorum diligentiam celeruas conficiendi, que sapienter decreta,lciteq; lucrint, certe dili, gentia exploratoria plurimum constat ad omnem bellicam rationem .in quam plurimos sumptus iure faciebat Ualet tanus. his ille nuntiis minime conterritus, neque tantarum rerum nouitate turbatus animum adiicit ad ea comparanda quae forent ad resistendum necessaria. 6c quoniam maxime omnium necessaritim est ammos militum esse ad sortitudinem confirmatos . sine qua re vani sunt omnes bellIci apparatus, tuos ad virtutem & strenuitatem adhortatur. Docet summam esse Turcatum

Gallus magister militiae Melitensis

Bellum Meli

niu bello tu

Vires hostia

cognoscere plurimi r ictu

valetiani oratio hortans

ad sortitudis

355쪽

Turcarum superbia in de armantiam, qui caeterarum nationum vires Ieuissimas esse arbitrentur. Sed addit & Turcatum oc omnium reliquorum hominum vires siqui potentiores sim, inanes α irritas esse aut fieri denique, si p reter aequitatem aduersus innocentes iniurgant, aut aduersus Dei potentissinii regis exercituum religionem. Multas iniquas copias i pe tu ille lautore Deo iustatu partiu tulas δί profligatas, ut vix nuntius acceptae cladis aufugerit. non esse timendas humanas vires aurit alui Deum habeat adiutorem. Non esse tormidandam ciastem potentissimam quς cu magnis apparatibus accedat ad insulae expugnationem, cum multo iustius sit bellum, quod 1 ulcipitur deten. 1ionis causi, quatri quod inserendae iniurio. Nam cum autor dc adiutor omnis iustitie lat Deus, nul- lς neq; hostium naua ς neque tormentoriim multi ludo, nulli admirabiles apparatus, nulls instrum ci .e acies sunt timendae. Immortalo gratias Deo habendas esse inquit, qui tam praeclaram opportunitate praebeat ostentandi quanta si in animis eoru prudentia & 1ortitudo. Nam res non in obicu.ro agetur, neq; fama intra in suis fines continebitur, ita agetur negotiu in celeberrimo orbis terra theatro, sic in omnium gentium praesentium ac futurarum coni pecta. Communem omnibus ei se inquit non modo hominibus, sed etiam brutis hanc usuram lucis de vitς, sed glotiose vel viuere vel mori, solis viris bonis δc sortibus concedi. nam soli hi splendorem virtutis suae cu admiratione om. nium populorum possi in t ad posteros transmittere. Hisce rationibus tantus laudis ardor additus est animis singulorum, tanta laetitia, tantum,tam prςclarae oppo: tunitatis dei idernim, ut vel nimis Ture1rsi Im- tardus hostium aduentus putaretur. Turcarum item Imperator praestantiores iliorum procerum patori Q de ipse ad consilium conuocat. Conuocandi mos est ut ac ti per nuntios in aulain amplam dc mac. xvi R gnificam conueniant Divanum, qui locus est audientiae. In ea thronus apparatur sublimis cum re, gia magia ilicentia. virinque sint subsellia inferiora pro gradibus assidentium, atque ad thronia per gradus in torniam hemicycli ascenditur. Vbi indicta sunt comma conueniunt purpurati. His con gregatis descendit per occultos descensus I inperator. Sedet in throno. purpurati, qui sunt noueml restantiores in gradibus ante Imperatorem ingenua procidunt . Declinatis capitibus, neque ocu os quidem prae reuerentia attollentes. Proponit Imperator quid fieri velidi horia in petit sententias. his dictis neque vel bo quidem cuiusquam audito discedit. alcedit in thalamum, ubi disputationes post clatros densissimos senestrae latens possit audire. vacuo ibrono imperatorio relicto consident proceres. repetit eandem sententia purpuratus qui caeteris dignitate praestat. prinantia facit Asprorum id est paruulae pecuniς Turcicae argenteae nomen, numerus in quotidiana stipendia. reliqui - consultantes proserunt, quς vel est una Omnium, vel variorum diuerse. his dimitiis praeliantio ad Imperatorem diligenter omnia desert. Imperator dimisso in illo clam iubet a ieeretis diploma conscribere de consignare. datur id deleto summo duci eius expeditionis. iubetur non prius illud. resignare quam ad iussirin locum accesserit. Sic nemo est consiliorum lea totum p a: ticeps aut coscius apud Turcas ac neque ipsi quidem consultores eius consitu. quod tamen fieri Iolet aliquando cum in equo sigillatim illos alloquitur. neque tamen virum faciendum sit, necne quod Imphrator proponit, dii putatur. quod omnia ab illo fieri posse aflirmant, sed de taciliore tutioreque ratione consuluntur periti. Soli manus his proceribus conuocatis proponit arrogantiam Melitensia non esse feresida ira. quare depellendas este a subditis iniurias cum minime sit Tutcicae dignitatis pati ut subditae nationes impune affligantur. ad istud te cogi perpeti is lamentationibus eorum . qui ad ocea sum Mauritaniamque versus nauigant apud intulam Melitam .cum ab illis crucigeris equitibus assidue vexemur. Se cupereri illi equites vel penitus deleantur.vel tanquam maritimi latro nes ex insula eiiciantumquippe cuni lex religionis oc quotidianae iniuriae istud flagitenti ut autem Ies diligentius perpendatur, proponitur singulis purpuratis forma de situs insule in charta quadae expressa. Horum postmodo sentetia cognita omnium ad eam expugnationem conspirantium im perat ut piratice praedaloriaque naueso innes rebus omnibus ad hanc ex ptignationem instruatur. iustus cst rex Iciliae Caesareae conuenire.& Alexandrina praesidia, de omnia nauigia Draguli. Quo dum instruuntur Byzantii, in comitiis Melitensium praesecti sunt muniendis locis opportunis ui Ratio munie Italus, Bonais Gallus equites, de commendator Aragonius. qui statim animum adiiciunt ad euerte lorum loco da Ie lolo aequanda omnia aedificia, quς forent ratra munitioia es prosterirenda ij ite arbores Ic iniu

