Natalis Comitis Vniuersae historiae sui temporis libri triginta ab annos salutis nostra 1545, vsque ad annum 1581. Cum duobus indicibus Laurentij Gottij ciuis Veneti altero antiquorum & recentium nominum variorum locorum, prouinciarum, fluuiorum, vrb

발행: 1581년

분량: 743페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

341쪽

3 Io hii Historiarum i

set, magnum iuramentiim iurauit de iustitia Mobedientia sedi apostolicae 6c honore antistitum. deque priuilegiis bc omnibus statibus incontaminate consciuandis. Deinde cum archiepi Icopus

quantum pondus italciperet admota uisset.quatopereque ad omnem picratem Scintegritatem propensus esse teneatur, coronam capiti imponit. dat sceptrum. gladium accingit. rex illum eductunii

circum vibrat incipiens te Deum laudamus. dein in vaginam reponit, atque in thzonum regalem accedit.ab altera parie Regis astabat Araldus Pannoniς cum paludamento regniab altera emiasi in medio Regis Romanoriam. a sinistra parte erant septem vexilla regnorum Pannoniae, Dalma. tiae. Maesiue, . roatiae Musiae stiperioris, Epiri, Mauriae . quς sunt Illyricae regiones. Absolutis lacrispmceditur cum lacra pompa. rex inter duos primam os antistites incedit, deinde reliquis comitantibus proceribus ventum est in cenobium diui Franciici, ubi tabulatum erat instructum peram plucum lede resali. ibi rex cos dens multos equestri dignitate insignivit, quibus ablolutis ceremoni equum conicenden Scum omni comitatu egreditur ex urbe s eptentrionem vetius, ubi constructum erat tabulatum. rex illuc conscendens iuramento affirmauit uniuersi regni instituta, ut dictum ei superius. inde ad occasum alteram partem urbis discedit, hinc ad meridiem ad insulam Danubii,

ubi factum erat tribunal in figuram montis. Ibi considens ac sti in gladium in quatuor mundi partes praecipuas vibrans pollicetur se regnum ab omnibus hostibus undique defensurum. Inde domum discedit postlidie coronata est regina iisdem ritibus.sed alia coronae illa qua rex coronatus fuerat imposita est illi supra humerum dum fierent ceremoniae. postea lacta sunt ludicra certamisena ad significationem istitiae pro hac coronatione. certatur equestri pugna. Alphon sus Castalius,& Ioannes Manriques defensionem pugnae suscipiunt. dimicarunt bc Archi duces, quorum praecipue singulatis irtus Ec ars enituit. Ita pugnatum est ad noctem multis lanceis infractis. simulatu oppidulucu multis missilibus ignibus extructu est ad expugnandia atque datum defendendum de

lectae manui Italorum militum. atque statutum erat ut direptum flammis absumeretur. Vbi primuinitum est leue certamen iactis quibusdam ignibus. torte flammas repente concepit. continuo totum flammis impletur, idque ila tanta celeritate ut cum multi essetat interius non omnes post ciuMiserabile in euadere.quamobrem nonnulli flammis sunt absumpti. Quidam se prae metu ignis saltu inferiuscendium in- demittentes cum magna esset altitudo semiustulati paulo poli petierunt. Neque solum hoc spectator ludicra. culum miseriarum plenum turbauit laetitiam, sed etiam grauis contentio inter Italos de Pannones coorta. nam Itali crediderunt Pannones ignem luggessisse propter distensioni in prius ortam ad ultionem, quare strictis armis in hos impetum faciunt multosque repente via inerant. Pannones iu. . dignati,quod turpe videretur tam paucos ausissimille inpune in uniuersam nationem in si irgere, at 'N' que insultare Ianceis de variis telorum generibus rem agunt acerrime. Ventum esset ad extre- iiii. 'ρ' .s mam cladem, nisi Caesar stras custodias misisset,lc cohort cm Germanici peditatus, ad quorum praesentiam res non sine difficultate contopita est. postUdie ad annuli cursum venitur, e quo certamine praemia pleranque rex Sc Archi duces habitu Pannonico induti reportarun i, que tamen largiti sunt ancillis reginae. caeteris diebus nocturno tempore multa genera ludicrorum celebrantu r, ad quae uniuersia nobilitas confluebat. At vero quoniam Carolus Philippi Regis filius esset valetudinarius,quia verebatur Philippus ne si ille decessisset, regnum post iplam inae lege relinqueretur. duos piincipes Maximiliani filios accersit, qui longis itineribus e Germania profecti per Italiamrilii Mis. In Genuam perueniunt in Hispaniam traiecturi. Multi insignes proceres hos comitantur. inulti fiunt Hispania ae- obuii honoris gratia Omn ciuitates in itinere ostendunt multa humanitatis S laetitiae signa pro. i. pter felicem eoriam aduentum. Hi cum ad Philippum regem peruenissent excipiuntur perhumaniter ut consobrini& principes luna manecessitudinem uiancti. fuerunt deinde apud eum regem quo paulatim assuescerent Hispanis moribus, quod maxime conferre putabatur ad regni succcisi

nem . Ut enim temporum actisque mutatio conseri humanis cor L Oribus tis, qria sunt accommodata illi temperamento,sic grati sunt principes,qui pruingeniis hominum subditorum imporare sciuerint. Huc accedit, quod Hispani semper kre suos Reges in sua prouincia esse percupiunt.

cum censeant pacem. aequitatem. iustitiam, legum ciuitatumque consciuationem ac tranquilira

tem contubernales esse regum. ciuippe quod ministri regii plerique absente rege vel ad auaritiam praesunt.vel per crudelitatem sibi existimationemquς runt. multaque nefaria tyrannice comittam. a quibus illegitims motibus animorum si rex non procul absit , abstinent. Neque enim ullus tam immanis est tyrannus, qui socium tyrannidis aequo animo patiatu quare quae scelera a ministris committantur insciis regibus committi putanda sunt. ac pauci inueniuntur qui res sibi commissas aeque curent ac suas. idcirco reuerentia praesentis principis semper ipsis magistratibus est utilis, qui nisi adsit, fiunt intolerabiles ciuitatibus prorsus liberi magistratus. 5 ad omnia iniuriarum genera propensi cum sibi concessi autoritate legum pro impunitate abutantur. in hoc vitium incurrunt maxime omnium populares Sc multorum carenuum seuero principe administrationes.

I I 6 s Pontiles initio anni sequentis qui fuit quartus a partu Virginis post nulle quingentos εί sexaginta summa diligentia conaturus uniuersas haeretice prauitatis radices ex Italia inditus euellere . t tentes penitus inuestigamsecreta priuatorum cordium penetralia rimati, Veritus ne Italia cum citeris prouinciis ad liςreses consentiret,uniuersam prope Italiam in maximas, dissicillimasque di cultates iniecit, ic parum defuit,quin bellum Italicum excitarit. Hortatus est enim Philippii R. ,cς, u; Min Vt Hispanam quaesitionem in Insubres transmitteret in Italiam, acrem illam nimirum Se seue. hi MEdiri inna, per quam Vita & facultates Omnes contaminatis per maximam posteritatis praesentiumque iam proposi omnium inopiam & mendicitatem eripiebantur. Illud cum Philippus ad senat a in Mediolanenia de reiecta. sem per literas striplisset, ut admitteretur Hispana quaesiti prope tumultuatum est Mediolani. M

