Natalis Comitis Vniuersae historiae sui temporis libri triginta ab annos salutis nostra 1545, vsque ad annum 1581. Cum duobus indicibus Laurentij Gottij ciuis Veneti altero antiquorum & recentium nominum variorum locorum, prouinciarum, fluuiorum, vrb

발행: 1581년

분량: 743페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

321쪽

Munitionis deditio. Maurora ingenia de quo

rundam Turcarum simi ha seras.

datum es

prens.

popa piali

Byrantium adeuntis.

Aluati animi

z9o Historiarum.

rare statuit. nauiculam ingreditur , quem cum multi duces vellent sequi notu serens tantum pondus nauicula in paludem demergitur, quare Aluarus cogitur in biremem muni an re parationibus euadere. Ccssatur a pugna vel ipsis hostibus repellentibus illum invasuros. Pio, mussus quidam Turca Genuensis hortatur Aluarum stantem in prora biremis stricto gladio cum scuto , ut se dederet ab omnibus iam derelictus , ne in viliorum Turcarum poteitatem Veniret ; qui rei pondet se nemini velle dedere , sed ultro venturum ad Pi alim. si promittat se deducturum. Ita vel inuitis, qui volebant in via trucidare, defendente Promusta ad Pia lis tentorium adducitur. Pialis perhumaniter post primum intuitum eum excepit, ut virum sociem , dc singulari cognitione rei militaris, sed tamen queritur quia maluerit per tantas disti cultates libertatcm amittere, quam honestissimas conditiones accipere cum multa utrius re iactura. respondet Atuatus sele vel per eas disticultates suisse omnia superaturum , ni animus militibus de suisset. postea iussi is est abduci in praetoriam triremem, ubi crat Ioan nes Cardona , Sanctus Leua, Garto Cerda filius protegis Siciliae, de Bertingetius . datur munitio Turcis post multas controuersias illa conditione, ut omnes , qui munia militaria aut dignitatem haberent inter milites cum viginti de quinque priuatis e singulis cohortibus liberi excederent. His ita stabilitis portae munitionis aperiuntur. at Turcae nulla semata te ge Vel promissis omnes prope intra munitionem repertos perfide ac miserabiliter trucidant. Qui sese in castellum receperant, poliridie in miserrimam seruitutem sunt abducti. Nam primo die caesorum per tot pugnas recordatio, de ira atque indignatio , quae in animo insede rat ob tot exant latos labores , fecit immemores captiuitatis, de praedae. his accedebat quod gens illa parum est fidei ac promissorum obseruans. ae pro innata barbarie param particeps humanitatis . cum apud illos magna crudelitas, de quasi serarum ingenium . dc humani iam guinis prope sitis, magna tartitudo, oc vis animi vere miluaris credatur: nam qui aequiore ani mo humanum sanguinem , de vulnera, fic caedes quasi per ludum videre sustineat, is sortior prope miles, quam qui ingenio, de prudentia.hostem superauerit, apud plerosque eorum putatur. Non demerunt tamen, qui nihil promissium filisse a Piali contendant ad illum ab ea perfidia expurgandum. sed iis tantum promissam libertatem, qui negotium tractarunt. Post captam munitionem Palis imperio insulae libero potitus octo dies in insula moratur, dum tormenta, alij que apparatus bellici portarentur ad classem, dc daret Dragulo quaedam man data, vexilla; Ac tormenta Christiana, de caetera victoriae insignia cum magno: Christianorum ludibrio, illis Numidicis nationibus ostentans , dum commeatusque Tripoli adueheretur . Enimi ero vel ex hae ipsa Christianorum clade facile apparuit quanti sit opportuna celeritas in rebus bellicis, cum ea sola potuisset tantum malorum cumulum auertere. Pialis anteqdam ex insula discederet hortatu Draguli constituit Tripolim petere quo res Maurorum siue Tia gorensium, de Arabum componeret, a quibus Dragulus anno praeterito fuerat infestatus. eo conuenit . classem ornat multis vexillis praepostere attractis, dc pendentibus de antemnis, cum magna salutatione tormentorum intrat. accipitur 1 Drasuto ad lautissimum conuiuium . postea coepit Mauros Tiagorenses castigate. per summamque seueritatem iudiciorum in seditiosos finem disicordiis, de contentionibus imposuit. Dragulus illi captiuos proceressumina diligentia commendat, hortaturque libertatem procurare, tanquam pro viris non

supplicio. sed omni genere laudis dignissimis, qui fidelissime, de Qrtissime pro patria milibi assent. Pialis vulneratos captos in munitione Mauris relinquit ad subleuandam classem, deinde Byzantium proficiscens Melitam versius iter capit. tormenta Melitensia ex oppido ebui Anheli atque e triremibus disploduntur in Turcitam classem non procul ab oppido printemeciam ; atque non multo post reiecta est tempestate ad insulam Siciliam. Egressi sunt quidam Turcae aquatum inter Pachynum, dc Syracusas , e quibus alii caesi sunt ab equitatu insulae, alii capti. Sed post paulo classis stlici nauigatione vita vehitur ad oppidum marit,inum Augustam. Illud a praesidiis relictum diripit, de succendit. inde praeternauigans Calabriae litora, δd Ericulam de Nicopolim de Naupactum de Cephalen iam ac Zacynthum Me thonen peruenit, ubi munus accepit, quod solent Ueneti pro sua liberalitate summo Turcicce classis imperatori osiarre . inde ad portum Tenarium peruentum est , unde nauigia quaedam Clitistianorum fines illos praedationibus infestantia persecutus post biduum ad Maleam L coniae promontorium appellit. Tum ad Rium Meficetiumque applicuit, atque inde Nicin lini siue Gallipolim prosectus postulatum mittit ut liceat Byzantium accedere. Tritem viginti interim mittit ad Aegaei ci istodiam . postea concessa facultate adeundi Byzantii tritimes Rhodias 5c Mitylenaeas 6c Nicopolitanas dimittit, ipse Byzantium contendit . ingrediens Hellespontiim praetoria omnibus praecedebat, quae Lychnum siue phanum gestarent, trir

mibus. Hunc multo interuallo viginti antecesserant multis Turcicis vexillis ornatae, multisque captiuis praepostere attractis. in lateribus multa gestabant trophaea galeis . icaris . thoracibus. gladiis armata , quae latera iucundum spectaculum possent prae te serre. His praetergressis Pialis eodem ordine accedebat cum nobilioribus vexillis praeposteris , quem siquebantur captiuae triremes ac postea uniuersa classis secuta est , dum e regione imperatorii septri constitisset. omnis autem Bygantina multitudo erat in speculis, Omnesque Uictoriam Imperatori conclamabant . ibi uniuersa dit plosa sunt tormenta classica ad via uerlam si iem tantae Ipitiae . egressis Piali e praetoria naui captiui eius domum adducum

322쪽

Liber Tertius decimus.

