Rerum a Societate Iesu in Oriente gestarum volumen, continens historiam, iucundam lectu omnibus christianis, ... Nunc pluribus vltra omnes editiones priores locupletatum, vt sequens pagella demonstrat

441쪽

tinuo nos gratulabundus inuisit: noctemque totam apud nos traduxit 'aliis nullis nisi de benignitate diuina sermonibus. Equidem nullum adhuc vidι tanta vel aucto-τitate, τri prudentia, vel cognitione veritatis Christi ara Iapor estum. Filium annos undecim natum egregia

puerum indolis cultui Christi dicauit. Reliqui eius domestici eximia sanctitate ct religione sunt omnes, sed

νxor praecipue, quae ventrem ferens, 2 quidem prox μι partui, ut audiuit Chrini acerdotes adesse, insperato gaudio elata, posIridie confestim ad nos, ancillis ac liberis comitata, bene longo interuallo se cotulit, reseloi Dei refecta, vel re cumsuis dowκm reuertit, east, ipse nocte peperit*ia,cuius rei nuutisi di inculo m it ad Mos. Dies octo itide commorati, sex incolis conmersis ad Chri stu, eademnarat X tua quim nam eo viserat conducta) sexto Leprouehimur, qui portus in itinere me dio sese ossert Sacatum Bungo petentibas. Η emis initisierat a Jerrima : iuga montiumue cooperta, qua asidue cadebat densa adeo, ut iam tu experiri liceret, inter eius

regionis ct aliarum stigora quantum interesset. Ibi

quod nullam in cursu maioris forma nauem inuenimus, Paruum nauigiuin coacti con ducere, per infesta piratis Ioca incertum maiore stigore, an metu) que petebamus portum beneficio Dei tenuimus. Sacatum inde peruen tum est, cum quidem proxima nocte incendium eminus apparuiset nobis, quo mille circiter urbis eius tecta consumpta sitnt. Atqlie ut nos aduentare cognouit ex opsi- Matibus qurdam Christianiin, nomine Sanctiius, certos homines obuiam misis nobis instructo maiore nauigio, is quod e nostro M'oparone transcendimus, ad eum, perducti liberaliter admotam ct amanter excipimur. Do--s habebat peramaevamin usus hostitum atque ada

442쪽

narum intra aediun suarum septa more patrio separatam acpropriam: eam nobis ad diuersandum Ugnauit. Ibi posi quietem, nobis assuit ilico Sanctiν ipsius uxor 9 Iiberi quod ex ipse congressu facile apparait) admodum ingenue ct liberaliter educati. Horum circiter iacunde fuere nobisecumanlde recepere sese. At que stolus quidem Froes, quod ita omnino statuerat, postridie bene comitatus Meacum iter intendit, ego remansi, ut negotiis quibusdam expeditis, fine mora subsequerer. Ille cum ad oppidum On aquam vestere proce et leucas a Sacato tres, ea ipsa nocte sanavius aedificia illus oppidi nongenta deleta sunt. quare perterriti neophyti, qui Aloisium deducebant, veritique ne quid illi ab oppidanis incommodi accideret quod nostri nominis fama iam valde percrebuit,rumoribus improbis imis disipatis nos urbium clades ct exitia circumferre hominem ex urbe quam occulti seme tectism eduxere, eoque ipso die tanta vis ni uium c lo delapsa est, quanta his annis quinquaginta

nunquam. Verumtamen Deo adimu inte ex hisce do, cultatibus Meucum Froes eu et fit incolumis. Ego ost ris, quod in itinere pertuleram, magnitudine, in corporis

dolores acerbi fimos incidi, qui me quini circiter 2 νι

ginti dies adeo uexauere, ut paene confecerint. Eo alite toto tempore Sanctius in me curando plane paterna afiduitatem ac diligentia praestitit; cum 2 nocte ipsemet cum duobus tribusve admini ris aegrotati Mihi sedulo ame-ret,ageret 1 Vigilias: ct uxor ac ijsubinde me amicissime ais humanis me inuiserent.Nel vero medicus defuit praestanti eruditione Christianus. Conualui denique Dei beneficio. Et quoniam ad ingrediendum iter nondusuppetebant vires, erantque nonnulli, qui me audire cuperent ; intereapradicare Euangeliu institui. Credidere

