장음표시 사용
251쪽
quod in materia stricte interpretanda, pr ni sunt statuta huiusmodi,& Decreta Appellatione alienationis,non veni t pignoris, vel usus fructus constitutio . hinc dicebat Bald. cap. i .f. aut si libellario. num. 6. quibus moestud. amitti quod alienatio, vel constitutio iis fructus dicitur improprie alienatio, qaetia in dicit in d. l. fi. de rebus alici non alien . num. & idem sentit in auth. hoc ius nu. i. C. de sacrosanct. Eccles. dum appellat illam quandam alienationem, di certe cum Pro a flama austrari quandam bonorum liberam administrationem licet non in totum dic, tur odiosum, & restringi debet, ut per Fulg.
eitatis. Cephal. qui alios refert conii l..ia.
Secundo,quia uxor haec non dicitur fore 3 sis cum sequaturi domicilium viri, etiam si sit vidua.l.nt ij. f.vidua. is ad muni. di in se tioribus terminis tradit Soci. consil. 8 i. in prin. Volu. 3. Vbi uu it illud procedere etiam si vidua transeat ad secunda vota, ut adhuc ex priuilegio mariti possit talia bona retin ' re non obstantestatuto,&eum restri, ac sequitur Plot. inter consil. crimi.diuers consit.
Tertio supposita etiam alienatione, qua nulli bi video. Cu bona ista prouenerint ab alijs Forensibus, tanquam semel effecta alisnabilia denuo alienari possunt in Forenses. 4 1 nec hi coprehendi debent statuto, vel pr
clamate, pro ut ita in terminis statuti Man mani respondit R ip.rcspon. 8 I. num. i 3. &eum sequitur, licet sub alio num. eum citet, Plot. loco p citato. num. 17. qui in statuto Nouariensi ita consuluit de in statuto Pa e tradit Cephal.consi. 13.num. 8 Bursat.coni.
Quarto si medullitus ipsum proclama intelligere velimus, constat non cecidisse hanc rem in fiscum mam loquitur de alienante re, vel faciente coii tractum , ex quo sequatur possessionis transsario, sed usu fructuarius nos dicitur 1 possidere rem simpliciter . sed illud
6 Rursus proclama hoc loquens ' de possessione non debet intelligi de possessone hae sola naturali, quam habet fiuctuarius , sed de ciuili,& naturali simul quia verbum pos siἐere,& possessio intelligitur, proprie de ci-
uili l. st i putat lo ista .f. haec quoq A ibi glo. dc Bar. Alex.&Iasnss.ff. de verb oblig.& Rom. in l. 3 Sex pluribus. nu. . ff. de acq. possvbidicit verba legis intelligi de ciuili possessione non naturali, ex quo sequitur proclama hoc no coprehendere usus fructus constitutione. Ultimo in dubio pronunciandum est, noesse locum caducitati ob alienationem, ut per decis Perus 8s in fi. par. a. quanto magis igitur in re tam clara. Et haec satis.
Co Nu Do de reddendis totidem bestijs
locatis,quq tantidem aestimantur,non inducere translationem omnis periculi demonstratur,& pulchram hae materia, quando lsistimatio transserat periculum in accipiemtem traduntur, ac plures text. declaratur.
1 AEsT MATro rei, an, is quando transferat periculum in ritim accipientem, Cr per totum.
a Uxor in Absidium pores vendicare etiam res sui
N hac materia, an aestimatio transferat periculum in accipion tem rem aliquam i no sat certa est, ac constans Doctorunostrorum distinctio, & ideo ipse quod sentiam de hac re dist eram, relatis tamen aliorum opinionibus.Bar. inici ut certo.knunc videndii. Csimo.distinguebat, aut agitur de contractu,in quo dominium transfertur, & aestimatio inducit emptionem, &consequCntcr periculum transfert, ita procedunt. Laestimatis.&l.aestimatae. l.ma. l.qu ties. l. cum dotem.C. de tu .do.aut vero nc est
contractus habilis ad domini j transatione , Naestimatio Operatur, ut qui ex natura n goti j leuis culpae nomine tenebatur, leuisssimae teneri incipiat, qui vero leuissimae,etiam casus,& periculi. l.f. nunc videndum iuncta gl. l. i.de aesti actio. & huic opinioni sussctii sit pleriq; Bal. l. i . n. & 3 .ubi late. C. Comimo.& ibide Sali. nu. 6. vi repetit ea,quq dixerat
in d.S. nunc videndit .vbi unum adit,ut . s. estimatio non trans strat casu, qn res eque aritura erat apud diim, ut si equus locatus, aut c5modatus,ob vitiatum iecur perierit. Albe. l. tertia. Dcommodatum. loca. & S. quod. V - . X ris,
252쪽
M. ubi tamen aliis etiam modis distinguit. Fulg. d. l. I. de a Laciqui nescit tamen se eae plicare ob. Ut gratuitam S si margaritas. de
ctio. cum alijs, quae citari possent. Alii ta men in contractibus, ex quibus Dominium non transfertur, putam aestimationem non aliud operari, quam Ut rei precium sciatur, ut Pe.& D.d. l.prima. C. comino. ubi etiam Alber.Ab D. dicto cap. primo.de comino. Et haec posterior scntentia mihi magis placet, sed utramq; distinctionem valde oppugnat text.in d.l. 3.loca.ubi in locatione aestimatio inducit emptionem. Et ideo, ut res tota ex respontis prudentum reddatur clarior, ipse latius explicabo. Sciendum itaque est,ςstimationem in contractu, etiam naturaliter transferrente dominium, non inducere veram emptionem, & propriam, sed iureconsultos eam appellare venditionem ex causa. ut est textus clarus in l. quoties . de tu .do.ubi
non simplicem, sed dotis causa veditionem
vocat, veram tamen venditionem dicunt,
quo ad periculi translationem, ut l.plerumque.f. si ante. m. titi sicque Bald. consi l. a 7 in a. debet intelligi,& ideo ei. in d. l.quoties. C. te iv. do. existimauit poste virum reddere
uxori, soluto matrimonio, res aestimatas, modo essent eiusdem precis, quam tamen illic