adducuntur, ubi tenebamur de alii. at Alvarus illuc ingredi noluit, quia diceret suae dignitati Ioecum vulgarium captiuorum miniane conuenire, quare alio fuit add uetus. Pialis exceptus est multis honoribus a Solimano. nec ita multo post captiui insigniores seruato ordine militari galeis Sethoracibus, caeterisque armis induti adducuntur domum Solimani in quoddam septum cum insignia militaria humi traherentur. Praecedebat ceteris Latius & Nasiunga prelecti rerum maritima tum qui medium habebam Aluarum.Ventum est carieris subsequentibus in magnam aream ante aedes imperatorias, ubi Di uanuin appellatur, multis ornatum G parissis de porticibus cireundat si patijs columnis, Vbi erat magnas Iani Ezeroru . Spachiu , cςterorsiq; insignium Turcarum numerus, atque omnes ordines militates. Despiciebat hos Soli manus e tenestra quadam minutissimis clatris compacta, qui ita pius in gyrum sunt circundum conclamantibus undique praesentibus. gloria& victoria masno Imperatori. Post huiusmodi pompam captiui pletique missi sunt in turrim ad cornu Byzantii, at Atuariis cum sacerdote dc puero missus est in turrim maris nigri vocatam. Huic magnae opes, Sc insignis militaris praefectu ta promissa est aduersus Tam nasum, si velit esse Turca. his addiderunt quidam ad exprimendam animi Imperatoris letitiam pro accepta tam in signi munitionis oc classis victoria, cum viginti de octo triremes; multaeque birem: captae suissent de alia multa varii generis nauigia preter demeri. . ubi noluissent fieri Turcae captiui, pecunia imperasse imprimi, in qua scribebatur Turca cis characteribus, non qu ro religionem armis, sed imperium. Quae dum geruntur Byzantii, Franciscus Galliarum Rex comitia inclicit ecclesiasticis de nobilioribus conditionibus ciuium,quoniam. illud regnum magnis, molestissimisque perturbationibus fluctuaret . atq: omnia antiq; religionis iura Ad ritus in magna difficultate essent posita nouis haeresibus ubique quotidie emergentibus, bc in Aulercorum praecipue regione ac Neustrio tu, qui populi sunt Normaniae, ubi principes erant eius iactionis, qui Rotomagi, aliarumque finitimam

vicini manimos populorum ad spem nouarum rerum per religionis mutationem, opportunita. remque extulerant. Vbi frequentes conuelulsent ad comitia, rex paucis verbis at grauibus hortatur proceres Vt mature, quantaque fieri potest erga regem fide de beneuolentia fidele de salubre costium omnes caperent, quod erat ut res tantas praecipue tuerentur, in quibus publica totius regni conseruatio, integritas diuini cultus, qui rasti irorum, iitra ac felicitas populorum omnium contineretur: quippe cum rerum Omnium bonarum tundamentum ac stabilimentum sit vetus ac legitimus Dei cultus. Vbi de omnium salute ac felicitate agitur, ibi necessario omnia priuata desidena oportere conlbpiri. quae siquis aduersus publicam utilitatem, coni munemque salutem au diuerit, ille denique Deo vltore omnium scelerum , qui unus intima cordis penetralia cognouit. in multas miserias, calamitate que incurrit. His ita dictis, surrexit Amitas. obtulit scriptum, inruonat Itae petitiones haereticorum continebant ii renanaelistarum vocatorum, quae Rotomagi a te sibi faetant. Initio eius scri pri Ambo illa coniurationem detestabantur, quae religionis ergo fictatuisse dicebatur. demonstrabant hi se ignaros misse tanti sceleris, atque esse maxime Regis obseruant . Suppliciter petebant ut liceret libere exercere diuinum cultum ad morem euangelistarum ministrorum. His additum eaequod si vellet subscriptionibus rem confirmari plura quinquaginta Hominum millibus istud emcerent, quod non mediocriter prasentium plurimorum animos turbauit. Inde pertractatum est de re pecuniaria, quo Rex subleuaretur tanto aere alieno, quantum propter sumptus superiorum bellorum fuerat contractum, nam inuentum est aes alienum regios prouentus annuos superare longissimo spatio, cum plura decies centenis millibus ituminuptaeterea Excederet. Inde fiebatntur ture consuleretur. Vt regnum oppigneratum in perpetuum videretur. Ubi multos dies hisce de rebus habita essent comitia, multaque fuissent propolita, sed nihili conclusum, decernitur ut ad tantarum calamitatum remedium comitia trium condi tonum in quattum idus Decembris indicantur'. atque post quadraginta dies habeatur synodus nationis de rebus ad religionem spectantibus, cuius autoritatem postmodo omnes sequet mr atque obseruarent decreta. Interim vi seueritas animaduerfionis in hereticos cessaret, nisi tari siquis autor extitisset teditionis, aut arma oontra edicta regia sumpsisset. His ita statutis situ sunt comma Peridem fere tempus Gustam Sueuorum Rex post an inos triginta fle quinque r

Solimano captivi ostes.

ua impressa ad laetitiae significatione. Praedet Galli Regis Ora

ligni naturae concellit cum multa strimam populorum trama; quoniam Universam prope ne fient in morem Tarquinii Romam deleuisset, veritus ne quod in

imperium illegitime

legitime sibi extorqueretur. Ad hoc impulerat etiam innata quaedam alienaeo palen ἰr mitra Sc capiditas, propter quam ita omne genus hominum crudelissime Ruiebar m intolerabilius, quam recens tyrannus. Huic ii Iccedit in regnum Hemicus di imprinceps omni liberali disciplina eg gic instructus, minimeque assentiens pa em re quem dignum oc illo oc omni quovis maximo imperio singularis humani admirabilis de benignitas atque innocentia iacit. Interea dux Hetru . uum pontificem multa communicaturus, quem plurimum iuuerat ad sex misso obuiam epit polumotu ensi honoris gratia, iubet ab omni in nis benigne accipi. tum Romam prosectias in vineam, quae est maiatifice hόnorificentissimc excipitur.illi datum est hospitium o iarum mirabilitate. multis scilicet statuis perantiquis. Sc multa a auratis porticibus ac laquearibus. Postridie urbem ingre zrtar inis Romana familia, occapitolini magistratus, Ac purpprincipum oratores ordinarii, qui erant Romae. Per . Flaminiam tenelibus cum principem medium Sancti

323쪽

Historiarum. s

tacta est ingens salutatio displosis multis tormentis. Profectus ad pontificem perhumaniter aci

Andreis Au- cipitur, pedemque exosculato in palatio datur hospitium, quo etiam die uxor excepta est cum ea-rit mors de dem pompa. i)er idem fere tempus Andreas Auria vir Gemiensis, prince ps Mel plutanus diem laudo. suunt obiit., omnibus maritimis dignitatibus Sc praefecturis perfunctus, vir nobilitate, opibus. toritate, gloria bellicae laudis claras : bc praecipue cognitione retum maritimarum; qui primum

a Caesare patre, deinde a Philippo Hisipaniarum Rege filio praesectus luerat cum summo imperio

classi in mari mediterraneo. Huncciarissimum, dc gloriolum multa quidem praeclara facinora fecerunt, sed in primis patria per eius virtutem in libertatem vendicata, ic compositae, vel potius euulsae radicitus discordiae, propter quas urbs illa coacta fuerat modo his, modo illis principibus se credere desiderio quietis. qu.un etiam nonnullis legibus ad perpetuam felicitatem informauit. Fuit animi sortitudine insignis . ad Omnia pericula promptus. acti ingenio. laborum, vigili,

rum , mediae patientissimus. erga milites perhumanus, de munificus. nauigationuin oe classium regendarum in primis peritus,ec quem ausim dicere omnium imperatorum, qui praefuerunt rebus naualibus per ulla tempora praestantissimum. vixit annos nonaginta. Scires. Ioanne Andrea nepotem haeredem triremium reliquit quem in extremo vitae limine paterna charitate hortatus est necumi quam stipendia principis preferret Philippo Hispaniarum Regi, sed in ptimis patriam pro xiribus defenderet. libertatemque ii imma ope tueri niterentur. Nam de nepos.praeclaris eius virtutibus institutus iam tum magnam sui expectationem in animis mortalium excitauerat. Andreς mortuo Genuenses viri boni. 5c in suos ciues virtute prestantes benigni, tanquam Patri patriae maExequia ea gnificaS exequias e publico instituerunt, memores eorum beneficiorum, quae ab illo lene ac pe- publico. rant. Pontifex autem ipse praesentem pacis opportunitatem non praetermittendam ratus cum res ad religionem pertinentes in tanta perturbatione versarentur , concilium uniuers brum christia

cohethu im norum Tridentum incidit cum multa principum, multorumque populorum laetitia. Curat igi dictum tur Vt perseueret id decretum, quod multos annos propter importunitatem bellorum fuerat in detum, & di terruptum, idque ad Octauum diem Palchatis. indicit post relurrectionem. Summam atque ad ligentia Pbti inusitatam diligentiam adhibet ut Germani quoque accederent ad eam synodum. MDame, Scotiae, Britannicaeque populorum doctiores, atque caeteri complures, qui catholicis Romanis dogmatibus parere reluctabantur, de aduersabantur. misit dc quinque purpura ros patres, qui pontibo a , ἡ his licio nomine lacrae lyn O im dilanti Seripandum. Sermonetam. Mantuanum, Amasium. eilium mis i. Vuarmiensem. ea dum institumitur ad synodum, insignes de horrcndi turbines in agro Genuen-

