장음표시 사용
391쪽
SUI TEMPORIS' DECI MUS SE P T I M V L
URe M veteri op ido Metu barri ita per vim potiti, rati victoriam Meviam ad victoriam qnamque proximam , in magnam spem veniunt arcis etiam potiunda cum arbitrarentur defensores, qui superfuerant illa ac repta insigni clade i ta consternatos esse, ita territos oc amictos, ut vix audorent arma sumere ad desensionem. Idcirco illo felici retum iii ccessu iam ucti elatiores pluribus e lateribus aduersus arcem verberationem instituunt, multisque viminibus oc lignis de Varia materia substrata sibi viam struunt ad illam expugnandam. Illud iacile fiebat per mentem sextilem, quo tem pore propter anni siccitatem aqua prope uniuersa exiccata Herat. Huc acce debat Quod coelum mirifice erat sudum neque quid dissicultatis apparebat futurum pG ter limum lantis Inribus aduersariorum, quae aduersus oppidum parabantur . nam ta metsi Turcie proceres sibi certissimam Victoriam proponebant, quia neque multitudini neque diuturnitati oppidani diutissime possent resistere, a quibus exclusa erat omnis spes auxiliorum . tamen quia videbant id sine multorum insigniorum sanguine dec de fieri non possie, Sitinum hortamur ad deditionem. Magnis ic honorificis pollicitationibus sollicitant ut experirentur an auto possit su. hiueari de molliri, qui nulla vi ferri hi tenusini lecti potuisset. Sed vana merunt omnia Turcarum promita, eum ille constanum me ac pertinacissime se velle defendere munitionem respondei et suae fidei commissam, at non prodere hostibu . Nemine posse iacere legitimam deditionem rei alienae Petendam esse a Cesare huiusmodi detitionem non ab eo, qui nullum ius habeat sine proditioe nis turpitudine dc infamia.Cesar, ubi copiae comicuissent, censebat colunctis castris Strigoniam iam ''V kς in quam opportunitatem Turcae possent ab obsidione Metutariis& Iulae res 'r'' μ' Neque enim utile sere censebat,neque Imperatoriae existimationi conuenire, cum tanta S ha rei copias, pati ut hostis intrepidus quaecunque libuitat loca oppugnaret sine ulla Caesarianorii molestia res in consultatione quorundam possita diligenter consideratur. cognoscitur adesse ducenta de amplius liciminum millia millis finibus. Si accedatur ad eam Vrbem expugnandam, alteriimho. tum necessario m fore, vel ut turpiter recederetur ab obsidione, si tot millia armatorum opem sedirent. vel collatis signis dimicaretur. pugnareturque de si imma belli. quod videbatur maxime periculosum,cum Caesaris copiae neque ad dimidium quidem Turcicarum accederent, quae etiam parum essent inter se consentiente . parumque Obseruantes militatis disciplinae. Nam Pannon om Sc italorum praesentiam non satis aequo animo serebant Germani parum in hac re sapientes, cum Itali ad restringuendi im commune incendium Germaniae confluxissent. tanta enim dissensio elat inter has nationes, ut coacti sint Itali dc Pannone dc ipsi parum alioquin inter te amici, concordibus animis ad mutuam salutem aduersus Germanicam iram conspirare , cum ad arma ventum esset de ad tor. menta viue bellica utrinq; quam teditionem vix instar de Dux Ferrariensis consopivit. Nam periculosum erat si e duobus nationibus auxilia mitterentur, ne altera aequo animo alteram serret ab hoste trucidari. atque ita amba periret.Si.ex una tantum, net nimis cmet imbecilla. praeterea si dimicatum esset in iis finibus . parum amittere poterat Soli manus, qui ante thesaurum in tutum perduxisset quam λrtunam belli tentasset; de pauca castella erat in periculo constituturus cum longia iis N iψης se 'pateret . at Caesar omnia prope amissurus crat si sortuna belli parum seliciter aspirasset. his ra
a: tiouibus non apparuit Caesari, neque teris iapientibus proceribus Strigoniam esse tutandam. quri pugna putiuat ieci non posse propter acerbitatem sit Fri4 dc tarditatem aluit ut Soli manus divi iam in l
392쪽
finibus moraretur. Iula autem Sc Metubarris ita videbantur validae, itaque munitae munitiones vitandiu misent vires hostium lustinere, quandiu liceret esse sub dio . Sed i illa ubi multos conatus Turcarum pertulisset. atque singulari sortitudine praesidia restitissent. multis caesis perfrequentia
Turearum certamina. iam ita erant defessa M a sncta propter assiduos labores,ut vix te pollexit luttinere, quia nullum tempus neque nocturnum. neque diurnum concederet ut ad quietem. l'rae crat
Iulae C acinus dux, qui ubi putaret se non amplius terre pome obsidionem, tentauu per nun nosse dedere Tianwluatio Illud cum assequi non posset. necessario se dedit Pax DO purpurato his con' G,Urii iaditionibus. Ut integra conseruaretur omnibus presidii sic ciuibus libertas oc vita. Vt O b. mi Iula dedulo. litibus armatis exire liceret cum carris de impedimentis . Ut ciuibus haec omnia seruarentur. V darentur obsides a Turcis. cum quibus possent di lcedere donec in tutum peruentum esset . ad maiorem Vero rerum praedictarum securitatem Turcae etiam ipsi obsides petunt. illis utrinque dat Sodicili excedunt. At Cararinas per simulationem amicitiae ob sortitudinem ad purpuratum ad' Turear si petducitur, M praeter Qedus ac pactiones in vincula coniicitur, reliqui milites ubi abessent circiter milli fidia lepastus. a duabus consertissimis globis Turcarum circumueniuntur. cum praeter spem inuaderentur, sese ad carros colligunt. diu atrox ic cruentam praelium committitur a Germani S praesertim. tamen cum pauci ingenti multitudini non possent re iitere vineuntur, profligantur,caeduntur P aci se fuga seruarunt mira quoddam Cannetum. inter quos insignis suit tribunus militum Bernar dus Rotenaus. Quidam autem putarunt hane urbem deditam et Ie per proditionem, atque satus fuit Caratinus apud Criarem, qui eum summo studio diligentiaque procurasset libertaἷς quo sedcla creta b , It erimitiationibus iniuste dati . id obtinere nulla ratione potuit. Sol una C didones nus ita Iula potitu , quae urbs erat antiqui regni Transylvani, iubet significati Traniyluam sie illam oui alem Ndditatum si sibi dissoluerent ut quadringenta nummum millia, quae absumpsisse in rbellicos sumptus. Cum vero Transylvanus se non habere tantum pecuniarum respondiiset, I ur limam nomine ipsi urbem occupant. Soli manus enim ubi primum redierunt, qui ad explo
Ianda castra Caesariana concesserant, iam animo aliquantulum in illuna crat insens O, quia quς ς' batur Transylvanum per multa mendacia Turcas ad eam expeditionem allexisse, cam denuiiciat i et Byzantium Caesarem esse inopem de mendicum. non posse multas copias colligere. magnas ocimplacabiles atque sine numero habere controuersias cum Germanis principibus, cam i pic mul acquitum millia in illam expeditionem promisisset. atque omnia longe iecus se limercat. D in re ovansylu tuleram illi in castra, Caesari magnum adesse equitum ac peditum numerum, atque multa tormen dera, ClaiSem 1ngentem, Omnes apparatus tantis rebus nece: sarios. iortunam potia, Turcarum a. medam more tantas Vires ab aggeribus, quam militate consilium . his addidit Solinianus sutarum ut Traniyit lina Solim uanum mendaciorum poeiuteret . quae etiam a Soliniano perscripta missaque sunt ad Tramylua' n num. Transylvanus aduersus illa excit latione utitur; se deceptum suisse a fides illin m alIQq uin 'Ploratoribus. Pannonas multa promisit se, qui propter timorem tantae multicudinis Turcarum ab ais promissis fiuisent retardati . Postea Soli manus uniuersam indignatione in Curitiem praetectum uertit,qui non Opportune pontes extruxisset, ex quo Rispiade Vatis suissent captae. lnde estuctu . est ut capite huic amputato Transylvanus procul abstiterit. Armeniae praelectus purpuratus Metu
barricae expugnationi cum summo imperio curat ut supercratibus contextis arx inuadatur, quain summo conatu Turcae certatim occupare atque grauare contendunt. Sed tanta in rimabili quia ratu, Arm indefensorum virtus ut Turcae magna clade accepta statim coacti sint redire in castra circiter auin nimbus millibus suorum amissis x duobus vexillis. reditur ad verberationem, atque apericla dum am pliorem commodioremque viam ad conatus arx a tribus partibus concutitur; ab Hai ua, apio