rendas in urbem quotquot possent q ue possent esse usui munitionibus Jc repat itionibus, de ne ad- lignationem exire per pericula cogeremur. Omnia destruuntur denique quae forent extra munitiones, quae vel prospectum possent impedire vel hostibus commoda importare. His transactis acceditur ad intima ubique munienda. magna copia commeatus ex agris undique in oppida importatur. de plumbi dc fiant culor tim de pulueris torix enlarii 1c terreorum globorum. Cisternae dolci aqua replentur,caros alita oleum vinum plurimum undique importatur, acres pleraeque huiuii nodi.

nequid omnino diuturnae obsidiotii deesse posset. Turcita classis ubi lumnia diligentia fitisset in structa .ut visa est primum satis apta celi temperies nauigationi, Melitam versus iter capit. Sed quo- . niam nihil na .rgis sollicitum est quam animus imperantis. aut eorum qui se licitatem in multis possidendiis sibi statuerunt, cum perpetuis curarum sit in talis crucientur, Garetia Toletanus qui erat in Sicula praefectura, veritus ne simulata obsidioti e Melite iter ad insulam Galathen siue Guleia Turcae conuerterent oppidum ibi munitissimum, de ad omnes sortimae euentus paratissimum esse viniuit sustinendos .cum esset etiam triremium regiarum praesectus uti diximus. Toletanus illo oppido diligenter recognito in Siciliam redit ad classem pro viribus instruendam. Turcita classis ubi P loponnesum versus nauigans Methonen applicuisset, Mustapha de more ducum, cum summus e Copiae sis i set terrestri uiri copiarum imperator,omnem suarum copiarum numerum censuit. Censa iunt se

mi soli misi. ptem Spacchium millia ex Asia minore, qui sunt equites Turcae perpetua stipendia metentes. his preterat

356쪽

Liber Quintus decimus: θ 2 1

rerat purpuratu a prefectus ipsi prouinci quem vulgo Sangacchum vocataderat 1c Sanzaechusi Cilnaae cu quingentis. cu totide Mitylencus censi sunt quatuor millia id quingenti lectissinu laniaren, qui ordo est sortissimus Turcaru .cu sint a tei eris inter res militares educati. Magna praeterea centa in multitudo corvi qui tanquam saceritotes religionis causa Icie ultro in castra obtulerati qui piu esse censebant arma Christianas interre. cu religionem imperium. leges liras te conseruare pro . Merentur, atq; hi accedebant ad riginti millia aderat praesemis Peloponnesi cum mille Ac ducentis spa ubus.centa sunt etiam quatuor millia coria qui sipe prauae castra sequebantur qui conuenerat: in pidatoriis nauiculis. Pialis classi uniuersae praelectus cum lummo imperio Sc ipies uorum nauit gi in numerum centuit ante quam e Pylo discederetur. aderant triremes centum Sc triginta biremes triginta malionae octo. hς ampliores naues iunt convehendis commeatibus Sc appara: ibus belr licis accommodatae. Quatuor caramus ali,quae nauigia sunt onerariis minora, figura lere o li. prora tamen est acutior ad proscindendas unda naves onerariae undecim cum una finit et demetia non procul a Nauplio, in qua erant sex cadorum pulueris tormentarii, Sc tredecim ferreorum gi r borum millia quae cum septingentis sere Turcis perierunt. erant Sc decem triremes Rhodiae cu praemo Aliportho. duae Mitylenea quibus praeerat Sala. ais 15c liburni hemioliae, ita pliae complures. r Η ita instructa classis telici vento via sese Pachyno Siciliς promontorio primum ostentat ac paulo 2 tolt ad insulam Melitam delata praemissis vi inti triremibus exploratu primi ina occupat portum: Herculis templum :biq; stationem habet no uiae magna molestia. Ibi cum tuto triremes esse no pos Iciat. ventum est ad locum Matum vocatum, que alia pars eis inlitiae. fit deicensio omnia prae- dationibus implentur. magna praeda inique capitur . exeunt ex urbe Melita trecenti Hii pani.equi tes qu:uquaginta. committunt minutum pretium, in quo sexaginta Turce caesi 1 unt, unus San racchus. ci citer quadringenti suga se seruaru t. at cum multi Turcae paulo post sublidio fugenti e bus accessistent. Hi pam in urbem mcluduntur exeunt postea e elata reliquae copiae,quae acedebant ad viginti de duo millia armatorum. Mustapha quadringentos Turcas mittit cum quinque cana restribus tormetis ad templum Diuae Marghelitae occupandum, unde maenia Melitae pror pici pose sent. Nuntiatum est in castra Dragulum nihil aliud expectare quam ut a praefecto classis accersire, tur, qui tres quinqueremes bc duodecim triremes egregie instruxerat. Melit enses vitos qui adtem e plum constiterant ducenti egressi inuadunt. committitur praelium. multos Turcas trucidant. li. 2 quos cogunt circiter tria militaria ab urbe considere. Nam quamuis Turce prius rumorem dissipa a verant quod erant Galathen adorituri. vi magis imparatos, ac nihil tale suspicantes Melitentes ros pente opprimerent, tamen nihil id pro fuit ad belli facilitatem ; quia quanta est latronum astutia 2 inuadendis viatoribus, tanta est plerunque sortitudo viatorum latronibus repellendis. siquidem: Melirentes multo ante erant ad omnes fortunae euentus comparati, quippe quibus nullus bellicus r apparatus nouus accidebar, neque,quod maximum est prae sidium oblesiis ciuitatibus.animi magnitudo fit constantia tolerandis bellicis laboribus deerat. Atque ut sciatur quibus viribus freti Melites es tacitas, tam assiduas, tam crebras Turraru oppugnationes sustinuerim. cognoscendus numerus copiarum qine faerunt ut insulae praesidiis. Erant igitur Neapolitani trecenti. Galli, Hettulci Hispani circiter mille. cpibate e Melit ensibus triremibus mille. Quingenti ex iis propugnatoribus 1 qui ex agris in tutum Iereceperanticiuium sex millia non inepti 1 clopetrarii .atq; viri bellicosi & se