Prodigii ve si coorti sunt, de tanta vi S ventorum ac tempta fatum .it multa aedificia euerterit. arbores euul: totumq; vix ril. tecta domorum cum horrendo ,&iotmidabili spectaculo in aera sustulerit, cum tanto, tamque tremendo fragore, ut Omnia subiecta prosterneremur, quo tempore multi homines, multaque animalia perierunt. Sed enim illa tempestas non contenta ruit finibus Ligurum, verum etiam per Hetruriam, & Latium late debacchata est, atque Oriuetum vique peruenit, ubi praeter arbores ac domos vi ventorum euersas, turres etiam crebritate miminum sunt prostratae, mul- supplietita laque edificia solo aequata. At Romae decretae sunt supplicationes pro indicto concilio, quibus nes pro eon pontifex ipse intersuit, atque a templo diui Perii. quod est augustius, ad templum quondam Mi cilio. nerue conlecratum accessit cum Florentino, bc Vrbinate Ducibus. Iussi sunt omnes sacerdotes ac populares orare pro communi omnium Christianorum salute, dc pro iis quia vero cultu diuino aberrarunt, ut ad piam, sanctam, catholicam, incontaminatam religionem, fidemque perducantur, quae preces Vt sanctius fierent, indicta sunt ieiunia. dc expiationes omnium peccatorii. Caeterum Philippus, ubi rediit in Hispaniam e Belgio acerbe insurgentes haereses animaduertit. comprehensique sunt passim dc in uincula coniecti haeretici. maximeque qui Opiniones nouaer ligiocis imbiberant, aut etiam defenderant, nam in Tudetanis apud Hispalim celebre emporium extructo rogo in foro cucumspectantibus mu itis omnium ordinum millibus vivi combussi. concrematique si int. Nulli vel sexui vel aetati vel dignitati parcitur, qui eam opinionem retineret. At

quia concepta haeresi descisciciat, illis quidem rita non eripiebatur. Nee multis diebus post ad Pintiam villem similes ctaculum Hispalensivit tum est, cui de primates, de Rex ipse interfuit. cum multi riri illustres. & equestri dignitate insigniti concremati sint, quod ipsum spectaculum

editum est de in Gallia. Virginiς interea Dradinae controuersia non intermittebatur aduersus Placentinum duccm, cum ad illam principatus Camerinensis iure haereditatio pertineret , pro quaaiferebatur concessio eius principatus&Nepetae tacta a Iulio Terei S permutatio postea lacta caecclesia pro principatu Parmae de Placentiae. cx illa permutatione contendebatur quod ecclesia pas-ris , auE . ia sit maius damnum, quam sit iactura quingenIoru millia nummum, ut quae per fraudem iactad Arisbhes sit. repetebatur Vica damna resarcirentur. Dux contra huiusmodi criminationes affert conlitinapi, cameli. tionem Iulii Teiiij dc Pauli Quarti pontificum .dc manifestam utilitatem, curatque ut comi eo. uersia ad praestantissimum vocatum Rotae magistratu deseratur, qui supremus est Romae, xet diximus,& ex praestantissimis ac integerrimis orbis terrς iuriscons collectus. Habebantur interea Lugduni xuria principum eius vibis de variis insidias conuenticula, de de occupando Lugduno imprimis . nisi Antonii Albonis pratini urbis summa vigilantiat. de industria saepe restitisset. nam quidam e primariis ciuibuς Lugdunensibus in domum Petri Terrassonis clam conueni re solebant. a quibus decretum suerat ut omnes, quando res Lugdunensis difficilis appareret ob vi filantiam, cum nimis valida essent praesidia, sese paulatim Nansium reciperent, quae urbs est i ilis&populosa Armoricae siue Nametum populorum in Aquitania . ibi decernitur in freque tibus conlitus , ut copiae mitterentur in eam partem, in qua Rex extitisset ad illum inuadendum.

324쪽

Liber Tertius decimus.

es n. nam Rege de medio sublato, parum reliquum iste videbatur controuersiae. obtigit autem coluratis Lugdune sibus ut primos oporteret milites quosda & arma mittere vatij generis Aurelia ad statutum tempus,qus missa per simulatione mercimonii una cum aliis mercibus, sed missi liant pauciores milites quam Oportebat. Idcirco patefacta coniuratio secit ri alii e coniuratis Geneum, alii in Germaniam profugerinti renouatum est tamen paulopost a quodam duce negotium, cum dicerentur copiς ad occupandum Lugdunum Gene e & alibi comparati, quia minor erat Lugduni numerus coniuratorum, quam ut possent urbem occupare. Decreta est expeditio occupandi I ngduni Genetiae a Ioanne Caluino. Theodoro Beeta, Epiphanio concionatore,& aliis quibusdam Sic copiae undique iter clam arripiunt, multi proceres clam Lugdunum ingrediuntur, cum ad sesaginta domus Sc amplius in harum copiarum aduentum clam fuissent instructae, que singulae certunumerum erant militum in hospitium exceptum,cum ducenti pedites paulatim essent ingressi cuistis ensibus.& pugionibus. Erat his ad portas decreta indicia ut ad hospitia a custodibus adduceretur. Alii tamen in diuersoria concedebant sine ulla suspicione. Erat magnus coniuratorum ciuili numerus.qui arma habeb1t prompta ad hoc negotium, cum dux quidam esset quingentoruas

uium armatorum ac trecenti pedites soluti Getaeua accederent. accedebat dc equitatus e variis locis ac tantus peditum numerus undiq; paulatim confluebat, ut agrestes trepidatione repleri ad adima conclamanni, nuntiarintq; in urbem. Sed quidam e coniuratis iam porta urbis de elauibus ac turre potiti fuerant, cum aliae porte dc urbs breui esset occupanda. Sed urbis prς sectus cognita in-s brum externorum multitudine. ac intra fines Lugdunenses in agro existentium, conuocatis urbanis magistratibus decernit ut custodiae portarum adaugerentur, haberenturque excubiae. dc partes urbis debiles recognoscerentur, fieretque edictum per praeconem ut omnes externi sub pςna capitis exirent ex urbe. quaesita sunt arma, quae visa fuerant paulo ante in quandam domum comportari. exierunt breui armati armis lucentibus milites e vicinis quibusdam locis, qui repulerunt arma querentes, Sc pKsidiarios illorum siclopetrarios. Ugonotti pomi sunt foro per illam noctem, cucitholici arma tantum pararent. Sed Ugonotti vel tunidi. vel parum intelligentes uti opportunitate cognitis urbanis apparatibus,qua nocte urbe potiri poterant, sponte concepto metu dinugivi. partim per fluuium . partim per portas fauentibus amicis, atque Aureliam contendunt. postridie capta sunt arma dc impedimenta in domibus relicta. quicunque inuenti in carcerem detrusi. suorunt circiter duo millia hominum. qui participes ii ierunt eius coniurationis. Sed quoniam horuseditionum autor censebatur Uandoinius princeps, oc Condςus frater, capti sunt utrique et in comitiis iudicarentur, an patricipes fuissent illarum seditionum. Sed mortuo paulo post Rege causa delata est ad regia comitia. iique viri honi, ab accusationibusque alieni sunt iudicari, Sc e carcere soluti. Eodem fere tempore quo hec agebantur, quae pertinebant ad Camerinensem principatum, non minor nata est in Hisipania controuersia: nam venerunt Romam Uandomiae legationes Regis Cantabrorum nomine ad obedientiam nouo pontifici promittendam. insurgit aduersus has Hispanas orator. Non audiendas has esse inquit tanquam Regis amisso a suis maioribus regno, quod possidis at Philippus rex Hispaniarum. Non esse faciendum tantum Philippo Regi. Namq; molestupraeiudicium, cum Sc captiose ac subdole missae sint legationes. Vt ita permultas artes amissum regnum recuperaret. post multas altercationes de controuersias denique legationes extorquet audietiam in aula regalium legationum quod fuit sine praeiudicio Philippi Regis, pro antiqua Canta brorum Tegum consuetudine. Deinde cum petitum esset in stequenti purpuratorum parum senatu ut regraum auitis regibus, de legitimis successis cibus restitueretur, quod querebamur filisse per iniuriam a re ab Hispano Galloque regibus iamdiu usurpatum, conabantur legationes animu pontificis stinere atque impellere ad ferendum auxilium ut communem parentem ac iudicem christianorum rcgum, ad quem unum spectarent munia iustitiae ac iura in omnes Reges. Sed his responsuta thaicci controuersias in aliud tempus opportunius differendas, atque legationes multas potius pollicitationes,quam ullam certam rem consecutae ad Uandomi u redeunt. Cosmus Hetruriae Dux cum Romς moraretur, nitebatur componere animos Parmensis ducis dc purpuratorum Farne

