장음표시 사용
471쪽
irerem commodanunte andannis resis ,r mis ninos γ mugeres.
AD DOMI NVM MEUM IN sεικ J sic cogitabat facere, cum dixit: sed postea Ici tentiam mutauit, veritus ne male sarta gratia cito abrumperetur. hoc mihi cum D. Augustin O q. IOq. plac circertit in posterum se fratri no amplius credidit.,m Seuerau A uim. Mutauit ergo consiliuin, me titus non fuit. DE POL v Lo J de ista ilitibus meis, qui te in Seir dirigant, solentur& in via defendesit, dum opus fuerit. Chaldaim. NON rs r NECεssE J Hebr. ut quia Mey PI ra , Lammah Zeb. LXX. ire u κνοὶ ad quid hoc y sic etiMn Chaldaeus. Noster interrogationcm soluit ita negationem eodem sensit. REvεR, v s J codem die, quo fratrem amplexatus, caepit domum tendere. TROPOLOGIAM. Quo pacto mansuetae respontiones fian- g. int tram, Chla Usum.hom G. Hoc illi ' nomen postea fuit inditum a Iacobo. LXX. Iosephus &Symmachus significationem posse crunt pro urbis nomine. σαλί- ω-bernacula. Hebrae una nomen est II ID Sucothab significat rem tectam, a S.ihah tegere. Plures hoc nomine urbes fuerunt: duae in tribu Iuda. tertia, quae prima manlio Israclis venientis ex AEgypto. quarta haec nostra in tribu Gad, propinqua torrenti Iaboc trans Iordanem respectu Ierusalem : sed ventcnti ex Mesopotamia citra Iordanem versus montem Galaad , in parte Scythopoleos. Hieron7m.de locis. EDiri CATA DOMO J tugurio seu magali sibi & suis, ad tempus ibi mansurus. Videtur bene decennio substitisse. Nam cum Simeon& Leui huc cum patre vcncrunt, vix erant annorum undecim: mox tamen initio aduentus Iacob in Sichem strages illa ab iis edita, ut credendum a iam viris. Fixis TENTO Ri Is J propter gregum multitudinem magno ambitu indigebat. Procopius author est habitationem extendisse a mari mortuo usque ad Scythopolim, Dad im, & siluam Acrabith: non quod tantum jacium tentoriis occupam, sed iis & gregum parone. AN A Goa. Iusti in tabernaculis ut aduenae habitant, non habentes hic patriam, sed futuram inquirentes. ΘΠEm ct Procop. SALEM J sequor nostrum & LXX. qui Salem, non exponunt Sanus seu saluus, nempe Iacob, velut soret appellativum, et sed qui proprium nom n esse volunt; non quidem Hierosolymae, sed eius, quae ante dicta Scrum, postea Salem, denique corrupte Sichar. IOU. 6. s. Vinit in ciuitatem Samaris, qua disitur Sichari iuxta Hadium, quod dedιι Iacob Iosephfilio μο. ira D. Hieronym. Rupertus & alij. ciis Salem s-gnificat persectana seu integram: Sic dictatri volunt Hebraei, quia cum ad eam Iacob peruenit,a claudicatione sanatus fuit. HABITAvIT IUxTA oppinv M J ante Salem tentoria sita defixit:& habitationem, castrorum more, vallo circumdedit: hoc significat vocabulum pluri ChanahInde tri' L M. Castrametatus est. LXX. πα-ρiri cov. vocat urbem Sichimorum, quia Sichimitae eius incolae & Domini,& dicit. in E EsTiN TERRA cuANAAM J non sumit Chananaeam
472쪽
lege permittebat litis in finibus has itare rusi propria quiet pollicliret. i s IN QIA J agri partes . ' O Iacob eui Fi Liis HEMon J Hemor princeps fuit Sichimorum: cius subditi φRΤς ex hic vocantur*3: quia verus Psincem idem verus Patriae pater. sic ''' ι
enim scrui patrem vocant Dominuin situm Naama Syrum. 4.R g. . Hemor.