1 roces . non inutilis praeterea numerus lacerdotum, quae omnia praesidia vel ante Turcarum in insit iam aduentum in Opportunas oppidorum munitorumq; locorii stationes fuerunt distributa cratin urbe Melita ducenti pedites mercenari j de quadringenti lectissimi ex uniuersa insula, dc multi ciues, x equi trccenti cana magna pabuli copia. His praesectus errat Vaguo eques militiς, quibus d fensoribus cum rebus victui oc pugnae necessarijs insula erat munita; omnesque tanquam i pecta laevirtutis edendi speciminis opportunitatem Qui animo expectabant. Mustapha censebat ut Omnes copiae exirent e nauigijs, tormentaque extraherentur, atque iam quadringentos Turcas emisera tria explorandum locum ad Verberationem. qui rusti recedere per leve certamen agge' Iem excitat circiter viginti stadios procul ab arce Diui Hermetis. . Pialis aduersus Mustaphe inimlium intelligens inquanto periculo res Turcica esset constituta cognitis Melitensious appalatibus per captiuos, censebat prouinciam esse in salam expugnare omnino dissicillimam . Nam de ab ini. tio eius belli conquestus suerat se in apertum periculum, certamque reru Omnium iactura missum fuisse. m vix octo lani ZZerotum, ac decem l pacchium millia haberet in classe. cum reliqua multi. rudo non esset rebus hellicis idonea quippe quae nullu antea vidisset bellu . futurei enim prius ut omnes periti propter paucitatem cςderentur in oppugnationibus. quam tyrones intrepido animo to mentorum bona iam perdiscerent. Idcirco Mustaphς consit u minime probabat cum nollet mrra. nam belli mi e Draguli aduentum experiri, qui accitus in horas rape labatur. eo profecto decretuerat prim sina arcem Diui Hermetis expugnare. Uta ad Herculis templum classis igitur appuli Tetegressa sunt ctrciter viginti hominum nulliat, atque lexaginta triremes tantum arma te. linquuntur. bellica tormenta campestria quaedam extracta. valli ac fossae militares incoeat, . tento crcuri'. primus dies totus Ec Icqucias parandis stationibus absumptus . Pialis cuin septem peditum millibus exploratum accedit arcem diui Michaelis, neque tamen valde proel pinquat oppido propter tormentorum letequentiam V cominisso leui praelio vexillum Turcis ereptum a Curselinio in urbem fuit comportatum . cecidit unus e Sangachis , M a ii quidam Turcae ignobiles. deinde habitis comitiis in castris Turcarum consultarii r quid primum sit agendum . multae adductae iunt lententiae . quod aliis aliud oppidum primum tentandum videretur, at decernitur tandem maiori parte Iustragiorum ut prius arx Diui Hermetis oblideret ur.

merus.

iti infulam .

Copiae Mesis

tentes.

357쪽

3r6 Historiarum

His ita stabilitis eum Turcae ad montem ascenderent quo diligenter amem specularentur . coimnusium est leue praelium, in quo pauci insulam, at Turcae multi ceciderunt. Missa est uir mis Melitensis duce Saluago per noctem, qui exij t e portu Obscuritate fretus, qui nuntiaret in Siciliam Toletano omnia belli initia. Turcae breui aggerem arci proximum excitant. unde