ruinae Caesaris Gonzagς propter coem Petri Alousii Ferrandi opera oesi, qui magnopere inter se dissidebant; quς vetus inimicitia christiano consilio, de quia praesentet illi negotio non fuissent implicata per eum singularis prudentiς summaeque autoritatis principem extincta est, ut fama increbruit ac rumor diditus est, ac sempiterne obliuioni mandata. Dux postmodo militiam equitum sancti Stephani consulto pontifice instituit,quorum ipse sit princeps. multos insignes viros purpurea cruce in niuit . atque in eum ordinem admisit. His domicilium de certa sedes instituta est Pisi ad imitationem Tolonii ordinis. aut sancti Michaelis, aut Grattierae. additi sunt prouentus quidam Getesiastici a Pontifice, qui ordines cum multis indigeant ad magnificentiam, quae cette nulla esse potest sine sumptibus, dicata sunt illi Ordini bona, quae fisco addicerentur ad honesta

tem dignitatissiastinendam. multas etiam antiquas statuas dono accepit a pontifice. Sc columnam marmoream insignis pulchritudinis e thermis Antoninianis . at ciues Romani id aegerrime tulerunt, quibus graue videbatur antiqua maiorum monumenta concedentibus pontificibus auferri ad exteras nationes, ad imitationem kedae captiuitatis. Interea Franciscus Secundus Gallo

rum Rex Hemici filius, dc Catheran ς Medi e reginae, maritusque Mariae Scottae reginae concepto apostemate in capite, diem suum obiit ; caius mors permultis fuit iucunda, cum de tantarum rerum moli sustinendς videretur ineptus, & his praesertim turbulentissimis temporibus, dc paruam sui omnino prebuisset expectationem . nam quibusdam propriis amicis tam se gubernandum concesserat, tamque illorum iudicio de voluntati addixerat, ut inde multae nasceren

Coiuratio in

Lugdunum .

Condaeus captus de absolutus.

gationes ut

Regis Canta

brorum.

Hispana lega

Cosmus Dux

Flor. componit re Farn

sium eu Gon vagis. Equites sanis

G Stephani

instituti Francisci Re

Galli mors.

325쪽

tur aemulationes discordiae, controuersie ac perturbatio rerum omnium, non modo inter aulieos, si lubre mo sed etiamtum suetis regno, quibus etiam maiores re acerbiores in daes conlurgerent x immiti nitii prineipi rcnt. Nam ut in te medica contingit periculosum esse nimis calefacere, refrigerare, implere aut bus seruado. euacuare corpus; cum ibi ita conina vel deteriora facilius ieratur,quam in i ita mala temo ita gratia principis unimia cuiquam aut repente concedatur, no aequis animis a ceteris lubditis iam tur ita magno pictunque cum periculo de principis & gratio lotum de tithditorum. Huic tu es litCδ olu Carolus Maximilianus Dux Aurelianus, qui Carolus Nomis iit, tenera adhuc Mimpubere aera η- ς G- quippe qui nondum undecinium annum expleuisset, pr ara indole de non Vulgari ingem Huiuin' ' cum opus esiet pro Gallorum legibus ad stat vique quatuordecim annorum cise sub talela, iter pro milinitis atque coniuetudine regum prς teritorum .iure gubernatrix erat institutaued λ icere, qui sunt e regia stirpe variis rationibus steti per id tempus , niuersam administratio rem adiis is pectare arbitrabantur x contendebant. At quoniam vana instituta sunt ratiorum regum diuer sis i . .. temporibum facta. ut omnis conte. momin , discordiarumque tacultas tolleretur millis praetcrtim iίη - ῖ' t bulentis temporibus.datus est rex concilio octo praestatillimorum procerum gubernarda ; itabrorum Regi videlicet, Card. Lot innae. Tinurtiensi Conestabito. Ghisio duci, Maresciatio iSancti Andreae, Brisaci sti premo cancellario; quorum princi ps esset regii a sine aliquo titulo gu- i matricis. Additi sunt paulo post Card. Bomon vis, dux Mompensilerius. 5c regulus arcis Sutriin t

Augusto nometensis reguli. additum est denique ut ad quindecim concilium accederet, adderetur- tque huic regio cet ut Memorantius ac Thermeus duo reliqui Maresci alli. na Condeus cum multos stinctas fiat stet in carcere reus hereseos , nuper ab ea accusatione fuerat absolutus .ab hoc ipso conci lGM λςς liores uniuersae Gallicae domi totisque gabernabantur proregia aut ori tale. Interea corpus Fram i sint, ζ' ' citri Regis lepultum tuerat in templo Sanc crucis Aurelie dei nore Gallorum regum qui tuit in te plum Duu Dionysi j sed non cum usitata pompa comportatus. Diix Moschouitarum ii impaties. , qui metu ingentium copiarum superius te intra idos sines receperat e Livonia, nunc denuo arma lim testat importat illis partibus Liuioniς, quae cum regnis Septetrionalibus terminant. Normanis ici ulicet siue Notuetis de Gottiς populis, ubi Olmnius Uanis Regis stater portum, ut diximus,occupa- a Lesbis; a thu, uerat coconsilio ut maritima quaeque i initima subiugaret. Illis tantis motibus armorum conico fisute eopiae ritae reliquς.urbes ac partes Liuoniς neutrius armis perdomitae dei petatione defensionis captae paramur. se Regi Sidoniae dedunt,ut ab his hostibus protegeretur.rex cum istud iacere conaretur. dc iam latis 1 Moschouita ingentes copias collegisset. a Molchouitarum Dace retardatur, qui legationes cum magna pompa 1 pacem rς milit, cum hyemis frigus iam aduentantis nihil memorabile fieri pateretur, cum honorificetissimis egi PQἰ muneribus.lororemque in matrimonium postulauit, ae maxime diuturnam pacem ita obtulit. Hi u jε P i ' scelegationibus responsiim est . ita si dux haereses reliquisset, cathola que dogmata amplexus esset, atque omnia per uim occupata Livoniae populis rei lituisset, istud facile iturum. Exules per quorum incommoda pax illa fieri uidebatur,ad regem Sidoniae conuolam . nuiuaturque eius animum ab illa pacis conlideratione pro uiribus diuertere. 'Docet ducem illum principem esse ferocis inge-

