장음표시 사용
351쪽
Magorum triti munera in Abrahαm muneribus
CvNCTA QUAE PossEDERAT J an te dederat,vt dixi: nunc soriac sis coluirmauit donationem causa fuit,quia terra promissionis a Iacosuerat promista solis posteris Isaaci is declarante id Sara : non erat filius ancilla haeres cum silio meo. Sup. 1i. io. Alioquin,& si nonnulli negent, arbitror et potuistis filios lecundariarum uxorum haeredes institui, sipator vellet. Patet ex testamento Iacob, in quo eadem cera qua aliseontinentur,& diuisa illis aequa forte terra promissionis. F Lms AUTEM CON cvni NARvM J non solius Agar, ut Chal- .darus de Rabbini volunt: sed Agar δύ Cethurae ut Latini. Notandum, sicut Graecis inter & diui ou - de quo Hamerus hic & Latinis inter concubinas, seu contubernales, & uxores iustas seu Domi-:iaas 3c matresfamilias, qua de re iste Brisonium ub.de ritu nuptiarum:)1ic etiam Hebraeis inter Uta abs Pila sim de nua nestri, multiplex di crimen fuisse. Nam in sacraScriptura nulla uxor primaria Domina
seu mater familias i vocetur concαιι : secundariae vero istae modo et voxes, moda concubina truncupatur. quemadmodum hic Agar de Ce-:huia dicuntur concubina,quae prius uxores,nuncupatae c. I 6. . or hac v. t . item illa Levitae infelix contubernalis, tam uxor, Plan concubina Iuri. t 9 υ. I.Gr. io. Deinde uxor primaria duccbatur sponsalibus praemissis, tote du2.i, & certis ritibus interpostris: de non ad thori tantum, ,ed domini; dc bonorum Omnium communionem admittebatur. nihil horum concubi iam, quae ut plurimum seruilis conditionis, Scancillae manebant,dixi de hac re Cant 7. 6.cst in speculo artam, penn t ma de timora Dei lectione.
M v NER A l legatis opimis onerauit, quos haereditatis successione arcebati, pecunia signata, aurum, argentum, vestes pretiosae, & thus, de myrrham,& aurum data, quae vi hor eripuerat Chodorlaomor de ab Is Regibus. Sic Epiphanim in sine feri Pana1j. SEPARAvi Tl ne idololatrat Ilacidas contaminarent,vel in pacifica Terrae prona istae possessione turbarent. AD PLAGAM ORIENTA LEM Geminat Hebraeus. Aa orientem , ad terram,orientis .ad differentiam Ismaelitarumnam Ismaςlitae proxime Isacidis erant Orient les; sed Cethuriani t etiam ipsis Ismaelitis,ulterii s ad ortum Solis tuis recedere unde hi,& non illi colent perpetuo vocari Ri, Orientis de horum finibus vide Ariam Montanum in lib.
MYs et i cu M sensum de Cethura & filiis illius petite ab Origine,
ET D rpi cIENs J recte versum ga h, fatentur etiam Abenezra &Κimchi significat non violetia,aut vi morbi,sed humido naturali le-ficie te decessisse vide olea Du. Arbitror cum Iacob Sc Eiau essent asenor si quidecim, a nuptijs Isaac anno tricesimo quincto. Natus Abraham fuerat post diluuiium anno ducentesimo nonagesimo secundo; post confusionem linguarii anno ferme contesimonpnagesimo. Noe mortuus est anno Abrahae quinquagesimo octavo. Anno septuagesimo quin isto aetatis ei Deus apparuit iubens ex Chaldaea discedere δ & profe
352쪽
& pro inis in Hara. Anno aetatis octuagesimo quincto duxit Agare,& 86. natus et Isinlahel.Nonagesimo nono anno fuit circumcisus, &in eundem annu incidit excisium Pentapoleos. Centesimo natus illi Isaac. Anno centesimo quincto ablactatus Isaac , dc ciectiis Isinacique postea anno vicesimo, hoc est Abrahe celesinio vigesimo quincto conatus immolare. Postea anno Abrahae centesimo trigesimo quinto mortuus est Thare. Anno cetesimo trigesimo septimo decessisit Sara: centesimoquadrag imo Rebeccam Ilaac duxit, cu ipse esset quadragenarius. Anno cute limo sexagesimo nui sunt illi nepotes gemini Elati & Iacob,quado Isaac erat sexagenarius. Anno aetatis II 6. decessit e vita. quando erat Isaac LXXV. annorum , Iacob vero quindecim; Ilaael annorum o istoginta nouem, fili j dc Cethura annorum plus minus triginta trium. Lige Pererium hic disp. 4, SE NEGO V- gTE BON AJ maturὸ,S tempore suo, siue spectes aetatem, siue gratiam sepultura