crebro concuterent, quam etiam intestabant triremes, quae seruabant lauces & angustias portus. sed agger excitatus crebris ictibus ex arce prosternitur. Turcae ob quotidianas cedes territi ali. quantulum audaciae remittunt, inter quae certamina triremes praesidiariae Alexandriae accedunt. atque non ingentos lectissimos milites adnehunt, quibus praeerat LuzAlis vir strenuus oc rerum bellicarum per iussimus . tum vallum in editiore loco erigunt, ubi tria ingentia tormenta constituuntur. quibus&alx dc triremes statione habentes in portu infestarentur. nullo tamen grauidamno res Melitensis assiciebatur, atque inde post paulo hostes sunt deiecti. Turcae rerum bellicatum studiosissimi nullu laborem in rebus bellicis non ad se pertinere putante saggeres facile transierunt. eo tormenta trahunt, unde arcem concutere decernunt, in recessum scilicet, quem facit insula inter duos portus Burgo vicinit. Melitelis militiae magister fit certior per uasfugas de omnibus Turcataeon liiij s.cum hinc indestequeter accederent, qui omnia aduersaria aperiretim Turcae paulo post in loco edito arci imminente quindecim muralia tormenta collocant, inter quae unum centu libras pulueris sulphurei capiebat quoties disploderetur. in acumine templi Iunonis tria locantur,quibus maius propugnaculum arcis impctcbatur, cuius & defensiones, & murum exteriorem iam prostrauerant. auctis vero castris Turcarum sexcentis peditibus per Draguti aductum. mirifice resecti sunt

animi obsidentium: nam Dragulus cum tredecim triremibus accessit vir bes licosus .de omnis disci pline militatis peritissimus,cuius fides & prudentia non semes a Solimano perspecta fuerat,quao, re m etiam iusserat nihil ut inconsulto Dragulo fieret in ciliris. Ianizaeri propter huius ducis aduentum resumptis animis statuunt concurrentibus in lententia etialia spachibus a tam inuadere;quod, iaciunt nullo ordine militari seruato, sed tanquam repentino aliquo furore compulsi. ccupant plateam antemuralemcu masna tamen luoru iactura, quam secerant defensores apud aci maen fossae.. paucis desideratis ex obleuis. Post Draguli aduentum accedunt in castra pedites octingeti e Gelo Uznv aea tipoli cum decem triremibus quae sena per nouis auxiliis augebantur. Toletanus per Saluagum v ' equitem virum ad omnia pericula intrepidum id spectatae virtutis fit certior de rebus omnibus,qui vel per medios hostes elapsus incolumis Messanam euaserat. letanus tunc in imulam remit tri iacet e comitantibus tribus triremibus donec sex millia passuum distarct ab in intilla, qui proposita communi Christianorum salute propriae incolumitati parui faciens hostium multitudinem -- tunae benignitate 5 elemenua usus circitet tertias vigilias ad insulam peruenit . ubi egressius Turcis inuenisset mutasse priorem sententiam, qui dicebantur oppidum diui Angeli concussuri te con2- diste ad aquam Marsae, diu inops consilii consistit. explorato paulopost diligentius ingressu ad oppidum penetrat. consilia Toletani aperit. nunciatum remittitur Messanam opus esse validioribus praesidi js uuia si bellum diutius protrahatur,tam pauci vix possent tantam hostium multitudinem

Lustinere. Turcae, qui platea xantemuralem occupauerant, ligonibus excavantes ita erigunt munitionem, ut ab arce non offenderemur, quam platram vulgus Reuesinum vorat . ad ram rem adimuaban mr bellicis tormentis, quibus infestabatur altera pars Marsamusetti, qirae deuastabat defensionem. M valli propugnaculum uno deviginti tormentis. Diu decertatum est de illa platra, sed eum nullas illa haberet validas defensiones aut propugnacula, cum hora iam esset tardior. cum circiter quinque millia Turcarum ibi constitissent. salubre ac prope necessariu raptum est consilium ut in arcem recederetur. Praestat enim quae delendi non posisunt euertere, aut si angi istia temporis illud non patitur, hola concedere, quam obstinate defendendo in omnium rerum, rapitisq; periculum incurrere.Turcae nulla mora interposita noctis beneficio saccis terra & alia materia plenis BD sam replere stat uum,q uae producta suerat e regione valli editioris, quippe quae minus eluet profunda, minus lata, facilius posset repleri. At Mesi tenses non ierunt hoc unpune fieri. cum caesi sint iaillo opere fere octingenti IamzZcti&Spacches praestantiores; atque alij complures vulnerati oc in λssis deinde mortui. illa enim pars solsae repletae cum nullum haberet jescentum nisi a ston te valli, faciebat ne quis eo posset deicendere. quale si quis estet in ipsa fossa necessario inedia moriebatur. Valetianus cum intelligeret quotidianis praeliis praesidia paulatim absumi, per noctem mittit

ducentos pedites cum quibuidam equitibus militiae ad arcem tutandam, iubetque vulneratos, atrue aegros transimitti in burgum, ut curarentur. Nam cum estent quadringenti pedites, qui arcem esidebant. hanc accessionem virium fatis firma praesidia facturam credidit ad sustinendos fio. stium conatus, cum arciS etiam angustia non videretur plures requirere. Saluagus placida sertuna usus Syracusas applicuit . duas triremes Melitenses, ut erat imperatum a Valetiano,accersit in insulam Melitam cum quadringentis peditibus, x septem tormentorum magistris. Docet qui bus in locis Tarcae consederint . quo tutius in oppidum peruenirent. ipse Messanam proficiatur. praesidia .voussus erat. a Toletano postulat. paucitatem defensorum exponit'. desiderium ac mandata Valetiani explicat. demonstrat pauca praesidia non poste diutius bellum protrahe re propter assiduos de graues labores, nisi alterne succederetur, donec ipse classem posset instruere, quae tamen videbatur futura multo inserior Turcita; cum illa haberet circiter ducenta 6c quadraginta nauigia varii generis, at Toletanus neque centum quidem triremes estet collecturus. Turcae erectis munitionibus in acumen arcis, Qstaque saccis varia materia plenis r pleta, ita tormenta statuerant, ut in latus murum ditierberantia aperirent. duo tormenta lincant , quorum benescio fossa potirentur. naiiturque hostiolum opposita siae occupare.q uara quin ἀ