pugnaculo monti, de ab altero portae propinquo. laniaZeti repente irrupturi pcr incurii Onemi 'Iarunt se arce poste potiri, sed conatus omnis fuit irritas. Vbi vis ferri non iusta ret, ventum est ad sarcula dc cuniculos. Excavatur caniculus montem versius, quod iit tanta ccieritate ac diligentia, ut intra triduum quiuis posset unus per viam subterraneam in oppidum ac dere. illac pulueridc lignorum materiae comportatae mox ignis si abiicitur. sed cum interius exploratus ei Set cunica lus. Maduersus illam ali excavatus, irritiis suit, de omnis parata materia frustra combusta. Illud Metubarris vero non mediocri suit detrimento rebus oppidanis, quod ignis vi tormentorum in arcem conie incendium. Ous magnam partem aedificiorum absumpsit, quod factuni est monitu cuiuidam transiugae, qui monuit Turcas tormenta dirigere in bellicos apparatus. atqui tanta erat globorum circa arcem Pastrepentium dc glandium dc lagmarum procella, nemo ut ponet ad desemionem accedere. t uaditur summis viribus propugnaculum portae propinquum, cuius detentioni praeerati pie Sirinus. ibi tanta virtute pugnatur, ut Turcae iambis cceperint recedere. Sed cum vas ignis serpe Iet inter pugnandum, ita ut pulueri tormentario arcis propinquaret, cuius magna copia ecat apud Portam, cum non posiset uno tempore de hostibus N igni resisti, paulatim cum trecentis mili-ribus sese in partem arcis tutiorem recipit. ubi erat tutissum atque commodii lima receptio, quia igne accenso in maximo omnes erant periculo repentini incendii. iubet portas arcis occludi. milites qui reliqui fuerunt, ad unum sunt trucidati . mulieres de pueri qui cluent aetatis liabilis ad iter in seruitutem abducantur. reliqui omnes caeli sunt. Illam vero arcem, in quam Satinus se receperat . arx cingebat exterior, quatum utraque fossas dc moenia dc aggeres habebat eximios . at enim muri ita crant in quadam parte coniuncti, ut facilis 3c sine impedimento ex altera in
alteram arcem pateret accelsus, nequc minor arx in eo angulo, qui cum malore coniungebatur,eiat .
munita, quia satis maioris arcis patrocinio prot ebatur. Ibi una tantum erat domus, i plius Staini domicilium scilicet, cum loca Ricra, quae essent pulueri tormentatio, ec seruandis tormentis Illi accommoda.
393쪽
auratius Catholicos de findit.
accommodata, de annonς varii generis leguminibus occariribus salitis 5 vasis vinarii sic oleariis
uno infelicissimo incendio arsissent cum omnibus victui necessariis in arce vetere. adiuuit fortuna incendium, quia ventus flammam non leuiter sollicitauit.capta sunt a Turcis rometa omnia quae erant in arce vetere, quibus usi sunt concutienda noua dc cxpugnanda. erant in arce noua lexdecim tantum capestria tormeta, reliqua venerunt in potestate victoris. erat parua omnino annonae copia in noua arce, quare multi ia inedia moriebantur. Turcae vetere arce pouti aliquatulum quiescunt i
praeliis. Interea classis Turcica,quae per litora Calabriae oc Apuliae totiusq; Italie incursiones fecerat captis multis Christianis,& in miserrima seruitute abductis iter iacies non procul a faucibus Apolloniae rursus applicuit ad Cimmerios Thraci ς populos qui annitu tributum non curassent dissoluere. Iubet Pialis circiter octo millia peditu exire, atq; in Cimmerios impetu iacere contra, Cimmerii cognito Turcaru aduentu deferunt summum imperi u retum bellicarum gubernatori suae prouinclae, atq; omnes cocordibus animis ad desensione alma capiunt, colliguntq; ad dece millia armatorsi. ubi Turcae circiter octo milliaria intra regione processissent ab his obuiis uiuad virtut lata viriute ut Tures multis e suis cesis coacti sint quata fieri posset celeritate cursim ad naues refugere. Sunt
aute hi populi vocati Cimmeri j ab oppido Cimmerio quonda celebri per antiquo, quod fuit in re gione Illyri j no procul a Bosparo Thraci phomines pland a testes, feroces bellicosi, perpetuiris pridationibus assueti. Sed qm regio montibus abundat asperrimis ac difficillimis,quς lunt tuti ii in receptiones Cimmeriis, ubi res paru felicitet succedint, ita tactu est ut Turcae desperata regionis ex pugnatione inde abscesserint,pem; sima Corcyrςum nauigates ad urbe Nicopolim sita in sinu Ambracio cotenderint, ut remis,aliisq; instrumetis classi necessariis instrueretur.Turcis abnauigatibus Illyricς collecte copiς oppida Turcarum Vilii Zeta intra suos fines adori titur, cuius in praesiaris erat quadringeti Turcae, quo per vim arma totu potiti Tutos omnes trucidant, atq; oppiduni diripiat. His ita succedetibus nuntii mittuntur ad pagos oes, hominesq, mota nos, quibus obnuntiatur, nisi arma in reliquis ceperint ad Geni libertatem salutemq; protegenda, omnes in more atrocissimo in hostium trucida tu iri .atq; puberes iugulatum tanqua proditores patris dc cois libertatis. Nam cum natura loci sit muniti uima propter insuperabiles montia asperitates, per ridiculum Cimme riis videbatur ut Turcis parerent, cu liberi esse possent atq; situs beneficiu omnes exteroru iniurias facile coerceret. quibus accedebat quod circiter quindecim millia hominu colligi possent, latis valida praesidia ad quasvis exteroru irruptiones . reliquum erat oppidu exiguum tanqua quaedam sine propugnaculis turris Despostum, cuius in praesidiis erat ducenti Turcae distantis a mari ad mille pastus . illud etia attractis duobus muralibus tormetis invaditide expugnatur. Turcae trucidatur ac diripiuntur. Sic pro soluedo tributo, Cimmerii cu Pialis in eos asperius exivisis et, se ab imperio Turca rum proruis liberatur. Atuacuti vero paulatim interea numerus h reticorsi succreuerat, dc eorum qui noua religionem coplectebantur; quod ipsum fit in proximis quibusq; oppidis atq; urbibus, cpraesertim Bagani in regione Nervioru de Valentianae. na cum hi in catholicae religionis obseruato
leuere cepistent, coegerunt omnes catholicos ex illa religione excedere, dc propter metum diffugere acerbissimorum suppliciorum, qua uis Aurantius princeps, ut apparebat partes catholicorii pro viri es detenderet . ad ea noue religionis meditatione impulit maxime Belgas timor nousqustitionis Hispanavd quam tuenda apparebat inuitare vicinitas M Gmunitas terorum Galloria. oc multorum Germanorum,quare plς sunt haberi conciones in uniuersis Belgio magno populoria omnium II elgaru concursu. ceptum est etia sacras templorum imagines ubiq; impie demoliri. Turcae vero in finibus Pannoniae frequentes procurrebant ad fines usque Austria f. dc ad Pellium, cum Transylvanus etiam cum Pannonibus copiis dc Scythicis traiecto fluuio Tibisco populabundus agrum Austriacum hostiliter deuastare conaretur,& trucidare de abducere colonos. Sed Carolus Archidax princeps non solum magnificentia animi dc probitate clarus, verum etiam sortitudine ocperitia rei bellicae insignis, cum collegisset ad triginta armatorum millia, non patitur suos Impuna vexati . hostem non modo militer sustinet. sed etiam frequentibus incursionibus de ipse vexat, cum nihil tam insulsum sit, quam concedere hosti quietem. quem intestire possis, Sc ad eius arbitrium pugnate. Nam hostis nisi vexetur. id fieri existimat propter metum vel ignauiam vel imperitiam rerum bellicarum . quare semper elatior sit 5c inlis lentior omnibus damius inserendis. at non placatior. Carolus igitur bonam partem suarum copiarum mittit superiorem Mysiam verius Floretio Turrio duce, quae copiae magna alacritate regionem ingressς multa fic animalia dc homines capist Ec mox Illyrium quoque percurrunt Argirutum, usque ubi in unum conuenissetu Baiani Illyrici. Embrotiique Austriaci vires oppidum Castenauiccium pretergressae. Cleuae piaesectus auditis his incursionibus exiens ad eas im pediendas multa armatorum millia educit. Mumque fluuium tres, cit. Nascitur hic fluuius e paruis sontibus apud Carnos populos, atque ad radices montium Liburnig ingrediturque Danubium apud oppidum Taurum m. narum copiarum aduentu audito Caroli copis relicta oppugnatione Argiruti. quod erant iam iam aggressiarς primam aciem hostium mira alacritate adoriuntur atque in sugam vertiant. pKsectu ui illarum copiarum vulneratum capiat Omnes Turcas trucidant. atque Bannus ex altera parte cum ad oppidum Solonen accessisset quatuor Tut carum millia habet obuia . cum iis prςlium committit . bonam partem eorum trucidat.