illud ,quia decrepitus ; hoc quia sne aegritudine, de plenus meritis. /brah*PLENvs Dis Ru 34Juiuendi fatur, & cupiens disialui. CONGREGA Tvs E sT J sicut quod sequitur; sepelierunt eum,ad corpus pertineti δέ Anim I liu quod praecessit,Plenus seu satur dierum, ad totum compositum; tama in istud congregatus &c. ad 4 alteram partem coinpoliti pertinet, nempe mortalis animam. ι lanci t ergo quod post morte cum alijs congregetur, ut pNQR v ' .& illa ad quae seu quibuscum congregetur. Hinc Vt i notat gloss4 ad populum Graeca) recte probatur animae nostrae immortalitas, & iustos aliquo suum. in loco simul congregari. Ex simili phrasi colligunt Rabbini Ismaele Iimael mot- in gratia Dei mortuum. Etenim cum phrasim perpendo,non inuenio v kR g δ' in lacra Scriptura de aliis quam iustis usurpari. de Abraham hic, de
Iiaac cap. s. v. 29.de Aaron, Arum.1 .2 .Iosephus , sed male de malis ctiam usurpat. De ceteris bonis malisque promiscuum illud in faeris litoris. dormη t cum patribus suis , ut modestiae causa de se loquitur Ia- Dormire eucob, Venes T. 3o.S proprie de RoObam a. paralip. I2. de AZa ibid. v. pari ibus 36.de Achaz ibid.ν. 18.ubi ponitur simpliciter pro sepeliri seu decedere. In Nouo testamento de iustis potius usurpatur dormire, & aliquando additur,obdormire in Domino.
PopvLVM svvMJ Hebraicὰ populos sici: nempe iustos, in limbo Lymbus qui Abrah.e sinus dieriis. Pax um . . Is 4 Ac & is MAE JArtassis & alii filii Cethurae,& isti ut praecipui
A Fini Is HετuJab Ephron filio Seor, Hethaeo praesente populo. VER s. a C. IUXTA PV TEvM v I vENTis & v IDINT 1 s non longὸ ab eo, nepe 'R in Beriabce. Puteas ' viventis & videntis erat intra ipsam solitudine, ς -- ς ς per quam Agarerra verat: quae eremus dicitur Solitudo Fersabee, eo tu uiro quod proficiscentibus ex Bersabee in AEgyptum prima occurrat .hoc Puteus vi puteo agitur s.ca i s.I .s χΙ.rρ. st 2 . 62. Ipse Isaac habitabat in re- οζnxis vi
gione dicta Bersabee; quod nomen loco inditum ab alio putes, qui ' R Τante solitudinem erat: pro quo Abraham Abimelechum increpavit priusquam datis septem agnis cum eo feriret, unde dimis Putivi Bersabe siue puteus iuramenta lup. 2 r. 2 s. st 3 2.sic Tostatas., V v NOMINA Diqiligod by Corale
353쪽
i;. g ili nomen suum transmittantes in tribus,quae ab ipsis ortae. Nani. ιω- Iosephus horum nomina paullo aliter inflectit : & scribit eosti et spo- inhabitasse quicquid inter Euphratem & Erythrgum mare inreriacet, ii ς S: b ς. & totum illum tractum a primogenito eius Nabathaeam Vocatam. Crcdiderim ab illo, maiori Arabiae parii nomen adhaesisse reliquos fratres tua quoque ad posteros nomina transiniss e,quorum pleraque obliuione sepulta. CED ARJ Cedarent Arabes scriptis nobilitati,&laudata eoru tentoria passim in S. S.In Cant. in psalmis. in prophetis. DuM A. J inde onus Duma apud Isai. c. M. vel liint ipsi Idumaei, vel valde vicini illis. T HEMAJa quo ciuitas & regio Thema ad meridie Idumeae cuiuς Res Eliphas amicus patientissimi Iobi. CED MAJa quo Cedma regio ad Oriente Palaestinae. cetera nihil pudet cum D. Hieronymo nestire. DE Fici ENsQU sicut pater, senio defunctus. Appos i Tvs J hincorraHebraeorum opinio de illius poenitentia & salute HE Vi L A Jea quae t prope desertum fur, inter AEgyptum. Assyriam, S Palaestina, qtiam Euphratis quoddam brachium rigat.