II. accesserunt ad eum strui sui ct locuti sunt ei Pater ct si rem Mandem 1 7 dcc. Notat etiam Macrobius eo sensu Doluis kς- tres P 'miba vocatos, ut seruos quasi fisios tractarent kciua de re actum a me i. 'E duersa lys in Penecam 'Aliuq in. Hemor & cur1 Sichem, v alia ζα emptio de qua in actis Apostolorum B. Steptemti S locutus cap t T. v.
accipias pro subditis , hic vocem parrisi accipe pro Ruge seli tio in no,& Subem metonimycὰ pro Sichimitis: ut dicas 1r in genere kmptio celebrata cu si chimitis: qui commune a lupi etholaiam a vel iderint. si vero hic τὸ patris propriesumis;etia illud Filius proprie sumendum, ut emptio fuerit ab haeredibus euiusda l icinor, cui filius Siche. CENTvM AGMis J Hebraeum non λεμὰ sumo pro vocis agnis, seuoue, non numisinate, sed pecude lanigera cum Abenez-xa dc Paraphraste Chaldaeo: tum D. Hieronymo, qui aliquando vertit oues, aliquando oues nouel ,aliquando agnos. hic Iosite 24. 2. Iob. 42. a I.& LXX. qui semper reddunt,οιναι. neque bla locus est emcndationi Steuchi iaνων nam non agitur de mina & constar sesi his esse
aliud quam Mnam quς Hebraice dicitur Mania. Denique quotquot
legi Patres, unanimiter de ove pecude acceperunt, ut Lyranus etiam
pagninus & Vatablus dc oleaster nec Malis & aliorum argumenta quidquam conuincunt. videnda hie Oleoner ct Pereruti. Fostris si MuM DEvMJPuto inscriptionem altaris fuisse, stridit valis. 1 o. n)nhs hs navi: μὴ MAEI Eloia 6rael. , ra Dei FoRT is Israel. Inseripti. Ur; Vocavit Deum sertissimum, sit idem quod inscripsit Deo fortissi- nes altarin. mo; seu vocavit aram Dei fortissimi Istaelis: confirmat Chaldaeus, exutio & fonte I Iebraeo p .itet, inuocauit positum pro simplici vocastit, postqua enim illic Deo fecit, x adorauit eidem cui fecerat Deo sortira secare Omsecrauit,& mscripsit. Caietanus, Nomen inquit altaris estis & nq; ninatur Israel. Non significatur,quod altare est Deus: sed quod is at ire illud est ad sacrificandum forti Isino iudic Domm.ui in Iacob .is tediderun fuisse conliretudinem ut rinmine Dei, cui altare dicaba-M rtiti v signiretur altarie:&propte a Movses tali loquendi modo vii is tur tam hic quani insertus c. 3s .de altari Bethel. Meminit Et propteris tartitudinem, & Euhim propter iuRirium contra Ecati, Laban &c. Is R A E J I si .vulis. I icob aliare crigenti P. T Ropnc . de recta via& aestuiratione duritiarum, pete a S.Chro cost. ium. 9.