reliqui dissipati partim capti, partim csduntur ab inlequentibus, partim tu proxima castella fuga se seruant. Carolus ipse aduersus Turcarum impetum interim cum reliqua parua parte copiarum suarum ad protegendam Valeriam regionem atque Iapydiam ibissime constiterat, atque conse derat inter Datum M M uram fluuios cuni modo ad Petouiam modo ad Rochel burgium consistere lepuisque impetus hostium rest aut, dc profligarit, ut apud Pappani Suopana xetius duci Turige-
394쪽
Pirigeorgio de Turri ferreo nam hi circitet octingentos Turcas uno proelio ceciderunt Sc tribus captiuoiu Chri Itianorum millibus Iibertate restituerunt. Caesar ponte fieri iusserat apud Bregetium coit idens. per quem insula Cornaria si ibit dia posset accipere. si opus esset. at Tarcae inter Curta Screstam oppidu. ne vires si opus effet mutuis auxiliis ellent dili unciae. M ita metas ex altera parte Albae regalis praesectus Solimani consiliarius& San Zacchus cum aliquid cuperet scire per captiuos det concilis C satianis, exit cu mille equitibus. Castris Caesarianis propinquus fit obuiusqtubu Ma carris hos cipit & abducit. exeunt in hunc quatuor vexilla Ferrarolorum equitatusq; Pannonicas. comittitur cruentu praelium.multi Turcerceciderunt recepti sunt curri. Mahometus raptu, tardina' pe dimitifidus Archidux in finibus Cassoviς Scipie castrametabatur cum multis millibus armatorum ut eos si Arelli duci,nes ab incursionibus Uaiuως Scytharum de Turcarum tueretur. Neq; Suendi us quidem Vlli vel in Artitudo. duilliae, vel studio deerat cum tapius excurrentes Turcas de regionem muraenicis adoriretur ac mIcidaret. Dum ita multis in locis uno tempore pugnatur in finibus Pannoaicis multiq; in lignes proceres in certaminibus Metubarris cata untur, inter quos fuit Aga Ianietaeror u. tres purpurali, de praestitus Asiς minoris. Captum est ab oppidanis Imperatorium vexillum quare magnopere iratus est Soli manus,quod tam exiguum oppidum suis viribus tamdiu cum tanta Tuccarum clade posset, auderetque reustere. Illam indignationein incitabat etiam nuntius, quod audiuerat Medorum re- Medota Migeni in regionem Georgianam hostiliter ingressum ad duodecim millia Tutorum trucidasse, mul lum .iaque castella Sc urbes cepisse. iis rebus nunciatis iurauit Soli manus sie vel si uniuersius exercitus esset amittendus velle omnino Metu barri potiri. nec multo post iam lenio confectus, multuque laboribus itineris defatigatus quo pepulerat illum regnandi cupditas, atque ira percitus repente zmpit laborare sanguinis profluuio. Idcirco in ea aetate natiui caloris inopia victus, qui totas tamen iri in videtur esse in sanguine breui vitam cum morte commutauit. sicuti sibi a Francisco Giuntino Flo- rentino viro rerum astronomicarum peritissimo praedictum fuerat, cum annos fere quadraginta dcocto regnauisset cum multa selicitate. ltirtutia plerunque cum eius principis lapientia conspirat ' aliti, nomiae te. Mahomctus vir singulari ingenio de prudentia vetitus mortuo Solimano. ne rumor in calira via dideretur. quod in occultatione hui vice mortis appareret consistere salus rerum omnium p sen tiuiri, Jc Ottomanici Ina perii conseruatio. primum diligent et secum perpendit quo pacto id con sequi posset, ne ruinor in Turcio & inde in Caesariana castra penetraret. Cum solus conscius el- Arcvra Priuset mortis medicus, qui astiterat Solimano. quae tepente accidit. dedit ingentes poenas eius scien- cipum quin tiae, docuitque quam secretae res principum sint deuitandae. nam Malio metus veritus ne hic medi- νας placus rem patefaceret,illum euocate tentori 6c iugulari in suo coni pectu imperat. nam lane inma gno discrimine tantus thesaurus positus erat. qui statim direptus fuisset, si res suisset paleiacta, inter nationes praesertim avarissimas Sc praedae auidissimas curauit igitur Mahometus id rem occultari dc non intermitti Metinariis expugnationem donec Selimus i inperium cepisset,ad quem perueniebat iure haereditatio. Continuo itaq; literas dedit ad prςsectum Byrantii S eanderum, quς illum de rebus omnibus certiorem facerent eumq; hortatur ut nuntiu statim mitteret ad Selimum. quia negotium indigebat summa celeritate. Sed quoniam tumultus sere excitabatur in castris, quia permultos dies imperator a nemine visus suill et, Mahometas re cum quibusda proceribus spectatae si dei coniunicatasoli manu balsamo perunctum induit usitato more. atq; in sublimi thmno collocat solim iiii loco adumbrato intra tentoriu.quem spectandum e longinquo cum maxima reuerentia pro nil. iple significationes nonnullas retieret ille prssentibus omnibus de obsequia edit tanqua cum it 'μ iv Io loqueretur. nemo propius accedere ausus esset propter nimiam obteruatiam res credita cst sine suco Zc fallaciis. Tum paulo post Vt res magis conteruaretur, accenderetari pugnates ad Membarrim Sc occultaret dolore ac lacrymas e morte imperatoris perceptu. qua; lacrymas continere non potuisset. reisus e tentorio, percunctatibus quis digna lachrymis aeeidisset, rei podit Soli manum cum a pristina valetudine quae leuissima fuit, nua litisset. iurauisse magnum iusiurandia se imperaturum omnes proceres acerbissimo moriis genere torqueri qui Metubartim expugnadum sibi s scepissent, nisi intra biduia illud captum sitan non haec iustiissima de maxima causa laetymata estim MVS quit, si tot viri fortes crudelissime necentur ta vero impulsi ii int Iani aeteri audita imperatocia indignation C ad oppidu invadendum ut denuo obstinatis lime,&quasi mrore quod a agitati adoriretur. Sed tame virtute sortitudineq; Metuba coru praesidiorum repelluntur edita magna vit inq; clade. Tua, paulo post renouatur conatus quato maioribus posset viribus. Di u fit anceps belli sortuna,
quod pαr mulius patiu perdurauit, in quo Sirinus nulli neqi strenui neqι prudelis ducis ossicio demit. moeso suis cofirmandis, modo huc illuc cursitas rebus necessariis contuledo, modo sertiter pagnando nare pulsi sunt deniq; Turcae permagna virtutem defens brum.Tur ubi ira repelleretur, neq; possent arce per arma praesentia potiti. iubentur couenire multi, tantaq; multitudo se ad renouandia Conatum parat, ut proxima quaeq; densissimis acinatoru aciebus tegerentur. Sitinus his apparatibus visi scia pauci milites esset u superstites e tot certaminibus, omniumq; rerum inopia Pie- meretur, nullumq; locu iani amplius ei se reliquum defensioni videret, iubet ex annona parari couiuium. Post prandium magnificis vestibus induitur.capit Philippaeos trecentos in viaticum, si ela- ς es heretur: sin cecidi sis et . praemium victoriae Viro forti, & dicebat ne hostis quereretur se virum loric si mu, natui ne praemio victoriae Ibperais Capit gladium optimi temperamenti.& iculum ferro obtectu. Suos & oratio. ad fortitudinem hortatur & ad via sibi ferro per acies hostium aperienda. quae una reliqua spes erat salutis. Docet fieri non posse ut in illa arce se diutius tueantur, in qua vel si conatus hostium milites repulcrint. tamen media sit omnibus moriendum, cumpr terra incensis aedificiis de omnibus bellicis apparatibus oporteat ella sub dio,omnibus aeris ualuti is expolitosaltetu horum necessarici esse. Illi a vel '
395쪽
sirini mori: sirini eaput. Danubii in
pannonia. Castrorum Turricorum se a pratae te Imperato