342쪽

Marani a suibus, ut alii malIuat. dis

Senatus M

sum a

ima publice sumpta ι quippe cum murmure dc consipiratione 6c concordibus animis ad desensionem urbs tota replςta sit aduersus Hispanos regios ministros, qui illuc ipsi non Romano mora sed Hispano, acerbissime Quaesitionis leges inserte conabantur. Utuntur his legibus Quesito. res Hispani atque exercent in Mauros, qui ad Christianam religionem migrantes a corruptis motibus Manam postea vocati sunt pro ter inextricabiles errores atque haereum, quibus simi impii. uti. Nam cum Maurorum nomen deposuerint, neque recte Christianam simplicitatem, innocentiamque imbibetini. tota enim lex Christi nihil aliud est quam innocentia sim licitas. Se benefic ita merito Mara nidiciatur, qui i Maraenin apud Grecos corrapere significat. Rei pondet Senatus Mesici me sis visis motibus ciuilibus adnutium quesitionis , se ad eius Maiestatis nutus omnes esse paratissimos, atque caraturos ut regia miniata ad unguem se tuentur, eam constet ille senatus evilis lectit simis ac capiemissimis. tun tamen non si i aderi ita me iciendam e regia utilitate, tu quod illae leges tam seuerae non erant neceaatiς Mediolatii, ubi triban ii quaesitionis coprehendat omnia, qtrae per varia instituta distincta sunt, de co taurata. de omnes bolemi im legum eonsueti dines, tum etiam quod urbs illa Muniuersa Italia muim E abhorrere app iret ab hae noli itate lesum. quae id telum in se paulo pol redundaturum arbitretur. Non era committendum sibi videi iviri boni hisce praesertim temporibus peticulorum pleni , Ne bellicolae nationes metu m ilotata desperationem impellantar. cam nihil commodi praelectim istud regiae dignitati sit allaturum. illo tam prudenti Senatiis responto res iacile consopita est pes Phili pol Regis lapientiam se humae. nitatem.omnisque timor ereptus Insubribus,qui excitatus necat. Nam pro sto grauibas errori. bus grauia supplica coueniunt, leuibus leuia; nam sicut in grauissimis, molestissimisque morbis imuissima pharma non conueniunt. quod ea magis irritem, quim mitigent vim mo bir sie leuia supplicia ii grauissimis sceleribus iniungantur, fit impunitas quaedam te quasi l icentia ad eadem flaritia . cum ieelestri Dei intelatiores, at non timidiores. si a grauia pharmacalcuissimis morbis adhibeantur, vim uersi corporis salus in magnum discrimen ac periculum coniiciatur. quod ipsum fit in ciuitatu aegritudinibus. c m omni re politica. Impunitas enim fit licen ta sese iura: crudelitis impellit ci ues ad res no ara Sc desectionem. Ponti sex ubi res Mediolan i non succellisset Venetos ad hinc ipsam nouitatem rerum , Miatur,precatur, contendit, ac ope impellit. Sed Veneti vitii, pientes re initatius considerita, cognitoque periculo. in quos erant illa pluri, si tantum acerbitatis subditis ouitatibus inuexissent, cum Neapolis regnum pene defecisset a Caesare ob hane i lamciusam ira Mediolanenses id constanti animo reiecissentquia nollent videri palam Pontifici retilere. neque omnino cum tantae periculo iacturae parere, negotii spem de responsi vel stasit ante pori. tificio oratore diutius quoad fieri potest competendinam. Sed cutum gis magisque in dies insta. ret orator. fit senatusconsaltum. pcoponuntur in lenita variς iententiς. perpenduntur quae inmmoda possent ex eius pertinacis poti ficis sentetiae suae insign itione esti vere, nisi pareatur, qui animo non fatis tranquillo in eam rem p. iam esse apparebat , si sic etiam magis irritaretur. At ex altera parte omnium bellorum misertim im ciuile de domesticum esse occurrebat, per quod vites eri piunt ut rei pab qa d nota porat tam facile se lari, quam excitari; ac tantundem beneuolentiae subditorum popalorum comparabatur illi 3 diifizaltatibus, quae oriturae erant. deuitan iis, qaantum tale indignationis. nam iacilius esse apparebat extemum quam intimum bellum. aediscordias perpopaloriam stadia perferre. Responsum itaque datum est ab eo senatu pontifici humanitatis plenum: sibi videri in impios seaeoEomnino animaduertere oportere ad exterminandam impurissimam haeresina. at in iacultates etiam per inopiam te miserias innocentium filiolam, nequaquam. praecipue eum cutitates hibeant satis pias 5c religionis Christianae catholice obseruantes, neque tanta iudicio tu in seueritate indigentes. Se summa diligentia curaturos siqaῆ prauitate heretica con taminati reperiantur, ut expurgentur ab omni impietate. Pertinaces pro usitata ratione iudicio rum extremis suppliciis affectatos. lniunctum ea etiam sacerdotibus, quibus populus ad expiationem peccata confiterentur. vi sub pena diraram imprecationum haereticos facerdotibus paleiacerent, sed nemo ita est accusatus. Que dum ita considerantur ad pontificias petitiones propulsandas immanium piratarum crudelita, voique crassatur in sinu Adriatico . sed in primis ad Hostiam Tybetinam, ubi piscatores de alii comatures homines capti sunt, te in miserrimam seruitutem a ducti . nam per singulas noctes egredi ad Imolam vique Noabandi omnia percurrunt. Se portum Arimini.atque Senogalliae.& ad fossam usque Clodiam percurrentes omnem oram malitima populantur. Veneti id aegre serentes Christopnotum Canalem mittant,qui magna alactitate cum quatuor rostratis nauibus insecutas multo; piratas captos extremis suppliciis artecit. atque Adtia ticum mare ingenti molestia expurgauiti Carolas interea Gallorum rex Lugdunum prosectus, ut populos illos. omnemque coi troaetitam Galliς Lugdunensis componeret, multos cossceleratos&seditiosos homines extremis suppliciis assueti, urbemque illam. Munmeriam regionem placauit. ad natiorem tecuritatem Sc confirmationem praesei His status arcem excitari iubet. quae ira quatiae num impositum esset ciuitati ne tumestuaretur, atque rebus diligenter compolitis pestilentiae metu in aediscedit . Nam tanta pestilentiae vis per Galliam Lugiunensem classata est, tamque Pestile erarit alpes de Allobroges sevit in Helvetiorum usque fines dc Rhetos peruagata. ut vix quinta pars vis. nominum in illis finibase periculo. cladeque eualerit. Que dum aguntur in Gallia. biremes quin que piratarum ad insulam Sardiniam prosectae, inuadunt nauigium maius Alviij Alineti iam iam portum Calliatam ingreTaram aevi expugnant. sed postridie Ieptein Melitenses triremes &bire me; ipsas ciptiuas. Mai riSi I ri in portum eui idein relacunt cumia agat clade Turcarum piratarum qui pio inate ac deleatione sortiter pugnauetam. Ubi iam aestas aduentasset inter dissices ta

spana Quaesi

tio tetata derraesta.

dent

Pirataruinis

ri Canalis vir

Arx Lugduni

excitata.

343쪽

Historiarum

p .si , te Gallorum,quorum res cum sibi componerentur. alibi in bellum erumpebant .in N i ea P ouin '' ciae hora fere decima nona ad duodecimum Cal. Septembris ad pagum S Zetiam per id ini opus factus est maximus motus terra ac pagi alii linitum tam a . icone ulli, ut portus Ville Prance nriai Ofacilis sit deprellior, bc duo montes at i illimi collapii. qui magnam partem propinquae plati itici Dccupauerint cum ingenti flamina ruin eruptioile, quod quidem spectaculum maxime lior renavin visum est . alibi in eadem regione scilli sunt praecelli montes, de facti insentes profundiq; liratus an

quibus nonnulli, qui cum rumis paulaturi tum collapii .naortiti sunt inedia . cum nemo auderet ob eximia pinsunditatem neque posse opem ferre. Illii a prodigiu non paria terruit animos mortalium, noRlOlum ob inusitat uiri naturae motum. led etiam quia res huiusmodi admirabiles αν. ἡ--ἡἱ terror im pie Naestre non solent contingere nihil diuinitus significantes. Mortuus eis paulopost impetitori. Ferdinandυς Romanorum Imperator, princeps eximia probitate, singulari prudentia, humanitate mori,&lata vere imperat Otia omnibusque praestantii simis naturae dotibus ornatus, dein primis mirifice obseruator catholicς pietatis. eius corpus balimo per u nctum est,& in temptu palatii deportatuin, nec mul to post cum pompa in templum augustius Iulio nae, cuius Tosonium luper puluinare gestebat Scipio Ar ensis, sceptrum Franciscus Lascus reginae oeconomus, pilam Boemiae magnus cancellarius, coronam oeconomus Caesareus; de cuius laudibus lacu lentam habuit orationem episcopus Casurgiensis. nam corpus delatum eli postea surgium, de in suo munimento depositum. In huius principis tam preclari laudem ob singulate studium pietatis de bonitatis cum multa praecia ra&honorifica carmina sunt conscripta. tum fixe non insulta visa ;Maramus sterno Cor dignissimus tuo Marmore in exiguo iacet hoc. sed Iupiter eius Aethereis animam felicem eon dis oris. Praefratri qui orbi claris virtutibus heros. Inil geres inter Luos clarissimus adst.