Bal .damnat,& contra eam videtur communis opinio.d.I.ςstiniatis.& late explicat Soc. consil. 37. in pri. per totum, ubi considerat septem casus in hac materia, ut per eum. Sedeerte defendi posset opin.glo.ex iuris sub tilitate. quia nullus est iureconsulti locus, quo contrarium recte probetur,sed nolo nunc re hanc ingredi. Certe consentiens omnium ., Opinio est, uxorem posse 1 in subsidium vindicare etiam res aestimatas. l. in rebus .vbi gl. C. de tu do. cum alijs. de quibus nouissimi, ad Cremen .sing. 39. Supponamus tamen ineontractu habili, veram venditionem in a stimatione perfici.Videamus autem,quid in teris contractibus, ex quibus non transfertur dominium:& certe aestimatio in his non facit emptionem secundum omnes.Tu Temse distinguas, aut de sola aestimatione redduda actu est, do inducitur emptio, hic est texti in l. si ut certo. S. commodum. commo. Vbi inquit iureconsultus, eum omne periculum subire, qui estimationem daturum recepit, ibi. n. de specie reddenda actum est. & sic non statur in finibus contractus, ut dicitur in l.Lucius .in Lcies.S. t .Edepos ita etia pro-
e it d. I. 3.Ioca.ubi fundus Ioeatus est, ut instrumentum haberet aestimatum,iicq; sub locatione illud non fuit comprehensum,ut indicant verba illa, sicuti fieret, cum quid aestimatum in dotem daret, sicut n. in contractu dotis, aestimationis est debitor, ita & in d.l cin& hoc senserunt Bata in il .f.comnaodata.dum dixit illic fuisse emptionem Bal.& Sali d. l. 3.& d. l. r.C.commo. dum dicunt traditii instrumentia fuisse in libertate habendi, hoc
est, ut liberE de illo dis oneretur, qua uis alij
quida existimauerint,sic ibi cauera, quia se accessorium,vel instrumentum,ut Anch. sil a.de alij ubi supra. Aut vero species res denda est, quς estimata fuit, ut est rcgular, ter, si aliud non sit dustum,sed latum estim mala sit: & hoc casu non immutatur natura contractus ob ςstimatione ipsam, hic est casus in D.si gratuita. S. i. deprcscnvenubi si margarita estimata dentur,ita ut ea,vel cius precium reddantur,distinguit iureconsule. cuius causa contractus initus sit,& ex hac distinctione moderatur qstimation in . Nec obstatil. r.de ςst. ac.ubi dicit Iurecos*ςstimatio transfert periculum, quia ne illa
3 lex oppugnetid. si gratuita i intelligendum est de custodia ut sit sensus, s ςstimatio traffert periculum custodiς in accipiente, luxti tamen distinctionem .d. l. si gratuitam. Nam aestimatio ibi est ea quae mutat contractum, qui vel mandatum fuisset,vel conductio, vel venditio;& ideo cum illa nouum genus contraimas inducat operatur ci ra, quς sunt de
natura illius, de hςc est verissima interpret tio illius respoli, in quo nostri valde laborat, i suit Alo. ilsi.& Accuran d.L. commodatu . licet aliter senserint Bar.de alij, de quit,' IasS.actionu .nu. 7 de acta periculi. n. appellatio non resertur naturaliter ad casum fortuitu,
sed ad custodia ipsam de diligentiam. l. litis. S. si pecunis.de neg.scst. l .9. loepe euenit. lepos in quo loco, paria sunt suscipere pericu- .lum rei depoli te .de se illigare eius periculo, vel exactis limam diligentia promittere; de susceptio periculi no includit casum,ut est cxεptu in locatione. a fit a uersione, hoc est i ea,
an qua a se periculum auertitur, & in conductorem trafferturil.opus. is loca. ut declarat Au F. li. 3. c. f. emcnd. qui rectius sensit Alc.in in lib.6.C. et 8.Parernii lii naturaliter contractus leuissune culpe obligaret, tum susceptio periculi necessario ad casum pertin rct, Ptex. in Lite qritur.*.s gemmς. loca.dc eorum,
a traduntur de stimatione dotis,ubi su p.At certe, ' Otimatio transferat periculis aliud, si illud quod cotractus per se habet, nulli bi prosum est. Hincst, si conuentu sit de res denda specie tantide qstimata, poste la tras
253쪽
latum est dominium, neq; hec coiren tio multat natura contradius, sed adhuc periculum subit is, qui prius obligabatur, hic est text. in l. penulis. ii mancipia .isset ut .main qu mmale intellexit Castren in dicta Laestimatis. qui voluit ibi verbum, periculi, ad culpam leuissinia in referri , quod tamen probabi
lc non est, cum iniquum sit, ut lucretur par tus vir, x eo quod icuissime culpe teneatur.
Sed ut dixi sensus est, ut promissio illa tanti-dcin aestimata reddam obliget prςcise virit, qui ante etiam omne periculum subiturus erat, estque linialis text. in l. sit mancipia. de tu do. S ideo si dictum fuisset post aestimationem, si extabunt reddam, fructus partusue
Oris erunt, quia periculum eius est, hic est casus in L i .c .sol u. matrim. quam Accunpotuit conciliare cum d. f. mancipia.& idem si non sub conditione verba suinciat cocopia, non tamen additum esset, tantidem est imata Lcum post S. cum res. de iv.do. tencbitur tamen vir culpae leuis, di latae, ut in cotractudinis regulare est l. in rebus dotalibus. dc tu.
etiam si fundus in stimatus datus sit,& post fiat stimatio, non ideo minus standus dotalis erit.Bald.Lin conuentione . de pac. Arcti consi. 8 num. primo consert etiam multum textus in J.f. cum res. Vbi cum naturam ex-ylicaret aestimationis Iurisconsultus, que noinducat emptionem: summa, inquit, declaratur,non V nditio contrali utar, sic & d. l. si cuinter C. de iii. dot. de l.vit. de pac. oot. est 'lue sensus, vi cst imatio eo si a si ut apparea i quid pKstandum re porc pia , culpa. s. elus, qui ad custodiam tendtur, ut per Corn. cons. 13. num. 3. in secundo. Rubrici ut plene cons s.