vel vitios in miserrima seruitutem in perpetuu abduci. atq; infeliciter id totum quod superest vitaetaquam iumenta degere, rei Britana tanquam viros sortes gloriose de summa cum laude experiri. memorabilemq; victoria apud omnem posteritatem telare. vitam coem esse cum omnibus anima Iibus at gloriose vel viuere vel mori id virum propriu esse virorum tartium. Non esse magnopere
timendum, cit Deus de irtuna belli plerunq; viros fortes protegere consueuerit, sicuti omnis demdiae de ignauiae de timiditatis Misieria fidissima de perpetua fit socia. pristare se promis virtuti,quam arbitrio dc incerte fidei immaniu barbarorum credere. suturum enim si quis ex hoc periculo elabatur, ut celebet id illustris sit apud omnes nationes. profitetur se primit miturum.quem si omnes Qttiter imitentur ac lequantur, nemini dubiu ire quin tanquam rapidissimus fluuius per castra hoestium erumpentes vel ad ultimos castroru aggeres penetrent atq; in tutum se recipiant Dat vexillutaurentio Iurant schio. cum omnes se propto animo ad sequendam necessitatem esse demostrauissentitubet se sequi.omnia tormenta quae iusta fuerant attrahi ad portam, aperta porta in accurretes Opectantesq; Turcas uno tempore disploduntur, inter quae unu erat insigi e frustis saxorum plena ad porta arcis His displosis perrecetem fumum 5e cedes statim Sirinus vi ense stricto id scuto erupit quem milites omnes, qui erant paulo plures ducentis singulari λrtitudine pugnando sequuntur .ceptii est certamen super ipso ponte arcis, atq; cum ita pugnando diutius processum esset, Sirinus glande trisfigitur, quo vulnere in capite accepto humi cecidit. Milites morte tam strenui ducis deterriti, tametsi nihil militudinis remittunt, tamen ad extremsi cum parum distarent ab miremis Nicorum castrorum aggeribus, cum multi pugnado cecidissent iam pauci a multis de diuturna cede desessi trucidantur. apta est arx.omnesque ibi inuenti abducti in seruitutem, dc postea crudelit lime iugulati Si rini caput abscissum stonii membrana eum inscriptione. Caput Comitis Zigheti praelongis elauis affigitur qui es aut per tempora utraque in occiputpenetrarent. atque caput ipsum clam per noctem intra Cesarianos aggeres fuit deportarum. Post eam victoriam Mahometus iubet omnia bellica tormenta signa ederet itiae, quod vivum adhuc Soli manum cum quibusdam princetibus fingeret Mutua conuiuia ad lςutiae significationem fiunt ubique in castris. tantae cladis magnitudinem visus est etiam aer grauiter tulisse, cum Danubius ita excreuerit, tamque turbidus p triduum dest erit,ut estet omnibus usibus humanis eius aqua inutilis; bc ventorum vis inusitata omnia Turcarum tentoria cum incredibili fragore conuulsetitae repente prostrauerit. ceciderunt in illa expugnatione ac vatijs certaminibus Metu barris citater viginti Sc quinque millia Turca rumi inter quos fuerunt quatuor purpurati, Ec alii Turcae non paruae autoritatis.capta sunt Metu- barris multa bellica tormenta, sed pleraq; disrupta de instacta. erant enim ad cetum cannones, quos Sitinus ubi desperasset de salute uisit puluere impleti quo disrumperetur. Caesar ad duodecim naillia armatorum mittit ad Albam regalem. ubi decem millia Turcatu castrametari intellexerat cum quibus copiis partim equestribus, partim pedestribus viginti mittit capestria tormenta. 5c Turigeor
quida progressi Turcas s Pannonibus. Hi facto itinere magno studio Turcicis castris propinqratra vallos ad pugnam alliciun qui cum nulla ratione adduci posse
xlv cum mille uitibus Pannonibus. Hi facto itinere
essi Tieditur in castra, mi prorsus Ociose tuerunt, iocis nauigiis iton procul ab insula Comana decem Turcica nauigia demergut. triremes nauiculas persecto negotio reditur in castra, quod in loco nimis tuto consedissent. Neq; vero classes auae pet Danubiu nauigabant prorsus cs ociole iuerunt,quoniam Cςsarianae mades comisso pretio cum Turexploratorias Turcitas ita insectantur ut nonnullas ceperint, reliquas coquassatas fugien Ira vel ad urbem Strigoniam usq; copellunt. Caesar si diligentioribus exploratoribus usus fuisset, ubi conledit Bregetii cu octoginta millibus arma torsi, totii copiae collectae ement Archiducum, in no minima pars rei militatis collocanda sit in rapto rato tu diligentia, uniuersam Pannonia Turcio molestia liberare in perpetuit poterat, ubi decessisset S manus. Nam meo quide iudicio uniuersa facilitas bestica constate tribus his partibus: quaru si quadelecerit, totum negotiu bellicum labefactatur. Vna est diligenti ad fides exploratorii aliud imperatoris prudentia, aliud celeritas agendi sapiet et decreta que si covincta suissent Celari per id te pus .facile poterat glorio am de omnibus seculis maximEmemorabile conlequi victoriam. Sed noluit fortuna, vel Christiano nomini atq; selicitati inuides, vel gloriolissimae familiae Austriacae quI tot insignibus victoriis de triuphis rariis teporibus illustrauit. vel no tulit Ottomanica fortuna ea familia uno teporis mometo atq; uno praelio prope delere, qui per tot aetates ad tantam imperii amplitudinem prouexerat.& qua tandiu victricem dc glorio iam seruasset. neq; placuit una dimicatione tantu splendorem paulatim coparatum simul euertere per tot ibritu virorum coes. Nam didito dedissipato rumore de morte Soli mani, si dimicatu esset totis viribu S cu exercitu carente imperatore, quod cognitu fuit Celari per capti usi magnae autoritatis qui se i ponte ad tormenta obtulerat, Sc ad supplicia, si viveret Soli manus, facile victoria poterat parari. Habebat enim secti in castris Soli manus, ut creditu est, incredibile prope auri de argenti copia. qua si potitus titisset Celar cuius vires duxisset Qrmidabilest 5c ora tame qua uis non ta opulenta victoria studia mortalita insequutur. Na thesaurus per Multos annos ra amplissimo imperio coparatus aderat, qui accedebat ad quadringeta millia libraru auri εe amplius, quod tantii prςmiu pN ter imperiti oc gloria victori proponebatur. Est enim Ottomanicoru Imperatorum consuetudo cuipsi metit in castra, ut suos thesaia ros nemini credat g arbitretur haud facile inueniri posse vitu nu, neq: raperiendu esse an inueniat cuius fidei & integritati tantu auri recte credatur inges nimirupremiu perfidie.na facile impertu occupare posset qui tanta stipedi a be munera posset dare perfidi si ijs.Inde fit ut in castris etia magna diligetia thesaurus munia turdc seruetur,cilius muniendi haec est conluetudo. Imperator Ian qua anima Gercitus in medio castrorum suum tentorium erigit, ea quod eiectis praeualidis munitionibus circumsistunt Ianizeteri. intra eos aggeres nemo vertatur, praeter
396쪽
praeter ministros imperatori seruientes, aut purpurati si ad uolentur. extra Tas qu eambiunt 'ri etiam ac Vallum imperatoris, faculi coriacet auro argentove pleni humi deponuntur,qui loaggeribus lassi profundissimisi pitur, munitura. .alia utimis delectis praesidiis MVJ mu EM; huc quid c patet cuiuis accessus,cum neq; conueniat neq, utile lit ut milit g
S. 2 ὰ ς': Maxu, pystcr ima lxiae nationi assignata. cu publicae viae Se communia fora castrensia
ΘΑΗ risi qua militaris multitudo erigit sim ten' ' iri α aggeribus munitatur. sat autem neq; captiui neq; exploratoribus --, Vm in 'xς i . QiIuia non videbatur consentire rationi ut tanta batoararum geth ri Rin xrapte naturare senis Nauara, sine imperatore tam quieta esset. tantaq; obteruata.