473쪽
GREs s A est autem Dina fili Liae ut videret mulieres regionis illius.' Quam cum vidisset Siche filius Hemor Hevaei , princeps
terrae illius, adamavit eam:&r
pui dormiuit cum illa, vi op-3. primens virginem. Et conglutinata est animam eius cum ea,tristem deliniuit blanditiis. η Et per: gens ad Hemor patrem suum, Accipe,inquit,mihi s. puellam hanc coniugem. Quod chm audisset Iacob absentibus filiis, & in pastu pecorum oc-
c. cupatis, siluit donec redirent.η Egresso autem He- . mor patre Sichem ut loqueretur ad Iacob, η ecce fili j eius veniebant de agro: auditoque quod acci derat,irati sunt valde eo quod scedare operatus eo set in Israel,& violata filia Iacob, rem illicitam 8. perpetrasset ' Loeutus est itaque Hemor ad eos:Sichem filii mei adhaesit anima filiae vestrae:date cams. illi uxorem: & iungamus vicissim connubia: filiasio. vestras tradite nobis,& filias nostrat accipite. Et habitate nobiscum: terra in potestate vestra est, Π. exercete,negotiamini,& possidete eam. Sed & Siachem ad patrem & ad fratres eius ait: Inueniam gratiam coram vobis :& quaecumque statueritis, ' dabo,
474쪽
CAPUT XXXIV. 42s dabo: augete dotem, S munera postulate, & lobenter tribuam quod petieritis: tantum date mihi. puellam hanc uxorem. Responderunt Uij IaecibSichem & patri eius in dolo,iaeuientes ob stuprum sororis: Non possumus facere quod petitis, nec
dare serorem nostram homini in circumciso:quod illicitum & nefarium est apud nos. Sed in hoc valebimus foederari,si volueritis esse si las nostri, recircumcidatur in vobis omne masculini sexus, tuedabimus & accipiemus mutuo filias vestras,ae nOstras: & habitabimus vobiscum, erimusque unus populus: si autem circumcidi nolueritis, tollemus filiam nostram,& recedemus η Placuit oblatio eorum Hemor,& Sichem filio eius: η Nee distulit adolescens quin statim quod petebatur expleret: amabat enim puellam.valde & ipse crat inclytus in omni domo patris sui. Ingressique portam v
bis, locuti sunt ad populum:' Viri Isti pacifici sunt,
& volunt habitare nobiscum: negotientur in terra& exerceant eam, quae jaciosa & lata e ultoribus indiget filias eorum accipiemus,uxores: & nostras illis dabimus. ' Unum est, quo differtur tantum bonum: Si circumcidamus masculos nostros,ritum gentis imitantes.' Et substantia eorum, dc pecora, di cuncta quae possident, nostra erunt: tantum in in hoc acquiescamus, de habitantes simul, unumessiciemus populum .' Assensique sunt omnes, circumcisis cunctis malibus. Et ecce, die tertio qua-do grauissimus vulnerum dolor est arreptis, duo fi- iij Iacob, Simeon & Lem fratres D mae, gladiis,ingressi sunt urbem confidenter: mr etfectitqueCmnibus uiasculis,' Hemor oc Sichem pariter neca-II i i uerunr,
475쪽
Dina rapitur: ct visio sumitur interfecione Sichimorum.
IMA J silia Iacob ex Lia, tum annorum sorte quindecim VERS. I. post discessu e Mesopotamia nono male caetus publicos virgo petiit,& ideo non virgo rediit. egressam puto cum parentum consensu, mulieribus aliquot comitibus. VIDERET M v xi ERgs J virgines. t aequales suas. ideo Hebrae. L. Chald. dc Graece silias .curiositatis vitium D. Bernardo tracta. d gradi- Μ-l:ς p obus humilitatis. RE G1ours J festum tunc suisse vult Iosephu,,urgo . omnes ad festum tonuenerat. Fi Livs EMOR με v Ei J de stirpe Hevaei, filii Chanaan, nepotis UER s. 1.
