Rerum a Societate Iesu in Oriente gestarum volumen, continens historiam, iucundam lectu omnibus christianis, ... Nunc pluribus vltra omnes editiones priores locupletatum, vt sequens pagella demonstrat

341쪽

xiii finita habeatur. 9 quamuis tanto in honore fit, trinlus tamen de causis eo dignitatis gradu dejcitur: Si pede contingatβIum,ut diximus:st quempiam occidui de- niquo si pacis ct oti, inimicus e aserit: nunquam tamen; ccirco capite plectitur. Re lat extremim iudiciorum praefectus. is cum reliquaturisdictioni,tum etiam bellis praeest indicendis,quae ipse iusta esse decreuerit, itemque edui

dis nec nonpuniendis ijs,qui in regno seditionem excita-nerint: quas ad res regulorum opera, atque opibus utitur,

quorum, nisi paruerint, bona proscripta mitimis ciuitatibus adduit.Hac sunt magistratus huiusice iura, ct imperium, cui tamen non omnino obediunt proceres, quod fere armis,ac vi magis, quam iure certatur. Quod ad reliqua pertinet, Iaponi, regibus qui siquesuis in profano foro,in sacrosectariim principibus ac Tundis obtemperant. Eaesecta quod iam antea scripsimus circiter duodecim sunt: qua licet interse cultu,acsupersitionibus disserunt,

omnes tamen fere in tollenda animorum immortalitate consentiunt. θ quamuis sebi varia deorum nomina ad

adorandumproponant,ipsi tamen apud se nihil esse prater ortum ct interitum existimant: aiuntque homines, bruta animantia,sant is, redire omnia quendum in locum, unde profecta seunt.ad cuius opinionis prauitate paxillus imissensibus inculcandam paratas habent commet rationes circiter bis mille, ct quingentas. quas ubi quis Auturna cogitatione animo impresserit , omni religione solutus rorsus in illa caecitate ac tenebris conquisit. nonnullas attingam,ut genus videas .percontare inquiunto caput hominis ascissum a trunco, tu qui es' audiemus quid restondeat .illa est etiam, eundem ventum pro corporum diuestate qua ossenderit, varios edere seni-

rivi. denis flatuunt quod e nihilo exiliit, in nihilum re-T 3 uerti,

342쪽

βρ rin 1ΑPONICI s Rrnus verti, ei tres hominis animas, quae ordine alia poII AAam deinceps corpus ct ingrediantur, o de erant. illud unum interesse, prima ingressa est, postrem disicedat Has autem ineptias in arcanis habet, pendunta. carasime. MIn ij, qui homines doctrina Iaude illustres in deorum numero reneramur, sunt qui quendam colant nomine Xacam,que aiunt Regis filium in primis eruditum fuisse: isprava dogmata pociteris scripta reliquit permulta.

Itaque librum eius quem Foquequium vocant, paritervenerantur, neganis siue eius voluminis ope quenquam

posseruari: eiusdem beneficio ipsas quoque herba oti tua beatitudinem esse adeptura. omnis autem illim Iibri doctrina eo refertur, ut persuadeat nihil esse, ex quo omnium e sependeat. Qui Solem, ac Lunam adorant, delubrum habent etiam nomine Derichi, cuius imaginem pingunt tricipitem,quam Solis, ac Lune,ct elementorum esse virtutem

Uirmant. iidem osserentem subinde sese daemonis steriem ita ut eam clare conssiciant, multis, ius admodum pretiollis lacrifici venerantur. Hominum genus in primis veneficum, is Christianae religionis inimicum. Des brum est aliud Ouanonis, quem Amidolium fulsese perhibent. hunc pauci colunt,sed ea uperstitionem ma ni faciunt recesi assidue recitant.