l. is ς 4 ς p Πλ illi rem, Sed enim Mahometi calliditas Se prudelia ita Qcit urnoti imperatoris diligenussime occultarit in tanto imperii. rerumq: omnium Turci caris et , es': etiam quietum oc tranquillum imperi u sine ullo tumultu. ad quem perueniebat, ii v
ad desit, cum tanto exerciturin diuersis locis simulatis madatis in Iecatoriis moderatus sit; lanἰZZeros narit. Metubarris oppidi prope inexpugnabilis victoriam adeptus sit, Selimum in 'qura resti Di ibus tuto acciuerit. Adiuvit hanc Mahometi calliditatem sortuna quia cuaus ducenta hominum millia in Pannonia adduxisset, eaes copias in plures partesdiuiserat, quia parum tormidaret Cς arianti exercitum ut de numero multo inseriore, M parum conlcnsi ire u RVibi Mi Na P ima in castra sariana ventu est perunt Germania Panonibus S iram,atq;.Pannones ab Italis dili ei uire, donec talica Pannonibus ad coem desensionein propter
. p ure partes distracta fiebat debilior. Na confert rebus bellicis potentioribus maxime si soli OL - pn, 'i cx Π xςmpore, plures hostes plures exercitu, .piares imperatores, unis arie aduersis hostem no multo inferioribus. Ut en im facilius unus ignis extinguitur, quam 'lar 'Iulerint ac tempore, ita facilius est uni, qua in multis exercitibas simul resiste e , a qui- 'ulta simul calamitosa inseruntur. Nam si copiae Soli mani in uno tantii negotio essent Occu- pNI 'u' xiii Drerer c breuitas teporis cuin livems in illis finibus insessissima sit,stra, ra i rebus bellicis propter acerbitate magnitud meniq; frigorum . hae de causa Soli partem copiarum ad Oppida inserioris Pannoniae recuperanda. alia ad capienda ad expugnanda Metu Irim magis munitam quo tua prς sentia animos sco desideria victoriae: neq; loge uiuerio cosilio Q atte suit Soli mani inor qua Cilno imperatoris o alta Ma metus oppido Metubarri potitus quia esset de uastatu Capta Metu mel adaequatu per crebras Verocrationes vi tormentotu. partim vi pulueris incensi polito barris instauceptione Sitim quo tempore corruerunt nagniadcaediticia non sine Turcatu clade. curat instaura
i - , 'qVς ω ' Ribu by necessariis insitiusto firmissima pix silia im non it. eceunt a Vigmu millia eorum . qui castra spe pra)dae tequebantur . iaci sit incursio
m bestica a peritusimus hortatu Opsum Caesare ad Bregetium lumina dili stetia muniendum, qa et firmissima propugnaculum ad uerius oes incursion cis Turcarum quando capta Membarri Turcae omnibus svolatis impedimentis ad Possion tu inq; possent exclineae At enim d conciones Illas nouae rest granis in Belgio non paucae urbe admisissem, luccresceretq; in dies num etinti teticorum uς aliquot militares coscripte sunt duce Thoulusano viro Belga circa Antuer R42lς uς m pagu conuenissent ad protegendos suos, is est primo lapide distas ab ur ob dim uirum . repenteis equitatu Parmen sis gubernatricis opprimuntur ae delentur duce. Iuu uol illo Romae ex illa publica audientia.qua superius comemorauimus, ubi Poti sex mul ,2 Icticolit 'im gur'It ut in amplissimis α frequentibus ciuitatibus, multosq; nefarios es s die Rom.edc libidinosos homines, lalubri lege sustulit cita scorta& lenocinia de oesque marium libidini es tali a 'sciat prostitutς; quia publice Oiscinς libidinis publica sunt incita meta ad omne genus turpitudinis. um I csteris Irbibus pariam honestu sit. Romae certe. ubi sele oes externi religioni dediti casti
tac profitemuXcu vel sacer res sint, vel iam se sperent suturos.oino videtur esse tollendum adulh. . uςr' leucic iitra est quibusda animaduertere, quas flagris tamen cedi tantii publice iusui. ed nimlai etiam clementer ac leuiter. nam usitata impunitas rem facit videri leuiorem Sed apud Adulterii tu ultas nati piaes capitale siappliciu de est o fuit adulterio propositum citi sceleris magnitudine. iii g quo Vno violItur sacra iura matrinonii, fides utrinq; data.& contaminatiar honestas familiarit. M ulter mi lilii patrimonium Imitimis thmtitur legitimi crediti , Ac mariti Ueauxntur alienis filii
mnes dc alea praecipue sunt res humana vitae pernitiosae, in quibus nemo vir:bomis tepia, inuti sublata.
397쪽
oppidum. Selimus imperator salu
ti auspicia imperij. sesimi vilis
liter consumpserit, non minus in aleatores & Iu siores omnis generis .animaduertendum duxit,qua in iniuriosos,& sibi ipsis pernitiolos homines quos exilis condemnauit. Neq; id iolum quia nemo debet sibi iacere iniuria, sed multo maues quia blasphemiae te inimicitiae di latrocinia dc familiarum euersiones solet aleae pictarumque chartarum.& olum horum ludorum necessariae esse asseciae; inter quae lenocinia lasciuiae, ij intemperantiae qui vitam degat, is plane vir bonus csse non potest. Non enim ita inutiliter profundendu est hoc breue vitae spatium qd nobis concessiam est a Deo, ut maiore eius partem in crapula, somno,ludis absumanius. Pontifex deinde animo ad res ecclesiasticas co- uerso perpetua lege sustulit oes regreinus, ne in genus quoddam mutui, vel mercature sacri prouentus transirent patuatim. Scander praesectus Byzantij veritus ne per opportunitate tantarum rerum nouarum Ianiteri iuniores tumultuarentur , diriperentq; pro arbitrio ola Christianorum Hebraeorumq; bona, ac multa nefanda dc crudelia comitterent. ut fit per huiusmodi tumuli us, consilium cepit prudentiae dc mirae calliditatis plenum . nam lectis literis de morte Solimam statim te missurum inquit auxiliaquς poscebant. simulat illas literas imperatorias sibi missas fuisse quibus iuberetur deligere decem millia Ianizaetorum in demortuorum locum in expugnatione et uprearris,dc Pannonicis munitionibus. Imperarur omnibus Ianizaetis ut excederent ad statutu diem ex urbe Byzantio, dc in locum ampi um conuenirent distantem ad duo milliaria, ubi commode centerentur ac deligerentur,quibus assignarentur mortuorum stipendia IaniZZeri qui nondum ordinaria accipiebat sti pendia militaria incredibili alacritate ad imperatum locum conueniunt. Selimus accepto nuntio paternae mortis magna celeritate conuolat Byzantium, atque in via habuit obuium primum stangium regi j palatij praefectum qui biremem expeditissimam, magnificentissimeque inuria amadduxerat,quam conscendens Byzantium properat. Delatus ad portam Septi ex oppido Chirer obreuit si mo spatio Imperator ibi primum salutetur, atq; tunc primum mors Soli mani fuit in Urbe Byzantio cognita,quae summa celeritate desertur Venetias ad senatum, atque inde velox nuntius ab oratore Caelitis ordin alio Vito Dorimbergensi Turrio viro clarissimo, id magnis negotiis tructandis exercitato ad Caesarem missus septima hebdomade Iulio nam a die mortis nuntiauit, Se limus ubi descensionem fecisset,in thalamum imperatorium magnificetissimum introducitur, qvi est multo auro de gemmis preciosis ornatus.Iani Ezeri ubi salutati noui imperatoris famam accepit sent,qui omnes ad iussum locum extra urbem conuenerant,cum se ita delusos esse intelligerent, re aegerrime serunt,atq; tumultuari prope incipiunt. Sed eum promisium esset solitum munus ubi rediissent in urbem.quod est centu Sullan inorumAd nomen est monetae aureae Turci ,5c ut nouus Imperator publice obequitaret,omnis tumultus, omnisq; controuersia placata est caerem Selimus ubi primum in throno imperatotio consedit cum magna solennitate ad significatione laetitiae duo pocula optimi vini siccauit, atq; initium sui imperii ita auspicatus est a cotemptu suarum sacratum legum, per quas vini usus Turcis est omnino interdictas. Uisus est lane quibusdam id esse argumentum quos eo imperatore vini usus concederetur; at rem altius perpendentibus moletium id apparebat, quod non leue argumentum poliet existimari imperatoris futuri neq; religionis neq, fidei aut legum ciuilium latis diligentis obseruatoris. istatim vero atq; imperatoria insignia luscepit,dc in icde Ot omanicis imperatoribus reseruata consedit iubet edictum lieri publice ubiq; Byzantij huiusmodi; Beatorum locus id gloria sempiterna concessa sit animς Soli mani; vivatque diu; semperquet augeatur melix regnum Selimi nostri imperatoris. Id ipsum summa diligentia per uniuersum imperium promulgatum est,ne prius mors Soli mani,quam Selimi coronatio audiretur, ad popalos sadandos, Ac in pace retinendos. Deinde e palatio egressus obequitans per urbem uniuerso populo se ostentati accedit ad Iobi sepulchrum qui locus cum moenibus coniunctus,ubi omnes imperato res sacrificare solent modo verveces, modo alia animalia,quae post dantur pauperibus. Distributa est magna pecuniae copia . post preces de gratias dijs actas magna cum pompa dc laetitia redit in palatium . His ita actis quia plurimum referret ut ipse quam cituli me adelset in castris, continuo Byzantio ad oppidum castriam nigrum, dc Scedram incredibili celeritate peruenit. quod iter triduo