octo,

443쪽

3ρέ D E IAPONICI s REBUS octo, baptizatissunt, ad quos inflammandos excita

doli Sancti, quos ct filiorum spectata pietas ct ardor

animi,τt puto, non mediocriter valuit. Per eos fosῶ- .es Sancti, ita venit ad me, nomine Monica strandiori tufoemina prosequent fusiss rite precibus coram secrat ima Virginis erile, quam ferre mecum in itinere consseui,ad me verba fecit in eam sentetiam,vi diceret,

se quid summa Dei benignitate Christianam esse, ct eiusdem Christi, Virginis1 Matris instinctu decreuisseram pridem Virginalem vitam ad mortem Us traduc re: quin etiam illud sibi certum fuisse, tondere comam, quod apud Iaponios relicti seculi susceptas vitae seuerioris indiciu est; ct a Sanctiopatre cotendere,ut se in vitibus ministerjs pro mancipio haberet in posterum: nunc

autem inaudi1se nimirum Dispeccatis id postulantibus se auuculo suo a paretibus vise destosam superstitioso imprimis homini, GH orum Deorum libros, Bonesiorum ritu, peruolutanti quotidie: praeclare intelligere sese, quanto id cum salutis suapericulo futurum esset: proinde petere a me ct orare, ut Sanctium patrem ab ea mente deducerem :se valde con sidere, Christo fauente, rem omnem cessuram esseseliciter. Ego, collaudato p ella consito, primum admonui, ut secum reputaret etiam atque eitam, e tenera esse admodum aetate sextum d cimum agebat annum necdum expertam varias daemonis artes insidiast, quas ille ad tam ardua nitetibus te

dea esileat. sane, ad extremum Aspiritum in virginali castimonia perstitisset, ingens praemium a Christo Domino laturam in caelo: sin forte ostiendisset, enimuero ct Himet detrimento, O parentibus nobilis ps miliae magno futuram esse dedecori. Quocirca frobur haud sentiret Mi inesse toto certamini par, nubere s rius

444쪽

tim esse, non tamen auunculo. Tum illa, Christi fetam auxiliosterare se dixit ct deste ipsa, ct de inimico gen ris humani victoriam: se epericlitandi caussa, quid in eo genere posset, triduum totum,ct quide magna cum avi mi sivi voluptate atque latitia per inediam transigisse, itaque statuisse apud animum suum, qui in eo ieiunio θτires ct solatia Hisuppeditasset Iesus, eundem bi coteris omnibus in dii cultatibus assuturam. His ego auditis,tam pium eiuspropositum admiratus, hortatus, etiam atque etiam, vi vigilaret in retinenda constantia; virginem a me dimisi. postridie Sanctium alloquor, liae Toluntatem expono,doceo matrimonium illud tribus ni xime de causis esse nefarium. Primu quod violethnicus,ct cole dis Idolis adprime deditus; deinde quὸd Monica auunculus; postremo quὸd ipsa repugnet o renit tur puella. Ad haec isse , neminem esse tota τrbe Christinanum, quicum fliam matrimonio post honeste comiungere: perditum idololatramper eam occasione se cile ad CHRISTUM posse conuerti; denique sibi non esse iam integrum, quippe qui conficise principibus ciuitatis, homini in primis opulento potentis, Miam en xe cupienti destonderit: vereri se, ut inimicitias ct inuidiamsiustinere post si rem inchoatam, ac paene confectam, repente reuocare nitatur.qua cum itam tamequoniam id matrimonium saluis Christianis legibus co trahi nequeat, se omnino, quicquid ego velim, esse facturum. Laudauipietatem hominis. Ille perturbato in praesentia recessi animo,sed mox, ut est vir egregie prudens, Deo duce acpraefide, incestas nuptias mira lenit te disicust. Neque ego interea destiti Nonicamsalutaribus praeceptionibus instituere. quia illa cum se eximia