num. 2.& per totum, at verit, quod estimatio immutet naturam contractus. nusquam dixerunt Iureconsulti, sic Sint .seruo. fari .e
cis. ςstimatio ipsa non inducit emptionem , nec transscri periculum ullum, sed tantum summam declarat, etsi aliam rationem, ibi
; in o. Ex quibus omnibus concludo quod cum hae bestiς loca tς sint,ut expresse cantat instrumentum. conuentio illa de totidem reddendis, quae tantii cm aestimentur, non inducit translationem periculi omnis, nec Iocationis naturam immutat. Et hec satis.
INTER pnar A r v. R statutum Bonon. de contract. minorum M c. ut etiam ex eo pupillus ex causa dolis maternae res inuendae; possit contrahere, & immobilia assignare, & plura in materia Minorum, Dotium statu oriam .dc exceptionum in illis ex ille tium explicantur.
s Da steriale sales priuilegiam, ut a minore, vel
254쪽
ti e VH l xoniam abs tuendam esse at petitis, ac Magnificum acto
rem multandum expensis, ut temere litigantem. Et cinim illa habet instrumentum pro se , pro quo praesumitur. l. cum precibus. Q leprob. cap. cum Ioannes. de fid. instrum .cum similibus.1 Sed quia obi jcitur Statutum Bonon. t de contract. min. quasi non interuenerit in hoc contractu decretum Illustr. Dominorum Antianorum , & ob id non licuerit tutori filij infantis adiudicare in solutum in dotis restitutione praedium clictae Dominae Antoniae matri: ex multis hanc dispositionem nihil obesse comprobabo.Primo, quia & haec Domina erat minor
tempore contractus, ut instrumento enunciatum cst, quo dicitur eam csse natam annum vigesimum secundum, quare sicut cOmuni iure minor obligat minori alij bona propria, ut est text. nota b. in l. priina.S. fin. iunctis legibus. sequen tibus. de rebus eorti. ubi Iuriscons distinguit, an contrahat m,nor cum maiore, an cum fisco vel minore ;ita quo F Statutum, Quo prohibetur, ne minor obligetur,recipit nanc interpretation , modo non cum alio minore contrahat, sicut & lex communis Uecunda. C. de noxa l. l. prima.&lex falcidia. ubi Alexan. num. 7.ad
L falcid.&Doctores passim . Estque huius, rei ratio, quia priuilegiarius t non potest uti priuilegio contra habentem simile priuil
gium. l.verum. in fin. de minor. Bart.& alii in aucti quas actiones. C.de sacrosanct. Eccles& in terminis est consit. Bald. 372. num. a. in secundo. ubi concludit consistere alienati
nem rei pupilli, si contraxerit cum Ecclesia, quae pupillo & ipsa comparatur , quod eo
magis recipiendum est, quia obseruatae fuerunt ex parte pupilli solemnitates, tam iuris communis, quam Statuti, excepto dicto decreto Antianorum ,&est contractus gestus inter matrem,& filium.
, sicut enim si Statutum t prohibet aliena' re mulieri, non intelligitur de alienatione quam fecerit in filios, ut per Bald, consi. o Din secundo. & consil. 3 7. in tertio. Soc. iun. consil. i 8. num. 3 3. in tertio. qui alios citat. Crau.consil. 3.& in terminis, in constitutione dotis,est consi.Ceph. iop. ubi voluit, ut
non obstante Statuto Ferrariae mater citra solemnitates possit constituere dotem filiae rq ita quoque idem videtur in filio pupillo, tui licet non possit alienare, non tamen comprehendatur alienatio, quae fieret in m a trem ob restitutionem dotis saltem quando solemn itates adhibitae sun i, quae communi iure desiderantur. Et profecto si aliter con .stitueretur, fieret fraus Dominae Antoniae,
quae, si pecunia fuisset ei reddita, emisisti aliud praedium eiusdem precij, quod & ip
sum ob incrementum, quod ex diuturnit re temporis accessi, tantidem limaretur, nam & eius curator ad id obligabatur. l. ita
Secundo, quia Statutum, 'quod gene-
raliter loquitur, non continet causam dintis,ut si iuneat, ne in exteros alienetur Butri de Statuto Bonon. cons. 31. Curi . latis sine confit. 27. Doctores omnes in l. filius famisellas.S.diui. ubi Crot. num. 7o. & Ferd. L a Z. num. 136. deleg. primo. ubi de communi. Plininter consil. crimin. lib.primi. cons io 8. num. a I. & quamuis non ignorem. in sinuli Statuto huic nostro, Doctores controueri re,ut per Dec. consit . . & consil. 3or. ubi de Statum Ferrariae, ne mulier obligetur decidi Ruin.consL 1ς . & i s. in pri. qui contrirespondit in dicto casu, I consil. i 3 7. e d. ubi consuluit in hoc Statuto Bonon . di alibi passim per multos, quos recensent Tiraqu.
consit. Rimin. 229.tamen etiam si sequamur , opinionem Dec. ac sequacium in casu prinsenti res est in tuto.6 Etenim dos i speciale hoc habet priuil
gium, ut a minore, vel pupillo, seu eorum administratoribus in rebus immobilibus, constitui possit cum decreto. l. si vh genera lis. , t seqq.de lucido t. l. prima. ubi Saly. &Castren .C.si adueridon. l. lex quae . C. dea, min. t ut ubi Bart.ac alij, ct ibi gloss secunda.adnotat, id speciale in dote. Bald. consit. io 8 in primo.Quare si sequimur sententiam Dec. qui voluit tum demum dotem Statuto non contineri , quando in re de qua agitur habet priuilegium, illa in hoc nostro casu obtinet, quandoquidem, ut dixi, in hac materia est indultum ei a iure priuilegium, de ob id Statutum prohibens, ne possit alienari etiam cum dccrcto a minore res immobilis, non obseruatis quibusdam alijs solemnitatibus. interpretabitur, praeterqua in , si ex causa dotis alienet. Et
255쪽
Et in proposito res videtur carere dissicii I tate, quia in testamento i dos relicta est.