PRINCEps TERRAE Jhoc est filius Principis terrae. R Arviet J qua verbis nequibat inducere, vi in domum suam abripuit. DORMiva T CUM EA, VI OPPRIMENs v lRGINEM J coniunctim hoc totum cape: quia opressit cum ea dormiens.vna voce,constuprauit. Quare noadmitto hic hνsterologiam. Cauendus etiam error Procopij, qui putat puellam in stuprum consensisse : nam blanditiis deliniuit post stu
CONGLvri NATA EsT ANIMA Eius J impotenter eam amauit. VERS 3. TRISTEMQUE DELi Nivi T BLANDITI ιs J Hebraismu, Locutus est i ad cor puella, optime reddidit. significat enim dicere verba . grata seu coniolatoria. ut explicant S. Hieronymus Procop. dc Chal- Loqui He. 'uS. Isai. O. L. Loquimini ad cor Lerusalem, ct aduocare eum. Ο se a. t . bx ism. iactabo eam, T ducam eam insolitudinem,ct loquar ad cor eius.vide Ada-giasacra,*. I Ps. ANAGOGl A M pere a D. Gregorio p. 3. PastoraLadmo
QUOD CUM AvDIssET J a comitibus Dinae,qui effugerant; intel- VERS. s. lexisset filiae raptum. ἔSiLvir J modeste tulit, & dissimulauit quod corrigere non poterat; Deci totum permittens. HεMOR PATRE sic MEM J indulget filio, qui debebat corripere. γ ῆ UT LOQvεRETUR AD IAcoa J de suturis nuptijs. ECCE FiLII J hoc colloquium puto postridie a raptu accidisse. R' IRA Tt sv NT J Hebraici3,contra lats sum viri, O irati sunt valde. Dolor .es Nam irae causia suit tristitia.vnde cum dolor vel tristitia pro ira poni- militia protur,causa pro effectu ponitur. FOEDAM REM. Hebraice πὶ a 2 ι- R balab abathonem, ignominiam, unde Latinum nebulo. OPERATUS .Esser J Sichem. Nec ullum hic verbum est unde potuerit, vel do- Nebulo vnbuerit. Procopius colligere etiam Hemor Dinam incestasse. dς.
476쪽
daeus exponit, sic non debuerat fieri. Anna si T ANIMA J depcrit filiam vestram. silp.v. 3.dixit; conglutinatam animam. hae pholes indicant amantis animam magis esse ubi amat,quam ubi animat. Accipi TE J hoc & sequentia; babitate.exercete negotiamini posside- In perativus te; cuncta vim habet futuri conditionati,accipiem habuabitis.&c.s pro suxu O- auditur, si nobiscum consciasoris. VERS. O. TERRA IN Por EsrATE VEsTRA J habitate eam, & eolite arbitratu vestro. 1NvENIAM GRATIAM CORAM VOBIs J annuite preeibus meis. QUAECUNQv E sTATvER tris DABO J incompensationem iniuriae,& donationem proptCr nuptias.
Auc ET E D-EM J licet sponsae sit dotem sponso dare, non tamen id raptae est.ideo ait se dotaturum illam de suo.Cedebat hoc in ma- 'buellae commodum. quia dotis proprietas ei acquirebatur,ma-ato matrimonio. cedebat etiam in Iacobi bonum , cuius erat filiam dotare.cedebat in seatrum lucrum, quibus sic plenior heredi-ν. tas paterna manebat.Tales virgines sic gratis coemptas Graeci voca- uxor coem' banta λοεσico, si eo quod propter sornaae decus facilὲ sponsos inueni- p g vi o rent,vitio illis boues in dotem adducturos. Munera di, MUNERA POSTULATE J etiam amplissima vobis dari, vi mo, ea sponsae sponta statribus dare. e seup.cap. 23.π.I . fratribus. Hanc totam responsionem & ultionem subsecutam prςter rei gestet VER . . veritatem Iosephus narrauit, ut perfidiae notam a maioribus suis Iose, amoliatur.' IN DOLO J fraudulenter. non enim sic illos intendebant ad Dei cuItum allicere,sed vulneris dolore aegros opprimere. Iacob doli nitignarus.
Noes possv Mus J Iacob filiis permisit,ut responderent quod ipfis videretur: illi capita contulerunt, & dolum messitati , pietatem cru-d elitati praere Unt. IN HOC VALEBI Mus FAEDERARII ita demum licebit mutuis iungi connubijs. Si Mix Es Nos TR i J ritum a Deo praeceptum , sicut nos, imi
TOLLEM us J discedentes dehonestatam abducemus, vos Deo puniendos relinquente . PLAc vi T OBLATIO J optio, seu conditio oblata. HE M o R J qui spe lucri mouebatur, 3c volebat filio complacere. V T sic HE M J cui prae amore nihil difficile. INCLYTUS IN OMNI DOMO PATRis SVI J totius familiae honoratissimus,dc princeps, praecipuus,potentissimus .fc sup . i. tifcim est inobrin , quod alibi dicit, magn-crum est valde lup. 24. 31. LXX.