qradam animi submissione, O magna gratiarum acti

445쪽

3ρ3 DE IAPONICII RE BV sonesemper exciperet, pristas illas mihi Virgines reddere videbatur,quas optimo iure Catholica Ecclesia ob excel-Ientem vitae sanctimoniam in numerum cessium retulit. Hi autem puella maiorem in modum solitaria, ct precationibus dedi at cubiculum habe remotii ab omni

domestico strepitu, cum Milo Crucifixi, se stiritalibus libris, quibus, ut est legendi siribendi 1 bene perita, dat

operam. Frater eius est Vincentilis nomine, natus annos

circiter undecim Is, percunctanti mihi, quemsibi modum flatueres amoris in JESUM CHRISTUM Deum seu sin ac Dominum; vrsanguinem inquit illo ipsius cautoprofundam, ct quamuis minuti ima instasta di sectar, me Christianum esse profitear. Interim ego

iam frmior esse caperam. Uaque nostrorum monitu, qui Meari versantur, ethnicum quendam adire constituitu Sacatanis snibus eo tempore commorantem, clitus a ctoritas ct opes in urbe Meaco magnae dicuntur esse. Id iter pedibus conficere me Sanctim nequaquam est passus. nam ct longius erat, O ego vires nondum plane r ceperam. Lecticam ab rasum coactus accipere cum lecti- rijs duobuό admodum leuem, commode sedentis hominis dumtaxat unius capacem, quadrata formasenestellis ad latus additis, qra ab infidente aperiri claudique ad libitum p int, quo maxime vehiculi genere riuntur nobiles ornatu magnifico, ct opere quam elegant imo. Sic igitur ad eum, quem dixi Dynastam alieno ministerio deferor. Scribam habebat Christianum apred se: cuius beneficio nobis is facilis ad eum patuit aditus, ct de robus diuinis agendi benignepotestas infacta. Comes erat mihi Iapomus quida in eo genere in primis exercitatim. Is cum de vanitate plurium Deorum, de Iaponica superstitionis origine iteri de rao rerum omnium opifice O

446쪽

conritore vero Deo dissereret auditores autem aderor prater D vastam viginti eost ipsos statueret iudices, uter citatus verior esset existimandus ingens apparebato iis adprobatio: sicriba verogaudio triumphare,quippe qui Christianam religionem ante susceperat. ct cum

omnes eo sermone commoti, tum tres pracque nobis aures deinde sapiuspraebuere, baptizatique seunt. Sed quia cognoueram eo ipse tempore Gassarem Vitela esse Inhori, quod castrum leucas distat ab urbe Sacato siex, reuersu ad Sanctium, dixi discedere me veste postridie. Tum ille, quoniam quidem mihi abire certum esset, vellesie, ait, nonnulla mihi estiis thesauris ostendere. Ritus est Ia- pomorum, qui quidem nobilitate ac diuitijsprastant, hostilibus paulo honoratioribus in digressu bene lentia

caussa praebere flectanda. qua apud sese pretio fima

sunt. id est omne instrumentum necessarium ad potione herba cuiusdam in puluerem redactae, suavem gustu,

nomine Chia. Dautem moduspotionis eiusmodi. pa veris eius, quantum uno iuglandis putamine contino tur, conjciunt infitiis ras, ex eorum genere, quaeγ- reolana Tubus appellat. Inde calenti admodum aqua dilutum ebibunt. Habent autem in eos usu ollam antiqui fimi operis ferream, figlinum, poculam, cochlehria, infundibulum eluendo lino, tripodem, foculum

denique potioni calefaciendae. Haec igitur Iaponiorum est gaz a, nec ane apud eos minoris A quam apud nostros homines annuli, gemma θ e carbunculis arque adamante monilia. Sunt etiam periti earum rerum UAmatores atque proxenetae. Patuis autem ipse magno a modum pretio venit, eiust propinationem solennes pr cedunt epula. Quinetiam cerra adlupartes dicantur hisce couiujs, quarti est mira mundities, nec in alios pater