358쪽

Liber Quintus decimus: 327

quindecim muralibus tuni e munitione magna industria diverberant, tum ci acumine Sanctae Mariae Mari musteti. Vbi Dragulus propugnaculum terreum erexerat, cum trabes suburbanorum bibficiorum siqua reliqua essent.& insulanae arbores .& lasciculi lignorum latis aptam materiam suppeditarent ad munitiones extollendas. Melitentes egregie sese tutantur nulla in re nobilitati animorum deficientcs, at triremes non habent iter sicuu inititutum fuerat, quare praeci ara oppo iunitas subsidiorum erepta est oblessis , cum territus nauclerus refugerit. Hoc molestum aecidit Toletano. quod apparebat futurum ut hostes arce occupata classem tutissime haberent in porta Matiam vietto: arx enim laborabat Scangustia loci de nimia hostiam vicit ut a te.iii se videbatur adopeidum Diui Michaelis concessuri, quare omnem spem terrestrium subsidiorum ademissent oblesiis. Pontifex audito peri culo in quo versabamur Melitentes,iubet haberi delectum militum ad illa subsidia. imperat subditis pecuniam in id bellum . magnam lubministrat pulueris tot-mentarii copiam. omni quo potest lubsidiorum genere iuuat rem Melitentem. principes Christianos hortatur ad opprimendam classem Tut cicam amictam . nam multi stationarii quotidie inciasse moriebantur. Docet breui futurum, si hostes illa insula potiantur. vi mnisestum periculum uniuersis Christianis principibus sentiatur: quippe quod ea rapta immineret Siciliae. Sc iam tum compedes ac seruitutem italiae intentarct . nam I urca illa occupata mox erat Italiam perpetuis incursionibus vexata Mamicta iubiugatur usanissus est cu lexcentis peditibbus N eapoli m Pompeius Columna unde in insulam traiiceret, quem multi viri Illustres gloriae desiderio propriis ii imptibus sunt secuti. stationern habebant Neapoli tredecim triremes Auriae, nouem principis Populonii qui luminum imperium habebat Florentinae elassis, tres ducis Sabaudiae, ac inultae aliae priuatoriam . ubi pontificiae copiae eo accessissent, decernitur communi consentit ut omnes. qui opem te irent Meliten tibus in intulam traiicerentur, qui felici nauigatione deseruntur Messanam, ubi parabatur cladis regia. quae dum geruntur in insula Melita. neque Italia quidem fatis quieta fore videbatur ab intestinis, domesticiΝque bellis: quippe quod magnae controitersiae paulatim orirentur inter quoidam principes Italos. causae dissensionum fuerunt duae . altera perquam Pontifex aduersius Ducem Ferratiae dissentiebat, quia nollet Ponti sex talis vectigalia Philocoli debilitari & imminui. cum certam copiam salis quotannis capere a pontifice ducem illum oporteret . nam aegre tercist quod Glymachii calis multum fieret contra pactiones. Volebat rationes Ferrariensis ducis recognolo. Altera quia dux ille empturus videbatur Iuliam Tauricam ut dicebatur muni trilina am urbem insubrum nuper defuncto comite Miradui emi, quam urbem haeredes putabantur esse vendituri, studebatque Pontifex non nullorum partibus, qui eandem apparebant desiderare. ea res ducem Ferrarietilem in illas controuersias tua erat. His rumori bus in Italia concitatis Carolus Gallorum Rex Ranaballietum virum aulicum tuo N naen mine mittit ad Pontificem, qui illum doceat Gallorum Regem & Reges omnes Galliae semper eam verbem non solum tanquam comitis Mirandia lensis, sed tanquam propriam δέ membrum ut ita dicani, sui regni destia disse, quam etiam felicis memoriae pater in eadem existimat ione ha. Mittet . nam Don modo armis, ubi Opus suit, defendit; sed etiam intra conditiones pacis semper hiclusit. Nunc vero cum ad aures Regias peruenerim rumores quidam . quod pericula & minae intententur non lotum duci Ferrariens, sed etiam Iuliae Tauricae . quamuis non creditum sit his ut abiurdis, & omni probabili ratione carentibus, tamen rex intuit de his Omnibus Pontificem celtiorem fieri, His additur saturum esse ut rex cum magna lua animi molestia cogeretur arma importare in Italiam tam iusta de tauia ad rerum si rarum defensionem. M ostensionem illorum, qui iniquissimis de musis ad illud bellum indignationem regiam excitassent ι cum praeterii in de Italiae, M omnium Christianorum pacem dic tranquillitatem procuret, semperque sit pro viribus procuraturus. eodem genere legationis tutius est fungi Ramballietus apud Florentinum D,

cem, oc mox Venetias accedere, deque his omnibus certiorem facere lenatum. Iulsus.elt Hippo. lytus Comitis irater eo citatis equis conuolare, quod abesset comes . atque omnia comparare. quae et scint necessaria. Turcae in insula non amittendum tempus rati, quia regiam clasSem quotidie augeri per exploratores intelligerent, decernunt tam crebris Oppugnationibus, mitioque conatu arcem adoriri ut omnino Capetent, qua occupata perfacile sibi tore credebant reliqua oppida ad deditionem compellere. multis commodis potiri,& ad res maiores alpitare. His conroditatibus sibi