conficitur. credebant nonnulli quod in castra prosectus esset statim Iulio nam invasurus, cum T r in I sit Ottomanicorum imperatorum institutum ubi primum imperium suscipiunt, aliquod meminrabile facinus parat: neque id totum ut accepti a maioribus imperii fines dilatent, ted etiam ne mutatibus virtute in seriores°eneres appareant, quos adaequare certe si non superare se velle contendunt 1 brtitudine, prudentia in rebus bellicis, Ec gloria rerum gestarum. erat subortalia spicio Caesarianis quod nouus imperator Iuliobonam inet invasurus non solum ob praedictas causas, ted etiam quia dictoti m dc triremem miterat in Pannoniam cum globis stretas, tribus millibus inopetiorum, ac multis bel licis apparatibus per aduersum Danubium. His accedebat quod Scander purpuratus veniebat in Pannoniam terrestri itinere cum centum iumentis auro argentoque Onustis, de centum carris, centum dc quinquaginta equis portantibus bellicos apparatus. Agebat Selimus. ubi salutatus est imperator, annum aetatis suae tertium post quadraginta. Seuero aspectu. prope formidabili intuitu. nigris pilis. adusto temperamento ut videbatur. Sed ita obesus Vt ibli breuitas appareret eximia. Qui dum properat in Pannoniam, in mari Oceano cum ingentes Ualses Daniae Sueuorumque regum nauigarent instructissimae fiunt obviae, atque atrox bellum nauale committiant. Hi enim Reges non modo per imperatorium edictum non sunt placati, sed multo etiam magis incitati ad ampliores bellicos apparatus faciendos, & classes in septentrion li pelago comparandas. tanta igitur vi tomaen torum omnique telorum genere inter hos dimica tuta ut m lignis clades utrinque accepta illataq; sit, atq; litora eiectis cς lorum cadaueribus iniq, tegeretinnuli adduodecim millia inuenta iunt corporum eiectoru,ac cet lotu sensim stultantia. Aruacuti a
398쪽
ti autem quoniam seditioncs in dies succrescebant inter novie, veterisque religionis desensores, eticatholici undique exagitarentur, Aurantius, ut diximus, veteris religionis defensor ad catholicos aduersus insigniores ciues proceresque eius ciuitatis protegendos cum plurimum posset. praestaretq; autoritate oe beneuolentia omnibus ciuibus ita conatur rem componere, ut omnes discordiae consopirentur: atque has conditiones cum praesectis Atuacuti sanxit, Sc cum Scuuieto Burgomagi- . . . stro, qui supremus est magistratus ciuitatis, donec aliud decretum fuerit atque institutum inimquentibus Belgarum comitiis. t. Primum ne catholimru concione sacra, vel alia munia ecclesiast, ebditione,ca impediantur neque turbentur ad auitam religionem spectantia ineque alio quouis modo, aut per quenquam magistratum curent vel patiantur nartarea. Ne liceat habere conciones aut munia
nouae religionis in templis, nobiis,aliis de sacratis locis, nisi his in tribus locis inserius nominatis, Khranamo videlicet Pauli Vanglii meri, ubi copiae solent censeri. in area Lique uicii siue viridatio. ubi telae ad candorem sollicitantur, de in pratis Xenodochij apud viridaria Balistricorum. I. Quod squis horum locotu haberi non possit, tunc liceat alibi habere quem uis eiusdem amplitudinis. 4. Vt his in locis liceat habere conciones omnibus diebus seriatis de dominicis. atque si nullus dies se. riatus fuerit in hebdomade, liceat istud ipsum die Mercurij. s. Vt si concionator solitus aliquo impedimento distineatur, alius in eius Iocum possit succedere. 6. Ut omnes concionatores Se mini itim regionibus catholicae Maiestati subditis iuramento affirment. vel apud principem Aurantium. vel apud insigniores magistratu atque profiteantur se fidem dc obedientia Regi praestituros oblecitaturosq; in omnibus negotijs. .Ne licitu sit adeutibus vel redeutibus a cocionibus ullo teoltu genere armari. quae possint octndere;ensis tamen ic pugio nemini sit interdictus 8. Vt uniuersa urbana multitudo pareat magistratibus, opemque serat publicis oneribus sustinendis, sicuti mos est, Msicuti reliqui ciues tenentur; atque ut caeteri omnes tranquillitate conseruationem, publicam salutem tuendam procurent,oc procurare teneantur. 9. Ut omnes concionatores ab iniurijs, seditionibusq; concitandis abstineant, neque insurgant aduersus magistratus, vel aduersus homines alterius factionis Se religionis neque contumelias dicant. ita tamen ut illis liceat reprehendere vina in ordinata,quae reprehensio non habeatur pro seminibus seditionum. io. Ut princeps habeat delectum e magistratu, qui possit adesse illi ubi erunt delecturi aliquem ministrum ad dioecesim ecclesiarum aut ubi illi de aliqua re ad religionem spectante pertractabunt, ut fides fieri pollit apud prinopem vel urbis magistratus.'ri. Ne alter alterum subiannet aut aliqua ratione deludat ob varietatem religionis,sed omnes teneatur ad mutuam defensionem, si quis iniuria affectus fuerit. ta. Nequis aut liuitis,aut alterius regionis possit iustitiam impedire vel capiendis sontibus, vel puniendis, atque castigandis qui templa spoliarint, aut alia quavis de causa. ita tamen ut nocentes per iudices. at non per alios, puniantur. 13. Ut princeps de magistratus protegant non soli1m veteris religionis homines, is omnes habitantes in urbe, qui tranquille concorditerque vixerint nulla habita veteris aut notiae religionis differentia . t . Siquis leditionis initia ieeerit, ille per iudices puniatur pro sceleris magnitudine, neque id possit a quopiam impediti. is. Vt colligantur duo millia pe- rditum ad urbis custodiam . qui communibus stipendiis nabeantur, ad opprimendas seditiones, λ iquae insurrexerint. 1 ff. Ut milites collecti teneantur seruare atque custodire has conditiones,qua rum exemplum dabitur praesectis, de hominibus nouae religionis. i . Ut has omnes conditiones ministri Sc concio natores eorum religionis inter suas conciones demonstrent, explicentque populo, eqsque omnes qui aderuent, hortentur ac moneant ut ad unguem seruent. i 8. Ut omnes
hae conditiones praescriptae inuiolabiliter letalentur prouidendi atque consulendi rebus publicis musa, donec Philippus rex una cum comitiis harum in seriorum regionum aliter statuerit, quibus V institutis homines nouae resigionis in posterum subiiciantur, promittantque sese seruaturoS. ea tamen conditione, ut siquid aduersus eorum religionem statutum fuerit, liceat sine impedimento ac libere intra certu lepuscu omnibus bonis excedere ex his inserioribus regionibus quocunq; libuerit. 19. Ut ministri&concionatores Sc diaconi ac reliqui templis inseruientes cum nonnullis cpraestantioribus eius religionis principibus in has conditiones animos suorum componant, eosque homines pro viribus nitantiit ad obseruationem adducerciatque ipsi ad maiorem securitatem p sens exemplum suis substriptionibus confirment, per quam tamen subscriptionem neque notemtur, neque in sestentur. atque sua excellentia tanquam communis Griliter liue se a. magistratus nomine huius urbis subscribet ad securitate praelanti cotta tui de scripto, cuius duo ficiat exempla, quorum alterum dabitur sus Excellentiae pro magistratu, alterum hominibus alterius religionis . . natque ad fidem stripti praesentis conclusi de subscripti ut supra ad quintum Non. Septembris. I 166 subscripsit Gulies mus Nansiensis mandato dominorum collitis. Princeps Aurantius de Polites Griffer urbis. Erat eo denique perducta res Belgica ante has compositas conditiones, Ut sepius necesse tuerit magistratus 6c praesectis urbium populatibus armis resistere, seque in tutum recipere, Sc loca quNam ad securitatem vitae munire conciones omnes heretic in suburbia demum sunt perductet. Cum prius de in urbe, dc extra habetentur nulla habita dis rentia. insurrexerant enim iam in omnibus sere ciuitatibus Bessicis Honotti Sc Caluinistae haeretici, atque loca sibi concedi poscebant ad Hi., h Unciones. maxime vero perculosa seditio nastabat in illis umibus, cum non soli1m diuerser ligionis homines inter te dissentirent,sed etiam uniuersa plebs a nobilitate esset abalienata. Quippe illud solet euenire plerunque in ciuitatibus, ut ubi primum nascuntur ciuiles discordiae, vulgus in- laniendi facultatem nactum non unam tantum causam discordiarum persequatur, sed plures quotidie nouae emergant atque excitentur . neque prius cessat nouarum dissensionum Opportunitas.