Nam de ceteris, qui commentationibus vacant, iam ante diximus, quorum maior est numerus. Venio ad res Christianas, qua mihi nunquam aeque bene ac nunc, ex quo Iaponem attigimus,haberesunt vise. Nam antehac, bellis acseditionibus prouincialia impediebamur non modo veresim eiulat in propagare, sed nepam quidem

343쪽

Μοster ita feliciter cum hostilis dimicauit, τtpropem dum debellauerit. quare ipsius victoriam tantum est oti um con secutum, ut ingens plane porta Euangelio patefacta esse videatur. Versamur autemin Iapone non plus sim in uniuersum e Societate nostra variu Iocis ossi prouin-ojs. Primum est hoc Bungi domicilium, qua urbs ab ipso Rege incolitur, postua ad Septentrionem gradibus tribrao triginta o semis, quae tota pars insita in arcticu τem gens polum, cum multos iam habeat Chri stianos, eos hconstantes, tum ijs augetur in dies: in quibus litterati nonnulli sunt ex σrdine commentantium, qui se jnuicem ad Chri flum adiciunt, de quibus ex alijs litteris plura

cogno s. alter christianorum lacus est tame in agro Bu

gensi, ab urbe Bugo Nirciter septem,ct viginti millia passuum. Chri stiani sunt ibi amplius ducenti, quorum unus

aere suo egregium templum exstruxit, ct aliquem en stris regitat: sed quo minae ei concedatur, Sociorum iu his locis paucitas facit. Iu Firando infula tertia Ecclesia en, quam septem octove Ioca Chri Oanorum efficiunt. sita e t autem hac insula ex altera parte Iaponis ad occidente,ab urbe Bungo pasuum ad centum ct quinquaginta millia: Clmst ani bis mille censentur: a quibus colendis, imandis h nos annis superioribus IaintercluserunM Sed iam Firandi Rex abloc Bungerest deuictius endiarius ipsius est fassitus, iis posthac nobis tutus ad eam insulam aditus. ac mese Iulio proximo inuisit eum Ecclesiam stoisius Almes da,multas ad Christi cultum ibi praeclare constitiui, qua Aeoliij ipsius litteris ad vospescribentur. Accedit Facara urbs inprimis opstleta, ct mercator Lusiclebris. distat a Drando circiterseptuaginta millia

344쪽

passuum. templum est ibi, Christiamq permulti. horum . ivnisue aliud quoque se templum aedificaturum promisit. Ibidem ex itinere Almeida paucis diebus baptizauit iu colas amplius sexaginta, multo etiam plures baptiet am- rus in reditu, nisi repente insitorbum incidisset.

Quintum obtinet locum Cari xima oppidum, , quo primum in Iaponem veniens Franciscus Xaversus an

ut ibi rimum Iaponi, Christiam eri captisunt. positis

est aut em ea regio in Meridiem ad alteram procurrentis insulae cussidem, radibus uno et friginta, ab urbe Bungopabsumusere ducenta millia: quam item Ecclesiam nuper Alineida lustrauit.

Neque vero Aman utium omittendum est. ea urbs

magis ad Septentrionem spectat, abests Fango passuum centum se quinquaginta millia. ea vinea quo minus au nis superioribus inuiseretur coleretur, bella prohibue runt: qaamquam pacatis iam rebus, ex Chri hanoru=n litteris quibus ad copiosam messem in ea loca inuitamur) didicimus constanter eos infide persistere. Sequitur Meacensis Ecclesia,ad alteram huius insulae eumdem. Ex ijs locis cum primarius quidam Bonraus mihi per litteras demonstrasset magno be desiderio teneri Iegis diuinae cognosicendae, sed confecta iam aetate ad me venire nonposse, orare se, visi mihi minus eo proscisici liceret, qVempiam alvum mittere; Gaspari Vileia Meucum rei Christiana caussa prosciscenti mandatu cum litteris ad hominem dedi: sed eum G. 4'ar mortuum o fendit, quem ferunt ante obitum dixisse,praeclaresibi cognita ac

percepta fuisse, quae tum ego, tum Iaponi, nostri ad ipsiuni de Christiana religione perscripseramus, sit e vita ea ipsa fide ac religione disicedere. ac Meaci quid actum si, fusius ad νos Vitelaperscribet. Nouisii