di Opportunitates repente arriperet. Securiorem esse vcl certam vel suspectam mali de perii di ho- Malo 1 pr - minis inimicitiam, quam simulationem pacis,quq solum inter viros nosteruatur incritaminata stat inimicos Istud potuisse inquii intemultis insidiis praeteriti temporis intelligi. In hanc etiam sententiam im tu mi pellebat urea ratione, quod nihil eorum perlegationes consecutus crat, ut apparebat, quae requim λαπις- uerat. His rationibus impulsus est Polonorum rex ut ab omni spe amicitiae ducem repulerit, ac bellum indixerit quoties reliquas Livoniae paries inuasisset. Sic datis non minus honorificis muneri. bus legationes dimittit. Quς dum aguntur in Polonia in Multa superiore. Valuod a quidam oeibus Sidoniae regis lustentatus. α Lascus dux quidam non ignobilis gubernatorem cius prouinciae de medio tollete per insidias conandur. colligunt igitur circiter octo millia peduum. de quatuor equitum, cum etiam Lascus duo millia adduxisset, quibus copiis putabant futurum ri communi consilio illum repente tanquam dormientem inuaderent. hoc ipsb consilio Vai da.quia antiquas mimicitia S cum gubernatore exerceretia Turcicis ad Ferdinandis stipendia conuenerat. at Mysiae luperioris gubernator vir callidus oc prudens horum fraudes obseruans , cum esset in ameno apertoq; loco colligit circiter quadraginta hominum millia. Certior factus ubi holies castra haberent, qui putabant per noctem fore ut lumina celeritate facinus aggrederentur, in ipso prope articulo tem potis quo erat a terea pluti, priuiquam in aciem instruerentur,illos invadit. quod iit tanta vi arina tollim vi intra breuissimum spatium cssae profligataeque sint eorum vires. Sic malo demi portu MIβ- nodosilio suscepta negotia in caput autorum plerumque conuertuntur;cum nulli prope errores eorum qui liint cum imperio. lint leves. Uaiuoda& Lascus propter inconsiderarum facinus in indignationem se satis incucurreruntiqui fuga salutem sibi comparantes victoriam de praedam multam hostilibus copiis reliqueruntinasco cert e occupata sunt a Gubernatore multa castella finitinia Cassovio. quae pollidebat, quoniam maiores sunt errores qui a potentioribus fiui, qui maiorem faciunt iacturam . ut enim corpora hominum crassiora breuiore vita plerunque fruuntur, quam gracilia; sic maius peti culti opuletas propositu es , qua tenuibus hominibus; atq: qui stat fortune beneficio, debet procurare ne cadat ex alto loco Horia igitur vietq; profugit in Mysia in seriore ne veni, se hestelli Se rent in potet fatem Caesaris. aut regis Poloniae aut gubernatoris. Que du tractantur in Mysia sup Ludovici riore iam iam magnorum bellotum germina vidcbantur pluribus in partibus Germaniς pullula PDich ico re, quod Ludovicus Estin chrus comes, de Sebastianus Selieitellas, qui fuit castrorum magister in uouersia, bello

326쪽

Liber Tertius decimus:

bella, Ge nre in magnam contremersiam inciderer pter in qu se potiora habere in qup dati, cistella Uterq; arbitrabatur. erat enim ad arma viqi peruentiam 5 quoniam pςr horum principum dissidia periclitosum videbatur ob multas amnitates N ainiciuas ne ingens bellum excitare. iiii Boiorum lc Neum burgensis duces Tonauetram contendunt, res componere nituntur qui copias ingentes colligebant; atque post multas dii ficultates intercedente Cesare etiam, res eo perducitiar ut controueruς Omnes per quoidam principes iudices deciderentur. eadum per hos principes componuiuiir consimilis prope controuersia excitata est iriter ducem timorum&Marchio carimorumnem Badς definibus agri dc quibuidam pagis. Nam dux cum fines marchionis sibi usurpauisset. Mς marchio cum magna manu militum repetate capit oppidum At abbatiam intra ditionem eius di QR N os. abbatem captum & praesectum oppidi vinctos abducit. iurat se non dine illos dimissurum, nisi quae per vim fuissent ablata. vltro restituani ucat Dux ira uina nari intus luersus eas iucursiones edicit ut quicunque e suis armis tractandis essent dones arma pete relj qui partem lumptuum frovitibus sim peditarent. Sic hic summa diligentia ad bellum ultioneri; acceptarum iniuriariam, ille ad defensionem rerum luatum se accingebat. Sed Sc hes nito uetita ibidem ac per eosdem iudices fuit composita. Isabella interea Pannoniae inferioris ci inal omnis eius prouincit Regis ma- is belli resit et satis concessit, qtiae habita fuit inter sexum muliebrem Iapientissima de rariarum sortunae mu- nae P. ω tationum patientissima.cum summa omnium vel barbararum nationum laude & admiratione. R ' Sub finem praesentis anni octauo ces Ianuarii circiter liab meridieni ludo serenoq; celo tonitrus Iu Prodigia. lobonae eum fulgure formidabili suit exauditus. Fulmen excidit in arcem in apparatum bellicum, inde maxima pars arcis & multa priuata aedificia cum ingenti strepitu corruer ut magnaqι vis ignis in aere diutius visa est alibi dicitur fuisse sanguine ii ingro Iulio nensi. Fossani in Gallia subal pina Italiae tres cometae visi sunt. Centalii magmis equi iam numenis in aere turmatim concurrentium cum armis conspectus. Sed non minus admirabilis suit caeteris x praeter naturam Iuli onς iulminis Casus cum inauditus sit per mediam hyemem iereno in v in partibus praecipue leptemtrioni iubiectis,cuin urbs illa trabeat ad quadraginta de quinque graduq polum supra ori Zotem elatum. Phil ippicς reserant aimicte non solum pet expugnatam classem.&cςdes.& captiuitatem suorum ductam in instula Menynge. verum etiam per reliquas triremes elapsas ex eo periculo, quam re E r tventina tempestas inuaserat vel in ipsi, Hetradurae portu. nam tanta otia vis est ventorum. & turbinum M aquarum insurgeri iam ut viginti Ac due triremes profligate demeri ς' a sint cum duobus millibus peditum praesecto Ioanne M, ndocio. idcirco est clum est i et quamuis tantς calamitatis magnitudinem cgre ferret. nihilq; magis cogitarer quam acceptam erumnam per aliquod memorab: le facinus. reiarcire tamen per recentem etiam iacturam coactus est ultionem in aliud oppo tua ius tempus diiserte.

LIRRI TERTII DECIMI F INIS.