447쪽

ritu. Po Bidie igitur me per nuntium accersit Sanctius, cuivi e cubiculis per angustam admodum ianuam cum neophytis duobus in xystum educimur. Inde sicalae nos excipiunt cedrina admirabili quodam artificio elabor

tae, eaede MLita purgata mundas, Vt nsinquam ad eam diem calcataepedibus 6se viderentur. per evi in atriolum ascendimus. Inde arcto aditu in caenaculum ducimur conuiuio destinatum, que adeo egregio perfectu opere, τt hominum manu sieri potuisse vix credas.pars erat ei-m ι ornaculi armari,s instructa more nostro. Stabat e creta nigerrimafoculus visa ambitu ipsa nigredine quod mirere θlendorem aquante lucidi finisseculi; olla tripodi admodum eleganti superimposita, pulchra ad M'

Eum, quam dixit mihi unus e neophytis optima conditione siexcentis aureis coemptam a Sanctio, sied re vera multo pluris esse. Interea mens nobis adponitur non tam ciborum varietate quos terra ipsa non fert quam genere ministerj, ct munditi,s elegans. Eximia est enim gentis in conuiuiorum apparatu solertia. Nullus praetem ea quamuis in maxima disicumbetium multitudine ' pitiis, vix lascere famulum videas. Omnia ad modest am O grauitatem mire composita. peractoprandio, nixi omnes genibus nam hoc apud Issonios Christianos in morepositum est Deo gratiab egimus. Tum Sancti- inpotionem quam dixi Chiasua ipsie manu miscuit nobis atque porrexit. Deinde Apellectilia, qua tunc ibi erant, exposivit. In ijsferreum tripodem exiguum paulo plus palmi circuitu ad sustinendum olla, cum aperitur, operculum. Eum ego tripodem attrectans man

bus, quὸd vetustate rimaό ageret solidatum duobus Iocis ossendi. sc nihilominus aiebat Sanctilineum in primis

nobilem esse Iaponis totius, Mis aureis constitisse mille

448쪽

ct trigilata, quamuis eum ipse longe pluris faceret. Porro haec instrumema stricis tegumentis inuoluta consi tur arculis pretiosis. sua prater ea minime vilia dixit mihi Sanctius in praesentia non ostendere se, quod ad manum non visent, xerum in reditu prolaturum..Ouae vobis aestimationes minus a vero abesse videantur, s reputetis

id quod res e fit, Meaci e se quendam ex principibus esu tatis, qui vasculum smis ad urceoli magnitudinem, in

Uum eius quam dixi, potionis, aureorum triginta mill bus aestimet : omnino carius, sed certe multi non deerunt, qui decem missibus cum eo libenter decidant. Nam quatribus, quattuor, quinque millibus aestimentur, id si

quenti commercio, allia vasapturi sunt. Atque etiam

gladiis quibusdam est eadem apud Iaponios dignitas. Ianis profectionis instabat hora. Salutata igitur uxore Sancti, ct liberis, in suburbanum quoddam, ientaculo

de more praeparato, deducor ab ipso Sanctio, eiusfistio, patribus,st cognatis, ct neophytis aliquot egregio corporis cultu, quod id ad honorem meum pertinere arbitrarentur. Ab eo comitatu digre1sus, ad amnem deu nio nauigabilem hora poIIsolis ortum tertia, ab urbe Sa- caio nouem millia passuum Praestolabantur ibi me duo nauigia, quae nobis Christiaηus vir, Imorenses castri primarius factus de proseatione mea certio ad tempus o currere iusserat. quorum in altero sitim erat ipsius, duodecim circiter natus annos, in humero silopum gerens, virili plane ac militari corporis habitu; in altero largeo copiose exstructa cibaria. Is, ut me ad consiende dum inuitauit, continuo mihi madalapamentis ex possit ignosceremsibi, quod ipsemet obuiam mihi non proditi et : se id cupi e vehementer, sted qubd recentem hos'item G starem Vitelam sti deserere non liceret, vicariam ei Cc os

