장음표시 사용
351쪽
.tur antequam germanus, eorum qui supererant naim maximus toti terrarum orbi praesceretur,
explanari a me, ac multis dici facile possent: eum ea praesertim sint, quae summum illi humanissimi fratris amorem , & gratiam conciliarant. sed admonet locus, in quem imprudenter . incidi, silmonent obiecti ad dicendum cancelli , ut ea quam primum attingam, ad quae iam inde ab initio sestinabat oratio . Ut enim ea virtus spectatissima semper ac laudatissima sui fiet, poω1lea tamen in summo fratris imperio luculentum nacta theatrum, ita primarum partium gestum secit, v t ad extremum usque actum, quod raro contingit in vitae fabula, perpetuo populi plausu excepta atque adprobata sit. Non est tam admirabile , dixerit aliquis, in mediocri fortuna moderatum esse: in summa sibi temperare , aemodum habere ubi nullus fortunae sit modus, i Id vero incredibilis cuiusdam modestiae sit, & continentiae prope diuinae. ' a
Recte quidem id dicitur, quia difficile atque
arduum est, ut cecinit ille , opibus non tradere mores, hoc est, cum fortunae mutatione ipsum quoque animum non immutare . ea denique λ-lida virtus est , quae constantiam habet, quae tenorem struat,quae nunquam deflectite via , uae siue aduersae, siue secundae, siue secumis atque aduersis interiectae res adsint, instituti cursus haud interrumpit. Noua hic mi-ha B
352쪽
hi, eaque pulcherrima enasci videtur ad dicen dum seges ab ea moderatione animi, ac tempe rantia , quam in nova, hoc est in illa omnibus . optati issima fortuna Burghesius ad finem usque retinuit. ει on tam enim voce sapientium, quam raculo quodam enunciatum est, facilius inimicam atque aduersiam , quam prosperam , ac secundam sciri fortunami ab animo posse; lo geque plures inuentos esse, qui eius contra vemnientis, obluctanti';impetum sustinerent, quam qui perbelle cadentis aura de loco, ac de gr/d
conflantiae non mouerentur . Numeretur igi-
tur in paucis Ioannea Bapti sta Bul Ehesius; cuius animi statum sortuna neq; sitiata telicitate comturbare, neque fulgore illo, qui mortaliur ioculos repente capit, i. ne minima quidem parte percellere potuit. Hic videlicet ni mems e pleuit omnes aequabilitas illa, qua in eo dom stici ac propinqui admirabuodi si p iciebant, cum dicerent, hominem esse, qui nescitet irasei Nam quemadmodum humana felicitas tum ab silui dicitur , cum vitae ipsius, exitu beato , hoc
est postrema de calamitate victolia terminatur Isc ea istius aequitas aninii tum demum apparuit cunctis absoluxab partibus, atque persecta acum eo loco posita est, ubipostremi erant fluctus, quibus non tum retur modo,sed mergereditur. Cum enim ea floreret gratia, qua eum florere par erat , qui Pontificem tanta coniunctione
353쪽
ctione sanguinis attingebaticumq nonnullas ta hac gentium Regina ciuitate obtineret primi ordinis praesecturas, honestissima sane ciuit m frequentia quotidie ducendus , ac reducendus fuit, occurrentium turba salutandus, supplicantium non modo vocibus, sed muneribus etiam appetendus t Non illum suae felicitatis admiratatio, non populi plaustis e statu mentis eἱecie , non potentium assentatio in fraudem illexit, non corruptorum munera, non deprecantium studia de iustitiae sanctitate detraxerunt- pNeque tamen siispicandum propterea est, s veritatena illam asperam,ac duram fuisse , quae difficilem,atque implacabilem hominem redderet : erat enim id etiam assecutus, ut quae virtutes specie dispares simi, ac penὸ pugnantes,eas iri se ipse prudentia quadam .singulari coniungeret. NihiI illo clementius, ni hil humanius , aut placabilius esse, nec fingi poterat. omnium horarum homo, uniuersis , notis aeque, atque ignotis facilis, benignus, commodus; ad omnem humanitatis rationem famis, atque a natura sine doctrina compostus . Nulla in eo cae-Iandi consitu studia ρ nulli verborum ambitus perplexi, nulla orarionis ambiguae calliditas , nullae fallaciae, nullae smulationes, quibus ve-
. Ii iudicium adulteratur. Quod si quispians a me parum dici putat cum.audit,istum limulandi ac disiimulandi prorsus arte caruisse, reputet
354쪽
aliquantum animo,euoluatque illa fraudis in te, gumenta,quibus hodie res iuxta priuatae,ac pii.