327쪽

s VI TEMPORIS,

as si I MN t A vero Europae atque Asiae impetia Bre pacatale quieta hoc anno Q videbantur, qui fuit primus post mille quingentos&sexaginta a parta Vitginis, cum Numidiς, Scotiae, Blianniae, Galliae, Hispaniae, Livoniae. Germaniae res aut compositae essent, aut conquiescerent metu maiorum periculorum, sed Italia in priniis per pacem inter duos Christianorum Reges; cum omnia non modo nullo pacto ad bellum. sed ad stabiliendam confirmandamque diuturnam populorum tranquillitatem prospectare viderentur . nam partim factae fuerant, partim fiebant variae regionum, urbium, castellorum restitutioncs in Hetruria, Cyrno insula, Gallia su mbalpina pro pacis conditionibus et Idcirco Philibertus dux Allobrogum cudaigherita Francisci primi regis Gallorum filia in suum principatum restituitur cum incredibili totius cisalpinae Galliς dc transalpinae laetitia. nam praeter Saullianum Pinariolumque oppida, veleelli, iri Vniuersum vetus ducum Sabaudiensium imperium illi restitutum fuerat. omnes urbes, omnes otium. populi, omnes prouinciae, dc Italia in primis plurimum hisce rebus istebatur, quod ita res demavere tranquillias fore censebant, cum illa viderent hinc inde restitui & concedi sine controuersa. pro quibus tantis sumptibus, tantis cladibus; tot, tantis, tamque mu ltiplicibus dissicultatibus iadiu fuisset dimicatum. Sic ciuitates omnes a tot bellicis laboribus, quot diutissime pertulerant in spirare sibi denique visae sunt. Sabaudiensibus ducibus ex urbe Lutetia Parisiorum prosectis ad Niceam Prouinciae accedentibus, atque inde Vercellas omnes quae sunt in itinere ciuitates inusitatae laetitiae significatione ostendunt.Hos cum ingenti pompa, magnificentiaque excipiunt obuiam hinnoris gratia ciues& magistratus essu si, dc magna ciuium omnis generis multitudo. Omni am ris, obseruantiae, humanitatis genere, tamquam erga Reges utuntur. Philibertias ubi Vercellis nonnullos dies fuisset, pro suo singulari in genio, ut princeps rei militaris peritissimus locum ad arce Caioli noni excitandam satis amplum designat. sundamenta iacit. propugnaculum illud excitat aduersus irruindoles di pentes ex Insubribus. Pontifex per hanc tranquillitatem omnium fere Christianorum opportuna

ingeniam.

tholicumque Dei cultum salubriter iis euulsis perducerentur. conuocat omnes antistites, qui do ctrina teris praestarent, ad synodum a superioribus pontificibus inceptam,quo mature rebus ecclesiasticis vel ut verius dicam, multorum saluti consuleretur; qui aduersus pia. rectaque instituta maiorum insurgebant. Nam Francisci & Henrici patris Galliarum regum interitus non nihil co modorum dediise videbatur pestiferis illis iam erumpetibus seminibus, cum ita sors tulerit viciaribsimi illi reges prestantissimis ingeniis in consultoribus prius decesserint, quam illa conuellere po tuerint, dc tantum malorum cumulum,quantusconsurgere uidebatur, labefactare. Successit his. ut dictum est, Carolus Nonus omnibus praestantissimis naturς dotibus ornatus, atque ad auitam, ueramque religionem egregie informatus, qui incendia per multos annos aucta, altiusque ingressi Omnino restinguere non potuit, quamuis summas disticul tales pro catholica fide, de pro uera teli gione constantissime siustinuerit. Enimuero pestis illa adulterinae, nouaeque religionis non solum Germaniam, Aquitaniam, Belgas, Britanniam, S tiam, Livonia Galliamque peruagata est, sed

328쪽

Liber Tertius decimus. 29 7

etiam in Hispaniam penetrauit. 6c in Italiam prorupit citra montem Apenninum atque alpes Coctias ac primum omnium vallem Engroniam peruasiit, quae prospectat fines Salassios. Haec incen diotum milia I taliam uniuertam videbantur in maximas dissicultates coniectura, si aliunde auxilia accessissent, aut vites serpendo cepissent, Sed Philibertus princeps sapientissimus perspectis secum in animo ramis difficultatibus,quantae poterant coniurge re, nisi cito his motibus occurreretur. svnima celeritate copias colligit. Antistitem Trinitatis virum strenuum oc rerum bellicarum peritum cum summo imperio huic expeditioni praeficit.Montani illi homines agrestes in haeresim collapsi auditis Philiberii Ducis bellicis apparatibus, qui in ipsos fiebant , multi in unum uentui,

semperque succret centibus vitibus accessione multorum eiusdem factionis, non modo non terretur mem futuri belli, verum etiam multa alacritate se accingunt adlustinendos copiarum impotus, de ad propuliandos Allobrogum conatus. Agros finitimos praeterea inuadentes omnia inse- stantiumrsionibus, praedantur. diripiunt. homines tracidant. animalia abigunt. succendunt aedificia.quantum possunt regionis populantur ac deuastam . conueniunt ad illud bellum 5t itali homines non scripti complurra, tanquam communi contentu ad commune totius Italiae incendium re. stinguendam, cui nisi mature occursum esset, videbatur tota Italia breui constagatura. Nam pro-i o nihil est tam utile, tamqua salubre ciuita ubus, quam, ubi maximorum malorum semina ersi. punt, illa repente opprimere . ledareque initia sedulonum, quae ubi diutius conualuerint non eruiitur sine magno vi bis exitio rei periculo. Ut enim humanorum corporu, ita ciuitatum morbis statim initio aegritudinis opportune adhibenda sunt remedia; quae, si purgentur ut conuenit, confert, dc facile fertursine caeterorum membrorum detrimento. neque solum initia malorum conuellenda sunt: quia, parua quae sunt, magna fiunt crescendo, sed etiam qui ranquam tenellae radices le noncium halidae tutius evelluntur . nam quae inueterarint morborum radices, non conuelluntur ponmodo sine magno totius corporis periculo. Inter hos bellicos apparatus auctus est filiolo Philibertus, qui infans Carolus Philibertus vocatus est cu m magna Margheritae laetitia. inter hos igitur rerum tantarum motus in Italia, atque apparatus necessarios illis reprimendis, lain no in via iis tantum manavit vivendi licentia ab autoribus nouae religionis concessa, sed etiam peruat si in Galliam Tranialpinam per multos proceres aulicos,tantaque succreuit paulatim haereticoruubiquem abitudo,ut regnum illud in maximina periculam iniecerit. atqui vereor ne diuina vitio

permiterit latum malorum in illo regno excitari quia Henricus accita in auxilium classe Turcarum effeceriti ut multa Christianorum nulla abducta sint in miserimam seruitutem. atque Italiae pars nonnulla suerit de uastata. nam diuina ostigatio aliquando in filios id nepotes etiam redundat. cuenim nulla lex diuina iubeat armi capessere aduersus impias ta barbaras getes religionis rauca quato minus conuenit Christiano principi barbaras, immanes, Maudelissimas nationes ad Christianorum cladem vel datis stipendiis incitare' praeclare agunt Turcae in priuatis controuersiis ac disserentiis, nam cum legem habeantiquae improbe iubrat in populos diuersiarum religionum saeuire abstinere autem prorsus a mutuis caedibus . inuitant aduersarios Christianum aliquem strenuum ad singulare certamen prouocare; quod si abnuerint. neque audeant, ipsi ultro multant, ita se mitiores esse per aduersarioru ignominiamprofitetur,quos arsuunt ignauiae. Nemo diu felix arma Turcio in Cnristianos couertit cum sit potius diuinum auxilium implorandum. nam de antiqui Pannoniei eges ex Im perio delini sunt a Turcis, quod ad Turcio potius auxilia, quam ad diuina confuge. rint,le Epirus, Dardania, Mysia superior, Illyris, Macedonia eadem de musa paret imperio Turca rum. Carolus Gallorum rex curauit per hoc tempus edictum Regium promulgandum per praeconem, per quod hortabatur Gallos omnes ad cultum sancte M catholicae incontaminatae religionis. atque complexos iam haeresim obstinati: ac pertinaciter iaetu grauissimorum supliciorum ab impietate deterrebat, ac revorabat. Sed iam inierat annus alter qui fuit secundus salutis nostrae poli mille quingentos de sexaginta, cum indictum toties, tantisque pontificum decretis de studiis institum concilium, apertum eth Tridenti, ad quod legationes omnium principum Christiano. tum M patres ex uniuersis Christianis prouinciis doctrina εc eruditione praestantes destinabantur. Pontifex delegit purpurat patres inter eum Ordinem vitae integitate dc eloquenti doctrinaq; cia. ros Herculeni Gonragam Mantuanum, Hieronymum Seripandum Neapolitanum . Ioannem Motonum Mediolanensem. Sinnis laum Hosium Polonum . Ludovicum Simonetam Mediol. Matinam Siticum Amasiensem Cermanum, Bernardum Naugerium Venetum. Caesar delegit ad illam legationem viros de ipse insigni doctrina, bonitate;cognitione multarum rerum praestantes, Sigilmundum Tunnium Tndentinum, Ludovicum Lansactum, Antonium Muglitium Moraliuarchiepiscopum Casurgiensem. Galliatum Rex dc ipse suos oratores misit, inter quos suit Renal dus Ferterius vir singulari cognitione rerum lc linguarum excellentium, sed in primis rerum sacratum id legum ciuilium peritissimus .vrex eius consuetudine cognoui; Sc eximia bonitatem ulla . que re cognitione rerum inferiore.cum hoc prosectus est Guido Faber iudem primarius Tolosae. aecessit eo de Georgius Pras mutuus Illyricus orator Caesareus pro regno Pannoniae. Ualentinus Hetbtitus Polonus pro resno Poloniae. Philippus Hispaniarum rex virum insignem ad eam legatione delegit Claudium Femandesium Quignonium Comitem Lunensem . Veneti Nicolaum Potium de Matthsam Dandulum viros magnae prudentiae,multarumque rerum cognitione claros mittui. Erat Pontius insignis cuiusdam virtutis oc scientiae,cum in omini genere doctrinae maxime excelleret: nam philolaphiam publice Venetiis summa cum laude dc omnium admiratione professus fuerat. cu non minus prestaret eloquentia. in qua nulli Ueneto erat secundus. missus est Hieronymus Gad Eus pro Duce Fl ore i ,MIoannes Siloaeta Flore unus vir opibus, eloquetia, bonitate clarus,MMarcus