477쪽
ὀνδοξοτατος hon rabilissimus ut sic dicam. PORTAM J ubi praetorium erat,&iudicia concionesque fiebant, UE R s. io. de forum vaenalitium. PAci Ficii pacificὸ nobiscum hactenus versati. utitur ad persua- VLRS. M. dendum .ptiino necessitate communi,terrae colendae & inhabitandae. a. ratione voluptuaria connubiorum , quae optanda Chananaeis, eo quod Mesopotamiae mulieres longe formosiores & melius moratae. Tostatus. 3.lucro proposito,quia participes futuri opum Iacob. unde patet nec Regem, nec subditos ulla pietate motos ad circumcisionem,sed illectos terrenis spebus. VNvM is xl non aliter simi consensura Usi circumcidamur. UERL 11. Nos TRA ERVNT J non proprietate, sed comercio Sc communi - VERS. 13catione ciuili. Di E TERTIO QUANDI GRAVIssIMus UvLNERUM DOLOR J V S. F. Hoc de tertio & quarto die de cinis vulneribus verissimu,eu e docet Doloi .ui
auctoritas Hippocratis tib. defractaris .ragiones naturales pete a franc. nerum vete
Ualeno aera philosoph. cap. t 2. & videbis inscitiam Caluini qui hane maximus opinionem ut putat solorum filiorum Iacob, ausus reprehendere. xςx io &DVO mu I Acoalsecundum S.Chrysestomum solii secundum 'IRR, V ip alios,ut duces ceterorum intelligo non fratrum qui videntur occisioni non intersuisse; sed familiae quam hi duo ducebanx. J.v. 27. Tunc
Simeon viginti unius, Leui minor uno, annorum.
CONFiDENTER J ut in oppretas dolore, & nihil tale suspicantes.
QViBVs EGREss Is J cum Simeon & Leui sororem suam redii νῆ βδ7xissent: mox reliqui statres in Hebraeo non habetur,eram,ut appareat etiam hos redisse statim accurrerunt amore spoliorum. Drpor, v L AT I J diripuerunt quae placebant,cetera Vero perdide- sichi iis runt: permittente id Deo, quia peccatum Sichem cunctis placuerat, eur omneu Vt indicatur Iudith. 9.va.& 3. Deus paress mei Sameo, qui dedisti imgu- Occisi unius dium 1n desensionem abenigenarum,qus violatores evinterunt in coinquinata ob se i- Milone sua ct de Iauerunt femur virginis in contusionem: Ur dedisti mulieres illorum in preda.ctfilias illarum in captiuitatem Ur omnem praedam inatiuisione eruis tuis, qui talaruerunt Zelum taumJ quo loco vide doctu& elaboratum Commentarium nostri Nicolai Serar ij, de sacrae Scripturae explicatione optime metiti. . CV NOTA VAsTAMvEsJ Hcbraice eodem sensu. suidquid in ei- VER s. 18.uitate,ct quicquid in agro depradati sunt Sic etiam LXX. P a v v xos quoqua EORVM J Hebraicὶ paullo plenius er om- vERs i,. ne robur hoe est substantiam eorum,o omnes paruulos &c.&copiosius
478쪽
peste litem eorum , ct mulieres &c.ubi noster vitata prolixitate Hcbraea primum membrum praeteriit, quod satis praecedenti vers. explicariat.16. Graecum τα σωμία D. Augustinus ad seruitia rostringit.constat serui--μανα. tia 2 Graecis σώμαu vocari, ex Anthologia in epigramin. -ολ- pro v. ui . &ex Epiphanio in Ancorato. veretin Hebraeus fons non patitur illic vocem sic arctari. C A privas Jcum caedes&depraedatio fuerint iniustae, credendus Iacob vi resciuit,& potuit captiuos omnes liberos dimisisse, & quae supererant bona illis restituis te. VERI. 3 o. TURBASTIs Jmeru&angore. 7- ODios VM FE cis Tas praeclare explicat idiotismum me sistere
it. CHANANAE s & PHEREZAEis J qui stat Hevaeis vicini. Viri num Nos pavCr svMusi haec vera.Explicatio gentium respectu, tam ru . Num ' pauci ut vel puer numeret. HebraicE, Et ego viri numera. de quo lo- vix, ii quen limosi lage Adagia sacra. s. 7. ' Nuu quid vT s Costro iratorum friuola excusatio. nam iniuria fuerat remissa & in gratiam reditum. AN AGOG I AM Poea glossa interlineali. videndus etiam D. Gregorius Rege in lib. 3. capite I I.