Maximilianus Romanorum rex iam designatus Imperator Ailestainum mittit virum tractane rum negotiorum gnarum ad quatuor Electores qui mortem patris nuntiaret, L locum ac rem pii imperatorium comitiorum sciscitaretur. Mittit Pucchium de ipsi m virum callidum ad Saxonum s de Sennonnin duces. Philippus Rex un teneret memotia adhuc cladem in insula Men in acce piam, classemq; partim captam de demersam, partim conquassatam cuperetq; illam ignominiam aliqua re memorabili delere.ne prorsus desecillae apparerent maritimae vires, ingentem classem instruxerat , n on solum ut BuyZa oppresta de circundata Mauritanis armis subleuaretur, verum etiari praeterita damna aliqua ex parte resarciret. comparatis igitur centum de tredecim triremibus, in ei h u. ter quas erant quinque Melit enses,decem Sicule, undecim Neapolitanae,ino Floret inpi ex M. Ansyiis, initia Ionii Columnae,duodecim Andree Aurim tres sabaudienses, o Lusitanae,reliquuHispans aec iudis. . tum Onerat is cum quodam nauigio Lusitano praecelsae Sc inusitatς magnitudinis. ac pluribus nauigiis, diuersi generis, impositis duodecim milibus peditum praeter ordinarios epibatas, iubet eam classem uniuersam nauigare in Numidiam Maumetanorum regionem ad eum locum occupa dii , qni iacet Eregione sei e Calpes moniis in sinu maris Mediterranei inter Ceviam de Alcudiam remonii no siue Exilissam dc Teniolongam, ac P non vocatur quod oppidum est munitiissimum luper Ic men. pulo extructum, atque coheret continenti. Non distat permagnum spatium locorum ab umeam pia 6c frequente Abila vocata e ragione Hispaniae; quam prospicit longo spatio in ripa ulterio re . castellii m ipsum inde nomen cepit, quM Hilpam icopulos pegnones vocarunt . Impulsus est autem Philippus rex ad illam expeditionem praecipue suscipedam quod ii lud oppidum esset re ceptaculum omnium piratarum Iuliae Caesareae, omniumq; litorum Mauritaniae prope ad Numi diae, unde ad Hispanorii nauigia diripi eda Sc deprςdada quotidie erupeoat. qtiς veli Belga vel alii nauigarent ii ι vlla regio maritima ab illorum incursionibus tuta relinquebatur. Huic tantae molestiae de medio tollendae prςiicitur eum praedictis copiis & classe susumus imperator Garaia te Girris sum- tanus Petri filius, qui cum classe.militibus, commeatu. rebusq; aliis necessariis instructa cum multismus Hassis Italis Hispanisque proceribur ad illam expeditionem nauigat. Egressa classis e portu Malage selici impera o nauigatione usa ad Complutam applicuit . descedit pars queda copia ita qui locus distat ad quindecim milliaria a P nono reliqua pars circiter tertium idus Sextiliς sese P noni oppido maneost taliubi prima illuxit. piς pollea exponuntur. tormenta inter corbes terra oppletos incledibili oriaritate diriguntur. castellam acer imie terra mari q. oppugnatur, tanta industria, tantaque diligentia, ut non modo nulla hora,sed neq; ullum temporis quidem momentum desenlotibus bd Oppidanis concederetur adquietem. aut ad reparandas vires, cum expugnatio ingenti celeritate indigeret. o tequam coueniret subsidia. Magister negotii tormentarii dictus erat lo . Andreis Auria. Aloysius Olorius copiis in regno Neapolitano conectis prςficiebatur. Sanctus Leua Hil panis e regno Neapolitano de Sicilia educllis. Opinius Vitellius castrorum magister. at o ocius dum locum ad expa- gnationem explorat globo laniatur . eiscinam est autem per illam copiarum diligentiam ut die te tio Mauris ac Turcis defensoribus oppidum delerentibus ob nimiam molestiam . illud in potest tem Christianorum venerit quamuis trecenti Turcae con au sint ipsum defendere, qui pertinacite re non ea- pugnantes partim trucidati lunt, partim capti. nam per alliduas verberationes. irequent qua pius. ruinas, Sc acerrimos conatus aliis distagientibus, hi soli resistere ausi sunt. Postea nullo interiecto tempore captum oppidum munitur, reparationibus ubicunque plostrat uni. euersumque esset vi tormentorum resectis Se excitatis, ne tacite posset ab hostibus recuperari. clesiis itaque oppido egregie munito rebus omnibus necessam si atque optimis praesidiis Hispanis, erat abnauigatura.

344쪽

Liber Quartusdecimus. HI 3

ini accedentibus ivali Pegnoni subsidiis pretium comittit . at Tureae ad aquam usq; Hispanos

persequuntur ceciderunt. tamen in ea pugna quatuor tantum Hispani. ex hovibus plures sexcen, ii clauis abscedes e litore. videt ora maris sinitima tecta esse inuitatu Mauro. qui ad arcendas viro Hiij anas undiq, cJstv xerat. Hic ielix clalsis successus quatia let: tiς Hispanas tantude, vel et ili plus indignationis Solimano ait ut it, qui grauiter terebat. ac pii tabat prope incredibile Philippii ausum in se maritima loca muniti illima expugnare, ac res tuas molestissime infestare, cuius paulo ante elasse tam turpiter profligarat, atq; tot insignes duces vel trucidarat vel ceperat. no enim fulta tu putaratu auderet de maritimis viribus cogitare intra tam bretie tempus. nedia tanta classe no posse instruer: Peride fere tempus Sampetrus Coritis dux veteranus. ac rei ubellicam peritissinius,stim ineq; autoritatis in Cyrno insula, ut quis ianam acu laude diu Gallica stipendia meruisset, ubi res compolitaetitissent inter duos potetissimos Christianoru Reges, iam si Oi licere ratus quod reliquii esset vitae pacate , tranquilleq; in patria degere, iecerat fundamenta magnitici de ingentis palatii in Cyrno intu- lla. dc qiiasi ad tuitam Q am munitionis erexerat. Nam aduersius omnes Turrarum Sc piratarum ci incursiones tutus esse volebat, quibus illa inii ita plurimum intestatur. at Genuenses audit Qrma I' munitionis, veriti Gallicarum partium studiosinucis potentiam.& peritiam rei bellice, ne per insidias illud fieret aduersus uniuerit: in iiii ς libertatena, per senatus iis ultum aedifirationem impc- , elitam. diunt, ilibensque palatium deserere. Sana perrus quod plurimum auri in illud ςdificium absumptisset, periniquum sibi videri inquit expectatum esse silentio, ut maior pars sumptuum colaticere tur, deinde absumptis tinnultet pArmi; s omnium Id perior una laborum militarium iam prope senem ad inopiam rerum omnium redigere. petit ut impensa pecunia sibi ex publico dissoluatur. sta ione, sarenuunt Genuenses id equum videri, quia nemini priuato danda est tacultas erigendarum munitio, petri,& G num inconsulto principe. Sampetrus egerri. ne terens ita pecuniam sibi p reptam esse, seque ad nu sum. miserriniam senectutem ita perduci. ubiqtie de Genucialium nimia crudelitarc&auaritia conqiloritur insularum plerisque, qui plurimum eum virum amrbant. illud perindignum videbatur, si ne- qnetiris aedilici js potiri sineretur, neque diublueretiir precimii, quod a tyrannide non valde abhorrere apparebat, cum neque in insula tuto aperie habitaretur, iam te esset expectandum ad impedieram dum ut magni iumptus iacti ei sciat. Communi igittar consilio concordibusque animis coni pirant multi inlulani ad Satrapetri detensionem, partim quod odio simia esset plerisq; eius rei p. imperium, cum omness libentius pareant opibus. nobilitate, potentia. sapientia praestantiori bas, quam propaparibus liis omnibus; partim quod Cymenses plerunque suntlludioli rei una nouat mn,atque putabrytie Gai lica auxilia ad illud negotium habituros, quia Sampetrus Gallica stipendia honoris bce diu meruit Iet . illo igitur cosilio multos Genue sies inuadui repete, inlitiq. tale opinates in insula