Haereses vallis Eneronia

oppressi. Carolus Phis

libertus na

Legationes principum accedunt ad Concilium.

iij laus.

329쪽

r 9 8 se Historiarum

Marcus Antonius Robba Casalensis pro Duce Allobrogum . Eo ubi conuenissent omnium

caeterorum Rςgum, principum, Christianorum legationes. de episcopi ac praestantiores doctrina viri undique antistites complures, Caesar de ad pontificem de ad sacram synodum petitiones mi sit ut reformarentur mores, atque sacra postea decreta in melius constituerentur, quae in hanc sen Ct si ii petia tentiam scribebantur. Cum celsitudo Caesarea optet ut ad sanctiorem exitum quoad fieri potetittionea . sa- res Cecumenici concilii perducantur, proponit tanquam iustas de de legitimas petitiones infras - a synodo. pta captia; quae sua maiestas petit a praesente synodo confirmari. i . Primum ut rogetur summus rati scit ut serat perplacide seipsum , curiamque Romanam reflarmare. a. Vt Cardanalium numerus ad duodenarium perducatur, aut saltem duplicatum, duobus in super additis. ita ut sint viginti de sex aci su nam una. . Vt prouideatur ne fiant amplius dispensationes , quae scandala apportent. q. Vt immunitates ubique contra leges communes concessae reuocenturiatque monasteria sub potestaleunt epi l potuin,quorum fuerint in dioecesibus. s. Vt eximatur omnino facultas possidendorum plurium beneficiorum tarque quod uis collegium scholam instituat, in ι res eccleuasticae mercenariis sacerdotibus indoctis dentur. 6Ni Episcopi cogantur residete in suis dioecesibus, nisi sumna i ecclesiae necellitas eos reuocaueriti atque ipsi non per uicarios exerceant sua munia,.qui si sint inepti aut impotentes non prorsus uni Vacatio cura totius dioece eos committatur, sed pluribus,3c iisdem theologis,&canonicorum decretorum peritis, ubi ratio ita postularit, atque quotannis Vniuerse dioeceles visantur, fiantque synodi in quavis dioeces . . Vt ubiq, gratis cedantur ministeria, quod siqua ecci eua paruulos habeat prouentus, neque misi s ne lucto istud viscere, coniungatur cumbeneticus sine cura ditioribus. 8. Vt senes canonici renouentur contra smoniacam prauitatem. Pdeturq; no fore inutile, si coarctaretur multitudo humanorum decretorii ac statutorum Gemptas multis superuacaneis. antistitesque adςquarent suas institutiones obligationibus diuine legis . s. Vt dirae imprecationes ne fierent, ni ucausa peccati lς thiseri, publicaeque irregularitatis. io . Ut princuretur diuinas preces rite fieri quae ita pnecipites fiunt aliquando. ut neque ipsi quidem te ipsos in relligant, nedum illi qui interlunt. ii .Vt breuiaria de missalia purgentur .eximanturque omnia, quς a sacras alumisque literis non manarunt, atque molesta psalmorum Ac orationum prolixitas aliqua honesta ratione breuietur. ix. Vt aliquando in aliquo loco cum latinis canticis aliquas orationes depreces miscere liceat in patrium idioma transtat.is i s. Ut statuatur quo pacto monasticim ordo ad primariam institutionem, vitantove se plane recipiat: ne tata monNeriorum opul ia ita pio clige diva petur. t η. 3od attinet ad decreta, considerandum est in lacra synodo an requirat aliquando nec sutas. ut quaedam de tute positivo dimiti cisa sint,atque communio sub utraque specie pol, sit concedi pro desiderio aliarum nationum. is. Quod attinet ad eliam carnium de ieiunia, prudem ter perpendendum videtur an quid possit relaxari primi rigoris , atq. nationibus quibusdam ma trimonia clericorum sint concedenda. per quae conciliatis animis populorum multae annotationes m euangelia des eantur nouaeque per petitiores fiant. ad quas parochi sub grauissimis paratis admiserendas cogantur. is. Et quoniam' maligni parochi prius abdicati, quam meliores eligi possent, quoiam sum necessario nominanda . Primum ut interim parochus catholicus praeficiatur inultis

beneficias. t 7 . Deinde fiat dilige ter periculum an quis earum securum possit reduci ad catholica isdem. 38. Qui vero saniore mente apparuerint, in aliquam catholicam a demiam propinqua orem mittantur, ut ibi recte in Brinetur. 1 . Ut episcopis non habentibus academia imperetur,ut collegia Initituant an propinquiore academia. ad alendos de iram tuendos adolescentes studio δες sacrae the Iogiae . a c. Ut catalogus terminatus scriptorum edatur. quorum scripta legas tur in scholas, neque quis praeter eos legi iure possit. ai. Vr plures episcopi instituantur in amplioribus prouinQis, atque opulentiora caenobia in hune usum conuertantur. 1 1. Quod attinet a bona Getesiastica in prin. o nos Ilus conuersa atque distracta, has iniurias dissimulare tortasse non erit inutile . t 3. Denique , t Reuerendisti mi praesides sacri concilii summa viant ut diligentia ut controueritae, quae cotentivno parere possent Calamitosas, ne proponantur. utpote relidentia ne situ eiure diuino, neci usta r

conumti'. quod si deuitati nullo pacto possit, saltem illud curent ne irati cons irgant, ne fiant falaula ocludibrio aduersariis. Nec multis sane diebus intenectis post Caesarianorum oratorum obla p, ilione, T petitiones, has quoque regii oratores Caroli Noni Gallorum Regis petitiones in medimi, at-Gallora M. tulerunt a sacra patrum synodo ponderandas & con firmandas quae ita se habebant:constitutu nin is oruoribus erat iampridem ex ossicii nostri ratione de Christiani sitim Regis nostri mandatoaden immam synodum ea relatretquae in hoc scripto continentur. Sed eum Cesarea Maiestas is eri