.ppositis. quas cli maxima Christianorii iactura ex illa victoria videbatur colecuturi. incredibili desidio ac prope furore pugnadi in si nura diligetia nullo intermisso sipatio maenia coemiui. na assiduis icti laus per tridula maenia sunt no solii apertaued etiam cominuta cessauit aliqua tutu die quarto

vis tormetoria, cum initu est leue certamen. recentes Draguli copiae mira animi alacritate cum sibi terociores reliquis esse viderentur, frequente, ad locum Marsas iam occupandum proruunt. De sensores tam strenue pugnarunt ut Turcis maiori celeritate recedere necesse fuerit, qi iam accesse. rant. Postea secundis vigiliis Turcae summu in virium suarum conatum experturi scalas arci r pente admolien L alii per ruinas muroru alcedere nitunturortatur acriter ignibus missilibus & omni genere telorum. Deseniores non solum in praesenti. sed etiam in posterum audaciam inuaden. tium singulari ibrtitudine retundunt. nam post assiduam pugnam trium horarum. Turcae prae opites cum ingenti clade deurebantur. sed quoniam Brolias arcis praelectus ob assiduos labores in morbum incidit. susticitur illi Mon serratus ad arcis defensionem. neque enim dormire per noctem. neque quieicere per diem per tantos, tamque crebros strepitus ac tumultus tuto licebat. eminime omnium praefecto. tu, industiiς summa rerum erat coni missa Hic significauit laepe per Itteras Valetiano .arcem egregie munitam nullo pacto pol se ab hoste capi, quod animum auxit ad Ee 1 constan

rastis Pestis classi

uersia de l. le eum duce Petratiens . Iulia Taurica dicebatur

Legatio Galli Regis ad

359쪽

Neeristas de sensionis facit Igeni sos N auda

Baragani egregia vir

Litera vilestani ad Ponti Utere ad To

letanu m.

subsidia mis

Draetuti

mors.

32 8 . Historiarum.

constantiam equitibus Ad arcis desensoribus. Turcae recenti clade minime territi pristinos conat vanos ibisse aegre serentes mutu studiosius prollernunt. lex dies assiduos concutiunt. arcem repente cum Omnibus copiis lii vadunt, quae undiq; oblidebatur.at veriti ne rursus daretur precipites per ruinas, pontem ex antemnis trirmium latum in decem cubitos illuc deserendum curant. quatuor iclopetrariorum millia apud fossas locant.classem ad deicensum sancti Georgij adducuti nam se arce omnino potitutos illo die sperabant. Ad illud crededum impellebat quod instam essent , muri arcis, quod exiguus est et ambitus loci , quo magis col lectae erant fiaturae vires inuadentium quod nauigia o innia pollent in sellare, quod magna esset Turcatum aduersus paucos multitudo. quare desensores vel serro vel laboribus cessuros. ita quam varia sunt consilior uiri, tam Variae uen tuum genera, vel etiam plura, cum neceissitas defensionis faciat homines plerunque ingeniolos Ec audaces . Nullus est enim potentior aut esticacior ad informandos animos ad prudentiam calliditatemque magister, quam necessitas Omnium terum humanarum regina. sed quia c usimus plerunque ad ea quae nimis cupimus, longe diuertos habent euentus nostra consilia, quo fit ut Turcis denuo inuadentibiis magno impetu diu fuerit anceps pugnae euentus . tantus ardor m-pente dc os cntandae virtutis desiderium defetitores invadit, ut non amplius se fore pares hostibus sperarent. led etiam gloriosam victoriam ex illa pugna reportaturos. Baraganus Melit ensis mili tiae eques vir Cantaber spinate virtutis stricto gladio longioris capuli maiore tanta sortitudine am habus manibus utebatur. atque in hostes prorupit supra pontem consistentes, ut atrocius circa illum esset certamen . quam alibi hostiumque ipsorum timore dc admiratione virtutis, percussorum ocrulos in se e conuerterit. multis illum adiuuantibus pollea quoniam omnis Turcarum conatus mconuersus suisset, magna fit impressio in Turcas, quos prope in fugam verterat vis Baragani. Sed cum recentiora subsidia vel mortuis vel defessis Turcis submitti Ualetianus perspexisset, veritusne siti labore potius, quam virtute hostis vinceretur, trecentos milites laborantibus suis subsidio mittit qui pota tem Iubiectis cadis lulphurei pulueris comburunt, missilibusque ignibus absumunt. ubi pons cecidisset, plures octingetis Turcis oppressi suffocatiq; stant. Duo vexilla Turoru arci Mi- ixa, asteria Draguli, alteiu Mustaphς venerui in potestate Christianotu.Turc triginta acumen subli im oris valli ascendentes iubentur dei jci globo ex oppido Diui Angel istacu magister septe e suis la tniasset maiore tormento diligentius erecto illos sublimes omnes in aera impulit. Turcae iam a- agita diligentia castrenses fossas duxerant ad eam partem arcis, quae ad Oppidum prospectat, qui ab iinstituto opere suerant deturbati a defensoribus si equentib iactibus ignium missilium cum lictilisbus. sic abiecta spe potiundae arcis in castra redeunt, nauigiaque te remulco trahunt eo, unde do iduxerant. Dicuntur cecidisse e defensoribus in ea oppugnatione ducenti Sc quinquaginta, multi et fuisse vulnerati. e Turcis ceciderunt circiterquatuor millia. atque clim triremes quaedam relictae aebent ad portum Maria mustitiam, descensumque sancti Georgii, cum portus non esset ut antea dinter elusus, Ualetianus exploratoriam nauiculam mittit cum literis ad Pontificem dc Tolet inum. Gratulatur Pontifici pro parta victoria. docet crucis insigne arcem defendere, quae tredecim millia ictuum globorum intra viginti dies sustinuerit ιcum arcem inuadentibus Turcis lub crepu- isculum quaterque renouatis copiis circiter quinque horas assidue pugnatum sit. profitetur se ut unu E munitiones, religionem , gloriam Christiani nominis defensi irum. Rogat ut opportune mittat subsidia, quo possit diuturnitatem laborum si istinere. significat Toletano se conatum suis ese literas mittere sed accessum per hostes nemini patuisse. Docet nauigia hostium esse conquas a sata & pene inermia, quae remulco attraherentur, cum multi ferro, multi etiam morbo in elata di pereant. eos laborare aquae penuria, valdeque timere Christianam classem, ut cognitum est per captiuos, quam Messanae ingentem parari acceperant: quare fit ut sese ad descensum Diui Pauli , non receperint, sed studeant stationes habere vicinas terrestribus copiis. eius timoris esse argi imentum, quod prima tabernacula de aedificia, quae erexerant ubi consederant, ferro ignique vasa. inant. Monet ut iri iter conatum arx tulerit. Ostendit hostium diligentiam oppugnantium. pol - ilicetur omnes vitam N ianguinem est usuros si opus sit pro gloria te defensione christiani nomi- inis. rogat ut mittat subsidia. quod iacile nunc fieri pollet, si descensio fiat ad Petram Nigram, quae