miserrime trucdat. resistere conati Sampetro magna viarinatoria superatur. Sampetrus postmodo portu Philoni ucapitatq; Corte oppida propter annonar penuria;qtra Cyrnesiu deiectione de clade suoru audita Genues es multos Italos ac Germanos cetutiones miri ut ad colligedas copias. impetrat per literas Lauretii Figuemae viri Hii pani a Mediolani praeiecto ut liceat mille de quingentos pedites Inlubres colligere ad eius insule auxilia de conseruatione. Interea Fiacticus Iustinianus cli centu equitibus. loano Blacuscu trecetis peditibus in insula obuii ficti iasin ulliς copiis Sampetri Cyme. 'Nῖς sis praeliu communi in quo duo p lecti cohortiti cu cecidissent, reliqui facile iunt in fugam versi. ii sunt plures quadringetis e Sapem militibus. in reliquis prςlijs leuioribus, quae seque ter excitabatur,uem per sere inferiores recedebat Genueles ob sinputare cognitione . qua habebat Sampetrusno modo regionis, sed etiaretrahedi copia . bi Opus esset, leui tuq,cerialia inu, M lepori, ac ioci,in peii odiu in quo hostis pollet utiliter invadi.& omnis rei belli ut uno verbo uica cuius peritia adiuvabat ani- quaq; flevimus Cyrnesiu quibus molestu videbatur Genuc si uim pertu . Sed inutile est praestat tu tu unaquaq; ine magna iacultate viro tu ingenia leuibus de causis in te irritare, cu multo maiora incommoda qua sperabat, est hibeuda per Sanipet tu experti sint in insula Genueses qui poterat sine periculo paruis silmptibus re io . ponerαGeii uelescotri ne i fututa hyeme validiores fiere in insula vires hostili curat, ut Io. An dreas Auria cu viginti triremibus stibsidia uehat initi lanis copiis que cu duobus mi ilibus ec qum gentis Hispanis appellentes trecentos Germanos de Italos exponunc in regionem Manimorum, α quatuor muralia tormenta p secto Stephano Auria ad portum Philolaium expirgnadum. GaD . et a Toletanus regiae classis summus imperator poli captum P nonem dimissis interis nauigiis in suas istationes, ipse cuni Hispana classe nauigat in Hispaniam. At vero res Piceni non patimi do metilicis calamitatibus de caedibus interea a siligebatur cum plurimu terroris de trepidationis ini 'ς Picenctum est et iis finibus, quoniam initio sere anni praesentis plures quingentis exulibus in unum con- φ p μ λ μ uenerant homines plane maletici 5c sicarii N inhumani, qui propter homicidia δe la cinia M va- '' .ria sceletum genera fuerant pe petiit exilii condemnati, de extra fines pontificios per legra eiccti Asdurum ei

Hi ex coni potito per noctis obscii ritatem in Asculum oppidum nobile Picent iniradunt, ac mul' piuiri ab eiutos obuios trucidant. ad inimicorum domos singuli conuolantes priuata odia cxplent nulli vel tibii, dueest, ut, vel aetati parcentcs. Omnia bona tanquam hostium diripiunt. Sic exules Asculo perno. Maiialeo. tem potiti duce eius expeditionis Manaico viro ad omnia facinora prompto& intrepido, l: b re ac sane metu per regionem di currentes . facientesque quotidie varias incursiones obuia quaeque praedantur ac diripiunt resistentes trucidant. praedam multam in oppidum comportant. Taniorum scelerum ultionem retardavit aliquantillum stultoriam Sc furioitum quorundam Coturatio inh0minum dc mentia 6c impia coniuratio, qui pene innocentissimum Pontificem ipsi ni o in pontific. inpresserunt. δί venenatis pugionibus erant trucidaturi . Dicuntur enim vel insania & sur ςra

Ie . vel phanaticis spectris , de a maligno daemone impulsi Tadeus Manlredius eques Polli Zgo.

345쪽

316 iustis Historiarum i inius5c Antonius Canusinus& Benedictus Accoltus de Pro per Pictorius & alii quida inciput poκ

tificis conlucasse, quem uatenicere decreuerant cum publice daret audi etiam, simulantes porrigere chirographiana; ac priinu percutiendi locum Accolius sibi depopol cerat. Nam sibi persuaserat, sibcut reliqui tam tedae contui attonis socii futurum illo pontilice trucidato ut ponti iis diuinus, sanctus, angelicus, diuino amatu coin pullus cum magno Christianorum consensu Romam conuolaret, qui mox esset futurus monaicha, de totius orbis terrae Imperator . His addidit Accoltus tibi ius csse remunerandi tam praeclari iacinoris conscrinia adiutores, nisi haberent pro magno praemio totius Christianae ruit'. sanctitatem.& noue vitae retormationem. Descriptit igitur in chirographo suo adhortationem. qua hortabat ut Pontilicem ut dignitatem pontificiam ultro deponeret. quod nisi statim teculet, atque concepto in sua mente pontilici ultro cederet, mortem minabatur. Pro tantis ausis singulis adiutoribus praemia ingenua iam nunc promittit: Antonio Ticinum v Dem 'ix sio bem, Pelli agon Po equiti Aquileiam, Tadeo Cremonam, aliis consimiliter alia. Sed antequam su-1M'- ς ς ς icipiatur negotium addituri celeri s elus, nam cum oportere putarent se prius a pectatis expurga-P'R ' ri, qua facinus aggrederentur, caetera delicta conlitentur sacerdoti, parricidii mentio nulla ni . hoc animo.atque hoc tanto scelere in animo retento tanqua pio te lancto facinore . eucliaristiam impurissime admittunt. Accoltus postmodo chirographum porrecturus pallens exorta repentina trinpidatione corripitur, neque iacinus audet aggredi ex eo nata est inter coniuratos con trouersia, donec rea Pelli ZZatio patefacta omnes capti sunt. te in quaestiones traditi, ut sua consilia, & a quibus impulsi tantum facinus ausi essent, aperirent. Alliciuntur etiam lollicitanturq; ingentibus pollicit tionibus, ut patefaceterat a quo inducti hoc malest. tum sulcepissent, cum nihil per tormenta extor queretur. si neq; supliciis, neque prom istis induci possunt ut consiliorum rationes bc autores vl .los proterrent, neq; vllu certia apparent habere lure temeritatis ac dementiae fundamentum. Quin etiam Accoltus petridiculum rei pontii in dedit. se locutum esse cu angelis, qui ad illud facinus essent adhortati. na profecto admirabile est tantu deminitae in animos hominu aliquando contingore dc prope prodigiis simile. cudeliria de sutor oc dementia vel phrenesis omnem rationem atq; rectu consiliu cxterminent. caeterv impurissimi homines oc conten tanti sceleris extremis suppliciis flecti lunt, ubi per urbem attracti fuissent ab equis cu alligatis ntidis pugionibus . vi Accoltus inter vel ipla grauiora tormenta semper ridens discruciabatur. liquido appareret potius per insignem dolim hellebori torqueri oportere, quam per solita impurorum tormenta. Antonius Canusinus tamen Nicolairaboli equitis mileticordia Se studio occultatus e lato periculo euasit seq; itiga post naues seu modo in tutum recepit. Eadu fiut Romae, urbes Hesuetiorum fisus renouant cu Gallor a Rege ijsci iis , ed dem conditionibus, pactionibus, institutis, quibus cia Francisco Rege coniuncti sunt anno a partu fidus eo po- Virginis i 7 ι . Ut quotquot vellet pedites illi Regi ad omnia bella concederentur,at nemini illotu nunti praeterea aduersus regem militare licitu esset pro quibus rex promittit se sexcenta millia coronat

Ioannes re Isi ad certu tempus numeranda curaturum. In Pannonia post mortem Caesaris. Ioannes Valuo