479쪽
V I N T V M. NTEREA locutus est Deus ad Ia- I. cob: Surge,& ascende Bethel, &habita ibi, facque altare Deo, qui
Esau fratrem tuum. Iacob vero L. conuocata omni domo sua, ait:
Abiicite deos alienos qui in medio vestri sunt, &
mundamini,ac mutate vestimenta vestra. Surgi- 3.
te, & ascendamus in Bethel, ut faciamus ibi altare Deo:qui exaudiuit me in die tribulationis meae, &socius fuit itineris mei. ' Dederunt ergo ei omnes 4. deos alienos, quos habebant, & inaures quae erant in auribus eorum: at ille infodit ea subter terebinthum, quae est post urbem Sichem. Cumq; pro- s.fecti ellent terror Dei inuasit omnes per circuitum ciuitates:& non sunt ausi persequi recedentes Ue- c. nit igitur lacob Luzam, quae est in terra Chanaan, cognomento Bethel: iple & omnis populus cum eo, AEdificavitque ibi altare,& appellauit nomen T. , loci illius Domus Dei: ibi enim apparuit ei Deus cum fugeret fratrem suu . Eodem tempore mor- 8. tua est Debora nutrix Rebeccat,&sepulta est ad radices Bethel subter quercum ; vocatumque est nomen loci illius, Quercus fletus. Apparuit aute s. iterum Deus Iacob postquam reuersus est de Me-
480쪽
3 a C Α P U T XXXV. I o. sopotamia Siriae, benedixitque ei, η dicens: Non
vocaberis vltra Iacob, sed Israel erit nomen tuum. ii. Et appellauit cum Israel. ' Dixstque ei. Ego Deus omnipotens cresce, & multiplicare: gentes, & populi nationum ex te erui, reges delumbis tuis egre-12. dientur. ' Terramq; quam dedi Abraham S: Isaac, 13. dabo ti by de semini tuo post te. ε Et recessit ab eo. I . ' Ille vero erexit titulum lapideum in loco quo locutus fuerat ei Deus libans supci eum libamina, &IJ. effundens oleum: vocansq; nomen loci illius Be-
16. thel. 'Egressus autem inde venit verno tempore
ad terram, quae ducit Ephratam: in qua cum partu-I7. riret Rachel,ob dissicultatem partus periclitari caepit.Dixitq; ei obstetrix:Noli timere:equia&hunc 18. habebis filium. ' Egrediente autem anima prae
dolore, & imminente iam morte vocavit nomen
filij sui Benoni, id est, filius doloris menpater vero I9. appellauit eu Beniami mid est, filius dextrae.' Mortua est ergo Rachel, & sepulta est in via quae ducit 2 o. Ephratam,haec est Bethlehem. Erexitq; Iacob titulum super sepulchrum eius: Hic est titulus mo-2I. nutrienti Rachel, usque in praesente diem. ' Egres.sus inde, fixit tabernaculum trans Turrem gregis: 22. Cumq; habitaret in illa regione, abiit Ruben, &dormiuit cum Bala concubina patris sui: quod illum minime latuit.Erant autem filij Iacob duode-χ3. cim. Filij Liae: primogenitus Ruben, & Simeon, a 4. & Levi,& Iudas,& Issachar,& Zabulon. 8 Filij Ra-α s. chel Ioseph de Benjamin. 8 Fili j Balae ancillae Ra-26. chelist Dan & Nephthali. ' Filij Zelphae ancilla: Liae: Gad,& Aser: ni sunt filij Iacob, qui nati sunt
xT- ά ei in Mesopotarnia Syriae. ' Venit etiam ad Isaac patrem