D m vel publicς opes ciuitatum,vel priuatς ciuium suerint ablumptin Istud autem acciderat, quo,
399쪽
niam e Samatobriga.&ex uniuersis Menapiis haereiici potitis iuerant eiecti quam ves consopiti in
extincti . dc ex alijs quibusdam vi bibus. Solacii tamen Arebergensis Comes ut Omnes hareses uno umpote tolleret, Augustanam consessionem publice cocesserat.Turcs interea portum Leucadium multa diligentia munite coeperant, quia non videtetur satis tutus ad accipiendas ciasses,atque duom ui insignia erigunt propugnacula quo possent defendi & nauigia de portus ipse si inuadatur.ea res non paruam sulpicionem Omnibus Italicis principibus attulit, sed Venetas patribus in primis,quotu Ec1uspicionem de indignatione auxit Turcio atrogantia. quia Pialis contra pactiones oc foedus ausus esset intra sinum Adriaticum nauigare,contraq: pacis iura cum Solamano sancita.& iam tot annos seruam Illa res quia videbatut captiuitate. populationes, ilicendia Iulio Catilico ergesti Graditicae,
vi esses Tui caeterisq: oppidis Cesatianis λri Iulii mari finitimis interare Fracticus Turtius Norrimbergetis oraria Norim- tot Caelatas ordinatius apud Venetos.vir prudentia de dicendi facultate clatus graui sane oratione Mursis ora conquestus est in senatu tantaq; indignatione ut plus satis videretur,quia nitebatur incitare animos pati v ad ulciscendam tantam iniuriam,quos multis honorificis promissis Caesaris nomine ad societate belli allicere non potuerat. Nam videri eum senatum inquit connivere ad devastationem tui namqi omesu Christianotu, si Muo animo serant sibi fieri tanta iniuria; in clastis violato isdere pacis intra Adriaticum sinum ingresti siti nullu iam relinqui excusationis locu , si ad tantas Glamitates Christianorum dormitarent timenda esse dei iram, illi qui negligat arma mortal ium. Nunc is tunam de Cesatis subditis. imperiiqi coseruatione iacere aleam, at mox de subditis Uenetotum ubi placuerit iacturam siue notus siue bonus iactus coligeti lacu nulli fines satis ampli esse pollini Tut cara auaritiae. Patres, qui satis ingenie numetu triremita aliorsiq; nauigioru semper non med: ocri bus lumptibus habent mitruct ne quotannis subditos non necessariis lumptibus mst tuenda ingenti classe grauarent,hoc anno parcendu de sumptibus 5c laboribus statuerant.veruntamen partim ne pericula Christianoru negligete viderentur, partim quod grauiter ferrent ita 'dera oc pactiones a Turcis violati, quas ipsi temper sanetissime, fidissimeq: coluissent, incredibili celeritate quinquaginta triremes intra spatiu quindecim diersi eximie instruunti easq; addunt Ordinariis unus custodiis, quare Turce audita celeritate apparatus admirati nulla re memorabili facta exeunt e sinu .d tardius certe non multo post in grauissimum valetudine colla plus naturae concessit. vir bonus lane 5e supra vires Cesarianae utilitatis st udiosus. in eius demortui locu suffectus est Vitus Dorimbergensis, ut di vixi v vit lapientia. integritate. moderatione ani mi . M publicolu n otiorum peritia&. apte clarus, ν' ' orsi utriusq; familiaritate usus lana ac praesens eximias eoru virtutes cognoui. In Pannonia vero - μ' η' μ' ubi eosedissent no proeul ab Alba regali multa millia Turraru . certabatur hinc inde incurii Cmbus, quo tepore captus fuerat is Mechmetus, qui praeerat Albae regali. Turigeorgius enim vir singulatis fortitudinis inter hostes pugnates Mechmetsi Imperatori si consilia tau cognouiuet,qui sibi notus erat e colloquio Palodae, illu ad captiuitate insequitur, ac per medios hostes sortiter irrupit lata pet-tinacia ut caelo primo equo altu conscendens no prius abstiterit, 'uam dextra apprehentum captiuuTuri eis i traxerat.&ad Caesare abduxerit. Caesar pro tam egregio facto nonoris gratia torque aureo en d pi relata vis naualec in lignivit equestri dignitate. na praeciatis virtutibus posci ara premia Ac mugnia virtutis co-tus. ueniunt. quibus conferendis viile est principibus esse magnificis, cu no minoris saepe fiant in lagula virtutu quampraemia a vitis boni . sicuti reb. praeclare gestis de annuli donabatur in cocione militibus an imperatore antiquitus, ciuicς ac murales coronae insignia Brtitudinis,lc aurei torques
Illud sania didicii tu videtur parasitis de helluonibus,& lenonibus, de ptoditqribus patris. de ii midis abiectisque hominibus in lignia virtutum deserit, & equestri dignitate insigniri. oc multa huiusmo Vix um in dieite venalia ita multi fisit equites si habeat pecunia.qua elogate possint Tatet scili virtuti tamen ibilia diui Michaesis. Britannica, Mesi tensis. Diui Stepilani dignitas equestris. vel iummis principibus.quotum potentia est pro virtute, cum sit a Deo omnis potestas Dicitur Mecii metus captus ducenta eL . viginti nummum millia Caesari pro redemption uobtulisse, quem honorifice tractans milit Iulio bonam . Catolus Archidux ubi coni ii se et Babocciae, non procul a Ste una suminem li/ycti lenobilio Elium commiuit eum Turcis praedab uendis. inultis sis ad quatuor millia equitum trin'R Q in fumi vetiit. sciscum propinquς visciit tanta Metu barris copiae, abstinuat ab insequem
dis hostibus vltra certos terminos. nam Turcs certabant incursionibus, quibus irequentibus in omnes proximos fines crassabantur,omnia pro viribus praedantes, diripientes, populantes. concrem saba ia&sῆ tis quibusque aedisciis ad oppidum Pannoniae Sabatiam inque procurrunt, atque abductis colonis promu opp. in seruitute na ad Sempronium Oppidu 3c fines usque Austriacos irrumpunt He ta molestae Turca, tum in eursiones ij quibus cognita est coluetudo bellandi Turcarum,excitarum Opinionem quod essent Buzantium versu, tet capturi prςsertim cum annonς penuria no medio iter in castris Tu cicis laborarem et Maho multus autem has incultiones fieri imperabat, quod ita copis exercerentur, ac diu et terent ut ab omni eo talione de morte Soli mani,donec Selimus nouus imperator venire Buzanti uti monebatur per literas .est tamen ilia Turca ruiti pleruWqi bellandi consuetudo, ut non dimicent collatis signis. sed hoseon vexen Oncursionibus de praedationibus. Selimus magnis iti- selimus Tau neritius summaque celeritate Taurumnum interea peruenerat, ubi fit certior per i iteras Mahomoxumnum ac ti Omnia in eastris esse tranquilla. non opus esse ferre labores longioris itineris.non pessime consul, tum fore si copias Taurum ni quiescens,& se redeuntem expectaret.quare ibi selimus Mahomeriti expectat. quo etiam Soli mani corpus aduectu est,quem omnes vivum esse arbitrabantur. Uti rei ti. de tacite iaciebat eras de podagra. qua labocis ita fa re uer consueuerat; de rheda undit elausa.ut videri omnino no posset. Selimus obuia iturus ad porta usque ciuitatis paxuu capitis integumeniu g stat, in sit hononiice tu Turcatu magns gestare, quod inuolucru ecat e subtilissimo linteo cad