μρ. c. 2.ν. u. Attamen. t Ismael longiuscule a fluuio moratus: filii autem eius de bibita quibus omnibus hic agi paret ex Hebraeo Itan Maiskinu, habitaue-6 HI sit ψ u riam ) oninem regionem a sinu Persico usque ad Assyriam possederunt: quae putatur hodie dici CAB AN A. Sic Eutubi rus. CORAM CvNC Tis F R ATRῖnus ricaac ab occidente,Cethurimis ab ortu. Osii τὶ utitur Moyses voce GNaphat, quae significat cadere: quod LXX.& Iarrius de fixis ibi sedibus & habitatione,alij de morte capiunt.Concilio: ubi habitarat s .i6.ra. ibidem decessisse, senio qui-VtRs. 19. detin fatiscentem,sed non plenum seu saturum vivendi, in pater : sedis vivere desiderantem. Bathuel, 0r B Arnu ε Lis svni Jhabitantis i in illa Mesepotamiae parte, quae confinis Syriae campestri nempe fra Padan. Nam PADAN linguali inaelitisa significat agrum seu regionem campestrem. unde deductum nomen fluuiorum Italicorum Regis, quia per planas re giones diu fluit. DEpRECAT vs Hebr.'nu' Ieghtar significat multiplicas preces.& D. Chrysostomus toto vicennio eas vult cotinuasse.PRo v x REJHebraice,eontra uxorem,hoc est contra sterilitatem uxoris. ideo no- sanctae mu ster optimὸ explicuit. Sanctas mulieres t Saram,Rebeccam,Rachel, Leres steri- Annam, Deus steriles esse ad tempus voluit; ut intelligamus semen illud benedictum ex mero Dei Gono, non naturae viribus nobis datam. Isistimus iam. 49. Cognostere potuit Isaac impedimentuesse ex pane uxoris, vel naturalibus & licitis experientiis, quas ars Medicorum non ignorat:vel quia sciebat ex se seme promissum, sed ignorabat ex qua coniuge;& quia Rebeccam ardenter amabat, malebat ex ea quam alia. Statuerat autem Deus Iacob nasci ex Rebecca,
354쪽
iam sicut in superficie nutrissilet nauigium. Aquila; confringebantur. Proprie noster transtulit,quia AM , proprie est quassare, & coiit dere, non tamen sic ut confringas , iuxta illud Isaiae 42. 3. eati my PI quassatum non 'ii π φλr cinfringes, unde quod dixi colligit Rimclii: Sed qualis motus infantium fuit in utero 3 negat sciri Cai
tanus posse. Contici ,ex coniunctione.&concordia versionum puerulos quassasse inuicem,ut solent qui colluctantur; dum uterq; gestit& nititur prior exire,& se inuicem impediunt,atque coarctant:quod non potuit: non matri esse molestiae dc doloris plenum. Quare merito aixit; Si sic Mi Hi Fu TvRVM ERAT Jdi mihi abortiedum,& una cum paruulis moriendum. Sentiebat enim motum violentu, musitatum, & praeternaturalem esse: sed ignorabat , cuius my sterii clusa Deus ita faceret. ALLEco RiAM de Cia Ris To dc Ecclesia pere a D. Augustino sinis. 7 . de tempore. PERREx ITQUE UT CONsvLERET D OMIN V M J Diodoro, Theodoreto & Procopio assentior,ad domesticum altare tuisse, de illic precibus voluntatem Domini exquisiuasse,&per Angelu rei ponsum accepisse: quod; Deo sic disponente,ad prophetiam sequentem de primogeniis de benedictione praereptis; ipsa maritum de Esau celauit. Alias coniccturas tradit D. Augustin. I equast.7a. DU L G E N T E s duae proles futurae capita Iudaeoru de Idumaeorii. Ex v EMTRE TUO D l vi DENT vRJquam sentis in utero pugna, collo lignificare duarum illarum sentium discordiam duratura, do-Il