345쪽

Epis ΤοL AR v Μ LIB. III. 2ρ Nouisma est o mnium Ecclesia Sacatana nou Ion ea Meaco: opulenta urbs, emporiumspercelebresui31, Venetorum mome, legibus utens. Inde ad nie cum muneribus litterae missaesunt, quibus etiam atque etiam rogabar, ut eo legarem ad promastanda Dei legem aliquFe vostris. quod mihi cum Sociorum paucitas nonpermitiareret, nullus, mecum esset acerdos; ad Gassarem cripsi, ut eo sese conferret, reii Christiana cualeret, quoad ubsidium nobis ex India mitteretur. qt circa te per Dominum obsecro, ut operari,s saltem sex, aut minimuquattuor inopiae inostra subueniag: nam praeter has oecto iainstitui G Ecclesias, eiusmodi est inpra'utia flatus remuIaponicarum, ut minime dubitem, quin omnes huius regni ais infulapartes modo praecones no defint Euam gelium Christi peruagaturum fit. Ouod ad Christianoru mores vitams pertinet,plura

ex litteris Sociorum cognosces. Vnum illud dicam, me tot barbarorum, ct Christianorum terria emesium, entem vidisse nunquam aut recta rationi, ubi eam cognouerint, aeque obtemperantem, aut ita pietati ac paenitea

tiae dedita; plane ut in Confessionis ct Eucharistia my- serjs obeundis, religiosi coenobita potius, quam tyro nes ac neophyti videantur esse. Iam quantast eosum ius se constantia, ve ex eo facile coniici potest, quὸd cum Firanden sies Christiani, uniivi tatum suscepta religionis caussa, cum alijs asscerentur iniurise, tum etiam in e stium pellerentur, multi, re familiari neglecta, Bungsi commigrarunt, paupertatis incommodis Christi Domini caritatipostpostis. pietatis vero illud fit argumentum. cum aere campano statis horis daturinum precadi,tanta ent omnium in eo genere alacritra, non modo ut viri,

346쪽

eionis eompotessunt, nixi genibus ilico preces fundau. ne Christianus quida mihi narauit, cum paucis hisice diebus puellam tenera admodum aetate ad vinum a pro pota coemendum misisset, dum vinum e cupa depromi-εur, puellam audito salutationis Augelica Agno, relicta

ilico lagena,genibuspostitis fixam stetisse, quoad orat

anem Dominicam, ct augelicam salutationem quinqui-εs recitasset: eamsr barbaros qui aderant ita admiratos, ut dicerent nullum esse Deum cum Christianota Deo comparandum,quorum pueri etiamto bonos moras docerent. Iaminero quanti grana, qua benedicta νο- ntur, faciant Christiani, praeclare demonstrant, cum

pauca quaedam a nostris Huc missacelebrioribus locispu-Micep ta assidue precando percurrunt ct si quod est

Alicuiuspriuatu semper demantu manum traditur, Mec quicquam donarigratius his hominibuspotest. Proinde rva cum operari,s mitte qua se ex ijs etiam granis. Aliquot, quoniam tanto in honore sunt. o noli dubitare, quin utrunque beneficilem melius hic, quam apud Ma- Iucos,aut Ara licos ollocetur. Quod reliquum est, a ait Deus ut quantumsubsidio egeamus,intelligas: sibi, Ac nobis omnibus ad ipsum rite colendum vim imperi

GAS PAR VILE LA

go discessurus Meacum, de mea profectione feci vos per litterra certiores. Nunc, quoniaid fore vobis gratum atque iucundum ex simo ; eapersequar, qua mihi ex eo ιempore coligeraute