Titi Vlu-niη da Traiylvanie. lui creatus fuerat Rex a Solimano, de Rex appellatus. regna illud ad se iure haeredi, pr* tatio pertinere arbitrabatur, quare solutas inducias ratus per mortem Caesaris miro silentio ad occupandu Sachmar contendit . est aute Sachmat Oppidum iii finibus prope Pannonie inferioris siue Traniylvaniae positum . quod Caesar Melchioti Balasso propter res praeciare gestas dono concesso. rat. illud oppidum paulo negligentius custoditetur, paucaq; haberet presidia, sine puluere dc san ibis '' Ue ginne repentino regia tu copiarum adventu occupatur. Transylvaniriorem & lilios Balassica piut, pie glande vulneratus aufugit, quod vulnus tamen mit leue captu est autem oppidu per haneat lcm. quo tempore armental blente pascuis vel peri redite. milites Transylvani misti cu armento strata-ema M a sergo insequemes inagnu puluerem excitant consulto, ut eo tanquam nebula tecti ab oppida- ius proi picition pΟIIent. ubi propius ventu est,in portas impetu facto irrumpunt ex armetatis armati ad portas procurrunt. ponte ac portas occupant. obuios trucidant. Omnibus ita animus conster natui tam repentino dc inexpectato casu, vet eadem alte Traia lylvani continuo in arcem irruperint nemine fores occludente, cu visa ebet In armorii cςteroquin inexpugnabilis. Balassus acceptam Debretentu iniuriam omnino ulciscendam ratus aliqua ratione collectis nonnullis cohortibus Debre Zenium ullum. Pannoniae inferioris pagum, de non ignobile emporium succendit initentos omnes in pago truci dat. in lubditos Regis omne odiu coni tertit. Traia lylvani vites tuas adaugedas curat collectis qua tuor Turcarum illibus tribus Mylorum teptem interiorum ac superioru Pannonu, que pie accedebant ad quai uoid ina armatorum millia, cii semper tamen succrescerent noliis accedentibus auxiliis. Deinde captis N direptis Hadado 5e Atia uato oppidis Panoniς quormida regaloria. pio Atiauarum. regulo, uxor ac filiis A tiauari mox Vnguas u cingunt obsidione. ibi repente scalis moenibus admoHM du Vn iis virtute Se vigilantia Germanorum prelidior uni repelluntur ; erat enim in prςlidus Parchmle-ς -- - RP' riis vir impiger, 3 rerum militatium apprime pertius. na tanta imuic virinq; dimicaru et . t uc u fuerit certamen. Verunta me ex inuadentibiis multi cssi sunt at pauci ex oppidanis. Allecti sint

Traiyluam ad illa conatu, quia Germani abstinuissent a pusna ubi primu pauci Trasylvani adiit et ad explorada. recognoscendiaq; vim oppidi. Ast ubi multi Trasylvani inuasisent lata in eos repente effusa vis est sermotu globor v. bc procella glandiu ut amissis tete quatuor millibus hominu obsidione soluerint consternati 5c debit itati tanta suoru iactura. Maxintilianus intelligens vires regias in dies succret re, multaque castella Pannonie pro arbitrio occupari , quamuis anni tempus non patiebatur magnos fieri apparatus.quia ia hyenis e set propinqua, tame copias colligit satis validas circiter decem millia peditum, &duo equitii. Id autem fiebat quia populi plerunq; tortuna Uctrice propcnu maxime sequutur, nisi occurratur mature, atq; castella no ta facile postmodo recuperantur

346쪽

Liber Quartusdecimus. 3 I s

nuper diligentiam . quam facile per socordiam & negligentiam amittuntur'. His copiis praeficitur cist summo imperio reru militatium Lazarus Suendi dux strenuus,&Omnis disciplinae militatis peritissimus. cui in castra accessuro datae lunt illae copiae & octo muralia tormenta Iulio naattracta. additi sunt lintres ad pontes faciendos quibus Tibiscus traiiceretur . est autem Tibiscus fiuvius Dacorum non ignobilis, qui ortum, isntes habens in Carpatho monte, ac per Dacoria rosione delapius, emq; ab Iazygibus Metanali itq; diaerminam ladem alluens vr in Tibi icu ab ip Io lluuio vocatam cum multa aquatit copia denuit in Danubiu. Suendius cia suis copiis ad fines I anomae proiectus decernit prunum ommu Toceii oppidii inuadere quod si tu est inter Tibi lino Ruodrogium fluuios quod quide oppidii solo naturae situ erat munitu, at no ulla ducti industria, O sola haberet munitione e gleba erecta cu quibus da pio pugnaculis. na ita situ est inter paludes Maquas suuii,ut nullo pacto, nisi aquae eer acerrima hyeme conglacientur possit obsideri .aut expugnari. Illud oppidu mortuo regulo, cui suetat a Ferdinando ob res praeclare gestas donatu. ad filia iure haereditatis perueniebat. qui in tutela Prancisci Nemet hi relictiis fuerat, de per fraude Neme. stipatrimonio priuatus.na Nemeth partibus Ioannis Regis studens oppidii illud Trasul uano restituit. factus deinde certior quod Suendi us ad eam obsidione anima intenderat,& ia castra n out se set uxore cu pupillo. oc omnibus suis rebus ex oppido tiasmittit intra fines Transylvanos. Suedius

ibi politis castras non difficile nactus est expugnatione i qm cia tormenta aliqlia diu diverberassent, neque tamen reparationes prosternerent, per nocte ventu est ad latcula. Oppidani egressi prosternentes aggere magna virtute inuadunt. Multos trucidat, plures vulnerant. led tanae obsidentiu virtute ac Brtitudine in oppidii includutur. oppidani cognito periculo.quod imminebat, postulant colloquii ficultate id nacti agunt de deditione petunt ut in fide amicitiaq; obside tui accipiantur. illud curenuisset Suendius scalis postea oppido admotis per vim armorii potitur. Obuios quosq; trucidat. reliqua erat arx, in quam Nemettius ipse se incius erat hanc magnis viribus inuadunt obii dentes. at defensores Nemet hi quada animi fiducia, virtuteq. sua infirmati pugna diu fortissime sustinet, cuNemethus nullii strenui ducis osticiu prςtermittens modo huc. modo illuc accurreret ad animos suoru colaffirma sos. Inter haec Dissicia sorte glande traiectus occubuit. Deseniores arcis morte sui ducis perterrui agunt de deditione. qui excepti sunt in nde a Saendio illa conditione ricii solis vestiabus Mensibus ex cederet ex arce Nemethi cadauer mistiam est ad uxore ut sepclireturuitq; multa spolia inuenta sunt in arce. I tu est deinde ad oppida Set enlehinia ditionis Nemet hi, quod sine praelio venit in Suendii potestate. At vero Turcat nonnulli ela exesit ex oppido Senolgio quod no natabili distabat a castns Suendii ad vires illius explorandas. Hos Vinuditae praesidia monita per explora Iotes inuadut.certaturali quadiu. Turcae deniq; fundutur ac fiagant unquida Uinundria capti addu-l cuntur. ExuS qui8IOfugerant,cς si sumsere trecetia praesidiis Bregetianis. lo. cognitis selicibus Mat xi miliani successibus cia censeret se non posse commode Sachmar defendere iubet illud oppidum