utraque gens in virum coalescari de irreconciliabili Idumaeorum contra Iudaeos odio, lege Prophetam Amos cap. i. a. MAIOR F IET MINORI. Hubraice, magn- 'uter pama. displicet quod Ai f.'s; vatibus posuerit. Nam si spectes numerum, certum est Iud spitares este Gentiles: an ergo gentes Iudaeis subiiciendae 3 ad aetatemzrgo Sc tempus referendum, vi sit idem quod Seniis sirinet inmori naue t Iacob imperabunt natis ex Esau. Sane vectioia nostram, S LXX.s ias Dis etiam D. Paulus approbauit. Rom. 9.io. Historicὶ vera pro-plicita,non ' respectu Esau &Iacob sed posterorum utriusque. Nam tempore Dauidis oc Salomonis Idumaei tributarii & siabditi suerunt Rc3ibus Iuda. x .Reg. 8. AM .hic a. 78. postea iugum excusserunt,& diu liberi, rursus ab Hyrcano subiugati, circumcisionem re- ceperunt, de tu unam gentem coaluerunt. Acthin bb. I 4. It aiat. cap . i . Vnde et factum ut Silius, Plinius,& alij nonnumquam Idumam cum Iudaeis confundant: sed quando pretia loquuntur, Idu maros vocant qui tales origme,ludaeos qui ab antiquis Iacobi posteris nati: differentia hanc nae docuir Ammonius tib.de disserentiis nominum. fibraria, sed a Spiritu sancto praecipue intenta, est de dominio spirituali Christianoru in Iud costad Rom.d.c. 9. dc bonorii in inalos,hi illis
sunduntur Ascriptorib. Idumaei prupini qui
355쪽
REPERTI s v NT J manifestarunt se,prout praedictum illi. TOT v s Juon capitetantum, sed reliquo i fere corpore : insantuli glabri lent nasci: at Eiau I V Me tarpi Asys,vide de Seir dictus: quare ortus iste priῖter natura,Vt & illud de plantae apprehctione, luod permissu Dei Achum,ad vitam viritisquedesignandam. Porro quia hirtutu & hispidum cste corpore, virilis seu perfectae aetatis proprium et ideo Dau quali et adultus & sortis, nominatus, eran- : propter coctionem vero Iustam,de qua statim, dictus; Edom quasi san-
P R O et I N v sJ immediaia quasi contendens de primogenitura; negans se posteriorem, qui simul egressus, plantam tenens in q. d. si ianua non tam arcta foret, Vel prior, vel non posterior prodirem : signum erat; vi Esau,sed dolo Iacob praeualiturum. Ruperam. ALLEGORIAM Eucherius ἱb. 2X.F. 46. I Aco 3J a verbo, alta pactis, quod t stupplatando, seu planta tenendo decipere significat: si loca perpendas ubi positum ,& sic vera est etymologia simul Isaacilue,qui attendit adplantam seu calcaneum tenentis gestum; & alia quoque Elati, cap. 27. 36. qui sua etymologia indicat quid lignificarit ille habitus seu gestus nascentis , nempe fraude qua ipse ab illo circuueniendus: conciliari quoq; poterit hoc pacto dissidium, quod est inter oleastrum Sc alios,de vocis significatione. Sεx AGENARivs J hinc apparet multa per anticipationem superius narrata,vi quod de morte Abrahae dictum & alia. AG R I CoL A LXX. αγροικοι : quasi dicas, agebat vitam inquietam agrestem, Jc foris versabatur. Cernas inter hos geminos dii crimen fere,quale inter Zethum & Amphionem poetae fingunt. Si M phgx J LXX. απια e sine dolo' que melius exponas, persectum,iustumque cin Tran deducitur .a THAMAM , perficere,c-- summare : sic noster simplicem solet silmere pro eo qui nulli nocet. Matth. o.ic. mutesimbres, sicut columba. Habete serpentum prudentiam, sed ea nolite in aliorum damnum uti. Rom. I 6.i'. volo vos AP μjes ese in bono 2 simplicet tu mali 1, ut nouertis quicquid vobis & aliis expediat nulli vero sciatis vel velitis damnum inferre:ut quidam exponunt. Graece tamen utrobique ax eo G vocat.