449쪽

. sci, misissesilium, qui me domum usque perducereri. Ad montis radices in quo Jmmo casti um est positum, adue flumine sub occasium Solis delati, quὸd arduus admodum ct a ster ad iugum inque restabat ascesu, descendenti mihipraesto fuit lectica: ct quanquam accelerantibusgradum lecticarijs, circa medium clivum oppressere nos tenebrae in s lua cedris 2 pluis ingetibussequentissima; sed opportune obuiam habuimus e castro, cum accensisfunalibus homines. quaeres ad itineris di cultatem leuandam non mediocriter profuit. Derius oppidum intrauimus,magna cum Gassaris Viselae, tum hostilis nostri familia, latitia. Castrum est totius regionis huiusce murut imum in Morindani ditione, qui rerum ferme potitur hoc tempore, ibi, cumsidet imis habitat qui magna ex parte Christiani sunt. Ii postero die cum

animarum sordesper Confestonem eluere cuperent, ad concionem, quae bis habebatur quotidie de Sacramento, Poenitentia, conuenere vestitu serico vescolari, inauratis ferme praecincti pugionibus, ct quidem tanta nostrorsi hominum reuerentia, ut eoulerum1 manibus humipostis perinde alloquerentur ut reges. Crux erat domin yraposita: hac ubisiuppliciter adorar ut, Ga stare magna demisione salutato,aures a modii atteius Dei verbo de dere. Inde multa ficiscitati, quaepertineret ad refutarida Ge uenim mendacia quod hominu genus ct secta, Iaponicaru omnia vehementi ne Christiana religioni a uersatur'itenus ali, aliapercontati, Ga star ad omnia

res'odisset,lati digressunt. Postridie Confessonu initiuei actu. uuo in opere Gustar hebdomada possit. Misemus etiam salutandi caussa regem,quod semel quotannis

si par facere cosseuerat. Ille vero nobis non poculu modo porrexit quodsiummu honoris indiciu in sed etiam,

450쪽

qua diu apud eum fuimus, flexis aeque ac nos genibus per

itit, verbis, dimisit nos humani, imis. Insita inpassuum mille ct quingentorum ferme circuitu ad montis eius radices, quam grandis ambit fluuius, ct in ea templum Christiana religioni consecratum Hanc post et prastan- iisde neophytus, ct miro incensiud de siderio Iaponicino minis totius ad Christum adiungendi. qui, ut aedem sacrum in urbe Sacato aedificandam curarem, non modo me multis rationibus adhortatus est,sed etia Caram monetagenus id est) in eos sumptue quinquaginta millia lib/raliter detulit. eos seu idio rem aggredi nobis erat in amnio. Ad hunc igitur insulam Missa celebranda gratia Sabbato sub ve stem venimu . Templum in posterum die

pro nostra tenuitate exornauimus. Prima luce in sequenti Christiani assuere: Gas macro vise peracto, de matrimoniν Sacramento sermonem habuit, op nonnulli cuperent nuptias Ecclesiastico ritu contrahere. Baptizati sint etia octo fere nobiles. At me rursus e flore torni na corripuere acerbifima. Meacum igitur Gag ris hortatu delatus ager menses duos decubui. Exacta demum eme, ut callu intepuit, recreatus, qua circa Meacusiunt Christianoru loca,ιν ita Cosimus Turrianus mihi mand

uerat, lustrare coni itui.de quibuι ad vos pauca perscribam,quoniam quidesiparatim res Meacensis ex XIoisjFrois epistola cogno stetis. Naram igitur veni primum, diei unius itinere. Urbs ea ditionis in Datoniani inter Meacenses proceres longe potenti mi, O apud Mio-xindonum atque Cublicam im gratia ct auctoritate summa. Neophytos e prima nobilitate ducs adj protinus, hortatusque sium, ut scri Baptimi beneficium agno sierent, ct immortales Deo Domino gratias et

rent. Illi me adpraefectum in arcem deduxere muniti Cc a simam