quo casu etiam sine decreto constitui pol rat, ut in terminis tradit dicta glinsccunda.dicta. l. lex quae . Accedit, quod tacitc permisit testator, ut res immobilis adiudicaretur in causam huius dotis , cum mandati rit, ut aurei centum Dominae Antoniae legati Glucrentur ex reditibus hereditatis, videtur enim fateri, se non habere pecuniam,vnde possit satisfieri ipsi Dominae, & quoties Testator disponit, nulla est necessaria s
8 lemnitas in alienationem minoris, ut est
lex in l. magis.f. si fundus. &f. si pupillus.
de rebus eorum. Nec dicatur Statutum cxcepi lite casus quosdam dotis, inter quos non est hic noster, quia clarissi ina ex inserioribus responsio apparebit: interim autem respondeo, Quoci exceptio non extendit ros gulam, i nec facit, ut casus qui alias non comprehendebatur , sit comprehcnsus . l. generali. S. uxori. de usu fruet. lega. cum similibus, hincque Alexa n. consi. 28 in pri. respondit eum qui suscepis et casus sertultos, praeter bellum, ac pestem , non teneri ob siccitatem extraordinariam , ac insolitam, quia exceptio non ampliat regulam, idem conii l. io 6. in quinto. consuluit quod Statutum, ut creditores, qui non compa rent dum res sub hastatur , ulterius audiri non debeant, non extenditur ad creditores conditionales, ob exceptionem inferiorem. exceptis mulieribus constante matrimonio,
sic di consil. i 86. in sexto. Voluit liberatione generalem vi ex coptionis non ampliari , &in Statuto Bonon. de compromis sconii l. 6s. in septimo. respondit quod licci eo excipi, tur tres casus, in quibus coniuncti non tenentur compromittere, tamen in regula nocontinetur casus, qui secundum cum alias non fuisset comprehensus. Barb. etiam consi. 23. in quarto. s Statutum prohibet uxori in ultima voluntate virum donare, adda Ni que, possit tamen si non habeat descenden tes relinquere, dixit ex hac exceptione non
impediri quo minus vir uxori leget. Castre.
item consi. o 6.dub. in pri. respondit eum, qui donauit Castrum , & excepit aliqua . quae erant meri Imperii, non ideo caetera intelligi donasse. Ruin quoque consit. lis. num. 9.in secundo. si testator prohibuit alicinationem praeterquam ex causa necessitatis respondit alienationem legalem ab intestato non esse prohibitam vi exceptionis, Et
propius terminos nostros, idem consit. 61. num. 9. in tertio. respondit, quod Statutum
excipiens aliquot ςasus in quibus possit ob
tigari mulieri non facit, ut casus dotis natu raliter regula non apprchensus, vi exceptionis contineatur.&Doctores passim ex hac doctrina varias quaestiones definiuerunt. Homod consit 8. Aret. consi. I 3. Socim consil. num. 3. in pri. Corn. consil. 37.
in pri. & is 8. in secundo. & alibi, ut infra .
Bolog n. consil. 3 i. Dec. consit.qo. num. q. &dicto consi. 3o a. Quo circa cum, Ut dixi, dotis causa non comprehendatur sub regula , exceptio subsequens non potest operari, ut comprehensa sit. Sic etiam si sit Statutum. ro tui mulier contrahens matrimonium bona
etiam immobilia in dotem dedisse intelligatur, minor erit comprehensa. Bald. conii l. 19 & consil. 2 o. in secundo. nam crcbrius
receptum est in obligatione legali mino rem haberi pro maiore. Ias i ta l. si constan-tc. nu. II i. Hluti matrimo. post alios , imo
vero Tiraqu. dc legibus conia. glossi. 8. num. 198. intellexit dicto conlit. Bald. etiam de iure communi, ut minor, sine decreto possit in immobilibus constituere dotem,quando pari nupserit.