HABITAB AT IN TABERNACvLis J etiam Esau habitabat in tabernaculis mam hae tum illis domus: bene explicat LXX. ό-ων otiaαν. hoc est inhabitan' domum raro foras progrediens, nec venationi intendens , sed rei domesticae curam gerens. Nam more ς oppositos fratri ostendit. Habitare igitur, noster, pro manere & continuo esse ponit. O .ine Hesiodus olim dixit οι- ς λτερον γαζερ ντο θυρηφι.domi esse melius, damnosum vero foris va ars ολι φίλος, ωκος αριτος, δε- --ca.domus optini inquiebat illa. Postis etiam sensu Tropologico capere ; Iacob ita inuestigatorem fuisse , 5 discussorein, iuxta illud; Tecim ha
356쪽
eum habita, ut noris qu. sit tibi curari lupesiex. Nihil dubito solitum vacare meditationi, & αδολεχεῖ , sicut & pater eius sup. c. 24.s . Hebraei volunt adiit e scholas litterarias & 1 Melchiscdccho quem Senium putat institutu; crediderim potius paterna & senis Abrahq Opera VSu. oiit, Chaldaeus et exponit futile minist domus doctrina ME SCAMMEsBET I vLPANA, quod interpretor auditorem sapientiae. Hoc si est verum, habes scholarum δc Gymnasiorum antiquitatem. Is AAC AMABAT Es A v J ut primogenitum, de teneriore quo- VE R s. a 3.
dani affectu, quod edulia sibi grata subministraret: bonus & iustus
erat sed etiam boni,homines sunt.Θralim. Di L IGEBAT i Aco Bisaniore an ini,quiued melius moratum videret, de amabilioribus moribus, & propter pro in istiones sibi a Deo factas.T Ropo LOGIAM pete a D.GregoriobL I. in iob.cap. 7. ALLEGORIAM ab Eucherio.
PULMENT vMJ lenticulae AEgyptiae, ut docet S. Augustinus1 re V2Rsay. Asal. 6. de de talis pulmenti suavitate quaedam Athen us ob ψ-δ LE: uti,
ob p. & Gellius M. i7 Noctium Atticar. cap. 8 .v is Pere M iEgyptiae. DA Mi Mi J Hebraich ipsa verba indicant aviditatem & intemperantiam petentis: te me vorare de russo, russo stia. de coctione ista, ram suauiter rubente: fortassis lenticula ruisa erat,vel croco tinista,aut alioco dimento. Zeno lenticulae Alexandrinae coriandri grana quae rusta, misceri iubebat. ALLEGORIAM pere a Prolperop. l. Pradscisδ. q. 2 O. PRIMOGENITA TUA JPrimogeniturae priuilegia:quae tempore VεR . I. legis naturae fuerur sequentia: primo in menta locus dignior. t c.q3. . 3 ' . 33. Secundo ciuilis Principatus in fratres, δέ successio in patriam di- ω id quibu, gniratem, qua primogenitus ceteri S loco patris crat, adco Vt cora cia posita. inclinarent .int. 17 24.3c cum vocarent Dominum,colligitur ex eo I.