347쪽

cum Deo Domino gratias agatis; tum statrem hunc vestrum a vestra consiuetudine tanto locorum interuallo disiunctum, supplicationibus vestris adiuuandam intelligatis. simo igitur a Virginis partu 111 ρ, comite Christi ano Iaponio, Laurentio nomine, probo ii uene, ct iii guae huius rerumque periti vino, nauigium ethnicorum conficendimus: iter autem nostrum quod facile iudicari potuit aduersarius multis rationibus impedire conatus est. primum enim ipse nauigationis initio, tanta repente malacia ac tranquillitas exstitit, ut nauis loco moueri non posset. Tum barbari ut muneribus pacem ventumque a Dijs obtinerent,stipem sigillatim a vectoribus corrogare caeperunt. Vbi ad me ventum est, negaui me vinius Dei conditoris caeli terras cultorem, in quoties meas omnes haberem repositas, quidquam in ipsoru d labra collaturum. quo illi restonso adeo excanduerunt, ut em incommodi cassam apud me residere, ac proinde me in mare projcieiidum esse as arent. Hic nos ad Deum mente animoque conuersi: cuius beneficio instari vela manepostridie caepta sunt. Sed cum aliquot passuum millia procesissemiu, aduers vento rursis retenti, quatriduum stare coacti sumus.Tum vero barbari plane in nos cassam eius rei conferre, verbis, ct signi atrionibus conceptam iram ostendere: quae tamen Domino miserante cohibita est. Denique ad portum quenda δε-

lati, ibis decem dies tempestate coacti subsistere, communi sententia decreuerunt, nequaquam nos secum ex es Ioco auehendos: ct ipseo quoque nauarcho in eam sententiam adducto, nos desiendere coegerunt, quem tamen cum aliam nauem nullam in eo portu offendissem, precibus placatum, inuitis omnibuό perpuli, ut me ultra

348쪽

eum lacum passuum sex ct triginta millia deferret. tiquoniam nauarcho ulteriusprogrediendu non erat , barbari circum naves quotquot in eo portu erant circumcursare flatim incipiunt, ct gubernatoribuὀ aperte de

nuntiare, si prosteram optent nauigationem,nos e nauali comitatu omnino rei iunt: quocirca omnibus abeuntibus, rei tisimus in litore: sed paulo poII diuinitus alio confestim appulse nauigio, tamfeliciter nauigauimus,ut portum citius ijs, qui ante nos soluerant cum etiam ali quot eorum in piratas incidissent sine ullo periculo teni erimus. Tum denuo instare barbari, ct nauicularisesuadere conati siunt, ne porro nos ad urbem Sacarum, quo tendebamus, perduceret. sed ustra. etenim quarto Idus Sextilis incolumes eoperuenimus: qui dies quoniam Diuo Laurentio erat sacer, ipsum Christi martyrem, eius nationis patronum ascissimus. est autem, urbs Sacritum perampla, plurimis B ac pecuniosis mercatoribus reque i ima, suis, 'gibus ac moribus more Veneto gubernatur. Hic nos ex itinere aliquantulum recreati,ad monte contendimus Frenotamam, abyrbe Meaco passuum miIlibus decem θ octo. mons autem est permagnus: habitatura Bonet ijs, ct caput est regni, ad cuius radices i

cet Iacim plenus pisicium, passuu nonaginta millia in Iou-gitudinem, unum is viginti in latitudinem colligens, quem multi confluentes amnes esciunt. in eius Istore locus esi ad montem pertinens coenobise pIus quingentis miseendus,multis alijs bellorum tauria deletis, quae quon dum trium millium, ct trecentorum summam implese dicuntur. His autem in coenobjs sonet ij diuersarumst-ctarum habitant, bipedum Aperbifimi: ac ceteri quos montis incola ad litteras natura propensi videntur, in