Tertio considero, quod si diligenter ad
uertatur Statutum, amouet omnem dubi-II lationem in exceptione , t ibi, excipimus etiam instrumenta dotium datarum, promissarum,&consessatarum, vel contractus ipsarum, qui&quae possint fieri a quocunque, sine solemnitate praesentis Statuti. Nam
hic apparet casu in dotis exceptum esse. Nec obi ciat, quis verba haec non pertinere ad dotis restitutionem, ut vidctur tacite sensita Crot. in hoc Statuto Bonon consi. ra tr 6. qui assirmat adiudicationem rei immobilis factam a tutore in causam dotis restu tuendae non valere, ob solemnitates dicti Statuti non obseruatas. Nam respondeo , quod imo contrarium est verius cum Statur 3 tum agens t de contractu dotis procedat Gliam in distractu,ut per Tiraq. alios ricensentem glossi s. num. s . de legibus conn.scutereo, qui non potest coutrali re, nec otiam
diarahit, ita quoque qui potest se obligare
dotem accipiendo, sic&illa in restituendo, cum eadem solemnitas exigatur in distra elu, quae in contractu . l. si ad resoluendam. C.de praed. mino. Bald. in l. praeses. C. de transact. esset enim absurdum, ut fundus instimatus traderetur doti minori , nec is cum reddere posset seruatis sol cmnitatibus, quae exiguntur in alienatione rerum immobilium . Praeterea altera quoque ratione probatur minorem posse dotem in re immobili restituere: etenim cum casus sit exceptus dotis
256쪽
i datae, vel promissae,haec exceptio: porrigitur ad alias species eandem rationem habetes, haec est doctiina Abb.receptissima in c. cum
dilecta.num. 6.de confirm. vii. vel inuti cap. ad audientiam de cleri non resid &c. inter alia. num. I S. de inam. Eccl. C rsUer. Sta tutunum. in singg. Et regulare est, ut quando staturum corrigit ius commune, ii excipiat aliquos casus, eiusmodi excettio late in te pretari debeativi est decisio Com.consil. 3 o. nuin . . & consi. 13 3. in fin. quem sequitur. Curi. iv. cons. 7.atqui Statutum lioc in ali natione minorum corrigit ius commune, in exceptione redit ad illud. exceptio ergo late accipienda est, quocirca comprehcnd tur casus restitu tion is dotiς, qui habet eandem rationem. quin imo est maior ratio in s restitutione, potenim minori facile a principio decipi dum ei dos datur minoriquam par sit vel is fatetur se accepisse dotem, qua forte non recepit, quod non tam facile eumn ire poterit, quando dotem iam acceptam
reddit, & praesertim ubi agatur de illa . ad
quam pater obligatus crat. Tertia accedit ratio,quod eundem habet 16 fauorem dos t dum constituitur,& dum redditur, etiam in materia alienationis: hinc*scut licet alienare bona subiecta fidei commisso ob dotis constitutionem sic &ob rcsti
nor pol obligare bona dum accipit dotem, sc&dum reddit dotem se obligat: cum in hac materia paria sint alienare, de obligare. Rui.dicto consi. 63. Sed & statutu glirale est de dote data.nec distinguit, an minor det, vel accipiat, an res mobilis sit an immobilis, & Ruin. d. consit.is . intelligit hoc Statutum habere locum,
quando minor rem immobilem alia ex causa, quam dotis,dederit, quare quod est constitutum in datione trahitur etiam ad restitutionem,quae ei est ex Uuata, ut per Alexa.dicto consit. 67. in fin. nam sta tutum in altero ex aequatorum porrigitur ad alterum glo. in cap.si postquam .s. r.&ffin. de elect. in 6. cum similibus. Et certe nullum est dubium talem casum ex ratione comprehensum es, se,& ita non dicitur haec textensio, sed poli'r comprehenso ut tar Bald. in l.omnes popu-
Ii.num. 21. de iust.& iust& in I.de quibus. nu. 1. de legib.& alibi stepe. & in terminis huius Statuti, quod exceptio contineat casum similem, cst resp. Grat. 6. nu. 18. in pri. Nec dica i quis particulam hanc pertinere ad minores, nca autem ad pupillos ut subindicare videntur verba subsequentia, dum tamen 3 8 minores t adulti iurent) quasi h c exceptio, quae sequitur declaret praecedentem. l. nam quod liquide. in fin. de pen .leg. nam respon-ilco secus esse, ut si paulo attentius consideretur deprehendi potest . Regula praese tur , quod minores non possint. se obli-gare per se, vel per tutores, aut curatores, nisi obseruatis solemnitatibus Statuti . Additur exceptio contractuum dotis, qui fieri possnta quocunque, quae cst contra regulam, cum hec sit natura exceptionis,ut esti .in l. prima.vbi doctores, de rentur. Bald. in i .in his de legibiis.Curi consit. 6 num . .
est ergo sensus, minor non potest obligari pse. nec per tutorem, si pupillus est. nec per curatorem, si adultus, praeterquam ex causa dotis,ob hanc enim quicunque, hoc est, tam pupillus per tutorem,quam adultus per se, vel per curatorem obligabitur, nam dictio haec, quicunque, quae & uniuersalis est, & posita in exceptione, opponitur regulae: sicut eri haec de minore,& pupillo, ita & illa: alias vero duo emergerent absurda, quod uniuers, lis dietio rcstringcretur.& exceptio ossicium suum perderet. Et quod sequitur, dum t men minores adulti &c.est altera exceptio , quae respicit dictionem, quicunque, quaten a cultu in includerat vult enim Statutum,ut adultus legitime obligetur iurando, sicut &communi iure maior r putatur si iurauerit. aucti sacramenta puberum. C.si ad.vend.ut in torminis huius Statuti tradit Riun. dicto consil. t 37.num. . Quo fit,ut si adultus cum suo curatore contraxerit, & cum decreto , quando res sit immobilis non existimem iuramento opus esse ex dispositione statuti,nisi diceremus voluisse, quoad minores, statuentes addere solemnitatibus iuram ctum etiam hoc casu:sed quoquo modo intelli g, mus nil refertaeum id constituamus in exceptione ipsa comprehendi pupillum, iuxta indicta, ut&supra in veri tutor. ubi tutorem opponit adulto, qualitas ergo iuramenti rospicit exceptionem, quatenus in Cacomprehendebantur adulti, nam cum dictum esset, a quocunque, scilicet, minore, additum est dummodo adulti iurent, sicque additur so ma adultis no etiam impuberibus, & dictio illa, quicunque, qua tam impubes,quam adultuς continebatur , restricta cst ad adultos
257쪽
in iuramento, nec mirum,quia pupillus etiaproximus pubertati non obligatur iuramento secundum plurimos, ut per Ias in d. auct. sacramenta .num. a t.&seqq. Et haec intc pretatio, ut verissima est.& vcrbis Statuti apprime conducit, ita quoque regulis iuris couenit, alias enim sequeretur,qu5d sta tutum rediens in exceptione principali ad ius commune, corriger i se incontinenti, contra l. nam ad ea. de cond.& demonstri& exceptio vitiaret regulam, ramque nimis restringe ret. Et in terminis strictioribus ali go tex. in , aliud quoque . in Nox t cum de app.cogno.vbi Imperator constituit non liceret filios praeterire, inde excipit, nisi ingrati com- pro sentur, haec enim exceptio non restringit. nec declarat regulam praecedentem, Ut
Sintelligatur de filijs tantum, qui ingrati esse possunt, sed &de post humis infantibus, acalus ingratitudinis prorsus expertibus accipietur. S qualitas ingratitudinis aptabiturnis tantum, quibus conuenire potest;& est singularis declaratio, quae ex hoc rex. colligitur ab Imol.ad d. l. nani quod liquide. in l. G
praeti Sed certe casus hic longe clarior est . quia ponitur prius regula, tam minoris adulti, quam pupilli,additur exceptio quo ad dotem in quocunque, hoc in , tam impubere. quam adulto, restrictio ergo alia ne tollat i cedentem generalem, di ne corrigat etiam ius commune,ad adultos latum p rtinebit. ut etia causa dotis fauorabilior sit, pro qua in dubio est responden luna. l. in ambiguis . de reb dum .cum sexcentis. Qiaia certum est statutum quo ad pupillos rem remittere ad ius commune. Obs ruatis tamen alijs si lemnitatibus quo ad tines, de quibus infra,& quas hic video obseritata v. Concludo itaque clausulam hanc, dum tamen iurent&c. non impedire, quominus exceptio praecedens comprehendat impu
arto principaliter alia etiam via de fendi potest praesens adiudicatio, namque,& si fateremur in dotis restitutione necessariam esse solemnitatem, de qua in dicto Statuto , nihilominus cum hic actor excedat nunc annum trigesimum tertium confirmata est haec alienatio.ex l .fin.C. si maior. fac. Neque hic versamur in illa controuersia, anxy contractust minoris nullus,ob solemnitates Statuti praetermissas, confirmetur ex d. l. f. in qua doctores varii fuerunt. namque in Statuto hoc non leguntur verba illa, ut iura me
tum presumatur dolo extortum, neque hic est enormis lςsio, qualia erant in casu Rom. consit .s . Barb.consil. a.in pri.& consi. 72. in 3.& Curi. iun. consit. so. & consit. s r. qui voluerunt ob haec non confirmari alienationem. in qua tamen re Ruin.consi. 1 i. in A. di Paris consil. p. in pri. C ph. consil. I.nu.