quod Iacob ita compellat Esau ins cap. 32. ct 33 Qua praerogatiua in a. peccati poenam Ruben spoliatur,& ea tranas tri ut in iudad. x rfo. 9. y ct 8. sic capio quod Isidorus Pelusiota in Cauna dicit primogenitos Isidori Pe- successisse in regnum dc patriarchalem dignitatem. Tertio in s redi- lusiotae I tatis diuisionet dura partes accipiebat natu maximus ubi alii singulas Theodoretus 3.77 haec quoque Ruben adempta, lolepho cessit. I. parai p. s .I. Quarto Pater moriturus primogenito benzdicebat infx7.v. o Addit Tostadiis. etiam ipsos primogenitos solitos fratribus benedicere. Quod nondum reperio in SS.connrmatum. Puto illum id asterere. quia credebat Primogenitis competiisse ius sacerdotij quod foret aliud de maius priuilegium id ex Hebraeorum Traditionibus scripsit S. Hieronymus, tenuerunt autem aperte Isidurus Pelus Rupe tus, Eucherius,Tostadusque. Mihi non persuadcnt,quia noui Abel de Abrahamum sacrificasse, qui primogeniti non surrunt Non negauerim tamen fieri posse, ut competierit illis peculiare ius aliquod sacrifici, pro tota familia certo tempore & ritu olf rcndi, dc in eum us umpeccidialem vestem sacerdotalem habuerat. Post Mosaicam vero legem nihil sacerdotale penes illos,qua primogeniti,costat filisse.Nam Levitae,loco omnium ptimogenitorum Israclis,ad Sacerdotium eue X x L Cti man,
357쪽
cti. Num. . v. I x. 9 I 3.& in tribu Lcui vestis Sacerdotalis cessit pri
Alia quaestio, de peccato in hac venditione : constat Esau grauiter deliquisse. cur crgo Iacob non peccauit emendo, quod ille peccauit vendendo ' Respondeo paucis. Esau peccauit, non quia vendidit quod suum non crat. bona enim fide putabat suum esse, ut de Isiacpater eius existimabat. Sed peccauit, quia rem spiritualem nempeius primogeniturae quantum in ipso fuit, cum quodam contemptu, pro tam vili esca,vendidit, unde Apostolus eum merito vocat profanum , Hebrae. I Graece, quod proprie significat a factis propter impuritatem arcendum. D. Chrysostomus vero & alii Graeci cum explicant voce γαςρέ-ργo; non vocis significatum,sed vitium ipsius Esau nobis proponunt, de causam profanae venditionis. Quod cum in D. Thomae diistis vir doctiis animaduerterit, miror illum Graecos interpretes in ius vocare propter idipsum,quod in alio excusat. Iacob non peccauit, quia monitu matris sciebat τα ιπεσύει n. ius primogeniturae sibi comPetere: Rebeccam id ex oraculo sciuisse con-itat, eamdem Iacobo inalcasse colligitur, quia cum mox Gef. 27. audacter eum mater induceret ad praecipiendam benedictionem, non praetexit sibi non esse debitam, sed dumtaxat, ne pater aegre ferat sibi impostrum, periculum iubesse. Neuter tamen id vel Esau,quisd scirent irae impotentem es nec Isaaco, ne maerore assicerent tenere diligentem , fuit ausus declarare; nulla praesertim se adhuc occasione commoda ofirente. Nunc Iacob oportunitatem nactus vindicandi confirmandique iuris sui per spontaneam fratris cessionem, diuinitus oblatum auxilium non neglexit. Quare proprie loquendo non tam emit formaliter ius istud, quam a violento detentore extorsit, & ut aiunt' pacificam possessionem parauit vexationis sitae redemptione. Vnde nec Simoniam ratione rei spiritualis si modo talis fuit primogenitura nec iniustitiam ratione inaequalitatis pretii, commisit. EN MORIOR J moriar certo,nisi cibum accepero. periculum contemptui praetexit, & quod auiditatis crat vult videri necessitatis. ALLEGORIAM pete a Ruperio p. 7.TROPOLOGIAM a D.Gregoriotib. 3 o. in Iob.cap. 27.contra aviditatem etiam vilis edulii disterente. IvRA E Rco Mi Tri J per te animi licitum fore primogenitorum. praerogatiuis pacifice uti frui. A ait T P AR vi PENDENs J ut scias non respuita. Ventrem virtuti, cibum honori, gulam benedictioni praeferebat. iam tum opinor meditatum ; quod iure amiserat, ferro retinere. Quid mirum si praescius Deus eo priuandum decreuerat, quod tam profane contempturum praeuidebat de an
358쪽
R T A autem fame seper terram post eam sterilitatem,quae accide-
- rat in diebus Abraham,abiit Isaac