blic transiguntur; intelliget prosecto,ne id qui-
de Bu rghelio nocuisse,quod hoc seculo natus siti Multae praeterea sunt in hoc viro magnae , incredibilesque virtutes mihi ad dicendum propositae; sed nulla tamen amplior esse videtuit aut illussitor, quam rerum humanarum in se imma selicitate despicientia , ct quaedam animi elatio , qua primam fortunam, atque omni νmagno mortalibus aestimata suo minora fastigio,ac inst se posita esse arbitrabatur. Quantum quaeso erat tam propinqua necessitudine illi co iunctum esse, qui nullas, ne caeli quidem cise eum scriptum limitibus imperium obtinet, qui gentibus uniuersis iura distribuit, oracula reddit; in cuius confugit sinum ubi concussus est orbis terrarum i Sed ea, quae ex tam vicinoselicitatis apice ad Ioannis Baptistae domum aspirabant quanti ab eo facta esse existimatis Auditus est saepe cum diceret , quicquid prio-xibus accederet fortunis, alienum esse non suum: domum illam , quae magnifice struebatur in Campo, alijs utendam se praeparare, non sibi.
3 Si quid de re familiari amplificanda illo praesente transigeretur , id velut externum, ac nihil. ad se p*rtinem , alior iam arbitrio facile permit , rebat: nequς quicquam frequentius,aut planius in omni penς solloquio iter.re solitus erat,quam
355쪽
se breui motiturum, ac propterea de fluxis, caducisq; corporis , ac fortunae bonis non esse sibi magnopere laborandum. O virum excellentem, tuaq; maiorem sortiana . d incredibilem temperantiam animi tui. o nouum temporibus nostris antiquist imae moderationis, ac probitatis exemplum. Quid enim significabat magnifica illa vox,
quid ea mortis tuae, velut impedentis toties,atq; in omni sermone inculcata necessias, nisi ea , quae domum tuam casiis attulerat,ita te respicere, quas propediem exitura qua venerant Quid significabat illa felicitatis tuae tam magna con temptio,nisi animum te su pra sortunae promissa iam erexissse , neq; aliquid dignum in rebus humanis putare,quod admirareris, quod cuperes, quod sperares Deus immortalis quid est hoc Fulgor ille nouae felicitatis nihil perstrinxit oculos tuos φ nihil animum extulit noua potentia λFortuna, quae modestiae inimica est, atq; consilio, tenorem animi tui non labefactati Ita prorsus ..Non tam infirmus sum , inquit , ut diuitias pati non possim.non qudd in opulentam do
mum transcriptus sum, idcirco me suspiciam,a que ad nurer . non quod opes circa me fulgent , animosior esse debeo. eodem animi habitu, ar- entum tractabo, quo fidii libus uterer . sic mihi denique vivendum est quasi quotidie morituro. Haec ille dicere videbatur non tam nouus amplissimae felicitatis occupata , quana nouus in
356쪽
amplissima felicitate philosephus. Quae quonia
praesicripti temporis exclusius angust ijs, pluribus explicare, atque amplificare non positim, venio ad postremum actum, quem, tantum abest, ut imperitorum poetarum more ille neglexerit, ut corollarium etiam esse voluerit laudum suarum.
- Cum obitus sui tempus appetere nescio qua praesensionis vi propemodum diuinaret, multis id vehit exploratissimum , maximeque summo Pontifici confirmauit , a quo etiam illo nomine de industria denique contendit, ut sibi mox εvitiis excessuro tum postremo bene precaretur, ae saluberrimo signo veniam daret. Inde digresistis, domum reuertit, atque illico coepit ex morbo periculose decumbere,toto languere corpore, acerbissimis,grauissimisq;dolorisus,vehementer urgeri . Quid hic a domesticis ageretur, facilius est cogitare, quam dicere. Concursiari tota do, moueundiq; medicos accersiri, medicamenta, atq; aduersiis vim morbi praesidia, ut in primorum
eapitum discrimine fit, ubiq; diligenter, studi
seq'conquiri. Tum ille in omnium trepidatione, atque in praesenti periculo mortis interritus, adsitos, inprimisq; ad uxorem conuersus : hem, inquit, carissima Coniux,quid valeat optima, fio rentissimaq; fortuna, quid luculenta domus, quid rerum copia, quid gratulantium , ae sequentium turba, quid prima inter mortales pro pinquitas, vides . Impares vivimus, morimus P
357쪽
IeS . aequat omnes interitus , nec ultimus cinis
vllum eximium habet . Summis , me dijs , infimis imposita moriendi necessitas est. Hanc nulla subterfugit diligentia, nulla felicitas stangit , nulla potentia vincit. Si quid aduersus morbi contumaciam industria potest,non recuso. Neq; enim eius iniussu abire licet, qui hoc me carcere circumsepsit. sed tamen,si me audis, ad pias potius Sacerdotum preces , supplicationesque confugies , quibus diuinum consilium certius