Reueredauimos. Λ clatissimos viros oratores suos eadem referre uobis proponenda curasset,nostraque Omnis petitio cum eorum postulatis mirifice conueniret, sustinuimus aliquantulum e se iates, dum aliquid a nobis de iis rebus decernetetur. Quid enim multis postulatis minime interie pugnantibus, vix etiam diuersis molestos esse vobis necesse filii3 ptiesertim eum ea. quae adiicienda At videbantur,vcl tacite inessent, vel necessariam exsupetioribus consecutionem haberent . Ita rellit imus atque distulimus certo indicio. Nuneautem dc principis nostra litetis impulit quia aetareum illud negotium diutius pro tralaebatur,quam spes fuerat, differedum amplius minime mi, quanta potuimus smplicitate&breuitate verborum . quae nobis ad constitu edam rem p Chibilia nam necellaria videntur de Oppommateripto complexi stimus. Hoe auteni volumus vos exin, mare, nihil nobis a caeterorum Christianorum salute piae plumelle. nihilque singulare. Caroluc up requi dena via petitionum suarum omnium ratio habeatur, se tamen a lanulana disciplina edoctum atque institutum esse. ut vobis omnia tribuat, rerramque omnisi ista tis notionem, cognitione de iudicium ad vos omnino pertinere sciat. a. Cum fac otes in primi Oitcat,

330쪽

Liber Quartusdecimus. 299

eastos esse oporteat, id a facerdotum incontinent ia in Dei ecclesia magnae nascantur ollan siones, prouideat sancta svnodus ut alii in posterum non ordinentur sacerdotes, quam qui seniores sinit, dea populo bonum habeant testimonium; ut ex anteacta vita quales postea sint futuri non leuis sit

coniectura Sc sacerdotu libidines ac flagitia acerrimis canonum poenis coerceantur . I. Cauendum estne eodem die aut tempore omnes sacri ordines conserantur, cum oporteat secundum antiquos canone s promouere ad maiores ordines, prius in minoribus digne N aliquo tempore versi, tum. p. Nullus prae byter ordinetur, cui non continuo secundum concilium Cnalcidon detur unicum Oidine beneficium aut ministerium ecclesiae, sic enim fiebant ordinationes a priscis illis patribus, qui titulos praesbyterales multo postea tempore inuentos non agnouerunt . . Diaconis de aliis iactis ordinibus restituat ut debita de antiqua su iactio, ne amplius nuda,lc in ceremoniis tantum posita nomina dicaritur. 1. Pnesbyteri, factisque initiati. 6c cuiusuis ecclesiae additi in ea vocatione, in qua a domino vocati sunt, permaneant, neque in alio munere ic ossicio quam quod Dei ministrum deceat, versentur. 6. Nullus eligariar episcopus, qui non aetatis sit legit imp sitque moribus Jc doctrina praeditu ut de populum docere, de ei vitae exemplar eine possit; de qui non sit fatis omnibus iis instructus, quae sis sciant ad episcopi munus rite per te obeundum. 7. Is quoq; creetur plebanus, qui id probatae itae sit, de qui populum in lege Dei possit instruere, sacrificium rite

celebrare, dc sacramenta, ut par est, administrate, 6c illorum usum & inctum illos, quibus illa admini illat rect E docere . 8. Ad abbatiam autem, dc prioratum conventualem. nisi prius in celebri gymnasio iactas literas publice professus fueritic magisterium, aut alium gradum, non admittatur. 1.Episcopus per se, aut per eos,quos ad praedicationis munus assumet, qui tot erunt , quot prodictae sis magnitudine videbit opus esse in ciuitate, aut in quacunque parte dioecesis censebit expedite omnibus dominicis 6c diebus festis aut tempore quadragellinae, ieiuniorumque oc aduentus domini, quotidie verbum Dei an nunci et, de quoti cscunque id opportune fieri posse iudicauerit. io. idem quoque ficiat plebanus, si non desint apud quos concionetur. ii. Abbas vero dc prior conventualis interpretabitur libros veteris 5c noui testamenti. Xenodochia instituet. 8c ita antiquis monasteriis antiquae scholae de hospitalitates restituentur. i a. Qui hodie sunt episcopi, plebant, ab tales aut alii ecclesiastici. si suum ossicium praestare non possint, accipiant coadiutores, per quos illud prestent, aut omnino beneficia dimittant. is. De catechesilc summa doctrina Getesiae con. scribenda, deque postillis etiam agendis ea decernantur, quae Caesaree Maiestati visum est ad hoe sanctum reserre concilium. t . Vnum beneficium uni tantum constratur, sublata quod attinet ad pluralitatem personarum, compatibilium dc lincompatibilium beneficiorum ditarentia, quae diit tactio ut est vana. Zc antiquis decretis incognita, ita ecclesiae catholice magnam calamitatem attulit. dentur autem regularia regularibus, octicularia iccularibus. i s . Qui vero nunc duo, plura vepossident aut illud tantum retineant, quod intra breue tempus elegerint, aut in poenas antiquorude veterum canonum incident. 16. Vt ab ordine sacerdotali sordes omnes Zc omnis auaritiae labes

expurgetur, nec ullo praetextu pro rebus diuinis quidquam exigatur,curet epilcopus istud fieri per rationem beneficiorum, aut decimarum assignationem. et si hoc non fieri potest commode, princeps per parrochianarum symbola&collectas, ut plebant: bc cum csse duos aut plures clericos oportet, ut habeat unde vitam congruam traducant, de hospitalitatem praebeant. ι . In missis par iociniat ibus euangelium aperte M dilucide, ec pro populi captu copiois iii si aggesto exponatur squo in loco, quae praeeunte ebano a pupulo fient preces, lingua fiant vernacula. peracto autem lacrificio latine de mysticis precibus, lingua etiam vernaculasublice ad Deum fiant orationes. eo tempore autem aut aliis statutis horis cantari poterunt pia 5c spiritualia cantica, vel psilmi Daublici prius ab episcopo diligenter examinati dc probati, si id e re sus ecclesiae esse censebit epilcopus. is Antiquum illud Leonis Sc Gelasii decretum de communione sub utraque specie reuocetur. idi. Acut omnes prςcipue ecclesiarum imperiti usum de euicaciam sacramentorum intelligant. praecedatque semper lingua vernacula breuis oc dilucida expositio, quae lacramenti, quod iam,

ni stratur, rationem contineat. zo Beneficia secundum Veteres canones non conseramur amplius

per vicarios, sed per episcopos ordinarios, quorum est in hoc maxime electa industria; de illis in. tra lax menses non conserentibus,aut si indignis contulerint, potestas conserendi deuoluatur ad proximum superiorem, dc gradatim ad pontificem secundum concilium Lateranense. 6c aliter collatio a quovis facta sit nulla .r i. Mandata de prouidendo, expectat uiae, regressus. de fiduciariae

resignationcs. commende reuocentur, dc Omnino arceantur ab e esia, velut decretis contraria. di 1. Re signationes in fauorem eiiciantur omnino a curia Romana. est enim factis canonibus constituiti nequisquam sui ossicii quaerat aut eligat successorem. 13. Prioratus sieculares aut, ut ditam fmpliciter, quibus contra institutionem cura animarum obtenta est, de translata in vitarium perpetuum,eiq ι tamen parua quaedam decimarum, aut aliorsi proventuum assignatur, cum pi imu vaciverint, curam animarum recipiam, dc in antiquum statum restituentur. a .Cumque plura sint beneficia, in quibus contra beneficiorum omnium institutionem inualuit deprauata consuet udo, ut qui ea possideant nullo teneantur concionandi, sacramenta administrandi, aut alio onere eccle-

saltico, episcopus consilio capituli iis beneficiis curam aliquam spiritualem imponat. aut si utilius videatur, ea beneficia vicinioribus parrochialibus ecelesiis coniungat. benelicium enim sine ossicio esse neque debet, neque potest. is. Pensiones super beneficiis non constituantur, A quae sunt constitutae tollantur; quod redditus ecclesiastici sunt in alimenta pastorum aliosque usus pios transserendi .as. Constituantur episcopis intra omnem dioecesim ecclesie iurisditiones, dc tollan. tur omnes exemptiones , exceptis capitibus ordinum, iisque que ipsis sunt monasterijsι dc que capitula

SEARCH

MENU NAVIGATION