aci Abimelech regem Palaestinorum in Gerara. Apparuitque ei Dominus,& ait: Ne deseendas in AEgyptum,sed quiesce in terra, quam dixero tibi. Et peregrinare in ea,erom tecum,& benedicam tibi: tibi enim & semini tuo dabo uniuersas regiones has, complens iuramentum quod spopondi Abraham patri tuo' Et multiplicabo semen tuum sicut stellas caeli: daboque posteris tuix uniuersas regiones has: dc BENEDICENTva in semine tuo omnes gentes terrae,' eo quod obedierit Abraham voci meae , & custodierit praecepta & madata mea, dc ceremonias legesque sermauerit. Mansit itaque Isaac in Geraris. Qui cum interrogaretur a viris loci illius super uxore sua, respondit: Soror mea est: timuerat enim confiteri quod sibi ellet foetata coniugio,reputans ne forte interficerent eum propter illius pulchritudinem. ' Cumque pertransis.sent dies plurimi,& ibidem moraretur,prospis iens Abimelech Rex Palistinorum per senestram,vidit
eum iocantem cum Rebecca uxore sua,' Et accersito eo, ait: Perspicuum est quod uxor tua sit: cur X x 3 men
359쪽
mentitus es eam sororem tuam etae 3 Respondit: I o. Timui ne morerer propter eam. ' Dixit , Abimelech: uare imposuisti nobis potuit coire quispiade populo cum uxore tua, & induxeras super nos glaude peccarum. I raecepiti omni populo, dices:
H. ubi terigeri . homiliis huius uxorem, morte mo- . rictur. Scuit autem Isaac in terra illa,& inuenit in
ipso anno centuplum: benedixitque ei Dominus. I, Et locupletatus est homo, & ibat proficies atque succrescens, donec magnus vehementer effectusi . est: ' habuit quoque possestilanes ovium& armentorum, de familiae plurimum. Ob hoc inuidentes ei 11. Palaestini, η omnes puteos, quos foderant serui patris illius Abraham,illo tempore obstruxerunt,im- 16. plentes humo: ' in tantum, ut ipse Abimelech di- ceret ad Isaac: Recede a nobis, quoniam potetiori . nobis factus es valde. ' Et ille discedens,ut veniret 18. ad torrentem Gerarae, habitaretque ibi: ' rursum fodit alios puteos, quos foderant serui patris sui Abraham,& quos illo mortuo, oli in obstruxerant Philistlim: appellauitque eos eisdem nominibusi'. quibus ante pater vocaverat. Foderuntque in ΣΟ. Torrente,& repererunt aquam vivam.' Sed & ibi iurgium fuit pastorum Gerarae aduersus pastores Isaac,dicentium: Nostra est aqua, quam ob rem nomen putei ex eo, quod acciderat, vocavit Ca-a I. lumniam. Foderunt autem & alium: & pro illo quoque rixati sunt, appellauitq; eum, Inimicitias. 12. ' Profectus inde fodit alium puteum, pro quo non
contenderunt: itaque vocavit nomen eius,Latitu
do, dicens: Nunc dilatauit nos Dominus, & secit 13. crescere super terram. Ascedit aute ex illo loco in
360쪽
Belsabee, ubi apparuit ei Dominus in ipsa nocte, Σ . , dicens: Ego sum Deus Abraham patris tui, noli timere, quia ego tecum sum: benedicat ibi, & mul-riplicabo semen tuum propter seruum meu Abraham. Itaque aedificauit ibi altare :& inuocato 23. nomine Domini, extendit tabernaculum: praecepitque seruis suis ut foderent puteum' ' Ad quem. 26. . locum cum venissent de Geraris Abimelech,&Ochozath amicus illius, &hbicol dux militum, L .locutus est eis Isaac: Quid venistis ad me hominem
quem odistis, & expulistis a vobis Z η Qui respon- 18. derunt: Vidimus tecum esse Dominum, & idcirco nos diximus: Sit iuramen tu inter nos, & ineamus foedus, ut non facias nobis quidquam mali, sicut χν.& nos nihil tuorum attigimus, nec fecimus quod te laederet: sed cum pace dimisimus auctum benedictione Domini. Fecit ergo eis conuiuium , & 3O. post cibum & potum,' sussientes mane, iurauerunt 3I. sibi mutuo: dimisitque eos Isaac pacifice in locum suum. Ecce autem venerui in ipso die servi Isaac 31. an nunciantes ei de puteo, quem foderant, atque dicentcs: Invenimus aquam. Unde appellauit 33. . eum, Abundantiam: & nomen urbi impositum est Bersabee, usque in praesentem diem. Esau vero 34. quadragenarius duxit uxores, Iudith filiam Beeri Hethali ,&Basemath filiam Elon eiusdem loci : Quae ambae offenderant animum Isaac de