dissensere. Quare nihil repugnat quin habeat locum d. l. fi Ac maxime cum nullus d lus etiam presumptus considerari possit ex parte D. Antoniae, quae tum erat minor, &dio cui ut mulieri parcitur,t si ius statuti ignora
quia etiam decretum omnem tollit fraudis suspicionem l .prima.vbi glo.& Ba C depd. decur. lib. io. si cnim lex dicta procedit qua-donialium decretum intcrpositum est,quanto magis hic, ubi min nr cum minore cx caus a dotis adhibitis solemnitatibus iuris communis, ac aliis multis statuti contraxit pNec obstat si quis dicat eam l.fin .non ha-at bere locum quando tutor solus t contraxit,
ut per Rui. conii. 63. in pri .de Nait. cons. I 62. num. 1 . nam verius est illam procedcre, lucet solus tutor vendiis crit ut est lex .in I. a.d.
iit si malo. α& hoc est ex mente glO. in verbo . minor d. l.fin. in prin.&infi. quae vult qui si tutor alienavit rem pupilli, ut sua, habeat locum titulus si quis ignori rem min. aperte indicans aliud esse. quando alienatio fiat de re pupilli. Quod cita probatur quia alias ea constitutio Iustinian.que vult confirmari Stentio quinquennali alienationem, esset imperfecta, ut non comprehcdens casum huc.&ob id Bar. ibi recte intellexit ide esse quando minor vendit, Vel alius co sciente, nec distinguit, modo minor sciat mec mirum,quia et a consentiens talienationi etiam ex post, sibi praelu licat, ut per Castren . in l. si fundii per fidei commissi,n. num . . de leg.primo .& cst doctrina Bari receptissima in i quae dotis. nu.
3. ex qua declaratione tollitur animaduem ito Ruin. dicto conlit.63. num. 2.dum allegat Batain l.quo enim.rem rati hab. qui vult cxigi aliquem actum ut rati habitio inducatur. agit enim Bari ibi de actione personali, non de iii re reali, in hoc enim solus cosensus sufficit, item de actu difformi non uniformi, ut
per eum it d. l. quae dotis. num. 2 I.&nu. 2
ct iii terminis ita etiam declarat Menoch loco pNallegato num. 173.qui Bar. & Salic.allegat.
Sed & sorte hic aliquis actus est subsecutus .ut si minori reddita est administrationis
ratio, & is ex inuentario cos uouit hoc prae diiun
258쪽
dium fuisse paternum. moxque distra bim, &eκ alijs etiam id sersan deprehendi poterit. quae scire curabunt Ad uocati Excellentissimi,ac periti procuratores Bonon.
Halltos M scriptum in Testamento fili j s milias assereni is se emancipatum non sau. de te beneficio. s.fin.Cde edict di. aperte de
monstratur.& plura pulchra, in materia. d. l. sin .explanantur.
seroti se esse in casu permiso.
Ir danssi nus non tost quasi posessis, eui re mgnat primus hominis ritus, etiam in possesso
ris,quando in denter res tractatur.
st Te mentum M . quamius commum opinio e
ρ serentes quasi possesonem sivi iuris ira Tir/34 pos serio liberare lilium is probatione mantatamnis decepto uis'.