400쪽
dido ita concinne Se artificiose inuoluto Sc constructo,ut exterior orbis sphςra appareat, at interior ad capitis Brmam cauum relinquatur. illum orbem vulgus Turbantum vocat qui tamen sordidionbus de inconcinnior est, dce crassiore materia. induit vestes minus sumptuosas, sed viles & tu. subres ad patris cadauer admittendum , quod tanquam gloriosium M triumphans cum vexillis explicatis, multoque sono dc strepitu bellicorum instrumentorum ae multa laetitia vehebatur , ad quae omnia tamen erat surdum . Selimus ubi ad rhedam paternam proprius a cessit descendens ex equo rhetam aperuit, atque supra patris corpus collacrumauit. descenderunt ex equis una 6c alij omnes proceres , atque minora capitum inuolucra ceperant, iussaque erant omnia militaria vexilla ad indicium roris ad terram inuerti cuspidibus manu re. tentis. mirum fuit per aliquod temporis spatium silentium omnium praesentium, neque quisquam audiebatur in tot millibus hominum. Post illud silentium affertur Selimo capitis inte. gumentum siue inuolucrum candidissimum multis preciosissimis gemmis ornatum, quod capi ti imponitur, vestibusque magnificentissimis induitur, ac mutatur equus; quod ipsum secerunt dealii proceres. rheda deinde tegitur . nova vexilla noui Imperatoris eriguntur cum magna ala. eritate omnium praesentium M plurima letitiae omnium signincatione. Vbi Selimum proceres ad palatium Taurumni reduxissent, omnes manum exosculantur, primique sunt qui taeteris praestarent dignitate. Selimus postmodo vitos ingenio praestantes i uti dicundo ubique praficit. Solibrum munus Iani Ezeris castrensibus largitur, duo a prorum millia videlicet singulatim. Iubet patris corpus Byzantium aduehi, quo sepeliretur in eo sepulchro, quod ipse sibi construxerat. Imperat Hamautum de Feratum proceres cum omnibus Iani ZZeris . Ac nonnullorum insignium militum copijs eo cadauer cum Imperatorio vexillo comitari. ipse interim moratur Taurum. ni cum reliquis copijs , ut commodius iter faciens Byzantium rediret . Neque ita tamen cessabatur a Cesarianis in finibus Pannoniς, aut a Turcis; quippe eum Turcς proximos quosque fines hestiliter inuadentes Omuia diriperent, colonosque abducerent. Illorum temeritatem non serentes Ferentius te Turigeorgius cum trecentis Pannonibus in insidiis collocati multos Turcas trucidant, Sc captiuos atque uniuersam prNam recuperant. Ex alia parte Transylvanus traiecto numine Tibisco cum frequenti Turrarum Scytharumque globo ex oppidis Turcicis File. chio te Sobracho cum triginta de duobus bellicis tormentis varii generis contendit ad expugnationem Toccei. pr sectus Toccei ubi primum acies Turcice in agro conlederunt , mittit ducentos opellarios ad exploranda castra hollium . in quos irrumpentes Turcς ad unum trucidant ab equitatu circumuentos , preter quos in seruitutem reservarunt . Selimus Taurum. no reuertens , ubi primum ventilet Adrianopolim ea est urbs Thraeie ita vocata ab Adria no , qui iussus fuit ab oraculo illam instaurare ubi in domum suriosi se recepisset, cum ante ab Oreste condita Orestea diceretur, in literas dicitur scripsisse huiusmodi ad Epidaurios: Magnus Sullanus Selimus dominis Epidauriis . Ubi venerit meum hoc mandatum , scitote patrem meum Dei nutu , qui omnia fecit, omniaque deinde destruet, cui altissimus pacem Se tranquillitatem largiatur . ex hac ad meliorem vitam commigrasse . Interea diuina concessione eius, cuius est coelum de terra , mihi concessus est altus thronus Sc Imperium paternum anno nostri Mahometti quarto post noningentesimum Sc septuagesimum . ad io. Cal. Octobris , sicuti statutum fuerat ab omnipotente Deo , cuius diuina maiestas laudetur. Ego igitur cum in hoc throno sedeam , vobis significatum tale velim omnibus mandatum nolitum logentibus ut pro me Deum rogetis, quod mandatum mitto per meum praegustatorem Fereocium . atque sicuti hactenus vixistis sine fraude , sic in posterum erga me viuite , qui cum
tantus nunc sim princeps. nunc pro mea incolumitate , de pro uniuerso Imperio Deum orare debetis. De omnibus, quae Vobis erunt necessaria vel opportuna, essicite ut per supplex syngraphum meae sublimi portae significetur. Adrianopoli. 3. non . Octobris. 97 . Vt autem pateat annorum Turcicorum series , scire oportet, Turcas a morte Mahometi suos annos numerare , qui mortuus est post Christum natum annoς quingentos M nonaginta ac duos , sicuti olympiades numerabantur a Graecis , consules a Romanis. Accessit Byzantium Solimani corpus, latuitque sub suo tentorio extra urbem , quod noluissent proceres illud noctu comportari in urbem. sic concessa est filiabus Solimani de Selimi uxoribus, caeterisque coniunctis ut patrem dc socerum M propinquum lachrymis condecorarent. Postridie eius diei princeps sacerdotum Turcarum Mosii appellatus , & creditur esse natus h stirpe Mahometti; reliquique omnes sacerdotes, de praelectus Byzant ij cum omnibus dignitate praestantibus o uiam plocedunt nigris vestibus induti cum paruis capitum inuolucris , quos secuta est ingens multitudo partim equitum , partim peditum , qui postmodo non sine magna lacrymarum copia dc animorum maerore ad templum maius comitantur. cadauer delatum est ad eum collem , qui eminentior est e septem, exceptumque e rheda a primarijs proceribus, de quantum fieri posset manibus sublime portatur , cui ponderi mutuo vicissimque ab insignibus h minibus succedebatur. praeibant Iurisperiti Turcae elata voce legentes as sepulchrum usque. ae stequens multitudo sequebatur de praecedebat. Qua vero transiret , omnes flectebantur honoris gratia insignem prae se ferentes maerorem cum quodam clamore. Vbi prima multitudo confusa de sine ullo Ordine pertransisset, factumque esset mirum silentium. perunt Dacches de mancipia procedere funestis lugubribusque vestibus induti, quibus per triduum uti mos est. Sequebantur sacerdotes Seichi vocati, qui se mutuo manuum nexu tenebant in. uicem , atque ita incedentes clamabant, mirum esse tantum Imperatorem fuisse morti su
Ceremoniae selimi mose tuum patre