i fiammis abluini, post quod facinus praesidia per occul tas vias aufugiunt. Id ubi rediisset in potestate Suendi j iussum est refici Ac instaurari. Suedius Tibisco flumine traiecto per unius diei obsidione Erdeo oppido potitur,quod Ferdinadus lypius optauerat in sua potestate redigere ob multos prouetus eius opuletissime regionis. Tata vis est ibrtunς in utra parte inclinauerit cuius nutu omnia Ppe mortalia iacillime sequuturi Turcae hos felices Suedii successiis ieedi edos esse arbitrati. magna copiaru manu colligui, Curtaq;properant, ut coiuctis castris cuTrasylvano possent Sue dio resistere. Sed lata erat Danubii reliquoruq; fluuioru inuum ut illud fieri minime posset.cu flumina excreuissent propter glacie retardata, atq; initimescetia latopere. ut omnia finitima in lacusi amplis limorsi forma stagnat ci atq; tata fuit vis frigoris, taq; atrox in illis regionibus, ut multς sere perierint Maura mortuae inueturentur. , & qua cla in faeno occultatae ubi deterrentur ad igne viderentur propei extinctu calore naturae resumere. Tanta mole glaciei omnia repleta sunt, ut in ver futum ubi lique fieret. eanus ubiq; at non fluuiora stagnat tu aquae apparuerint. Venerat legationes interea Poloeniae Regis ad Maximilianu,que res cuTransylvano coponere niterentur. Docent Polonu rege grauiter serre hos belloru motus. no posse eu tege deelle Io. Regi nepoti pro astinuatis vinculo, ac non iungi ossicio amici dc coniuncti his rebus coronendis. Sohmanus qui i ege Pannoniae appellauerat Ioanne, eumq; copiis, bc sumptibus,&Omni auxiliorii genere sustet adii decreuerat.quod illud summis viribus moliri, Sc non paruis copiis constituerat dat opera vites prorogetur. du ipse faciat bellicos apparatus, qui certe magni fieri commode intra breuit limu tepus non possunt. Marcu itaq;Zi biniensem mittit ad Ma imitianu, qui magnis itineribus Iulio na peruenit.ad n illus petit Soli. mam nomine praesente adhuc Polona legatione, ut pacis conditiones inuiolatς seruentur sicuti seruantur ab iplo Imperatore Solimano.quae tactae stabiliteq, suerant cu Ferdinado felicis memorie. Hac ipia de caula missus est 6c Battor Georgius a Transylvano, xti procuraret pacis conseruatione. Verunta me omnes hae erant tallaciae dc attes subdole ad an imu Maximiliani a necessariis apparatibus retardandia, aut etiam retrahendum, quς fallaciae partim intelligebantur iudicio ipsius Maximiliani, partam retegebantur per lueras Suendii. Veruntamen Maximilianus ne ridereturipse autor belli, atque viuucriam viam paci & tranquillitati illarum regionum occlusisse, iubet fieri pro . mulgarique edictum. t Omnia praesidia suarum munitionum abstinerent ab iniuriis in Turcas inserendis. Tur contra dum agitur de pace Iuliobone.abstineti irque ab eorum finibus infestis dis,du honestae coditiones stabiliantur, multis incarsionibus fines Illyricos Scagru Iulς populatur. Napurpuratus Tibisci eo cum sex armatorum millibus irrumpit cum duobus muralibus. No loca pestribus tormentis. Deinde ad oppidum Pancoram castris politis illud diverberati per vim armo

Laratus sue dius summus copiaruDux Dibisci st. deseriptio Toccei de scriptio.

seretseli infi

Frigoris vis inusitata.

strata gema

Tureatu da

pararentiucopis. Panco tra eap

ta petii de a

347쪽

Historiarum

Equi eur

trocinia.

LurAlis quis fuerit. Polonis seditio de resagaci

Danei es 4 scriptio ta

tis quae videbamur factura faciliorem Iulae expugnationem. ad se liciores progressus animum intedit. nam sicuti corpus humanum cum purgandum est. Di te illud iacere oportet. ut ait Hippocra tes, quo maligni humores de urram. ita Turcae. qi cm iocum opugnare cogitant, praeparant ad obsidioncm Occupatis ploximis qui bilique. In stra avi cm Tiamylvani temper recentia conueni bant auxilia. Eadimi contra pacem fiunt a l urcis. Nicolaus Sirmus Metia barris siue Ligheti Oppladi praesectus necessarii, de causis ad Maximilianum tuenderat, quo lepore Iexcenti pedites ex Oppido egressi atq; inagium hostilem incurrentes circitet ducunto, Ralcianos trucidam ac duos cenotri cΝ capiunt. bcd enim cum in mi piaeda onusti triumphanteiq; redirem in oppidia i a repente a diacent i, Turcis inuadutitur ut in fugam versi omnes in molena pecudum trucidati sint a Tuccis vicialibus x ictoria praeter duos.qui cladis nuntii eua Ierunt per ingam . Suendi us lummu studiuadhibet bachmati oppido muniendo. quia illud plut imum commodorum esset ad id bellum ali, tur una; qui d ubi ad satis honestam defensionis rationem perductu est, praeficitur Sachmarensibus praesidiis Eoiuius Maget . cui uir unctu est ut cςtera, quae spectarent ad munitionem perficienda, exequeretur. Ipse Suendi us csi reliquis copiis Cassoviam contendit,quia verebatur ne Turcae illam biidelem, ut admonitus tuerat scr exploratores esse illoi u consilium. led quia iam luccreuissent hostium vires paulatim, petit ut tibi auxilia submittamur: cuius castra paulo post aucta sunt quinq; cohortibus peditum Germanorum prasecto IO. Bernardo Roteneo.& quinq; muralibus tormentis. Equi tot menta trahentes propriis notis inustis sunt insigniti, ne mali de inutiles per fraudem aurigarum bonis submitterentur. Quς dum aguntur in finibus Pannoniae dc Illyrii, neq; a Sarma tiS quidem cessabatur, cum assidue prope inter illas gens in pugnetur modo pro principum dissen si nibus. modo pro latrociniis de suriis. nam Scythae in finibus Tauros thatu bc Dardaniae a Polonis inuaduntur. multique trucidantur ubi multi proceres Poloni cum magno equitatu vires in unum coniuxissent . inter quos fuit Palatinus Bussiae cum quatuor . Osiniuscu tribus millibus eqvuum. qui omnes ad tredecim equitum millia accedebat. litud factu est a Polonis quoniam Scythae primi de more eius gelis, quae vicit ex rapto plerunq;. irruptionem fecerant in agrum Polonorit,multamq; pro amabegerant. Ob eas incursiones distributae sunt ingentes copiς in Taurosic tharum de Dardania regionem; que cessantibus Scythis iusse sunt in unum conuenire, cum accederent omnes equites demum ad quadraginta millia. magia qi esset peditu numerus, ut variis e patribus uno tempore Molchouitarum regionem adoriremur. Sigii mundus Polonoru rex cu ad Uilbnam per illud tempus accedere decreuisset exorta pestilentia in illa regione, coactus est muture consilium: quare Variouiam versus iter capiens ad Penouiam se conteri. Neq; illud sane silentio praetermittendu duxi, quod tereduceii ex iis militibus, qui Iuliae Ceiat capta fuerant,captata . portunitate ad Chium intulam, que est maris Aegae inter Samum de Lelbum adiacens Ioniae sol, uendarum compedum arte pilus cognita cum essent cathenati ad transtra per noctem dormietes Turcas epibatas aggrediuntur.Trierarciaud nonaginta Turcas trucidant ablente Luet Ali,cuius erat triremis nam LuzAlis luit vir Grecia ui a Cnrissiam, institutis ad Turcica det ciuerat, non religionis quidcm Turcice desiderio. sed dignitatis 5c potentiae. quam facilius apud Turcas, qua apud Chri ilianos le ccinsecui uru arbitrabatur cu vero triremis esset noua.dc eximie bonitatis Christiani circiter triginta Turcas captulos auehentes qui remigantes adiuuaret felici nauigatione usi ad Mesianam Siciliς nobilii simam ciuitatem intra nouem dies appellant. at enim Solinianus inter eas cuMaxim liano dii sicultates tribui si petit, quod a Ferdinando patre sibi dari consueuerat, cui uice rei legationem mittit Iulio nam. Poloniam vero non modo res extetne. bellumq; cu exteris nationibus luiccp: u intestabat. sed etiam intimς familiaresq; discor .liae. Quippe cum haereti tu numerus in dies luccresceret,acerrimusq; morbus haereseos magis magisq; ieiperet omnes erogationes in pauperes cessa: e. Prouentus bc redditus tacerdotibus ac monachorum iam illis extorqueri. leges antiquari. episcoportam, antistitiamque plerique commodis inhiare illa capientes heroicos proto te boni Ne pii 5c sancti homines haberi,qiii studiosius catholicos insectarentur, opprimerent, asi ligerent. illo morbo contaminati erant regii etiam senatores, quorum autoritas plurimum ob rat catholicis partibus. unus e s enatoribus regiis fautor erat aequitatis de rcligios brum desenior Pe. truSMIZaeus cuius ope omnes Gelesiastici ordines recreabantur ac iustentabantur, cum acerrimus esset via aduet sus omnia pericula religionis. libertatisq; eccletiastice destia loticuiusliberalitate refocillabatur omnis sacerdotu de sacris initiatorum caenis. Illis ad Pontificem delatis e vestigio coni cripte liuit luere ad Poloniς regem dc ad Baraeum, quibus Pontifex regem hortabatur ut te ligionem . quam incontaminatam a maioribus accepisset, defenderet; cum nihil magis regium si,quam diuinum cultum verumdc sanctum pro viribus coseruare ad Barzeum scribebatur, praeclare illum et se facturum, si optimam illam lententiam seruaret perpetuo , quam hactenus te nia liber, atque perfisteret in eodem consilio ut veram fidem sanctamque tueretur . Nam cum aliae pler que cuinates eius regni nouam religionem essent complexae, tum Dancica. quq urbs est optilentissima te frequens ad mare glaciale sita ad ostium Vistule fluminis . ubi in ipsum ea imm ingreditur. ita eas leges imbibit, ut omnino reuocari ad catholicum cultum non possit. nili cum deus misertus earum gentium ad lanam veritatis cosnitionem ipse retorserit menim legitus pontificius ad eam urbem esset accessurus, ut res religionis componeret, primum non est admissus. Sigismundus illud aegre ferens non multo post iple Dancicam accedit. in urbem admissili, legationem siue nuntium, ut v nt. introducit. Quosdam primarios ciues in inrcere tu,

bet detrudi. qui seditionis fuerant auctores. Sed ubi rex deinctu fuisset digressus, rursus insurgente multitudine latrauo tacitur. carceres aperiuntur. legationes mittuntur ad regem, qui iam aberat iter