349쪽

Istionem adiungerent. quibus nos Euangeli, lumen ii ferre conati, nilnlprofecimus, ct nemo nobis aures, pr tersienem quendam BonMum, dedit: cui, 2 mul discipulis eius aliquor, demonstrauium unam e se Deum opiscem rerum omnium, animosi hominum esse immortales. tum ille mihi in aurem insusurrans, oratione meam, quamuis placitis Iaponiorum aduersaretur, plane mi probari dixit, O pra sertim quae de animoru stemnitate a me fuerant disputata: sita quo minus Christi sacra susciperet,se Tonnioru metu, capitisi periculo δε- terreri. ubi igitur ora nos laborare intelleximus, inde profecti, paucis diebim Meacum freme tum ineunte peruenimus: e I autem urbs perampla, tametsi maior olim Ddse traditur, cum eqset eius Iogitudopassuu unius ct riginti missium, nouem1 latitudo.Hanc montes emtifimi cingunt: quibus in imis ingentia ubis ct opulenta coenobia, atqMe ad cia antiqua cernuntur: quanquam seditionibus 9 incendiqs una cit ipsa urbe, gna expam te di siecta ct excise: ut, quod nunc urbis insolitur, prisca magnificentia tenuis quadam velut imago esse perhi beatur. Regio est in primis figida, partim ex copia nivi

um,partim ex arboru caeduarum inopia. Sterilis autem adeo, yt raphanis, rapi melangenis ct Ieguminibus vulgo vesicantur. hac autem ciuitas dicitur quondam reli

gione ac litteris omisset cum rei ingumetum etiam illud aferunt, quὸd ex eadem νrbe montech omnes Iaponiorum ficta manaueri si quarumprincipes ac magistri in his locis bi in hoc usique tempus sedes, ac domicilium collocarunt. Meaci igitur, conduclo hostiliolo, cum v mo fere ad nos ignoros adhuc, ct obscuros audiendos accederet, mihi facie dum existimavi, ut primum omnium regemme Imperatorem honoris cause inuiserem.

350쪽

τι eo beneuolo, propitio uteremur: deinde sumpta Cruce, in mediam viamo adibus prodiens Christum palam praedicare institui. quas ad voces ingens continuo populi

multitudo conuenit, alij rerum norarκm studio, al, et avi cauillandi atque irridendi. suorum interrogationsebus cum ita Deo adiuuante restonderetar a nobis, ut ipsorum rationes plane infirmari, ac refutari constaret; aduentus nostrifama totam urbem itaperuasit, ut omni-sm sermone celebraretur: partimque improbaretur no-sra doctrina, partim etiam defensores aliquos inure ret. Bom j quid furentes circumcursare vicos, plebem in nos incitare, Euangelium probris maledictisque proscindere, falsis etiam testibus criminani, nos carnes humanas vorare, repertaque domi nostrae ossa cadauerit:

alij denis nos hominum Jecie daemonas dicere: hortari etiam vicinos, ut nos finibus pellerent: adium vero domino exprobrare, nos insitis tectis morari pateretur: qui ipsorum dictis impulsius, mihi renuntiari iugit, ut confestim migrarem: crem1 incertus quo me reciperem, haud ita cotinuo paruissem; evaginato in me gladio imia petumfecit, quamuis intestigeret,s me occidisset, se res patrise legibus capite punitu iri,vel eius ignominia ritam da ca se, morte Iaponico more bi ultro esse oppetenda. ac meus quide quis tum esset animi sensius ac tus, cum impendente mihi e barbari manibus evaginatum ensem Hlicerem, existimare potesiis ipsi Emane mihi Urmam ii creditestatres, permultu interesse, utru quis mortem apud se tacitus meditetur 9 cogitet, an oblata sibi propius intueatur ac cernat. Ego me sed quem enim confutareremn Domino totum commendaui, ac tradidi, cum a me res eo tempore staretur, i inter eos terrores,