exploratur. Ego te, cum grauissimo conflictata morbo iaceres, ego filium unicum in postremo vitae discri nune laborantem hac mercede redemi . Si me tuis redditurus est lacrymis, qui me prima iam tuba de tabernaculo vocat, non alio pretio reddi velim . Hoc mentis inconfusae statu cum multos sine gemitu, sine ulla doloris significatione inter summas acerbitates traduxisset dies, testamento iam ante sapientissime condito,
quo fratrem prouentibus honestissimis, Sacerdotes piacularibus hostijs litaturos perpetuo ceni , virgines illocabiles, ac dote cassas dotalibus instrumentis in singulos annos impertiuit a
sacris , ut in eo temporis articulo nostra religio est, expiatus, animum auctori Deo ,siimmoque procreatori redonauit. O te ad extremum usque felicem , ac fortunatum , qui tanta vitae constantia e vitae scopulis enauigaris, de cuius Virtute non simulata, mors excepta sortissime pro
358쪽
minciaritaecum oppido actum est bene, atque praeclare,cum eo concesseris, ubi nullus te renantis sortunae impetus depellere possit, cum ad eum, ut quidem spes est, portum appuleris , unde concitari maria, unde rerum humanarum vicissitudine,vellat infimo quodam aestu Ocea, num ad terras verti, unde fulminantis caeli horribilem ac trucem faciem tui securus intueris: ubi nullam priuatam cladem aspiciunt oculi, ubi nullis conuiciis verberantur aures , ubi
metu solutus animus ex eventu non pendet.
Tecum inquam actum felicisiime est : sed cum ijs quos in luctu ac lacrymis, quos in orbitatae reliquisti, peracerbe . Consolantur tamen dol rem suum hoc potisiimum die , quo tui memoriam iustis Christianorum ossicijs excitarunt . Adest enim huius lanetis omamentum ac lux Burghesius Cardinalis longe moestissimus, qui obitum istum importunum,& Pontificis nomine Iamentatur, & suo: adest carissimus, atque optatissimus filius, adest optimus frates, caeteri adsunt tui , ad doloris testificationem satrati omnes atque pullati ; qui dum m
de tuis virtutibus ex hoc loeo dicentem audiunt, cum hoc Cenotaphium, haec tuorum recte factorum monumenta vident, tecum: se loqui ac vertari, morum tuorum suauitate perfrui te ipsum intueri oculis arbitrantur . .
359쪽
sime Princeps, a me qua paucissimis appellari, quando huius Academiae spatijs inuisendis,laureati Pompeij,cla iissimi olim Imperatoris exe-pla renouasti. Quanquam senim intelligimus, eos hic, neque Rhetores,neque Philosephos inuenire te posse, quos ille Rhodi, atque Athenis audiuit, eius tamen vici triumphalis in te quandam velut imaginem intuemur , cum ea triumphi species adhuc animis obuersatur, qua publice proximis superioribus diebus exceptus tota Urbe sumina omnium acclamatione gradiebaris . In mentem sibi redigere conabantur uniuersi quicquid unquam, quod oculos oblectare posiet, praeteritis lain tempOb - ribus
360쪽
Urus aspexissent: reputabant, quot Regum, a que Imperatorum Legati; quot vi i Principes ad hanc Vrbent venerandam apparatillimo
quondam cultu conuolassent; omnem denique anteactite memoriam aetatis animo replicabant:
nee tamen ullum sibi speetaculum, aut pulci ius, quam illud , aut magnificentius obiectum aliquando suisse recordabantur. At in qua Uibe ista dicebant sapientissinu viri l in ea, ubi ciues admirabilibus quotidie rebus inspiciendis aliti facti prope nihil admirari didicerunt. Nemo ,
nemo, nobilium Gallorum ordines illos benitas longos,velut apparitores, ac stipatores tuos in sea pompa certiebat, nemo eorum habitum, vestitum, procesitatem, vultum ipsem , militarem propemodum artem praeseserentem intuebatur,
qui non diceret, tales omnino sui se antiquos illos Galliae bellatores, qui sub Ludovicis Got-stidis, Balduinis,caeteritque primi nominis Ducibus, orientis solis amplit ima regna victorijs, triumphisque lustrarunt,atque augustissimum illud nostri Liberatoris sepulcrunt in libertatem olim asseruerunt. Nemo in te ipsum oculos eo die conij ciebat, qui Henricum potentissimum, clariisimumque Galliae Regem, cuius in agmi-ue perisnam summa cum dignitate istinebas , se cernere non putaret, sibique animo fingeret, quos honores, quae populi iludia, plaususque , quos ille clamores, atque admirationes esset ha-