Pi, o R in hac iuris controuersia, heredem scriptii non posse immitti in pollessione ex beneficio l.f. C. de edict. D. Had. Et quia intcrpr tes tam antiqui, quam r cetiores ibi, non attingunt hunc casum, ego plene disseram. Primo ergo considero quod quoties testamentum in aliqua suae formς parte vitiata est, non est locus immissioni sic expressim cauet ea constitutio, ibi, quacunque sue formae&c. Haec. n.verba non selum pertinent adr vitium scripturae,i sed & dispolitionis: illud enim explicatur ibi, non abolitum &c. &. ibi. ex quacunque suae formae &c. nam fomma significanter refertur ad ipsam dispos tione res,vi quod filius instituatur, vel exheredetur. Inst.de ex h. lib. in pri. l.inter cetera. de lib.& posthia.&alia obscruentur, quς lex iubet. glo. Ban&al. l.ncmo.ubi & Ias. num. ID dele g. i. Et Di). ipsi in propolita materia exaequant vitia haec, dispositionis.&scripturse voluntque utroque pariter impediri iniLsionem,uitium apparens, dispositionis recte Castret .appellat. l.l.fin. num. s. Atqui hoc testamentum laborat nuiusmodi vitio, quia 2 testatori se nominat filium D. Hieronymi,
eumq: instituit in tribus solidis,& ita se prodit filium iam . qui testari nequit l. qui in potestate. dc testa. Menium. C.qui test . fac. polis ergo. Nec dicatur,2 cili se nominet filium; non tamen sequitur eum esse in potestate . quia posset es e naturalis: nam respondcturi
quod quicquid sit, quando quaerimus in alia
materia, an praesumatur filius legitimus, an naturalis, ccrte in hac habemus decisiones claras, & apertas, ideoque vagari non oportet . Sic enim video arguere Doctores, filiusllic habet pati em ergo testamen tu non Ua
259쪽
let. ita Corn. consit 'ro . in a. qui respondit testamentum filiae, cuius pater viginti ante annos ab hostibus captus erat, nullum habere effectiam, quasi pater adhuc vivere praesumeretur, & eam esse sub potestate. & addit consi. Bar. r. habere locum, quando non costat de vita patris. Sic & Bertr.consi L .nu. 6.in secundo. si ex testamento, inquit, apparet patrem vivere, illud est nullum, quia fili praesumitur in potestate, & eodem paodo arguit in contra citu consil. o. in fi. in I.& concrys. in pri. ait quod si filius patre substituit, nullum est testamentum ob presumptam po
testatem. Castren. etiam consi. 1 o I . in secun
do. voluit, ut si pater,& fili' una mortui sint. heres scriptus in testamento patris non possi ex eo agere, nisi probet patrem praedecessisse,& est ratio, quia in potestate praesumit.
Hinc lue Bari & caeteri omnes. d. l. fi. conclu3 dunt, si pater i testamento filium nominet,
nec aut exherede aut institu .it, non esse lo
cum i inmissioni, quasi vitium ex ipso test mento appareat, nullus autem est, qui dicat patrem dixisse, fili si meum in potestate, sed
ex sola nominatione arguunt vitium serme,& ita in terminis argumentatur Ilaro. cons.118mum. 36.in secundo. qui nullum esse testamentum vult, eo quod pater filiam suam nominasset, nec instituisset, aut exheredas-set, nec res haec ratione caret,quia etsi quando generaliter quaeritur, an quis sit filiusta. an pater fasserenti incumbat probatio,vid. conii l. Bart. 2.tamen ubi constat patrem vi-4 uere, secus est, quia quilibet praesumitur i l gitimus.&ideo in potestat rivi est tex. clarus In cap.accedens.de purg. cano. & ibi Abba.
de verb. oblig. & idem vult in his terminis.
Cur t. iun. l. si emancipati. C. cle coli. dum conciliando opiniones, ait filium praesumi legitimum, quando est in quasi possessione filiationis. Et in hoc testamento res est clara quia patri,ut dixi, iure institutionis relinquit, qui titulus conuenit patri legitimo tantum, ut& in filia, cui iure legitimae pater rcliquerit, scribit Alc. reg. r. pracis. 2. in fin. de praesumpta& Resp. et 7o. ubi etiam voluit generaliter lins sumi t filium esse in potestate quod, & plerique alij secuti sunt. & Dec. ipse, qui in l.si emancipati. C.de collat. contra dixit, hanc
pin. q. consit .s .num. 2.ubi vult, quod si es probetur filius, praesumatur legitimitas. Et profecto, si certii sit patrem vivere, receptistima est sentetia, filium presumi in potestate, Ut est glo. noti in l. sed & s. de acquirhered.& eam sequutur ibi Bar.oppos r. Ba I in prin.Ang.qui declarat eam gloss& insertex ipsa in I. heres. d.Imol.num. a. qui tame
ex alijs damnat cautelam Ang. instruentis causidicum,ut opponat in fine litis aliquem esse filium familias. Raph. num. 8.qui de glos dubitat quo ad pHsumptionem illam, quod quis vivat annos cctum: at ubi manifestum sit vivere patrem, id habet pro absoluto Castren. g. I. lui tamen& ipse ex alijs damnat Ang.Aret. num. 3. qui late inquirit in eunde Ang.& Alexan .nu.6. qui resere fideliter Doctorcs communiter cum glos transire, & ob id Bald. consil ao.nu. an s. scripsit, filium praesumi legitimum, si pater eum hilum appellauerit. Et Deciipsemet hoc idem visus est sensisse in d .l.s emancipati nums .vetano obstat ratio Angeli,& multos alios recentiores possem in hanc rem conserere: sed cum extent decisiones in terminas,&glossac tot Doctorum veterum, & primarioru accedat auctoritas, nolo solem facibus illustrare A cedit his, quod Dominus Cesar his verbis
Vtitur, reputatio, che ancora chegli non sia emancipato espressa mente, hau endo non dimeno habitato separata mente da diece, vinti.& trenta anni &c. quibus indicat se talem esse,qui egeat emancipatione, qui enim di-6 cit se emancipatum t probat patriam potestatem praecessisse ut per Dec. d.L si emanciti pati. num. 3.& cx instrumento emancipati nis probatur patria potestas Bald. l. non potest. de adopti Alexan. consil. 8o.nu. ii in P cum sim m.
Nec obstat si quis dicat verba hςc ad aliufinem prolata non inducere probationem patris porestatis Llegata inutiliter. deleg. r. quia respondeo quod cum se neget emancipatum expresse, is addat se reputare, quod tacite sit emancipatus, tamen scinditur haec consessio : prima pars acceptari potest, &altera refelli, si quidem stat praui imptio, stduret patria potestas, cum emancipatio, ut quae sit quid facti, no praesumatur L in bellαS. facti. de capti. & receptissimum est diuidim posse confessionem, l& acceptari eam tantu
multi addi possent. Secundo respondeo, quod regulariter ex priuatione supponitur habitus. LManumis.sio de tu.&iu.& ideo, qui se allegat emancipatum, prςsumitur sume in potestate,& tacis ta lice confessio, t que hinc surgit, salte tras fert onus probandi in aduersarium,ut declarat Zaci decem. nu. Idc 18. deverb. oblig. quamuis aliud sit in excipien te vel replicante in iudicio,vi tradunt omneς d. l. Decem.& l. non utique. de excep.& c.cum venerabitis.