348쪽

Liber Quartus declinus:

iter quorumdam dierum . inquiunt legationes ad regem admissae velle Dancitae ciues suam ani. marum esse dominos,& arbitros. in ius quae pertinerem ad regnum, salutem dc conseruationem Regis pro uiribus curaturos: at si vellet religionem antiquam M pontilicia s superstitiones de-dete, illud fieri non posse sine armis. ω vitam, facultates, patriam ad defensionem paratas habere. similiundus hoc nuntio insigni indignatione captus una cum suis consiliariis perpendit quid agedum sit in hoc negotio. Visum est plerisque opus esse dissicillimum urbem opulentam dc praepinterem vi expugnare propter religionem p serum in illis regionibus . bi periculosum erat ne pluribus ob communitatem haereseos in turgentibus attrocissimum omnium bellorum illud excitaretur.sibi satis videri oportere quod ab Obedientia regia non desciscerent multis grauioribus praese tim instantibus negotiis. Nam fines Dardaniae stequentibus incursionibus vexabantur a Scythis, quae vis narentur Poloniae rex colligendas este vires statuit hac ipsa de causa, ut diximus, in varia loca Dardaniae&Tauro scytharum diuitas. ea dum vexant Poloniam variis in locis erupentia germina haeresium, in Gallia quoque non cessant de religione contentiones M prςliae cum temper noua auxilia virinque pararentur. nam Condaeus, Amiras, Sciatilioneus Cantaororum r gina, Ande latius aliique insignes proceres Honottae factionis comitia indixerant. iii quibus actum est de alciscendis auxiliis, de rationibus sumptuum in bello faciendis, de de mittendo Andelotio in Germaniam ad colligendas copias. Perturbabant in Italia magnopere animum Pontificis post patefactam tam periculoiam stultorum coniurationem, dissensioncs coortς in Tridentina synodo inter duos potentissimos Christianotiim Reges, utrius orator Regis honorificentiorem locum obtineret ac prccederet. Nam Rex Gallorum insignem sibi fieri invitiam, de non serendam ceniebat, sicu priorem locuo tot annos ipse obtinuisset, Ic antiquissimus atque Christianissimus Rex caeteros omnes Reges anteiret nobilitate, potentia. dignitate, iub cuius imperio quatuor Reges, bc triginta ac duo Duces continerentur,qui multa praeclare pio Chrissima fide iccisset, qui diuinis miraculis celitus suisset confirmatus, nunc cogeretur Philippo nouo Regi cedere. Imperat igitur hic Rex per literas suo oratori.quem assiduum Roinae habebat, nisi per antiquus sibi Ge usitatus locus publice concedatur apud Pontificem. x caeteris honorificentior post Caesarem, vel siquid iii huiusmodi negotio in nouetur. prs ter id unum, si legatio Hispana scilicet excluderetur,vii continuo obnuntiata perpetua Galliae ab apostolica itae abalienatione Roma excederet . Ai contra Iubetur Hupanus ora. tot nullo modo perferre, si concederetur Gallico Oratori ut pnaecederet; atque omnino vel honorificentiorem locum post L .aesarem procurat et, vel certe parem Gallico dignitate. Contendebant is circo,enixeque demonistrare nitebantur Hispanas parto complexi regnum Η.spaniae antiquius esse nobilius Gallia. quippe quod Hii pania caput sit Eui Opae, quae post ruinas, euersionesque Gosetorum ac Maurorum apparet rure disere redire ad pristinam auitamque dignita: em. Nam eius prouinciae Rex. quae prior Christiana fide complexa cst quae plura beneficia in Christianam rem p. contulit, quae latius imperat . quae digniores Regis electores habet. iure optimo locis omnibus & te pinribus dignitate praeccdcre debet. At Hispania per multos annos ante Gallos complexa est Christianam fidem , multaque bella per noningentos sere annos pro fide Christiana aduersus harbaras de immanes nationes gessit, multasque ciuitates sic belli colos populos ad Cluistianam fidem lanctpque Romanae minitae catholicae obedientiam compulit, cum Galli Reges cotra perdomitis & su biugatis tantum finitimis Christianis nationibus tui regni fines ampliauerint; qui cum semel potificem defenderint; mox Phristianissimi nomen sibi sumpserunt. Quod vero ait in et ad dignitate electionis, contendebant Hirpam post clades de lanulates acceptas a lauti, Hispaniam fi isset uiuer Iam in duodecim regna diuita, legemque ipsum Hispanum ab his elegibus fuisse delectum. cuRex Galliarum contra non quidem a regi ous ted a Ducibus totidem delectus fuerit, qui cene me.

tunt inseriores dignitate. Nunc autem cum res ad unum redierit regem. Opus et se ad integritatem, prioremque statum rem redire cum hactenus non extincta quidem ted in multorum amplexu cinsopita quondam modo tuerint quare dc antiquior & nobilior etit Hispanus Gallo Rege celendus. His addebantur vetera iura Hispana in regnum Galliae, dc recentia praeterea propter Burgundiam familiam, cum tamen Gallus Rex contra nullum ius habeat in Hispaniam. contendebant rursus Hispani Gallum regem neque unctum esse, ut asserebatur, neque lilia diuinitus accepisse, sicuti Rex Hispanus accepit crucem rubram, neque titisse legitime Christianissimum appellai uiti a Pontifici bus. cum solus Imperator I 'umus sit dispensator dc largitor titulorum. Quibus accedebat ampli sim a Siciliae Neapolim; regna,de tot opulentissimi principatus.& Itidiatu.lioutq;orbis possi illo.&tanta imperii amplitudo, ut Rex Hispanus dignus potius qui imperatorio nomine insigniretur appareret, qua cui Rex Gallus praeserretur: quippe cu tituloiu dc imperio ruamplitudo Bd antiquitas atque opulentia non parum faciat ad dignitate de praestanti plbru Regum. Scribit praeterea Philippiis ipse ad Pontificem nisi coueniens locus suo oratori assignetur, se non oratore modo,veru et i 1 omnes sudisitos Roma euocaturum. Monet oratore ut primu locu procuret a sinistra Potiticis, culocus a dextra Cesari coueniat; ves Gallo si absit Caesetis orator; que locu si obtinere non possit,aut si cotra suisset peton uti tua ratifice, iubet no Roma quide excedere, sed iaO amplius tanqua oratore regiu negotiari. His eque validae tones a Gallis defensoribus, si no superiores aduersus Hispanas afferebantur, quas cia non potuerim assequi ut cupiebam, malui siletio inuoluere, qua imperfectas ad posteros uasmittere, cum alii Qtiptores illud emcere possint. Consimilis contentio inter Flo tentiae Ferratiςque Duces versabatur, quoniam alter per qualdam occasiones prima locum sibi debeti putauerat . at alteri legitimum videbatur perantiquum gradum honoris & auitam possessio nem conservare . ac ius eius rei publicae retinere, quς lem per sine ulla dubitatione ues

gation I. COtrouersia

de praeceden

tia inter Hi

spanu& Gal

lum reges.

lateret Galli

nu oratorem

de praeceden

349쪽

,i 8 Histortarum.