certe occasio non est amittenda. insulanos omnes unum habere Toletanum , in quem oculos i uerterim, in cuius bonitate spem collocarim, cuius in manu vita sit& salus Melitensium. To iteranus quia cognoiceret in quo periculo arx esset posita, quantique referret intulam defendere. quia nondum conuenerant triremes, quatuor actuatias cum sublidiis mittit praesecto Cardoneo. mimis est de Robles castrorum magister cum ducentis Hispanis veteranis. δί equites octoginta eius militiae Messanae praestolari facultatem traiectus. Turcae parui suorum iacturam facientes. quam e tot certaminibus reportauerant. statuunt denuo maioribus viribus arcem inuadere, ae fortunam belli expetiri. arcem actiu 2 diverberant. quod reliquum est murorum prosternunt. propugnacula destruunt. Omnia comminuentes in puluerem vertunt. rursus tantis viribus adicem aggrediunt i rex pugnare, ut defcnlores pene territi de in fiagam versi sint. Dimicatur tamen resumptis animis acerrimo praelio hotas quinque ceciderunt e desenioribus ducenti; ex invadentibus magnus numerus. Dragulus accepto vulnere in capite ad naves deportatur, equo post biduum mortuus Tripolim deportatur. Vbi Turcae ab illo conatu se receptilent, nunquam ab armis cessatu est cii crebri torrectoria ictus cogerent defentores infra muros recedere. na vix poterat impediri Turcae quominus scalas admouerent tanta defensoru tortitudine dc costatiam aegerrime seretes principes ac purpurati Turcς, cu semper accepta clade recedere cogeretur, uniuersa classe in una cotrahut.circa arce collocat.fortuna omiuu viriu uno tepore statuut expetiri.arce terra marit

360쪽

Liber Quintus decimus

arcem collocant, Brtunam omnium virium uno tempore statuunt experiri. arcem terra marique inuadere. temper noua lublidia de sessis submittere. sς pius renouatis auxilijs non prius deli stete . quam vel copias omnes amitterent, vel arce potirentur. Milites ad pontes de scalas iaciendas hortantur. Scia omnia acerrimς expugnationi necessaria Valetianus hos apparatus intelligens per explo- , i ratores, veritus arcem diutius detendi non posse. ante quam fiat conatus, primates acersita monet in iquo statu arx sit per frequentes pugnas. apertos de comminutos esse muros, atque omnia aperta. opus esse ut pauci multos sustineant ob angustiam loci. ostendit fieri non posse ut auxilia submittantur laborantibus propter frequentiam lioitium ubique cingentium . quamobrem te censere in quit magis conterre saluti oc existimationi singulorum. ii quae tuto defendi non pollini,hoiti relinquantur,quam si pertinaciter detendendo vincerentur cum tanta virorum sertium κde. de rerum iactura. nam quae parum utilia sint obsessis, caninite obsidentibus quidem occupata multum adiumenti possunt afferre. hortatur ut aquas venenis corrumpant. tormentis clauos assiganti arcem devastatam hostibus relinquantinam hoc quidem praestiterit,quam sese hostium arbutaO committore. Monet cum instet tempus pugne utile consiliu capiendu este vel muniendae vel deserendς arcis. Nihil nunc decernitur statuitur ut comendator Medio telis, Hispanus. Roccias Gallus, Constatinus