260쪽
Iis.extra eo. Et hoc est quod dicit Bal. l. moueor.C. si scri exp. nos cogi apparentiam 1 qui : & eum, qui petist licentiam transeundi ad aliud monasterium presumi fuisse Monachum: apparentiam enim sequimur, donec contra probatum sit.&in terminis, quod filius qui dicit se habere patrem, & allegat se
emancipatum, fateatur se in potestat , dc teneatur probare emaci pationem, est deciso Casircn. in i Titia. num. r. Qitit. mair. Hoc tamen fundamentum superuacu5 adieci, quia sat est conficinata intentio nostra ex precedentibus. Vcroque cum pars a ductia non neget I ominum Cclarem natum esse in matrimonio, res omni caret dubitatione, ut quidam recentiores dicunt in d. l. si cinancipati, inter quos Curi. iun. num. .& Bolog.
num. ro.licet enim Oretenus audiam negari
patriam potestatem, in aetis tamen non est ausa pars aduersa inficiari matrimonium, quo casu nullus est, qui disientiat presumi filium in potestate. & ex his patet inferri ad ad nullitate testamenti ex iuris prς sumptione, di tutum esse excipictem, nisi contra probetur. Sic& GOZad.consil. 21 .num. 17. versic. secundo. respondit, quod si pater legauit his mille Io filio pro alimentis, cumque substituit, si sine filiis legitimis moreretur, non habebit ille beneficium l. in . quasi ex lecti
ne testamenti constet eum esse spurium, tum ob legatum a lamentorum, tum quia alios tatum nominauit legitimos, & naturales , &ita ex praesumptione deprchendit vitium. I cri:O facit,quod testa inetum, ut habeat ecutioncm paratam debet esse tale, ut Iim lex nullam de eius validitate habeat dubitationem, ut tradunt Omnes d. l. fin. at nemo dicet testamentum hoc tale esse cum praese- strat fili uint. testatorem &pater in eo lit institutus, & cogatur sulpicari iudex patriam Potcitat in , , fluctuare: ergo ; & maxime cum comparente contradietor sola a Psar tia non attendatur, sed exactius sol catvcritas inquiri,ut post Zuc citradit Menoch. rem . . num.692. de adipis c. posset .Quin, mo videtur ex testamento probari manis ste, quod Dominus Caesar non exierit pol statem patris, inquit enim sc rcputare, cum habitauerit decem,viginti, ct triginta ann extra lares pat mos, sibi liccre tinari ..at vero non id scquitur ex assumptis: quoniam separata habitatio non potest inducere prouptionem verae emancipationis, iuxta tradita in l.post mortem. de adoption .in quam, si praecessisse negat ipse testator, non possimus recculm re ad praelumptionem, quae in incertis non autem certis habet locum, nulla etiar Icriptio patriae Potcstatis ex sepai ata ha
bitatione inducitur, nisi & bona fides accedat,ut est glo.vit. in l. a.C. dc long. t m. prae scrip. hic vcm mala apparet, dum fatetur se non fuisse emancipatum, nam si se pro homine sui iuris gerebat, sciebat se talem non eus se. Et quamuis filiust sic liberct patria potestate annis 3 o. etiam si sit in mala fide. tamen non currunt nisi cum quis se pro liberodecein annis gesserit: & ita labi debent anni quadrasinta sic Saly.in d. l. r. in ii. iunctis his
quae ipse tradit in l. licet, num. I S.C.dc acqu.
parad. o.Qu'circa cum tantum ann. 3 .m
minerit testator,& si daremus vera esse, quae loquitur, nihilominus non inducitur ob id, facultas testandi, nec eliditur patria pote stas, tam ex cosessione quam ex praesumptione cinergens. ideoque nullo paeto notorium
illud quod exigunt Dino. insurgere potest
Quarto facit,quia Dominus Hieronym' pater est legitimus heres,eique possessionem to defert statutum, t quod Imis deis contin. inher tanquam ab intcstato succedenti, & ideo, qui vult ei possessionem au ferre, dcbet habere ius suum in promptu. Etenim I icci testamentum prima figura consisteret, tamecum agatur de avfocnda posscssione continuata per Statutum:plenius cxcuticia da est.
vi in filio videmus, qui est legitimus contra dicior stante statuto , ut in decisio Bald. in
primo.& tritissimum est inter contradiciorεlegitimum,' heredem, causas missionis plene vcntilari, ut est textus in . . Lfi. ver. sin aut .dc ed.di. Ncc mirum id est, quia Aut heres scriptus vult uti beneficio statuti,& ne nesse est probet se verum heredem, ut Bald. d. conii. 18t .ad L& latius d. consi. I a nu. 3.&4. ubi inquit, quod statutum loquitur de vero herede existen te. non deabus tuo, & prima facie tantum,& consil. 33 o. & 33 3. cod. lib. i. ubi vult possitabrium statuti esse mixtum & respicere causam proprietatis.& Ba Lin his locis sequit Tiraq.m traiaele mori.&c. secunda declarat. secundae parti Aut vult, uti beneficio s.fin.& tum heres legitimus, ut polli lcns, contra clictor est, ut ex hali . docui supra.& tradit Tiraq.secunda par. 7. declara
ctum consilium Bald. 18i .ad quemque licredem legitimum. Ncq; his r pugnant tradita ab Alex. num. 23. in d. l. f. dum ait filium, allegantem se esse licrcdcm lcgitainum non esse contradictorem: quia non loquitur qu, do vigeat statutum quod policilio defuncti continuetur in heredem. Sed & hic vers mur in tuto, quoniam haec Magnis Domina