eontrouersia ptimum nominis, existimationis dignitatis locum obtinuerat. In hane controuersa pmprias rationes viri utque principis recensere praetermisi, dem ratione commotu S, qua Gallicas ctiam prς tertui. accedit quint auctus viribus Florentiae Dux de dignitate,dilatatoq; imperio per optim um animi sui affectum rebus praeciate gestis explieatum, cum multa de non leuia contulerit auxilia ad defensionem bc incrementum Christianae religionis, prinaum a Pio Quinto summo Pontifice ob ingentia metita, deinde a Caesare duobus supremis principibus elatilii alii nominis ad sibi imiorem dignitatis gradum ignioremque titulum prouectus est,quo facto omnis illa coiitrouersia de medio iublata iure videri potest, ut magis opportune a nobis explicabitur. Enimuero summus Pontifex qui intelligeret Reges ac piracipes properatos esse magis ad iram, suam ad cognoscendam aequitatem tuarum petitionum plerunque, multis rationibus de regibus iudicium differt. rem in dies protrahit. multiplicibus tergiuei sationibus negotium comperendinat. Sententia quoquomodo potest deuitat proferre.nihil aliud studiosius molitur,quam ut illud iudicium silemtio inuoluatur. Sed cum Gallus omnino Roma esset excessurus, nisi suus locus sibi assignaretur, iadicuntur comitia sacratorum patrum purpuratorum. Conueniunt frequentes. explicantur in comitiis facultates de mandata utriusque Regis procuratorio nomine suis oratoribus coia cessa. Dispurciti eis sen tatur diu pro utroque Rege pro animis magis huic quam illi propensis. Denique cum ad serenda tentia depre sententiam ventum est illa perobi cura dc noctis plena lata est dissentientibus plerisque in utrunq; cedentia re' partem. Non placuit petitio Philippi Regis quibuidam purpuratis, cum parem locum videretur sum RQ V postulare de tamen honorificentiorem ciam aucuparetur. quippe quia primus locus a sinistra sit Pς honorificentior secundo a dextra. Sic enim fiebat vi Hispanii, cum pari loco contentus esse appa reret, fieret superior. atque haec pluribus disputata lunt. Ponti lex in tanta lementiatum varietate dubio erat animo quid esset iaciendum, quare cum nollet primam locum Gallo assignare post CP si rem .decernit ut in sacello locus inter sacra Hispano assignatetur lii pra omnes purpuratos diaconos at paulo tamen humi lior de contractior,qua ratione vitiis est pontifici suum locum obtinere. at non praecedere Gallus Hispano. Quod attinebat ad exosculationem lactae imaginis, quam Pace vocat,& liiilitum it uiris, ita statuit, ut imago primum Caena reo, deinde ceteris ab eo Oratoribus porrigeretur, poli modo daretur Hispano. Thuris tui limentum omnibus simul primum, postea Hispano offerretur. cum manus essent lauanda quod semel aut bis certe ad summum quotannis accidit, decernitur ne Hispanus accedat. Illud quoniam nescio quid nouum. de hactenus inusitatum haberet praeter antiquam consuetudinem .secit ut Gallus orator locum reciis arct, qui erat perpetuam Galliae abalienationem obnuntiaturus, sicuti uigias fuerat a Rege, nisi Hispaniis mutandi consilii opportunitatem obtulisset. Nam discessuro Gallo par esse videbatur, ut per quandam comitatem 5e tacilitatem verborum optatum locum aucuparetur, sed is superbe reculauit. Gallo contra perea opportunitatem locum Oblatum humaniter acceptante Ornnis pontificia indignatio a Gallo coimuersa est iii Hispanum .. Nam pontifex iratus ait se Hii pano concessisse humanitatis causa, quod di-gilitas&iura antiqua non possent obtinere: quare si locum nolit , abeat ut lubet. Enimuero hee..is,bnes,' non legi Iima sententia cuiquam videri potest, sed amica quaedam Sc paterna potius coinpositio ta. 4uari iὸ ui quam inter filios dissidentes, cum omnis iudicatio hoc aequum, illud iniquum esse statuatiae vix fiatii est ip=Et ri possit.Vt par sint utrinque ratiori s. Florentiae autem cic Ferrariae ducum controuetita minime unda. fuit iudicata. in regione Vero Sinatu &Grapana vocata plures sexaginta millibus mortalium chri. stiana catholicam fidem complectuntur.atque inter hos pleriqtie magnae automatis reges nimibrum dc primates.relicto daen onum atque idolorum cultu. est autem di tirarum regio tam pateas.

de tam ampla, ut iacile superet amplitudine Christianum orbem. LI B RI D E c I M I TU A RT I FIRIS.

NATALI s

350쪽

NATALIS COMI ΤIS

HISTORIA RUMs VI TEMPORIS,

N i Tro Anni sequentis , qui fuit quintus post mille quingentos dc sexaginta saluus nostrae, magna ubique bellorum initia. magnaeque calamitates paulatim conlurgere apparebant; quoniam in Polonia magnae dissemsiones exortae fiterant, ut memorauimus, ic Pannonia arma passim acu bar in Caesareas copias, bc Gallia multos bellicos apparatus faciebat singulari diligentia que omnes contentiones prope consopitς erant propter acerbitatem praesentis hyemis: at non cessabant per animorum tranquillitatem aut odia deposita vel extincta. in Hispania ruri us magna classis instrueba

tur, detinebant unque onerariae nauci externae, quae cum mercimoniis a

---cesserant Regis edicto, prauet indigenas eius regionis, quae res classi necessarias conuenetem ad nationes Lusitanas . Multa etiam nauigia instruebantur in Zelanda Bar. cinonem de in Hispaniam traiectura. Byzantii quoque classis ingens summo studio comparabatur in ver proximia, quare fiebat, ut undiq; arma, bellu, terrores, ru i nae cosurgete videretur quae mictare lar mortalibus.h ipsa minabatur prodigia nonnulla,& res sormidabiles visis quae omnia diuinit Dei indignationem. 6c magnu malorum cumulum propter scelera mortaliu imminere significab1t Nam vix inierat dies anni recentis secundus cum Uerceti quae urbs est in regione transipadana Italia: non p rocul a Taurinis populis. res auditu formidabilis, & vix fide digna visa est. Nam lupus in illa urbe apparuit in sacra area maioris templi apud valvas, qui diutius ibi constitit . fit magnus ciuium concursus, multisque ob admirationem ac nouitatem rei inspectantibus, lupus ex oculis omnium repente euanuit, neque inquam discedens est conspectus. Postridie auis inauditae formae de magnitudinis eximi . Ac incongnitae prorsus superioribus ariatibus apparuit in eadem urbe, quae

ubi diu supra templum conliitisset, auolauit, neque amplius alicubi visa est. Nee multos post dies Mediolanum urbs amplissima multum distans a mari vel lacubus per quoddam temporis spatiunt tene motu concussu in est; cum insulae alioquin aut loca mari finitima his motibus plerunq; concuti soleat. Stella ccinita no contemnendae magnitudinis per die ibi de apparuit: quae omnia prodigia consentiebant cum ingentibus &multiplicibus bellorum ubique apparatibus . Sed quoniamna praeli dia eius regni, que lingulari studio a tribunis collecta collecti lunt igitur a laco Malalesta castrorum magistro pedites trecenti. ab Antonio Francisco Tonlgano. 6c a Fereto Anconitanis, Valerio Zaccheo Spoletino, Maz colino, Camillo Clo relio urbi nate, Georgio Gantesio Hispano singnlatim ducenti&quinquaginta. Bea Fabricio Ulcestio Vrbinate duceti;qite copi postea intin varia loca pro Opportunitate distributς Dum fiunt apparatus ad bellum variis in locis, res ita cum Transylvano denique componitur per legationes Poloni Regis bc Trans' tuam ι Ut omnia loca, regiones. Oppida, urbes captς cuia montes Maximiliano relinquantur . atque Ioannes omnia iura quς haberet in Pannoniam renuntiaret . nam Soli- manus significatum miserat Transylvano. ut quiquid id in uno aduersus Maximilianum concepisset, illud in opportunum tempus dissimulando reseruaret. neque ita multis sani interiectis diebus mussus est orator Byzantio ad eundem Soli mani, qui ad pacem Transylvanum hortaretur. t Omnia citra montes capta Maximiliano relinquerentur, prς ter Varadinum, cum illa sit una e truviis, quibus itur in Transiluaniam.Neq; tamen pax illa diutuma fiuc cum non multo post missa sit

Pax Maximi

SEARCH

MENU NAVIGATION