Castri otius Italus arce sequeti nocte diligenter explorent. certioresq; faciant milites quid in colitio propositum sit aussae sunt nauiculae parari ad milites trajiciendos ad Burgum si visum iuerit. multisciopetii in hos transfretan tes displosi sunt . egresti prostrati prope humi incedunt, quia hostes ob

vicinitate positat cuncta obseruaret arce diligenter colidetata delata res ad concilium secit dubitationis plenum; na milites responderat se velle Grtissime delendere vel aduersus pertinacissimos hostes locu .que ipsi pr pue des eiid tu expetitiissent . cu nulla opportuniore habituri sint facul tale virtutis ius in omnim viventiu conlpectu demonstrande. rogant hortentur hi Valetianum ut bonost animo, sibique persuadeat haec praesidia nulla in re defutura vel Italicae gloriae, vel suo ipsorum honori, vel propriς saluti cum lciant non in elementia hostium . sed in acie gladiorum, inanim rum magnitudine. in contamia, inserto haec omnia esse reposita. Hostes vel nullam leti tram. Vesmalto languine perfilsam esse capturos. res in conli illatione posita varias habuit sententiasaiam Casinoitus locu posse defetidi censebat ob prosunditate sessarii. ad quam defensione te obtulit Gallus no posse defetid:.quod omnes defensiones sint 1blo uate aduersus tanta hostia multitudine: neq; esse Melite bis dignitatis tot vir ωrtes trucidandos crudelissimis hostibus obiicere.cu vel serro vel labore omnino instingi illos opolleazHispanus sensionis vim reten in scissas castrenses valde utilo. dc in costantia dulcia lor v. oc animos cupidos pugne sita quonia sapientum M pervoru semper minor est mi metus, de maior praeualet in consultationibus, plerunque sit ut res male succedant, ubi Imperatori pletes singulas intueri non possiti cernitur itaque locum defendi posse, quia non ubdeatur Melit ensis ordinis consuetudo munitiones delerere. sed singulari constantia luperbia hostiureprimere. istud feri non posse sine aliquanota turpitudinis. sed enim nihil ego magis Qrmidabile hosti. nilutq; magis laudabile sapientia crediderim quae non istim sita est inretii vultu delectius eda Peritia de etiam in cotemn edis utilibus at quando, Nihil enim magis extollit animos hostiuad spem magna pyvd ti3 in Iu reria, qua aduersarioru imprudentia, quae aliqua in parte consistitiis deteridendis, quae delendi nopol sunt: atq; maximum illud est imperitiae rerum bellicatum argumentum. Ut enim mendacibus ' 'de lallacibus hominibus neque ea quidem credimus quae vera sunt, ita loca omnia expugnari posse putatur,quς deisdutur ab impetit Ad impudetibus deis stiribus .at tra, no dormit tuto qui sapietem habet hostem. Turcae Omnibus ad pugnam paratis magna celeritate . nauigiis ad arcem addimctis tertia vigilia arcem terra mariqi inuadunt. scala: undique. pontes undique admonentur. reboat ndique bellica tormenta: nam triginta & duo muralia exiguam arcem concutiunt. Deseniores sertissime resistunt .den onstrantque quantum tortitudinis sit in us qui abiecta omni spe salutis. tame curat ne turpiter aut timide cecidisse videatur. sed cu aliqua gloria me motia tuae virtutis ad posteros trai mittat. Iactus est pons ex octo antemnis, que ascedunt circiter duodecim millia Turcatu.

Hinc indestequentes des oriuntur cum illi ascendere, hi detrudere, niterentur. certatura media necte ad tertiam horam diei octauocat. Quintilis. cu neutram in partem victoria magis adhuc imoinaret. sed tanta erat vis tormentorum arce undiq; insestantiu , ut ad scopulu dc fundamenta usqueataeuersa dederasa sit. cecidet ut e defensoribus plures quadringentis. Caras Euboicus dc Monterr tus viri insignes globo laniati. Nullae tamen tot caedes terrent de sensbres in loco angusto nullis cedentes dii ficultatibus . nam incredibili animi constantia pugnates signa hostiu vi capta dilani Idq uae defixa fuerant. centuriones trucidant. siFniseros praecipites deturbant . praesectos, tribuno , mili' Α , sui uestes cedu uti luccrescente tamen calore assiduis ccdibus defatigati cu semper ijdem cu recentibus cU metia tabci . si gerent, denique vincurri ur,led cu tanta Turcatum iactura nemo ut ceciderit non hostili sanguine plurimum periiuus. Caesi sunt defensores arcis mille dc trecenta, equites centum de quinquaginta. vi septe tranantes ad Burgii se seruarunt.ceciderunte Turcis circiter tria millia desuet ut triginta ocires globi tantu, ne dece& noue millia in arce ierint cotona .capta sunt tormeta cuprea viginti de quatuor. letianus dissimulat dolore, que e tot viroru Britu de illustiiu iactura coceperat. ne suom animos costernaret. Omnes hortatur ut leto sint animo partim Hlor unu metu extenuans, par

Iim accusans loci imbecillitatem de an.ustiam. partim ob peccata mortaliu nihil nouu accidisse inquiens cum res huiusmodi in praeliis aliquando contingant. Docet debilitatas de obtusas esse vires hostium tot viris illustribus oesis, totque stragibus acceptis, ut potius victi. quam victores iure vide

xi possint His successibus Valet tanus literas dedit ad Meiquietam Melitae urbis praefectu, quibus cui ubcbat certiores lacere equites Mel sanae morates de Drtuna arcis Diui Herme tis. Quςritur de tar

SEARCH

MENU NAVIGATION